Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

POSTANOWIENIE

Dnia 7 czerwca 2024 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie X Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: Sędzia SO Krzysztof Chmielewski (spr.)

Sędziowie: SO Hubert Zaremba

SO Mariusz Iwaszko

po rozpoznaniu skargi A. D.

na przewlekłość postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym w Pruszkowie w sprawie o sygn. akt II K 603/22

na podstawie art. 12 ust. 2 i 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki

postanawia:

I.  stwierdzić, że w postępowaniu przed Sądem Rejonowym w Pruszkowie w sprawie o sygn. akt II K 603/22 nastąpiła przewlekłość postępowania;

II.  na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki przyznać oskarżonemu A. D. od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Pruszkowie kwotę 3000 (trzy tysiące) złotych;

III.  kosztami postępowania skargowego obciążyć Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

W ocenie sądu okręgowego skarga wniesiona przez skarżącego A. D. zasługiwała na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie zmierzające do wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia istotnych okoliczności faktycznych i prawnych, zaś dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie albo czynności podjętych przez prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze w celu zakończenia postępowania przygotowawczego. Dokonując tej oceny, uwzględnia się łączny dotychczasowy czas postępowania od jego wszczęcia do chwili rozpoznania skargi, niezależnie od tego na jakim etapie skarga została wniesiona, a także charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Przechodząc do omówienia poszczególnych etapów postępowania, wskazać należy, że analiza postępowania przygotowawczego prowadzi do wniosku, iż na tym etapie nie doszło do uchybień prowadzących do naruszenia prawa skarżącego do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Prowadzący postępowanie przygotowawcze podejmował szereg czynności dowodowych, które miały na celu wyjaśnienie sprawy i zmierzały do ustalenia wniosków końcowych, a w rezultacie skutkowały wniesieniem w dniu 26 kwietnia 2022 roku aktu oskarżenia do sądu (k. 204-205). Mając na uwadze charakter podjętych czynności przez organ prowadzący postępowanie przygotowawcze, wskazać należy, iż nie były one wykonywane w sposób przewlekły. W tym miejscu zaznaczyć należy, iż od dnia 16 grudnia 2021 roku, tj. momentu wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów A. D. (k. 186), do chwili wniesienia aktu oskarżenia do sądu, upłynęły zaledwie 4 (cztery) miesiące, co prowadzi do wniosku, iż toczyło się ono sprawnie.

Natomiast analiza czynności podejmowanych w toku postępowania przed Sądem Rejonowym w Pruszkowie, przy uwzględnieniu kryteriów wymienionych w art. 2 ust. 2 ww. ustawy, prowadzi do wniosku, że w sprawie o sygn. akt II K 603/22 zachodzą okoliczności uzasadniające przyjęcie, iż zostało naruszone prawo oskarżonego A. D. do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

Z akt sprawy wynika, że w dniu 26 kwietnia 2022 roku do sądu wpłynął akt oskarżenia (k. 204-205). Zarządzeniem z dnia 26 kwietnia 2022 roku sprawę wpisano do repertorium „K” pod nr II K 603/22 oraz za pomocą SLPS wyznaczono sędziego referenta (k. 202, 206). Kolejnym zarządzeniem z dnia 24 maja 2022 roku na podstawie art. 78 § 1 k.p.k. w zw. z art. 81 § 1 k.p.k. wyznaczono oskarżonemu obrońcę z urzędu (k. 215). Postanowieniem z dnia 03 lutego 2023 roku na podstawie art. 34 § 1 i 2 k.p.k. sprawę oskarżonego o sygn. akt II K 603/22 dołączono do sprawy o sygn. akt II K 2124/21 celem wspólnego ich rozpoznania (pkt 1). Ponadto sprawę o sygn. akt II K 603/22 zakreślono w repertorium jako załatwioną w inny sposób (pkt 2) (k. 222). Zarządzeniem z dnia 26 października 2023 roku zwolniono z obrony z urzędu obrońcę oskarżonego - adw. M. K. i w jej miejsce wyznaczono innego obrońcę (k. 214). Natomiast zarządzeniem z dnia 19 stycznia 2024 roku wyznaczono rozprawę główną na dzień 20 maja 2024 roku (k. 223). Na terminie rozprawy w dniu 20 maja 2024 roku obrońca oskarżonego wniósł o odroczenie rozprawy z powodu nieobecności jego klienta. Na podstawie art. 117 § 1 k.p.k. a contario sąd nie uwzględnił wniosku obrońcy o odroczenie rozprawy. Ponadto dokonano przesłuchania świadka T. S., I. G., J. P. i Ł. J.. Koleiny termin rozprawy wyznaczono na dzień 21 października 2024 roku (k. 259v-260v). Ponadto zarządzeniem z dnia 20 maja 2024 roku nakazano na koleiny termin rozprawy doprowadzić oskarżonego oraz zwrócić się do ZK o nadesłanie opinii odnośnie oskarżonego (k. 261).

Niewątpliwie okres od dnia wpłynięcia do sądu aktu oskarżenia tj. 26 kwietnia 2022 roku do dnia wyznaczenia pierwszego terminu rozprawy tj. 20 maja 2024 roku uznać należy jako okres bezczynności nie znajdujący w istocie żadnego uzasadnienia. W czasie niemalże 25 miesięcy nie podjęto żadnych skutecznych działań zmierzających do wydania rozstrzygnięcia w sprawie. Tym samym czas trwania przedmiotowego postępowania na etapie sądowym przekraczał czas niezbędny przynajmniej do rozpoczęcia rozpoznawania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Czynności ww. sądu zostały podjęte ze znacznym opóźnieniem, co nie znajdowało żadnego uzasadnienia jakimikolwiek okolicznościami sprawy. Prezes Sądu Rejonowego w Pruszkowie w odpowiedzi na skargę zwracał uwagę na brak możliwości innego procedowania w tej sprawie, gdyż uniemożliwiała to ilość spraw kierowanych do referatu SSR Katarzyny Tomczak i związane z tym obciążenie pracą sędziego referenta. Wskazał, że w referacie ww. sędziego na dzień 26 kwietnia 2022 roku znajdowało się łącznie 420 spraw. Ponadto podniósł, że postanowieniem z dnia 03 lutego 2023 roku sprawa o sygn. akt II K 603/22 została połączona ze sprawą o sygn. akt II K 2124/21 (k. 3). Nie ulega jednak wątpliwości, że wielkość referatu sędziego związana jest z organizacją pracy sądu, w którym liczba orzekających sędziów jest zbyt niska w stosunku do ilości wpływających spraw. Za taki stan rzeczy nie można winić sędziego referenta, ani tym bardziej strony. Jest to wina wyłącznie wymiaru sprawiedliwości, który nie zapewnia procesowych i organizacyjnych gwarancji rozpoznawania spraw w rozsądnym terminie.

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy uznał, iż skarżący zasadnie domaga się stwierdzenia przewlekłości, jak też przyznania z tego tytułu kwoty pieniężnej.

Z kolei przepis art. 12 ust. 4 ustawy o skardze stanowi, że uwzględniając skargę, sąd na żądanie skarżącego przyznaje od Skarbu Państwa sumę pieniężną w wysokości od 2000 do 20 000 złotych. Wysokość sumy pieniężnej, w granicach wskazanych w zdaniu pierwszym, wynosi nie mniej niż 500 złotych za każdy rok dotychczasowego trwania postępowania, niezależnie od tego, ilu etapów postępowania dotyczy stwierdzona przewlekłość postępowania. Mając na uwadze czas toczącego się postępowania sądowego, brak szczególnej dolegliwości dla oskarżonego płynących z długotrwałości postępowania, to uzasadnionym jest przyznanie skarżącemu kwoty w wysokości 3000 zł.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji.

Krzysztof Chmielewski Mariusz Iwaszko Hubert Zaremba