XVII AmA 17/22 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Warszawie z 2025-02-28
Sygn. akt XVII AmA 17/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 lutego 2025 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:
Przewodniczący – Sędzia SO Arkadiusz Zagrobelny
Protokolant – sekretarz sądowy Dominika Zajdowska
po rozpoznaniu 25 lutego 2025 r. w Warszawie
na rozprawie
połączonych do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia spraw:
I. z odwołania W. Z. (1)
przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
z udziałem zainteresowanych: R. K. (1) oraz (...) sp. z o.o. z siedzibą we W.
o stwierdzenie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów
II. z odwołania R. K. (1) oraz (...) sp. z o.o. z siedzibą we W.
przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
z udziałem zainteresowanego W. Z. (1)
o stwierdzenie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów
na skutek odwołań od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia
30 grudnia 2021 r. Nr (...)
I. w sprawie z odwołania W. Z. (1):
1. zmienia zaskarżoną decyzję w części w ten sposób, że obniża karę pieniężną:
a. nałożoną w punkcie VI.1 (słownie: szóstym, podpunkt pierwszy) decyzji do kwoty 36 000 zł (słownie: trzydzieści sześć tysięcy złotych);
b. nałożoną w punkcie VI.2 (słownie: szóstym, podpunkt drugi) decyzji do kwoty 36 000 zł (słownie: trzydzieści sześć tysięcy złotych);
2. oddala odwołanie w pozostałej części;
3. zasądza od W. Z. (1) na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych), z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;
II. w sprawie z odwołania R. K. (1):
1. zmienia zaskarżoną decyzję w części w ten sposób, że obniża karę pieniężną:
a. nałożoną w punkcie V.1 (słownie: piątym, podpunkt pierwszy) decyzji do kwoty 40 500 zł (słownie: czterdzieści tysięcy pięćset złotych);
b. nałożoną w punkcie V.2 (słownie: piątym, podpunkt drugi) decyzji do kwoty 40 500 zł (słownie: czterdzieści tysięcy pięćset złotych);
2. oddala odwołanie w pozostałej części;
3. zasądza od R. K. (1) na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych), z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;
III. w sprawie z odwołania (...) sp. z o.o. z siedzibą we W.:
1. zmienia zaskarżoną decyzję w części w ten sposób, że obniża karę pieniężną:
a. nałożoną w punkcie IV.1 (słownie: czwartym, podpunkt pierwszy) decyzji do kwoty 41 533,20 zł (słownie: czterdzieści jeden tysięcy pięćset trzydzieści trzy złote i 20/100);
b. nałożoną w punkcie IV.2 (słownie: czwartym, podpunkt drugi) decyzji do kwoty 41 533,20 zł (słownie: czterdzieści jeden tysięcy pięćset trzydzieści trzy złote i 20/100);
2. oddala odwołanie w pozostałej części;
3. zasądza od (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych), z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
/sędzia Arkadiusz Zagrobelny/
Sygn. akt XVII AmA 17/22
UZASADNIENIE
wyroku z dnia 28 lutego 2025 r.
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów ( dalej również jako: „Pozwany”, „Prezes Urzędu”) decyzją z 30 grudnia 2021 r., Nr (...)
I. na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 roku o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. z 2021 r. poz. 275) – (dalej również jako: „ Ustawa”), po przeprowadzeniu postępowania w sprawie praktyk naruszające zbiorowe interesy konsumentów, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznaje za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów działanie przedsiębiorcy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W., polegającą na wprowadzaniu w błąd poprzez rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji o właścicielach i osobach zarządzających portalem (...) wskazujących, iż R. K. (1) oraz W. Z. (1) są właścicielami lub osobami zarządzającymi portalem (...), podczas gdy właścicielem, administratorem i usługodawcą portalu była (...) z siedzibą w C. ((...)) – co narusza art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 w zw. z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentów, i w związku z tym stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 Ustawy i stwierdził zaniechanie stosowania praktyki z dniem 9 sierpnia 2019 roku.
II. na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 Ustawy, po przeprowadzeniu postępowania w sprawie praktyk naruszające zbiorowe interesy konsumentów, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów działanie przedsiębiorcy (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W., polegające na stosowaniu nieuczciwej praktyki rynkowej, o której mowa w art. 7 pkt 14 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) poprzez propagowanie programu (...) umożliwiającego zarejestrowanemu użytkownikowi platformy (...) budowanie struktury dystrybucyjnej w zamian za możliwość uzyskania korzyści materialnych w postaci wynagrodzenia lub prowizji określonych w regulaminie, które to korzyści są uzależnione przede wszystkim od wprowadzenia nowych członków (konsumentów) do systemu – co stanowi system promocyjny typu piramida godzi w zbiorowe interesy konsumentów, i w związku z tym stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 Ustawy i stwierdził zaniechanie stosowania praktyki z dniem 9 sierpnia 2019 roku.
III. na podstawie art. 27 ust. 4 w związku z art. 26 ust. 2 Ustawy, po przeprowadzeniu postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zobowiązał (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. do usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów poprzez:
1) zamieszczenie na stronie internetowej tego przedsiębiorcy (w dacie wydania niniejszej decyzji jest to strona internetowa pod adresem: (...) komunikatu o następującej treści:
W związku z decyzją Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydaną w dniu 30 grudnia 2021 r. informuje się, że (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością stosowała praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów polegające na:
1. wprowadzaniu w błąd poprzez rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji o właścicielach i osobach zarządzających portalem (...) wskazujących, iż R. K. (1) oraz W. Z. (1) są właścicielami lub osobami zarządzającymi portalem (...) , podczas gdy właścicielem, administratorem i usługodawcą portalu była (...) z siedzibą w C. ((...)) – co narusza art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 w zw. z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentów, i w związku z tym stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 275);
2. propagowaniu programu (...) umożliwiającego zarejestrowanemu użytkownikowi platformy (...) budowanie struktury dystrybucyjnej w zamian za możliwość uzyskania korzyści materialnych w postaci wynagrodzenia lub prowizji określonych w regulaminie, które to korzyści są uzależnione przede wszystkim od wprowadzenia nowych członków (konsumentów) do systemu – co stanowi system promocyjny typu piramida godzi w zbiorowe interesy konsumentów, i w związku z tym stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 275)
i zaniechała stosowania tych praktyk.
Decyzja Prezesa Urzędu nr (...) dostępna jest pod adresem www.uokik.gov.pl ”.
Oświadczenie to (...) Sp. z o.o. opublikuje, w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się przedmiotowej decyzji – na swój koszt, przy czym komunikat będzie spełniał następujące wymagania:
a) napisany będzie czarną czcionką (kod szesnastkowy RGB #000000) ARIAL na białym tle (kod szesnastkowy RGB#ffffff),
b) tekst powyższego oświadczenia będzie wyjustowany,
c) umieszczony zostanie w górnej części strony głównej domeny (...) i na każdej innej stronie internetowej przedsiębiorcy zastępującej tę stronę w przyszłości, z możliwością zamknięcia informacji przez użytkownika,
d) czcionka powinna odpowiadać wielkości czcionki zwyczajowo używanej na ww. stronie internetowej, tekst umieszczony zostanie w ramce, o rozmiarze takim, aby była ona w całości wypełniona oświadczeniem, o którym mowa w niniejszym punkcie, z uwzględnieniem marginesu 2,5 cm z każdej strony,
e) fragment: „Decyzja Prezesa UOKiK nr (...)” będzie stanowić hiperłącze prowadzące do strony internetowej: https://decyzje.uokik.gov.pl/bp/dec_prez.nsf,
f) oświadczenie będzie utrzymane przez okres 3 miesięcy od dnia jego opublikowania,
2) zamieszczenie na należących do tego przedsiębiorcy koncie na portalu (...): (...) komunikatu o następującej treści:
W związku z decyzją Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydaną w dniu 30 grudnia 2021 r. informuje się, że (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością stosowała praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów polegające na:
1. wprowadzaniu w błąd poprzez rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji o właścicielach i osobach zarządzających portalem (...) wskazujących, iż R. K. (1) oraz W. Z. (1) są właścicielami lub osobami zarządzającymi portalem (...) , podczas gdy właścicielem, administratorem i usługodawcą portalu była (...) z siedzibą w C. ((...)) – co narusza art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 w zw. z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentów, i w związku z tym stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 275);
2. propagowaniu programu (...) umożliwiającego zarejestrowanemu użytkownikowi platformy (...) budowanie struktury dystrybucyjnej w zamian za możliwość uzyskania korzyści materialnych w postaci wynagrodzenia lub prowizji określonych w regulaminie, które to korzyści są uzależnione przede wszystkim od wprowadzenia nowych członków (konsumentów) do systemu – co stanowi system promocyjny typu piramida godzi w zbiorowe interesy konsumentów, i w związku z tym stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 275)
i zaniechała stosowania tych praktyk.
Decyzja Prezesa Urzędu nr (...) dostępna jest pod adresem www.uokik.gov.pl ”.
Oświadczenie (...) Sp. z o.o. opublikuje, w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się przedmiotowej decyzji – na swój koszt, przy czym komunikat będzie spełniał następujące wymagania:
a) napisany będzie standardową, domyślną czcionką o wielkości zwyczajowo używanej do tworzenia komunikatów na wskazanych portalach społecznościowych,
b) fragment: „Decyzja Prezesa UOKiK nr (...)” będzie stanowić hiperłącze prowadzące do strony internetowej: https://decyzje.uokik.gov.pl/bp/dec_prez.nsf,
c) do treści oświadczenia na jego końcu dodane zostaną znaczniki internetowe w formie poniższych hasztagów: (...) (...), (...) (...) (...)
d) oświadczenie będzie utrzymane przez okres 3 miesięcy od dnia jego opublikowania.
3) zamieszczenie na należącym do tego przedsiębiorcy kanale na portalu internetowym (...): (...) komunikatu o następującej treści:
W związku z decyzją Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydaną w dniu 30 grudnia 2021 r. informuje się, że (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością stosowała praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów polegające na:
1. wprowadzaniu w błąd poprzez rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji o właścicielach i osobach zarządzających portalem (...) wskazujących, iż R. K. (1) oraz W. Z. (1) są właścicielami lub osobami zarządzającymi portalem (...) , podczas gdy właścicielem, administratorem i usługodawcą portalu była (...) z siedzibą w C. ((...)) – co narusza art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 w zw. z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentów, i w związku z tym stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 275);
2. propagowaniu programu (...) umożliwiającego zarejestrowanemu użytkownikowi platformy (...) budowanie struktury dystrybucyjnej w zamian za możliwość uzyskania korzyści materialnych w postaci wynagrodzenia lub prowizji określonych w regulaminie, które to korzyści są uzależnione przede wszystkim od wprowadzenia nowych członków (konsumentów) do systemu – co stanowi system promocyjny typu piramida godzi w zbiorowe interesy konsumentów, i w związku z tym stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 275)
i zaniechała stosowania tych praktyk.
Decyzja Prezesa Urzędu nr (...) dostępna jest pod adresem www.uokik.gov.pl ”.
Oświadczenie (...) Sp. z o.o. opublikuje, w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się przedmiotowej decyzji – na swój koszt, przy czym komunikat będzie spełniał następujące wymagania:
a) w warstwie graficznej - napisany będzie czcionką czarną (kod szesnastkowy RGB #000000) ARIAL o wielkości umożliwiającej swobodne zapoznanie się z tą informacją, na białym tle (kod szesnastkowy RGB #ffffff) w taki sposób, aby treść komunikatu w całości wypełniała ramkę widoku filmu, z uwzględnieniem marginesu 2,5 cm z każdej strony w trybie domyślnym funkcjonowania serwisu (...),
b) tekst komunikatu będzie umieszczony poziomo, wyjustowany, czytelny, nieruchomy, widoczny przez cały czas, gdy użytkownik zapoznaje się z jego treścią (oświadczenie nie może przybrać formy np. rotacyjnego banera czy slajdera),
c) w opisie znajdującym się bezpośrednio pod ww. filmem umieszczone zostaną, napisane czcionką używaną w trybie domyślnym funkcjonowania serwisu (...), jak następuje:
- skopiowana treść ww. komunikatu, przy czym fragment
„Treść decyzji nr (...) dostępna jest na stronie www.uokik.gov.pl” ma stanowić hiperłącze prowadzące do strony internetowej https://decyzje.uokik.gov.pl/bp/dec_prez.nsf,
- na końcu oświadczenia znaczniki internetowe w formie poniższych hasztagów: (...), # (...), (...) (...) (...)
d) w warstwie dźwiękowej - podana zostanie pełna treść ww. oświadczenia, która zostanie przeczytana przez lektora w sposób komunikatywny, wyraźny i zrozumiały,
e) czas trwania filmu wyniesie co najmniej 2 minuty,
f) oświadczenie będzie utrzymane przez okres 3 miesięcy od dnia jego opublikowania.
IV. Na podstawie art. 106 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 106 ust. 6 Ustawy, w związku z uznaniem praktyk, o których mowa w pkt I i II sentencji niniejszej decyzji za naruszające zbiorowe interesy konsumentów, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nałożył na (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. kary pieniężne:
1) w wysokości 46.148,00 zł, co stanowi równowartość 10.000 euro, za stosowanie praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, określonej w pkt I. sentencji niniejszej decyzji, płatną do budżetu państwa;
2) w wysokości 46.148,00 zł, co stanowi równowartość 10.000 euro, za stosowanie praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, określonej w pkt II. sentencji niniejszej decyzji, płatną do budżetu państwa.
V. Na podstawie art. 106b ust. 1 i 3 Ustawy Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nałożył na R. K. (1) – członka zarządu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W.:
1)
w związku z umyślnym dopuszczeniem w okresie od 25 lipca 2017 roku do 9 sierpnia 2019 roku do naruszenia przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą we W. zakazu określonego w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 Ustawy, w zakresie wskazanym w pkt I sentencji niniejszej decyzji karę pieniężną w wysokości 45.000,00 zł, płatną do budżetu państwa,
2)
w związku z umyślnym dopuszczeniem w okresie od 25 lipca 2017 roku do 9 sierpnia 2019 roku do naruszenia przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą we W. zakazu określonego w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 Ustawy, w zakresie wskazanym w pkt II sentencji niniejszej decyzji karę pieniężną
w wysokości 45.000,00 zł, płatną do budżetu państwa.
VI. Na podstawie art. 106b ust. 1 i 3 Ustawy, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nałożył na W. Z. (1) – Prezesa zarządu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. w okresie od 3 czerwca 2017 roku do 24 kwietnia 2020 roku :
1)
w związku z umyślnym dopuszczeniem w okresie od 25 lipca 2017 roku do 9 sierpnia 2019 roku do naruszenia przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą we W. zakazu określonego w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 Ustawy, w zakresie wskazanym w pkt I sentencji niniejszej decyzji karę pieniężną w wysokości 45.000,00 zł, płatną do budżetu państwa,
2)
w związku z umyślnym dopuszczeniem w okresie od 25 lipca 2017 roku do 9 sierpnia 2019 roku do naruszenia przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą we W. zakazu określonego w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 Ustawy, w zakresie wskazanym w pkt II sentencji niniejszej decyzji karę pieniężną w wysokości 45.000,00 zł, płatną do budżetu państwa,
VII. Na podstawie art. 77 ust. 1 w związku z art. 80 Ustawy oraz art. 263 § 1 i art. 264 § 1 Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 735) w związku z art. 83 Ustawy, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów obciążył kosztami postępowania (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. w kwocie 47,20 zł i zobowiązał do uiszczenia tych kosztów na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszej decyzji.
(decyzja Prezesa UOKiK z dnia 30.12.2021 r. k. 6-27 akt sąd.)
Powód – (...) p. z o. o. z siedzibą we W. (dalej również jako: „ Spółka”, (...) sp. z o.o.”) oraz powód – R. K. (1) złożyli odwołanie od powyższej decyzji, zaskarżając ją w części tj. w zakresie punktu: I, II, III, IV, V oraz VII i zarzucili jej naruszenie:
1. art. 7 k.p.a. w zw. z art. 83 Ustawy poprzez:
1) brak odniesienia się przez Prezesa UOKiK do treści ogólnodostępnego regulaminu platformy w zakresie:
a) §1 ust. 2 w którym wskazano, iż „Administratorem i Usługodawcą jest (...). zarejestrowana w C., (...)numer rejestracyjny: Nr (...). Użytkownik zobowiązany jest kierować wszelkie oświadczenia w związku z działalnością Usługodawcy do tego podmiotu, a kontakt z Usługodawcą możliwy jest poprzez formularz online dostępny na stronie internetowej lub bezpośrednio pod adresem (...)
b) §11 ust. 3 regulaminu platformy w którym wskazano, że: „Wszelkie prawa do Serwisu i wszystkich jego elementów (w tym oprogramowania układu funkcjonalnego, grafiki, baz danych i utworów prezentowanych w ramach Serwisu) należą do Usługodawcy.” - podczas, gdy biorąc pod uwagę „przeciętnego konsumenta” do którego cech odnosi się rozsądek, uważność oraz ostrożność, należy uznać, że zamieszczenie informacji o właścicielu w regulaminie platformy jest wystarczające, aby konsument mógł podjąć obiektywną i przemyślaną decyzję o zakupie produktu,
2) brak odniesienia się przez Prezesa UOKiK do informacji na stronie internetowej platformy zamieszczonej w checkboxach przy rejestracji nowego Użytkownika, zgodnie z którą osoba rejestrująca się oświadcza: „Potwierdzam, że zapoznałem się i akceptuję zakres usług oferowanych w (...) w tym w szczególności jego zasadniczą funkcję jako platformy wydobywczej kryptowalut bez obowiązku zapraszania nowych osób, zasady wpłat i wypłat oraz strukturę dystrybucji programów i zakupionych (...).”, jak również do treści ogólnodostępnego regulaminu platformy w zakresie:
a) §5 ust. 3 w którym został umieszczony zapis o tym, że: „Usługodawca oświadcza, a Użytkownik przyjmuje do wiadomości i akceptuje, że pozyskiwanie nowych Użytkowników w ramach działalności w Serwisie nie jest konieczne ani potrzebne do osiągnięcia zysku. Wszelkie ewentualne informacje o sposobach czerpania zysków, w tym o korzyściach płynących z zapraszania nowych osób, nie są rozumiane jako wymagana forma do prowadzenia działalności w Serwisie. W szczególności sformułowanie „wystarczy, że zaprosisz jedną / drugą osobę” nie oznacza, że jest to konieczne w zakresie działalności Usługodawcy. Pozyskiwanie nowych Użytkowników ma na celu zwiększenie zakresu i rentowności działalności Użytkowników, a dostępność usług umożliwia korzystanie z platformy i czerpanie zysków z takiej działalności bez takich działań. ”,
b) §5 ust. 6 pkt. 4 regulaminu platformy w którym: „Użytkownik działający w ramach platformy zobowiązany jest do informowania każdej nowej osoby o braku konieczności zapraszania innych osób w ramach korzystania z Serwisu, o tym, czym jest wirtualna waluta oraz o istniejącym ryzyku związanym z rynkiem wirtualnych walut. ”,
- podczas gdy powyższe informacje świadczyły o braku zamiaru rozbudowy struktury, jak również traktowania takiego celu jako podstawowego w działalności platformy;
2. Naruszenie art. 11 k.p.a. w zw. z art. 83 Ustawy poprzez brak przedstawienia wiarygodnych dowodów, które potwierdzają praktykę określoną w pkt. I i pkt. II Decyzji oraz ograniczone omówienie przesłanek którymi kierował się organ przy załatwieniu sprawy, podczas gdy organy administracji publicznej powinny wyjaśniać stronom zasadność przesłanek, którymi kierują się przy załatwieniu sprawy, aby w ten sposób w miarę możności doprowadzić do wykonania przez strony decyzji bez potrzeby stosowania środków przymusu;
3. Naruszenie art. 233 k.p.c. w zw. z art. 84 Ustawy, poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegające na uznaniu, że zebrany w sprawie materiał dowodowy potwierdza praktyki, określone w pkt. I i pkt. II Decyzji w szczególności:
1) Zajęcie stanowiska, że Odwołujący się wprowadzali w błąd konsumentów poprzez rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji o właścicielach i osobach zarządzających (...) wskazujących, że W. Z. (1) oraz R. K. (1) są właścicielami lub osobami zarządzającymi portalem, podczas gdy sformułowania określające ww. osoby były przede wszystkim publikowane w mediach społecznościowych, na których treść Spółka, ani osoby nią zarządzające nie miały wpływu, przy czym w żaden sposób nie ustosunkowano się do treści pisma pełnomocnika Odwołujących się z dnia 20 listopada 2020r. z którego wprost wynikało, że: „...na wielu spotkaniach biznesowych Mój Mocodawca podkreślał i poprawiał odbiorców, że nie jest on właścicielem, ani osobą zarządzającą ww. platformy.”, a ponadto nie zostało uwzględnione, że w kilku miejscach ogólnodostępnego regulaminu zamieszczonego na platformie wskazano, że Administratorem i Usługodawcą jest (...). zarejestrowana w C., (...), (...), numer rejestracyjny: Nr (...), a Użytkownik zobowiązany jest kierować wszelkie oświadczenia w związku z działalnością Usługodawcy do tego podmiotu, czego uwzględnienie miało wpływ na wynik sprawy;
2) Zajęcie stanowiska, na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, że Odwołujący się stosowali nieuczciwą praktykę rynkową, o której mowa w art. 7 pkt 14 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) poprzez propagowanie programu (...) umożliwiającego zarejestrowanemu użytkownikowi platformy (...) budowanie struktury dystrybucyjnej w zamian za możliwość uzyskania korzyści materialnych w postaci wynagrodzenia lub prowizji określonych w regulaminie, które to korzyści są uzależnione przede wszystkim od wprowadzenia nowych członków (konsumentów) do systemu, podczas gdy zarówno przy rejestracji, jak też w wielu miejscach ogólnodostępnego regulaminu platformy zamieszczona była informacja że zasadniczą jest funkcja jako platformy wydobywczej kryptowalut bez obowiązku zapraszania nowych osób o czym, zgodnie z §5 ust. 6 pkt. 4 regulaminu należało informować użytkowników przystępujących do platformy, a wypłacana prowizja była uzależniona od zakupu przez nowych użytkowników oferowanych produktów związanych z miningiem kryptowalut (§5 ust. 2 regulaminu platformy), który to fakt również Prezes UOKiK stwierdził w pkt. 53 części 3 zaskarżanej decyzji, a autentyczność oferowanych produktów potwierdzają przedłożone przez Odwołujących się w toku postępowania faktury zakupu kart graficznych (koparek) służących do „wydobycia” kryptowalut oraz wskazania przez Odwołujących się lokalizacji przedmiotowych urządzeń;
3) Pominięcie treści §2 ust. 5 regulaminu platformy w którym wskazano, iż: „Podstawową usługą (...) jest kopalnia kryptowalut, a Usługodawca przede wszystkim rozwija Program (...) poprzez zakup sprzętu, serwis, utrzymanie i dalszy rozwój. Wszystkie pozostałe Programy dostępne w serwisie wspierają jego funkcjonowanie w celu dywersyfikacji potencjału zarobkowego.”, jak również dostępnego w sieci Internet materiału wideo obrazującego zakupione w tym celu karty graficzne przeznaczone do miningu, podczas, gdy były to dowody na potwierdzenie autentyczności istnienia oferowanego produktu głównego, którym był mining kryptowalut;
4) Ustalenie stanu faktycznego sprawy na podstawie wadliwie wprowadzonego do postępowania materiału dowodowego, bowiem zrzuty ekranów z licznych stron internetowych na które powołano się w treści decyzji, zostały przedstawione bez umieszczenia bezpośrednich linków do zacytowanego materiału, a wskazane linki prowadzą do strony startowej portalu społecznościowego (...) oraz do ogólnych stron na które się powołano, a nie bezpośrednio do materiału, który został wykorzystany przy sporządzeniu Decyzji, podczas gdy bez w/w skonkretyzowania nie jest możliwe sprawdzenie wiarygodności wykorzystanego materiału dowodowego, choćby za pośrednictwem serwisów Internetowych umożliwiających śledzenie historii zmian stron internetowych;
5) Poprzez uznanie przez Prezesa UOKiK, iż: „Sposób prezentacji informacji mógł sugerować pewność inwestycji skoro „osoby zarządzające” były znane i chętnie komunikowały się oraz spotykały w inwestorami, podczas gdy:
a) w §2 ust. 2 regulaminu platformy jest mowa o tym, że „Usługodawca nie gwarantuje zysku, gdyż jest on uzależniony w szczególności od efektywności wydobycia kryptowaluty i jej wartości, której cena jest uzależniona od warunków rynkowych na giełdach kryptowalutowych.’’,
b) w §3 ust. 3 pkt. 4 regulaminu: „Dokonując rejestracji w serwisie, poprzez wypełnienie formularza, zaakceptowanie checkboxow i potwierdzenie swoich danych, Użytkownik zawiera umowę o świadczenie usług drogą elektroniczną, akceptuje dostępny Regulamin oraz Politykę Prywatności i Politykę Cookies, a w szczególności: 1) Zakres świadczonych Usług; 2) Brak konieczności zapraszania nowej osoby do Serwisu; 3) Zasady i warunki dokonywania płatności; 4) Brak gwarancji zysku, potencjalne ryzyko wynikające z zakupu usług kryptowalutowych;",
c) w §3 ust. 6 regulaminu wskazano, że: „Działalność (...) nie odnosi się do inwestycji jako funduszy inwestycyjnych. "Inwestycja" w rozumieniu Usługodawcy definiowana jest wyłącznie jako zakup programu dostępnego w Serwisie. Działalność firmy nie może być postrzegana jako doradztwo inwestycyjne lub rekomendacja Usługodawcy mająca na celu zakup, sprzedaż lub posiadanie określonego aktywa. Spółka nie jest zarejestrowana jako doradca inwestycyjny.’’,
d) w §6 zatytułowanym „Odpowiedzialność” w ust. 4 regulaminu wskazano: „Usługodawca nie ponosi odpowiedzialności za zmianę wartości zgromadzonych środków na rynkach walut wirtualnych ani za załamanie się rynku kryptowalut i brak możliwości czerpania zysków ekonomicznych lub technicznych z wydobycia minimalnych wartości kryptowalut, w związku z czym Usługodawca zastrzega sobie prawo do zawieszenia działania wybranych Programów. ’’.
4. Naruszenie art. 235 k.p.c. w zw. z art. 84 Ustawy poprzez zaliczenie postanowieniem nr (...) z dnia 7 grudnia 2021 r. w poczet dowodów protokołu z przesłuchania w charakterze świadka W. Z. (1) z dnia 23 września 2019 r. (sygn. (...)) oraz protokołu z przesłuchania w charakterze świadka R. K. (1) z dnia 15 stycznia 2020 r. (sygn. (...)), podczas gdy ustalenie stanu faktycznego w sprawie na podstawie materiału dowodowego zebranego w innej sprawie, jeżeli istnieje możliwość dokonania wyjaśnienia stanu faktycznego w ramach toczącego się postępowania narusza zasadę bezpośredniości i pozbawia stronę udziału w postępowaniu dowodowym, tym bardziej, że przedmiotowe postanowienie o zaliczeniu na poczet dowodów protokołów przesłuchania zostało wydane w dniu zakończenia postępowania dowodowego w sprawie, a przesłuchanie W. Z. (1) oraz R. K. (1) odbywało się w charakterze świadków, kiedy to w niniejszej sprawie powyższe osoby występują w charakterze strony.
5. Naruszenie art. 5 ust. 1 i 2 pkt. 1 w zw. z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym oraz art. 24 ust. 1 i 2 pkt. 3 Ustawy o poprzez ich niewłaściwe zastosowanie oraz uznanie, iż miało miejsce wprowadzające w błąd działanie Odwołujących się, polegające na rozpowszechnianiu nieprawdziwych informacji o właścicielach i osobach zarządzających portalem (...) wskazujących, iż R. K. (1) oraz W. Z. (1) są właścicielami lub osobami zarządzającymi portalem (...), kiedy to właścicielem, administratorem i usługodawcą portalu była (...) z siedzibą w C. ((...)), podczas gdy z treści pisma pełnomocnika Odwołujących się z dnia 20 listopada 2020r. wprost wynikało, że: „...na wielu spotkaniach biznesowych Mój Mocodawca podkreśla! i poprawiał odbiorców, że nie jest on właścicielem, ani osobą zarządzającą ww. platformy.”, a ponadto w kilku miejscach ogólnodostępnego regulaminu zamieszczonego na platformie wprost wskazano, że „Administratorem i Usługodawcą jest (...) zarejestrowana w C., (...) numer rejestracyjny: Nr (...), a Użytkownik zobowiązany jest kierować wszelkie oświadczenia w związku z działalnością Usługodawcy do tego podmiotu", przy czym błędne przekonanie po stronie opinii publicznej mogło powstać ze względu na przedmiot działalności (...) Sp. z o.o. ujawniony w KRS, zgodnie z którym w zakresie działalności spółki mieściło się m.in. doradztwo związane z zarządzaniem; działalność firm centralnych (head offices); pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania; co bezpośrednio sugerowało, że Spółka świadczy jedynie usługi wspomagające.
6. Naruszenie art. 7 pkt. 14 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym oraz art. 24 ust. 1 i 2 pkt. 3 Ustawy poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że działanie Odwołujących, polegało na stosowaniu nieuczciwej praktyki rynkowej, o której mowa w art. 7 pkt 14 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) poprzez propagowanie programu (...) umożliwiającego zarejestrowanemu użytkownikowi platformy (...) budowanie struktury dystrybucyjnej w zamian za możliwość uzyskania korzyści materialnych w postaci wynagrodzenia lub prowizji określonych w regulaminie, które to korzyści są uzależnione przede wszystkim od wprowadzenia nowych członków (konsumentów) do systemu, podczas gdy zarówno przy rejestracji, jak też w wielu miejscach ogólnodostępnego regulaminu platformy zamieszczona była informacja że zasadniczą jest funkcja jako platformy wydobywczej kryptowalut bez obowiązku zapraszania nowych osób o czym, zgodnie z §5 ust. 6 pkt. 4 regulaminu należało informować użytkowników przystępujących do platformy, a wypłacana prowizja była uzależniona od zakupu przez nowych użytkowników oferowanych produktów związanych z miningiem kryptowalut (§5 ust. 2 regulaminu platformy), który to fakt również Prezes UOKiK stwierdził w pkt. 53 części 3 zaskarżanej decyzji, a autentyczność istnienia oferowanych produktów potwierdzają przedłożone przez Odwołujących się w toku postępowania faktury zakupu kart graficznych (koparek) służących do „wydobycia” kryptowalut oraz wskazania przez Odwołujących się lokalizacji przedmiotowych urządzeń.
7. Naruszenie art. 2 pkt. 8 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, poprzez:
1) pominięcie przy ustaleniu modelu „przeciętnego konsumenta” na potrzeby niniejszej sprawy, specyficzności i nowości oferowanego produktu, o czym Prezes UOKiK twierdzi w pkt. 81 zaskarżonej Decyzji, podczas, gdy zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego specyficzny, nieznany i nowy charakter usługi generalnie powinien dodatkowo wzmagać ostrożność, zmuszając klienta do wnikliwego zapoznania się z prezentowaną ofertą, wykluczając pochopną i nieprzemyślaną decyzję, co miało wpływ na ustalenie cech „przeciętnego konsumenta”;
2) brak podania jakichkolwiek danych statystycznych czy badań socjologicznych na podstawie których Prezes UOKiK ustalił, że zwykle osoby młode korzystają z nowoczesnych rozwiązań technicznych i technologicznych oraz że z uwagi na brak wykształcenia i doświadczenia nie znają uregulowań prawnych lub słabo rozróżniają i rozumieją różnice w rodzajach produkt w związanych z rynkiem kryptowalut, podczas gdy z ogólnodostępnych danych badań naukowych wynika, że udział osób inwestujących w kryptowaluty, które posiadają wyższe wykształcenie w latach objętych ramami postępowania był najwyższy.
8. Z daleko posuniętej ostrożności procesowej, w przypadku, gdy tut. Sąd uzna, że Odwołujący się ponoszą odpowiedzialność za naruszenie zarzuconych przepisów, niniejszym wskazuję, że doszło do naruszenie art. 111 Ustawy dot. wysokości zastosowanej kary pieniężnej, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w zakresie:
1) Uznania, iż zasięg terytorialny działalności był znaczny, a skutkami tych działań objęta została znaczna liczba konsumentów, podczas gdy nie jest wiarygodne przy ustaleniu zasięgu powołanie się na liczbę członków prywatnej grupy dyskusyjnej na portalu (...), nie mając dostępu do publikacji treści tej grupy;
2) Uznania, że Spółka oraz R. K. (1) uzyskali znaczne korzyści z projektu, podczas gdy Spółka była jedynie podmiotem świadczącym usługi marketingowe, nie była bowiem właścicielem ani beneficjentem przychodów z projektu, a sam Prezes UOKiK w pkt. 85 wskazuje, iż: „Mając powyższe na uwadze, w szczególności sposób prowadzenia działalności gospodarczej polegający na świadczeniu usług na rzecz organizatora platformy (...) co ograniczało bezpośrednią odpowiedzialność Spółki wobec konsumentów...’’, a w przypadku R. K. (1), Prezes UOKiK stwierdził, że „...w latach 2017 - 2019 z tytułu pełnienia funkcji jako członek zarządu (...) osiągnął korzyści w wysokości: (...) zł.”, która to kwota, biorąc pod uwagę, że jest to zarobek za 3 lata nie jest szczególnie wygórowana;
3) Uznania, że: „Do okoliczności łagodzących, wpływających na wymiar Prezes Urzędu zaliczył wyłącznie zaniechanie stosowania zakazanej praktyki przed wszczęciem niniejszego postępowania. W ocenie Prezesa Urzędu brak jest innych okoliczności łagodzących w niniejszej sprawie.”, podczas gdy została całkowicie pominięta współpraca z Prezesem UOKiK w toku postępowania, bowiem Odwołujący się przez cały czas trwania postępowania, prowadzili z Prezesem UOKiK korespondencję za pośrednictwem profesjonalnego pełnomocnika, a sporo materiału procesowego, na którym oparł się Prezes UOKiK przy wydaniu zaskarżanej Decyzji zostało przekazane przez Odwołujących się jak np. przygotowany specjalnie na prośbę Prezesa UOKiK rachunek zysków i strat przekazany pismem z dnia 22 listopada 2021 r.;
4) Uznanie, że naruszenia miały charakter umyślny, podczas, gdy Spółka oprócz usług marketingowych świadczyła również usługi informatyczne, w tym związane z zakupem i konfiguracją koparek kryptowalut, na potwierdzenie powyższego Spółka złożyła dowód w postaci faktur związanych z zakupem przedmiotowych koparek oraz wskazała miejsce lokalizacji zakupionych przez Spółkę urządzeń co świadczy to o tym, iż w świadomości osób zarządzających Spółką projekt był postrzegany jako wiarygodny, działający zgodnie z przedstawianymi powszechnie założeniami, co wyklucza umyślność jakiegokolwiek nagannego postępowania.
W związku z powyższym, powodowie (R. K. (1) oraz (...) sp. z o.o. z siedzibą we W.) wnieśli o:
1. uchylenie decyzji w zakresie punktu I, II, III, IV, V oraz VII i umorzenie postępowania w tej części;
2. zasądzenie na rzecz powodów kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
Ponadto, wnieśli o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów ze zrzutów ekranu wskazanych w uzasadnieniu do powyższego odwołania.
(odwołanie (...) sp. z o.o. oraz R. K. (1) z dnia 29.01.2022 r. wraz z załącznikami k. 29-59 akt sąd. Sprawy XVII AmA 18/22)
W odpowiedzi na powyższe odwołanie, Pozwany wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie od Powodów kosztów postępowania. Prezes Urzędu wniósł ponadto o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów.
(odpowiedź Prezesa UOKiK na odwołanie z dnia 5.08.2022 r. wraz z załącznikami k. 78-92 akt sąd.)
Odwołanie od powyższej decyzji wniósł również W. Z. (1) , kóry zarzucił jej naruszenie:
1. art. 7, 8, 77 i 107 § 3 k.p.a. w stopniu istotnie wpływającym na treść rozstrzygnięcia przejawiający się w niewłaściwej ocenie materiału dowodowego skutkujący błędnym ustaleniem, ze spółka (...) Sp. z o.o., a w szczególności ja jako prezes zarządu tejże spółki umyślnie rozpowszechniałem nieprawdziwe informacje o właścicielach lub osobach zarządzających portalem (...)
2. art. 7, 8, 77 i 107 § 3 k.p.a. w stopniu istotnie wpływającym na treść rozstrzygnięcia, a przejawiający się w nie mającym pokryciu w materiale dowodowym przyjęciu, że program (...) stanowił nieuczciwy system typu piramida, ponieważ umożliwiał budowanie struktury dystrybucyjnej w zamian za możliwość uzyskania korzyści materialnych w postaci wynagrodzenia lub prowizji określonych w regulaminie, które to korzyści były uzależnione przede wszystkim od wprowadzania nowych członków do systemu, przy czym decyzja nie zawiera żadnej analizy działania systemu (...) i nie wskazuje żadnych jego elementów, o których mowa w art. 7 pkt 14 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, ignorując całkowicie wyjaśnienia spółki i członków zarządu co do zasad działania systemu (...);
3. art. 7 pkt 14 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym w zw. z 24 ust. 1 i 2 pkt 3 Ustawy poprzez uznanie, że mechanizm działania programu (...) stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów jako system promocyjny typu piramida, w sytuacji gdy program opiera się w swojej istocie na zasadach stosowanych przez wiele podmiotów prowadzących działalność handlową, a uzyskiwanie korzyści nie opiera się przede wszystkim na pozyskiwaniu przez konsumenta nowych członków programu;
ewentualnie
4. art. 111 Ustawy poprzez wymierzenie kary niewspółmiernie wysokiej w stosunku do osiągniętych przychodów, nie uwzględnieniu wydatków ponoszonych z mojego majątku osobistego na rzecz spółki w kwocie ponad (...) zł, oraz w stosunku do moich starań o zapewnienie spółce płynności finansowej.
Ponadto, Powód wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentów.
Wskazując na powyższe zarzuty, Powód wniósł o uchylenie decyzji w całości ewentualnie o zmianę decyzji w punkcie VI podpunkt 1 i 2 poprzez obniżenie nałożonych kar pieniężnych.
(odwołanie W. Z. (1) z dnia 16.02.2022 r. wraz z załącznikami k. 28-52 akt sąd.)
W odpowiedzi na powyższe odwołanie Prezes Urzędu w całości podtrzymał swoje stanowisko wyrażone w zaskarżonym rozstrzygnięciu i wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od Powoda kosztów postępowania.
Jednocześnie wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów.
(odpowiedź Prezesa UOKiK na odwołanie z dnia 9.08.2022 r. wraz z załącznikami k. 97-109 akt sąd.)
W piśmie procesowym z dnia 1.11.2024 r. W. Z. (1) podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie. Podkreślił, że z dniem 24 kwietnia 2020 r. zrezygnował z pełnienia funkcji Prezesa Zarządu (...) sp. z o.o. Dodał, że R. K. (1) jest osobą faktycznie rządzącą i przewodzącą spółce wskazał, iż R. K. (1) jest osobą sprawującą faktyczną kontrolę nad funkcjonowaniem (...) sp. z o.o. Poinformował, że członek zarządu (...) sp. z o.o. nie zgłosił zmiany w KRS, co negatywnie wpłynęło na jego życie i nadal W. Z. (1) widnieje w nim jako Prezes Zarządu spółki. Wspomniał również, iż udzielił (...) sp. z o.o. pożyczek w kwocie (...) zł, które nie zostały mu zwrócone. Wskazał też, iż z powodu zaległości i dysponowaniem majątku (...) sp. z o.o. przez R. K. (1) doszło do problemów spółki z Urzędem Skarbowym we W., za które został osobiście obciążony. Podkreślił, że w momencie rezygnacji z pełnienia funkcji Prezesa Zarządu (...) sp. z o.o. pozostawił bezpłatnie cały majątek firmy (w tym samochody, sprzęt elektroniczny, wyposażenie meblowe) i mimo to został on obciążony długami spółki – zadłużeniem wobec Urzędu Skarbowego. W. Z. (1) odniósł się do komentarzy na portalu społecznościowym – (...) i do wypowiedzi R. K. (1) w trakcie tzw. „live” i wskazał, żeby nie łączyć go z przytoczonymi przez ww. członka zarządu (...) sp. z o.o. treściami. Oświadczył też, że ani on ani R. K. (1) nie byli właścicielami platformy, nie mieli możliwości ani dostępu do odpowiednich dokumentów. Dodał, że nie miał dostępu do wpłat użytkowników ani wpływu na budowanie struktury. Podkreślił, że wiedza o właścicielach i osobach zarządzających platformą nie byłą potrzebna, gdyż dla (...) sp. z o.o. ważne było wykonanie zleconego zadania. Oświadczył też, iż nie miał wpływu na zamieszczony w anglojęzycznej wersji regulamin, z uwagi na to, że (...) sp. z o.o. odpowiadała wyłącznie za zapewnienie infrastruktury technicznej tj. odpowiadała za działanie strony internetowej pod kątem technicznym (programowanie).
(pismo W. Z. (1) z dnia 1.11.2024 r. k. 156-161v akt sąd.)
Postanowieniem z dnia 27.06.2022 r. Sąd połączył sprawę o sygn. akt XVII AmA 18/22 (tj. sprawę z odwołania (...) sp. z o.o. oraz R. K. (1)) do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą o sygn. akt XVII AmA 17/22 (tj. sprawą z odwołania W. Z. (1)) i dalej prowadził połączone sprawy pod sygn. XVII AmA 17/22.
(postanowienie k. 73 akt sąd o sygn.. XVII AmA 18/22)
W dalszym toku postępowania strony nie zmieniły prezentowanych stanowisk.
(pismo Pozwanego z dnia 7.01.2025 r. k. 172—173, protokół z rozprawy z dnia 25.02.2025 r. k. 197-198 akt sąd.)
Sąd Okręgowy w Warszawie ustalił następujący stan faktyczny:
(...) sp. z o.o. z siedzibą we W. jest spółką prawa handlowego wpisaną do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Przedmiotem przeważającej działalności przedsiębiorcy jest działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki. Spółka została wpisana do rejestru w dniu 3 czerwca 2017 r.
Jedynymi udziałowcami spółki są: R. K. (1) oraz W. Z. (1) (mają po 50% udziałów).
R. K. (1) pełni funkcję członka zarządu spółki od dnia 3 czerwca 2017 r., zaś W. Z. (1) pełni funkcję Prezesa Zarządu spółki od dnia 3 czerwca 2017 r.
W. Z. (1) w piśmie z dnia 24 kwietnia 2020 r. skierowanym do R. K. (1) oświadczył, że rezygnuje z funkcji Prezesa Zarządu spółki (...) sp. z o.o.
W. Z. (1) próbował sprzedać R. K. (1) swoje udziały w Spółce, aczkolwiek bezskutecznie.
(okoliczności bezsporne, a ponadto odpis aktualny KRS’u (...) sp. z o.o. k. 159-161v akt sąd., odpis pełny KRS’u (...) sp. z o.o. k. 163-166v akt sąd., oświadczenie W. Z. (1) z dnia 24.04.2020 r. k. 103 akt adm., k. 107 akt adm., oświadczenie W. Z. (1) na rozprawie w dniu 26.02.2025 r. k. 198 akt sąd.)
Platforma (...) (dalej również jako: „ platforma”) rozpoczęła swoją działalność w dniu 25 lipca 2017 r.
Od 21 sierpnia 2018 r. do 9 sierpnia 2019 r. właścicielem, administratorem i usługodawcą platformy (...)była firma (...) z siedzibą w C., na (...). Członkiem zarządu (...) (dalej również jako: (...)) oraz jedynym udziałowcem był C. B.
Wcześniej właścicielem platformy (...) była spółka (...)z siedzibą na W. (...)
Dokumenty rejestrowe (...) (w przeciwieństwie do polskiego rejestru) nie są ogólnie dostępne.
W. Z. (1) w wywiadzie udzielonym T. P. (administratorowi konta (...)na (...)) wskazał, ze celowo założono spółkę zagraniczną ze względów prawnych i księgowych.
Przez platformę były oferowane użytkownikom produkty oparte o działalność w zakresie walut wirtualnych. Platforma oferowała uczestnikom 3 programy tj. program (...), program (...) oraz program (...).
W ramach programu (...) , użytkownik zawierał umowę (kontrakt) na wydobycie wybranej kryptowaluty (np. (...)czy (...)) wedle udostępnionych opcji i warunków w platformie. Użytkownik mógł wybrać rodzaj kontraktu według mocy obliczeniowej oraz ceny za 1 GH/s, MH/s lub H/s.
W ramach programu (...) użytkownik zawierał umowę (kontrakt) dotyczący wykorzystania dedykowanych algorytmów oraz odpowiednio zaprogramowanych botów, których zadaniem była maksymalizacja przychodów.
Natomiast, program (...) był programem afiliacyjnym, w ramach którego udostępniona jest usługa jako dodatkowe wsparcie miningu, oparta o autorski system automatycznego kopania metodą (...) (tj. wydobywanie 2 różnych walut wirtualnych jednocześnie) walut wirtualnych podnoszących rentowność programu (...) wraz z możliwością budowania struktury dystrybucyjnej w ramach tarczy. W ramach zakupionego programu użytkownik kupuje możliwość budowania struktury dystrybucyjnej i tym samym prawo do prowizji z tego tytułu, wraz z produktem, który jest mu udostępniany po zamknięciu jednej z tarcz. Zamknięcie tarczy miało nastąpić po wykupieniu przez określoną liczbę zaproszonych osób produktów oferowanych na platformie oraz miało powodować otrzymanie przez użytkownika dwudziestokrotności ceny jej zakupu. Każdy użytkownik otrzymuje(...) od osób bezpośrednio poleconych za ich zakupy w ramach posiadanej struktury. Na platformie dostępne były następujące rodzaje Tarcz (w nawiasie ich koszt): (...) ((...)), (...) ((...)),(...) ((...)), (...) ((...)) i (...) ((...)).
Umowy były zawierane przez użytkowników wyłącznie w formie elektronicznej. Przedmiotem umowy było świadczenie usług i możliwość zakupu produktów. Użytkownik wypełniał formularz rejestracyjny i zaznaczone checkboxy (tj. regulamin, treści informacyjne oraz polityka prywatności).
Platforma była dedykowana dla każdego użytkownika, zainteresowanego tematyką kryptowalut. Użytkownikami również mogli być konsumenci. Wśród zarejestrowanych użytkowników było ok. 5 000 polskich użytkowników.
(pismo (...) sp. z o.o. z dnia 16.07.2019 r. k. 13-17 akt adm., pismo (...) sp. z o.o. z dnia 19.08.2019 r. k. 28-29 akt adm., pismo (...) sp. z o.o. z dnia 21.10.2019 r. k. 61 akt adm., pismo (...) sp. z o.o. z dnia 14.02.2020 r. k. 62-63 akt adm., pismo (...) sp. z o.o. z dnia 3.07.2020 r. k. 78 akt adm., protokół nr (...) z utrwalania treści cyfrowych wraz z płytą CD - film (...) k. 82 akt sąd w zw. z k. 83-84 akt adm., protokół przesłuchania świadka R. K. (1) z dnia 15.01.2020 r k. 177-179 akt adm., protokół z przesłuchania świadka W. Z. (1) z dnia 23.09.2019 r. k. 180-181 akt adm.)
W Regulaminie (Warunki Świadczenia Usług, Polityka prywatności i Polityka cookies) znajdowały się m.in. takie zapisy jak:
-
-
„ Administratorem oraz Usługodawcą Platformy jest spółka (...) zarejestrowana w C., (...) numer rejestrowy: (...). Użytkownik zobowiązany jest kierować wszelkie oświadczenia w związku z działalnością u Usługodawcy do tego podmiotu, przy czym kontakt z Usługodawcą jest możliwy wedle dostępnego formularza na stronie bądź bezpośrednio pod adresem mailowym (...) (§ 1 ust 2) ;
-
-
„ W ramach Programu (...) (kopalnia kryptowalut wykorzystująca metodę(...) tj. wedle "dowodu wykonanej pracy", polegającą na kopaniu kryptowalut w której zysk zależny jest w głównej mierze od mocy obliczeniowej urządzeń wykorzystywanych do kopania, a nagroda w postaci otrzymania kryptowaluty trafia do użytkownika, który pierwszy rozwiąże dany blok) użytkownik zawiera umowę (kontrakt) na wydobycie wybranej kryptowaluty wedle udostępnionych opcji i warunków w platformie. Użytkownik może wybrać rodzaj kontraktu według mocy obliczeniowej oraz ceny za 1 GH/s, MH/s lub H/s. Wedle ilości wybranej mocy obliczeniowej ustalana jest cena, którą Użytkownik potwierdza dokonując zakupu ze środków posiadanych na koncie w Platformie. Kontrakty na wydobycie kryptowaluty są zawierane na określone okresy czasu i nie ma możliwości ich zamknięcia przed tym upływem. Usługodawca nie daje gwarancji uzyskania zarobku, gdyż jest to uzależnione w szczególności od skuteczności wydobycia kryptowalut oraz ich wartości, których cena jest określona wedle warunków rynkowych na giełdach kryptowalut. Program standardowo rozpoczyna funkcjonowanie po 10-20 dniach od dnia zakupu (w zależności od wybranego rodzaju), przy czym okres ten może zostać skrócony lub wydłużony ze względu na czas potrzebny do budowy oraz/lub aktywacji sprzętu, jednak nie więcej niż 90 dni. Okres rozpoczęcia działania programu może być inny, w związku z czym Użytkownik weryfikuje go w trakcie procesu dokonywania zakupu” (§ 2 ust. 2);
-
-
„Podstawową usługą (...) jest kopalnia kryptowalut w związku z czym Usługodawca w pierwszej kolejności rozwija Program (...) poprzez zakup sprzętu, serwisowanie urządzeń, ich utrzymanie oraz dalszy rozwój. Wszystkie pozostałe Programy dostępne w platformie mają znaczenie pomocnicze dla jej funkcjonowania celem zdywersyfikowania możliwości zarobkowych” (§ 2 ust. 5);
-
-
„Umowę mogą zawrzeć osoby fizyczne, osoby prawne oraz inne jednostki organizacyjna, którym ustawa przyznaje zdolność prawną. Pełnoletniość określa prawo danego kraju, z którego pochodzi Użytkownik. Rejestracja jest bezpłatna, w związku z czym Użytkownik uzyskuje dostęp do funkcjonalności platformy. W przypadku wątpliwości co do pełnoletniości Użytkownika, Usługodawca może dokonać jej weryfikacji, żądając przedłożenia odpowiednich dokumentów ją potwierdzających” (§ 3 ust. 1);
-
-
„Dokonując rejestracji w platformie Użytkownik, wobec wypełnienia formularza, akceptacji checkboxów i zatwierdzenia swoich danych, zawiera Umowę o świadczenie usług drogą elektroniczną, akceptuje udostępniony regulamin wraz z Polityką Prywatności i Polityką Cookies, a także w szczególności: (…) 4) Brak gwarancji uzyskania zysków, istnienie ryzyka w związku z nabywaniem, usług dotyczących kryptowalut” (§ 3 ust 3 pkt. 4);
-
-
„Działalność przedsiębiorstwa pod nazwą (...) nie odwołuje się do inwestycji jako funduszy inwestycyjnych. Sformułowanie „inwestycje" w zakresie działalności Usługodawcy należy definiować wyłącznie jako zakup programu dostępnego w platformie. Działalność Usługodawcy nie powinna być postrzegana jako doradztwo lub rekomendacja inwestycyjna ze strony Usługodawcy w celu dokonania zakupu, sprzedaży lub posiadania określonych rzeczy [majątku]. Spółka nie jest zarejestrowana jako doradca inwestycyjny” (§ 3 ust. 6);
-
-
„Użytkownik może otrzymać prowizję za zakup usług przez Użytkowników, których polecił do Platformy oraz innych Użytkowników będących w jego własnej strukturze dystrybucyjnej, wedle wartości dostępnych w Platformie oraz Planie Marketingowym” (§ 5 ust 2);
-
-
„Usługodawca oświadcza, a Użytkownik w ramach działalności w Platformie nie jest niezbędne ani konieczne do osiągnięcia zarobku. Wszelkie ewentualne informacje o sposobach osiąganego zarobku uwzględniające korzyści z zapraszania nowych osób nie mogą być interpretowane jako forma konieczna do funkcjonowania w platformie. W szczególności określenia „wszystko, co musisz zrobić to zaproszenie jednej/kolejnej osoby” nie oznacza, że jest to konieczne w ramach działalności Usługodawcy. Pozyskiwanie nowych Użytkowników ma na celu zwiększenie możliwości i zakresu zarobkowego Użytkowników, przy czym dostępność usług umożliwia korzystanie z platformy i osiąganie zarobków bez tych działań” (§ 5 ust 3);
-
-
„Użytkownik funkcjonujący w ramach platformy zobowiązany jest: (…) 4) poinformować każdą nową osobę o braku konieczności zapraszania nowych osób w ramach korzystania z Platformy, czym są wirtualne waluty, a także o istniejącym ryzyku w związku z działaniem na rynku wirtualnych walut” (§ 5 ust 6 pkt. 4);
-
-
„1. Naruszenia postanowień niniejszego regulaminu mogą, według uznania Usługodawcy, skutkować ostrzeżeniem, całkowitą blokadą Konta, ograniczeniem możliwości korzystania z określonych usług i nałożeniem kary umownej do wysokości zgromadzonych środków. W przypadku, gdy Użytkownik podjął działania, które nie są zakazane przez niniejszy regulamin, ale zostaną według oceny Usługodawcy uznane za szkodliwe lub niepożądane, może on zawiadomić Użytkownika drogą mailową, żądając natychmiastowego zaprzestania podejmowania takich działań i usunięcia skutków. Brak reakcji oraz niezwłoczne niezastosowanie się Użytkownika do żądania Usługodawcy stanowi naruszenie niniejszego regulaminu.
2. Wszelkie skutki powstałe w wyniku wejścia w posiadanie przez osoby trzecie hasła dostępu do konta użytkownika nie rodzą odpowiedzialności po stronie Usługodawcy. W szczególności dotyczy to przypadku gdy Użytkownik logował się do platformy z różnych lokacji [lokalizacji].
3. Usługodawca nie ponosi odpowiedzialności za usługi świadczone przez podmioty trzecie, które świadczą usługi na rzecz Użytkowników we własnym imieniu i na własny rachunek, na zasadach i na mocy odrębnych umów zawartych z Usługodawcą lub jego kontrahentami, w szczególności w odniesieniu do metod płatności. Określenie regulaminów świadczenia takich usług należy do podmiotów świadczących te usługi i podmioty te są wyłącznie za nie odpowiedzialne. Ewentualne reklamacje kierowane do Usługodawcy w tym zakresie będą przekazywane tym podmiotom.
4. Usługodawca nie ponosi odpowiedzialności za zmianę wartości uzyskanych środków na rynkach wirtualnych walut oraz załamanie rynku kryptowalut i brak możliwości osiągania zarobków pod względem ekonomicznym lub technicznym z [w oryginale błąd w pisowni- zamiast „from" - „z"- jest „form" tj. „stanowić" -przyp. Tłum.] wydobywania minimalnych wartości kryptowalut, w związku z czym Usługodawca ma prawo zawiesić działanie wybranych Programów” (§6);
-
-
„ Wszelkie prawa do Platformy oraz jej wszystkich elementów (w tym do oprogramowania układu funkcjonalnego, elementów graficznych, baz danych oraz utworów prezentowanych na Platformie) należą do Usługodawcy” (§ 11 ust 3).
Regulamin platformy (...) opublikowany zastał na stronie internetowej wyłącznie w wersji anglojęzycznej
(Regulamin – Warunki Świadczenia Usług, Polityka prywatności i Polityka cookies – uwierzytelnione tłumaczenie z języka angielskiego k. 22-27v akt adm., okoliczności niesporne k. 82 akt sąd.)
Spółka (...) była usługodawcą platformy (...)
Spółka (...)
sp. z o.o. oraz osoby nią zarządzające (R. K. (1) oraz W. Z. (1)) świadczyli usługi (wykonywali działalność w modelu outsourcingu z dziedziny marketingu i IT) na rzecz ww. przedsiębiorstwa. Jedną z usług było udostępnianie swojego wizerunku (członkowie zarządu (...)) celem promowania marki (...)Zaś, świadczenie przez (...) sp. z o.o. usług informatycznych polegało na wykonywaniu zleceń programistycznych takich jak np. przebudowa serwisu (...) w stosunku do pierwotnej wersji jaka była.
Warunki współpracy pomiędzy (...) a (...) zostały określone w formie ustnej (ew. mailowej). Powodowa Spółkę reprezentował wówczas R. K. (1). Wcześniej (tj. na samym początku istnienia Powodowej Spółki) została natomiast zawarta pisemna umowa ze spółką (...)Był to jedyny dokument pisemny jaki został zawarty w omawianej materii przez Powodową Spółkę.
(pismo (...) sp. z o.o. z dnia 16.07.2019 r. k. 13-17 akt adm., pismo (...) sp. z o.o. z dnia 19.08.2019 r. k. 28-29, k. 51-51v akt adm., pismo (...) sp. z o.o. z dnia 21.10.2019 r. k. 61 akt adm., pismo (...) sp. z o.o. z dnia 14.02.2020 r. k. 62-63 akt adm., pismo (...) sp. z o.o. z dnia 3.07.2020 r. k. 78 akt adm., oświadczenia Powoda W. Z. (1) na rozprawie w dniu25.02.2025 r. k. 198 akt sąd.) )
Posiadane przez (...) sp. z o.o. urządzenia do wydobywania kryptowalut znajdowały się w lokalizacjach którymi dysponują: W. Z. (1) oraz R. K. (1). Nie jest zaś znana lokalizacja urządzeń należących do (...)
(pismo (...) sp. z o.o. z dnia 14.02.2020 r. k. 62-63 akt adm., kopie faktur k. 64-75 akt adm.)
29 kwietnia 2019 r. Prezes Urzędu wszczął postępowanie wyjaśniające w sprawie ustalenia, czy zasady funkcjonowania i korzystania przez inwestorów, w tym konsumentów, z platformy https://(...) nie prowadzą do naruszenia zbiorowego interesu konsumentów oraz przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów lub innych ustaw chroniących interesy konsumentów.
(okoliczność bezsporna)
9 sierpnia 2019 r. została podjęta uchwała jedynego udziałowca (...) o likwidacji (...)
(uchwała z dnia 9.08.2019 r. k. 54 akt adm.)
22 czerwca 2020 r. platforma została przeniesiona na nową domenę tj.: (...)
(okoliczność bezsporna)
Zarówno w sieci Internet jak i w serwisach prowadzonych bezpośrednio przez platformę (...) członkowie zarządu (...) sp. z o.o. tj. R. K. (1) oraz W. Z. (1) byli przedstawiani jako CEO firmy (...)Członkowie zarządu (...) sp. z o.o. używali jednoznacznie sformułowań sugerujących, że to oni są osobami zarządzającymi i mającymi decydujący wpływ na kształt platformy np. „ planach na najbliższą przyszłość”, „ CEO”.
Powyższe potwierdzają wpisy na portalu społecznościowym (...)
(płyta CD nr 1 k. 80 akt adm., płyta CD nr 2 k. 82 akt adm., płyta CD nr 3 k. 84 akt adm.)
Z informacji przedstawionych na różnych blogach wynikało, że (...)jest polską firmą założoną przez dwóch Polaków: R. K. (1) i W. Z. (1).
Poniższe zrzuty ekranu ukazują przykładowe informacje o (...)
(płyta CD nr 1 k. 80 akt adm., płyta CD nr 3 k. 84 akt adm.)
Poniższy zrzut ekranu zachęca nowych użytkowników platformy do rejestracji za pośrednictwem linków referencyjnych, które miały umożliwić im pasywny dochód.
(płyta CD nr 1 k. 80 akt adm.)
Działania marketingowe były świadczone przez (...) sp. z o.o. zarówno w Internecie jak i na spotkaniach, które odbywały się na terenie całego kraju (Polski).
Poniżej przykładowe zaproszenie na spotkanie:
(płyta CD nr 3 k. 84 akt adm.)
W dniu 5 października 2020 r. Prezes Urzędu wszczął z urzędu postępowanie przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. w sprawie stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, polegającej na:
1)
wprowadzaniu w błąd poprzez rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji
o właścicielach i osobach zarządzających portalem (...) wskazujących, iż R. K. (1) oraz W. Z. (1) są właścicielami lub osobami zarządzającymi portalem (...), podczas gdy właścicielem, administratorem i usługodawcą portalu była (...)
z siedzibą w C. ((...)),
2)
stosowaniu nieuczciwej praktyki rynkowej, o której mowa w art. 7 pkt 14
ustawy z dnia 23 sierpnia 2007r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) poprzez propagowanie programu (...) umożliwiającego zarejestrowanemu użytkownikowi platformy (...) budowanie struktury dystrybucyjnej w zamian za możliwość uzyskania korzyści materialnych w postaci wynagrodzenia lub prowizji określonych w regulaminie, które to korzyści są uzależnione przede wszystkim od wprowadzenia nowych członków (konsumentów) do systemu.
Jednocześnie, pozwany wszczął postępowanie przeciwko R. K. (1) oraz W. Z. (1) jako osobom zarządzającym w (...) sp. z o.o. z siedzibą we W., którzy w okresie sprawowania swojej funkcji umyślnie dopuścili się przez swoje działanie lub zaniechanie do naruszenia przez Spółkę zakazu, o którym mowa w art. 24 Ustawy
(postanowienie Prezesa UOKiK z dnia 5.10.2020 r. k. 2-7v akt adm., zawiadomienie o wszczęciu postępowania z dnia 5.10.2020 r. k. 9-9v akt adm.)
W odpowiedzi na wszczęcie postępowania, (...) sp. z o.o. wskazał, iż nie wprowadzał w błąd konsumentów poprzez rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji o właścicielach i osobach zarządzających (...)W jego ocenie, sformułowania określające w ww. osoby były przede wszystkim publikowane w mediach społecznościowych, na których treść spółka, ani osoby nią zarządzające nie miały wspływu. Dodał również, że opinia publiczna, jak również R. K. (1), mogli posłużyć się taką nomenklaturą wobec R. K. (1) i W. Z. (1) z uwagi na stosowanie skrótu myślowego. (...) podkreśliło też, że media społecznościowe nie są oficjalnym dokumentem, którym powinni kierować się konsumenci przy wyborze inwestycji. Ogólnodostępny regulamin platformy wskazywał, że usługodawcą jest (...)zdaniem (...) sp. z o.o. określenie „ moja firma” może oznaczać identyfikację z przedsiębiorstwem, dla którego się pracuje, a niekoniecznie to, że jest się jego właścicielem. Ponadto, (...) sp. z o.o. wskazał, iż nie prowadzi nieuczciwej praktyki rynkowej opartej na systemie promocyjnym typu piramida z uwagi na fakt, iż kapitał dla członków programu promocyjnego był wypłacany z tytułu zakupu przez inne osoby realnych produktów, a nie z tytułu zaproszenia do programu nowych uczestników. R. K. (1) podkreślił, iż w ramach sprawowania swojej funkcji członka zarządu (...) sp. z o.o. umyślnie nie dopuścił przez swoje działanie lub zaniechanie naruszenia przez przedsiębiorcę zakazów określonych w art. 23a lub 24 Ustawy tj. praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów.
(pismo (...) sp. z o.o. oraz R. K. (1) z dnia 20.11.2020 r. k. 97-98 akt adm.)
W. Z. (1) w odpowiedzi na zawiadomienie o wszczęciu postępowania wskazał, iż jako członek zarządu (...) działał na podstawie ustaleń Spółki z platformą (...) wykonując czynności m.in. marketingowe związane z polskojęzycznym marketingiem i przedstawieniem funkcjonalności platformy. Zdaniem W. Z. (1) w przedmiotowej sprawie nie doszło do propagowania przez Spółkę systemu promocyjnego typu piramida, gdyż rozwiązanie (...) jest rodzajem marketingu afiliacyjnego stosowanego przez wiele sklepów internetowych czy banków, gdzie zyski uczestników nie biorą się z wpłat od nowych uczestników, lecz z sprzedaży własnej oraz prowizji od sprzedaży poszczególnych produktów. Dodał również, iż od połowy kwietnia 2019 r. nie miał wpływu na działania (...) sp. z o.o., zaś od kwietnia 2020 r. nie pełni funkcji w zarządzie Spółki w związku ze zgłoszoną rezygnacją.
(pismo W. Z. (1) z dnia 19.11.2020 r. wraz z załącznikami k. 102-104 akt adm., oświadczenie W. Z. (1) z dnia 24.04.2020 r. k. 103 akt adm., k. 107 akt adm. )
(...) sp. z o.o. wyniósł: za 2020 r. (...)zł., za 2019 r. (...) zł., za 2018 r. (...) zł., za 2017 r. (...)zł.
(...) sp. z o.o. wygenerował: w 2020 r. stratę w wysokości (...) zł, w 2019 r. stratę w wysokości (...) zł, w 2018 r. zysk w wysokości (...)zł., w 2017 r. zysk w wysokości (...)zł.
Informacje o wysokości przychodów (oraz kosztów jego uzyskania) R. K. (1) w roku 2019 oraz 2020 znajdują się w aktach administracyjnych na k. 115-121, 135-140. Postanowieniem z dnia 7.12.2021 r. Prezes Urzędu ograniczył W. Z. (1) prawo wglądu do tych dokumentów (k. 182 akt adm.).
Informacje o wysokości dochodów W. Z. (1) w roku 2018, 2020 znajdują się w aktach administracyjnych na k. 170-171, 145-146. Postanowieniem z dnia 7.12.2021 r. Prezes Urzędu ograniczył R. K. (1) oraz Powodowej Spółce prawo wglądu do tych dokumentów (k. 184 akt adm.).
W. Z. (1) w roku 2019 osiągnął dochód w wysokości (...)zł (k. 123-126 akt adm.).
(okoliczności niesporne, m.in. pkt 7 uzasadnienia decyzji a ponadto: (...) za rok 2017 k. 35-41v akt adm., (...) za rok 2018 k. 42-49 akt adm., PIT-36L za rok 2019 R. K. (1) k. 115-121 akt adm., PIT-36L za rok 2020 R. K. (1) k. 137-140 akt adm., PIT-37(27) W. Z. (1) za rok 2020 k. 143 akt adm., PIT-37 za rok 2020 W. Z. (1) k. 145-146v akt adm., pismo W. Z. (1) z dnia 14.11.2021 r. k. 167 akt adm., pismo (...) sp. z o.o. z dnia 22.11.2021 r. k. 174 akt adm., (...) za rok 2019 i 2020 k. 175 akt adm.
Przychody uzyskane przez osoby zarządzające Powodową spółka (tj. przez R. K. (1) oraz W. Z. (1)) w Powodowej Spółce w okresie od lipca 2017 do sierpnia 2019 (tj. w okresie zarzucanego w decyzji naruszenia przepisów ustawy) wynosił:
- przychody R. K. (1): (...) zł (w 2017 r.), (...) zł (w 2018 r.) oraz (...) zł (w 2019 r.) – łącznie (...) zł;
- przychody W. Z. (1): (...) zł (w 2017 r.), (...) zł (w 2018 r.) oraz (...) zł (w 2019 r.) – łącznie (...) zł.
(okoliczności niesporne pismo Powodowej Spółki oraz R. K. z dnia 28.10.2021 r. k. 154 w zw. z k. 151, 152 akt adm., pismo W. Z. z dnia 14.11.2021 r. k. 167 w zw. z k. 149 akt adm.)
Powodowa Spółka nie wypłacała wspólnikom dywidendy.
(pismo W. Z. (1) z dnia 14.11.2021 r. k. 167 akt adm., oświadczenie W. Z. (1) na rozprawie w dniu 26.02.2025 r. k. 198 akt sąd., twierdzenia W. Z. (1) – protokół z rozprawy k. 189 akt sąd.)
W chwili kiedy nastąpiło naruszenie zakazu opisanego w przedmiotowej Decyzji (tj. w roku 2017) W. Z. (1) liczył (...) lat (urodził się w roku (...)), zaś R. K. (1) liczył lat (...) (urodził się w roku (...)).
(okoliczności niesporne, a ponadto m.in. PIT-y k. 155, 157 akt adm.)
W. Z. (1) (w okresie lipiec 2017 r. – luty 2020 r.) z własnego majątku pokrył wydatki powodowej Spółki w kwocie (...) zł (przekazał środki na rachunek Spółki ew. uregulował zobowiązania Spółki).
(okoliczności niesporne k. .33 akt sąd AmA 17/22, a ponadto potwierdzenia transakcji k. 34-52 akt sąd AmA 17/22 )
W dniu 20.09.2018 r. powodowa Spółka zawarła z A. Ł. (na jego zlecenie) umowę na wykonanie platformy (...)(która zawierała program partnerski).
Prawomocną decyzją z dnia 30.09.2021 r. ( (...)) Pozwany nałożył na A. Ł. kare pieniężną za udzielenie nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd informacji (żądanych przez Pozwanego) w zakresie właściciela/usługodawcy platformy. W uzasadnieniu tej decyzji wskazano, że: w regulaminie (...)znajdowała się informacja, iż administratorem i usługodawcą platformy (...) był (...).; spółka (...) sp. z o.o. współpracowała z A. Ł. w zakresie opracowania programu partnerskiego; pomimo likwidacji (...)w dniu 9.08.2019 r., platforma (...) istniała i funkcjonowała do 31.08.2020 r.
(okoliczności niesporne k. 78-82 akt sąd AmA 17/22, a ponadto umowa z dnia 20.09.218 r. k. 85-86 akt sąd, decyzja z dnia 30.09.2021 r. k. 87-92 akt sad. )
7 grudnia 2021 r. Prezes UOKiK zawiadomił o zakończeniu postępowania i o możliwości zapoznania się z zebranym w sprawie materiałem oraz o możliwości złożenia ewentualnych wniosków. Strony postępowania nie skorzystały z przysługującego im prawa zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym oraz nie wypowiedziały się co do zebranego w sprawie materiału dowodowego.
(zawiadomienie Prezesa UOKiK z dnia 7.12.2021 r. k. 186 akt adm., z.p.o. k. 187-193 akt adm.)
Ustalając powyższy stan faktyczny Sąd oparł się zasadniczo na niespornych twierdzeniach stron (art. 229 k.p.c. oraz art. 230 k.p.c.). Twierdzenia te, mając oparcie w znajdujących się w aktach sprawy dokumentach (art. 245 oraz art. 246 k.p.c.) nie budziły wątpliwości Sądu.
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie jest zasadne tylko w części dotyczącej wysokości kar nałożonych przez Prezesa Urzędu na Powodów.
Wskazać należy, iż podstawę do ustalenia przez Prezesa Urzędu, że Powodowie naruszyli zbiorowe interesy konsumentów stanowił przepis art. 24 ust 1 i 2 pkt 3 Ustawy.
W myśl powołanej regulacji zakazane jest stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, przy czym przez praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów rozumie się godzące w nie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami zachowanie przedsiębiorcy, w szczególności: nieuczciwe praktyki rynkowe lub czyny nieuczciwej konkurencji.
W niniejszej sprawie nie budziło wątpliwości Sądu, że powodowa spółka ( (...) sp. z o.o. z siedzibą we W.) jest spółką prawa handlowego, zarejestrowaną w Krajowym Rejestrze Sądowym i wykonuje działalność gospodarczą w sposób zorganizowany i ciągły oraz, że jest przedsiębiorcą w rozumieniu art. 4 pkt 1 Ustawy. Dodatkowo należy wspomnieć, iż art. 1 ust 2 Ustawy reguluje zasady i tryb przeciwdziałania praktykom ograniczającym konkurencję, praktykom naruszającym zbiorowe interesy konsumentów oraz stosowaniu niedozwolonych postanowień wzorców umów, a także przeciwdziałania antykonkurencyjnym koncentracjom przedsiębiorców i ich związków, jeżeli te praktyki, stosowanie niedozwolonych postanowień lub koncentracje wywołują lub mogą wywoływać skutki na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zdaniem Sądu bezsporne jest również, że spółka wykonuje działalność gospodarczą w imieniu własnym, zaś jej praktyka wywoływała skutki na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Wskazać należy, iż platforma była dedykowana dla każdej osoby zainteresowanej tematyką kryptowalut, w tym do konsumentów. Sama spółka chociażby w piśmie z dnia 16 lipca 2019 r. (k. 13-17 akt adm.) wskazała wprost, że „ użytkownicy mogą być konsumentami”.
Zatem, pozostawała do rozstrzygnięcia kwestia, czy działania (...) sp. z o.o., opisane w stanie faktycznym sprawy, są bezprawne (sprzeczne z prawem bądź z dobrymi obyczajami) oraz czy naruszają zbiorowe interesy konsumentów.
O bezprawności w rozumieniu powołanego przepisu można mówić wtedy, gdy zachowanie przedsiębiorcy (zarówno działanie jak i zaniechanie) pozostaje w sprzeczności z obowiązującym porządkiem prawnym, zatem zarówno z normami prawnymi, jak również z zasadami współżycia społecznego i z dobrymi obyczajami. Bezprawność ta jest obiektywnym czynnikiem, a więc jest niezależna od jej winy i stopnia, co więcej nie ma znaczenia świadomość istnienia danych naruszeń. Nadto, bezprawność jest niezależna od wystąpienia szkody.
W świetle art. 24 Ustawy wskazać należy, iż do naruszenia zbiorowych interesów konsumentów dochodzi poprzez bezprawne działanie przedsiębiorcy, godzące w interesy konsumentów, o ile to działanie wywołuje negatywne skutki w sferze praw i obowiązków konsumentów. Jak słusznie Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 31 maja 2022 r. wskazał, że „ w literaturze przez „ godzenie” w zbiorowe interesy konsumentów należy rozumieć zarówno naruszenie tego interesu, jak też jego zagrożenie, na co wskazuje przede wszystkim szeroki wachlarz praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, które ze swej istoty mogą polegać jedynie na zagrożeniu, a nie aktualnym naruszeniu zbiorowych interesów konsumentów. W zakresie słowa „ godzenie” mieści się również narażenie na uszczerbek zbiorowych interesów konsumentów. Zatem godzenie w zbiorowe interesy konsumentów może polegać zarówno na ich naruszeniu, jak i zagrożeniu (…). Także w orzecznictwie sądowym jednolicie przyjmuje się, że godzenie w zbiorowe interesu konsumentów może polegać „na ich naruszeniu bądź zagrożeniu” (…). Do uznania danej praktyki za naruszającej zbiorowe interesy konsumentów wystarczy też samo zagrożenie naruszenia interesów konsumentów (…). Także Sąd Najwyższy charakteryzując praktyki naruszające zbiorowe interesy uznał, że są to zachowania przedsiębiorców które m.in. „godzą (naruszają lub zagrażają) w zbiorowe interesy konsumentów” (…) oraz że „ potencjalnie ofiarą takiego zachowania może być każdy konsument będący klientem lub potencjalnym klientem przedsiębiorcy (…)”. Zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie utrwalone jest zatem jednolite stanowisko, iż art. 24 ust. 2 OchrKonkurU mówiąc o „ godzeniu” w interesy konsumentów obejmuje swym zakresem zarówno ich aktualne naruszenie, jak i potencjalne, które określać można mianem „zagrożenia”. Zatem do uznania danej praktyki za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów wystarczy, stanowiąca zagrożenie, możliwość naruszenia interesów konsumentów, nie jest konieczne faktyczne wprowadzenie w błąd”. (wyrok Sądu Najwyższego Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych z dnia 31 maja 2022 r., sygn. akt I NSKP 1/22, Legalis nr 2850181). Jednocześnie wspomniane już negatywne skutki muszą dotykać szerszego kręgu konsumentów, tj. odnosić się do obecnych, przyszłych oraz potencjalnych konsumentów, a więc naruszać prawa nieograniczonej bliżej nieokreślonej liczby konsumentów. Interes prawny rozumiany jako określone potrzeby konsumenta uznane przez ustawodawcę za godne ochrony. (patrz Uchwałę Sądu Najwyższego Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 13 lipca 2006 r., sygn. akt III SZP 3/06, Legalis nr 75466).
Rację ma pozwany, że w niniejszej sprawie działania (...) sp. z o.o., mogły dotyczyć każdego konsumenta, nie tylko zarejestrowanych użytkowników platformy (...) ale także mogły one odnosić się nieograniczonego kręgu konsumentów z uwagi na fakt, że oferta przystąpienia do systemów kierowana była do nieograniczonego kręgu odbiorców. Działanie (...)sp. z o.o. nie dotyczyło zatem interesów poszczególnych osób, lecz szerokiego kręgu konsumentów, których sytuacja jest wspólna i identyczna. Należy zgodzić się z pozwanym, że działania (...) sp. z o.o. wskazują na naruszenie zbiorowych interesów konsumentów.
Zgodnie z definicją zawartą w art. 4 ust 1 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (dalej również jako: „ u.p.n.p.r.”) praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest nieuczciwa, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu. Zaś, za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się w szczególności praktykę rynkową wprowadzającą w błąd oraz agresywną praktykę rynkową, a także stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk (art. 4 ust. 2 u.p.n.p.r.
Natomiast, przez praktykę rynkową rozumie się działanie lub zaniechanie przedsiębiorcy, sposób postępowania, oświadczenie lub informację handlową, w szczególności reklamę i marketing, bezpośrednio związane z promocją lub nabyciem produktu przez konsumenta (art. 2 pkt 4 u.p.n.p.r.).
Wspomniany przepis art. 4 ust 1 u.p.n.p.r. definiuje nieuczciwą praktykę rynkową posiłkując się klauzulą generalną jaka jest „sprzeczność z dobrymi obyczajami”. Dobre obyczaje, jako klauzula generalna należy traktować jako normy moralne i zwyczajowe, jakimi przedsiębiorca powinien kierować się w swojej działalności gospodarczej. Wskazać należy, iż dobre obyczaje to także uczciwe zasady postępowania i ustalone zwyczaje w ujęciu etyczno-moralnym. W szczególności rozumie się przez nie szczególną umiejętność, staranność zawodową, uczciwość działania oraz dobrą wiarę. Dobre obyczaje to pewnego rodzaju wskazówki postępowania, które obiektywnie istnieją w przekonaniu etycznym społeczeństwa, a za miarę tych wymagań etycznych bierze się przeciętny poziom moralny właściwy godziwemu życiu zarobkowemu i gospodarczemu. Jako kryterium staranności zawodowej przyjmuje się uczciwość obrotu. Wspomnianą staranność należy łączyć z działalnością gospodarczą wykonywaną przez przedsiębiorcę. Działalność gospodarcza jest działalnością, którą powinien charakteryzować profesjonalizm w zakresie podejmowanych czynności, zawodowość, fachowość, a także uczciwość w sferze jej wykonywania ( Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz, red. dr hab. K. Osajda, 2019 r., System Informacji Prawniczej Legalis). Wskazać należy, iż dobre obyczaje ukazują pewien schemat zachowań przedsiębiorców, który winien służyć zapewnieniu ochrony innym uczestnikom obrotu (tu konsumentom).
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 maja 2021 r., sygn. akt I NSKP 1/21 wskazał, że „ W relacjach z konsumentami naruszenie dobrych obyczajów następuje na skutek nierzetelnych lub nieuczciwych zachowań przedsiębiorców odbiegających od powszechnie przyjmowanych zasad. Przeciętny konsument może oczekiwać od przedsiębiorcy działania profesjonalnego, zgodnego z prawem i powszechnie stosowanymi standardami. Dobre obyczaje nakazują, aby w relacji z konsumentami przedsiębiorca, m.in. rzetelnie traktował konsumentów, nie utrudniał im dochodzenia ich praw lub świadczeń od przedsiębiorców, wykonywał należycie swoje zobowiązania wobec konsumentów. Jednocześnie Sąd Najwyższy w powołanym orzeczeniu podkreślił, że nie zachodzi konieczność oceny zachowania danego przedsiębiorcy, któremu zarzucono praktykę polegającą na wprowadzeniu w błąd, w aspekcie ogólnej definicji nieuczciwej praktyki rynkowej z art. 4 ust. 1 NieuczPraktRynkU, mimo takiego nakazu wynikającego z dawnego brzmienia ust. 2 tego artykułu, a do takiej konkluzji skłania unijna wykładnia przepisów ustawy. Sąd Najwyższy w wyroku z 16 kwietnia 2015 r. wyjaśnił, że artykuł 5 ust. 1 Dyrektywy2005/29/WE ustanawia zakaz nieuczciwych praktyk handlowych. W dalszej kolejności art. 5 ust. 2 Dyrektywy wymienia kryteria pozwalające na ustalenie, czy dana praktyka jest nieuczciwa” (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych z dnia 26 maja 2021 r., sygn. akt I NSKP 1/21, Legalis nr 2607908).
Należy w tym miejscu również podkreślić, iż ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym zakazuje zarówno faktycznego, jak i potencjalnego zniekształcania zachowań rynkowych konsumentów. Nie ma zatem znaczenia kwestia motywacji, zamiaru, czy świadomości sprawcy. Nie jest zatem konieczne, aby to niedozwolone działanie było podjęte np. z zamiarem wprowadzenia w błąd konsumenta. Już samo zagrożenie interesu konsumenta stanowi przedmiot ochrony prawnej.
Działanie przedsiębiorcy musi być oceniane z perspektywy przeciętnego konsumenta, który w świetle ustawy o nieuczciwych praktykach rynkowych jest odpowiednio poinformowany, uważny i ostrożny, który świadomie podejmuje decyzje na podstawie dostępnych informacji. Jednakże, nie można uznać, że konsument posiada wiedzę specjalistyczną, która jest profesjonalna i kompletna.
Wskazać należy, że wprowadzającym w błąd działaniem może być m.in. rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji i może ono w szczególności dotyczyć informacji odnoszących się do przedstawicielstwa przedsiębiorcy (tu informacje o właścicielach i osobach zarządzających portalem). Podkreślić również należy, iż praktyki rynkowe wprowadzające w błąd uznaje się za szczególnie nieuczciwe, gdyż najczęściej oddziałują na strefę decyzyjną konsumenta i prowadzą do zniekształcenia jego decyzji rynkowych.
W niniejszej sprawie, zdaniem Sądu, wprowadzającym w błąd działaniem było rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji o właścicielach/osobach zarządzających portalem (...)wskazując, że R. K. (1) oraz W. Z. (1) są właścicielami lub osobami zarządzającymi ww. portalem, podczas gdy właścicielem, administratorem i usługodawcą portalu była (...). Z siedzibą w C..
Powodowie w swoich zarzutach wskazywali, że nie wprowadzali potencjalnych użytkowników w błąd, gdyż po pierwsze - regulamin platformy wyraźnie wskazywał na administratora i usługodawcę tj. na (...) po drugie powodowie nie mieli wpływu na wszelkie informacje wskazywane przez osoby trzecie na różnego rodzajach stronach internetowych, po trzecie (...) sp. z o.o. oraz R. K. (1) zarzucili, że R. K. (1) na wielu spotkaniach biznesowych podkreślał i poprawiał odbiorców, że nie jest on właścicielem, ani osobą zarządzającą platformą oraz po czwarte (...) sp. z o.o. oraz R. K. (1) zarzucili, iż mogło dojść do błędnego przekonania opinii publicznej ze względu na przedmiot działalności spółki (...) sp. z o.o. ujawniony w KRS’ie, zgodnie z którym w zakresie działalności spółki mieściło się m.in. doradztwo związane z zarządzaniem; działalność firm centralnych; pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania; co bezpośrednio sugerowało, że spółka świadczy tylko usługi wspomagające.
Odnosząc się do powyższych kwestii w pierwszej kolejności wskazać należy, iż regulamin platformy był w języku angielskim. Nie każdy potencjalny użytkownik władał biegle tym językiem, co mogło utrudnić zapoznanie się z treścią regulaminu jak i też jego zrozumienie. Dodać należy, że tłumaczenie regulaminu nie było ogólnodostępne dla przyszłych użytkowników.
Podkreślenia wymaga, że w niniejszej sprawie nie jest kwestionowany fakt, że usługodawcą platformy jest (...) tylko jest kwestionowane wprowadzenie w błąd co do właścicieli / osób zarządzających platformą.
R. K. (1) w odwołaniu wskazał, iż informował on, że nie jest właścicielem platformy, jednocześnie nie przedstawił żadnych dowodów na potwierdzenie swoich twierdzeń, zatem, w ocenie Sądu twierdzenia są gołosłowne.
Dodatkowo, strony postępowania wskazały, iż nie miały one wpływu na informacje przekazywane przez inne osoby na różnych stronach internetowych. Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że na oficjalnej stronie (...) na (...) zamieszczane były informacje o „właścicielach” platformy tj. o R. K. (1) oraz o W. Z. (1). Co więcej, na stronach internetowych blogerów były umieszczane informacje o tym, że (...) jest polską firmą, której właścicielami są powodowie. Gdyby (...)sp. z o.o. nie wprowadzał w błąd potencjalnych użytkowników to osoby trzecie nie wskazywałyby R. K. (1) i W. Z. (1) jako właścicieli platformy / osoby zarządzające platformą.
Zebrany w sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że członkowie zarządu (...) sp. z o.o. byli przedstawiani jako CEO firmy (...). Potwierdzają to chociażby wpisy na portalu społecznościowym (...)na profilu (...) np. (...) ! Za firmą (...) stoją dwie osoby – (…)W. i (…) R.” lub „Wywiad z CEO (...) (R. & W.)”. Tego typu określenia, zdaniem Sądu mogą wprowadzać konsumenta w błąd, co do osoby zarządzającej platformą bądź co do właściciela platformy. Co więcej, informacja o imionach i nazwiskach właścicieli / osób zarządzających platformą była dostępna publicznie (w sieci Internet - np. na portalu społecznościowym (...)), co mogło wzbudzać u potencjalnych użytkowników platformy poczucie zaufania, do tychże osób. Jak słusznie podkreślił w swojej decyzji Prezes Urzędu, że poprzez obecność osób, które miały być właścicielami / osobami zarządzającymi platformy projekt (...) był przedstawiany jako „polski’, co mogło mieć znaczny wpływ na decyzje podejmowane przez potencjalnych konsumentów (k. 14v-15 akt sąd.). Należy również zwrócić uwagę na to, iż nie tylko na stronie internetowej (...) pojawiały się tego typu wpisy, ale także na innych stronach internetowych np. na stronach internetowych blogerów, którzy wskazywali m.in., że (...) jest polską firmą, która została założona przez 2 osoby tj. przez R. K. (1) oraz W. Z. (1) (k. 80, k. 84 akt adm.).
Niezależnie od powyższego zwrócić również należy uwagę na to, że jak wyżej wskazano, dokumenty rejestrowe (...) nie były ogólnie dostępne. W związku z tym potencjalny konsument mógł być przekonany (z uwagi na okoliczności wyżej w uzasadnieniu opisane), że platformą, która w Regulaminie wskazywała jako usługodawcę (...) kierują W. Z. (1) oraz R. K. (1).
W konsekwencji Sąd uznał, że (...) sp. z o.o. wprowadzała konsumentów w błąd i rozpowszechniała nieprawdziwe informacje o właścicielach i osobach zarządzających portalem, co stanowiło praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów.
Zgodnie zaś art. 7 pkt 14 u.p.n.p.r. stanowi, że nieuczciwymi praktykami rynkowymi w każdych okolicznościach są następujące praktyki rynkowe wprowadzające w błąd: (…) zakładanie, prowadzenie lub propagowanie systemów promocyjnych typu piramida, w ramach których konsument wykonuje świadczenie w zamian za możliwość otrzymania korzyści materialnych, które są uzależnione przede wszystkim od wprowadzenia innych konsumentów do systemu, a nie od sprzedaży lub konsumpcji produktów.
W tym miejscu należy wskazać, że stosowne przepisy unijne stanowiące implementację powyższego przepisu były przedmiotem interpretacji TSUE w wyroku z dnia 3 kwietnia 2014 r., (...) sygn. sprawy C-515/12. TSUE (LEX nr 1446603) dokonał interpretacji przesłanek, które pozwalają na identyfikację systemu typu piramida. Trybunał wskazał, że zakaz obejmujący tego typu system, opiera się na trzech przesłankach:
1. tego typu promocja zasadza się na obietnicy, że konsument będzie miał możliwość osiągnąć korzyść ekonomiczną,
2. realizacja tej obietnicy zależy od przystąpienia do systemu innych konsumentów,
3. większość dochodów pozwalających sfinansować obiecane konsumentom wynagrodzenie nie jest wynikiem rzeczywistej działalności gospodarczej.
System promocyjny typu piramida stanowi praktykę handlową wprowadzającą w błąd wtedy, gdy system taki wymaga od konsumenta wykonania świadczenia w zamian za możliwość otrzymania wynagrodzenia, które jest uzależnione przede wszystkim od wprowadzenia innych konsumentów do systemu, a nie od sprzedaży lub konsumpcji produktów (patrz Dyrektywa 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotycząca nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym oraz zmieniająca dyrektywę Rady 84/450/EWG, dyrektywy 97/7/WE, 98/27/WE i 2002/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady, nr CELEX 32005L0029).
(...) sp. z o.o. prowadząc działania marketingowe na rzecz (...) (a wcześniej na rzecz (...)), w zakresie produktu (...) dostępnego na platformie (...) wskazywała na propagowanie systemu promocyjnego typu piramida. System ten był promowany poprzez liczne spotkania organizowane przez osoby zarządzające (...) sp. z o.o. na terenie całej Polski jak i w sieci Internet. Produkt (...) polegał na tym, że zarejestrowanemu użytkownikowi platformy umożliwiano budowanie struktury dystrybucyjnej w zamian za możliwość uzyskania korzyści materialnych w postaci wynagrodzenia bądź w postaci prowizji określonych w regulaminie, które to korzyści były uzależnione m.in. od wprowadzania nowych użytkowników. Innymi słowy, produkt (...) służył rozwojowi sieci w ten sposób, że użytkownicy zaangażowani w rozbudowę systemu byli w odpowiedni sposób wynagradzani za działania w kierunku pozyskania nowego użytkownika, który dokona zakupu oferowanych na platformie produktów. Wskazać należy, że konsument mógł również zostać użytkownikiem platformy (patrz § 3 ust. 1 regulaminu) i zbudować własną strukturę dystrybucyjną. W pierwszej kolejności potencjalny użytkownik musiał się zarejestrować za pośrednictwem np. linku referencyjnego partnera. Spółka (...)sp. z o.o. zachęcała do nabywania produktu (...) w celu zwiększenia rentowności produktu (...) oraz umożliwienia uzyskania dodatkowych korzyści (wynagrodzenie, prowizje). Jak już wcześniej wspomniano, każdy użytkownik miał otrzymać (...) kwoty wydanej przez osoby bezpośrednio polecone za ich zakupy w ramach posiadanej struktury. Podkreślić należy, że w związku z pozyskaniem określonej liczby użytkowników w ramach struktury, poza prowizją, użytkownik mógł także otrzymać 20-krotność cen nabycia produktu. Sposób działania programu (...) wskazuje jednoznacznie, iż wynagrodzenie za zamknięcie tarczy było związane z zakupem przez nowych użytkowników produktów.
(...) sp. z o.o. w odwołaniu wskazywała m.in. na to, iż istotą projektu były zyski z kopania kryptowalut, zaś prowizje w udziale partnerskim były związane wyłącznie ze sprzedażą produktów. R. K. (1) oraz W. Z. (1), jak wynika ze stanu faktycznego niniejszej sprawy, zakupili koparki do kryptowalut za niewielką kwotę, aby uwiarygodnić projekt w stosunku do potencjalnych użytkowników. Wspomniane urządzenia zostały zakupione za (...) zł. (patrz pismo (...) sp. z o.o. z dnia 14.02.2020 r. k. 62-77 akt adm.), co stanowiło niewielką kwotę w porównaniu z deklarowaną na platformie zebraną sumą od inwestorów ponad (...) (patrz decyzja Prezesa UOKiK z dnia 30.12.2021 r. k. 17 akt sąd.). Zatem, zdaniem Sądu, nie można było oczekiwać ogromnego zysku z programu (...), gdyż nie było dostatecznych urządzeń do kopania kryptowalut, co w konsekwencji oznacza, iż zysk nie był możliwy do osiągnięcia, z uwagi na brak dostatecznego sprzętu i mógł pochodzić on w większości z wpłat kolejnych użytkowników oraz budowania struktury dystrybucyjnej. (...) sp. z o.o. promowała platformę, w tym program (...), który umożliwiał użytkownikom polecającym osiąganie korzyści majątkowych.
(...) sp. z o.o. zwróciła uwagę na poszczególne § regulaminu dotyczące m.in. możliwości tworzenia sieci dystrybucji oraz informacji o ryzyku związanych z rynkiem walut wirtualnych oraz na informacje na stronie internetowej platformy zamieszczone w checkboxach przy rejestracji nowego użytkownika, zgodnie z którą osoba rejestrująca potwierdza zapoznanie się i akceptację zakresu usług oferowanych przez (...) w tym w szczególności jego zasadniczą funkcję jako platformy wydobywczej kryptowalut bez obowiązku zapraszania nowych osób, zasady wpłat i wypłat oraz strukturę dystrybucji programów i zakupionych w (...).
Odnosząc się do powyższego wskazać należy, iż zaznaczanie przez nowego użytkownika tzw. checkboxów, odnoszących się do zapoznania się przez niego z regulaminem jak i z funkcją platformy nie oznacza wcale, że taki użytkownik się z powyższymi informacjami zapoznał. Jeśli przez platformę wymagane było zaznaczenie poszczególnych checkboxów to użytkownik bez ich zaznaczenia nie mógł „przejść dalej” i korzystać np. z programów oferowanych na platformie (...) Dodać w powyższej kwestii również należy, iż zamieszczone w regulaminie informacje o ryzyku nie można uznać za okoliczności wpływające na odpowiedzialność (...) sp. z o.o. oraz osób nią zarządzających za stwierdzone praktyki.
Zwrócić również z należy uwagę, że omawiany regulamin opublikowany został na stronie internetowej wyłącznie w języku angielskim, co mogło utrudnić zapoznanie się z nim i zrozumienie jego treści przez osoby nie władające biegle tym językiem.
Sąd podziela stanowisko pozwanego, iż należy uznać za udowodnione, że opisana w pkt II decyzji praktyka (...) sp. z o.o. stanowiła system promocyjny typu piramida, zakazany w art. 7 pkt 14 u.p.n.p.r., gdyż jego promocja zasadza się na obietnicy, że konsument będzie miał możliwość osiągnąć korzyść ekonomiczną, realizacja tej obietnicy zależy od przystąpienia do systemu innych konsumentów oraz, że większość dochodów pozwalających sfinansować obiecane konsumentom wynagrodzenie nie jest wynikiem rzeczywistej działalności gospodarczej.
Nadmienić również należy, na co trafnie zwraca uwagę Pozwany, iż Powodowej Spółce nie postawiono zarzutu prowadzenia czy organizowania systemu promocyjnego typu piramida, lecz ograniczono się do zarzutu propagowania tego rodzaju systemu oraz wprowadzania w błąd co do właścicieli / osób zarządzających platforma (k. 82).
Kolejna grupa zarzutów odnosiła się do zebranego w sprawie materiału dowodowego.
Sąd na wstępnie pragnie wskazać, iż Prezes Urzędu, przy wydawaniu swojej decyzji może korzystać z wszelkich dostępnych źródeł i może wydawać postanowienia o zaliczeniu w poczet dowodu danych materiałów. Nie sposób zgodzić się ze stroną powodową ( (...) sp. z o.o. oraz R. K. (1)), iż Pozwany nie mógł ustalić stanu faktycznego niniejszej sprawy na podstawie dowodów zebranych w toku postępowania administracyjnego tj. z protokołu przesłuchania świadka W. Z. (1) z dnia 23 września 2019 r. oraz R. K. (1) z dnia 15 stycznia 2020 r. m.in. z uwagi na to, iż status prawny stron był odmienny - w innej sprawie ww. powodowie występowali jako świadkowie, a w niniejszej sprawie są określani jako Powodowie oraz, że strony powodowe nie miały możliwości zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym, gdyż nowe dowody zostały zaliczone w poczet dowodów dopiero w dniu zakończenia postepowania dowodowego w sprawie. W ocenie Sądu, Pozwany może korzystać z wszelkich źródeł w celu ustalenia prawidłowego stanu faktycznego sprawy. Odnośnie niemożności zapoznania się z zebranym w sprawie materiałem dowodowym wskazać należy, iż strony postępowania miały możliwość zapoznania się z całością zebranego w sprawie materiału dowodowego, jednakże tego nie uczynili (k. 187-193 akt adm.), zatem w ocenie Sądu powyższe zarzuty należało uznać za bezzasadne.
R. K. (1) oraz (...) sp. z o.o. zarzucili również niemożność sprawdzenia zrzutów ekranu wskazywanych przez pozwanego w zaskarżonej decyzji, gdyż wskazane przez Prezesa UOKiK linki prowadzą do strony startowej portalu społecznościowego (...) oraz do ogólnych stron na które pozwany się powoływał, a nie bezpośrednio do materiału, który został wykorzystany przy sporządzaniu decyzji. Powyższy zarzut Sąd uznał za niezasadny. Bowiem, ww. strony postępowania miały możliwość zapoznania się z całością zebranego materiału dowodowego, ale z niego nie skorzystały. W zebranym w sprawie materiale dowodowym znajdują się 3 płyty CD wraz ze screenami oraz z datami zamieszczenia zrzutów ekranu na konkretnej płycie. Dodać należy, że na koncie (...)na portalu społecznościowym (...) zamieszczono informacje o czynnościach UOKiK, co świadczy o tym, że (...) sp. z o.o. przekazała lub udostępniła te informacje administratorowi konta. Zdaniem Sądu, sposób prezentacji zabezpieczonych materiałów jest wiarygodny i nie budzi wątpliwości Sądu co do jego nieprawdziwości.
Podsumowując powyższą cześć rozważań, w ocenie Sądu, Powodowa Spółka stosowała nieuczciwe praktyki rynkowe opisane w w pkt. I oraz II zaskarżonej Decyzji (podniesione zarówno przez nią jak i przez pozostałych Powodów zarzuty, nie mogły doprowadzić do zmiany Decyzji w tym zakresie).
Odnosząc się do zarzutu związanego z wysokością nałożonych na powodów kar pieniężnych, Sąd uznał je częściowo za zasadne.
W pierwszej kolejności Sąd odniesie się do kar pieniężnych nałożonych na spółkę (...) sp. z o.o.
Stwierdzenie stosowania przez (...) sp. z o.o. opisanych w decyzji praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów stanowiło podstawę do nałożenia na tą spółkę kar pieniężnych na podstawie art. 111 oraz 106 ust. 1 pkt 4 Ustawy
Stosowanie do treści art. 106 ust 1 pkt 4 Ustawy Prezes Urzędu może nałożyć na przedsiębiorcę, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary, jeżeli przedsiębiorca ten, choćby nieumyślnie dopuścił się naruszenia zakazu określonego w art. 24.
Zauważyć jednakże należy, iż stosownie jednak do art. 106 ust. 5 i ust. 6 Ustawy w wypadku gdy przedsiębiorca w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary nie osiągnął obrotu lub osiągnął obrót w wysokości nieprzekraczającej równowartości 100 000 euro, Prezes Urzędu nakładając karę pieniężną na podstawie ust. 1 uwzględnia średni obrót osiągnięty przez przedsiębiorcę w trzech kolejnych latach obrotowych poprzedzających rok nałożenia kary. Gdyby jednak przedsiębiorca nie osiągnął obrotu w okresie trzyletnim, o którym mowa w ust. 5, lub gdy obrót przedsiębiorcy obliczony na podstawie tego przepisu nie przekracza równowartości 100 000 euro, Prezes Urzędu może nałożyć na przedsiębiorcę, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości nieprzekraczającej równowartości 10 000 euro.
Średni kurs euro, ustalony zgodnie z art. 5 Ustawy, wynosi 4,6148 zł. W niniejszej sprawie średni obrót osiągnięty przez Powodową Spółkę w trzech kolejnych latach obrotowych poprzedzających rok nałożenia kary (tj. w okresie 2018 -2020) nie przekroczył 100 000 euro. W tych okolicznościach kary wymierzone Powodowej spółce (stosownie do art. 106 ust. 6 uokik) nie mogła przekroczyć równowartości 10 000 euro (tj. kwoty (...) zł).
Pozwany wymierzając w pkt IV Decyzji karę Powodowej Spółce, wymierzył ją zatem w (...) wysokości.
Ustalając wysokość nakładanej kary pieniężnej, organ uwzględnia w szczególności okoliczności naruszenia przepisów ustawy oraz uprzednie naruszenie przepisów ustawy, a także okres, stopień oraz skutki rynkowe naruszenia przepisów ustawy, przy czym stopień naruszenia Prezes Urzędu ocenia biorąc pod uwagę okoliczności dotyczące natury naruszenia, działalności przedsiębiorcy, która stanowiła przedmiot naruszenia oraz - w przypadkach, o których mowa w art. 106 ust. 1 pkt 1-3 i w art. 108 ust. 1 pkt 2 - specyfiki rynku, na którym doszło do naruszenia; (art. 111 ust 1 pkt 1 Ustawy), jak również stopień wpływu zachowania osoby zarządzającej na naruszenie, którego dokonał przedsiębiorca, przychody uzyskane przez osobę zarządzającą u danego przedsiębiorcy, z uwzględnieniem okresu trwania naruszenia, oraz okres i skutki rynkowe naruszenia lub skutki naruszenia dla konsumentów (art. 111 ust 1 pkt 2 Ustawy).
Ustalając wysokość kar pieniężnych Prezes Urzędu bierze pod uwagę okoliczności łagodzące lub obciążające, które wystąpiły w sprawie (art. 111 ust 2 Ustawy).
Okolicznościami łagodzącymi są w szczególności:
-
-
dobrowolne usunięcie skutków naruszenia,
-
-
zaniechanie stosowania zakazanej praktyki przed wszczęciem postępowania lub niezwłocznie po jego wszczęciu,
-
-
podjęcie z własnej inicjatywy działań w celu zaprzestania naruszenia lub usunięcia jego skutków,
-
-
współpraca z Prezesem Urzędu w toku postępowania, w szczególności przyczynienie się do szybkiego i sprawnego przeprowadzenia postępowania,
Okolicznościami obciążającymi są:
-
-
dokonanie uprzednio podobnego naruszenia,
-
-
umyślność naruszenia;
-
-
znaczny zasięg terytorialny naruszenia lub jego skutków,
-
-
znaczne korzyści uzyskane przez przedsiębiorcę w związku z dokonanym naruszeniem.
Oceniając wysokość wymierzonych (...) sp. z o.o. kar, za praktyki opisane w pkt. I. oraz w pkt. II zaskarżonej decyzji, Sąd doszedł do przekonania, że kary te nie są proporcjonalne do stopnia naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, jakich dopuściła się spółka.
Oceniając charakter zarzuconych spółce praktyk i ich negatywne skutki w sferze ekonomicznych oraz pozaekonomicznych interesów konsumentów, stwierdzić należy, że stopień naruszenia tych interesów jest znaczny, co skutkowało przyjęciem przez pozwanego, że celowe jest nałożenie na (...) sp. z o.o. kar pieniężnych za praktyki opisane w pkt. I i w pkt. II zaskarżonej decyzji.
Zdaniem Sądu, słusznie pozwany wskazał, iż wszystkie praktyki zarzucane Spółce zostały dokonane w warunkach umyślności. Członkowie zarządu (...) świadomie i celowo rozpowszechniali nieprawdziwe informacje, że są właścicielami lub osobami zarządzającymi platformą, aby wzbudzić zaufanie wśród potencjalnych inwestorów. Oczywistym jest, że promowane korzyści dla użytkowników polecających platformę pochodziły z wpłat kolejnych użytkowników, o czym spółka wiedziała. Działania spółki były celowo ukształtowane, aby wbrew przepisom ustawy doprowadzić m.in. do tworzenia systemu dystrybucji opisanego powyżej, a w konsekwencji uzyskania większych korzyści dla spółki, co winno skutkować podwyższeniem kar.
Pozwany również zwrócił uwagę na okres stosowania zakwestionowanych praktyk tj. ponad 2 lata. Okres ten więc należało uznać za długotrwały. Prezes UOKiK uwzględnił również zasięg naruszeń i jak słusznie uznał, był on znaczny, gdyż spółka działała w sieci Internet, a więc naruszenia przy „użyciu” sieci Internet miały znaczny zasięg terytorialny, a więc mogły obejmować znacznie większą skalę konsumentów. Dodatkowo wskazać należy, iż wielu użytkowników czuło się poszkodowanych przez platformę i utworzyli oni grupę dyskusyjną „Poszkodowani przez (...), której celem było stworzenie społeczności osób poszkodowanych przez firmę (...) oraz wzajemnej pomocy ( płyta CD nr 3 k. 84 akt adm.).
Warto również zwrócić uwagę na kwestie finansowe. Bowiem, okres trwania naruszania zakazu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów trwał ponad 2 lata (w latach 2017-2019). Spółka w tym czasie uzyskała istotne korzyści finansowe. Łączny przychód w okresie 2017 - 2019 wyniósł bowiem ponad (...) zł ((...) zł + (...) zł (...) zł). W relacji do kapitału zakładowego Spółki wynoszącego jedynie (...)zł, kwotę (...). zł niewątpliwie należy uznać za znaczną.
W ocenie Sądu, stopień naruszenia przez (...) przepisów Ustawy był znaczny. Działania spółki były sprzeczne z obowiązującymi przepisami prawa. Praktyka (...) mogła wywołać m.in. skutki w zakresie interesów ekonomicznych konsumentów. Działania spółki naruszały prawo konsumentów do uzyskania rzetelnych informacji dotyczących zobowiązania. Konsumenci, po otrzymaniu nierzetelnych informacji mogli podejmować konkretne i nie zawsze korzystne decyzje odnoszące się do zawarcia umowy. Należy również zwrócić uwagę na rynek, w jakim obracali się potencjalni użytkownicy. Rynek kryptowalut jak i rynek kryptoaktywów jest dość specyficznym rodzajem rynku i nie każdy z potencjalnych konsumentów posiada dostateczną wiedzę o jego specyfice. Dla przeciętnego konsumenta uzyskanie od osób zarządzających spółką, osób doświadczonych informacji o możliwości uzyskania korzyści majątkowej za polecenie platformy i następnie zainwestowanie przez nowego użytkownika w dany produkt platformy jest możliwością uzyskania korzyści finansowych oraz kwestią zaufania do osób zarządzających daną spółką. Przykładowo, jeśli osobie z dużo większym doświadczeniem udało się uzyskać jakąś korzyść, to czemu potencjalnemu użytkownikowi platformy może to się nie udać.
Odnosząc się do okoliczności łagodzących wskazać należy, że (...) sp. z o.o. zaniechała stosowania praktyki z dniem 9 sierpnia 2019 r., tj. jeszcze przed wszczęciem postępowania. Prezes Urzędu wskazał w swej decyzji (pkt 84 uzasadnienia Decyzji k. 20v akt sąd.), że omawianą okoliczność łagodzącą uwzględnił wymierzając Powodowej Spółce karę. Zauważyć jednakże należy, iż w istocie tego nie uczynił albowiem karę wymierzył w (...) możliwej wysokości.
W ocenie Sądu, z uwagi na zaistnienie powyższej okoliczności łagodzącej, należało obniżyć Powodowej Spółce karę o (...) % tj. do kwoty 41 533,20 zł.
Podkreślenia również wymaga fakt, iż Spółka po raz pierwszy dopuściła się naruszenia przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Wskazać należy, iż ta okoliczność nie wpływa na obniżenie kary (będzie okolicznością obciążającą dopiero w przypadku ponownego naruszenia przepisów Ustawy).
(...) sp. z o.o. dodatkowo argumentowała, że zachodziła okoliczność łagodząca, tj. spółka współpracowała z pozwanym w postępowaniu.
W powyższej kwestii należy odnieść się do poglądu prawnego wyrażonego przez SN w wyroku z dnia 30.01.2019 r. (sygn. akt: I NSK 7/18), że współpraca z Prezesem Urzędu w toku postępowania może być uznana za okoliczność łagodzącą tylko wówczas, jeżeli wykracza poza obowiązki ustawowe. Pogląd ten Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela. Rację ma pozwany wywodząc, że wykonywanie żądania na podstawie art. 50 ust. 1 Ustawy jest niewystarczające, aby uznać to za współpracę zasługującą na uwzględnienie jako okoliczność łagodzącą.
Podsumowując, kary pieniężne w wysokości po 41 533,20 zł za każde naruszenie przepisów Ustawy przez Spółkę uwzględniają w ocenie Sądu zarówno okoliczności łagodzące jak i okoliczności obciążające i spełniają swoje cele prewencyjne, gdyż ich wysokość ma walor odstraszający dla spółki jak i dla innych przedsiębiorców przed podobnymi czynami.
Kary w powyższej wysokości odzwierciedlają okoliczności stosowania przez spółki praktyk naruszających interesy konsumentów i ich skutki dla interesów ekonomicznych konsumentów. Kary w tej wysokości mają również możliwość spełnić swoje cele prewencyjne, gdyż ich wysokość musi mieć walor odstraszający dla powodów jak i dla innych przedsiębiorców przed podobnymi czynami.
Następnie, Sąd odniesie się do kar pieniężnych nałożonych na R. K. (1) oraz W. Z. (1) .
Prezes Urzędu może nałożyć na osobę zarządzającą karę pieniężną w wysokości do 2 000 000 zł, jeżeli osoba ta, w ramach sprawowania swojej funkcji w czasie trwania stwierdzonego naruszenia, umyślnie dopuściła przez swoje działanie lub zaniechanie do naruszenia przez przedsiębiorcę zakazów określonych w art. 23a lub art. 24 ( art. 106b ust. 1 Ustawy). Zaś, w myśl art. 106b ust 3 Ustawy, nałożenie na osobę zarządzającą kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie w decyzji nakładającej na przedsiębiorcę karę pieniężną, o której mowa w art. 106 ust. 1 pkt 3a lub 4.
Kary pieniężne nałożone na Powodów (jako członków zarządu Powodowej Spółki) mieszczą się w granicy określonej Powyższym przepisem, Powodowie umyślnie dopuścili się naruszenia opisanych w Decyzji zakazów, oraz kary te Pozwany nałożył w decyzji nakładającej na Powodową Spółkę (przedsiębiorcę) karę o której mowa w art. 106 ust. 1 pkt 4.
W myśl art. 111 ust. 1 pkt. 2 Ustawy Prezes Urzędu, ustalając wysokość nakładanej kary pieniężnej, uwzględnia w szczególności okoliczności naruszenia przepisów ustawy oraz uprzednie naruszenie przepisów ustawy, stopień wpływu zachowania osoby zarządzającej na naruszenie, którego dokonał przedsiębiorca, przychody uzyskane przez osobę zarządzającą u danego przedsiębiorcy, z uwzględnieniem okresu trwania naruszenia, oraz okres i skutki rynkowe naruszenia lub skutki naruszenia dla konsumentów.
Sformułowanie w „szczególności” oznacza, że kryteria (dyrektywy), jakie Prezes Urzędu powinien wziąć pod uwagę, zostały wymienione jedynie przykładowo. Innymi słowy, skoro katalog dyrektyw jest katalogiem otwartym, to można uwzględnić również kryteria nie wymienione w tym przepisie.
Ponadto, w myśl art. 111 ust. 2 Ustawy Prezes UOKiK, ustalając wysokość kar pieniężnych winien uwzględnić okoliczności łagodzące (ust. 3) lub obciążające (ust.) 4 które wystąpiły w sprawie.
W toku postępowania zostało ustalone (pkt 7 uzasadnienia decyzji), że przychody uzyskane przez osoby zarządzające Powodową spółka (tj. przez R. K. (1) oraz W. Z. (1)) w Powodowej Spółce w okresie od lipca 2017 do sierpnia 2019 (tj. w okresie zarzucanego w decyzji naruszenia przepisów ustawy) wynosiły:
- przychody R. K. (1) (...) zł (w 2018 r.) oraz (...) zł (w 2019 r.) – łącznie (...) zł;
- przychody W. Z. (1) (...) zł (w 2018 r.) oraz (...) zł (w 2019 r.) – łącznie(...)zł.
Powyższe okoliczności należy uwzględnić z uwagi na art. 111 ust. 1 pkt 2 uokik („przychody uzyskane przez osobę zarządzającą u danego przedsiębiorcy”).
Wskazać ponadto należy, iż niezależnie od powyższego należy uwzględnić ogólną wysokość przychodów Powodów (niezależnie od ich źródła). Wynika to z treści na treść art. 111 ust. 1 uokik, gdzie użyto sformułowania „uwzględnia się w szczególności”. Okoliczność ta jest istotna z uwagi na zasadę proporcjonalności.
W ocenie Sądu nie ulegało wątpliwości, że Powodowie celowo i świadomie rozpowszechniali nieprawdziwe informacje o tym, że są jednymi z właścicieli / osobami zarządzającymi platformą, aby wzbudzić zaufanie potencjalnych użytkowników. Stopień wpływu R. K. (1) jak i W. Z. (1) na naruszenie (...) sp. z o.o. był wysoki. R. K. (1) był członkiem zarządu (...) sp. z o.o., a W. Z. (1) był Prezesem Zarządu spółki od momentu jej powstania. Tym samym, byli oni odpowiedzialni za prowadzenie bieżących spraw spółki. Powodowie mieli realny wpływ na działania spółki i na proces podejmowania głównych decyzji biznesowych w (...) sp. z o.o. Podkreślenia również wymaga, że powodowie propagowali system promocyjny typu piramida i byli świadomi na czym on polega.
Dodać należy, że zarówno R. K. (1) jak i W. Z. (1) osiągnęli korzyści w związku z dokonaniem przez (...) sp. z o.o. zakazów, o których mowa w art. 24 Ustawy Podkreślenia również wymaga, iż okres naruszeń wynikający z art. 24 Ustawy wynosił ponad 2 lata (od lipca 2017 r. do sierpnia 2019 r.).
Z drugiej strony należy wskazać, iż powodowie nie naruszyli uprzednio przepisów Ustawy (brak z tego tytułu okoliczności obciążającej).
Podkreślić należy że, w odniesieniu do omawianych Powodów zachodziła okoliczność łagodząca o której mowa w art. 106 ust. 3 pkt 1b Ustawy albowiem przed wszczęciem postępowania (tj. z dniem 9 sierpnia 2019 r.) nastąpiło zaniechane stosowania zakazanych praktyk (opisanych w pkt. I i II Decyzji). Okoliczność ta przemawiała zatem za wymierzeniem kary niższej. Pomimo to, Pozwany nie uwzględnił powyższego jako okoliczności łagodzącej (zob. pkt 113, 128, 142 oraz pkt 156 uzasadnienia zaskarżonej Decyzji). W ocenie Sadu istnienie tej okoliczności łagodzącej przemawia za obniżeniem każdej z kar wymierzonych zarówno W. Z. (1) jak i R. K. (1) o (...) (tj. o (...) zł).
Niezależnie od powyższego Sąd uznał, że w odniesieniu do W. Z. (1) należy dodatkowo kary obniżyć o kolejne (...)% (tj. o kolejne (...)zł). W. Z. (1) w chwili kiedy dopuszczał się naruszenia opisanych w Decyzji zakazów liczył lat (...). Był zatem osobą niedoświadczoną życiowo. Jak już wyżej wskazano, kryteria jakie Prezes Urzędu powinien wziąć pod uwagę, zostały wymienione jedynie przykładowo. W ocenie Sadu omawiana okoliczność powinna zostać uwzględniona przy nakładaniu sankcji na W. Z. (1).
W konsekwencji wysokość poszczególnych kar nakładanych na W. Z. (1) powinna wynosi 36 000 zł ((...) z kwoty (...) zł), zaś na R. K. (1) 40 500 zł (...) z kwoty (...) zł).
R. K. (1) podnosił, iż zachodziła okoliczność łagodząca, tj. współpracował on z pozwanym w postępowaniu. W tejże kwestii wskazać jednakże należy, że współpraca z Prezesem Urzędu w toku postępowania może być uznana za okoliczność łagodzącą tylko wtedy, jeżeli wykracza ona poza obowiązki ustawowe tzn. nie obejmuje tylko odpowiedzi na wezwania Prezesa Urzędu. W niniejszej sprawie, R. K. (1) udzielał odpowiedzi na żądanie pozwanego, jednakże udzielanie tych informacji było działaniem zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa (art. 50 ust. 1 Ustawy). Zatem, samo udzielanie odpowiedzi na żądanie pozwanego nie może być uznane za współpracę zasługującą na uwzględnienie jako okoliczność łagodzącą.
W. Z. (1) powoływał się na to, iż wymierzone na niego kary pieniężne są niewspółmierne do osiągniętych przychodów i nie uwzględniały wydatków ponoszonych z jego majątku osobistego na rzecz (...) w kwocie ponad(...)zł.
W ocenie Sądu, powyższe wydatki powoda na rzecz (...) sp. z o.o. nie mają większego znaczenia dla niniejszej sprawy, gdyż rozliczenia pomiędzy spółką i jej członkami nie są istotną rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.
Odnośnie natomiast kwestii osiągniętych przez W. Z. (1) przychodów w Powodowej Spółce w okresie 2017 -2019 wskazać należy, iż wyniosły one łącznie (...)zł. W ocenie Sądu kary pieniężne w łącznej wysokości 2 x 36 000 zł (łącznie 72 000 zł) stanowią jedynie (...) uzyskanych przez niego (jako osobę zarządzającą Powodowa Spółką) przychodów w okresie naruszania przez Spółkę omawianych przepisów ustawy. W tym kontekście kara tak ustalona nie może zostać uznana za nadmierną.
Kary pieniężne w wysokości po 36 000 zł (w odniesieniu do W. Z. (1)) oraz po 40 500 zł (w odniesieniu do R. K. (1)) za każde naruszenie przepisów Ustawy w ocenie Sądu uwzględniają zarówno okoliczności łagodzące jak i okoliczności obciążające i spełniają swoje cele prewencyjne, gdyż ich wysokość ma walor odstraszający dla powodów jak i dla innych przedsiębiorców przed podobnymi czynami.
Ustalone przez pozwanego kary pieniężnej odzwierciedlają okoliczności stosowania przez spółki praktyk naruszających interesy konsumentów i ich skutki dla interesów ekonomicznych konsumentów. Kary w tej wysokości mają możliwość spełnić swoje cele prewencyjne, gdyż ich wysokość musi mieć walor odstraszający dla powodów jak i dla innych przedsiębiorców przed podobnymi czynami.
Odnośnie podniesionych przez powoda zarzutów naruszenia przepisów k.p.a. , niezależnie od powyższego dodać należy, że Sąd orzekający w niniejszym składzie podziela utrwalony w judykaturze pogląd o nieskuteczności powoływania się na naruszenie przepisów postępowania administracyjnego w postępowaniu przed SOKiK, poza pewnymi wyjątkami. W szczególności, tego typu zarzuty zasadniczo nie mogą stanowić samoistnej podstawy uchylenia decyzji. Wynika to z faktu, że wniesienie do sądu odwołania od decyzji administracyjnej wszczyna dopiero cywilne, pierwszoinstancyjne postępowanie sądowe, w którym sąd dokonuje własnych ustaleń, rozważając całokształt materiału dowodowego (takie stanowisko wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 maja 1991r., sygn. akt III CRN 120/91; postanowieniu z dnia 11 sierpnia 1999r. sygn. akt I CKN 351/99; wyroku z dnia 19 stycznia 2001r. sygn. akt I CKN 1036/98). Podobnie Sąd Apelacyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z dnia 20 grudnia 2006r. stwierdził, iż zarzuty dotyczące naruszenia przepisów postępowania administracyjnego nie mogą być podnoszone przed SOKiK, który jako sąd powszechny rozpatruje sprawę od nowa, co skutkuje brakiem możliwości uchylenia decyzji zaskarżonej do tego sądu z uwagi na naruszenie przepisów postępowania administracyjnego (sygn. akt VI ACa 620/06).
Wyjątki od zasady, że zarzuty procesowanie odnoszące się do etapu postępowania administracyjnego nie mogą doprowadzić do uchylenia decyzji w ramach rozpoznania odwołania, które zostały wykreowane przez orzecznictwo Sądu Najwyższego, wskazują, że taka możliwość odnosi się tylko do takich zarzutów, które po pierwsze nie mogą być niejako konwalidowane na etapie postępowania sądowego (jak ma to miejsce np. w odniesieniu do ustaleń faktycznych, środków dowodowych, oceny dowodów, niektórych wad formalnych samej decyzji) ale także waga tych zarzutów musi być na tyle istotna, że uzasadnia ona uchylenie decyzji. Chodzi o takie uchybienia organu, na skutek których przedsiębiorca, którego dotyczy decyzja, nie ma zapewnionych odpowiednich gwarancji proceduralnych, w szczególności mówi się tutaj o uchybieniach tego rodzaju (wadach kwalifikowanych decyzji), które istotnie wpłynęły na merytoryczną treść zaskarżonej decyzji lub też takie sytuacja w których zaskarżona decyzja została wydana bez podstawy prawnej.
W tym kontekście, podnoszone przez powodów zarzuty naruszenia przepisów k.p.a. w żaden sposób nie są takimi, których ewentualne istnienie mogłoby uzasadniać uchylenie zaskarżonej decyzji.
W tych okolicznościach, na podstawie art. 479 31a § 3 zd. 1 k.p.c. Sąd zmienił zaskarżoną decyzji w ten sposób, że obniżył kary pieniężne wymierzone wszystkim Powodom (pkt I ppkt. 1., pkt II ppkt. 1, pkt III ppkt. 1 wyroku) oraz oddalił odwołania w pozostałych zakresach ( pkt. I ppkt. 2 , pkt. II ppkt 2, pkt. III ppkt. 2 wyroku).
Oddalenie żądania Powodów odnosiło się również do pkt. III Decyzji (gdzie zobowiązano powodowa Spółkę do złożenia oświadczenia w celu usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów). Zauważyć należy, iż Decyzja w tym zakresie znajdowała oparcie w art. 27 ust. 4 w związku z art. 26 ust. 2 Ustawy Podnoszone przez powodowa Spółkę oraz R. K. (1) zarzuty, iż brak jest technicznej możliwości opublikowania komunikatu na stronie internetowej (...)(k. 51 akt AmA 18/22) nie były zasadne albowiem słusznie Pozwany wskazuje (k. 82v), że obowiązki z określone w pkt III decyzji zostały powiązane nie z historycznym lecz aktualnym adresem strony internetowej powodowej spółki.
Pozwany słusznie ponadto obciążył Powodowa Spółkę (pkt VII Decyzji) kosztami postępowania w oparciu o art. 77 ust. 1 w zw. z art. 80 u.o.o.k.i.k. W tym zakresie Powodowie nie zarzucili Pozwanemu żadnych nieprawidłowości.
W pkt. I ppkt 3, w pkt. II ppkt 3, w pkt. III ppkt 3 orzeczono o kosztach procesu mając na uwadze jego wynik. Podstawę rozstrzygnięcia stanowił art. 100 k.p.c. zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone (zd. 1). Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu (zd. 2). Zauważyć należy, iż pozwany słusznie nałożył na powodów kary (jest zatem stroną wygrywającą). Jednocześnie w przeważającej części wysokość tych kar została uznana przez Sąd za prawidłową (90% w odniesieniu do Powodowej Spółki oraz do R. K. (1) oraz 80 % w odniesieniu do W. Z. (1)). W konsekwencji, skoro Pozwany wygrał co do zasady, oraz uległ jedynie co do niewielkiej części wymierzonych Powodom kar , to Sąd uznał, że Powodowie w całości powinni pokryć poniesione przez Pozwanego koszty, którymi były w sprawie niniejszej jedynie koszty zastępstwa procesowego w wysokości 720 zł, ustalonej w oparciu o przepis § 14 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804).
/sędzia Arkadiusz Zagrobelny/
Sygn. akt XVII AmA 17/22
ZARZĄDZENIE
1) (...)
a) (...)
2) (...)
/sędzia Arkadiusz Zagrobelny/
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Arkadiusz Zagrobelny
Data wytworzenia informacji: