XVI GCo 115/14 - zarządzenie, postanowienie, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Warszawie z 2014-06-03

Sygn. akt XVI GCo 115/14

POSTANOWIENIE

Dnia 03 czerwca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział XVI Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Marian Kociołek

po rozpoznaniu w dniu 03 czerwca 2014 roku w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku P. P.

z udziałem 1./ J. S.,

2./ D. D. (1),

3./ D. Ł.,

4./ Z. M.,

5./ T. S.,

6. M. S.

o udzielenie zabezpieczenia

postanawia:

1.  udzielić zabezpieczenia roszczenia uprawnionego P. P. o ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c. nieistnienia stosunków prawnych łączących (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. z obowiązanymi D. D. (1), D. Ł., Z. M., T. S., M. S. oraz J. S. jako członkami zarządu na podstawie uchwał podjętych do dnia 09 maja 2014 roku

p o p r z e z

zakazanie obowiązanym J. S., D. D. (1), D. Ł., Z. M., T. S., M. S. zwoływania jako członkom zarządu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. Zgromadzeń Wspólników (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B.,

2.  oddalić wniosek w pozostałym zakresie,

3.  wyznaczyć wnioskodawcy P. P. dwutygodniowy termin na wniesienie pozwu obejmującego roszczenie będące przedmiotem postanowienia pod rygorem upadku zabezpieczenia.

SSO Marian Kociołek

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 09 maja 2014 roku P. P. wniósł o udzielenie zabezpieczenia roszczenia o ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c. nieistnienia stosunków prawnych łączących (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. z obowiązanymi D. D. (1), D. Ł., Z. M., T. S., M. S. oraz J. S. jako członkami zarządu na podstawie uchwał podjętych do dnia złożenia wniosku poprzez zakazanie zwoływania przez D. D. (2), M. Ł., Z. M., T. S., M. S. i J. S. Zgromadzeń Wspólników (...) Sp. z o.o. jak również zakazanie tym osobom wykonywania prawa głosu na Zgromadzeniu Wspólników przysługującego im jako wspólnikom (...) sp. z o.o.

Uprawniony wskazał, iż jest udziałowcem (...) Sp. z o.o. w B. posiadającym najwięcej udziałów, niebędącym przy tym wspólnikiem większościowym.

W uzasadnieniu przesłanki istnienia roszczenia, które podlegałoby zabezpieczeniu uprawniony podniósł, iż 18 czerwca 2009 roku podczas Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Wspólników powołana została Rada Nadzorcza spółki wpisana do akt rejestrowych dnia 8 marca 2010 roku, która następnie powołała Zarząd w osobach U. K., J. W. oraz K. K.. Zarząd ten także został wpisany do KRS spółki. Dnia 31 maja 2010 roku Rada Nadzorcza powołała na stanowisko Wiceprezesa Zarządu D. D. (1), zaś dnia 19 sierpnia 2010 roku M. S. na stanowisko prezesa zarządu oraz K. W. na stanowisko wiceprezesa. Zarząd ten nie został jednak wpisany do KRS. W związku z powyższymi komplikacjami zarząd w osobach U. K., J. W. oraz K. K. złożył rezygnację. Uprawniony wskazał następnie, iż pomimo odwołania ich ze składu zarządu D. Ł., T. S. oraz Z. M. w dalszym ciągu określając siebie mianem zarządu dokonywali w dniach 03 lutego 2011 roku, 16 grudnia 2011 roku, 28 marca 2012 roku, 16 lipca 2013 roku oraz 07 marca 2014 roku zwoływania spotkań nazywanych przez nich Zgromadzeniem Wspólników, na których były podejmowane uchwały dotyczące (...) Sp. z o.o. Uchwały te były następnie zaskarżane przez uprawnionego, wnoszącego o stwierdzenie ich nieważności/nieistnienia względnie uchylenie i w toku postępowania bądź to były wydawane postanowienia o wstrzymaniu ich wykonalności i zawieszeniu postępowania rejestrowego, bądź też Sądy rejestrowe oddalały wnioski o dokonanie wpisu zmian wynikających z uchwał podejmowanych na w/w Zgromadzeniach Wspólników, uzasadniając to brakiem legitymacji osób nazywających siebie członkami zarządu do sprawowania takiej funkcji. Uprawniony wskazał, iż skutkiem nieporozumień co do składu organów spółki, postanowieniem z dnia 26 czerwca 2013 roku Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi XX Wydział KRS powołany został kurator, mający zwołać Zgromadzenie Wspólników lub przeprowadzić likwidację spółki.

W zakresie uzasadnienia istnienia interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. uprawniony podniósł, że brak zabezpieczenia roszczenia doprowadzi do bezprawnego wykonywania uprawnień członków zarządu przez wskazane osoby przy jednoczesnym wykonywaniu przez nie uprawnień majątkowych i korporacyjnych przysługujących im jako wspólnikom, co doprowadzi do naruszenia zasady równego traktowania wszystkich wspólników. Nadto działalność obowiązanych skutkująca podejmowaniem uchwał mających istotne znaczenie dla działania spółki prowadzi do zaburzenia bezpieczeństwa obrotu w spółce oraz prowadzi do dezorientacji w jej stanie prawnym (wniosek k. 2-14).

Sąd zważył co następuje:

Wniosek co do zasady zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do art. 730 i 730 1 k.p.c. przesłankami ustawowymi zabezpieczenia roszczenia są uwiarygodnienie roszczenia, tj. uprawdopodobnienie jego zasadności oraz uprawdopodobnienie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Tak wskazane warunki dopuszczalności zabezpieczenia muszą istnieć łącznie, co oznacza, że brak chociażby jednej
z nich powoduje, że zabezpieczenie roszczenia jest niedopuszczalne.

Uprawdopodobnienie roszczenia w postępowaniu zabezpieczającym, przy uwzględnieniu treści art. 243 k.p.c., oznacza, że uprawniony przedstawił i należycie uzasadnił twierdzenia, które stanowią podstawę dochodzonego roszczenia. Sąd na etapie postępowania zabezpieczającego nie rozpoznaje meritum sporu, a ocenia jedynie wiarygodność istnienia
roszczenia na podstawie posiadanego materiału procesowego.

W przedmiotowej sprawie, w ocenie Sądu uprawdopodobniono zarówno istnienie przysługującego wnioskodawcy roszczenia, jak też wykazano interes prawny w uzyskaniu jego zabezpieczenia.

Co do pierwszej przesłanki to wskazać należy, iż roszczenie jest wiarygodne, jeśli istnieje uzasadniona podstawa do przypuszczenia, że ono istnieje i jest wymagalne. Wnioskodawca winien jedynie uprawdopodobnić wiarygodność swojego roszczenia, gdyż zakres badania wniosku przez Sąd ma charakter ograniczony, rozstrzygniecie zaś ma charakter tymczasowy i niczego nie przesądza (por. postanowienie SA w Lublinie z 12.02.1997 r., I ACz 38/97, Apel.-Lub. 1997/3/14).

Jako, że roszczeniem będącym przedmiotem wniosku o zabezpieczenie w niniejszej sprawie jest roszczenie o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego ocena, czy zostało ono uprawdopodobnione musiała objąć przesłankę interesu prawnego we wniesieniu powództwa o której mowa w art. 189 k.p.c.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego jest takie, iż interes w ustaleniu stosunku prawnego lub prawa jest rozumiany szeroko i analizowany w odniesieniu do ogólnej sytuacji prawnej powoda. W wyroku z dnia 14 lipca 1972 r. wydanym w sprawie o sygn. akt III CRN 607/71, Sąd Najwyższy wskazał, że o becnie obowiązujący przepis art. 189 k.p.c. nie wiąże interesu prawnego powoda z zagrożeniem jego sfery prawnej przez stronę pozwaną, stąd też powód ma interes prawny w ustaleniu wtedy, gdy w związku z zachowaniem się pozwanego uzasadnione jest ustalenie stosunku prawnego lub prawa w celu usunięcia niepewności co do określonego stosunku prawnego lub prawa (OSNC 1973/4/64).

Zdaniem Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie uprawniony – co do zasady – wystarczająco wskazał na istnienie takiego stanu niepewności. Z dołączonych do wniosku dokumentów wynika, że pomiędzy wspólnikami (...) sp. z o.o. w B. trwa konflikt co do ustalenia, jakie osoby wchodzą w skład zarządu spółki, przy czym uprawniony w sposób dostateczny wykazał, iż nie są to obowiązani. Na brak uprawnienia obowiązanych D. Ł., T. S. i Z. M. wskazuje okoliczność, iż żadna z uchwał podjętych na Zgromadzeniach Wspólników zwołanych przez zarząd w osobach wyżej wymienionych nie została do tej pory skutecznie odnotowana w rejestrze przedsiębiorców właśnie uwagi na zastrzeżenia kolejnych Sądów co do uprawnień w/w osób do piastowania stanowiska członków zarządu oraz możliwości zwoływania Zgromadzeń Wspólników. Pomimo bowiem pierwotnego zarejestrowania w KRS spółki (...), D. Ł. oraz Z. M. jako członków zarządu wybranych przez Radę Nadzorcą wybraną na Zgromadzeniu z dnia 3 lutego 2011 roku, postanowieniem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 20 stycznia 2012 roku (sygn. akt X Ga 203/11) (k. 62-75) uchylone zostało postanowienie Sądu Rejonowego, na mocy którego w/w uchwały zostały wpisane do akt rejestrowych spółki. Dnia 24 lutego 2012 T. S., D. Ł. oraz Z. M. zostali zaś wykreśleni z akt rejestrowych spółki i obecnie jako członkowie jej zarządu figurują pierwotnie wybrani U. K., J. W. i K. K., co do których powód podniósł, iż zrzekli się sprawowanej funkcji (k. 40, krs k. 18-21). Odnośnie zaś do uchwał podejmowanych przez Walne Zgromadzenia zwoływane przez wyżej wymienionych w późniejszym okresie to wskazać należy, iż wykonanie uchwał podjętych na zgromadzeniu z dnia 16 grudnia 2011 roku (k. 119) zostało postanowieniem Sądu Okręgowego w Łodzi X Wydział Gospodarczy z dnia 2 października 2012 roku (sygn. akt X GC 43/12) wstrzymane, zaś postępowanie rejestrowe prowadzone w przedmiocie wniosku o zmianę danych w rejestrze przedsiębiorców na skutek części z tych uchwał zostało zawieszone (postanowienie k. 55). Podobnie na podstawie postanowienia Sądu Okręgowego w Łodzi X Wydział Gospodarczy z dnia 8 sierpnia 2013 roku (k. 49) wstrzymana została wykonalność uchwał podjętych na Zgromadzeniu z dnia 16 lipca 2013 roku (k. 94). Odnośnie zaś uchwał podjętych na Zgromadzeniach Wspólników z dnia 28 marca 2012 roku (k. 109) oraz 07 marca 2014 roku (k. 25) to Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi XX Wydział KRS odpowiednio: postanowieniem z dnia 14 czerwca 2012 roku odmówił wpisu (k. 45), zaś postanowieniem z dnia 03 kwietnia 2014 roku odrzucił wniosek o dokonanie wpisu (k. 38).

Nadto na brak uprawnień wszystkich obowiązanych wskazuje okoliczność, iż na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi XX Wydział Gospodarczy KRS z dnia 26 czerwca 2013 roku (k. 78) ustanowiony został dla (...) Sp. z o.o. w B. kurator, celem podjęcia działań zmierzających do powołania Rady Nadzorczej spółki, zaś postanowieniem Sądu Okręgowego w Łodzi X Wydział Gospodarczy z dnia 14 lutego 2014 roku apelacje od postanowienia Sądu Rejonowego zostały oddalone (k. 48). Fakt braku Rady Nadzorczej spółki, która zgodnie z postanowieniami umowy spółki (k.89v.) dokonuje wyboru Zarządu wedle treści uzasadnienia Sądu Rejonowego jest skutkiem konfliktu o skład obu organów i istnienia w każdym wypadku dwóch grup osób określających siebie jako odpowiednio członkowie Zarządu lub członkowie Rady Nadzorczej. Analizę tę potwierdza zresztą materiał dowodowy przedstawiony przez uprawnionego w postaci uchwał podejmowanych na zebraniach określanych mianem Zgromadzeń Wspólników, z którego wynika, iż osoby obecnie faktycznie wykonujące funkcję członków zarządu tj. D. Ł., Z. M. i T. S. podejmują kroki w celu usunięcia innych pretendentów do tego miana tj. M. S. (k. 113v), J. S. (k. 113v) oraz D. D. (1) (k. 127v).

W tej sytuacji należy uznać, że mogą istnieć podstawy do usunięcia niepewności prawnej w drodze powództwa opartego na art. 189 k.p.c.

Wnioskodawca wykazał również istnienie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia roszczenia, co jest drugim warunkiem. Zgodnie z art. 730 1 § 2 k.p.c. interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia roszczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.

Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, o którym mowa w art. 730 1 k.p.c., określa się jako obiektywną w świetle obowiązujących przepisów, czyli wywołaną rzeczywistą koniecznością ochrony określonej sfery prawnej, potrzebę uzyskania orzeczenia sądowego odpowiedniej treści. W związku z tym, iż celem zabezpieczenia jest udzielenie tymczasowej ochrony prawnej podmiotom potrzebującym, interes prawny istnieje w przypadku, gdy zachodzi potrzeba zapewnienia uprawnionemu "należytej ochrony prawnej", zanim uzyska on ochronę definitywną (ostateczną), czyli zanim zostanie osiągnięty cel postępowania w sprawie. (postanowienie SA w Poznaniu o sygn. akt I ACz 81/13, LEX nr 1264419).

Celem postępowaniu w przedmiocie ustalenia prawa konkretnych osób do działania w charakterze członków Zarządu jest zapewnienie bezpieczeństwa obrotu oraz prawidłowości działania i funkcjonowania spółki. Funkcjonowanie bowiem konkurencyjnych składów jej organów oraz podejmowanie przez nich działań, co do których skuteczności nie ma pewności prowadzi w dłuższej perspektywie do chaosu informacyjnego oraz prawnego. Brak pewnych danych na temat osób uprawnionych do działania w imieniu oraz reprezentacji spółki może mieć przełożenie także na ekonomiczne rezultaty jej działalności jak na przykład zniechęcenie do współpracy potencjalnych kontrahentów oraz nieskutecznie prowadzenie polityki rozwoju.

W ocenie Sądu uprawniony uprawdopodobnił istnienie tak rozumianego interesu prawnego, wykazując, iż brak zabezpieczenia roszczenia będzie pogłębiał chaos organizacyjny w spółce oraz prowadził do powstawania coraz to nowych uchwał, o niejasnym stanie prawnym. Świadczą o tym dowody w postaci dokumentów wskazanych powyżej to jest postanowienia Sądów oraz akty notarialne zawierające uchwały podejmowane na zebraniach nazywanych Zgromadzeniami Wspólników, z których wynika, iż obowiązani niezależnie od trwającego konfliktu personalnego oraz postanowienia Sądu w przedmiocie wyznaczenia kuratora celem jego zażegnania w dalszym ciągu podejmują czynności zarezerwowane dla Zarządu spółki. Dalsze utrzymywanie się takiego stanu rzeczy, w którym podmioty, co do których zachodzi prawdopodobieństwo, iż nie są uprawnione do działania w imieniu spółki będą prowadzić jej sprawy, negatywnie odbije się na jej pozycji oraz wiarygodności. Wskazać także należy, iż nieudzielenie zabezpieczenia roszczenia wnioskodawcy może pośrednio doprowadzić do wyrządzenia szkody w majątku spółki przejawiającej się m.in. w utracie zysków z działalności gospodarczej poprzez spadek jej wiarygodności. Stan ten w ocenie Sądu będzie przy tym trudny do odwrócenia nawet pomimo ewentualnego późniejszego korzystnego dla uprawnionego wyroku skutkującego unormowaniem stanu prawnego organów spółki.

W związku z powyższym należało uznać, iż roszczenie powoda co do zasady zasługuje na zabezpieczenie.

W przedmiocie rozpatrywania przez Sąd sposobu udzielenia zabezpieczenia wskazanego przez stronę winien on uwzględniać nie tylko dyspozycję przepisu art. 730 1 § 3 k.p.c. nakazującego uwzględnienie przy wyborze sposobu zabezpieczenia interesów stron w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę, ale i istotę roszczenia procesowego, które ma zabezpieczać. Ponadto należy zaznaczyć, iż Sąd jest związany sposobem wskazanym przez wnioskodawcę bowiem zgodnie z art.738 k.p.c. rozpatruje wniosek w jego granicach i nie może ich przekroczyć.

Pomimo zasadności samego wniosku, to wskazany w nim sposób zabezpieczenia, w zakresie w którym obejmował zakaz wykonywania przez obowiązanych prawa głosu na Zgromadzeniu Wspólników zdaniem Sądu wykracza poza zakres działań koniecznych i stanowiłby zbyt duże obciążenie dla obowiązanych. Jako że wniosek dotyczy w istocie ustalenia braku uprawnień obowiązanych wynikających z pełnienia funkcji członków Zarządu, to jego zabezpieczenie stanowić powinny jedynie działania czasowo odejmujące możliwość sprawowania tej funkcji. Wykonywanie zaś prawa głosu z tytułu posiadanych udziałów nie jest zaś uprawnieniem członka Zarządu, lecz uprawnieniem wspólnika. Odjęcie zatem obowiązanym takiej możliwości prowadziłoby do sytuacji w której nie mogliby brać udziału w podejmowaniu decyzji nawet w przypadku ważnie zwołanego Zgromadzenia Wspólników jak na przykład zgromadzenie zwołane przez wyznaczonego kuratora. W efekcie prowadziłoby to do ograniczenia obowiązanych w prawach. W tym więc zakresie wniosek jako przewidujący niewspółmierne do okoliczności sprawy środki zabezpieczenia roszczenia zasługiwał na oddalenie.

W związku z powyższym należało orzec jak w sentencji punktów 1 i 2.

W punkcie 3 postanowienia na podstawie art. 733 k.p.c. Sąd wyznaczył dwutygodniowy termin, w którym pismo wszczynające postępowanie powinno być wniesione pod rygorem upadku zabezpieczenia.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.

SSO Marian Kociołek

Sygn. akt XVI GCo 115/14

ZARZĄDZENIE

Odpis postanowienia doręczyć:

a)  (...)

b)  (...).

Warszawa, dnia 03/06/2014 r.

SSO Marian Kociołek

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Teresa Sielczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Marian Kociołek
Data wytworzenia informacji: