Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

Przewodniczący:

sędzia Agnieszka Wysokińska – Walczak (spr)

Protokolant:

sekr. sąd. Urszula Urbańska

Formularz UK 1

Sygnatura akt

XII K 93/22

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

J. L. (1)

w okresie od 1 grudnia 2020 r. do 10 grudnia 2020 r. działając w nieustalonym miejscu, w G. oraz w W. wspólnie i w porozumienie z innymi nieustalonymi osobami w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził (...) Sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w postaci pojazdu marki B. o numerze rejestracyjnym (...) i wartości 296.900 zł w ten sposób, że po uprzednim złożeniu wniosku zawarł z pokrzywdzoną Spółką umowę leasingu operacyjnego nr (...), której przedmiot stanowił wskazany powyżej pojazd, wprowadzając pokrzywdzonego w błąd co do zamiaru uiszczenia comiesięcznego wynagrodzenia za korzystanie z przedmiotu leasingu oraz zamiaru zwrotu pojazdu,

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

J. L. (1) podając, że prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) w dniu 3 grudnia 2020 r. zawarł w salonie (...) w W. przy ul. (...) umowę leasingu operacyjnego nr (...) z (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., której przedmiotem było odpłatne korzystanie z pojazdu marki B. (...) o nr rej. (...). Samochód został zakupiony przez leasingodawcę od (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. na podstawie faktury VAT nr (...) z dnia 4 grudnia 2020 r. za kwotę 296.900 złotych brutto.

Umowa została zawarta na okres 59 miesięcy.

W dniu 10 grudnia 2020 r. samochód, po uprzednim zweryfikowaniu tożsamości leasingobiorcy przez E. C. (1) – pracownika spółki (...) – został wydany w G.. Podczas odbioru J. L. (1) towarzyszył młody mężczyzna, który został przedstawiony jako jego kierowca.

Wobec wpłaty jedynie opłaty wstępnej w wysokości 24.138,21 złotych i braku regulowania rat leasingowych, zgodnie z zawartą umową, umowa leasingu została rozwiązana w dniu 25 czerwca 2021 r. J. L. (1) został wezwany do natychmiastowego i bezwarunkowego zwrotu przedmiotu leasingu. Próby kontaktu pisemnego i telefonicznego zakończyły się niepowodzeniem, gdyż podane adresy i telefony okazały się nieaktualne.

Podpisy widniejące na wniosku przedsiębiorcy nr (...), umowie leasingu operacyjnego nr (...) oraz porozumieniu są autentycznymi podpisami J. L. (1).

W dniu 24 września 2021 r. J. L. zgłosił do właściwego urzędu utratę dowodu osobistego o nr (...)

Pojazd finalnie został zatrzymany w dniu 16 sierpnia 2021 r. i zabezpieczony.

Obecne informacje od leasingodawcy wskazują, że pokrzywdzony nie odzyskał samochodu marki B. o nr. rej. (...), który w toku postępowania przygotowawczego został ujawniony w R., ale przerejestrowany na nowego nabywcę i decyzją tamtejszych władz uznano nabycie w dobrej wierze i samochód wydano (...) nabywcy, odmawiając zwrotu do (...) sp. z o.o. (k.281, t.II)

Umowa leasingu wraz z załącznikami

k. 63 (koszulka)

k. 5 – 10v, k. 12 – 16

Zeznania świadka A. T.

k. 1 – 2

Zeznania świadka Y. D.

k. 72 – 73

Zeznania świadka A. K.

k. 89 – 90

Zeznania świadka D. S.

k. 133 – 134,

k.288-289, t.II

Zeznania świadka N. O.

k. 148 – 149

Zeznania świadka E. C. (1)

k. 151 – 153,

k.242-243, t.II

Zeznania świadka S. G.

k. 178 – 179

Opinia nr (...) biegłego z zakresu badań pisma ręcznego

k. 112 – 122

Pismo z UM K. wraz z załącznikiem

k. 92 – 93

Protokół pobrania materiału porównawczego od J. L. (1) wraz z załącznikami

k. 107 – 108a

Pismo z KGP o odnalezieniu pojazdu

k. 41 – 46,

k. 66 – 71

Pismo z Komisariatu II Policji w K. Komendy Miejskiej Policji z rozmowy z byłą żoną J. L. (1)

k. 57

J. L. (1) urodził się w dniu (...) w K.. Jest rozwiedziony. Posiada szóstkę pełnoletnich dzieci i nie ma nikogo na swoim utrzymaniu. Legitymuje się wykształceniem podstawowym, nie ma wyuczonego zawodu, jest osobą bezrobotną i bezdomną. Utrzymuje się z zasiłku MOPR, nie posiada majątku. Jest niekarany. W dniu 24 września 2021 r. J. L. zgłosił utratę dowodu osobistego o nr (...)

Dane osobopoznawcze

k. 174 – 175,

k. 223-225

Dane z KRK

k. 185

Dane z ZUS, NFZ, REGON

k. 75,

k. 96,

k. 49

Zaświadczenie o utracie dowodu osobistego z dnia 24.09.2021 r.

k. 106

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

---

-------

------------------

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

----------------

--------

----

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Zeznania świadków Y. D., A. K., D. S., N. O., E. C. (1), S. G., A. T.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków uznając je za spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniające. Świadkowie opisywali swoją rolę w rozpatrywaniu wniosku leasingowego i obowiązujące procedury przy analizie takiego wniosku, a także swój kontakt z oskarżonym (świadkowie E. C. (1) i D. S.). Wskazywali, że inna osoba kontaktowała się ze (...) sp. z o.o. w G. wskazująca, iż kontaktuje się w imieniu wujka (vide zeznania N. O.), a także iż oskarżony po odbiór samochodu przyjechał z młodym mężczyzną, którego przedstawił jako swojego kierowcę (vide zeznania E. C. (1)). Potwierdza to tym samym, że w przedmiotowym czynie oskarżony działał wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami. Tożsamość oskarżonego zarówno na etapie podpisania umowy leasingu operacyjnego, jak i podczas odbioru samochodu była każdorazowo sprawdzana przez pracowników, odpowiednio przez D. S. i E. C. (1). Co więcej, świadkowie, którzy mieli bezpośredni kontakt z J. L. (1) nie miały wątpliwości co do tego, że jego wygląd był tożsamy ze zdjęciem z dokumentu tożsamości ( vide zeznania świadka E. C. z 5 lipca 2023 r. „ Wylegitymowałam pana J. L. (1) za pośrednictwem dowodu, jest to standardowa procedura w sytuacji kiedy ja nie znam osoby, nie mam z nią wcześniej kontaktu. Nie miałam wątpliwości że to ta sama osoba, która okazywała mi dowód osobisty” ). Nadto, A. K. wskazała, że kolejne dwa wnioski złożone przez (...) J. L. (1) nie zostały ostatecznie zrealizowane (k. 89v – 90). A. T. przedstawił z kolei kwestie zawarcia umowy, a także prób odzyskania przedmiotu leasingu przez leasingodawcę.

Opinia biegłego z zakresu pisma ręcznego

Opinia nie zawiera wewnętrznych sprzeczności, zawarto w niej stanowisko co do wszystkich postawionych pytań. Sposób sformułowania wniosków pozwala na zrozumienie zawartych w niej wywodów. Przeprowadzone przez biegłego badania wykazały zgodności graficzne w zestawieniu z materiałem porównawczym J. L. (1) w oparciu, o które biegły stwierdził, że zostały przez niego nakreślone. Biegły odpowiadając na pytania w czasie przesłuchania na rozprawie w dniu 5 lipca 2023 r. wyraził pewność co do tego, że podpisy oskarżonego nie zostały sfałszowane czy skopiowane przez inną osobę logicznie to argumentując „ Nie ujawniłem żadnych cech, które mogłyby świadczyć o tym, że dowodowe podpisy nie są autentycznymi podpisami J. L. (1) i zostały sfałszowane poprzez naśladownictwo bądź kopiowanie. Po pierwsze byłoby spowolnienie tempa kreślenia. Tutaj mamy do czynienia z trzema podpisami i zazwyczaj jest tak, że fałszerz dysponuje jednym podpisem, który stanowi wzorzec, wtedy można by znaleźć zależność między tymi trzema podpisami, jak by się wzięło wszystkie trzy podpisy nałożyło na siebie to powinien być zgodny przebieg linii graficznej. Rzeczywiście byłoby widać, że te podpisy są kopiowane, sfałszowane. One się różnią w granicach jakiegoś błędu. Nie będziemy mieli dwóch identycznych podpisów, bo inaczej gdyby tak było, to świadczyłoby, że któryś jest kopią któregoś. W każdym z tych 3 podpisów ujawniłem cechy dystynktywne, które z kolei miały odzwierciedlenie w materiale porównawczym.

Wydana opinia, w ocenie Sądu jest jasna, pełna i rzetelna. Pozwoliła obalić linię obrony oskarżonego, iż podpisy na dowodowych dokumentach nie zostały przez niego nakreślone.

Dokumenty związane z umowa leasingową

Sąd miał na uwadze, iż autentyczność nakreślonych w funkcji podpisu znaków graficznych kwestionował wyłącznie oskarżony, jednakże w świetle całokształtu zgromadzonego i przeprowadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż była to tylko i wyłącznie jego linia obrony. Sąd, wobec bezsprzecznej opinii biegłego z zakresu pisma ręcznego, jak i zeznań świadków uznał, że to J. L. (1) zawarł przedmiotową umowę leasingu, czyli podpisując ją w takim kształcie potwierdził zawarte w niej informacje jako polegające na prawdzie, a także odebrał samochód, przy czym miał świadomość, że nie spłaci zaciągniętego zobowiązania, ani też nie miał zamiaru zwrócić przedmiotu leasingu.

Pozostałe dowody zgromadzone w aktach sprawy i ujawnione podczas rozprawy

Sąd dał wiarę zgromadzonym w sprawie dokumentom zarówno co do treści, jak i ich cech zewnętrznych. Dokumenty nie budziły zastrzeżeń. Stwierdzały to jedynie, co zostało w nich zapisane. Zostały one bowiem sporządzone przez uprawnione organy lub osoby w ramach ich kompetencji.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Wyjaśnienia oskarżonego J. L. (1)

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego, w których nie przyznał się do postawionego mu zarzutu, gdyż stoją w sprzecznością z pozostałym, pozytywnie zweryfikowanym materiałem dowodowym. W szczególności z opini biegłego z zakresu badania pisma wynika, że znaki graficzne w funkcji podpisu widniejące na wniosku przedsiębiorcy nr (...), umowie leasingu operacyjnego nr (...) oraz porozumieniu są autentycznymi podpisami J. L. (1). Nadto, oskarżony został rozpoznany przez świadków E. C. (1), u której następował odbiór samochodu będącego przedmiotem leasingu i D. S., z którą zawierana była umowa leasingu operacyjnego, jako osoba, która została przez nie wylegitymowana jako leasingobiorca i strona tejże umowy.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☐

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

--------

------------

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

--------------

☒

3.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

1

J. L. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Oszustwo z punktu widzenia znamion strony podmiotowej może być popełnione wyłącznie z zamiarem bezpośrednim, szczególnie zabarwionym (kierunkowym – dolus coloratus), obejmującym zarówno cel, jak i sposób działania sprawcy.

Odpowiedzialności karnej z art. 286 § 1 k.k. podlega ten kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Przy przestępstwie oszustwa dla przyjęcia tożsamości czynu, jako jednego zdarzenia historycznego, niezbędne jest ustalenie, że chodzi o to samo wprowadzenie w błąd i wynikające z niego niekorzystne rozporządzenie mieniem (post. Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 2003 roku, sygn. akt IV KZ 9/03). Sposób działania sprawcy oszustwa może polegać na wprowadzeniu go w błąd poprzez wywołanie u niego wyobrażenia o istniejącej (nie przyszłej) rzeczywistości, która w istocie jest inna, niż przedstawia mu sprawca. Zauważyć przy tym należy, iż czynność wprowadzenia w błąd może mieć postać zarówno działania (np. sprawca przedstawia pokrzywdzonemu nieprawdziwe informacje dotyczące transakcji, za którą ma otrzymać od niego wynagrodzenie), jak i zaniechania (np. sprawca zataja przed pokrzywdzonym istotne informacje dotyczące obciążeń własnego majątku, swoich możliwości płatniczych, czy też wady prawnej przedmiotu transakcji). Opisane sposoby działania sprawcy muszą poprzedzać niekorzystne rozporządzenie mieniem przez pokrzywdzonego, stąd też istotnym znamieniem oszustwa jest związek przyczynowy pomiędzy wprowadzeniem w błąd, czy wyzyskaniem błędu, a niekorzystnym rozporządzeniem mieniem. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 lipca 2007 roku, sygn. akt V KK 384/06). Przy ustaleniu kierunkowego zamiaru sprawcy oszustwa należy, bowiem brać pod uwagę wszystkie okoliczności, na podstawie których można byłoby go wyprowadzić odnośnie co do realności wypełniania obietnic złożonych przez sprawcę osobie rozporządzającej mieniem, a w szczególności jego możliwości finansowe, skalę przyjętych zobowiązań, zachowanie się sprawcy po otrzymaniu mienia, jego stosunek do rozporządzającego mieniem w związku z upływem terminów płatności, z jednoczesną oceną zmian w sytuacji materialnej sprawcy na niekorzyść oraz przyczyn takiego stanu rzeczy. Tylko więc w oparciu o kompleksową ocenę okoliczności towarzyszących zawarciu danej transakcji i wagi przyczyn nie wywiązania się z niej można wysnuć logiczne wnioski, czy mamy do czynienia z oszustwem, czy też z pozbawionym sankcji karnej niedotrzymaniem warunków zobowiązania w rozumieniu przepisów prawa cywilnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2005 roku, sygn. akt WA 8/05).

Przenosząc powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy należy zauważyć, że w oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona czynu z art. 286 § 1 k.k., gdyż miał świadomość, że podpisując przedmiotowe dokumenty wprowadza leasingodawcę w błąd co do zamiaru uiszczenia comiesięcznego wynagrodzenia za korzystanie z przedmiotu leasingu oraz zamiaru zwrotu pojazdu. Informacje, które zostały zawarte we wniosku leasingowym, a następnie w umowie leasingu operacyjnego nr (...) nie polegały na prawdzie, zaś oskarżony potwierdził je swoim podpisem, czyniąc je autentycznymi dla leasingodawcy. Oskarżony działał przy tym wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, gdyż rozmowy poprzedzające zawarcie umowy były prowadzone przez kogoś w jego imieniu, kto określał J. L. (1) „wujkiem”, a także prowadzono z firmą (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. korespondencję mailową na temat umowy leasingu, zaś po odbiór samochodu oskarżony udał się w towarzystwie młodego mężczyzny, którego określał jako „kierowca”. Oskarżony działał w celu osiągniecia korzyści majątkowej, doprowadzając pokrzywdzoną (...) sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci samochodu marki B. o nr rej. (...) o wartości 296.900 złotych brutto.

Wartość przedmiotu leasingu powoduje, iż należało przyjąć kwalifikację z art. 294 § 1 k.k., natomiast przyjęty czasookres działania oskarżonego skutkował przyjęciem, iż działał w ramach czynu ciągłego i dodania art. 12 § 1 k.k.

☐

3.3.  Warunkowe umorzenie postępowania

------

-----------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

------------------------

☐

3.4.  Umorzenie postępowania

------

-----------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

------------------------

☐

3.5.  Uniewinnienie

------

-----------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

------------------------

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

J. L. (1)

1

1

Sąd wymierzył J. L. (1) karę 1 roku pozbawienia wolności. W ocenie Sądu, taka reakcja karna będzie wystarczająca, a jednocześnie sprawiedliwa, także w odczuciu społecznym. Jest to najniższa kara jaką kodeks karny przewiduje za popełnienie przestępstwa z art. 294 § 1 k.k., ale w realiach przedmiotowej sprawy, zdaniem Sądu, adekwatna tak do okoliczności przedmiotowych, jak i podmiotowych sprawy. Wartość przywłaszczonego przedmiotu leasingu powoduje wypełnienie znamion z art. 294 k.k., ale utrzymuje się w dolnych granicach progowych. Sąd miał na względzie zarówno wiek oskarżonego, jak i okoliczność, iż dotychczas nie był on karany sądownie, jak również to, że w zdarzeniu pełnił rolę tzw. „słupa”.

Orzeczona kara, w ocenie Sądu, jest adekwatna do stopnia zawinienia i stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez niego czynu, zaś wymiar orzeczonej kary w tym przypadku nie może zostać uznany za zaniżony czy rażąco niesprawiedliwy.

J. L. (1)

2

Sąd zasądził od oskarżonego kwotę 296.900 złotych odpowiadającą szkodzie wyrządzonej przez działanie oskarżonego w majątku pokrzywdzonego.

5.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

J. L. (1)

3

Sąd zwrócił pokrzywdzonej spółce oryginały związane z zawartą umową leasingu operacyjnego, stwierdzając ich zbędność dla postępowania.

1.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

---------------

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4

Mając na uwadze, że oskarżony jest osobą bezdomną, nie posiadającą majątku, kosztami postepowania obciążył Skarb Państwa, zwalniając go od ponoszenia ich, a także od opłaty sądowej od wymierzonej kary.

6.  1Podpis

sędzia Agnieszka Wysokińska – Walczak