Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XII K 217/23 - wyrok Sąd Okręgowy w Warszawie z 2025-06-26

Sygn. akt XII K 217/23

ORZECZENIE

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2025 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XII Wydział Karny w składzie:

Przewodnicząca: Sędzia S.O. Marzena Tomczyk - Zięba (spr.)

Sędziowie: S.O. Katarzyna Stasiów

S.O. Anna Wielgolewska

Protokolant: Arkadiusz Cybulski, Klaudia Rzadkowska, Maksymilian Rogatko

w obecności Piotra Dąbrowskiego i Bartosza Tymosiewicza prokuratorów Oddziałowego Biura Lustracyjnego w W. Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 2 grudnia 2024 roku, 31 stycznia 2025 roku i 26 czerwca 2025 roku

sprawy J. Ł. , syna J. i E., urodzonego w dniu (...) w B.

w przedmiocie stwierdzenia zgodności oświadczenia lustracyjnego z prawdą

orzeka

1.  na podstawie art. 17§1 pkt 11 k.p.k. i art. 414§1 k.p.k. w zw. z art. 19 Ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów umarza postępowanie wobec J. Ł. wobec ustalenia, że nie pełnił on służby, nie pracował ani nie współpracował z organami bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ust. 1 w/wym. Ustawy, a oświadczenie lustracyjne złożone przez J. Ł. nie było niezgodnym z prawdą oświadczeniem lustracyjnym w rozumieniu powołanej ustawy;

2.  na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 19 Ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944 – 1990 oraz treści tych dokumentów kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

XII K 217/23

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

J. Ł.

J. Ł. nie pełnił służby, nie pracował ani nie współpracował z organami bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ust. 1 Ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów a oświadczenie lustracyjne złożone przez niego w dniu 6 grudnia 2007 r. nie było niezgodnym z prawdą oświadczeniem lustracyjnym w rozumieniu powołanej ustawy.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W dniu 6 grudnia 2007 r. J. Ł. w związku z pełnieniem funkcji publicznej (...) Departamentu Telekomunikacji w ówczesnym Ministerstwie Transportu, złożył Ministrowi Infrastruktury oświadczenie lustracyjne.

W części(...)oświadczenia lustracyjnego wskazał, że pełnił służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 Ustawy lustracyjnej, natomiast w części (...) przedmiotowego oświadczenia J. Ł. zawarł wyjaśnienia oraz ujawnił miejsca pełnionej zawodowej służby wojskowej. Mianowicie wskazał, że w okresie od 1985 r. do 1990 r. był (...), a następnie (...) w (...). Ośrodku Szkolenia (...). W okresie od 1990 r. do 1995 r. był (...) w (...)Pułku rozpoznania (...), gdzie jego zadaniem było tworzenie oprogramowania komputerowego wspomagającego rozpoznanie cech charakterystycznych sygnałów radiowych, a od 1995 r. do 1999 r. (...).

W rzeczywistości J. Ł. służył w (...). Ośrodku Szkolenia (...) dokładnie od dnia 3 września 1985 r. do dnia 25 października 1990 r., a w (...) Pułku rozpoznania (...) od dnia 26 października 1990 r. do dnia 22 marca 1996 r.

Żaden ze wskazanych wyżej organów, w których służył J. Ł. do 31 lipca 1990 r., a więc do dnia który obejmowała ustawa lustracyjna, nie był organem bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ust. 1 w/wym. ustawy.

Oświadczenie lustracyjne J. Ł. z dnia 6 grudnia 2007 r. zawiera wewnętrzną sprzeczność ponieważ w części A oświadczenia wskazał on na fakt służby w organach bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy lustracyjnej, a jednocześnie w części B ujawnił jednostki wojskowe, w których pełnił służbę, które takimi organami nie były i nie są.

J. Ł. wypełnił oświadczenie lustracyjne wskazując na cały przebieg swojej kariery wojskowej, począwszy od 3 września 1985 r. aż do 1999 r. kiedy to został zwolniony z zawodowej służby wojskowej, chociaż powinien ujawnić tylko te organy, w których służył do 31 lipca 1990 r. a więc do czasu, którego dotyczył obowiązek określony ustawą lustracyjną. Wypełniając oświadczenie lustracyjne J. Ł. nie pamiętał kiedy dokładnie w 1990 r. rozpoczął służbę w (...) Pułku rozpoznania (...), który może być traktowany jako organ bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ust. 1 w/wym. ustawy, dlatego nie chcąc być posądzony o złożenie nieprawdziwego oświadczenia lustracyjnego, postąpił w ten sposób.

W nieustalonym okresie czasu, nie później jednak jak w lipcu 2023 r. J. Ł. natknął się w Internecie na stronę L. A. zatytułowaną (...), na której zawarto informacje wskazujące na to, że J. Ł. pełnił służbę w organach bezpieczeństwa państwa PRL. Autor tej strony opublikował na niej dane personalne osób, które złożyły do IPN pozytywne oświadczenie lustracyjne, w tym dane J. Ł., gdzie oprócz imienia i nazwiska zostało podane imię jego ojca, data urodzenia, nazwa organu, który nadesłał oświadczenie lustracyjne oraz funkcja pełniona przez J. Ł..

W dniu 25 lipca 2023 r. J. Ł. skierował do IPN oświadczenie dotyczące interpretacji złożonego przez niego w dniu 6 grudnia 2007 r. oświadczenia lustracyjnego, w którym wyjaśnił rozbieżność części A i B i oświadczył, że sprzeciwia się interpretowaniu oświadczenia jako wykazującego pracę lub służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w ustawie lustracyjnej. Jednocześnie J. Ł. złożył ponownie oświadczenie lustracyjne, w którym wskazał, że nie pracował, nie współpracował ani nie pełnił służby w organach bezpieczeństwa PRL.

Pismem z dnia 2 sierpnia 2023 r. J. Ł. otrzymał od Dyrektora Biura Lustracyjnego IPN odpowiedź na w/wym. pismo, z którego wynika, że Biuro Lustracyjne nie dopuszcza możliwości sprostowania złożonego oświadczenia lustracyjnego ani dokonywania jego interpretacji. Jednocześnie Biuro odesłało J. Ł. oświadczenie lustracyjne z dnia 25 lipca 2023 r.

W związku z powyższym, czując się pomówionym informacjami internetowymi, dniu 13 listopada 2023 r. J. Ł. złożył wniosek o wszczęcie postępowania lustracyjnego w trybie art. 20 ust. 5 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów, czyli wniosek o tzw. autolustrację.

Wyjaśnienia J. Ł.

Kopia oświadczenia lustracyjnego z dnia 6 grudnia 2007 r.

Wydruk ze strony internetowej

Pismo J. Ł. do IPN z dnia 25 lipca 2023 r. wraz z oświadczeniem lustracyjnym

Pismo Dyrektora Biura Lustracyjnego z dnia 2 sierpnia 2023 r.

Zeszyt ewidencyjny J. Ł.

Orzeczenie Sądu Okręgowego Warszawa – Praga z dnia 29 września 2014 r. w sprawie sygn. VK 157/12 (...) i orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 grudnia 2014 r. sygn. II AKa 431/14/L

Dokumenty archiwalne sygn. IPN BU (...) i IPN BU (...)(dokumenty z teczki odznaczeń i mianowani, akta paszportowe)

Dokumenty archiwalne IPN BU dotyczące T. M. (płyta)

Zaświadczenie o wysokości uposażenia i innych należności pieniężnych żołnierzy zawodowych

Dokumenty przedłożone przez obrońcę na rozprawie w dniu 26 czerwca 2025 r.

102v-103v

11-12

14

16-18

20-21

23

25-43

85-92

99-100, akta sygn. (...)

(...)

179-203

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

-------

---------------------

------------------------------------------------------------------------------

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

-------------------------------------------------------------------

---------------------------

-------------

OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

wyjaśnienia lustrowanego

Sąd uznał wyjaśnienia lustrowanego J. Ł. za wiarygodne albowiem są spójne, logiczne, rzeczowe, a także korespondują z całokształtem zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. J. Ł. opisał w sposób szczegółowy przebieg swojej kariery wojskowej, organy i okresy w których służył jako żołnierz zawodowy, a także charakter tych organów. J. Ł. wyjaśnił w jakich okolicznościach złożył oświadczenie lustracyjne i dlaczego wypełnił go w sposób taki a nie inny. Wskazał również na okoliczności, co do których uznał, że został pomówiony o bycie „agentem SB” i przyczyny złożenia wniosku o autolustrację.

akta IPN BU, materiały archiwalne, dokumenty zawarte w aktach personalnych J. Ł. nadesłane przez Wojskowe Biuro Historyczne sygn. (...)

W ocenie Sądu, nie ma podstaw do kwestionowania ujawnionego w sprawie materiału archiwalnego, tym bardziej, że nie był on kwestionowany przez strony w toku postępowania lustracyjnego. Istotne w przedmiotowej sprawie były dokumenty dotyczące przebiegu służby wojskowej lustrowanego J. Ł. obrazujące w jakich jednostkach i organach pełnił służbę, w jakich okresach oraz na czym ona polegała.

oświadczenie lustracyjne z dnia 6 lutego 2007 r. oraz korespondencja z 2023 r. pomiędzy J. Ł. a IPN dotycząca jego treści

Dokumenty niekwestionowane, bezsporne stanowiące dowód na okoliczność treści złożonego przez J. Ł. oświadczenia lustracyjnego oraz próby jego sprostowania, wyjaśnienia przyczyn złożonego oświadczenia takiej treści i konsekwencji z tym związanych.

orzeczenia wraz z uzasadnieniami w sprawie sygn. VK (...) „Lustr.” i w sprawie sygn. II AKa (...)

Dokumenty urzędowe stanowiące dowód na okoliczność prowadzenia postępowania lustracyjnego wobec T. M., który podobnie jak J. Ł. pełnił służbę wojskową w Jednostce Wojskowej Nr (...) w P., tj. (...) Ośrodku Szkolenia (...) oraz złożył oświadczenie lustracyjne, w którym oświadczył, że nie pracował, nie pełnił służby ani też nie był współpracownikiem organów bezpieczeństwa państwa w rozumieniu ustawy lustracyjnej oraz na okoliczność charakteru tej jednostki i jej statusu w strukturze wojska. Sąd orzekający w przedmiotowej sprawie w pełni podziela argumentację przedstawioną w wymienionych orzeczeniach i ich uzasadnieniach.

wydruk ze strony internetowej

Dokument wiarygodny stanowiący dowód na okoliczność pomówienia J. Ł. o działalność jako agenta organów bezpieczeństwa PRL z uwagi na złożenie pozytywnego oświadczenia lustracyjnego.

zaświadczenie o wysokości uposażenia i innych należności pieniężnych żołnierzy zawodowych oraz dokumenty przedłożone przez obrońcę na rozprawie w dniu 26 czerwca 2025 r.

Dokumenty wiarygodne, wystawione przez uprawnione organy i w ramach ich kompetencji. Dokumenty stanowią dowód tego, że J. Ł. pobierał dodatek specjalny do uposażenia zasadniczego jako żołnierz zawodowy, nie mniej jednak nie był to dodatek specjalny jaki pobierali żołnierze służby wywiadowczej, zwiadowczej i WSW, a zatem nie jest dowodem na służbę w Zarządzie II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

opinia biegłego dr P. P. wydana do sprawy o sygn. Ppl Gd (...)

Opinia została wywołana w związku z badaniem prawdziwości oświadczenia lustracyjnego złożonego przez Z. C. i w celu udzielenia odpowiedzi na pytania: 1. Czy (...) Ośrodek Szkolenia (...) w P. był organem bezpieczeństwa państwa jako podległy Zarządowi II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego (jakie było usytuowanie (...) Ośrodka w strukturze Sił Zbrojnych WP w latach 70-tych i 80-tych XX wieku, zwłaszcza czy była to jednostka samodzielna, ewentualnie komu i w jakim zakresie podlegała, czy można ją uznać za część Zarządu II Sztabu Generalnego WP i jak wyglądało historyczne przekształcenie tej jednostki)? 2. Czy (...) Ośrodek Szkolenia (...) w P. był organem bezpieczeństwa państwa, jako służba innych Sił Zbrojnych prowadząca działania operacyjno – rozpoznawcze lub dochodzeniowo – śledcze, w tym rodzajach broni oraz okręgach wojskowych?

Opinia biegłego zasługuje na uwzględnienie w zakresie w jakim biegły wskazuje o podległości (...) Ośrodka Szkolenia (...) w P. Szefowi Zarządu II Sztabu Generalnego WP, jak również, że powyższy Ośrodek nie był organem bezpieczeństwa państwa, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 18 października 2006 r. czyli jako inna jednostka Sił Zbrojnych prowadząca działania operacyjno-rozpoznawcze lub dochodzeniowo-śledcze. W pozostałym zakresie opinia nie uzyskała aprobaty Sądu, a to w zakresie w którym biegły wskazuje, że fakt podległości (...) Ośrodka Szkolenia (...) w P. Szefowi Zarządu II Sztabu Generalnego WP i realizacja jego wytycznych decydują o uznaniu go jako organ bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 11 ustawy lustracyjnej. Powyższe stwierdzenie biegłego nie dość, że nie jest kategoryczne gdyż biegły w opinii posługuje się stwierdzeniami typu „można uznać”, to przede wszystkim jest sprzeczne z literalnym brzmieniem przepisu art. 2 ust. 1 ustawy lustracyjnej. Powyższemu przepisowi jest znane pojęcie „jednostka podległa”, nie mniej jednak nie jest użyte w pkt 11 art. 2 ust. 1 ustawy lustracyjnej.

opinia pisemna i ustna biegłego dr B. K.

Sąd nie uwzględnił tej opinii przy wydaniu rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie. Biegły w swojej opinii pisemnej wydanej na potrzeby innego postępowania posługiwał się wielokrotnie stwierdzeniami, że (...) Ośrodek Szkolenia (...) w P. podlegał Szefowi Zarządu II Sztabu Wojska Polskiego. W konkluzji opinii pisemnej biegły wskazał, że powyższa jednostka wojskowa jest częścią Zarządu II jako jednostka podległa. Następnie po wszczęciu postępowania lustracyjnego w niniejszej sprawie, prokurator dopuścił dowód z opinii ustnej tego biegłego celem ustalenia czy (...) Ośrodek Szkolenia (...) był organem bezpieczeństwa państwa jako podległy Zarządowi II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego albo też jako inna służba Sił Zbrojnych prowadząca działania operacyjno – rozpoznawcze lub dochodzeniowo – śledcze, w tym w rodzajach broni oraz w okręgach wojskowych. W opinii ustnej, biegły posługiwał się wielokrotnie stwierdzeniem, że (...)Ośrodek Szkolenia (...) w P. to jednostka podległa bądź podporządkowana Szefowi Zarządu II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, jednocześnie podkreślał, że jego zdaniem, to nie wyklucza tego, że był częścią czy też wchodził w skład Zarządu (...), co jest charakterystyczne jeśli chodzi o strukturę wojska. Takie opiniowanie nie zasługuje na uwzględnienie z powodów wskazanych przy ocenie opinii biegłego dr P. P., jak również z tego powodu, że biegły dokonuje rozszerzającej wykładni przepisu art. 2 ust. 1 ustawy lustracyjnej, co jest niedopuszczalne z uwagi na jej restrykcyjny i penalny charakter.

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.4.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.5.  Umorzenie postępowania

1.

J. Ł.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

Zgodnie z treścią art. 19 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944 – 1990 oraz treści tych dokumentów w zakresie nieuregulowanym przepisami niniejszej ustawy do postępowania lustracyjnego, w tym odwoławczego oraz kasacyjnego, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego .

Przepis art. 17§1 pkt 11 k.p.k. stanowi, że nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, gdy zachodzi inna okoliczność wyłączająca ściganie (niż określone w pkt 1-10), a na rozprawie po rozpoczęciu przewodu sądowego sąd czyni to wyrokiem (art. 414§1 k.p.k.).

J. Ł. był osobą zobowiązaną do złożenia oświadczenia lustracyjnego w związku z wykonywaniem funkcji publicznej Dyrektora Departamentu Telekomunikacji w ówczesnym Ministerstwie Transportu. Takie oświadczenie datowane na dzień 6 grudnia 2007 r. złożył, przy czym na stronie pierwszej – części A wskazał, że pełnił służbę w rozumieniu art. 3a powołanej wyżej ustawy w organach bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 w/wym. ustawy w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r., a następnie wypełnił część B, w której wskazał okresy i szczegóły „współpracy”. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że J. Ł. w okresie od 3 września 1985 r. do 25 października 1990 r. – a więc w okresie, którego dotyczył obowiązek wynikający z ustawy lustracyjnej - pełnił służbę w 20. Ośrodku Szkolenia (...) w P.. Dopiero od dnia 26 października 1990 r. rozpoczął służbę w (...)Pułku rozpoznania elektronicznego.

Należy w sposób kategoryczny stwierdzić – wbrew stanowisku forsowanemu przez prokuratora, że (...). Ośrodek Szkolenia (...) nie jest organem bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 11 Ustawy lustracyjnej, gdyż nie był komórką organizacyjną, częścią, a tym samym nie wchodził w skład Zarządu II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. (...). Ośrodek Szkolenia (...) był odrębną jednostką wojskową podległą Zarządowi II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, a konkretnie Zastępcy Szefa Zarządu(...) do spraw rozpoznawania, co wynika wprost z dokumentów archiwalnych. Zadaniem (...). Ośrodka Szkolenia (...) (Jednostki Wojskowej Nr (...)) było szkolenie młodszych specjalistów dla potrzeb rozpoznania (...) Wojska Polskiego zgodnie z programem szkolenia oraz wytycznymi i zarządzeniami Szefa Zarządu II Sztabu Generalnego. Ośrodek ten pełnił zatem jedynie funkcje szkoleniowe, nie prowadził żadnych działań operacyjno – rozpoznawczych.

Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944 – 1990 oraz treści tych dokumentów organem bezpieczeństwa państwa jest Zarząd (...) Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Ustawa nie wymienia, jako organów bezpieczeństwa państwa, jednostek podległych Zarządowi II Sztabu Generalnego WP. Jednocześnie należy zauważyć, że pojęcie „jednostka podległa” znane jest ustawie lustracyjnej. W art. 2 ust. 1 pkt 4 w/wym. ustawy wskazane jest, że jednostki podległe organom bezpieczeństwa państwa, jakimi są: Resort Bezpieczeństwa Publicznego Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, Komitet do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego, a w szczególności jednostki Milicji Obywatelskiej w okresie do dnia 14 grudnia 1954 r., to również organy bezpieczeństwa państwa w rozumieniu ustawy. Ustawa nie używa jednak pojęcia „jednostka podległa” w odniesieniu do Zarządu (...)Sztabu Generalnego WP. Organy bezpieczeństwa państwa wymienione w art. 2 wymienionej ustawy tworzą katalog zamknięty. Ustawa ma charakter penalny, zatem niemożliwe jest dokonywanie wykładni rozszerzającej tego katalogu, co czynią m.in. w swoich opiniach biegli dr P. P. i dr B. K., wskazując m.in., że podległość jednostki wojskowej nie wyklucza wchodzenia w jej skład i umiejscawiają Jednostkę Wojskową Nr (...) czyli (...). Ośrodek Szkolenia (...) w składzie Zarządu (...)Sztabu Generalnego WP. Sąd stoi na stanowisku, że jeżeli ustawodawca pominął podmioty podległe służbowo Zarządowi (...), a zatem i Jednostkę Wojskową Nr (...), to nie można na nich rozciągać reżimu ustawowego i traktować ich jako organy bezpieczeństwa państwa. Jednostka Wojskowa Nr (...) czyli (...). Ośrodek Szkolenia (...), z uwagi na działalność typowo szkoleniową, nie może być także traktowany jako organ bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 12 ustawy lustracyjnej, gdyż nigdy nie prowadził działań o charakterze operacyjno – rozpoznawczym czy dochodzeniowo – śledczym.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że J. Ł. nigdy nie pełnił służby w organach bezpieczeństwa państwa w rozumieniu ustawy lustracyjnej, a złożone przez niego oświadczenie lustracyjne zawiera wewnętrzną sprzeczność, z jednej strony wskazuje na służbę, a z drugiej strony wskazuje organ, w którym była pełniona, który nie jest jednak organem bezpieczeństwa państwa. J. Ł. wypełniając oświadczenie lustracyjne nie był pewien do kiedy był żołnierzem (...). Ośrodka Szkolenia (...) i kiedy rozpoczął służbę w (...) Pułku rozpoznania (...), który może być traktowany jako organ bezpieczeństwa państwa. W ocenie Sądu, J. Ł. powinien był dochować większej staranności przy wypełnianiu oświadczenia lustracyjnego, nie mniej jednak nie oznacza to, że teraz nie może bronić się przed swoim niefrasobliwym zachowaniem.

Skoro przepisy prawne nie dają możliwości skorygowania czy sprostowania złożonego oświadczenia lustracyjnego, a co J. Ł. próbował czynić prowadząc korespondencję z Instytutem Pamięci Narodowej w tym przedmiocie, to miał prawo wystąpić do Sądu w trybie przepisu art. 20 ust. 5 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944 – 1990 oraz treści tych dokumentów. Zgodnie z tym przepisem, wniosek o wszczęcie postępowania może złożyć do sądu również osoba, która przed dniem wejścia w życie ustawy pełniła funkcję publiczną, o której mowa w art. 4, która została publicznie pomówiona o fakt pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r., i złożyła oświadczenie lustracyjne. Bez wątpienia opublikowanie na stronie internetowej (...), na której został umieszczony J. Ł. w sposób, który pozwalał na jego identyfikację, było publicznym pomówieniem w rozumieniu wskazanego wyżej przepisu, gdyż J. Ł. nigdy nie pełnił służby w organach bezpieczeństwa PRL. Nazwanie kogoś agentem SB wywołuje bardzo pejoratywne skojarzenia, czemu obiektywnie trudno zaprzeczyć.

Zamieszczenie przez IPN informacji o służbie danej osoby w organie bezpieczeństwa państwa komunistycznego, nawet gdy nastąpiło jako realizacja ustawowego obowiązku, może być traktowane jako pomówienie w rozumieniu art. 20 ust. 5 ustawy lustracyjnej”- tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 sierpnia 2021 r. sygn. VKK 455/20. „ Opublikowanie na stronie Instytutu Pamięci Narodowej informacji, których prawdziwości wnioskodawca stanowczo zaprzecza, może wypełniać znamiona pomówienia publicznego i prowadzić do wyczerpania przesłanek z art. 20 ust. 5 ustawy z dnia 18 października 2006 r., otwierając drogę do wszczęcia postępowania lustracyjnego z wniosku osoby pomówionej. Odmowa zaś stronie skorzystania z tej możliwości – jest nie do przyjęcia przede wszystkim dlatego, że naruszałoby to zasadę sprawiedliwości, a także zasadę wyrażoną w art. 51 ust. 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z którym każdy ma prawo do żądania sprostowania oraz usunięcia informacji niepełnych, nieprawdziwych lub zebranych w sposób sprzeczny z ustawą”. – tak Sąd Apelacyjny w Szczecinie w postanowieniu z dnia 17 września 2020 r. sygn. AKz 524/20. „ Brak podstaw do uznania, by "pomówienie", o jakim mowa w przepisie art. 20 ust. 5 ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944 - 1990 oraz treści tych dokumentów (tekst jedn. Dz. U. z 2013 roku poz. 1388 z późn. zm.), interpretować w zgodzie z przepisem art. 212 k.k. Przepisy ustawy nie odwołują się do odpowiedniego stosowania w tym zakresie przepisów kodeksu karnego, nie przewidują też trybu pozwalającego na weryfikowanie intencji autora informacji na temat powiązań danej osoby ze służbami specjalnymi PRL. Informacja zawarta na stronie internetowej, podana do publicznej wiadomości, a zawierająca stwierdzenie, że wnioskodawczyni była współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa, odsyłająca w tym względzie do stosownego linku potwierdzającego, że złożyła pozytywne oświadczenie lustracyjne, nie może być rozumiane inaczej niż publiczne pomówienie. Zarówno treść wniosku, jak i zażalenia dowodzi, że to właśnie utrata prestiżu oraz zaufania w środowisku zawodowym i prywatnym, poczucie krzywdy spowodowane pomówieniem, stały się podstawą do wystąpienia o autolustrację .” – tak Sąd Apelacyjny w Katowicach w postanowieniu z dnia 14 września 2016 r. sygn. II AKz 444/16.

Mając na uwadze wszystkie podniesione wyżej okoliczności, bez względu na fakt błędnego „pozytywnego” wypełnienia przez lustrowanego części A oświadczenia lustracyjnego, a tym samym przyczynienia się przez niego do umieszczenia go na wskazanej wyżej (...), obiektywnie stwierdzić należy, że J. Ł. nie współpracował, nie pracował i nie pełnił służby w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ust. 1 ustawy lustracyjnej, a zatem nie może ponosić negatywnych konsekwencji wynikających z przedmiotowej ustawy. Mowa tu m.in. o konsekwencjach określonych w art. 21a ust. 2a i 2b ustawy lustracyjnej, ale też konsekwencjach związanych z utratą pracy, czego J. Ł. doświadczył. Byłoby to też sprzeczne z celami uchwalenia ustawy lustracyjnej, określonymi w jej preambule, którymi było ogólnie rzecz ujmując wyeliminowanie z życia publicznego osób, które zataiły fakt współpracy z organami bezpieczeństwa państwa totalitarnego, składając nieprawdziwe oświadczenie lustracyjne.

Dlatego też, stosując do niniejszej sprawy wykładnię celowościową przepisów ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944 – 1990 oraz treści tych dokumentów, Sąd uznał, że postępowanie wobec J. Ł. należy umorzyć albowiem oświadczenie lustracyjne złożone przez niego w dniu 6 grudnia 2007 r. nie było niezgodnym z prawdą oświadczeniem lustracyjnym w rozumieniu powołanej ustawy. Podobne stanowisko, w zbliżonym stanie faktycznym sprawy, zajął Sąd Apelacyjny w Katowicach w orzeczeniu z dnia 21 września 2017 r. w sprawie sygn. II AKa 346/17, które sąd orzekający w przedmiotowej sprawie podziela.

1.6.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

--------------------

-------------------

-------------------

----------------------------------------------------------------

1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

------------------

-----------------

-------------------

---------------------------------------------------------------

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Kosztami postępowania Sąd obciążył Skarb Państwa ponieważ zgodnie z art. 632 pkt 2 k.p.k. stosowanego tu w związku z art. 19 ustawy lustracyjnej, w razie umorzenia postępowania koszty procesu ponosi Skarb Państwa.

8.  Podpis

Katarzyna Stasiów Marzena Tomczyk- Zięba Anna Wielgolewska

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Wioleta Żochowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Marzena Tomczyk-Zięba,  Katarzyna Stasiów ,  Anna Wielgolewska
Data wytworzenia informacji: