Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 kwietnia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodnicząca: sędzia Edyta Dzielińska

Protokolant: Barbara Zawadzka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 marca 2023 r. w Warszawie

sprawy z odwołania A. P. (1)

od decyzji Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.

z dnia 14 grudnia 2017 roku

o zasiłek chorobowy

na skutek apelacji wniesionej przez A. P. (1)

od wyroku Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie

z dnia 9 czerwca 2021 roku sygn. akt VII U 166/18

1. zmienia zaskarżony wyrok w pkt I i poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. z 14 grudnia 2021 roku (znak (...)) w ten sposób, że ustala uprawnienia A. P. (1) za okres od 13 lutego 2017 roku do 31 października 2017 roku w ramach nowego okresu zasiłkowego oraz przyznaje prawo do zasiłku chorobowego za okres od 27 lutego 2017 roku do 31 października 2017 roku tj. do dnia trwania zatrudnienia;

2. oddala apelację w pozostałym zakresie.

3. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. na rzecz A. P. (1) 120 zł ( sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

Sędzia Edyta Dzielińska

Sygnatura akt XIII Ua 41/21

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy dla m. stołecznego Warszawy w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, po rozpoznaniu sprawy VII U 166/18 z odwołania A. P. (1) przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziałowi w W. o zasiłek chorobowy, wyrokiem z 9 czerwca 2021 roku w pkt 1. oddalił odwołanie od decyzji z 14 grudnia 2017 roku nr (...), w pkt 2. odrzucił odwołanie od decyzji z 5 stycznia 2018 roku nr (...) a w pkt 3. nie obciążył ubezpieczonej A. P. (2) kosztami procesu.

(wyrok – k. 488 a.s.)

Przed wydaniem orzeczenia sąd I instancji ustalił, że A. P. (1) podlegała ubezpieczeniom z tytułu zatrudnienia u płatnika składek (...) S.A.

Bezspornie A. P. (1) w związku z niezdolnością do pracy od 16 maja 2016 roku do 13 listopada 2016 roku pobierała zasiłek chorobowy przez 182 dni. Za okres od 16 do 17 maja 2016 roku zwolnienie lekarskie ubezpieczonej udzielił lekarz (...), od 18 maja 2016 roku do 6 października 2016 roku zwolnienie lekarskie ubezpieczonej udzielił lekarz (...), od 29 września 2016 roku do 13 listopada 2016 roku zwolnienie lekarskie ubezpieczonej nastąpiło z powodu (...).

23 maja 2016 roku ubezpieczona uległa wypadkowi komunikacyjnemu.

Po wypadku od 24 czerwca do 28 czerwca 2016 roku była hospitalizowana z powodu (...) ((...)). 25 czerwca 2016 roku przeszła operację (...). Następnie podjęła leczenie i rehabilitację – leczyła się w związku z przebytą operacją(...), (...) i (...).

A. P. (1) od 16 maja 2016 roku do 6 czerwca 2019 roku, tj. do dnia badania przez biegłego psychiatrę, była niezdolna do pracy z przyczyn psychiatrycznych, przy czym w okresie od 26 maja 2016 roku do 11 lutego 2017 roku w związku z objawami (...), którego doznała na skutek wypadku komunikacyjnego. W tym okresie ubezpieczona nie odzyskała zdolności do pracy z zakresu zaburzeń psychicznych. W okresie od 14 lutego 2017 roku do 13 sierpnia 2017 roku ubezpieczona była niezdolna do pracy z przyczyn psychiatrycznych.

Od 23 maja 2016 roku do 31 grudnia 2018 roku ubezpieczona była nieprzerwanie niezdolna do pracy z przyczyn ortopedycznych tj. z powodu (...)jakiego doznała w wyniku wypadku komunikacyjnego.

Od 14 listopada 2016 roku do 11 lutego 2017 roku ubezpieczonej przyznano prawo do świadczenia rehabilitacyjnego w związku z przebytą operacją(...) i z(...) i (...). Za okres od 13 lutego 2017 roku zwolnienie lekarskie ubezpieczonej udzielił lekarz (...), od 14 lutego 2017 roku do 13 sierpnia 2017 roku, od 14 sierpnia 2017 roku do 23 października 2017 roku i od 24 października 2017 roku do 22 listopada 2017 roku zwolnień lekarskich ubezpieczonej udzielił lekarz (...).

Z dniem 31 października 2017 roku ustało zatrudnienie ubezpieczonej.

Decyzją z 14 grudnia 2017 roku nr (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.: 1) uznał, że brak jest podstaw do ustalenia uprawnień za okres od 13 lutego 2017 roku do 31 października 2017 roku w ramach nowego okresu zasiłkowego; 2) odmówił ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego za okres od 27 lutego 2017 roku do 31 października 2017 roku. W uzasadnieniu swojej decyzji organ rentowy wskazał, że z dniem 13 listopada 2016 roku ubezpieczona wykorzystała 182-dniowy okres zasiłkowy.

Decyzją z 5 stycznia 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. odmówił ubezpieczonej prawa do świadczenia rehabilitacyjnego od 4 sierpnia 2017 roku. Sprawa z odwołania od powyższej decyzji została zarejestrowana pod sygn. akt VII U 149/18.

Sąd I instancji ustalił fakty na podstawie zebranych w sprawie dokumentów, w tym akt ubezpieczeniowych odwołującej, którym dał wiarę w pełni, wobec braku podstaw do kwestionowania ich rzetelności.

W toku postępowania sąd I instancji dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy ortopedy i lekarza psychiatry na okoliczność ustalenia, czy niezdolność do pracy odwołującej od 16 maja 2016 roku do 11 lutego 2017 roku i od 13 lutego 2017 roku do 13 sierpnia 2017 roku była spowodowana tą samą chorobą – podlegającą zaliczeniu do jednego okresu zasiłkowego.

W ocenie sądu I instancji, w swojej opinii biegły sądowy z zakresu ortopedii M. G. w sposób wyczerpujący odniósł się do pytania zawartego w tezie dowodowej. Wskazał, że od 23 maja 2016 roku do 31 grudnia 2018 roku ubezpieczona była nieprzerwanie niezdolna do pracy z przyczyn psychiatrycznych. Sąd I instancji uznał, że jego opinia była jasna, logiczna i zupełna, albowiem odpowiadała na tezę postawioną przez sąd w postanowieniu dowodowym. Ponadto sąd dodał, że pełnomocnik ubezpieczonej nie kwestionowała opinii biegłego z zakresu ortopedii wskazując jedynie, że dla prawidłowego rozstrzygnięcia koniczne jest przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu psychiatrii.

W swojej opinii biegły sądowy z zakresu psychiatrii M. L. wskazała, że od 26 maja 2016 roku do 11 lutego 2017 roku ubezpieczona była niezdolna do pracy z przyczyn ortopedycznych – (...) i psychiatrycznych – (...). Kolejno od 14 lutego 2017 roku do 13 sierpnia 2017 roku była niezdolna do pracy z przyczyn psychiatrycznych.

Opinie te nie były kwestionowane przez pełnomocnika organu rentowego jak również przez pełnomocnika odwołującej, która jedynie wniosła o sprecyzowanie stanowiska biegłego z zakresu psychiatrii, wobec czego sąd I instancji dopuścił dowód z opinii uzupełniającej tego biegłego.

Opinia uzupełniająca biegłego z zakresu psychiatrii potwierdziła, że A. P. (1) była niezdolna do pracy z przyczyn psychiatrycznych od 16 maja 2016 roku do dnia badania sądowo psychiatrycznego, tj. 6 czerwca 2019 roku, przy czym w okresie od 26 maja 2016 roku do 11 lutego 2017 roku z przyczyn ortopedycznych w związku z (...) oraz z przyczyn psychiatrycznych w związku z wystąpieniem (...) i nie odzyskała zdolności do pracy z zakresu zaburzeń psychicznych. Nadto od 14 lutego 2017 roku do 13 sierpnia 2017 roku była niezdolna do pracy z przyczyn psychiatrycznych.

W ocenie sądu I instancji wszystkie sporządzone w sprawie opinie były spójne, logiczne i rzetelne oraz zgodne z tezą dowodową zawartą w postanowieniu o powołaniu biegłych specjalistów. Mając na uwadze wiedzę powołanych biegłych specjalistów, stopień stanowczości wyrażonych w opiniach wniosków oraz posiadane doświadczenie, sąd I instancji uznał je za wiarygodne i na nich oparł swoje ustalenia, co do stanu zdrowia odwołującej w spornym okresie oraz zasadności roszczenia.

Sąd I instancji uznał, że przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron nie było konieczne, gdyż okoliczności istotne dla jej rozstrzygnięcia zostały wystarczająco udowodnione.

Sąd I instancji rozpoznał sprawę na podstawie art. 8, art. 9 ust. 1 i 2, art. 18 ust. 1 i 2 ustawy z 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Sąd I instancji uznał, że odwołanie należało oddalić, ponieważ w sprawie brak jest podstaw do rozpoczęcia nowego okresu zasiłkowego. W ocenie sądu I instancji, organ rentowy prawidłowo uznał, że brak jest podstaw do ustalenia uprawnień za okres od 13 lutego 2017 roku do 31 października 2017 roku w ramach nowego okresu zasiłkowego i w konsekwencji odmówił ubezpieczonej prawa do zasiłku chorobowego za okres od 27 lutego 2917 roku, ponieważ A. P. (1) wykorzystała przysługujący jej wymiar (182 dni) zasiłku chorobowego z dniem 13 listopada 2016 roku. W ocenie sądu I instancji brak było podstaw do ustalenia uprawnień w ramach nowego okresu zasiłkowego za okres od 13 lutego 2017 roku do 31 października 2017 roku w związku z ciągłością występowania u ubezpieczonej niezdolności do pracy. Ubezpieczona była nieprzerwanie niezdolna do pracy z przyczyn ortopedycznych od dnia wypadku od 23 maja 2016 roku do 31 grudnia 2018 roku. Dodatkowo od 16 maja 2016 roku do 6 czerwca 2019 roku tj. do dnia badania przez biegłego psychiatrę była niezdolna do pracy z przyczyn psychiatrycznych.

(uzasadnienie – k. 489-492v. a.s.)

Apelację od wyroku sądu I instancji wniosła odwołująca reprezentowana przez adwokata, zaskarżając go w części, tj. względem pkt 1. wyroku. Strona odwołująca wniosła o zmianę wyroku sądu I instancji poprzez uznanie powództwa w całości. Ponadto wniesiono o zasądzenie kosztów sądowych w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono naruszenie:

- art. 9 § 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji, kiedy do okresu zasiłkowego odwołującej za okres od 27 lutego 2017 roku do 31 października 2017 roku nie powinno wliczać się okresu poprzedniej niezdolności do pracy, ponieważ nie była spowodowana tą samą chorobą;

- art. 233 k.p.c. poprzez brak wszechstronnej oceny materiału przez sąd, w szczególności pism procesowych powódki, w których szczegółowo wskazywała m.in. że niezdolność do pracy w okresach od 16 maja 2016 roku do 11 lutego 2017 roku oraz od 13 lutego 2017 roku do 14 lutego 2018 roku była spowodowana rożnymi chorobami, a także opinii biegłej M. L., która wskazuje wprost, że niezdolność do pracy z powodu choroby trwającej od 14 lutego 2017 roku była spowodowana innym schorzeniem niż niezdolność do pracy z tytułu której orzeczono świadczenie rehabilitacyjne od 14 listopada 2016 roku do 11 lutego 2017 roku.

(apelacja pełnomocnika odwołującej – k. 495-497 a.s.)

W toku sprawy pełnomocnik odwołującej wniosła o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii sądowo-psychiatrycznej uzupełniającej z 29 marca 2021 roku złożoną do sprawy toczącej się przed Sądem Rejonowym dla m. st. Warszawy pod sygnaturą akt VII U 149/18 oraz pisma pełnomocnika z 27 lipca 2021 roku z ustosunkowaniem się do wyżej wymienionej opinii do sprawy pod sygnaturą akt VII U 149/18 w celu wykazania, że w niżej przedstawionych okresach powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim z powodu różnych schorzeń: psychiatrycznych, ortopedycznych i ginekologicznych. Opinia wymieniona powyżej została wydana do sprawy VII U 166/18 (14 lutego 2021 roku), jednak nie znajduje się ona w aktach sprawy. Pełnomocnik wskazała ponadto, że opinia ta została przekazana pełnomocnikowi odwołującej – po raz pierwszy – dopiero w lipcu 2021 roku i to w sprawie VII U 149/18, już po wydaniu wyroku przez sąd I instancji w sprawie VII U 166/18. Brak tych dokumentów został stwierdzony dopiero po zapoznaniu się ze sprawą XIII Ua 41/21.

(k. 510-510v. a.s.)

Pismem z 17 maja 2022 roku (data prezentaty Sądu) Zakład Ubezpieczeń Społecznych również potwierdził, że opinia uzupełniająca psychiatry z 14 lutego 2021 roku nie została doręczona organowi rentowemu.

(k. 520 a.s.)

Kolejno, w odpowiedzi na zobowiązanie Sądu Okręgowego w Warszawie XIII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, sąd I instancji wyjaśnił przyczyny, dla których opinia z 14 lutego 2021 roku nie znalazła się w aktach sprawy VII U 166/18. Po pierwsze sąd I instancji wskazał, że taka opinia w sprawie VII U 166/18 nie została biegłej zlecona. Po drugie sąd I instancji zaznaczył, że między stronami równolegle toczy się sprawa o sygn. akt VII U 152/18 z odwołania dwóch decyzji na podstawie, których odmówiono odwołującej prawa do zasiłku chorobowego za okres od 1 listopada 2017 roku do 7 stycznia 2018 roku i od 18 stycznia 2018 roku do 14 lutego 2018 roku. Zaznaczono, że w sprawie VII U 152/18 postanowieniem z 4 lipca 2019 roku dopuszczono dowód m.in. z opinii psychiatry w wyniku czego biegła B. P. złożyła opinię, jednak z powodu wniosku o przeprowadzenie opinii przez innego biegłego postanowieniem z 24 listopada 2020 roku dopuszczono dowód z opinii biegłej M. L., której 19 stycznia 2021 roku przesłano akta, w wyniku czego biegła 14 lutego 2021 roku wydała opinię jednakże omyłkowo wskazała, że jest to opinia złożona na potrzeby postępowania VII U 166/18 zamiast VII U 152/18 oraz niewłaściwie wskazała, że jest to opinia uzupełniająca, pomimo że wcześniej biegła w postępowaniu VII U 152/18 nie składała opinii głównej.

(k. 526-526v. a.s.)

Rozważania prawne

W pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z art. 15 zzs ^{( 1)} pkt 4 ustawy z 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U.2020.1842 t.j.) w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich, w sprawach rozpoznawanych według przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, zwanej dalej "Kodeksem postępowania cywilnego" w pierwszej i drugiej instancji sąd rozpoznaje sprawy w składzie jednego sędziego; prezes sądu może zarządzić rozpoznanie sprawy w składzie trzech sędziów, jeżeli uzna to za wskazane ze względu na szczególną zawiłość lub precedensowy charakter sprawy.

Po drugie należy wskazać, że analiza pisemnych motywów zaskarżonego orzeczenia i odniesienie treści apelacji do zgromadzonych w sprawie dowodów dają mocne podstawy do uznania, że sąd I instancji poczynił wadliwe i niepełne ustalenia faktyczne jedynie w zakresie oceny, czy w sytuacji A. P. (1) zaszły przesłanki do rozpoczęcia nowego okresu zasiłkowego. Oznacza to, że zarzut dotyczący naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. był zasadny, a w konsekwencji - zarzut dotyczący naruszenia przepisu prawa materialnego.

Odwołująca, zaskarżając wyrok, zakwestionowała sposób, w jaki sąd I instancji dokonał oceny dowodów. Przede wszystkim odwołująca podniosła brak wszechstronnej oceny dowodów, w szczególności bez uwzględnienia opinii biegłej z zakresu psychiatrii M. L., która wprost wskazała, że niezdolność do pracy z powodu choroby trwającej od 14 lutego 2017 roku była spowodowana innym schorzeniem niż niezdolność do pracy z tytułu której orzeczono świadczenie rehabilitacyjne od 14 listopada 2016 roku do 11 lutego 2017 roku. Odwołująca wskazała, iż sąd I instancji, wydając wyrok, nie uwzględnił jej brzmienia. Składając zaś apelację, wniosła o uwzględnienie wyżej wymienionej opinii, przedstawiając jednocześnie jej kopię. W toku zaś trwania postępowania apelacyjnego okazało się, iż powyższa decyzja omyłkowo została przedstawiona do równolegle toczącej się sprawy VII U 152/18 a przed wydaniem orzeczenia w sprawie VII U 166/18 nie została ona doręczona ani organowi rentowemu ani odwołującej. Dlatego też, dowód w postaci opinii uzupełniającej biegłej M. L. z 14 lutego 2021 roku nie okazał się w żaden sposób spóźniony i należało go rozpoznać na etapie postępowania II-instancyjnego.

Uwzględniając powyższe sąd II instancji dokonał samodzielnych ustaleń faktycznych, formułując odmienne wnioski na podstawie zebranych przez sąd I instancji dowodów, w niewielkim natomiast zakresie uzupełniając materiał dowodowy. Sąd II instancji miał na uwadze, że jako sąd odwoławczy realizując obowiązek ponownego, merytorycznego rozpoznania sprawy, jest uprawniony do dokonywania własnych ustaleń faktycznych, na podstawie materiału dowodowego zebranego w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, bez konieczności ponawiania przeprowadzonych dowodów, może też poprzestać na ustaleniach dokonanych przez sąd pierwszej instancji, jeśli uzna je za wystarczające do merytorycznego rozpoznania sprawy (zob. liczne orzeczenia Sądu Najwyższego dotyczące apelacji i wykładni art. 367 k.p.c., w tym m.in. wyrok SN z 9 maja 2017r., I UK 212/16, LEX 2329473).

Ponowna analiza kompletnych akt sprawy VII U 166/18, w tym uzupełniającej opinii biegłej z zakresu psychiatrii M. L. z 14 lutego 2021 roku dowodzi, iż A. P. (1) w związku z niezdolnością do pracy od 16 maja 2016 roku do 13 listopada 2016 roku pobierała zasiłek chorobowy przez 182 dni. Za okres od 16 do 17 maja 2016 roku zwolnienie lekarskie ubezpieczonej udzielił lekarz (...), od 18 maja 2016 roku do 6 października 2016 roku zwolnienie lekarskie ubezpieczonej udzielił lekarz (...), od 29 września 2016 roku do 13 listopada 2016 roku zwolnienie lekarskie ubezpieczonej nastąpiło z powodu (...).

(bezsporne)

Od 14 listopada 2016 roku do 11 lutego 2017 roku odwołującej przyznano prawo do świadczenia rehabilitacyjnego w związku z przebytą operacją (...).

(decyzja – k. 180 a.s.)

Od 17 maja 2016 roku odwołująca rozpoczęła leczenie w przychodni psychiatrycznej z powodu narastających od kilku miesięcy(...) ((...)). Dodatkowo nasiliły się trwające od wielu lat dolegliwości ze strony (...). 23 maja 2016 roku odwołująca doznała urazu wskutek wypadku komunikacyjnego – (...), który spowodował nasilenie tych dolegliwości. W związku z powyższym zaistniała konieczność operacji. Od czasu urazu, do (...) dołączyły napady (...), (...), (...) ((...)). 25 czerwca 2016 roku odwołująca przeszła operację (...)w trybie pilnym. W zaświadczeniu z 22 września 2016 roku lekarz psychiatra E. S. wskazała, że podstawową chorobą odwołującej był (...) ((...)) oraz (...) ((...)). Natomiast chorobą współistniejącą była przebyta operacja (...) w trybie pilnym 25 czerwca 2016 roku. Wskazano również, że obecnie na pierwszy plan wysuwały się objawy (...) a odwołująca wymagała dalszego leczenia.

(zaświadczenie z 22 września 2016 roku – k.166-167 a.s., zaświadczenie z 4 lipca 2016 roku – k. 139 a.s.; dane pacjenta – k. 218, 219, 220 a.s.)

12 lipca 2019 roku Klinika (...) (...) postawiła u A. P. (1) rozpoznanie (...)– (...) po przebytym (...) (wg ICD-10 są to zmiany osobowości, które następują po przeżyciu sytuacji stresowej ekstremalnie nasilonej, a w sytuacji odwołującej był to wzmiankowy wypadek komunikacyjny z 23 maja 2016 roku. Zmiany te utrzymywały się co najmniej 2 lata).

(rozpoznanie z 12 lipca 2019 roku – k. 458 a.s.)

Niezdolność do pracy A. P. (1) spowodowana była różnymi chorobami. Konkretniej odwołująca od 16 maja 2016 roku do 17 maja 2016 roku miała zwolnienie lekarskie od lekarza (...). Kolejno 17 maja 2016 roku odwołująca zgłosiła się do Centrum (...). Rozpoznano wówczas (...) a A. P. (1) otrzymała zwolnienie od lekarza (...)za okres od 18 maja 2016 roku do 6 października 2016 roku. W tym też okresie odwołująca była niezdolna do pracy z przyczyn psychiatrycznych. Od 29 września 2016 roku do 13 listopada 2016 roku odwołująca otrzymywała zwolnienie lekarskie z powodu (...) – przyczyny ortopedyczne, a następnie przebywała na zasiłku rehabilitacyjnym do 11 lutego 2017 roku w związku z(...)(przyczyny ortopedyczne). Odwołująca 13 lutego 2017 roku otrzymała zwolnienie od lekarza (...). Następne zaś zwolnienie od 14 lutego 2017 roku do 13 sierpnia 2017 roku było wystawione przez lekarza (...). W konsekwencji po pierwsze niezdolność do pracy w okresach od 18 maja 2016 roku do 6 października 2016 roku oraz od 14 lutego 2017 roku do 13 sierpnia 2017 roku była stwierdzana przez lekarza (...) ((...)). Po drugie niezdolność do pracy w okresach od 29 września 2017 roku do 11 lutego 2017 roku była stwierdzana z przyczyn ortopedycznych ((...)). Po trzecie niezdolność do pracy od 16 maja 2017 roku do 17 maja 2016 roku oraz 13 lutego 2017 roku była stwierdzona przez lekarza (...). Zwolnienia lekarskie wymienione w powyższych okresach było wystawiane z powodu różnych schorzeń, tj. psychiatrycznych, ortopedycznych i ginekologicznych. Dlatego też niezdolność do pracy odwołującej z powodu choroby trwającej od 14 lutego 2017 roku była spowodowana innym schorzeniem ((...) i jego konsekwencje) niż niezdolność do pracy z tytułu którego orzeczono świadczenie rehabilitacyjne w okresie od 14 listopada 2016 roku do 11 lutego 2017 roku (przyczyny ortopedyczne).

(kopia opinii uzupełniającej biegłej sądowej z zakresu psychiatrii M. L. sporządzonej 14 lutego 2021 roku – k. 511-511v.a.s.; oryginał wyżej wymienionej decyzji – k. 486-486v. a.s. VII U 152/18)

W ocenie sądu II instancji przywołane w sprawie dokumenty są autentyczne. Ponadto sąd II instancji uznał, że sporządzona przez biegłą psychiatrę M. L. uzupełniająca opinia z 14 lutego 2021 roku jest fachowa, rzetelna a ponadto nie ma podstaw, by odmówić jej przymiotu bezstronności. Wnioski wypływające z powyższej opinii były istotne do rozstrzygnięcia sprawy, co zostało zasygnalizowane już w opinii biegłego ortopedy M. G. w opinii wydanej 30 stycznia 2019 roku. Biegły ten wprost przyznał, że równolegle z ortopedyczną niezdolnością do pracy, odwołująca była niezdolna do pracy również z przyczyn psychiatrycznych, ale ta kwestia wymaga oceny przez biegłego lekarza psychiatrę (k. 435v. a.s.). W konsekwencji opinia M. L. dopełniła istotne fakty w sprawie, a jej brak w aktach pod sygn. VII U 166/18 nie odzwierciedlał rzeczywistego stanu faktycznego.

Tak ustalony stan faktyczny, wypełnił przesłanki niezbędne do przyznania świadczenia rehabilitacyjnego, które określa ustawa z 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2016 r., poz. 372).

Zgodnie z art. 18 ust. 1 i 2 tej ustawy, świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy (ust.1). Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy (ust. 2).

Oceniany z uwzględnieniem reguł wykładni gramatycznej art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.) wymaga, aby po wyczerpaniu prawa do zasiłku chorobowego, to znaczy po upływie maksymalnego terminu jego pobierania, nadal (czyli bez przerwy, ciągle) występowała niezdolność do pracy oraz żeby istniały rokowania odzyskania zdolności do pracy w następstwie kontynuowanego procesu leczenia lub rehabilitacji leczniczej, ale równocześnie nie określa terminu, w którym ma nastąpić odzyskanie zdolności do pracy. Dla uznania, że warunek ten jest spełniony, wystarcza więc jedynie to, aby istniały rokowania odzyskania zdolności do pracy w wyniku dalszego leczenia lub rehabilitacji leczniczej. Termin 12 miesięcy, a właściwie nie dłuższy niż 12 miesięcy, wyznacza natomiast art. 18 ust. 2 ustawy, który jednak, co również wynika z jego wykładni gramatycznej, nie jest przepisem określającym warunki (jeden z warunków) nabycia prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, lecz przepisem wyznaczającym jedynie maksymalny termin wypłaty tego świadczenia (teza SN Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w wyroku z 31 stycznia 2017 roku II UK 644/15).

Ponadto zgodnie z art. 9 § 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.) do okresu zasiłkowego wlicza się okresy poprzednich niezdolności do pracy, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni. Do okresu zasiłkowego nie wlicza się okresów niezdolności do pracy przypadających przed przerwą nie dłuższą niż 60 dni, jeżeli po przerwie niezdolność do pracy wystąpiła w trakcie ciąży.

Użytego w art. 9 ust. 1 i 2 ustawy z 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa pojęcia "ta sama choroba", nie należy odnosić do tych samych numerów statystycznych, zgodnych z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10, gdyż nie chodzi o identyczne objawy odpowiadające numerom statystycznym, lecz o opis stanu klinicznego konkretnego układu lub narządu, który - choć daje różne objawy, podpadające pod różne numery statystyczne - wciąż stanowi tę samą chorobę, skoro dotyczy tego samego narządu lub układu ( postanowienie Sądu Najwyższego z 26 stycznia 2012 r., I BU 14/11, LEX nr 1215397). Ustanie "poprzedniej niezdolności do pracy" (art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego zgłoszonego w razie choroby i macierzyństwa, tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 870) oznacza ustanie niezdolności do pracy, w znaczeniu medycznym (uchwała Sądu Najwyższego z 2 września 2009 r., II UZP 7/09, OSNP 2010 nr 7-8, poz. 93).

W art. 9 ust. 1 ustawy mowa jest o nieprzerwanej niezdolności do pracy, bez rozróżnienia na niezdolność spowodowaną tą samą czy inną chorobą. Wynika zatem z tego, że do okresu zasiłkowego wlicza się wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy bez względu na rodzaj choroby. Dopiero wówczas, gdy między poszczególnymi okresami niezdolności do pracy występują przerwy, w których ubezpieczony był zdolny do pracy, wliczanie poprzedniego okresu tej niezdolności zależy od rodzaju choroby. Nowy okres zasiłkowy otwiera kolejna niezdolność do pracy powstała po minimum jednodniowej przerwie od poprzedniej i spowodowana inną chorobą niż uprzednio. Jeżeli natomiast przerwy występują między poszczególnymi niezdolnościami do pracy spowodowanymi tą samą chorobą, to mamy do czynienia w dalszym ciągu z tym samym okresem zasiłkowym, o ile przerwa między tymi absencjami nie przekracza 60 dni; rozpoczyna się kolejny okres zasiłkowy, jeżeli przerwa między tymi absencjami jest dłuższa od 60 dni (wyrok Sądu Najwyższego z 20 listopada 2018 roku III UK 192/17).

Przekładając powyższe ustalenia sądu II instancji, jak również przywołane orzecznictwo sąd II instancji nie ma wątpliwości, że w sytuacji odwołującej, niezdolność do pracy w spornych okresach wynikała z różnych schorzeń. Pierwsza dotyczyła natury ortopedycznej, druga zaś natury psychiatrycznej. W konsekwencji w ocenie sądu II instancji choroba powodująca niezdolność do pracy odwołującej po 13 lutego 2017 roku była inną chorobą uprawniającą do otrzymania zasiłku niż przed 13 lutego 2017 roku. Na skutek późniejszej diagnostyki po 13 lutego 2017 roku był to głównie (a nie współwystępująco) (...) ((...)). Od 29 września 2016 roku do 10 lutego 2017 roku A. P. (1) przebywała wyłącznie na zwolnieniach lekarskich wystawianych na czas pooperacyjnej rehabilitacji/leczenia (...). Potem zwolnienia lekarskie dotyczyły wyłącznie leczenia psychiatrycznego (głównie, a nie współistniejąco(...)– (...)a potem (...) – (...)przebytym (...)), a stan(...) nie był już w tym okresie przeciwskazaniem do podjęcia pracy.

Z całokształtu sprawy a zwłaszcza z opinii biegłej M. L. wynika wniosek, że (...) ((...)) był bezpośrednim skutkiem wypadku komunikacyjnego z 23 maja 2016 roku i od 13 lutego 2017 roku stanowił wyłączną przyczynę przebywania przez odwołującą na zwolnieniach lekarskich wystawianych przez (...). W konsekwencji nowy okres zasiłkowy odwołującej rozpoczął się z dniem 13 lutego 2017 roku. Choroba powodująca niezdolność do pracy odwołującej po 13 lutego 2017 roku była inną chorobą uprawniającą do otrzymania zasiłku niż przed wskazaną datą. Należy zauważyć, że od 14 listopada 2016 roku do 11 lutego 2017 roku odwołującej przyznano prawo do świadczenia rehabilitacyjnego w związku z przebytą operacją (...). Natomiast od 14 lutego 2017 roku odwołująca stała się niezdolna do pracy wyłącznie z przyczyn psychiatrycznych. Powyższe znajduje potwierdzenie w aktach dokumentacji sprawy, gdyż od 7 października 2016 roku do 10 lutego 2017 roku odwołująca miała wystawione zwolnienia lekarskie w związku z powypadkowym, pooperacyjnym leczeniem (...). Ponadto fakt, że odwołująca w spornym czasie była niezdolna do pracy z powodu różnych schorzeń wypływa z opinii biegłej M. L.. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że odwołująca po zakończeniu okresu zwolnienia z powodów ortopedycznych otworzyła okres zasiłkowy z powodów psychiatrycznych. Natomiast fakt, że okresy zasiłkowe przeplatały się nie oznacza, iż stanowiły tą samą jednostkę chorobową. Nowy okres zasiłkowy liczony jest zawsze na nowo, gdy niezdolność do pracy, która wystąpiła po przerwie (minimum jednodniowej) zostanie spowodowana inną chorobą, niż poprzedni okres niezdolności do pracy, bądź przerwa pomiędzy okresami niezdolności do pracy spowodowana tą samą chorobą przekroczy 60 dni. Do tego nowego okresu zasiłkowego należy więc stosować reguły wynikające z art. 9 ust. 1 i 2 ustawy zasiłkowej.

To mając na uwadze sąd II instancji orzekł na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. jak w pkt 1. wyroku.

Apelacja zaś podlegała oddaleniu w pozostałym zakresie, tj. w zakresie w jakim odwołująca wnosiła o przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego wraz z odsetkami. Nie ulega wątpliwości, że kwestia przyznania odsetek, nie stanowiła przedmiotu zaskarżonej decyzji. Wniosek ten uznać zatem należało za samodzielne żądanie, o którym organ emerytalno-rentowy nie decydował.

To mając na uwadze, orzeczono na podstawie art. 385 k.p.c. jak w pkt 2. wyroku.

O kosztach postępowania w instancji odwoławczej orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., tj. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Zakład Ubezpieczeń Społecznych obowiązany jest do zwrotu A. P. (1) kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej o których Sąd Okręgowy w Warszawie orzekł na podstawie § 10 ust. 1 pkt 1. Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015. 1800 – w brzmieniu obowiązującym w dacie złożenia apelacji), w wysokości 120 zł.

To mając na uwadze, Sąd orzekł, jak w pkt 3. wyroku.

Sędzia Edyta Dzielińska