Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XVI Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący –	SSO Przemysław Feliga
Protokolant –	protokolant sądowy Łukasz Augustjański

po rozpoznaniu 8 grudnia 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T.

przeciwko Przedsiębiorstwo Państwowe (...) w W.

o zapłatę

1.  zasądza od Przedsiębiorstwa Państwowe (...) w W. na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T. kwotę 173 018, 00 zł (sto siedemdziesiąt trzy tysiące osiemnaście złotych zero groszy) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 3 lipca 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

2.  umarza postępowanie w pozostałym zakresie;

3.  pozostawia referendarzowi sądowemu rozstrzygnięcie o kosztach procesu przy przyjęciu, że Przedsiębiorstwo Państwowe (...) w W. przegrał proces w 74 % (sto procent) przed Sądem Okręgowym w Warszawie, XVI Wydziale Gospodarczym w sprawie XVI GC 729/16.

SSO Przemysław Feliga

Sygn. akt XVI GC 729/16

UZASADNIENIE

W dniu 19 kwietnia 2016 r. (data prezentaty) (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. (dalej jako “ spółka (...)”) wniosła do Sądu Okręgowego w Gliwicach pozew przeciwko Przedsiębiorstwu Państwowemu “ (...)” z siedzibą w W. (dalej jako (...) (...)”) o zasądzenie kwoty 235 965,69 zł z tytułu solidarnej odpowiedzialności inwestora za zapłatę przez wykonawcę wynagrodzenia za roboty budowlane (art. 647(1) k.c.). (pozew, k. 2 - 44)

W dniu 25 kwietnia 2016 r. Sąd Okręgowy w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy, wydał nakaz zapłaty, którym nakazał pozwanemu zapłacić powódce dochodzoną pozwem kwotę 235 965,69 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 3 lipca 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 10 817,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłaty lub wnieść w tymże terminie sprzeciw. W pkt 2 nakazu zapłaty nakazano też pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 2 950,00 zł tytułem części opłaty od pozwu od której powód został zwolniony. (nakaz zapłaty, k. )

W dniu 31 maja 2016 r. (data prezentaty) pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, zaskarżając go co do całości oraz wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu. (sprzeciw, k.53-88 )

W dniu 30 listopada 2016 r. (data prezentaty) powódka w piśmie procesowym oświadczyła, że cofa powództwo co do kwoty 62 676,93 zł wpłaconej przez spółkę (...) bezpośrednio Komornikowi tytułem częściowej zapłaty za fakturę (...) z dnia 28 lutego 2013 r. i jednocześnie wniosła, aby na zasadzie art. 102 k.p.c. nie obciążać jej kosztami procesu w zakresie cofniętego powództwa. (pismo procesowe, k.114 - 119 )

Sąd Okręgowy w Warszawie ustalił następujący stan faktyczny

W dniu 15 września 2011 r. (...) “ (...)”, jako inwestor, zawarło z (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako “ Spółka (...)”) umowę o roboty budowlane obejmującą generalne wykonawstwo inwestycji polegającej na budowie pięciogwiazdkowego hotelu (...) przy (...) im. (...) w W.. Jednym z podwykonawców spółki (...) był (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. W dniach 8 października i 7 grudnia 2012 r. podmioty te zawarły umowy, zgodnie z którymi spółka (...) była zobowiązana do wykonania wylewek pianobetonowych wraz z warstwami izolacyjnymi oraz do wykonania posadzek anhydrytowych. W obu umowach przewidziano wynagrodzenie kosztorysowe, którego wysokość miała zostać ustalona na podstawie protokołów rzeczowo-finansowych. (...)

“ (...)” dokonało zatwierdzenia spółki (...) jako podwykonawcy prowadzonej przez siebie inwestycji.

(umowy podwykonawcze, k. 15-20, 21-26; karta zatwierdzenia podwykonawcy, k. 27)

W związku z wykonywaniem przez spółkę (...) prac sporządzono łącznie cztery protokoły rzeczowo-finansowe, które podpisane były przez przedstawicieli spółki (...) oraz spółki (...). Na podstawie każdego z protokołów następnie sporządzono fakturę VAT będącą podstawą wypłacenia wynagrodzenia. Termin zapłaty każdej z faktur wynosił 30 dni, i tak:

‒

w dniu 24 stycznia 2013 r. sporządzono protokół rzeczowo-finansowy nr 1, na podstawie którego wystawiono fakturę VAT nr (...) z dnia 31 stycznia 2013 r. na kwotę 56.469,77 zł;

‒

w dniu 24 lutego 2013 r. sporządzono protokół rzeczowo-finansowy nr 2, na podstawie którego wystawiono fakturę VAT nr (...) z dnia 28 lutego 2013 r. na kwotę 67.941,73 zł;

‒

w dniu 22 marca 2013 r. sporządzono protokół rzeczowo-finansowy nr 3, na podstawie którego wystawiono fakturę VAT nr (...) z dnia 21 czerwca 2013 r. na kwotę 39.047,62 zł;

‒

w dniu 25 marca 2013 r. sporządzono protokół rzeczowo-finansowy nr 1, na podstawie którego wystawiono fakturę VAT nr (...) z dnia 21 czerwca 2013 r. na kwotę 72.506,57 zł.

Faktury nr (...) zostały doręczone osobiście pracownikowi spółki (...), natomiast faktury nr (...) zostały doręczone na adres siedziby tej spółki pocztą.

(protokoły rzeczowo-finansowe, k. 33-37; faktury VAT, k. 28-31; potwierdzenie doręczenia, k. 32)

W czasie, gdy prowadzone były prace na inwestycji, przeciwko spółce (...) prowadzone były postępowania egzekucyjne, w toku których dokonywano zajęć wierzytelności spółki (...) z tytułu wynagrodzenia za roboty budowlane należnego od spółki (...). Spółce (...) doręczono zawiadomienie z dnia 12 marca 2013 r. o zajęciu wierzytelności przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Dąbrowie Górniczej P. S., zawiadomienie z dnia 11 kwietnia 2014 r. o zajęciu wierzytelności przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) w K. M. S. i zawiadomienie z dnia 10 kwietnia 2013 r. o zajęciu wierzytelności przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w T. A. B.. W dniu 15 kwietnia 2013 r. spółka (...) wpłaciła na konto komornika P. S. kwotę 62 676,93 zł, stanowiącą część wynagrodzenia ustalonego w fakturze VAT nr (...).

Zawiadomienia komornicze o zajęciu wierzytelności należnych spółce (...) wpłynęły również do (...) “ (...)”.

(zawiadomienia o zajęciu, k. 80-82, 85-86; potwierdzenie przelewu, k. 84)

Pismem z dnia 20 maja 2013 r. spółka (...) poinformowała (...) “ (...)”, że spółka (...) nie złożyła oświadczenia o niezaleganiu przez spółkę (...) z zapłatą wynagrodzenia. Spółka (...) wskazała jednocześnie, że na dzień 31 marca 2013 r. nie zalegała z uregulowaniem należnych zobowiązań finansowych wobec spółki (...).

(pismo, k. 78-79)

W związku z tym, iż spółka (...) nie wywiązała się z obowiązku zapłaty wynagrodzenia, spółka (...) kilkakrotnie wzywała ją do uregulowania swoich należności.

Pismem wysłanym w dniu 23 czerwca 2015 r. spółka (...) wezwała (...) “ (...)” do zapłaty kwoty 235 965,69 zł (sumy kwot określonych w fakturach VAT), wskazując, że na podstawie art. 647(1) §5 k.c. ponosi ono solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę i termin do zapłaty wynagrodzenia do dnia 2 lipca 2015 r.

Pismem z dnia 16 lipca 2015 r.samego dnia (...) “ (...)” odmówiło zapłaty żądanej kwoty.

(wezwania do zapłaty, k. 38-41; wezwanie do zapłaty, k. 42-43; odpowiedź na wezwanie, k. 44)

Pismem z dnia 3 lutego 2016 r. spółka (...) wniosła o zawezwanie spółki (...) “ (...)” do próby ugodowej w sprawie zapłaty wynagrodzenia w wysokości 235 965,69 zł z tytułu wykonanych robót w postaci kompleksowej realizacji wylewek pianobetonowych wraz z warstwami izolacyjnymi na budowie pięciogwiazdkowego Hotelu (...) przy (...) im. (...) w W.. Do zawarcia ugody nie doszło.

We wniosku o zawezwanie do próby ugodowej wskazano adres (...): (...), (...)-(...) W..

W dniu 20 października 2014 r. dokonano wpisu do rejestru przedsiębiorców adresu nowej siedziby spółki, tj. ul. (...) lok.(...), (...) W..

Postanowieniem z dnia 20 czerwca 2016 r. Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach stwierdził swoją niewłaściwość miejscową i sprawę przekazał do rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla m. st. Warszawy.

Pismem z dnia 26 października 2017 r. wnioskodawca wskazał w postępowaniu o zawezwanie do próby ugodowej (...).

(wniosek wraz z potwierdzeniem nadania, k. 116-118, obwieszczenie k. 175, postanowienie k. 176, k. 189)

Postanowieniem z dnia 6 listopada 2017 r. Sąd postanowił oddalić wniosek dowodowy powódki o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania strony z ograniczeniem do strony powodowej reprezentowanej przez członka zarządu C. K. na okoliczność zmniejszenia zakresu przewidzianych w umowach podwykonawczych robót z powodu zlecenia przez spółkę (...) części prac innemu podwykonawcy bez wiedzy powódki. W świetle zgromadzonych w toku postępowania dokumentów kwestia ta okazała się nieistotna dla rozstrzygnięcia, albowiem pozwany nie kwestionował prawidłowości wyliczenia ustalonego w protokołach rzeczowo-finansowych wynagrodzenia czy ilości i jakości wykonanych przez powódkę robót. Przeprowadzenie przedmiotowego dowodu w żaden sposób nie przyczyniłoby się do rozstrzygnięcia kwestii spornych pomiędzy stronami, dlatego też wniosek powoda należało oddalić na podstawie art. 227 k.p.c.

Sąd zważył, co następuje

Powództwo jest usprawiedliwione co do zasady i co do wysokości.

Podstawa prawna powództwa opiera się na art. 647(1) § 5 k.c.

Przepis ten uległ zmianie na podstawie art. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności (Dz.U. z 2017 r., poz. 933), jednakże zgodnie z art. 12 wymienionej ustawy do umów o roboty budowlane zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy oraz odpowiedzialności za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę na podstawie takich umów stosuje się art. 647(1) ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym. Tym samym do oceny roszczenia powódki znajdzie zastosowanie przepis w brzmieniu obowiązującym na dzień zawarcia umów podwykonawczych (8 października i 7 grudnia 2012 r.), ustalonym ustawą z dnia 14 lutego 2003 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2003 r., Nr 49, poz. 408).

Zgodnie z art. 647(1) k.p.c. w brzmieniu obowiązującym na dzień zawarcia przez powódkę i spółkę (...) umów podwykonawczych zawierający umowę z podwykonawcą oraz inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę. Odpowiedzialność solidarna inwestora określona w tym przepisie prawa jest odpowiedzialnością typu gwarancyjnego za cudzy dług, powstającą z mocy ustawy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2016 r., sygn. IV CSK 179/15, Lex nr 1977937). Odnosi się ona do tych czynności podwykonawcy, które składają się na roboty budowlane w rozumieniu art. 647 k.c. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 18 czerwca 2015 r., sygn. I ACa 132/15, Lex nr 2362906).

W niniejszej sprawie powódka, jako podwykonawca, żądała zapłaty od pozwanego, inwestora, wynagrodzenia w kwocie 173 288,76 zł, należnego jej od wykonawcy ( spółki (...)). Nie budziło wątpliwości, że powódka została przez pozwanego zaakceptowana jako podwykonawca oraz że roboty wykonywane przez powódkę składały się na roboty budowlane, których przedmiotem była budowa hotelu przy (...) im. (...) w W. - fakty te nie były zresztą kwestionowane przez pozwanego. Sąd uznał też, że dochodzona przez powódkę kwota wynagrodzenia nie została jej wypłacona przez spółkę (...). W związku z tym Sąd stwierdził, że spełnione zostały wszystkie przesłanki do powstania solidarnej, gwarancyjnej odpowiedzialności pozwanego na podstawie art. 647(1) §5 k.c.

W ramach wskazanej wyżej wymienione podstawy prawnej pozwany podniósł następujące zarzuty:

Po pierwsze pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia o zapłatę wynagrodzenia w części wynikającej z faktury VAT nr (...) z dnia 31 stycznia 2013 r.

Pozwany wskazał, że roszczenie w tej części stało się wymagalne w terminie 30 dni od doręczenia spółce (...) tej faktury, czyli od dnia 15 marca 2013 r. Trzyletni termin przedawnienia wierzytelności, wynikający z art. 118 k.c., upłynął zatem w dniu 15 marca 2016 r., czyli jeszcze przed wytoczeniem przez powódkę powództwa w dniu 19 kwietnia 2016 r. Pozwany wskazał przy tym, że złożony przez powódkę w dniu 3 lutego 2016 r. wniosek o zawezwanie spółki (...) i pozwanego do próby ugodowej nie mógł wywrzeć skutku w postaci przerwania biegu przedawnienia, gdyż nie miał on w istocie na celu zawarcie ugody, lecz był on złożony wyłącznie w celu przerwania biegu przedawnienia, a ponadto, iż we wniosku o zawezwanie do próby ugodowej wskazano nieprawidłowy adres (...).

Sąd nie podziela poglądu pozwanego.

Odnosząc się do pierwszej kwestii, a mianowicie nadużycia przez powoda prawa w związku ze złożeniem wniosku o zawezwanie do próby ugodowej należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 123 §1 pkt 1 k.c., bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Z utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego i sądów powszechnych wynika jednoznacznie, że złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej stanowi jedną z czynności, które zgodnie z przywołanym przepisem powodują przerwanie biegu przedawnienia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25 lipca 2017 r., sygn. I ACa 627/16, Lex nr 2356490; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lipca 2017 r., sygn. I CSK 716/16, Lex nr 2352162). Przyjmuje się, że skutek taki odnosi co do zasady pierwszy wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, choć w określonych okolicznościach nie można wykluczyć, że także wniosek złożony ponownie spowoduje przerwanie biegu przedawnienia (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia

22 marca 2017 r., sygn. I ACa 1014/16, Lex nr 2308681; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2017 r., sygn. V CSK 204/16, Lex nr 2252331 i cytowane tam orzeczenia).

W świetle powyższego nie można zgodzić się z pozwanym, iż złożony przez powódkę po raz pierwszy wniosek o zawezwanie do próby ugodowej nie przerwał biegu przedawnienia roszczenia o zapłatę wynagrodzenia określonego w fakturze VAT nr (...) z dnia 31 stycznia 2013 r. Pozwany nie wskazał żadnych okoliczności, które nakazywałyby w niniejszej sprawie odstąpić od utrwalonej linii orzeczniczej sądów powszechnym i Sądu Najwyższego.

Sąd nie podziela również stanowiska pozwanego co do tego, że złożony przez powódkę wniosek o zawezwanie do próby ugodowej stanowił nadużycie prawa. Zgodnie z art. 5 k.c. nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Ciężar udowodnienia okoliczności przemawiających za stwierdzeniem, że dana czynność prawna stanowiła w konkretnych okolicznościach nadużycie prawa, ciąży na tym, kto na nadużycie prawa się powołuje (art. 6 k.c.). Pozwany nie wskazał tymczasem żadnych okoliczności, które przemawiałyby za uznaniem, iż powódka wnosząc o zawezwanie pozwanego do próby ugodowej nadużywała swoich praw podmiotowych. Jak wyżej wskazano, w orzecznictwie przyjmuje się dość powszechnie, że wniosek o zawezwanie do próby ugodowej rodzi skutek w postaci przerwania biegu przedawnienia roszczenia.

Co się tyczy drugiej kwestii, a mianowicie nieprzerwania biegu terminu przedawnienia z uwagi na wskazanie nieprawidłowego adresu siedziby (...), należy wyjaśnić, iż powód wniósł wniosek o zawezwanie do próby ugodowej przeciwko (...) i wskazał w nim nieaktualny adres siedziby spółki. Jednakże wnioskowi temu nadano dalszy bieg, a jak wynika z ustalonego stanu faktycznego, nie odbyło się jeszcze posiedzenie pojednawcze. W toku zaś postępowania pojednawczego, powód wskazał sądowi aktualny adres siedziby spółki. Jak słusznie wskazał zaś SN w wyroku z 25 maja 2016 r. (V CSK 579/15), należy mieć na względzie to, że zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 k.c., bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. W świetle tego przepisu dla wywołania przewidzianego w nim skutku prawnego (przerwania biegu przedawnienia) istotne jest podjęcie czynności przed sądem, a nie doręczenie, w tym przypadku, zawezwania do próby ugodowej pozwanemu D. Z. Gdyby założyć hipotetycznie, że nie doszło do skutecznego doręczenia pozwanemu zawezwania do próby ugodowej oznaczałoby to konieczność powtórzenia tej czynności przez sąd. Nieprawidłowe doręczenie pozwanemu zawezwania do próby ugodowej nie powodowałoby zniweczenia skutków wynikających z art. 123 § 1 pkt 1 k.p.c. przedsięwziętych przed sądem czynności wobec tego pozwanego w postaci przerwy biegu przedawnienia. Co najwyżej mogłoby skutkować tym, że zgodnie z art.

124 § 2 zd. 2 k.c. nie biegłby na nowo termin przedawnienia (art. 124 § 1 k.c.), dopóki postępowanie to nie zostałoby prawidłowo zakończone.

Po drugie, pozwany podniósł zarzut wstrzymania się ze spełnieniem świadczenia.

Pozwany wskazywał na okoliczność, że dochodzone niniejszym pozwem wierzytelności zostały zajęte na rzecz osób trzecich do wysokości, która przewyższała kwotę dochodzoną pozwem. Zdaniem pozwanego oznaczało to, że zgodnie z art. 896 §1 pkt 3 k.p.c. ani spółka (...), ani tym bardziej pozwany - jako podmiot odpowiadający subsydiarnie za zobowiązanie spółki (...) - nie byli zobowiązani do wypłaty wynagrodzenia powódce. Pozwany podnosił, iż z tej przyczyny powódka nie jest uprawniona do dochodzenia zajętych wierzytelności przed sądem, co oznacza, że powództwo w niniejszej sprawie powinno zostać oddalone.

Sąd nie podziela poglądu pozwanego.

W myśl art. 887 §1 w zw. z art. 902 k.p.c. z mocy samego zajęcia wierzyciel może wykonywać wszelkie prawa i roszczenia dłużnika. Oznacza to, że wierzyciel jest uprawniony do dochodzenia na rzecz dłużnika wierzytelności przysługującej dłużnikowi od dłużnika zajętej wierzytelności (“trzeciodłużnika”). Sytuację taką określa się w literaturze “podstawieniem procesowym względnym”, gdyż wierzyciel pomimo posiadania formalnej legitymacji procesowej do wystąpienia z pozwem przeciwko “trzeciodłużnikowi” nie ma jednak legitymacji materialnoprawnej i nie może dochodzić zasądzenia świadczenia należnego swojemu dłużnikowi bezpośrednio na swoją rzecz. Co istotne dla niniejszej sprawy, przyznanie wierzycielowi legitymacji procesowej do wystąpienia z powództwem nie pozbawia tejże legitymacji dłużnika (wierzyciela zajętej wierzytelności), który nadal jest uprawniony do wystąpienia z powództwem przeciwko swojemu dłużnikowi (będącemu w stosunku do osoby, na rzecz której nastąpiło zajęcie wierzytelności, “trzeciodłużnikiem”) - por. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, pod red. E. Marszałkowskiej-Krześ, Legalis 2017, komentarz do art. 887 k.p.c., nb. 1 i 2; Kodeks postępowania cywilnego. Tom II. Komentarz. Art. 730-1217 , pod red. J. Jankowskiego, Legalis 2015, komentarz do art. 887 k.p.c., nb. 2. Tym samym legitymację procesową do dochodzenia świadczenia od “trzeciodłużnika” mają jednocześnie jego bezpośredni wierzyciel, jak i osoba, na rzecz której nastąpiło zajęcie wierzytelności.

Przenosząc powyższe na okoliczności niniejszej sprawy stwierdzić należy, że powódka posiada legitymację procesową do dochodzenia przysługującej jej wierzytelności od spółki (...) oraz, w konsekwencji, także od pozwanego, odpowiedzialnego za zapłatę wynagrodzenia powódce na podstawie art. 647(1) §5 k.c. Fakt, że wierzytelności dochodzone w niniejszym postępowaniu zostały zajęte na rzecz osób trzecich, nie pozbawia powódki uprawnienia do wytoczenia powództwa w swoim imieniu i na swoją rzecz. W żaden sposób

nie uchybia to obowiązkowi określonemu w art. 896 §1 pkt 3 k.p.c., który to przepis dotyczy sposobu spełnienia świadczenia, a nie legitymacji procesowej do jego dochodzenia.

Po trzecie, pozwany podniósł zarzut częściowego spełnienia przez spółkę (...) świadczenia.

Pozwany wskazał, że spółka (...) spełniła swoje świadczenie na rzecz powódki w części obejmującej zapłatę wynagrodzenia określonego w fakturze VAT nr (...) z dnia 31 stycznia 2013 r. Pozwany wskazał, że z pisma spółki (...) z dnia 20 maja 2013 r. wynika, że faktura ta została przez spółkę opłacona, dlatego też dochodzenie zapłaty wynagrodzenia w tym zakresie od pozwanego jest bezzasadne.

Sąd nie podziela poglądu pozwanego.

Przedmiotowe pismo zawierające oświadczenie (...) jest dokumentem prywatnym.

Zgodnie z art. 245 k.p.c. dokument prywatny sporządzony w formie pisemnej albo elektronicznej stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Wymienione pismo stanowi więc dowód tego, że spółka (...) złożyła oświadczenie zawarte w jego treści, nie przesądza jednak o tym, że oświadczenie to jest prawdziwe. Jak wynika już z treści tego pisma, spółka (...) nie otrzymała od spółki (...) pisemnego oświadczenia o niezaleganiu przez spółkę (...) z wypłatą należności finansowych. Należało z tego wywieść wniosek, że spółka (...) posiada niezaspokojone roszczenia finansowe w stosunku do spółki (...) - w przeciwnym wypadku spółka (...) nie miałaby powodów, aby zaniechać złożenia oświadczenia o niezaleganiu przez spółkę (...) z wypłatą wynagrodzenia. W takiej sytuacji zgodność zawartej w piśmie informacji o niezaleganiu z wypłatą wynagrodzenia z rzeczywistością budzi poważne wątpliwości. Pozwany tymczasem nie przedstawił żadnych dowodów, które te wątpliwości mogłyby usunąć. W szczególności gdyby tak było, wówczas (...) przedstawiła dowód zapłaty za przedmiotową fakturę.

Po czwarte, pozwany przedstawił zarzut potrącenia części dochodzonej przez powódkę wierzytelności.

Pozwany stwierdził, że kwota 5 264,80 zł, stanowiąca różnicę pomiędzy wysokością wynagrodzenia określonego w fakturze VAT nr (...) z dnia 28 lutego 2013 r. na kwotę 67 941,73 zł a kwotą przelaną przez spółkę (...) na konto komornika prowadzącego egzekucję z wierzytelności o zapłatę wynagrodzenia z tej faktury, została potrącona przez spółkę (...) z należnościami przysługującymi jej od powódki.

Sąd nie podziela poglądu pozwanego.

Zgodnie z art. 499 k.c. potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe. W razie zgłoszenia przez pozwanego zarzutu potrącenia ciężar udowodnienia przedstawionego do potrącenia roszczenia spoczywa, w myśl ogólnej zasady ciężaru dowodu (art. 6 k.c.), spoczywa na pozwanym.

Tymczasem pozwany w żaden sposób nie udowodnił, aby spółce (...) przysługiwały jakieś nieuiszczone należności od powódki lub aby spółka (...) dokonała wyżej wymienionego potrącenia i złożyła oświadczenie w tym przedmiocie. Z tego względu nie można było uznać tego zarzutu potrącenia za zasadny.

Mając na względzie powyższe Sąd uwzględnił powództwo co do zapłaty wynagrodzenia w całości.

Powództwo w części żądania o odsetki ustawowe oparte zostało na art. 481 §§1 i 2 k.c. Zgodnie z tymi przepisami w brzmieniu obowiązującym na dzień oznaczony przez powódkę jako początek biegu roszczenia o odsetki, tj. 3 lipca 2015 r., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Przepisy te zostały zmienione ustawą z dnia 9 października 2015 r. o o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1830), która w art. 56 przewidywała, iż do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Od dnia wejścia w życie ustawy, to jest od 1 stycznia 2016 r., odsetkom określonym w art. 481 §2 k.c. nadano nazwę odsetek ustawowych za opóźnienie.

Zobowiązanie inwestora wobec dalszego podwykonawcy do zapłaty wynagrodzenia na podstawie art. 647 ¹ § 5 k.c. jest zobowiązaniem bezterminowym w rozumieniu art. 455 k.c.

Zgodnie z tym przepisem, jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

Pismem wysłanym w dniu 23 czerwca 2015 r. spółka (...) wezwała (...) “ (...)” do zapłaty kwoty 235 965,69 zł (sumy kwot określonych w fakturach VAT), wskazując, że na podstawie art. 647(1) §5 k.c. ponosi ono solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę i termin do zapłaty wynagrodzenia do dnia 2 lipca 2015 r.

Pozwana nie zakwestionowała faktu otrzymania przedmiotowego pisma w czasie, który uniemożliwiałby jej wykonanie zobowiązania do dnia 2 lipca 2015 r.

Mając na uwadze powyższe Sąd uwzględnił powództwo co do odsetek ustawowych od kwoty 173 288,76 zł od dnia 3 lipca 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz co do odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty.

Na podstawie art. 355 §1 k.p.c. Sąd umorzył postępowanie co do kwoty 62.676,93 zł wraz z odsetkami ustawowymi od tej kwoty.

Zgodnie z art. 203 §1 k.p.c, pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku. Na żądanie pozwanego powód zwraca mu koszty, jeżeli sąd już przedtem nie orzekł prawomocnie o obowiązku ich uiszczenia przez pozwanego (§2 wskazanego przepisu). Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa (§4 wskazanego artykułu).

Zgodnie natomiast z art. 355 §1 k.p.c., sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew.

W świetle powyższego powódka była uprawniona do cofnięcia powództwa w zakresie kwoty 62 676,93 zł bez zezwolenia pozwanego, albowiem oświadczenie to złożyła w piśmie procesowym jeszcze zanim odbyła się jakakolwiek rozprawa.

Sąd uznał ponadto, iż nie zachodzi żadna z okoliczności wymienionych w art. 203 §4 k.p.c., która uniemożliwiałaby uznanie oświadczenia o cofnięciu pozwu za nieskuteczne. Zgromadzone w sprawie dowody oraz okoliczności faktyczne sprawy, które w zasadzie nie są pomiędzy stronami sporne, nie pozwalają przypuszczać, aby oświadczenie powódki było sprzeczne z prawem, miało na celu jego obejście lub naruszałoby zasady współżycia społecznego. Z racji tego, iż powódka jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, odstąpienie przez Sąd od zasady dyspozycyjności, która przejawia się m. in. tym, że to powód wyznacza ramy faktyczne postępowania, mogłoby nastąpić tylko w bardzo wyjątkowych wypadkach, które w niniejszej sprawie nie miały miejsca.

Z uwagi na powyższe Sąd umorzył postępowanie w zakresie kwoty 62 676,93 zł wraz z odsetkami ustawowymi od tej kwoty.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w sentencji pozostawiając na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. referendarzowi sądowemu rozstrzygnięcie o kosztach procesu przy przyjęciu, że pozwany przegrał proces w 74 %.

SSO Przemysław Feliga