XVII AmA 14/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2016-03-07
Sygn. akt XVII AmA 14/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 7 marca 2016 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział XVII Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:
Przewodniczący: SSO Bogdan Gierzyński
Protokolant: sekretarz sądowy Ewa Naróg
po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2016 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy z odwołania (...) z siedzibą w H. ((...))
przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
o nałożenie kary pieniężnej
na skutek odwołania od Decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
z dnia 31 grudnia 2014 r. nr DKK – (...)
1 oddala odwołanie,
2 zasądza od (...) z siedzibą w H. ((...)) na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kwotę 360 zł. (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
SSO Bogdan Gierzyński
Sygn. akt XVII AmA 14/15
UZASADNIENIE
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów decyzją z dnia 31 grudnia 2014 r., Nr DKK – (...) na podstawie art. 106 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 94 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. Nr 50, poz. 331 ze zm.) po przeprowadzeniu postępowania antymonopolowego wszczętego z urzędu, nałożył na (...) z siedziba w H. (N.) karę pieniężną w wysokości 20.000 zł (słownie dwadzieścia tysięcy złotych) płatna do budżetu państwa, z tytułu dokonania bez uzyskania zgody Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów koncentracji, polegającej na nabyciu przez (...) z siedzibą w H. (N.) części mienia (...) spółka komandytowa z siedzibą w K. poprzez wieloletnie wydzierżawienie tej części mienia, z możliwością przedłużenia dzierżawy o kolejne lata, co stanowiło naruszenie obowiązku, o którym mowa w art. 13 ust. 1 i ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. Nr 50, poz. 331 ze zm.).
W uzasadnieniu decyzji organ antymonopolowy wskazał, że w dniu 4 stycznia 2013 r. (...) zgłosiła nie zamiar koncentracji lecz fakt jej dokonania, gdyż od dnia 8 maja 2012 r. prowadziła już działalność gospodarczą w oparciu o wydzierżawioną od (...) ( (...)) część mienia (stacja paliw, sklep i punkt gastronomiczny w miejscowości B.). Dzierżawiąc od dnia 8 maja 2012 r. stację paliw wraz ze sklepem i małą gastronomią, poprzez nabycie praw do tego mienia na okres przynajmniej [tajemnica przedsiębiorstwa - pkt 4 załącznika] lat z możliwością przedłużenia umowy o kolejne [tajemnica przedsiębiorstwa -pkt 5 załącznika] lat, faktycznie władała tym mieniem. Uznał, iż (...) z chwilą zawarcia tej umowy faktycznie i w sposób trwały nabyła część mienia (...), tj. stację paliw wraz ze sklepem i punktem gastronomicznym. Jak wskazał Prezes Urzędu, powodowa spółka zawarła w dniu 17 grudnia 2012 r. z (...) Przedwstępną Warunkową Umowę Sprzedaży Nieruchomości, która w § 4 zawierała warunek zawieszający zawarcie umowy przyrzeczonej w postaci wydania przez Prezesa Urzędu decyzji wyrażającej zgodę na dokonanie koncentracji. (...) zatem w dobrej wierze dokonała zgłoszenia zamiaru nabycia części mienia (...) w dniu 4 stycznia 2013 r. w związku z uznaniem, że stanowi ono podlegającą zgłoszeniu koncentrację, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji.
Prezes UOKiK stwierdził ponadto, że spełnione zostały ww. przesłanki, uzasadniające obowiązek zgłoszenia zamiaru koncentracji, polegającej na nabyciu przez (...) części mienia (...), bowiem:
- łączny obrót przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji - w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia zamiaru koncentracji - przekroczył wartość określoną w art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji, tj. równowartość 1 miliarda euro na świecie, a także przekroczył wartość określoną w art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy, tj. równowartość 50 milionów euro w Polsce,
- nabycie przez (...) części mienia (...), poprzez jego na [tajemnica przedsiębiorstwa - pkt 11 załącznika] lat z możliwością przedłużenia tego czasu o kolejne [tajemnica przedsiębiorstwa - pkt 12 załącznika] lat, jest sposobem koncentracji określonym w art. 13 ust. 2 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji,
- obrót realizowany w roku 2011 przez nabywaną (dzierżawioną) część mienia przekroczył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej równowartość (...) milionów euro.
Prezes Urzędu uznał, że waga i okoliczności naruszenia przepisów antymonopolowych, a także przychody i sytuacja ekonomiczna aktywnego uczestnika koncentracji przesądzają o zasadności nałożenia na (...) kary pieniężnej w wysokości 20.000 zł.
Od powyższej decyzji odwołanie złożyła (...) z siedzibą w H. (N.) zaskarżając ją w całości.
Odwołująca podniosła zarzut naruszenia art. 13 ust. 1 i ust. 2 pkt. 4 Ustawy przez błędną wykładnię tych przepisów przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i w konsekwencji nieuzasadnione przyjęcie, że doszło do naruszenia obowiązku zgłoszenia zamiaru koncentracji.
Wniosła o:
a uchylenie zaskarżonej decyzji w całości; ewentualnie - wyłącznie z ostrożności procesowej o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej nałożonej na (...);
b o zasądzenie od Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na rzecz mego klienta kosztów procesu według norm przepisanych.
Odwołująca w uzasadnieniu wskazała, że stanowisko Prezesa Urzędu, że zawarcie przez (...) 8 maja 2012 r. Umowy Dzierżawy stanowiło koncentrację, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt. 4 Ustawy, nie znajduje podstaw prawnych. Tym samym, zamiar zawarcia przez Spółkę Umowy Dzierżawy nie powodował obowiązku dokonania zgłoszenia zamiaru koncentracji do Prezesa Urzędu. Zdaniem powódki, obowiązek dokonania zgłoszenia zamiaru koncentracji zaktualizował się dopiero w momencie powstania zamiaru zakupu nieruchomości przez (...). Obowiązkowi wstrzymania się z dokonaniem koncentracji określonemu w art. 97 Ustawy spółka uczyniła zadość zawierając Umowę Przedwstępną jako umowę warunkową, uzależniającą zawarcie umowy przyrzeczonej od wydania przez Prezesa Urzędu decyzji wyrażającej zgodę na dokonanie koncentracji, a następnie dokonując zgłoszenia zamiaru koncentracji do Prezesa Urzędu. Odwołująca zwróciła również uwagę na wyraźne różnice poczynione przez ustawodawcę dwóch form koncentracji zauważając, że „nabycie mienia (nawet całości przedsiębiorstwa) jest czym innym niż przejęcie kontroli nad przedsiębiorcą jako takim”.
Wskazała również, że w każdym przypadku literalnie termin „nabycie" jest równoznaczny z „przeniesieniem własności". Tym samym na wykładni językowej proces wykładni przepisu art. 13 ust. 2 pkt. 4 Ustawy powinien zostać zakończony.
Zgodnie z legalną definicją umowy dzierżawy zawartą w art. 693 k.c. „przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz." Jak wynika z przywołanej definicji, do essentialia negotii umowy dzierżawy należy oddanie rzeczy do używania i pobierania pożytków w zmian za czynsz, przy czym z samej swojej istoty dzierżawa nie powoduje „przeniesienia własności".
W ocenie odwołującej również art. 554 k.c. ma zastosowanie do nabycia „zorganizowanej części przedsiębiorstwa", które jest podstawą realizacji wielu z koncentracji zgłaszanych Prezesowi UOKiK jako „nabycie części mienia innego przedsiębiorcy" tj. w oparciu o art. 13 ust. 2 pkt 4 Ustawy. „Nabycie" w rozumieniu art. 554 k.c. dotyczy jedynie nabycia pochodnego i translatywnego, zaś w zakres pojęcia nabycia przedsiębiorstwa lub jego części wchodzą: sprzedaż, zamiana, darowizna oraz wniesienie aportu do spółki, tj. czynności prawne skutkujące przeniesieniem własności. Dodala, iż komentatorzy explicite podkreślają, że do dzierżawy przedsiębiorstwa nie stosuje się art. 554 k.c., a co za tym idzie zawarcie umowy dzierżawy przedsiębiorstwa nie stanowi jego nabycia w rozumieniu art. 554 k.c.
W przeciwieństwie do nabycia części mienia, o którym mowa w art. 13 ust. 2 pkt 4 Ustawy, w przypadku przejęcia kontroli nad Innym przedsiębiorcą (art. 13 ust. 2 pkt 2 Ustawy), z definicji legalnej terminu „przejęcie kontroli" zawartego w art. 4 pkt 4 Ustawy wyraźnie wynika, że przejęcie kontroli może nastąpić poprzez wszelkie formy uzyskania przez przedsiębiorcę uprawnień, które umożliwiają wywieranie decydującego wpływu na innego przedsiębiorcę, w tym także poprzez uzyskanie prawa do całego albo do części mienia tego przedsiębiorcy. W odniesieniu do mienia innego przedsiębiorcy ustawodawca wskazuje w art. 13 ust. 2 pkt. 4 Ustawy na „nabycie" mienia (w ujęciu przedmiotowym), a nie „przejęcie nad nim kontroli" jako podstawę zgłoszenia zamiaru koncentracji.
Odwołująca zajęła stanowisko, iż nie można, jak uczynił to Prezes Urzędu, utożsamiać pojęcia „nabycie" mienia wyrażonego w art. 13 ust. 2 pkt 4 Ustawy z uzyskaniem jakichkolwiek uprawnień w stosunku do mienia, które umożliwiają faktyczne władanie tym mieniem, choćby miały one charakter długotrwały. W konsekwencji uznanie przez Prezesa Urzędu, że zawarcie umowy dzierżawy na okres 10 lat z możliwością jej przedłużenia o kolejne 10 lat jest sposobem koncentracji określonym w art. 13 ust. 2 pkt. 4 Ustawy nie znajduje jakichkolwiek podstaw prawnych i należy je uznać za próbę rozszerzenia kompetencji organu administracji wykraczającą poza przyznaną temu organowi legitymację ustawową.
Prezes Urzędu, jak stwierdziła, wywodzi obowiązek zgłoszenia zamiaru koncentracji na podstawie art. 13 ust. 2 pkt. 4 Ustawy z samej kodeksowej definicji „mienia" zawartej w art. 44 k.c, w skład którego mogą wchodzić jako „inne prawa majątkowe" również prawa majątkowe wynikające ze stosunków zobowiązaniowych, a więc także prawo najmu i dzierżawy. Tymczasem - przy wykładni wyrażenia „nabycie mienia" - nie można poprzestać na powołaniu kodeksowej definicji mienia. Zgodnie bowiem z przywołanym wyżej przepisem Ustawy, przedmiotem zgłoszenia zamiaru koncentracji na podstawie art. 13 ust. 2 pkt. 4 Ustawy jest nie „mienie" jako takie tj. prawa majątkowe, lecz zamiar nabycia części (istniejącego) mienia innego przedsiębiorcy. Prezes Urzędu wiąże obowiązek dokonania zgłoszenia zamiaru koncentracji z zamiarem pierwotnego tj. konstytutywnego wykreowania praw obligacyjnych w skutek zawarcia umowy np. dzierżawy, a nie z nabyciem translatywnym (już istniejących) praw obligacyjnych, które mogą wchodzić w zakres pojęcia mienia. Tymczasem tylko istniejące prawa majątkowe składają się na pojęcia mienia i jak wskazano powyżej, po spełnieniu warunków określonych w Ustawie, zamiar ich nabycia (rozumianego jako przeniesienie własności) od innego przedsiębiorcy może podlegać obowiązkowi zgłoszenia do Prezesa Urzędu.
W ocenie odwołującej, obowiązek dokonania zgłoszenia zamiaru koncentracji zaktualizował się dopiero w momencie powstania zamiaru zakupu Nieruchomości przez (...), a więc zamiaru nabycia przysługującego (...) prawa własności do Nieruchomości, a nie w momencie zamiaru zawarcia Umowy Dzierżawy, należy uznać, że zgłoszenie zamiaru koncentracji z 4 stycznia 2013 r. zostało dokonane na etapie zamiaru, a Spółka wstrzymując się z dokonaniem koncentracji tj. zawarciem umowy przyrzeczonej w oczekiwaniu na decyzję Prezesa Urzędu uczyniła zadość obowiązkowi wstrzymania się z dokonaniem koncentracji określonemu w art. 97 Ustawy.
Za nieuzasadnione, powódka wskazała nałożenie na spółkę kary pieniężnej.
W odpowiedzi na odwołanie pozwany w niósł o jego oddalenie oraz zasądzenie od powoda na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Pozwany stwierdził, że Prezes Urzędu w zaskarżonej decyzji nie uznał transakcji, polegającej na nabyciu w drodze umowy dzierżawy stacji paliw wraz obiektami towarzyszącymi, położonej w miejscowości B. w gminie K., za koncentrację, polegającą na przejęciu kontroli (art. 13 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie konkurencji), a za koncentrację, polegającą na nabyciu przez przedsiębiorcę części mienia innego przedsiębiorcy (art. 13 ust. 2 pkt 4 ww. ustawy). Przepis ten wiąże zatem obowiązek zgłoszenia zamiaru koncentracji z „nabyciem" mienia przedsiębiorcy. Jak wskazał, brak jest w ustawie o ochronie konkurencji definicji nabycia mienia, a w szczególności ustawa ta nie mówi o jego „kupnie/sprzedaży". Przez „nabycie" należy rozumieć na gruncie tego przepisu każdą transakcję, na podstawie której może nastąpić uzyskanie uprawnień, dających „prawo do części mienia innego przedsiębiorcy".
Stwierdził ponadto, iż interpretując zawarte w art. 13 ust. 2 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji pojęcie mienia należy odwołać się do jego znaczenia ustalonego w kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 44 k.c. mieniem jest własność i inne prawa majątkowe. Ta kodeksowa definicja odnosi się do wszystkich gałęzi prawa, także do prawa antymonopolowego. „Inne prawa majątkowe" stanowią „inne prawa rzeczowe": użytkowanie wieczyste (art. 232 k.c. i n.), prawa rzeczowe ograniczone (art. 244 k.c. i n.) oraz prawa majątkowe wynikające ze stosunków zobowiązaniowych. W zakresie znaczeniowym tych praw mieści się zatem także prawo najmu i prawo dzierżawy.
Pozwany wskazał, że prawo do części mienia innego przedsiębiorcy może być nabywane zarówno w drodze umów sprzedaży, jak i innych umów, dających prawo do tego mienia, których realizacja prowadzi do zachowywania się przedsiębiorców, nabywających takie prawa, w stosunkach z innymi przedsiębiorcami w sposób analogiczny jak właściciel, i w taki sposób ich zachowanie rynkowe jest odbierane przez uczestników tego rynku. Ma to miejsce w szczególności w ramach działalności, polegającej na prowadzeniu sieci stacji benzynowych, sklepów detalicznych lub hurtowni, gdzie rzadko poszczególne obiekty (sklepy lub hurtownie) stanowią własność przedsiębiorców prowadzących w nich działalność. Najczęściej podstawą prawną jest umowa najmu lub dzierżawy takiego mienia. Z punktu widzenia skutków rynkowych taka umowa jest zrównana zatem z umową sprzedaży. Obrót bowiem takiego obiektu, a w konsekwencji jego udział rynkowy, przypisywany jest przedsiębiorcy prowadzącemu w nim działalność, a nie właścicielowi tej nieruchomości.
Wszystkie przedstawione powyżej uprawnienia, którymi dysponowała (...) na mocy zawartej w dniu 8 maja 2012 r. z (...) umowy dzierżawy, wskazują niezbicie na fakt, iż BP z chwilą zawarcia tej umowy nabyła prawo do części mienia (całości lub części przedsiębiorcy) (...). Prowadzenie przez ten podmiot stacji paliw pod własną marką (BP) w praktycznie nieograniczony sposób powodowało, iż dla wszystkich uczestników tego rynku oraz dla klientów stacji podmiot ten był traktowany jak właściciel tej stacji, a obrót generowany przez nabyte mienie oraz w konsekwencji udział rynkowy w zakresie sprzedaży paliw powiększał obrót i udział rynkowy (...). Podkreślił również fakt, iż umowa ta zawarta została na okres 10 lat, przy czym ulega ona przedłużeniu na kolejne 10 lat, jeżeli najpóźniej na sześć miesięcy przed upływem okresu obowiązywania żadna ze stron nie złoży oświadczenia o braku woli kontynuowania dzierżawy przez okres kolejnych 10 lat (§ 5 ust. 1 i 2 umowy dzierżawy). Dysponowanie zatem przez (...) prawem do mienia (...) nie może zostać uznane za krótkotrwałe.
Pozwany wskazał również, iż umowa sprzedaży zmierzająca do przeniesienia własności określonych składników majątkowych nie może zatem zostać uznana za jedyny rodzaj transakcji, który przy spełnieniu progów ustawowych, tj. uzyskaniu przez nabywaną cześć mienia obrotu w wysokości przekraczającej 10 min euro, podlegałby obowiązkowi notyfikacji Prezesowi Urzędu. Jak wskazał pozwany, takie rozumowanie mogłoby prowadzić również do niekontrolowanego obejścia prawa i w konsekwencji do antykonkurencyjnych koncentracji, które byłyby poza kontrolą Prezesa Urzędu. W ten sposób bowiem mogą powstać sieci sklepów, hurtowni czy stacji benzynowych w drodze de facto nabywania kolejnych obiektów, które nie będą wprawdzie własnością podmiotu je przejmującego, ale podmiot ten, korzystając z szerokiego wachlarza uprawnień wynikających z takich umów, będzie zachowywał się i będzie traktowany przez innych uczestników rynku jak ich właściciel. Celem natomiast kontroli ex ante, wynikającej z ustawy o ochronie konkurencji jest podejmowane w interesie publicznym przeciwdziałanie anty konkurencyjnym koncentracjom przedsiębiorców.
Zarzut powódki bezzasadnego nałożenia na nią kary pieniężnej w ocenie pozwanego nie zasługuje na uwzględnienie.
W piśmie przygotowawczym z dnia 19 czerwca 2015 r. powódka podtrzymała w całości zarzuty i wnioski zawarte w odwołaniu.
W pierwszej kolejności powódka stwierdziła, że pozwany nie rozróżnia odrębnych form koncentracji w myśl art. 13 ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 4 pkt 4 uokk.
Powódka wskazała, że skoro niespornym jest, iż zawarcie przez (...) umowy dzierżawy nie stanowiło przejęcia kontroli nad (...) spółką komandytową , to nieprawidłowe jest stanowisko pozwanego, zgodnie z którym zawarcie umowy dzierżawy mienia miałoby stanowić nabycie mienia w rozumieniu art. 13 ust. 2 pkt. 4 Ustawy.
Pozwany również błędnie utożsamia zawarcie umowy dzierżawy i tym samym kreację pewnych praw obligacyjnych (które mogą następnie wchodzić w skład mienia) z nabyciem mienia z art. 44 k.c., na które mogą składać się jedynie już istniejące m.in. prawa obligacyjne. Prezes błędnie utożsamia pojęcia „nabycia mienia przedsiębiorcy" oraz „nabycia prawa do mienia". Swobodnie również stosuje zamiennie zwrot „nabycie mienia przedsiębiorcy" oraz „nabycie prawa do mienia". Podkreślić należy, że zakres przedmiotowy tych zwrotów nie jest tożsamy i z tego względu nie mogą być one stosowane zamiennie.
Odniesienie się natomiast przez Prezesa Urzędu do okresu 10 lat, na który została zawarta umowa dzierżawy jest, w ocenie powódki, irrelewantne dla oceny przedmiotowej sprawy. Czas trwania umowy dzierżawy nie jest istotny dla oceny obowiązku zgłoszenia.
Odnosząc się do zarzutu obejścia prawa, wskazała na ratio legis art. 13 Ustawy, którego norma wprowadza formalny obowiązek zgłoszenia zamiarów koncentracji podmiotów, które spełniają pewne progi ilościowe. Obowiązek ten nie odnosi się do skutków koncentracji i nie jest z nimi bezpośrednio związany, dlatego przywołany przez Pozwanego argument jest, w ocenie powódki, bezprzedmiotowy.
Powódka wskazała na koniec, iż dotychczasowa praktyka decyzyjna i wyjaśnienia Prezesa Urzędu nie mają znaczenia dla niniejszej sprawy, gdyż m.in. decyzje te dotyczą odmiennych stanów faktycznych i chodziło o wyzbycie się już istniejących praw.
Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:
(...), spółka europejska z siedzibą w H. zarejestrowana w rejestrze B Sądu Rejonowego w Hamburgu pod numerem (...), prowadzi działalność w zakresie nabywania, przetwarzania, przechowywania, transportu i sprzedaży ropy naftowej oraz gazu naturalnego i innych minerałów oraz wytwarzania, przetwarzania, przechowywania, transportu i sprzedaży paliw płynnych, gazu i produktów mineralnych, a także prowadzenia stacji paliw. /k. 26-29, k. 30-36 akt sąd./
(...) jest spółką komandytową z siedzibą w K. ( (...)), wpisaną do rejestru przedsiębiorców, prowadzonego przez Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego. Spółka jest właścicielem stacji paliw, punktu gastronomicznego oraz sklepu w miejscowości B..
W dniu 8 maja 2012 r. między (...), a spółką (...) spółką komandytową w K. została zawarta umowa dzierżawy nieruchomości zabudowanej obiektami stacji paliw i obiektami towarzyszącymi, położonej w miejscowości B. w gminie K. (wypis Aktu Notarialnego Repertorium A Nr (...)). Umowa ta została zawarta na okres [tajemnica przedsiębiorstwa – pkt 1 załącznika], z możliwością przedłużenia jej na kolejne [tajemnica przedsiębiorstwa - pkt 2 załącznika] lat. Umowa dzierżawy obejmuje część nieruchomości, tzn. stację paliw, punkt gastronomiczny oraz sklep. Na jej mocy (...) jest uprawniona do [tajemnica przedsiębiorstwa – pkt 3 załącznika]. Oznacza to, że (...), dzierżawiąc od dnia 8 maja 2012 r. stację paliw wraz ze sklepem i małą gastronomią, poprzez nabycie praw do tego mienia na okres przynajmniej [tajemnica przedsiębiorstwa - pkt 4 załącznika] lat z możliwością przedłużenia umowy o kolejne [tajemnica przedsiębiorstwa -pkt 5 załącznika] lat, faktycznie włada tym mieniem.
Następnie w dniu 17 grudnia 2012 r. strony zawarły Przedwstępną Warunkową Umowę Sprzedaży Nieruchomości („Umowa Przedwstępna"). Zgodnie z § 4 Umowy Przedwstępnej, warunkiem zawieszającym zawarcia umowy przyrzeczonej było wydanie przez Prezesa Urzędu decyzji wyrażającej zgodę na dokonanie koncentracji.
W dniu 4 stycznia 2013 r. do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wpłynęło zgłoszenie koncentracji przedsiębiorców, polegającej na nabyciu przez (...) z siedzibą w H. (N.) części mienia (...) spółka komandytowa z siedzibą w K., tj. stacji paliw wraz z punktem gastronomicznym oraz sklepem w miejscowości B..
W dniu 12 kwietnia 2013 r. Prezes UOKiK zawiadomił (...) o wszczęciu postępowania antymonopolowego w sprawie nałożenia na Spółkę kary pieniężnej z tytułu dokonania koncentracji bez uzyskania zgody Prezesa Urzędu. /k. 1-3 akt adm./
W 2011 r. obroty grupy, do której należy (...), wyniosły w Polsce [tajemnica przedsiębiorstwa - pkt 6 załącznika] mln euro, a na świecie [tajemnica przedsiębiorstwa - pkt 7 załącznika] mln euro.
Przychód (...), w rozumieniu art. 4 pkt 15 ustawy o ochronie konkurencji, wyniósł w 2013 r. według szacunków Spółki [tajemnica przedsiębiorstwa - pkt 8 załącznika] mln euro, co stanowi równowartość [tajemnica przedsiębiorstwa - pkt 9 załącznika] mln zł.
W 2011 r. obrót osiągnięty przez część mienia wydzierżawioną przez (...) od (...), czyli przez stację paliw, punkt gastronomiczny oraz sklep w miejscowości B. w gminie K., wyniósł [tajemnica przedsiębiorstwa - pkt 10 załącznika] min euro.
Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do treści art. 13 ust . 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, z późn. zm.), zamiar koncentracji podlega zgłoszeniu Prezesowi Urzędu, jeżeli:
1) łączny światowy obrót przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość (...) euro lub
2) łączny obrót na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość (...) euro.
Zgodnie zaś z art. 13 ust. 2 pkt 4 tej ustawy, obowiązek wynikający z ust. 1 dotyczy zamiaru m in. nabycia przez przedsiębiorcę części mienia innego przedsiębiorcy (całości lub części przedsiębiorstwa), jeżeli obrót realizowany przez to mienie w którymkolwiek z dwóch lat obrotowych poprzedzających zgłoszenie przekroczył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej równowartość 10 000 000 euro.
W przedmiotowej sprawie jest bezsporne, że powód spełnia kryterium finansowe określone w art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy, zaś obrót realizowany przez mienie określone w umowie dzierżawy z dnia 8.05.2012 r. ( Akt Notarialny Rep A Nr(...)) w roku obrotowym poprzedzającym zgłoszenie przekroczył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej równowartość (...) euro. Spornym pozostaje jedynie czy umowa ta stanowi nabycie mienia w rozumieniu art. 13 ust. 2 ustawy.
Podzielając stanowisko powoda, że skoro nie ma definicji ustawowej pojęcia „nabycie” należy się odwołać do reguł języka polskiego należy zauważyć, że reguły te nie dają podstaw do utożsamiania znaczenia tego słowa z „przeniesieniem własności”. Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku języka polskiego PWN „nabyć” oznacza «otrzymać coś na własność, płacąc za to» lub «zyskać coś lub zdobyć». Nawet przyjmując pierwsze z wymienionych znaczeń należy mieć na względzie kontekst w jakim słowo to następuje. Przepis art. 13 ust. 2 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów odnosi nabycie do mienia. Znaczenie zaś tego ostatniego słowa w języku prawniczym odpowiada definicji zawartej w art.44 k.c., a więc jest to własność i inne prawa majątkowe. Obowiązek wynikający z art. 13 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów dotyczy m. in. zamiaru nabycia przez przedsiębiorcę części własności lub innych praw majątkowych innego przedsiębiorcy tworzących całość lub część przedsiębiorstwa. Bez znaczenia jest czy prawa te istnieją w chwili nabycia czy też są one w wyniku czynności prawnej tworzone. Konieczność uzyskania zgody Prezesa UOKiK na koncentrację wynika z możliwych skutków, które koncentracja może wywrzeć na rynek (por. art. 19 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów). Dla tych skutków nie ma znaczenia czy przedsiębiorca czynny w procesie koncentracji „otrzymuje na własność” istniejącą już wierzytelność z tytułu umowy dzierżawy, czy też w wyniku utworzenia tego prawa np. przez właściciela.
W świetle powyższego, zważyć należało, że na powodzie ciążył obowiązek zgłoszenia Prezesowi Urzędu zamiaru koncentracji podlega polegającej na zawarciu umowy dzierżawy mienia, którego przedmiotem była umowa dnia 8.05.2012 r. Bezspornym jest zaś że powód nie uzyskał wymaganej zgody przed dniem jej zawarcia.
Zgodnie z art. 106 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, Prezes Urzędu może nałożyć na przedsiębiorcę, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary, jeżeli przedsiębiorca ten, choćby nieumyślnie dokonał koncentracji bez uzyskania zgody .
W świetle powyższych wywodów należało uznać, że nałożenie kary pieniężnej na powoda było zasadne.
Z tych względów odwołanie należało oddalić jako bezzasadne (art.47931a § 1 k.p.c.).
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sporu, zasądzając na rzecz pozwanego koszty zastępstwa procesowego według norm przepisanych (art.98 k.p.c.)
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Bogdan Gierzyński
Data wytworzenia informacji: