XVI GC 1090/18 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Warszawie z 2022-05-20
Sygn. akt XVI GC 1090/18
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 20 maja 2022 roku
Sąd Okręgowy w Warszawie XVI Wydział Gospodarczy
w składzie:
Przewodniczący – |
SSO Monika Szuwarowska |
Protokolant – |
starszy sekretarz sądowy Aneta Burtka |
po rozpoznaniu 13 kwietnia 2022 roku w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.
przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowo- akcyjnej w W.
o zapłatę
1. zasądza od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowo- akcyjnej w W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwotę 2 054 515,39 zł (dwa miliony pięćdziesiąt cztery tysiące pięćset piętnaście złotych trzydzieści dziewięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 października 2017 roku do dnia zapłaty;
2. oddala powództwo w pozostałej części;
3. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 68 565,99 zł (sześćdziesiąt osiem tysięcy pięćset sześćdziesiąt pięć złotych dziewięćdziesiąt dziewięć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.
SSO Monika Szuwarowska
Sygn. akt XVI GC 1090/18
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 29 listopada 2017 roku powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowo-akcyjnej w W. kwoty (...) zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 października 2017 r. do dnia zapłaty. Ponadto wniósł, aby Sąd zasądził na jego rzecz koszty postępowania, w tym koszty zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k.2-9).
W uzasadnieniu powód wskazał, że strony zawarły w dniu 23 września 2015 roku umowę przeniesienia własności nieruchomości w miejscowości R. w gminie R., opisanych w księgach wieczystych o nr KW (...), (...) oraz (...) na zabezpieczenie spłaty wierzytelności na rzecz (...) sp. z o.o. sp.k. tytułem zabezpieczenia spłaty zobowiązania zaciągniętej pożyczki przez osobę trzecią, P. W.. W umowie strony ustaliły, że w przypadku gdy osoba trzecia nie zwróci zaciągniętej wobec pozwanego pożyczki w terminie, to pozwany będzie mógł nieruchomości będące przedmiotem umowy przewłaszczenia zatrzymać, albo też je sprzedać w ramach rozliczenia. W przypadku zatrzymania nieruchomości wykonanego przez oświadczenie pozwanego albo braku sprzedaży nieruchomości do 23 września 2016 r., pozwana spółka zobowiązana była do zwrotu w terminie 14 dni od złożenia oświadczenia lub bezskutecznego upływu terminu do zwrotu na rzecz powoda i spółki (...) sp. z o.o. sp.k., która przewłaszczyła własność tytułem zabezpieczenia tej samej umowy pożyczki dwie inne nieruchomości położone w miejscowości R. o nr KW (...) i (...), kwot równych wartości przedmiotowych nieruchomości pomniejszonych o kwotę niespłaconej pożyczki wraz z należnymi odsetkami i innymi należnościami wynikającymi z umowy pożyczki. Strony w umowie określiły wartości wskazanych wyżej nieruchomości. Powód wskazał, że P. W. nie spłacił w zakreślonym terminie pożyczki. Pozwany nie złożył oświadczenia o zatrzymaniu nieruchomości. W dniu 25 września 2017 r. pozwany zawarł warunkową umowę sprzedaży nieruchomości na rzecz spółki prawa (...) (...) Limited oraz umowę pożyczki na rzecz (...) Limited, która miała być udzielona przez spółkę powiązaną z pozwanym. Zdaniem powoda, zawarcie warunkowej umowy sprzedaży nieruchomości w ostatnim dniu przewidzianym umową, nie stanowi wypełnienia warunku zwalniającego pozwanego od dokonania rozliczeń z powodem. Powód wskazał, że sprzedaż w terminie nie została dokonana, a tylko dokonanie bezwarunkowej umowy sprzedaży nieruchomości w zakreślonym terminie, powodowało skutek zwolnienia pozwanej z zobowiązań na rzecz poprzednich właścicieli nieruchomości dotyczących zapłaty kwot stanowiących różnicę pomiędzy wartością nieruchomości, a wysokością nieuregulowanego zobowiązania P. W., które wynosiło (...) zł powiększone o dalsze odsetki. Wysokość zobowiązania, powód obliczył poprzez dodanie do łącznej wartości nieruchomości podlegającej przewłaszczeniu ((...) zł) podatku Vat oraz odjęcia kwoty zadłużenia P. W. ( (...) zł). Zdaniem powoda, łączna kwota pozwanego na rzecz właścicieli przewłaszczonych nieruchomości wynosi (...) zł. Zapłata powyższej kwoty miała nastąpić proporcjonalnie do wartości nieruchomości, co oznacza, że na rzecz pozwanego przypada kwota (...) zł dochodzona niniejszym pozwem.
Pozwany w przepisanym terminie w dniu 17 września 2019 roku złożył odpowiedź na pozew wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania, w tym koszty zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k. 28-30).
Pozwany zakwestionował roszczenie powódki co do zasady i co do wysokości. Pozwany przyznał, że zawarł z P. W. umowę pożyczki z terminem spłaty wydłużonym na dzień 23 marca 2017 r. W celu zabezpieczenia spłaty tej pożyczki, strony zawarły umowę przeniesienia własności przedmiotowych nieruchomości na pozwanego. Przedmiotem przewłaszczenia były nieruchomości wskazane w pozwie, stanowiące własność powoda oraz spółki (...). Pozwany wskazał, że dłużnicy rzeczowi będą uprawnieni do żądania zwrotnego przeniesienia własności nieruchomości, jeżeli najpóźniej w dniu 23 marca 2017 r. dokonana zostanie spłata zobowiązania z umowy pożyczki. Do dnia 25 września 2017 r. nie nastąpiła spłata zobowiązania. Zdaniem pozwanego, roszczenie o zwrotne przeniesienie własności nieruchomości skutecznie wygasło i zaktualizowało prawo pozwanego do zaspokojenia wierzytelności wynikające z umowy pożyczki z przewłaszczonych nieruchomości. Pozwany przyznał, że dnia 25 września 2017 roku przewłaszczone nieruchomości zostały przez pozwanego sprzedane na rzecz (...) Limited. W ocenie pozwanego, strony przewidziały dwie możliwości, gdy do spłaty pożyczki nie dojdzie. Jedną z opcji była sprzedaż nieruchomości przez pozwanego, a drugą, gdy do sprzedaży nie dojdzie - zatrzymanie przez pozwanego tych nieruchomości. W ocenie pozwanego, doszło do zaktualizowania się pierwszego z wariantów, czyli sprzedaży nieruchomości. Pozwany podał, że z zachowaniem terminu przewidzianego w umowie, w dniu 25 września 2017 r. doszło do sprzedaży, a zatem nie ma tu zastosowanie zatrzymanie nieruchomości, jak twierdzi powód. Zdaniem pozwanego, umowa sprzedaży była ważna i skuteczna, została zawarta pod warunkiem nieskorzystania z ustawowego prawa pierwokupu przysługującemu Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Lasy Państwowe, co nie pozbawia jej cech skuteczności. Co oznacza, zdaniem pozwanego, że strony powinny się rozliczyć zgodnie z wariantem pierwszym, w przypadku sprzedaży nieruchomości, a nie jej zatrzymania, a zatem powództwo jest bezzasadne. Pozwany również wskazuje z ostrożności, że wskutek tego, że został wydłużony termin na spłatę pożyczki z 23 września 2016 r. do 23 marca 2017 r., to również wydłużeniu winien ulec termin na sprzedaż nieruchomości do 23 marca 2018 r. (termin 12 miesięcy na sprzedaż powinien być liczony od nowego terminu spłaty pożyczki). Pozwany przyznał, że strony nie dokonały tego aneksem do umowy, jednak jego zdaniem było to logiczne i uzasadnione. Zwłaszcza, że pozwany na znalezienie nabywcy miał dwa miesiące, a zmianie uległa również ustawa o lasach, a wraz z nią nowe zasady obrotu nieruchomościami leśnymi. Pozwany zakwestionował także roszczenie co do wysokości, podnosząc, że powód błędnie wyliczył swoje roszczenie. Pozwany wskazał, że zmianie uległa wartość nieruchomości oraz, że bez przyczyny doliczono podatek Vat, wskazując, że wartości z umowy są kwotami brutto. Zdaniem pozwanego, powód błędnie również ustalił wysokość zadłużenia pożyczkobiorcy. W ocenie pozwanego, od wartości przedmiotowych nieruchomości należy odjąć całościowo kwotę zadłużenia, która na dzień 25 września 2017 r. wynosiła (...) zł. Dalej pozwany podniósł, zarzut nadużycia prawa przez powoda. Wskazał, że w umowie oświadczono, że przewłaszczone działki są przeznaczone na cele usług sportu. Tymczasem z zaświadczenia Wójta Gminy R. wynika, że poza przeznaczeniem na usługi sportu, działki oznaczone zostały również jako leśne. Zdaniem pozwanego, powód usiłuje w sposób nieuprawniony uzyskać korzyści majątkowe od pozwanego, wywodząc je z wprowadzania pozwanego w błąd co do stanu prawnego nieruchomości.
W dalszych pismach i na rozprawach, strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.
Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:
Dnia 23 września 2015 roku P. W. działając w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jako pożyczkobiorca, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W., w imieniu której działał Z. G. jako dłużnik rzeczowy nr 1, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w W., w imieniu której działał M. P. jako dłużnik rzeczowy nr 2 oraz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa- akcyjna w W. reprezentowana przez D. M. jako pożyczkodawca zawarli umowę pożyczki nr (...) na podstawie, której spółka (...) udzieliła P. W. pożyczki w kwocie (...) zł (dowód: umowa pożyczki k. 54-60).
Zgodnie z punktem 3.1 Pożyczkobiorca całą Kwotę Pożyczki miał otrzymać od Pożyczkodawcy przelewem, pod warunkiem ustanowienia zabezpieczeń, o których mowa niżej w pkt. 6.1.1, 6.1.2, 6.1.3, 6.1.4, 6.1.5, 6.1.6 oraz spełnienia warunków określonych w pkt. 7 niniejszej Umowy, w transzach, w terminie do trzech dni roboczych od dnia spełnienia warunków do wypłaty określonych w pkt. 7 niniejszej umowy.
Zgodnie z punktem 4.1 kosztem Pożyczki miała być prowizja, o której mowa w pkt. 3.1.1 niniejszej Umowy oraz odsetki. Oprocentowanie Pożyczki było zmienne i wynosiło na dzień zawarcia umowy 10.00 % w skali roku. Raz na kwartał, w ostatnim dniu kwartału kalendarzowego pożyczkodawca mógł dokonać waloryzacji odsetek ustalając nowe oprocentowanie Pożyczki według podanego w umowie wzoru. Waloryzacja oprocentowania nie wymagała zawarcia Aneksu. Zgodnie z pkt 4.2 odsetki miały płatne są w okresach miesięcznych, z dołu, z uwzględnieniem postanowień Harmonogramu Spłat Pożyczki, stanowiącym Załącznik nr 1 do niniejszej Umowy. W 4.3 Pożyczkobiorca zobowiązał się zwrócić Kwotę Pożyczki wraz z odsetkami, które za cały okres Umowy Pożyczki, na dzień sporządzenia umowy Pożyczki, wynoszącą (...) zł w ratach określonych w Harmonogramie Spłaty Pożyczki, stanowiącym Załącznik nr 1 do niniejszej Umowy. Spłata całości Kwoty Pożyczki wraz z odsetkami nastąpić miała nie później niż do dnia 23 września 2016 r.
Zgodnie z pkt 4.1 Pożyczkobiorca zobowiązał się w okresie trwania niniejszej Umowy do zapłacenia wszelkich obciążeń, podatków i opłat należnych w związku z niniejszą Umową Pożyczki oraz ustanowieniem zabezpieczeń, o których mowa w niniejszej umowie, i do zwrotu Pożyczkodawcy wszelkich obciążeń, podatków i opłat należnych w związku z niniejszą Umową Pożyczki, w szczególności podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatki od nieruchomości, jeżeli ich uiszczenie będzie wymagane i zostaną one uiszczone przez Pożyczkodawcę. Pożyczkodawca miał wezwać Pożyczkobiorcę do uiszczenia powyższych należności mailem i wyznaczyć 14 dniowy termin ich zapłaty. W 4.2 ustalono, że w przypadku, gdy Pożyczkodawca nie otrzymał należności wynikających z niniejszej Umowy w terminach określonych w niniejszej Umowie lub Załącznikach do niniejszej Umowy, miał prawo naliczania odsetek od zaległych należności w wysokości 4% miesięcznie z kapitalizacją miesięczną i ponadto do zwrotu wszelkich uzasadnionych kosztów poniesionych w związku z odzyskiwaniem należności, w tym w szczególności opłaty ryczałtowej za wezwanie do zapłaty w wysokości 100 zł za każde wezwanie. Opłata za wezwanie do zapłaty mogła być pobrana maksymalnie dwukrotnie w odniesieniu do każdej przeterminowanej płatności.
W punkcie 6.1 ustalono, że powyższe zobowiązanie Pożyczkobiorcy, zostało zabezpieczone przez:
6.1.1 przeniesienie na Pożyczkodawcę pod tytułem przewłaszczenia na zabezpieczenie własności niezabudowanej nieruchomości stanowiącej dz. ew. o numerze (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) o łącznej powierzchni (...) Ha, położonej R., województwo (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Gliwicach, VIII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr (...) (Nieruchomością nr 1). W przypadku, gdyby Pożyczkobiorca nie zwrócił Pożyczkodawcy Kwoty Pożyczki wraz z należnymi odsetkami w terminie do dnia wskazanego pkt. 4.3 lub gdyby Umowa ta została wypowiedziana w sposób opisany w pkt. 8 niniejszej Umowy, Pożyczkodawca miał pozostać właścicielem opisanej powyżej nieruchomości, a prawo Dłużnika Rzeczowego I do zwrotnego przeniesienia własności rzeczonej nieruchomości miało wygasnąć. W razie zbycia rzeczonej, nieruchomości przez Pożyczkodawcę po bezskutecznym upływie terminu spłaty Kwoty Pożyczki wraz z odsetkami, Pożyczkodawca miał prawo zaspokojenia swojego roszczenia wobec Pożyczkobiorcy z ceny sprzedaży. W sytuacji, gdy cena sprzedaży przewyższy Kwotę Pożyczki powiększoną o należne odsetki, Pożyczkodawca zobowiązany był przekazać Dłużnikowi Rzeczowemu I różnicę pomiędzy uzyskaną ceną sprzedaży opisanej powyżej nieruchomości, a wysokością zobowiązań Pożyczkobiorcy wobec Pożyczkodawcy na dzień zbycia.
6.1.2 przeniesienie na Pożyczkodawcę pod tytułem przewłaszczenia na zabezpieczenie własności niezabudowanej nieruchomości stanowiącej dz. ew. o numerze (...), (...) o łącznej powierzchni (...) Ha, położonej w R., województwo (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Gliwicach, VIII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) (Nieruchomość nr 2). W przypadku, gdyby Pożyczkobiorca nie zwrócił Pożyczkodawcy kwoty pożyczki wraz z należnymi odsetkami w terminie do dnia wskazanego pkt. 4.3 lub gdyby Umowa ta została wypowiedziana w sposób opisany w pkt. 8 niniejszej Umowy, Pożyczkodawca miał pozostać właścicielem opisanej powyżej nieruchomości, a prawo Dłużnika Rzeczowego I do przeniesienia własności rzeczonej nieruchomości miało wygasnąć. W razie zbycia rzeczonej nieruchomości przez Pożyczkodawcę po bezskutecznym upływie terminu spłaty Kwoty Pożyczki wraz z odsetkami, Pożyczkodawca miał prawo zaspokojenia swojego roszczenia wobec Pożyczkobiorcy z ceny sprzedaży. W sytuacji, gdy cena sprzedaży przewyższyłaby Kwotę Pożyczki powiększoną o należne odsetki, Pożyczkodawca zobowiązany był przekazać Dłużnikowi Rzeczowemu I różnicę pomiędzy uzyskaną ceną sprzedaży opisanej powyżej nieruchomości, a wysokością zobowiązań Pożyczkobiorcy wobec Pożyczkodawcy na dzień zbycia.
6.1.3. przeniesienie na Pożyczkodawcę pod tytułem przewłaszczenia na zabezpieczenie własności niezabudowanej nieruchomości stanowiącej dz. ew. o numerze (...), (...) o łącznej powierzchni(...) Ha, położonej w R., województwo (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Gliwicach, VIII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...)(Nieruchomość nr 3). W przypadku, gdyby Pożyczkobiorca nie zwrócił Pożyczkodawcy kwoty pożyczki wraz z należnymi odsetkami w terminie do dnia wskazanego pkt. 4.3 lub gdyby Umowa ta została wypowiedziana w sposób opisany w pkt. 8 niniejszej Umowy, Pożyczkodawca miał pozostać właścicielem opisanej powyżej nieruchomości, a prawo Dłużnika Rzeczowego I do zwrotnego przeniesienia własności rzeczonej nieruchomości miało wygasnąć. W razie zbycia rzeczonej nieruchomości przez Pożyczkodawcę po bezskutecznym upływie terminu spłaty Kwoty Pożyczki wraz z odsetkami, Pożyczkodawca miał prawo zaspokojenia swojego roszczenia wobec Pożyczkobiorcy z ceny sprzedaży. W sytuacji, gdy cena sprzedaży przewyższyłaby Kwotę Pożyczki powiększoną o należne odsetki, Pożyczkodawca zobowiązany był przekazać Dłużnikowi Rzeczowemu I różnicę pomiędzy uzyskaną ceną sprzedaży opisanej powyżej nieruchomości, a wysokością zobowiązań Pożyczkobiorcy wobec Pożyczkodawcy na dzień zbycia.
6.1.4 przeniesienie na Pożyczkodawcę pod tytułem przewłaszczenia na zabezpieczenie własności niezabudowanej nieruchomości stanowiącej dz. ew. o numerze (...), (...), o łącznej powierzchni (...) Ha, położonej w R., województwo (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Gliwicach, VIII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...)(Nieruchomość nr 4). W przypadku, gdyby Pożyczkobiorca nie zwrócił Pożyczkodawcy Kwoty Pożyczki wraz z należnymi odsetkami w terminie do dnia wskazanego pkt. 4.3 lub gdyby Umowa ta została wypowiedziana w sposób opisany w pkt. 8 niniejszej Umowy, Pożyczkodawca miał pozostać właścicielem opisanej powyżej nieruchomości, a prawo Dłużnika Rzeczowego II do zwrotnego przeniesienia własności rzeczonej nieruchomości miało wygasnąć. W razie zbycia rzeczonej nieruchomości przez Pożyczkodawcę po bezskutecznym upływie terminu spłaty Kwoty Pożyczki wraz z odsetkami, Pożyczkodawca miał prawo zaspokojenia swojego roszczenia wobec Pożyczkobiorcy z ceny sprzedaży. W sytuacji, gdy cena sprzedaży przewyższyłaby Kwotę Pożyczki powiększoną o należne odsetki, Pożyczkodawca zobowiązany był przekazać Dłużnikowi Rzeczowemu II różnicę pomiędzy uzyskaną ceną sprzedaży opisanej powyżej nieruchomości, a wysokością zobowiązań Pożyczkobiorcy wobec Pożyczkodawcy na dzień zbycia.
6.1.5 przeniesienie na Pożyczkodawcę pod tytułem przewłaszczenia na zabezpieczenie własności niezabudowanej nieruchomości stanowiącej dz. ew. o numerze (...) łącznej powierzchni(...)Ha, położonej w R., województwo (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Gliwicach, VIII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) (Nieruchomość nr 5). W przypadku, gdyby Pożyczkobiorca nie zwrócił Pożyczkodawcy kwoty Pożyczki wraz z należnymi odsetkami w terminie do dnia wskazanego pkt. 4.3 lub gdyby Umowa ta została wypowiedziana w sposób opisany w pkt. 8 niniejszej Umowy, Pożyczkodawca miał pozostać właścicielem opisanej powyżej nieruchomości, a prawo Dłużnika Rzeczowego II do zwrotnego przeniesienia własności rzeczonej nieruchomości miało wygasnąć. W razie zbycia rzeczonej nieruchomości przez Pożyczkodawcę po bezskutecznym upływie terminu spłaty Kwoty Pożyczki wraz z odsetkami, Pożyczkodawca miał prawo zaspokojenia swojego roszczenia wobec Pożyczkobiorcy z ceny sprzedaży. W sytuacji, gdy cena sprzedaży przewyższyłaby Kwotę Pożyczki powiększoną o należne odsetki, Pożyczkodawca zobowiązany był przekazać Dłużnikowi Rzeczowemu II różnicę pomiędzy uzyskaną ceną sprzedaży opisanej powyżej nieruchomości, a wysokością zobowiązań Pożyczkobiorcy wobec Pożyczkodawcy na dzień zbycia.
W punkcie 9.1 umowy pożyczki, przyjęto, że zaspokojenie się Pożyczkodawcy może nastąpić z nabytej na własność Nieruchomości nr 1, Nieruchomości nr 2, Nieruchomości nr 3, Nieruchomości nr 4 oraz Nieruchomości nr 5 albo poprzez ich zbycie i zaspokojenie się z uzyskanej ceny albo przez zatrzymanie dla siebie przewłaszczonej Nieruchomości nr 1, Nieruchomości nr 2 Nieruchomości nr 3, Nieruchomości nr 4 oraz Nieruchomości nr 5 z zastrzeżeniem pkt 4.7. Szczegóły dotyczące terminów i sposobu rozliczenia określone miały zostać w umowie przewłaszczenia. Decyzję co do sposobu zaspokojenia Pożyczkodawca miał podjąć w terminie do 30 dni od dnia wypowiedzenia Umowy lub bezskutecznego upływu terminu spłaty Pożyczki. W wypadku zatrzymania podstawą rozliczenia miały być następujące wartości: Nieruchomość nr 1 - (...) zł Nieruchomość nr 2 - (...) zł, Nieruchomość nr 3 - (...) zł, Nieruchomość nr 4 - (...) zł, Nieruchomość nr 5 - (...) zł. Łącznie wartość tych nieruchomości wynosiła kwotę (...) zł.
(dowód: umowa pożyczki k. 54-60).
Dnia 23 września 2015 roku P. W. działając w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jako pożyczkobiorca, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W., w imieniu której działał Z. G. jako dłużnik rzeczowy nr 1 i poręczyciel, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w W., w imieniu której działał M. P. jako dłużnik rzeczowy nr 2 oraz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa- akcyjna w W., w imieniu której występował D. M. jako pożyczkodawca zawarli umowę przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie spłaty wierzytelności w formie aktu notarialnego wpisanego w Rep. (...) (dowód: umowa k. 24-38).
Na podstawie § 2 umowy z dnia 25 września 2015 r. P. W. („Pożyczkobiorca”), Z. G. w imieniu spółki pod firmą: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. („Dłużnik rzeczowy I”), M. P. działający w imieniu spółki pod firmą: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. („Dłużnik rzeczowy II”) oraz D. M. działający w imieniu spółki pod firmą: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w W. (pożyczkodawca”) oświadczyli, że w dniu 23 września 2015 została zawarta umowa pożyczki na podstawie, której Spółka pod firmą: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w W., udzieliła P. W., pożyczki w kwocie (...) zł z terminem spłaty do dnia 23 września 2016 roku, której oprocentowanie wynosiło 10,00 % w skali roku.
W § 3.1 umowy Z. G. działający w imieniu spółki pod firmą: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w celu zabezpieczenia roszczeń spółki pod firmą: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w W. o zwrot opisanej w § 2 tego aktu pożyczki wraz z należnymi odsetkami przeniósł na rzecz spółki pod firmą: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w W. własność:
1) opisanej w § 1. ust. 1 pkt 1) tego aktu nieruchomości składającej się z działek ewid. numer: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), o łącznym obszarze (...) Ha, położonej w województwie (...), powiecie (...), gminie R., w miejscowości R., dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Gliwicach, VIII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...),
2) opisanej w § 1. ust. 1 pkt 2) tego aktu nieruchomości składającej się z działek ewid. numer: (...) oraz (...), o łącznym obszarze (...)Ha, położonej w województwie (...), powiecie (...), gminie R. w, miejscowości R., dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Gliwicach, VIII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...)
3) opisanej w § 1. ust. 1 pkt 3) tego aktu nieruchomości składającej się z działek ewid. numer: (...) oraz (...), o łącznym obszarze (...) Ha., położonej w województwie (...), powiecie (...), gminie R., w miejscowości R., dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Gliwicach, VIII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...),
na co D. M. działający w imieniu spółki pod ftrrfią:(...)wyraził zgodę i powyższe nieruchomości na rzecz Spółki nabył.
W § 3.2. umowy D. M. działający w imieniu spółki pod firmą: (...)zobowiązał Spółkę do zwrotnego przeniesienia na rzecz spółki pod firmą: (...) opisanych w § 1 ust. 1 pkt 1), 2) i 3) tego aktu nieruchomości, w terminie 14 dni od dnia zwrotu przez P. W. całej pożyczki wraz z należnymi odsetkami, a Z. G. działający w imieniu spółki pod firmą: (...) wyraził na to zgodę.
W § 3.3 umowy, M. P. działający w imieniu spółki pod firmą: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. w celu zabezpieczenia roszczeń spółki (...) o zwrot opisanej w § 2 tego aktu pożyczki wraz z należnymi odsetkami przeniósł na rzecz spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowo-akcyjnej w W. własność:
1) opisanej w § 1. ust. 2 pkt 1) tego aktu nieruchomości składającej się z działek ewid. numer: (...) oraz (...), o łącznym obszarze (...)Ha, położonej w województwie (...), powiecie (...), gminie R., w miejscowości R., dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Gliwicach, VIII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...),
2) opisanej w § 1. ust. 2 pkt 2) tego aktu nieruchomości stanowiącej działkę ewid. numer: (...), położonej w województwie (...), powiecie (...), gminie R., w miejscowości R., dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Gliwicach, VIII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...),
na co D. M. działający w imieniu spółki pod firmą: (...) wyraził zgodę i powyższe nieruchomości na rzecz Spółki nabył.
W § 3.4. umowy D. M. działający w imieniu spółki (...) zobowiązał Spółkę do zwrotnego przeniesienia na rzecz spółki (...), opisanej w § 1 ust. 2 pkt 1) i 2) tego aktu nieruchomości, w terminie 14 dni od dnia zwrotu przez P. W. całej pożyczki wraz z należnymi odsetkami, a M. P. działający w imieniu spółki (...) na powyższe wyraził zgodę.
W § 4.2. umowy strony ustaliły, że w przypadku niedokonania przez P. W. zwrotu całej pożyczki wraz z należnymi odsetkami najpóźniej w terminie do dnia 23 września 2016 roku, spółka (...) będzie uprawniona, z zastrzeżeniem ust 4 niniejszego paragrafu, do sprzedaży przedmiotowych nieruchomości albo zatrzymania nieruchomości na swoją rzecz, na zasadach określonych w umowie pożyczki. Zgodnie z § 4. 3 umowy, strony ustaliły, że w sytuacji, gdy Spółka (...) nie będzie zobowiązana do zwrotnego przeniesienia na rzecz spółki (...) opisanych w §, 1 ust, 1 pkt 1), 2) i 3) tego aktu nieruchomości oraz spółki (...) opisanych w § 1 ust. 2 pkt 1) i 2) tego aktu nieruchomości, Strony dokonają wzajemnych rozliczeń w następujący sposób:
1) w przypadku sprzedaży przedmiotowych nieruchomości, od kwoty uzyskanej ze sprzedaży, spółka (...) miała być uprawniona odjąć kwotę pożyczki wraz z należnymi odsetkami i wszelkie uzasadnione i udokumentowane koszty związane ze sprzedażą nieruchomości; kwota pozostająca po odjęciu od kwoty uzyskanej ze sprzedaży przedmiotowych nieruchomości wyżej wskazanych należności, miała być przelana przez Spółkę pod firmą: (...) na rzecz odpowiednio spółki (...) oraz spółki (...) na wskazane przez Spółki rachunki bankowe, w terminie 14 dni od daty otrzymania całej ceny przedmiotowych nieruchomości, proporcjonalnie do ich wartości wskazanych w § 8 niniejszego aktu,
2) w przypadku zatrzymania (wykonanego poprzez oświadczenie Pożyczkodawcy o zamiarze zatrzymania lub też brak sprzedaży nieruchomości w terminie 12 miesięcy od dnia 23 września 2016 roku przedmiotowych nieruchomości na| swoją rzecz), Spółka (...) miała być zobowiązana do zwrotu w terminie 14 dni od daty złożenia oświadczenia lub bezskutecznego upływu wymienionego w tym pkt terminu, na rzecz odpowiednio spółki (...) oraz spółki (...) kwot równych wartością przedmiotowych nieruchomości określonych w § 9.1 umowy pożyczki, pomniejszonych o kwotę niespłaconej pożyczki wraz z należnymi odsetkami i innymi należnościami, wynikającymi z umowy pożyczki oraz uzasadnionymi i udokumentowanymi kosztami poniesionymi w związku z tą umową proporcjonalnie do ich wartości wskazanych w § 8 niniejszego aktu.
W § 4.4. umowy strony ustaliły, że spółka (...) oraz spółka (...) mają prawo w trakcie trwania umowy pożyczki oraz w okresie do 120 dni od dnia wygaśnięcia roszczenia o zwrotne przeniesienie do wskazania (w formie pisemnej) osoby trzeciej jako nabywcy przedmiotowych nieruchomości. Pożyczkodawca miał przystąpić do umowy sprzedaży ze wskazanym kontrahentem pod warunkiem, że cena sprzedaży pokryje co najmniej kwotę Pożyczki wraz z należnymi odsetkami wymagalnymi na dzień zbycia. Ustalenie formy płatności miało być uprawnieniem Pożyczkodawcy.
W § 6 umowy postanowiono, że w przypadku niezwrócenia przez P. W. kwoty pożyczki wraz z odsetkami na rzecz spółki (...) do dnia 23 września 2016 roku Z. G. działający w imieniu spółki (...) wyraził zgodę na wykreślenia roszczenia o zwrotne przeniesienie nieruchomości opisanych w § 1 ust 1 pkt 1 tego aktu z księgi wieczystej nr: (...), opisanej w § 1 ust 1 pkt 2 tego aktu z księgi wieczystej nr: (...), opisanej w § 1 ust 1 pkt 3 księgi wieczystej nr: (...), M. P. działający w imieniu spółki (...) wyraził zgodę na wykreślenie roszczenia o zwrotne przeniesienie nieruchomości opisanej w § 1 ust 2 pkt 1 tego aktu z księgi wieczystej nr (...), opisanej w § 1 ust. 2 pkt 2 tego aktu z księgi wieczystej nr: (...).
W § 8 umowy strony określiły wartość opisanej:
- w § 1 ust. 1 pkt 1) nieruchomości na kwotę złotych: (...) zł
- w § 1 ust. 1 pkt 2) nieruchomości na kwotę złotych: (...) zł
- w § 1 ust. 1 pkt 3) nieruchomości na kwotę złotych: (...) zł
- w § 1 ust. 2 pkt 1) nieruchomości na kwotę złotych: (...) zł
- w § 1 ust. 2 pkt 2) nieruchomości na kwotę złotych: (...) zł.
Łącznie wartość nieruchomości wynosiła kwotę (...) zł.
W § 9 umowy, D. M. działający w imieniu spółki (...), Z. G. działający w imieniu spółki (...), M. P. działający w imieniu spółki (...) wnieśli, aby Sąd Rejonowy w Gliwicach, VIII Wydział Ksiąg Wieczystych dokonał na wskazanych nieruchomościach wpisów roszczenia o zwrotne przeniesienie nieruchomości (dowód: umowa k. 24-38).
Przy podpisaniu aktu notarialnego wpisanego w Rep. (...) stanowiącego umowę z dnia 23 września 2015 roku, okazano:
1) wypis z rejestru gruntów wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej wydane z upoważnia Starosty (...) według stanu na dzień 23 kwietnia 2015 roku, nr kancelaryjny: (...) z treści którego wynika, że:
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem Lz — Grunty zadrzewione i zakrzewione,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem RV - Grunty orne, RVI — Grunty orne, PsV - Pastwiska trwałe, W-RVI — Rowy, LsIV - Lasy, Lz - Grunty zadrzewione i zakrzewione,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię(...) ha i oznaczona jest symbolem RVI — Grunty orne, Lz — Grunty zadrzewione i zakrzewione,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem Lz — Grunty zadrzewione i zakrzewione,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem L. — Grunty zadrzewione i zakrzewione,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...)_2, R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię 0,0159 ha i oznaczona jest symbolem RV1 — Grunty orne, W-RVI - Rowy,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem RV1 - Grunty orne, W-RVI - Rowy,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem Ws - Grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem RV - Grunty orne, RVI - Grunty orne,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna poznaczoną numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem RV - Grunty orne, RVI - Grunty orne,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna poznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem Lz — Grunty zadrzewione i zakrzewione,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem RVI- Grunty orne, Lz - Grunty zadrzewione i zakrzewione,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem jest RVI — Grunty orne, Lz - Grunty zadrzewione i zakrzewione,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem Lz - Grunty zadrzewione i zakrzewione,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem RVI Grunty orne, PsV - Pastwiska trwałe, Lz - Grunty zadrzewione i zakrzewione,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem RVI - Grunty orne, W-RVI - Rowy, LsIV - Lasy, Lz - Grunty zadrzewione i zakrzewione,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...)_2, R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem RVI — Grunty orne
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...)_2, R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem RV — Grunty orne, RVI — Grunty orne,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...)_2, R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem RV — Grunty orne,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię 0,0372 ha i oznaczona jest symbolem RV — Grunty orne,
- łączna powierzchnia działek to (...) ha
2) wypisz rejestru gruntów wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej wydane z upoważnienia Starosty (...) według stanu na dzień 23 kwietnia 2015 roku, nr kancelaryjny: (...) z treści którego wynika, że:
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem Lz - Grunty zadrzewione i zakrzewione,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem RV - Grunty orne, RVI - Grunty orne, W-RVI - Rowy, Lz - Grunty zadrzewione i zakrzewione,
- łączna powierzchnia działek to (...) ha
3) wypis z Rejestru gruntów wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej wydane z upoważnienia Starosty (...) według stanu na dzień 23 kwietnia 2015 roku, nr kancelaryjny: (...) z treści którego wynika, że:
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem Lz- Grunty zadrzewione i zakrzewione, —
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...), R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...)ha i oznaczona jest symbolem RVI grunty orne, Lz — Grunty zadrzewione i zakrzewione,
- łączna powierzchnia działek (...) ha
4) wypis z rejestru gruntów wydany z upoważnienia Starosty (...) według stanu na dzień 12 stycznia 2015 roku, z treści którego wynika, że:
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...)_2, R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem RVI - Grunty orne, PsIV - Pastwiska trwałe,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...)_2, R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem RV — Grunty orne, PsIV - Pastwiska trwałe, PsV - Pastwiska trwałe, dr - Drogi,
- położona w województwie (...), powiecie (...), jednostce ewidencyjnej (...)_2, R., obrębie nr (...), R., działka ewidencyjna oznaczona numerem (...), ma powierzchnię (...) ha i oznaczona jest symbolem RV- Grunty orne, LsV - Lasy,
- łączna powierzchnia działek to (...) ha
(dowody: umowa k. 24-38, odpisy z księgi wieczystej k. 61-98).
Dnia 30 sierpnia 2016 r. P. W. działając w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jako pożyczkobiorca, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w W. reprezentowana przez P. W. jako dłużnik rzeczowy nr 2, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W., w imieniu której działał Z. G. jako dłużnik rzeczowy nr 1 oraz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo - akcyjna w W. reprezentowana przez G. U. (1) jako pożyczkodawca zawarli aneks do umowy pożyczki z dnia 23.09.2015 r. (dowód: aneks k. 49-53).
Zgodnie z treścią § 1.1 aneksu do umowy pożyczki, zmianie uległ pkt 1 umowy i otrzymał brzmienie, że pożyczkodawca udzieli pożyczkobiorcy pożyczki w kwocie (...) zł. Zgodnie z punktem § 1.4 aneksu zmianie uległa treść pkt. 4.3 Umowy Pożyczki i otrzymał następujące brzmienie: Pożyczkobiorca zobowiązuje się zwrócić Kwotę Pożyczki wraz z odsetkami, które za cały okres Umowy Pożyczki, na dzień sporządzenia umowy Pożyczki, wynoszą (...) zł w ratach określonych w Harmonogramie Spłaty Pożyczki, stanowiącym Załącznik nr 1 do niniejszej umowy. Spłata całości Kwoty Pożyczki wraz z odsetkami miała nastąpić nie później niż do dnia 23 marca 2017 r.
Zmianie uległa treść pkt. 5 Umowy Pożyczki poprzez dodanie pkt. 5.3 o następującym brzmieniu: 5.3 w przypadku gdy Pożyczkobiorca nie wywiąże się z obowiązków określonych w pkt. 6.2.3 Umowy Pożyczki, a związanych z wykreśleniem roszczenia o zwrotne przeniesienie własności nieruchomości z księgi wieczystej Pożyczkobiorca i Dłużnicy Rzeczowi zobowiązali się solidarnie do zapłaty, na pierwsze żądanie Pożyczkodawcy, kary umownej w wysokości (...) zł.
W punkcie 6 aneksu do umowy pożyczki określono, że zobowiązanie pożyczkobiorcy zostanie zabezpieczone przez przeniesienie na pożyczkodawcę pod tytułem przewłaszczenia na zabezpieczenie, własności Nieruchomości nr 1, Nieruchomości nr 2, Nieruchomości nr 3, Nieruchomości nr 4, Nieruchomości nr 5 wymienionych w treści umowy pożyczki z dnia 23.09.2015 r. oraz w treści aneksu do tej umowy.
Zgodnie z treścią pkt 6.2.2 w przypadku braku spłaty jakiejkolwiek części Pożyczki roszczenie o zwrot nieruchomości wygasa w przypadku braku spłaty P. w terminie określonym w pkt. 4.3 Umowy Pożyczki w dniu następującym po tym terminie. Stosownie do treści pkt 6.2.3 w przypadku wygaśnięcia roszczenia w trybie wskazanym w pkt. 6.2.2, nigdy nie staje się ono wymagalne, Pożyczkodawca pozostaje właścicielem opisanych powyżej nieruchomości, a Dłużnicy Rzeczowi wyrażają zgodę na wykreślenie roszczenia z księgi wieczystej. W terminie 14 dni od daty upływu terminu spłaty Pożyczki lub w terminie 14 dni od wypowiedzenia Umowy Pożyczki, Pożyczkobiorca zobowiązuje się doprowadzenia do złożenia przez Dłużników Rzeczowych, Dłużnicy Rzeczowi zobowiązują się do złożenia, w Sądzie Rejonowym właściwym dla Nieruchomości 1-5 oświadczenia uprawnionego zawierającego zgodę na wykreślenie powyższych roszczeń oraz prawidłowo zarejestrowanych i opłaconych wniosków o wykreślenie tych roszczeń. Dłużnicy Rzeczowi zobowiązują się nie wycofywać wniosków złożonych w Sądzie.
(dowód: aneks k. 49-53).
Dnia 30 sierpnia 2016 roku P. W. działając w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jako pożyczkobiorca oraz reprezentując spółkę (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w W. jako dłużnik rzeczowy nr 2, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W., w imieniu której działał Z. G. jako dłużnik rzeczowy nr 1 oraz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo - akcyjna w W. reprezentowana przez G. U. (1) jako pożyczkodawca zawarli umowę zmieniającą umowę przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie spłaty wierzytelności w formie aktu notarialnego wpisanego w Rep. (...) (dowód: umowa k. 39-48).
Zgodnie z § 3 umowy z dnia 30 sierpnia 2016 r. P. W. działający w imieniu własnym oraz w imieniu ina rzecz spółki (...), Z. G. działający w imieniu spółki (...) oraz G. U. (1) działający w imieniu i na rzecz spółki (...) oświadczyli, że w związku z zawarciem opisanego w § 2.1. tego aktu Aneksu nr 1 do Umowy Pożyczki, zmieniają umowę przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie spłaty wierzytelności, udokumentowaną aktem notarialnym sporządzonym Repertorium (...), w ten sposób, że:
c) spółka (...) mogła żądać zawarcia umowy zwrotnego przeniesienia opisanych w § 1 ust. 1 pkt 1), 2) i 3) tego aktu nieruchomości jeżeli najpóźniej do dnia 23 marca 2017 roku włącznie P. W. dokona zwrotu, całej pożyczki wraz z należnymi odsetkami wynikającymi z umowy pożyczki zawartej w dniu 23 września 2015 roku, zmienionej Aneksem nr (...) do umowy pożyczki zawartym w dniu 30 sierpnia 2016 roku.
d) w wypadku gdyby P. W. nie spłacił jakiejkolwiek części zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki zawartej w dniu 23 września 2015 roku, zmienionej Aneksem nr (...) do umowy pożyczki zawartym w dniu 30 sierpnia 2016 roku, w terminie do dnia 23 marca 2017 roku, spółka (...) miał nie być zobowiązana do zwrotnego przeniesienia na rzecz Spółki (...) własności opisanych w § 1 ust. 1 pkt 1), 2) i 3) tego aktu nieruchomości, zaś P. W. nie będzie zobowiązany do zwrotu niespłaconej części pożyczki wraz z należnymi odsetkami.
e) spółka (...) mogła żądać zawarcia umowy zwrotnego przeniesienia opisanych w § 1 ust. 2 pkt 1 i 2 tego aktu nieruchomości, jeżeli najpóźniej do dnia 23 marca 2017 roku włącznie P. W. dokona zwrotu całej pożyczki wraz z należnymi odsetkami wynikającymi z umowy pożyczki zawartej w dniu 23 września 2015 roku, zmienionej Aneksem nr (...) do umowy pożyczki zawartym w dniu 30 sierpnia 2016 roku, pod którym zaś P. W. miał nie być zobowiązany do zwrotu niespłaconej części pożyczki wraz z należnymi odsetkami.
f) w wypadku gdyby P. W. nie spłacił jakiejkolwiek części zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki zawartej w dniu 23 września 2015 roku zmienionej Aneksem nr (...) do umowy pożyczki zawartym w dniu 30 sierpnia 2016 roku, w terminie do dnia 23 marca 2017 roku, spółka (...) miała nie być zobowiązana do zwrotnego przeniesienia na rzecz spółki (...) własności opisanych w § 1 ust. 2 pkt 1 i 2 tego aktu nieruchomości, zaś P. W. miał nie być zobowiązany do zwrotu niespłaconej części pożyczki wraz z należnymi odsetkami.
Zgodnie z § 4.1 umowy, w przypadku niezwrócenia przez P. W. kwoty pożyczki wraz z odsetkami na rzecz spółki (...) w terminie do dnia 23 marca 2017 roku, Z. G. działający w imieniu spółki (...) wyraził zgodę, na wykreślenie roszczeń o zwrotne przeniesienie opisanych nieruchomości z księgi wieczystej nr: (...), (...) i (...), zaś P. W. działający w imieniu i na rzecz spółki (...) wyraził zgodę, na wykreślenie roszczeń o zwrotne przeniesienie opisanych nieruchomości z księgi wieczystej nr: (...) i (...).
W § 4.2 umowy, strony oświadczyły, iż zgodnie z pkt 6 umowy pożyczki w terminie 14 dni od daty upływu terminu spłaty Pożyczki lub w terminie 14 dni od wypowiedzenia umowy pożyczki Z. G. działający w imieniu spółki (...) oraz P. W. działający w imieniu i na rzecz spółki (...) zobowiązali się do złożenia w Sądzie Rejonowym w Gliwicach VIII Wydział Ksiąg Wieczystych oświadczenia zawierającego zgodę na wykreślenie powyższych roszczeń z podpisem notarialnie poświadczonym wraz z prawidłowo zarejestrowanym i opłaconym wnioskiem o wykreślenie tych roszczeń, a także zobowiązali się nie wycofywać niniejszego wniosku złożonego w Sądzie Rejonowym w Gliwicach, VIII Wydział Ksiąg Wieczystych.
Stosownie do treści § 4.3 umowy, strony oświadczyły, iż zgodnie z pkt 5.3 umowy pożyczki, w przypadku gdy Pożyczkobiorca nie wywiąże się z wyżej opisanego obowiązku, Spółka (...) miała nałożyć solidarnie na Pożyczkobiorcę i Dłużników Rzeczowych karę umowną w kwocie (...) zł za każdy rozpoczęty kwartał opóźnienia płatną w terminie od dnia następującego po upływie terminu spłaty pożyczki. P. W., spółka (...) oraz spółka (...) do kwoty (...) zł stanowiącej czterokrotność wskazanej kary umownej poddali się wprost egzekucji ze wskazanego aktu notarialnego na podstawie art. 777 § 1 pkt 5 k.p.c.
(dowody: umowa k. 39-48, odpisy z księgi wieczystej k. 61-98 ).
Spółka (...) i spółka (...) były profesjonalnymi podmiotami w obrocie nieruchomościami, zajmowały się tym w ramach prowadzonej działalności. Wartość nieruchomości ustalona w umowach została ustalona za pomocą rzeczoznawcy majątkowego i była przedmiotem negocjacji między stronami (dowód: częściowe zeznania świadka G. U. (1) k. 537-542, częściowe zeznania K. L. przesłuchanie w charakterze pozwanej k. 585-587 ).
Dnia 9 stycznia 2017 r. spółka (...) wzywała P. W. do zapłaty kwoty (...)zł tytułem zaległych rat z umowy pożyczki oraz podatku od nieruchomości i zryczałtowanej opłaty za wezwanie (dowód: wezwanie wraz z potwierdzeniem odbioru k. 354-255).
Dnia 17 sierpnia 2017 roku spółka (...) wezwała spółkę (...) do zapłaty kwoty (...) zł lub wskazania w tym samym czasie nabywcy nieruchomości będącej zabezpieczeniem pożyczki. Wskazano, że zadłużenie tytułem pożyczki na wskazaną kwotę obliczono na dzień 17.08.2017 r. oraz do zapłaty odsetek w wysokość (...) zł w terminie 14 dni od otrzymania wezwania (dowody: wezwanie k. 116, korespondencja e-mail k. 251).
Dnia 25 września 2017 r. (...), w imieniu której działała K. L., (...), w imieniu której występował K. L. jako pożyczkodawca oraz (...) Limited w N. jako pożyczkobiorca podpisali dokument zatytułowany warunkowa umowa sprzedaży oraz umowa pożyczki w formie aktu notarialnego rep. A (...) (dowód: umowa k. 636-652).
Zgodnie z treścią § 2 umowy z 25 września 2017 r. K. L. działająca w imieniu i na rzecz spółki (...) sprzedała spółce prawa (...) (...) LIMITED z siedzibą w N. opisane w §1 ust. 1 pkt 1), 2) i 3) oraz pkt 4) i 5) tego aktu notarialnego nieruchomości, tj.:
1) nieruchomość składającą się z działek ewid. numer: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) i (...), o łącznym obszarze (...) ha, położoną w województwie (...), powiecie (...), gminie R., w miejscowości R.,
2) nieruchomość składającą się z działek ewid. numer: (...) oraz (...), o łącznym obszarze (...) ha, położoną w województwie (...), powiecie (...), gminie R., w miejscowości R.,
3) nieruchomość składającą się z działek ewid. numer: (...) oraz (...) o łącznym obszarze (...) ha, położoną w województwie (...), powiecie (...), gminie R., w miejscowości R.,
4) nieruchomość składającą się z działek ewid. numer: (...) oraz (...), o łącznym obszarze (...) ha, położoną w województwie (...), powiecie (...), gminie R., w miejscowości R.,
5) nieruchomość stanowiącą działkę ewid. numer: (...), o obszarp (...) ha, położoną w województwie (...), powiecie (...) gminie R., w miejscowości R.,
za cenę w łącznej kwocie (...) zł pod warunkiem, że Skarb Państwa reprezentowany przez Lasy Państwowe nie wykona prawa pierwokupu przysługującego na podstawie art. 37a ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 28 września 1991 roku o lasach (Dz.U. z 2016, poz. 586 ze zm.), zaś D. B. działający w imieniu spółki prawa (...) (...) LIMITED w N. powyższe nieruchomości za wymienioną wyżej cenę w łącznej kwocie, pod powyższym warunkiem, kupuje do majątku reprezentowanej spółki.
W § 3 umowy Stawający oświadczyli, że wartość rynkowa przedmiotowych Nieruchomości wynosi łączną kwotę (...) zł , w tym wartość:
- nieruchomości 1 na kwotę (...) zł,
- nieruchomości 2 na kwotę (...) zł,
-nieruchomości 3 na kwotę (...) zł,
- nieruchomości 4 na kwotę (...) zł,
- nieruchomości 5 na kwotę (...) zł.
W § 4 umowy Stawający postanowili, że umowa przeniesienia własności zostanie zawarta w terminie do 7 dni od dnia otrzymania pisma od uprawnionego do prawa pierwokupu, o nie skorzystaniu z tego prawa lub terminie do 7 dni po upływie terminu na skorzystanie przez uprawnionego z prawa pierwokupu.
W § 8 umowy, K. L. działająca w imieniu i na rzecz (...) oświadczyła, że Spółce znany jest stan faktyczny i prawny przedmiotowej nieruchomości oraz jej granice i położenie.
W § 9 umowy K. L. działająca w imieniu i na rzecz spółki (...) oraz D. B. działający w imieniu spółki (...) (...) LIMITED z siedzibą w N. oświadczyli, że dnia 25 września 2017 roku została zawarta umowa pożyczki, na podstawie której (...) (,,Pożyczkodawca”) udzieliła (...)LIMITED (,,Pożyczkobiorca”) pożyczki w kwocie (...) zł z terminem spłaty do 25 marca 2018 roku. W § 10 umowy oświadczono, że zabezpieczenie zwrotu pożyczki będzie przeniesienie przez spółkę (...) LIMITED na rzecz spółki (...) opisanych w §1 ust. 1 pkt 1), 2) i 3) oraz pkt 4) i 5) tego aktu notarialnego nieruchomości.
(dowód: umowa k. 636-652).
Dnia 28 września 2017 r. Wójt Gminy R. wystawił zaświadczenie, w którym na podstawie ustaleń miejscowego planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego dla Gminy R. poinformował, że działki wymienione we wniosku z dnia 22 września 2017 r. z obrębu R., posiadają symbol planu: działka nr (...) – tereny zabudowy wielorodzinnej, przeznaczenie pod zabudowę mieszkaniową, tereny usług sportu i rekreacji, nr (...)- tereny usług sportu i rekreacji, nr (...)- tereny usług sportu i rekreacji, pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, nr (...), (...), (...) - tereny usług sportu i rekreacji, tereny dolesień leśnym, otuliny cieków wodnych, (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) - tereny usług sportu i rekreacji, (...), (...), nr (...), (...), (...), (...)- tereny usług sportu i rekreacji, ponadto ww działki oraz działki nr (...) - obiekty zaplecza administracyjnego, parkingi i garaże, urządzenie i sieci uzbrojenia terenu, zieleń towarzysząca usługom, tereny zieleni wysokiej o charakterze leśnym, otuliny cieków wodnych, tereny pól uprawnych, ogrodów, ciągi i urządzenia, dojazdy, nr (...) - tereny usług sportu i rekreacji, tereny dolesień leśnym, otuliny cieków wodnych, tereny Wc, tereny wód otwartych, cieki wodne, odprowadzanie ścieków wodnych, nr (...) - tereny usług sportu i rekreacji, tereny pól uprawnych, ogrodów, ciągi i urządzenia, dojazdy, zabudowa produkcyjno-usługowa i inżynierii, zabudowa mieszkaniowa, usługi, administracja, ciągi i urządzenia, dojazdy, nr (...), (...) - tereny usług sportu i rekreacji, obiekty zaplecza administracyjnego, parkingi i garaże, urządzenie i sieci uzbrojenia terenu, zieleń towarzysząca usługom, tereny zieleni wysokiej o charakterze leśnym, otuliny cieków wodnych (dowód: zaświadczenie k. 303-304).
Dnia 19 października 2017 r. w umowie przeniesienia własności nieruchomości i przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenia spłaty pożyczki, zawartej w formie aktu notarialnego Rep. A (...), (...) w wykonaniu umowy warunkowej przeniosła na rzecz (...) Limited w N. nieruchomości objęte umową warunkową z dnia 25 września 2017 r. Jednocześnie celem zabezpieczenia spłaty pożyczki udzielonej przez (...) sp. z o.o. S.K.A. w (...) spółce (...), spółka (...) dokonała powierniczego przeniesienia opisanych nieruchomości na rzecz (...) sp. z o.o. S.K.A. w W. (dowód: umowa k. 129-167).
Dnia 23 października 2017 roku (...) oraz (...) wezwali spółkę (...) do zapłaty kwoty w łącznej wysokości (...) zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 października 2017 r. do dnia zapłaty, wskazując, że na rzecz spółki (...) należy się kwota (...) zł, a na rzecz (...) kwota (...) zł. W uzasadnieniu wskazano, że żądana kwota wynika z § 4 ust.3 pkt 2 umowy z 23 września 2015 r. i wskutek braku spłaty pożyczki i zatrzymania przez spółkę (...) nieruchomości objętych umową przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie, żądają zwrotu różnicy między wartością nieruchomości, a wskazaną kwotą zobowiązania z tytułu umowy pożyczki (dowód: wezwanie k. 117-118).
W odpowiedzi na wezwanie, dnia 14 listopada 2017 r. spółka (...) wskazała, że dłużnicy rzeczowi – spółki (...) uprawnieni byli do wskazania nabywcy nieruchomości z czego nie skorzystali, pomimo wezwań. Nadto kwota z pożyczki nie została spłacona. Spółka (...) wskazała, że w dniu 25 września 2017 r. zawarła umowę sprzedaży przedmiotowych nieruchomości realizując jej uprawnienie z § 4 umowy. Wskazano, że z uwagi na oznaczenie gruntu w ewidencji gruntów i budynków jako las, sprzedaż została zrealizowana w trybie art. 37 a ust. 1 pkt 3 ustawy o lasach, na mocy którego ustawowe prawo pierwokupu przysługiwało Skarbowi Państwa. W ocenie spółki (...), umowa sprzedaży mimo, że warunkowa, została zawarta w terminie umownym. Zatem, jej zdaniem do rozliczenia się stron, obowiązywał pierwszy z modeli przyjętych w umowie z dnia 23 września 2015 r. (dowody: odpowiedź na wezwanie k. 120- 121, korespondencja e-mail k. 251).
Tytułem podatku od nieruchomości objętych umową z dnia 23 września 2015 r., (...) uiściła kwotę (...) zł (dowody: deklaracje na podatek k. 256-282, potwierdzenia zapłaty k. 283-292).
(...)uiścił kwotę (...) zł tytułem wpisu o wykreślenie hipotek z nieruchomości wpisanej do księgi wieczystej pod nr (...) (dowody: wniosek wraz z załącznikami i opłatą k. 293-302).
Spółki (...) nie złożyły wniosków do Sądu Rejonowego w Gliwicach VIII Wydział Ksiąg Wieczystych o wykreślenie w księgach wieczystych o nr (...) roszczeń o zwrotne przeniesienie własności nieruchomości na rzecz tych spółek (okoliczność bezsporna, częściowe zeznania M. P. przesłuchanego w charakterze powoda k. 668-671, odpisy z ksiąg wieczystych k. 585-732).
Postanowieniem z dnia 10 stycznia 2018 roku Sąd Rejonowy w Gliwicach VIII Wydział Ksiąg Wieczystych oddalił wniosek spółki (...) sp. z o.o. sp.k.a. i (...) w N. o wpisanie prawa własności spółki (...) sp. z o.o. sp.k.a. na nieruchomościach wpisanych do ksiąg wieczystych o nr (...) oraz wpisanie roszczenia o zwrotne przeniesienie własności na rzecz spółki (...) w N. na podstawie umowy i warunkowej umowy sprzedaży oraz umowy pożyczki z dnia 25 września 2017 r., jak również wniosek o wykreślenie w księgach wieczystych roszczeń o zwrotne przeniesienie własności nieruchomości na rzecz spółek (...) i wykreślenie prawa dzierżawy w dwóch księgach. W uzasadnieniu Sąd podał, że część działek oznaczona jest jako las, co oznacza, że Lasy Państwowe reprezentujące Skarb Państwa na podstawie ustawy o lasach mają prawo pierwokupu. Na postanowienie złożono skargę na orzeczenie referendarza, wskutek której Sąd Rejonowy w Gliwicach wydał postanowienie z dnia 12 marca 2018 r., w którym oddalił wniosek oddalił wniosek spółki (...) sp. z o.o. sp.k.a. i (...) w N. o wpisanie prawa własności spółki na nieruchomościach wpisanych do ksiąg wieczystych o nr (...) oraz wpisanie roszczenia o zwrotne przeniesienie własności, jak również wniosek o wykreślenie w księgach wieczystych roszczeń o zwrotne przeniesienie własności nieruchomości i wykreślenie prawa dzierżawy w dwóch księgach. W uzasadnieniu Sąd podtrzymał argumentację wskazaną w postanowieniu z dnia 10 stycznia 2018 r., że nie został spełniony wymóg ustawy o lasach (dowody: postanowienie k. 341-345, apelacja wraz z załącznikami k. 373-384, postanowienie Sądu Okręgowego z uzasadnieniem k. 484-490).
Od postanowienia Sądu Rejonowego w Gliwicach VIII Wydział Ksiąg Wieczystych, spółka (...) złożyła apelację zaskarżając przedmiotowe orzeczenie w całości. Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Odwoławczy postanowieniem z dnia 30 grudnia 2019 roku, sygn. akt II Ca 1959/18 oddalił apelację. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że przedstawione zaświadczenia z dnia 28 września 2017 r. i 10 marca 2015 r., które wskazywały na oznaczenie terenu opisanych działek, w tym działki (...) zostały wydane na podstawie tych samych planów zagospodarowania. Zdaniem Sądu, ta sama podstawa wydania zaświadczeń, a odmienna treść wskazanych dokumentów odnośnie działki (...) niewyjaśniona odpowiednimi dokumentami uzasadniały stwierdzenie przeszkody do dokonania wpisu w księdze nr (...). Sąd wskazał także, że Skarb Państwa – Lasy Państwowe nie został prawidłowo zawiadomiony o treści umowy o przewłaszczeniu na zabezpieczenie. Wskazano, że doręczenia aktu notarialnego pod rep (...) przed zawarciem umowy sprzedaży nie mogło odnieść skutku odnośnie umowy przeniesienia własności na zabezpieczenie, skoro wówczas uprawnienie wykupu nie mogło być wysuwane. Nadto, zgodnie z art. 37 c w zw. z art. 37a ust. 2 ustawy o lasach, prawo do złożenia oświadczenia o nabyciu gruntu może być wykonane w terminie 1 miesiąca od dnia otrzymania zawiadomienia. Tymczasem Skarb Państwa otrzymał zawiadomienie w dniu 26 września 2017 r., a zatem w dniu zawarcia umowy ostatecznej 19 października 2017 r. nie upłynął 1 miesiąc. Sąd uznał, że w związku z tym, że nawet gdyby przyjąć skuteczność zawiadomienia co do umowy przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie, to należy wskazać, że do zawarcia umowy przeniesienia na zabezpieczenie doszło przed złożeniem przez Skarb Państwa oświadczenia i przed upływem miesięcznego ustawowego terminu. Prowadzi, to zdaniem Sądu, do uznania, że umowa rep. (...) zawarta została z naruszeniem uprawnienia Skarbu Państwa. Sąd uznał, że jest zatem nieważna i sprzeczna z prawem. Od powyższego postanowienia, złożono skargę kasacyjną. Postanowieniem z dnia 19 listopada 2020 roku Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi do rozpoznania (dowody: apelacja wraz z załącznikami k. 373-384 postanowienie Sądu Okręgowego z uzasadnieniem k. 484-490, skarga kasacyjna k. 448-483, postanowienie Sądu Najwyższego k. 606-607).
Spółka (...) oświadczyła w dniu 7 sierpnia 2020 roku w formie aktów notarialnych, że została zawarta warunkowa umowa sprzedaży z dnia 25 września 2017 r., na podstawie której (...)sprzedała spółce (...) Limited w N. opisane nieruchomości za kwotę w łącznej wysokości (...) zł oraz umowa z dnia 19 października 2017 r. przeniesienia własności nieruchomości i przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenia spłaty pożyczki (dowody: oświadczenia k. 563-568).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dowodów z dokumentów. Strony nie kwestionowały prawidłowości i rzetelności tych dokumentów, zaś Sąd nie znalazł podstaw, by to czynić.
Podstawę ustaleń faktycznych stanowiły również częściowe zeznania świadka G. U. (1), K. L. przesłuchanej w charakterze pozwanej, M. P. przesłuchanego w charakterze powoda, albowiem są one logiczne, wzajemnie ze sobą korespondują oraz pokrywają się z materiałem dowodowym w postaci dowodów z dokumentów.
Sąd uwzględnił zeznania świadka G. U. (1) w takim zakresie, w jakim opisał współpracę stron oraz to, że strony były podmiotami profesjonalnymi na rynku obrotu nieruchomościami. Zeznania również były przydatne w zakresie ustalania wartości przedmiotu sporu, gdzie świadek wskazał, że wartość nieruchomości w umowie przeniesienia na zabezpieczenie, ustalana była przy pomocy rzeczoznawcy majątkowego. Dodatkowo świadek potwierdził, że gdyby doszło do zatrzymania nieruchomości przez pozwanego to do rozliczenia stron brana byłaby po uwagę wartość nieruchomości wpisana do umowy.
Sąd nie uwzględnił zeznań tego świadka w takim zakresie, w jakim wskazywał, że skoro wydłużeniu uległ termin na spłatę pożyczki, to wydłużeniu winien ulec również termin na sprzedaż nieruchomości przez pozwanego na wypadek braku spłaty pożyczki. Takie stanowisko pozostaje gołosłowne, albowiem nie wynika to z treści dokumentów. Strony wydłużyły termin do spłaty pożyczki w formie aneksu do umowy, zatem jako profesjonalne podmioty również termin do zawarcia umowy sprzedaży powinny przedłużyć w formie aneksu zwłaszcza, że świadek był pełnomocnikiem pozwanego przy zawarciu aneksu do umowy pożyczki. Skoro tego nie uczyniły, to zdaniem Sądu okoliczności takich nie można ustalać za pomocą zeznań świadka. Sąd nie uwzględnił tych zeznań także w takim zakresie, w jakim świadek wskazywał, że dopiero na etapie windykacji należności okazało się, że część działek stanowiących przedmiot umowy jest obszarem leśnym. Takie zeznania przeczą przedłożonym dokumentom, albowiem już z samej treści aktu notarialnego, to jest umowy przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczanie spłaty pożyczki wynika, że przy akcie okazano wypisu z rejestrów gruntu, z których wynikało, jakie oznaczenia mają konkretne działki i część z nich określono jako grunty zadrzewione i zakrzewione oraz lasy. Stąd też nie zasługują na uwzględnienie zeznania w taki zakresie, w jakim świadek zeznaje, że w dacie zawarcia umowy nie mieli informacji, że nieruchomość objęta jest prawem pierwokupu z uwagi na oznaczenie tych działek.
Na uwzględnienie w części zasługiwały zeznania K. L. przesłuchanej w charakterze pozwanej w takim zakresie, w jakim również opisała charakter współpracy stron oraz profesjonalizm podmiotów z niniejszej sprawy.
Nie zasługiwały na uwzględnienie zeznania K. L. przesłuchanej w charakterze pozwanej w taki zakresie, w jakim zeznawała, że wraz z wydłużeniem terminu spłaty pożyczki przedłużeniu uległ termin na sprzedaż nieruchomości, albowiem przeczą temu przedłożone dokumenty. Nadto, nie można również uznać za wiarygodne zeznań pozwanej w takim zakresie, w jakim wskazywała, że to rolą powoda było znalezienie kupującego na opisane nieruchomości. Takie okoliczności i obowiązki powoda nie wynikają z treści umów łączących strony.
Sąd częściowo uwzględnił zeznania M. P. przesłuchanego w charakterze powoda, albowiem zeznania te były spójne z zebranym materiałem dowodowym w postaci dokumentów. Z zeznań tych wynikało, jaki był charakter współpracy stron oraz, że termin do zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości przez pozwanego nie był przedłużony. Powód potwierdził także, że nie złożył wniosku o wykreślenie roszczenia o zwrotne przeniesienie własności nieruchomości na jego rzecz, zgodnie z umową. Z zeznań ustalono także, że do rozliczenia się stron, przyjęto wartość nieruchomości ustaloną w umowie. Sąd nie uwzględnił zeznań powoda w takim zakresie, w jakim zeznawał o obowiązku złożenia wniosku o wykreślenie prawa z ksiąg wieczystych, za które to czynności ustalono karę umowną. Z umowy wynika, że był to obowiązek powoda, zatem próby przerzucania tego obowiązku na pozwanego nie znalazły uzasadnienia.
Sąd pominął wniosek dowodowy o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2 i 5 k.p.c. z uwagi na nieprzydatność tego dowodu w sprawie, albowiem Sąd jest w stanie ustalić wartość nieruchomości na podstawie umowy łączącej strony. Strony w umowie wprost wskazały, jaki obowiązuje model rozliczenia się między nimi wskutek braku spłaty pożyczki zarówno na wypadek, gdyby doszło do sprzedaży nieruchomości, jak i na wypadek jej zatrzymania przez pozwanego. Sąd przyjął, że doszło do zatrzymania nieruchomości przez pozwanego, a więc obowiązuje wartość nieruchomości podana w umowie przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie spłaty wierzytelności, powielona również w umowie pożyczki. Jak ustalono również, wartość tej nieruchomości ustalana była między stronami na skutek wyceny rzeczoznawcy, a strony były zgodne co do tej wartości. Zatem, skoro strony wprost przyjęły, w jaki sposób dokonają rozliczenia oraz jaka jest wartości nieruchomości, to przeprowadzanie dowodu z opinii biegłego Sąd uznał za zbędne i zmierzające do wydłużenia postępowania. Wniosek zatem zasługiwał zatem na pominięcie.
Na podstawie art. 205 3 § 2 k.p.c. Sąd pominął wnioski dowodowe złożone w piśmie z dnia 4 marca 2022 roku uznając, że są one spóźnione. Wskazać trzeba, że pozwany mógł powołać te dowody wcześniej w odpowiedzi na pozew lub kolejnych pismach, kiedy Sąd do tego zobowiązywał. Zgłaszanie tych wniosków po kilku latach od wszczęcia postępowania i przeprowadzeniu kilku rozpraw oraz po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, bez zobowiązania Sądu, zmierza do wydłużenia postępowania.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.
W przedmiotowej sprawie powód dochodzi od pozwanego zapłaty tytułem rozliczenia się stron z umowy przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie spłaty wierzytelności oraz związanej z tym umowy pożyczki. Zdaniem powoda, doszło do zatrzymania przez pozwanego nieruchomości stanowiącej m.in. własność powoda jako dłużnika rzeczowego oraz braku zwrotu kwoty stanowiącej różnicę wartości nieruchomości i niespłaconej pożyczki udzielonej osobie trzeciej.
Okolicznością bezsporną było, to, że strony łączyła umowa pożyczki nr (...), z dnia 23 września 2015 roku, zmieniona aneksem z dnia 30 sierpnia 2016 roku na podstawie, której pozwana spółka udzieliła P. W. pożyczki w kwocie (...) zł. Powód występował w tej umowie jako dłużnik rzeczowy I, dłużnikiem rzeczowym II była spółka (...). Nieruchomości stanowiące przedmiot sporu i podlegające zabezpieczeniu na spłaty wierzytelności z umowy pożyczki należały do dłużników rzeczowych nr I i II. Poza sporem była także okoliczność, że strony łączyła umowa przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie spłaty wierzytelności z dnia 23 września 2015 roku w formie aktu notarialnego wpisanego w Rep. (...), zmieniona aneksem z dnia 30 sierpnia 2016 r. na podstawie, której powodowa spółka jako dłużnik rzeczowy nr I i spółka (...) jako dłużnik rzeczowy nr II w celu zabezpieczenia roszczeń pozwanego o zwrot wymienionej wyżej pożyczki wraz z należnymi odsetkami przeniosły na rzecz pozwanej spółki na własność nieruchomości, wpisane do ksiąg wieczystych pod nr (...). Bezsporna była także okoliczność, że kwota udzielonej pożyczki w wysokości (...) zł nie została spłacona przez P. W., zatem strony winny się rozliczyć w myśl wskazanych umowów.
Zgodnie z § 4.2 umowy przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie spłaty wierzytelności z dnia 23 września 2015 roku, zmienionej aneksem z dnia 30 sierpnia 2016 r., w przypadku niedokonania przez P. W. zwrotu całej pożyczki wraz z należnymi odsetkami najpóźniej w terminie do dnia 23 marca 2017 r. (data zmieniona aneksem do umowy) pozwana miała być uprawniona, z zastrzeżeniem ust. 4 niniejszego paragrafu, do sprzedaży przedmiotowych nieruchomości albo zatrzymania nieruchomości na swoją rzecz, na zasadach określonych w umowie pożyczki.
Powód wywodził, że podstawą jego żądania jest treść § 4.3 pkt 2 umowy przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie spłaty wierzytelności, w którym strony ustaliły, że w sytuacji, gdy pozwana spółka nie będzie zobowiązana do zwrotnego przeniesienia na rzecz powodowej spółki i spółki (...) opisanych nieruchomości, strony dokonają wzajemnych rozliczeń w następujący sposób: w przypadku zatrzymania (wykonanego poprzez oświadczenie Pożyczkodawcy o zamiarze zatrzymania lub też brak sprzedaży nieruchomości w terminie 12 miesięcy od dnia 23 września 2016 roku przedmiotowych nieruchomości na| swoją rzecz), pozwana spółka miała być zobowiązana do zwrotu w terminie 14 dni od daty złożenia oświadczenia lub bezskutecznego upływu wymienionego w tym pkt terminu, na rzecz odpowiednio spółki (...) oraz spółki (...) kwot równych wartością przedmiotowych nieruchomości określonych w § 9.1 umowy pożyczki, pomniejszonych o kwotę niespłaconej pożyczki wraz z należnymi odsetkami i innymi należnościami, wynikającymi z umowy pożyczki oraz uzasadnionymi i udokumentowanymi kosztami poniesionymi w związku z tą umową proporcjonalnie do ich wartości wskazanych w § 8 niniejszego aktu. Wartość nieruchomości w § 8 ustalono na łączną kwotę (...) zł i od takiej też kwoty, powód chciał się rozliczyć z pozwanym odejmując od niej zadłużenie z tytułu pożyczki i wyliczając proporcjonalnie swoją wartość nieruchomości.
Pozwany zaprzeczał, jakoby strony miały się rozliczać według wskazanego § 4. 3 pkt 2 umowy. Wskazywał, że doszło do sprzedaży spornych nieruchomości w terminie określonym w umowie, a zatem zaktualizował się obowiązek rozliczenia stron z § 4.3 pkt 1 umowy przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie spłaty wierzytelności z dnia 23 września 2015 roku zmienionej aneksem z dnia 30 sierpnia 2016 r. Ponadto, pozwany podnosił również takie zarzuty jak spadek wartości nieruchomości na skutek uznania tych nieruchomości jako tereny leśne, jak również nadużycie prawa przez powoda, albowiem zdaniem pozwanego, powód nie poinformował pozwanego o przeznaczeniu tych nieruchomości.
Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było zatem przede wszystkim ustalenie, na jakiej podstawie strony winny rozliczyć się tytułem zawartych umów. Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie, do rozliczenia stron, zastosowanie ma cytowany wyżej § 4.3 pkt 2 umowy przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie spłaty wierzytelności, jak wskazuje powód. Sąd ustalił w niniejszej sprawie, że nie doszło do sprzedaży nieruchomości, a zatem doszło do zatrzymania tych nieruchomości przez pozwanego.
Zgodnie bowiem z treścią § 4.3 pkt 1 umowy przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie spłaty wierzytelności, w przypadku sprzedaży przedmiotowych nieruchomości, od kwoty uzyskanej ze sprzedaży, spółka (...) miała być uprawniona odjąć kwotę pożyczki wraz z należnymi odsetkami i wszelkie uzasadnione i udokumentowane koszty związane ze sprzedażą nieruchomości; kwota pozostająca po odjęciu od kwoty uzyskanej ze sprzedaży przedmiotowych nieruchomości wyżej wskazanych należności, miała być przelana przez (...) na rzecz odpowiednio spółki (...) oraz spółki (...) na wskazane przez Spółki rachunki bankowe w terminie 14 dni od daty otrzymania całej ceny przedmiotowych nieruchomości, proporcjonalnie do ich wartości wskazanych w § 8 niniejszego aktu.
Pozwany podnosił, że dnia 25 września 2017 r. jako pożyczkodawca oraz (...) Limited w N. jako pożyczkobiorca zawarli warunkową umowę sprzedaży oraz umowę pożyczki w formie aktu notarialnego rep. A (...). Zgodnie z tą umową pozwana spółka sprzedała spółce prawa (...) (...)LIMITED z siedzibą w N. nieruchomości wpisane do ksiąg wieczystych pod nr (...) za cenę w łącznej kwocie (...) zł pod warunkiem, że Skarb Państwa reprezentowany przez Lasy Państwowe nie wykona prawa pierwokupu przysługującego na podstawie art. 37a ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 28 września 1991 roku o lasach. Pozwany zatem chciał, aby do rozliczenia stron przyjąć wartość nieruchomości określoną w tej umowie, to jest (...),00 zł. Jednocześnie w treści tej umowy wskazano, że wartość rynkowa przedmiotowych nieruchomości wynosi łączną kwotę (...),00 zł , czyli tyle ile wskazano w umowie przeniesienia z dnia 23 września 2015 r. i w umowie pożyczki z dnia 23 września 2015 r. Umowa z dnia 25 września 2017 r. warunkowa umowa sprzedaży, albowiem jej skutek uzależniony był od skorzystania przez Skarb Państwa z prawa pierwokupu. W umowie z dnia 25 września 2017 r. wskazano także, że zabezpieczeniem zwrotu pożyczki w kwocie (...) zł udzielonej spółce (...) przez A. (...) będzie przeniesienie przez spółkę (...) na rzecz spółki (...) opisanych nieruchomości.
W pierwszej kolejności należy wskazać, że wbrew twierdzeniom pozwanego na mocy wymienionej umowy z dnia 30 sierpnia 2016 r., tj. zmieniającej umowę przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie spłaty wierzytelności, strony nie dokonały jednocześnie zmian w z §4 ust 3 pkt 2 umowy z dnia 23 września 2015 roku, a co za tym idzie termin do rozliczenia się przez spółkę (...) w przypadku zatrzymania lub braku sprzedaży należało liczyć zgodnie z pierwotnym brzmieniem umowy z dnia 23 września 2015 roku. Zatem termin na sprzedaż tej nieruchomości upływał 12 miesięcy od dnia 23 września 2016 roku, czyli w dniu 25 września 2017 r., to jest w pierwszym dniu roboczym, gdyż 23 września 2017 roku przypadał na sobotę. To, że zmieniono termin spłaty pożyczki na z 23 września 2016 r. na 23 marca 2017 r. nie oznacza, że jednocześnie zmieniono termin na sprzedaż nieruchomości.
Podnieść należy, że umowa została zwarta pod rygorem nieważności na piśmie, a zatem wszelkie zmiany winny być wprowadzone do umowy na piśmie. Nie bez znaczenia jest również fakt, że strony umowy są profesjonalistami, a przy zawieraniu umowy, czy przygotowaniu zmian do umowy korzystały z fachowej pomocy prawnej. Nie zasługują tutaj na uwzględnienie zeznania świadka G. U. (2) i zeznania strony pozwanej, z których wynika, że zamiarem stron była również zmiana terminu sprzedaży nieruchomości. Taki stan rzecz nie został potwierdzony zeznaniami strony powodowej, nadto okoliczności te nie wynikają z dokumentów. Dodatkowo, zaznaczyć trzeba, że termin spłaty pożyczki został zmieniony aneksem do umowy pożyczki, co również zostało uwzględnione w aneksie do umowy przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie spłaty wierzytelności. Zmiany terminu na sprzedaż nieruchomości nie odnotowano, zatem uznać należało, że sprzedaż winna być dokonana w pierwotnie ustalonym terminie.
W myśl art. 155 § 1 k.p.c. umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
Jak wynika ze stanowiska przyjętego w doktrynie, istotą regulacji zawartej w treści tego przepisu, jest wprowadzenie zasady podwójnego skutku umowy zobowiązującej do przeniesienia własności. Umowa taka wywołuje zarówno skutki obligacyjne, jak i rzeczowe. Przejście własności rzeczy następuje mocą samego porozumienia stron ( solo consensu). Każda umowa zobowiązująca do przeniesienia własności, taka jak umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości, lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej ma skutek nie tylko zobowiązujący, ale i rzeczowy, przenoszący własność. Nie jest w tym zakresie potrzebne przeniesienie posiadania. Od zasady tej mogą być wyjątki ustanowione wolą stron lub przewidziane przez ustawę.
Mając powyższe na względzie przyjąć należy, że umowa sprzedaży, czy to o skutku zobowiązująco – rozporządzającym, czy tylko zobowiązującym, ale z jednoczesnym ustaleniem konieczności zawarcia umowy przenoszącej własność to dalej umowa sprzedaży nieruchomości. Odnosząc się jednak do umowy z dnia 25 września 2017 roku zawartej przez (...)z (...)LIMITED to podnieść należy, iż była to warunkowa umowę sprzedaży nieruchomości, to jest zawarta pod warunkiem, że Skarb Państwa nie wykona prawa pierwokupu.
Istota warunku polega na tym, że powstanie lub ustanie skutków czynności prawnej uzależnione jest od wystąpienia zdarzenia przyszłego i niepewnego. Innymi słowy, czynność będzie wywoływać skutki dopiero z chwilą spełnienia się pewnego warunku lub do tego momentu. W pierwszym przypadku, mamy do czynienia z warunkiem zawieszającym, a w drugim – z warunkiem rozwiązującym.
W przedmiotowym przypadku umowa zawarta przez pozwaną ze spółką (...)Limited była zawarta pod warunkiem zawieszającym, a co za tym idzie umowa sprzedaży była skuteczna dopiero z chwilą upływu terminy do skorzystania przez Skarb Państwa z prawa pierwokupu. Czyli umowa warunkowa została zwarta w dniu 25 września 2017 roku, będącym ostaniem dniem terminu do zawarcia umowy sprzedaży, o której mówiły strony w umowie przewłaszczenia na zabezpieczenie. Z kolei Skarb Państwa Lasy Państwowe miał prawo wykonać prawo pierwokupu w terminie 1 miesiąca od dnia otrzymania zawiadomienia poprzez złożenie oświadczenia o nabyciu gruntu na podstawie art. 37 c w zw. z art. 37a ust. 2 ustawy o lasach. Zgodnie z powyższym, w ocenie Sądu, przyjąć należy, że w zakreślonym terminie spółka (...) nie sprzedała nieruchomości, albowiem można byłoby przyjąć, że umowa wywołała skutek z chwilą bezskutecznego upływu terminu do skorzystania przez Skarb Państwa z prawa pierwokupu, a to nastąpiło już po 25 września 2017 r.
Powyższe stanowisko potwierdza również treść orzeczenia Sądu Okręgowego w Gliwicach w sprawie rozpoznanej na skutek złożonych wniosków o wpis w księgach wieczystych opisywanych nieruchomości. Sąd wskazał tam, że Skarb Państwa – Lasy Państwowe nie został prawidłowo zawiadomiony o treści umowy o przewłaszczeniu na zabezpieczenie. Wskazano, że doręczenia aktu notarialnego pod rep (...) przed zawarciem umowy sprzedaży nie mogło odnieść skutku odnośnie umowy przeniesienia własności na zabezpieczenie, skoro wówczas uprawnienie wykupu nie mogło być wysuwane. Nadto, Sąd stwierdził, że Skarb Państwa otrzymał zawiadomienie w dniu 26 września 2017 r., a zatem w dniu zawarcia umowy ostatecznej 19 października 2017 r. nie upłynął 1 miesiąc. Sąd uznał, że w związku z tym, że nawet gdyby przyjąć skuteczność zawiadomienia co do umowy przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie, to należało wskazać, że do zawarcia umowy przeniesienia na zabezpieczenie doszło przed złożeniem przez Skarb Państwa oświadczenia i przed upływem miesięcznego ustawowego terminu. Prowadzi, to zdaniem Sądu, do uznania, że umowa rep. (...) zawarta została z naruszeniem uprawnienia Skarbu Państwa.
W konsekwencji powyższego, Sąd uznał, że nie doszło do sprzedaży nieruchomości we wskazanym w umowie z dnia 23 września 2015 r. terminie. Zatem nie zaktualizował się obowiązek do rozliczenia z § 4 ust. 3 pkt. 1 umowy. Z tych też względów przyjąć należy, że spółka (...) winna się rozliczyć zgodnie z §4 ust. 3 pkt. 2 umowy. Wartość nieruchomości określono zatem w § 8 umowy przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenia spłaty pożyczki z 23 września 2015 r. oraz w § 9 umowy pożyczki na kwotę w łącznej wysokości (...) zł.
Zdaniem Sądu, brak jest podstaw do przyjęcia, że dokonanie rozliczenia w oparciu o postanowienia umowy spowoduje bezpodstawne wzbogacenie powódki z uwagi na fakt, że w takim przypadku nie zachodzą przesłanki z art. 405 k.p.c.
Odnosząc się natomiast do zarzutu pozwanej, że nastąpiła istotna zmiana wartości nieruchomości to przyjąć należy, iż obydwie strony zawierając umowę tej treści przyjęły na siebie ryzyko kontraktowe wynikające z ustaleń zawartej w umowie. Jeszcze raz podkreślić należy, iż umowa została zawarta przez podmioty profesjonalne przy udziale osób mające wiedzę prawniczą. Okoliczność, że te wartości zostały w §4 ust. 3 pkt. 2 ustalone poprzez odesłanie do umowy pożyczki nie zmienia oceny prawnej. Jak wynika z akt sprawy i przesłuchanego w sprawie świadka G. U. (2), wartość nieruchomości ustalana była przez rzeczoznawcę majątkowego. Strony zatem przed zawarciem umów, przygotowały się do nich i ustaliły wartość tych nieruchomości wprost wskazując to w umowach. Strony były zatem świadome wartości tych nieruchomości, są podmiotami profesjonalnymi, korzystały z fachowej pomocy przy ustalaniu tej wartości, zatem nie można stwierdzić, by wartość nieruchomości była zawyżona. Ewentualny zaś spadek tej wartości na skutek zmiany przepisów ustawy o lasach nie jest zależny od strony powodowej. Taki spadek należy uznać za ryzyko kontraktowe, na które strony się zgadzały będąc tego typu podmiotami obrotu gospodarczego.
Nie zasługuje na uwzględnienie w żadnej mierze zarzut nadużycia prawa. Pozwany podnosił, że w umowie jest oświadczenie, że niektóre działki były przeznaczone na cele sportowe, a okazało się, że mają podwójne przeznaczenia, w tym także leśne. Zdaniem Sądu nie można się zgodzić z wywodami pozwanego, jakoby powód usiłował w sposób nieuprawniony uzyskać korzyść majątkową od pozwanej wywodząc je z wprowadzenia pozwanej w błąd co do stanu prawnego przewłaszonych nieruchomości. Wskazać ponownie trzeba, że strony, w tym pozwany jest podmiotem profesjonalnym, zatem winien mieć świadomość, jakie nieruchomości nabywa, w tym może te okoliczności ustalić na podstawie wcześniej uzyskanej dokumentacji. Nie można uznać także, by powód wprowadzał pozwanego w błąd, albowiem, jak wynika z treści umowy przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczanie spłaty pożyczki z dnia 23 września 2015 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego, przy tym akcie okazano wypisu z rejestrów gruntu, z których wynikało, jakie oznaczenia mają konkretne działki i część z nich określono jako grunty zadrzewione i zakrzewione oraz lasy. Tym samym już wtedy pozwany pozyskał wiedzę, że część działek stanowi lasy. Również przedłożone do akt zaświadczenie z dnia 28 września 2017 r. Wójta Gminy R. wskazujące na lasy na wskazanych działkach oparte było na planach zagospodarowanie przestrzennego datowanych na okres sprzed zawarcia umowy. Zatem pozwany mógł uzyskać takie informacje o przeznaczeniu działek już przed zawarciem umowy z powodem.
Za chybione należało uznać twierdzenia pozwanego o tym, że powód wielokrotnie pozorował negocjacje obliczone jedynie na upływ terminu do zwarcia przez pozwaną umowy sprzedaży nieruchomości w terminie do 25 września 2017 roku. Zdaniem pozwanego, postępowanie powoda nie może więc korzystać z ochrony prawnej, gdyż stanowi naruszenie zasad współżycia społecznego (art. 5 k.c.), tj. zasad lojalności kontraktowej i pewności obrotu. Takie okoliczności w żadnej mierze nie zostały udowodnione, uznać je należało za gołosłowne. Nadto, ponownie należy podkreślić, że obowiązkiem powoda nie było poszukiwanie nabywcy nieruchomości we wskazanym w umowie terminie. Jak wynika z treści § 4.4 tej umowy, powód miał takie uprawnienie, że mógł wskazać nabywcę, jednak nie leżało to w zakresie jego obowiązków. Było to jego przywilejem, a nie obowiązkiem. Zatem bezzasadne jest twierdzenie pozwanego, że czekał na nabywców nieruchomości wyznaczonych przez powoda i to z winy powoda nie sprzedał nieruchomości w zakreślonym terminie.
W konsekwencji powyższego, zarzuty pozwanego okazały się bezzasadne.
Wysokość żądania wyliczono zatem w następujący sposób: wartość nieruchomości przyjęto na kwotę ustaloną w umowie, tj. (...) zł odjąć kwotę zadłużenia z pożyczki.
Kwota zadłużenia z pożyczki została ustalona w następujący sposób: (...) zł kapitał pożyczki – powód nie kwestionuje, że kwota została niespłacona, (...) zł podatek od nieruchomości - powód nie kwestionuje tej wysokości, nadto przedłożono dowody wpłaty tego podatku, (...) zł opłata za wezwanie - powód nie kwestionuje, (...) zł opłata od wykreślenia hipoteki - powód nie kwestionuje
Następnie, pozwany wskazywał na karę umowną w wysokości (...) zł kara umowna (2 x (...) zł - § 2 ust. 1 aneksu nr (...) do umowy pożyczki). Powód kwestionował tę kwotę, wskazując, że jest bezzasadna. Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić. Stosownie do art. 483 § 1 k.c. można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). Podkreślenia jednocześnie wymaga, że przez zwłokę w zrealizowaniu przedmiotu umowy, należy rozumieć zawinione niedotrzymanie terminu. Przesłanką uzasadniającą zapłatę kary umownej nie jest szkoda, lecz niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, za które ponosi odpowiedzialność dłużnik (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 2003 r., III CZP 61/03, LEX nr 81615).
Sąd przyjął to żądanie za zasadne, albowiem powód przyjął na siebie zobowiązania w aneksie od umowy, w tym do zapłaty kary umownej, a nie wykonał ciążącego na siebie obowiązku. Zgodnie z treścią § 4.2 aneksu do umowy pożyczki, w terminie 14 dni od daty upływu terminu spłaty pożyczki powód zobowiązał się do złożenia w Sądzie Rejonowym w Gliwicach VIII Wydział Ksiąg Wieczystych oświadczenia zawierającego zgodę na wykreślenie powyższych roszczeń z podpisem notarialnie poświadczonym wraz z prawidłowo zarejestrowanym i opłaconym wnioskiem o wykreślenie tych roszczeń, a także zobowiązał się nie wycofywać niniejszego wniosku. Stosownie do treści § 4.3 umowy, w przypadku niewywiązania się z wyżej opisanego obowiązku, pozwany miał nałożyć solidarnie na Pożyczkobiorcę i Dłużników Rzeczowych karę umowną w kwocie (...) zł za każdy rozpoczęty kwartał opóźnienia płatną w terminie od dnia następującego po upływie terminu spłaty pożyczki.
Okolicznością bezsporną było, że pozwana spółka (...) nie złożyły wniosków do Sądu Rejonowego w Gliwicach VIII Wydział Ksiąg Wieczystych o wykreślenie w księgach wieczystych o nr (...) roszczeń o zwrotne przeniesienie własności nieruchomości na rzecz tych spółek. Zatem kara umowna była należna w żądanej wysokości, to jest kwocie (...) zł (2 x (...) zł).
Pozwany żądał doliczenia do salda zadłużenia tytułem pożyczki również kwoty (...) zł tytułem odsetek. Pozwany nie wskazał, co składa się na kwotę stanowiącą podstawę do naliczania odsetek. Sąd zatem wyliczył odsetki umowne w wysokości maksymalnych ustawowych odsetek za opóźnienie od kwoty kapitału (...) zł od dnia 24 marca 2017 r. do dnia do dnia 25 września 2017 roku na kwotę (...) zł - stosowanie do kalkulatora I..
Wobec powyższego, Sąd ustalił, że na kwotę zadłużenia z tytułu pożyczki składały się: (...) zł + (...) zł + (...) zł + (...) zł + (...) zł + (...) zł = (...) zł. Wobec czego od wartości nieruchomości należało odjąć wysokość zadłużenia, to jest (...) zł - (...) zł x (...) % udział powoda = 2 054 515,39 zł. Taka też kwota podlegała zasądzeniu. Jednocześnie Sąd za niezasadne uznał twierdzenia powoda, że wartość nieruchomości powinna zostać powiększona o stawkę VAT, albowiem nie wynika to z umowy, a wręcz przeciwnie z umowy w sposób jednoznaczny wynika jakie kwoty przyjęto to rozliczenia.
O odsetkach Sąd orzekł stosownie do art. 481 k.c. Roszczenie powoda stało się wymagalne: 23 września 2016 roku + 12 miesięcy = 23 września 2017 roku, i licząc - zgodnie z k.c. - od dnia 24 września 2017 roku + 14 dni = 7 października 2017 roku (sobota), ale skoro to sobota to zapłata powinna nastąpić 9 października 2017 roku (poniedziałek), a roszczenie wymagalne 10 października 2017 roku. Zatem odsetki zasądzono od daty wskazanej w pozwie.
W tym stanie rzeczy orzeczono jak w punkcie 1 i 2 wyroku na mocy powołanych przepisów.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. Powód wygrał proces w wysokości 64,27 % i poniósł koszty procesu na łączną kwotę 115 017 zł (100 000 zł tytułem opłaty od pozwu, 15 000 zł tytułem kosztów zastępstwa, 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa), a pozwany poniósł koszty na kwotę 15 017 zł (15 000 zł tytułem kosztów zastępstwa, 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa). W konsekwencji stosunkowego rozliczenia Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 68 565,99 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
SSO Monika Szuwarowska
ZARZĄDZENIE
(...)
SSO Monika Szuwarowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Monika Szuwarowska
Data wytworzenia informacji: