Treść orzeczenia XVII AmA 55/23 - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

XVII AmA 55/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2024-05-29

Sygn. akt XVII AmA 55/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –	Sędzia SO Anna Maria Kowalik
Protokolant –	St.sekr.sąd. Jadwiga Skrzyńska

po rozpoznaniu 29 maja 2024 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w K. (poprzednio: (...) sp. z o.o. w K.)

przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

o stwierdzenie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 20 grudnia 2022 r. Nr (...)

1. oddala odwołanie;

2. zasądza od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w K. na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych), z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

Sygn. akt XVII AmA 55/23

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z 20 grudnia 2022 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej jako: pozwany, Prezes UOKiK),

I. na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 275) (dalej u.o.k.i.k.), po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, uznał za praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów działania (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w K. (dawniej: (...) Sp. z o. o. z siedzibą w K.), polegające na:

1. stosowaniu w załączniku pn. Promocje do zawieranych z konsumentami umów sprzedaży w przedmiocie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej opcjonalnego oświadczenia o przystąpieniu do promocji Usługo (...), co wprowadzało konsumentów w błąd co do charakteru ww. oświadczenia, które wiąże się z obligatoryjnym postanowieniem zawierającym żądanie przystąpienia do wykonywania umowy przed upływem ustawowego terminu do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa oraz co do istnienia szczególnej korzyści wynikającej ze skorzystania z tej promocji, w sytuacji, gdy przystąpienie do promocji nie rodziło po stronie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) zobowiązania do realizacji umowy w krótszym terminie a zawarcie umowy z uwzględnieniem ww. oświadczenia wyłączało możliwość skorzystania z uprawnienia do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa bez ponoszenia kosztów, co stanowi nieuczciwą praktykę rynkową w rozumieniu art. 5 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 5 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentów, a w konsekwencji stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i stwierdził zaniechanie jej stosowania z dniem 14 sierpnia 2021 r.;

2. rozpowszechnianiu podczas rozmowy sprzedażowej nieprawdziwej informacji o współpracy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) z Ministerstwem Klimatu i Środowiska (poprzednio Ministerstwo Klimatu), w sytuacji, gdy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) nie wiązały żadne umowy współpracy, ani też żadne umocowania do działania w imieniu lub na rzecz Ministerstwa Klimatu i Środowiska, co stanowi nieuczciwą praktykę rynkową w rozumieniu art. 5 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 5 ust. 3 pkt 6 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentów, a w konsekwencji stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i stwierdził zaniechanie jej stosowania z dniem 24 marca 2022 r.;

3. stosowaniu w zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umowach sprzedaży w zakresie Etapu I Umowy dotyczącego wykonania usługi zaprojektowania mikroinstalacji fotowoltaicznej postanowień o treści:

„ (...)

6. Inwestor w ramach Etapu I Umowy zobowiązuje się do:

a. przekazania wszelkich niezbędnych do przygotowania AAT danych, a także wszelkich innych dokumentów i informacji wymaganych przez Wykonawcę, koniecznych do wykonania Etapu I w całości - w terminie 3 dni od dnia zawarcia Umowy,

b. zatwierdzenia wizualizacji Instalacji PV - w terminie 3 dni od dnia otrzymania wizualizacji; w przypadku braku uwag co do wizualizacji w podanym terminie, zostanie ona uznana za zaakceptowaną,

c. (...)

7. Działania, brak działań bądź opóźnienie w działaniach Inwestora, nie mają wpływu na datę wykonania Etapu I Umowy przez Wykonawcę.

(…).”

przy jednoczesnym zobowiązaniu się (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) do wykonania w całości Etapu I Umowy w terminie 14 dni od zawarcia umowy, co zobowiązywało konsumentów, którzy nie wyrazili wyraźnej zgody na natychmiastowe wykonanie w pełni tej usługi, do współdziałania z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) przy wykonywaniu umowy w okresie, w którym konsument miał prawo od tej umowy odstąpić, co wprowadzało konsumentów w błąd odnośnie do wpływu podejmowanych przez nich działań na zakres przysługującego im prawa do odstąpienia od umowy i stanowi nieuczciwą praktykę rynkową w rozumieniu art. 5 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 5 ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentów, a w konsekwencji stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i stwierdził zaniechanie jej stosowania z dniem 16 września 2022 r.;

4. stosowaniu w Ogólnych Warunkach Współpracy stanowiących integralną część zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umów sprzedaży w zakresie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej postanowienia dotyczącego obowiązku zapłaty przez konsumentów wykonujących prawo odstąpienia od umowy za świadczenie spełnione do chwili odstąpienia od umowy, podczas, gdy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) nie była uprawniona do obciążania takimi kosztami konsumentów, którzy nie wyrazili wyraźnego żądania rozpoczęcia wykonania wyżej wymienionych usług przed upływem terminu do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa, co wprowadzało konsumentów w błąd odnośnie do przysługującego im prawa do odstąpienia od umowy bez ponoszenia kosztów, co stanowi nieuczciwą praktykę rynkową w rozumieniu art. 5 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 5 ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentów, a w konsekwencji stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i stwierdził zaniechanie jej stosowania z dniem 22 lutego 2021 r.;

5. stosowaniu w Ogólnych Warunkach Współpracy stanowiących integralną część zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umów sprzedaży w zakresie zaprojektowania, sprzedaży i montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej postanowienia dotyczącego obowiązku zapłaty wynagrodzenia za Etap I Umowy przez konsumentów wykonujących prawo odstąpienia od umowy, w przypadku wcześniejszego wykonania Etapu I Umowy w całości, podczas gdy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) nie była uprawniona do obciążania takimi kosztami konsumentów, którzy nie wyrazili wyraźnego żądania rozpoczęcia wykonywania wyżej wymienionych usług przed upływem terminu do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa, ewentualnie nie wyrazili wyraźnej zgody na wykonanie w pełni usług w zakresie Etapu I Umowy, przed upływem terminu do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa, co wprowadzało konsumentów w błąd odnośnie do przysługującego im prawa do odstąpienia od umowy bez ponoszenia kosztów, co stanowi nieuczciwą praktykę rynkową w rozumieniu art. 5 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 5 ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentów, a w konsekwencji stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i stwierdził zaniechanie jej stosowania z dniem 23 marca 2022 r.;

6. zamieszczaniu w zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umowach sprzedaży w zakresie zaprojektowania, sprzedaży i montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej i w Ogólnych Warunkach Współpracy stanowiących integralną część zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umów sprzedaży w zakresie zaprojektowania, sprzedaży i montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej postanowienia o treści:

„Inwestor potwierdza, że jest mu znane pouczenie zawarte w SI ust. 3 lit. a i b OWW dot. prawa do odstąpienia od umowy w zakresie Etapu II, w tym w szczególności zamówił natychmiastowe zamontowanie Instalacji PV, niezwłocznie po dostawie ostatniego elementu Instalacji PV - jeszcze przed upływem terminu na odstąpienie od Umowy oraz przyjął do wiadomości i zaakceptował, że w konsekwencji wraz z rozpoczęciem montażu, utraci przysługujące mu prawo do odstąpienia od umowy (podstawa prawna: art. 38 pkt 6 ustawy o prawach konsumenta (Dz.U. 2020. 287 t.j. z dnia 2020.02.21)

oraz zamieszczaniu w Ogólnych Warunkach Współpracy stanowiących integralną część zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umów sprzedaży w zakresie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej postanowienia o treści:

„(...) Inwestor przyjmuje do wiadomości i akceptuje, że w konsekwencji wraz z rozpoczęciem montażu utraci przysługujące mu prawo do odstąpienia od umowy ((podstawa prawna: art. 38 pkt 6 ustawy o prawach konsumenta (Dz.U. 2020. 287 t.j. z dnia 2020.02.21)).

co wprowadzało konsumentów w błąd odnośnie braku przysługującego im prawa do odstąpienia od umowy wraz z rozpoczęciem montażu, co stanowi nieuczciwą praktykę rynkową w rozumieniu art. 5 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 5 ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentów, a w konsekwencji stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i stwierdził zaniechanie jej stosowania z dniem 23 marca 2022 r.;

7. informowaniu konsumentów, za pośrednictwem stron internetowych (...) oraz (...). na temat bezpłatności wykonywanego audytu, podczas gdy w sytuacji kiedy konsument skorzystał z prawa do odstąpienia od umowy sprzedaży w zakresie zaprojektowania, sprzedaży i montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa zgodnie z art. 27 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. z 2020 r., poz. 287), (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) zastrzegała możliwość obciążenia konsumenta kosztem 2700 zł z tytułu wykonania czynności objętych Etapem I umowy, w tym czynności przeprowadzenia audytu technicznego, co wprowadzało konsumentów w błąd w zakresie faktycznych kosztów audytu, co stanowi nieuczciwą praktykę rynkową, o której mowa w art. 5 ust. t i ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 4 ust 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentów, a w konsekwencji stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i stwierdził zaniechanie jej stosowania z dniem 23 marca 2022 r.

II. Na podstawie art. 26 ust. 2 w związku z art. 27 ust. 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 275), po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów - Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nałożył na (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.) środki usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów wskutek praktyk stwierdzonych w pkt I niniejszej decyzji, w postaci:

1. obowiązku skierowania listem zwykłym oraz e-mailem - w terminie 3 miesięcy od daty uprawomocnienia się decyzji - do wszystkich konsumentów (z wyłączeniem konsumentów wskazanych w pkt II.2 sentencji niniejszej decyzji), którzy zawarli z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. jako poprzednikiem prawnym (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. lub z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. (obecnie: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K.) umowę sprzedaży w zakresie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej, pisemnej informacji o treści:

„Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał w dniu 20 grudnia 2022 r. decyzję nr (...) stwierdzającą stosowanie przez (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.) praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.

Jednocześnie informujemy, iż wydanie niniejszej decyzji nie zamyka konsumentom drogi do indywidualnego dochodzenia roszczeń. Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, w razie dokonania nieuczciwej praktyki rynkowej konsument, którego interes został naruszony może żądać m.in. naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych, w szczególności żądania unieważnienia umowy z obowiązkiem wzajemnego zwrotu świadczeń oraz zwrotu przez przedsiębiorcę kosztów związanych z nabyciem produktu.

Informujemy, że prawomocne decyzje Prezesa UOKiK mają charakter prejudykatu w postępowaniu sądowym. Oznacza to, że ustalenia Prezesa Urzędu co do faktu stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów są dla sądu wiążące. Nie musi on w tym zakresie prowadzić własnego postępowania dowodowego. Konsumenci mogą się powołać na prawomocną decyzję Prezesa UOKiK, gdy będą chcieli dochodzić swoich praw w sądzie.

Przekazany z niniejszą informacją załącznik zawiera opis praktyk stwierdzonych w decyzji Prezesa UOKiK nr (...) z dnia 20 grudnia 2022 r. ”

wraz z załącznikiem o treści:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.) otrzymała karę pieniężną za stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów polegających na:

- stosowaniu w załączniku pn. Promocje do zawieranych z konsumentami umów sprzedaży w przedmiocie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej opcjonalnego oświadczenia o przystąpieniu do promocji (...), co wprowadzało konsumentów w błąd co do charakteru ww. oświadczenia, które wiąże się z obligatoryjnym postanowieniem zawierającym żądanie przystąpienia do wykonywania umowy przed upływem ustawowego terminu do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa oraz co do istnienia szczególnej korzyści wynikającej ze skorzystania z tej promocji, w sytuacji, gdy przystąpienie do promocji nie rodziło po stronie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o. o. z siedzibą w K.) zobowiązania do realizacji umowy w krótszym terminie a zawarcie umowy z uwzględnieniem ww. oświadczenia wyłączało możliwość skorzystania z uprawnienia do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa bez ponoszenia kosztów,

- rozpowszechnianiu podczas rozmowy sprzedażowej nieprawdziwej informacji o współpracy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o. o. z siedzibą w K.) z Ministerstwem Klimatu i Środowiska (poprzednio Ministerstwo Klimatu), w sytuacji, gdy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) nie wiązały żadne umowy współpracy, ani też żadne umocowania do działania w imieniu łub na rzecz Ministerstwa Klimatu i Środowiska,

- stosowaniu w zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umowach sprzedaży w zakresie Etapu I Umowy dotyczącego wykonania usługi zaprojektowania mikroinstalacji fotowoltaicznej postanowień o treści:

„(…)

6. Inwestor w ramach Etapu I Umowy zobowiązuje się do:

b. zatwierdzenia wizualizacji Instalacji PV - w terminie 3 dni od dnia otrzymania wizualizacji; w przypadku braku uwag co do wizualizacji w podanym terminie, zostanie ona uznana za zaakceptowaną,

c. (...)

7. Działania, brak działań bądź opóźnienie w działaniach Inwestora, nie mają wpływu na datę wykonania Etapu I Umowy przez Wykonawcę.

(...).”

- stosowaniu w Ogólnych Warunkach Współpracy stanowiących integralną część zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umów sprzedaży w zakresie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej postanowienia dotyczącego obowiązku zapłaty przez konsumentów wykonujących prawo odstąpienia od umowy za świadczenie spełnione do chwili odstąpienia od umowy, podczas gdy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) nie była uprawniona do obciążania takimi kosztami konsumentów, którzy nie wyrazili wyraźnego żądania rozpoczęcia wykonania wyżej wymienionych usług przed upływem terminu do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa,

- stosowaniu w Ogólnych Warunkach Współpracy stanowiących integralną część zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umów sprzedaży w zakresie zaprojektowania, sprzedaży i montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej postanowienia dotyczącego obowiązku zapłaty wynagrodzenia za Etap I Umowy przez konsumentów wykonujących prawo odstąpienia od umowy, w przypadku wcześniejszego wykonania Etapu I Umowy w całości, podczas, gdy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) nie była uprawniona do obciążania takimi kosztami konsumentów, którzy nie wyrazili wyraźnego żądania rozpoczęcia wykonywania wyżej wymienionych usług przed upływem terminu do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa, ewentualnie nie wyrazili wyraźnej zgody na wykonanie w pełni usług w zakresie Etapu I Umowy, przed upływem terminu do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa,

- zamieszczaniu w zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umowach sprzedaży w zakresie zaprojektowania, sprzedaży i montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej i w Ogólnych Warunkach Współpracy stanowiących integralną część zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umów sprzedaży w zakresie zaprojektowania, sprzedaży i montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej postanowienia o treści:

„Inwestor potwierdza, że jest mu znane pouczenie zawarte w §1 ust. 3 lit. a i b OWW dot. prawa do odstąpienia od umowy w zakresie Etapu II, w tym w szczególności zamówił natychmiastowe zamontowanie Instalacji PV, niezwłocznie po dostawie ostatniego elementu Instalacji PV - jeszcze przed upływem terminu na odstąpienie od Umowy oraz przyjął do wiadomości i zaakceptował, że w konsekwencji wraz z rozpoczęciem montażu, utraci przysługujące mu prawo do odstąpienia od umowy (podstawa prawna: art. 38 pkt 6 ustawy o prawach konsumenta (Dz.U. 2020. 287 t.j. z dnia 2020.02.21)” oraz zamieszczaniu w Ogólnych Warunkach Współpracy stanowiących integralną część zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umów sprzedaży w zakresie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej postanowienia o treści:

- informowaniu konsumentów, za pośrednictwem stron internetowych (...) oraz (...) na temat bezpłatności wykonywanego audytu, podczas gdy w sytuacji kiedy konsument skorzystał z prawa do odstąpienia od umowy sprzedaży w zakresie zaprojektowania, sprzedaży i montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa zgodnie z art. 27 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. z 2020 r., poz. 287), (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o. o. z siedzibą w K.) zastrzegała możliwość obciążenia konsumenta kosztem 2700 zł z tytułu wykonania czynności objętych Etapem I umowy, w tym czynności przeprowadzenia audytu technicznego.”

Pisemna informacja z załącznikiem zostanie przekazana z uwzględnieniem następujących zasad:

a) nadanie listu nastąpi na ostatni znany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.) adres do doręczeń konsumenta;

b) wysłanie e-maila nastąpi na ostatni znany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.) adres poczty elektronicznej do doręczeń konsumenta;

c) pisemna informacja oraz załącznik do niej w warstwie wizualnej sporządzone zostaną czcionką Times New Roman w rozmiarze co najmniej 11, w kolorze czarnym, na białym tle;

d) pisemna informacja oraz załącznik do niej dostarczone zostaną konsumentom listem zwykłym;

2. obowiązku skierowania listem zwykłym oraz e-mailem - w terminie 3 miesięcy od daty uprawomocnienia się decyzji - do konsumentów, którzy zawarli z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K., jako poprzednikiem prawnym (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. lub z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. (obecnie: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K.) umowę sprzedaży w zakresie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej, a następnie korzystając z prawa do odstąpienia od umowy, o którym mowa w art. 27 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2020 r., poz. 287 ze zm.) od takiej umowy odstąpili, co skutkowało brakiem realizacji przewidzianego w umowie montażu ww. mikroinstalacji, oraz nie otrzymali do chwili wysłania niniejszej korespondencji zwrotu wszystkich wpłaconych środków, pisemnej informacji o treści:

„Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydoi w dniu 20 grudnia 2022 r. decyzję nr (...) stwierdzającą stosowanie przez (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.) praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.

Informujemy, że istnieje możliwość otrzymania przez Państwa zwrotu środków wpłaconych w związku z zawartą umową sprzedaży w zakresie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej, które nie zostały dotychczas zwrócone po odstąpieniu przez Państwa od ww. umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa. W celu uzyskania zwrotu należy złożyć dyspozycję wraz z podaniem numeru rachunku. Dyspozycję zwrotu proszę przesłać pocztą na adres: [ (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) uzupełni adres] lub e-mailem na adres: [ (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o. o. z siedzibą w K.) uzupełni adres].

Przekazany z niniejszą informacją załącznik zawiera opis praktyk stwierdzonych w decyzji Prezesa UOKiK nr (...) z dnia 20 grudnia 2022 r. ”

wraz z załącznikiem o treści wskazanej w pkt II.1 sentencji niniejszej decyzji.

Pisemna informacja z załącznikiem zostanie przekazana z uwzględnieniem następujących zasad:

c) pisemna informacja oraz załącznik do niej w warstwie wizualnej sporządzone zostaną czcionką Times New Roman w rozmiarze co najmniej 11, w kolorze czarnym, na białym tle;

d) pisemna informacja oraz załącznik do niej dostarczone zostaną konsumentom listem zwykłym;

3. obowiązku skierowania w drodze wiadomości SMS - w terminie 3 miesięcy od daty uprawomocnienia się decyzji (nie wcześniej jednak niż w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się decyzji) - do konsumentów, którzy zawarli z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K., jako poprzednikiem prawnym (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. lub z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. (obecnie: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K.) umowę sprzedaży w zakresie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej, a następnie korzystając z prawa do odstąpienia od umowy, o którym mowa w art. 27 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2020 r., poz. 287 ze zm.) od takiej umowy odstąpili co skutkowało brakiem realizacji przewidzianego w umowie montażu ww. mikroinstalacji, oraz nie otrzymali do chwili wysłania niniejszej wiadomości zwrotu wszystkich wpłaconych środków, wiadomości SMS o treści: „(...) (dawniej: (...)) informuje, że Prezes UOKiK wydał decyzję nr (...). Informacje o możliwych zwrotach pieniędzy są dostępne na stronie internetowej (...)”. Ww. wiadomość SMS zostanie wysłana na ostatni znany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.) numer telefonu podany przez konsumenta;

4. dokonanie zwrotu wszystkich wpłaconych środków w związku z zawartą z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K., jako poprzednikiem prawnym (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. lub z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. (obecnie: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K.) umową sprzedaży w zakresie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej, wszystkim konsumentom, którzy korzystając z prawa do odstąpienia od umowy, o którym mowa w art. 27 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2020 r., poz. 287 ze zm.) od takiej umowy odstąpili i złożyli dyspozycję zwrotu o której mowa w pkt II.2 sentencji niniejszej decyzji. Ww. zwrotu (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.) dokona w terminie 30 dni od dnia złożenia dyspozycji na numer rachunku bankowego wskazany w dyspozycji zwrotu lub inny sposób wskazany przez konsumenta;

5. obowiązku publikacji - w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się decyzji – na oficjalnej stronie internetowej (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.) (w dacie wydania niniejszej decyzji jest to strona internetowa (...)) oświadczenia o treści:

Szczegółowe informacje dostępne są w treści decyzji Prezesa UOKiK nr (...) z dnia 20 grudnia 2022 r., opublikowanej na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pod adresem [w tym miejscu zostanie dodane hiperłącze (link) odsyłające do wersji jawnej decyzji w bazie dostępnej pod adresem www.uokik.gov.pn

- stosowaniu w załączniku pn. Promocje do zawieranych z konsumentami umów sprzedaży w przedmiocie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej opcjonalnego oświadczenia o przystąpieniu do promocji (...), co wprowadzało konsumentów w błąd co do charakteru ww. oświadczenia, które wiąże się z obligatoryjnym postanowieniem zawierającym żądanie przystąpienia do wykonywania umowy przed upływem ustawowego terminu do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa oraz co do istnienia szczególnej korzyści wynikającej ze skorzystania z tej promocji, w sytuacji, gdy przystąpienie do promocji nie rodziło po stronie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) zobowiązania do realizacji umowy w krótszym terminie a zawarcie umowy z uwzględnieniem ww. oświadczenia wyłączało możliwość skorzystania z uprawnienia do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa bez ponoszenia kosztów,

- rozpowszechnianiu podczas rozmowy sprzedażowej nieprawdziwej informacji o współpracy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) z Ministerstwem Klimatu i Środowiska (poprzednio Ministerstwo Klimatu), w sytuacji, gdy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) nie wiązały żadne umowy współpracy, ani też żadne umocowania do działania w imieniu lub na rzecz Ministerstwa Klimatu i Środowiska,

» (...)

6. Inwestor w ramach Etapu I Umowy zobowiązuje się do:

b. zatwierdzenia wizualizacji Instalacji PV - w terminie 3 dni od dnia otrzymania wizualizacji; w przypadku braku uwag co do wizualizacji w podanym terminie, zostanie ona uznana za zaakceptowaną,

c. (...)

7. Działania, brak działań bądź opóźnienie w działaniach Inwestora, nie mają wpływu na datę wykonania Etapu I Umowy przez Wykonawcę.

(...).”

- stosowaniu w Ogólnych Warunkach Współpracy stanowiących integralną część zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umów sprzedaży w zakresie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej postanowienia dotyczącego obowiązku zapłaty przez konsumentów wykonujących prawo odstąpienia od umowy za świadczenie spełnione do chwili odstąpienia od umowy, podczas, gdy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) nie była uprawniona do obciążania takimi kosztami konsumentów, którzy nie wyrazili wyraźnego żądania rozpoczęcia wykonania wyżej wymienionych usług przed upływem terminu do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa,

- stosowaniu w Ogólnych Warunkach Współpracy stanowiących integralną część zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umów sprzedaży w zakresie zaprojektowania, sprzedaży i montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej postanowienia dotyczącego obowiązku zapłaty wynagrodzenia za Etap I Umowy przez konsumentów wykonujących prawo odstąpienia od umowy, w przypadku wcześniejszego wykonania Etapu I Umowy w całości, podczas gdy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.) nie była uprawniona do obciążania takimi kosztami konsumentów, którzy nie wyrazili wyraźnego żądania rozpoczęcia wykonywania wyżej wymienionych usług przed upływem terminu do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa, ewentualnie nie wyrazili wyraźnej zgody na wykonanie w pełni usług w zakresie Etapu I Umowy, przed upływem terminu do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa,

„Inwestor potwierdza, że jest mu znane pouczenie zawarte w §1 ust. 3 lit. a i b OWW dot. prawa do odstąpienia od umowy w zakresie Etapu II, w tym w szczególności zamówił natychmiastowe zamontowanie Instalacji PV, niezwłocznie po dostawie ostatniego elementu Instalacji PV - jeszcze przed upływem terminu na odstąpienie od Umowy oraz przyjął do wiadomości i zaakceptował, że w konsekwencji wraz z rozpoczęciem montażu, utraci przysługujące mu prawo do odstąpienia od umowy (podstawa prawna: art. 38 pkt 6 ustawy o prawach konsumenta (Dz.U. 2020. 287 t.j. z dnia 2020.02.21) oraz zamieszczaniu w Ogólnych Warunkach Współpracy stanowiących integralną część zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umów sprzedaży w zakresie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej postanowienia o treści:

Powyższe oświadczenie zostanie złożone w ten sposób, że:

a) treść przedmiotowego oświadczenia będzie dostępna i utrzymana na tej stronie internetowej przez okres 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się tej decyzji;

b) oświadczenie będzie wypełniało zawartość strony głównej, bez jakichkolwiek wyskakujących okienek (oświadczenie nie może przybrać formy np. rotacyjnego banera czy slajdera);

c) tekst powyższego oświadczenia będzie wyjustowany oraz wpisany czarną czcionką (kod szesnastkowy RGB #000000) ARIAL na białym tle (kod szesnastkowy RGB

d) wielkość czcionki powinna odpowiadać wielkości czcionki zwyczajowo używanej na ww. stronie internetowej;

e) w przypadku zmiany nazwy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.), jej przekształcenia lub przejścia praw i obowiązków na inny podmiot pod jakimkolwiek tytułem, publikacja zostanie zrealizowana odpowiednio przez lub za pośrednictwem (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.) lub następcy prawnego, ze wskazaniem nazw dawnej i nowej;

6. obowiązku publikacji - w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się decyzji - na portalu (...) (w dacie wydania niniejszej decyzji jest to profil o nazwie (...), dostępny pod adresem

(...)) komunikatu o treści:

„Konsumencie, w związku z decyzją Prezesa #UOKiK nr (...) wydaną w dniu 20 grudnia 2022 r. (...) spotka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o. o.) informuje, że stosowała praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów. ttdecyzjaUOKiK

Szczegółowe informacje na temat praktyk (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) sp. z o. o.) dostępne są w decyzji Prezesa t/UOKiK nr (...) z dnia 20 grudnia 2022 r., opublikowanej na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pod adresem [tutaj zostanie dodane hiperłącze (link) odsyłające do wersji jawnej decyzji w bazie decyzji dostępnej pod adresem www.uokik.gov.pl]."

a) komunikat będzie dostępny i utrzymywany na publicznie dostępnym profilu BO

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.) prowadzonym w języku polskim (na dzień wydania decyzji profil ten jest dostępny pod adresem (...)) przez okres 6 (sześciu) miesięcy od dnia zamieszczenia przedmiotowej informacji na ww. profilu;

b) komunikat zostanie zamieszczony w serwisie (...) w sposób umożliwiający stałe zapoznanie się użytkownika z jego treścią, tj. tak, by tekst komunikatu został umieszczony w Aktualnościach jako najbardziej aktualna informacja wyświetlona przez użytkownika ww. serwisu (komunikat powinien zostać przypięty);

c) komunikat zostanie zamieszczony tak, by był dostępny dla wszystkich użytkowników serwisu (...), tj. aby w ustawieniach prywatności miał status „publiczny”;

d) wielkość i rodzaj czcionki powinna odpowiadać wielkości i rodzajowi czcionki zwyczajowo używanej w serwisie (...);

e) w przypadku zmiany profilu (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.) do czasu zakończenia realizacji obowiązku, komunikat zostanie opublikowany na innym polskojęzycznym profilu w serwisie (...) prowadzonym przez (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.);

f) w przypadku zmiany nazwy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.), jej przekształcenia lub przejścia praw i obowiązków na inny podmiot pod jakimkolwiek tytułem, publikacja zostanie zrealizowana odpowiednio przez lub za pośrednictwem (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.) lub następcy prawnego, ze wskazaniem nazw dawnej i nowej.

III. Na podstawie art. 106 ust. 1 pkt 4 oraz art. 106 ust. 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 275), po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów - Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - nałożył na (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.):

1. w związku z naruszeniem zakazu, o którym mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, w zakresie opisanym w pkt I.1. sentencji niniejszej decyzji, karę pieniężną w wysokości 3 727 312 zł (słownie: trzy miliony siedemset dwadzieścia siedem tysięcy trzysta dwanaście złotych), płatną do budżetu państwa,

2. w związku z naruszeniem zakazu, o którym mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, w zakresie opisanym w pkt I.2. sentencji niniejszej decyzji, karę pieniężną w wysokości 6 212 186 zł (słownie: sześć milionów dwieście dwanaście tysięcy sto osiemdziesiąt sześć złotych), płatną do budżetu państwa,

3. w związku z naruszeniem zakazu, o którym mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, w zakresie opisanym w pkt I.3 sentencji niniejszej decyzji, karę pieniężną w wysokości 5 349 383 zł (słownie: pięć milionów trzysta czterdzieści dziewięć tysięcy trzysta osiemdziesiąt trzy złote), płatną do budżetu państwa,

4. w związku z naruszeniem zakazu, o którym mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, w zakresie opisanym w pkt I.4 i I.5. sentencji niniejszej decyzji, karę pieniężną w wysokości 4 831 701 zł (słownie: cztery miliony osiemset trzydzieści jeden tysięcy siedemset jeden złotych), płatną do budżetu państwa,

5. w związku z naruszeniem zakazu, o którym mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, w zakresie opisanym w pkt I.6. sentencji niniejszej decyzji, karę pieniężną w wysokości 4 141 458 zł (słownie: cztery miliony sto czterdzieści jeden tysięcy czterysta pięćdziesiąt osiem złotych), płatną do budżetu państwa,

6. w związku z naruszeniem zakazu, o którym mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, w zakresie opisanym w pkt I.7. sentencji niniejszej decyzji, karę pieniężną w wysokości 4 141 458 zł (słownie: cztery miliony sto czterdzieści jeden tysięcy czterysta pięćdziesiąt osiem złotych), płatną do budżetu państwa.

IV. Na podstawie art. 77 ust. 1 i art. 80 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 275) w związku z art. 83 tej ustawy w związku z art. 263 § 1, art. 263 § 2 i art. 264 S 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 2000 ze zm.) - Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów obciążył (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.) kosztami postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w kwocie 56,50 zł (słownie: pięćdziesiąt sześć złotych pięćdziesiąt groszy) oraz zobowiązuje do ich zwrotu na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w terminie 14 dni od uprawomocnienia się niniejszej decyzji.

Odwołanie od niniejszej decyzji złożył (...) Sp. z o. o. s. k. z siedzibą w K. (wcześnie: (...) Sp. z o.o., dalej jako: powód, Spółka), zaskarżając ją w całości i zarzucając naruszenie:

1. art. 7 k.p.a., art. 8 § 1 k.p.a., art. 9 k.p.a. oraz art. 10 § 1 k.p.a.-w zw. z art. 83 u.o.k.i.k. - poprzez naruszenie zasady prawdy obiektywnej, zasady zaufania do organu administracji, zasady informowania stron oraz zasady czynnego udziału strony w postępowaniu, polegające w szczególności na niepoinformowaniu Skarżącej w toku prowadzonego postępowania o braku zaakceptowania jej wniosku o wydanie decyzji zobowiązującej i wydanie zaskarżonej Decyzji w sytuacji, w której działania Organu należało poczytywać za zmierzanie do wydania decyzji zobowiązującej a tym samym uniemożliwienie Skarżącej przez Organ polemicznego wypowiedzenia się co do stawianych zarzutów, co w konsekwencji ograniczyło prawo Skarżącej do zgłaszania wniosków-dowodowych |w toku postępowania i naruszyło jej prawo do brania czynnego udziału w postępowaniu, a ostatecznie doprowadziło do tego, że Organ wydał Decyzję bez ustalenia stanowiska Skarżącej, które to naruszenie winno doprowadzić do uchylenia zaskarżonej Decyzji,

2. art. 28 ust. 1 u.o.k.i.k. - poprzez jego niezastosowanie i niewydanie w stosunku do Skarżącej decyzji zobowiązującej w trybie art. 28 ust. 1 u.o.k.i.k., w sytuacji, w której w analogicznym lub bardzo podobnym stanie faktycznym, w stosunku do konkurenta Skarżącej na rynku (...) S.A., Organ odstąpił nie tylko od wydania decyzji nakładającej karę pieniężną, ale również od wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów, ograniczając się do nakazania (...) S.A. zwrotu konsumentom opłat pobranych od nich z tytułu realizacji ustawowego uprawnienia do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa, które to naruszenie winno doprowadzić do uchylenia zaskarżonej Decyzji,

3. art. 106 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 24 u.o.k.i.k. - poprzez dokonanie przez Organ jego wykładni rozszerzającej pomimo braku takiego uprawnienia po stronie Organu i nieuprawnione przyjęcie, że za każdą praktykę stwierdzoną w decyzji, organ może nałożyć karę pieniężną do 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary, co w rozpatrywanej sprawie skutkowało wymierzeniem Skarżącej kary pieniężnej w łącznej wysokości 28.403.498,00 zł., co stanowi (...) obrotu osiągniętego przez nią w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary, podczas gdy przepis ten zezwala na nałożenie kary pieniężnej łącznie nieprzekraczającej poziomu 10% za wszystkie naruszenia objęte wszczętym postępowaniem, a ilość tych naruszeń może wpływać jedynie na wymiar kary w ramach ustawowego limitu, które to naruszenie winno doprowadzić do zmiany zaskarżonej Decyzji,

4. art. 106 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 111 ust. 1-3 u.o.k.i.k. - poprzez jego niezastosowanie i nałożenie kar niewspółmiernych (zbyt wysokich) do zakresu zarzucanego naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, w szczególności z uwagi na nieuwzględnienie (wszystkich okoliczności łagodzących a także z uwagi na niewykazanie wagi (20% i 50%) dla okoliczności obciążających (zasięg terytorialny naruszeń oraz umyślność naruszenia) i niewytłumaczenie przez Organ powodów, dla których przyjął wagi w takiej, a nie innej wysokości, które to naruszenie winno doprowadzić do zmiany zaskarżonej Decyzji,

5. art. 233 §1 k.p.c. w zw. z art. 84 u.o.k.i.k. i w konsekwencji naruszenie art. 106 ust. 1 pkt 4) w zw. z art. 22 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej - poprzez nieuprawnione przyjęcie, że każda z nałożonych kar jest „współmierna do możliwości finansowych Spółki” i w konsekwencji nałożenie kar w rozmiarze prowadzącym de facto do konieczności złożenia przez Skarżącą wniosku o ogłoszenie upadłości wyeliminowanie jej z rynku, w sytuacji, w której przepisy u.o.k.i.k. w katalogu możliwych do nałożenia na przedsiębiorcę sankcji za stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, nie przewidują sankcji zakazu prowadzenia działalności gospodarczej czy innych sankcji o skutkach wskazujących na konieczność zaniechania jej prowadzenia przez przedsiębiorcę, co nakazuje przyjąć, iż Organ przy wydawaniu Decyzji i nakładaniu kar pieniężnych przekroczył granice swobody uznania administracyjnego i naruszył konstytucyjną zasadę wolności prowadzenia działalności gospodarczej, które to naruszenie winno doprowadzić do zmiany zaskarżonej Decyzji,

6. art. 7 k.p.a. oraz art. 8 k.p.a. w zw. z art. 83 u.o.k.i.k. - poprzez naruszenie zasady prawdy obiektywnej oraz zasady zaufania do organu administracji, polegające w szczególności na niewyjaśnieniu wszystkich istotnych okoliczności sprawy, jak również nieobiektywnym przedstawieniu stanu faktycznego sprawy na niekorzyść Skarżącej, które to naruszenie winno doprowadzić do zmiany zaskarżonej Decyzji,

7. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 84 w zw. art. 24 w zw. z art. 106 ust. 1 pkt 4 u.o.k.i.k - poprzez nieuprawnione ustalenie, że praktyki zarzucane w pkt. I..1,I.3,I.4,I.5 i I.6 Decyzji stanowią odrębne praktyki w sytuacji, w której stan faktyczny i materiał dowodowy zgromadzony w sprawie każę uznać je za [praktykę rodzajowo tożsamą,) polegającą na utrudnianiu konsumentom skorzystania z ich uprawnienia do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa w terminie ustawowym 14 dni bez ponoszenia kosztów, co wpłynęło na ilość wymierzonych Skarżącej kar pieniężnych, a także ich wymiar i w konsekwencji doprowadziło do nałożenia kar nieadekwatnych (zbyt wysokich) do dokonanych naruszeń oraz przekroczenia dopuszczanego limitu kary pieniężnej, które to naruszenie winno doprowadzić do zmiany zaskarżonej Decyzji,

8. art. 278 § 1 k.p.c. w zw. z art. 84 u.o.k.i.k. - poprzez uznanie, jedynie w oparciu o nieweryfikowalne i niedostępne do powszechnego wglądu dane instytucji prywatnych, że „stawki cen (zł/kW) proponowane przez Spółkę były znacznie wyższe od stawek rynkowych (od 20% do nawet 78%)” i uczynienie z powyższego faktu jednej z okoliczności obciążających Skarżącą, podczas gdy udowodnienie takiego faktu wymagało posiadania wiadomości specjalnych, których Organ nie posiada i - wobec powyższego - nieudowodnienie przez Organ takiego faktu, co doprowadziło do nałożenia na Skarżącą kar pieniężnych w zawyżonej wysokości, które to naruszenie winno doprowadzić do zmiany zaskarżonej Decyzji,

9. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 84 u.o.k.i.k. - poprzez błędne przyjęcie, że „(...) skutki zarzucanej Spółce praktyki (dot. pkt 1.1 Decyzji - dopisek autora) obejmowały również tych konsumentów, którzy od umowy nie odstąpili” i że „Negatywnym skutkiem w sferze interesów ekonomicznych konsumenta była konieczność kontynuacji umowy i skorzystania z oferty, która nie była dla niego finansowo najkorzystniejsza. Należy mieć na uwadze, że stawki cen (zł/kW) proponowane przez Spółkę były znacznie wyższe od stawek rynkowych od 20% do 78% (dot. pkt I.3, I.4, I.5, I.6 Decyzji - dopisek autora)”, podczas gdy Organ takich faktów nie udowodnił i w konsekwencji nałożył na Skarżącą karę pieniężną w zawyżonej wysokości, które to naruszenie winno doprowadzić do zmiany zaskarżonej Decyzji,

10. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 84 u.o.k.i.k. - poprzez błędne przyjęcie, że praktyka zarzucana Skarżącej w pkt. I.2 Decyzji zaniechana została z dniem 24 marca 2022 roku, w sytuacji, w której zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazywał, że zaprzestanie informowania handlowców przez szkoleniowców o powoływaniu się podczas rozmów sprzedażowych na współpracę (...) Sp. z o. o. Sp. k. z Ministerstwem Klimatu nastąpiło najpóźniej 30 września 2021 roku, a zatem to najpóźniej od tego dnia zarzucana w/w praktyka została zaniechana, co spowodowało nałożenie kary pieniężnej w zawyżonej wysokości, które to naruszenie winno doprowadzić do zmiany zaskarżonej Decyzji,

11. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 84 u.o.k.i.k. - poprzez błędne przyjęcie, że praktyka zarzucana Skarżącej w pkt. I.3 Decyzji zaniechana została z dniem 16 września 2022 roku, w sytuacji, w której zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazywał, że wzorzec umowy wprowadzony przez Skarżącą do obrotu z dniem 23 marca 2022 roku w sposób pełny zabezpieczał interesy konsumentów, a zatem to od tego dnia zarzucana w/w praktyka została zaniechana, co spowodowało nałożenie kary pieniężnej w zawyżonej wysokości, które to naruszenie winno doprowadzić do zmiany zaskarżonej Decyzji,

12. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 84 u.o.k.i.k. - poprzez błędne przyjęcie, że istnieją i trwają skutki naruszenia przez Skarżącą zbiorowych interesów konsumentów, które wymagają nałożenia na nią środków usunięcia takich skutków i w konsekwencji nałożenie na Skarżącą, w pkt II Decyzji, wskazanych tam obowiązków, które to naruszenie winno doprowadzić do zmiany zaskarżonej Decyzji,

13. art. 26 ust. 2 w zw. z art. 27 ust. 4 u.o.k.i.k. - poprzez nałożenie na Spółkę w punkcie II. Decyzji, środków usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów w sytuacji, w której brak było podstaw do ich nałożenia, które to naruszenie winno doprowadzić do zmiany zaskarżonej Decyzji.

W oparciu o powyższe zarzuty powód wniósł o:

I. uchylenie - na podstawie art. 47931a § 3 k.p.c. - w całości zaskarżonej decyzji ,

ewentualnie - na wypadek nie przychylenia się tut. Sądu do wniosku o uchylenie Decyzji o:

II. zmianę - na podstawie art. 479 ^31a § 3 k.p.c. - zaskarżonej Decyzji poprzez:

1. stwierdzenie, że praktyki o których mowa w pkt I.1, I.3, 1.4, I.5 oraz I.6 Decyzji stanowią jedną, tożsamą rodzajowo praktykę, i stwierdzenie jej zaniechania z dniem 23 marca 2022 r.

ewentualnie, w razie nie przychylenia się przez tut. Sąd do wniosku z pkt II. 1 powyżej:

2 stwierdzenie, że praktyka stwierdzona w pkt 1.3 Decyzji została zaniechana z dniem 23 marca 2022 r.,

3 stwierdzenie, że praktyka stwierdzona w pkt 1.2 Decyzji została zaniechana najpóźniej z dniem 30 września 2021 r.,

4 odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej za zarzucane praktyki, względnie o wymierzenie jednej kary pieniężnej za wszystkie stwierdzone praktyki z uwzględnieniem ustalonego przepisami u.o.k.i.k. limitu w interpretacji przedstawionej przez Skarżącą,

ewentualnie, w razie nie przychylenia się przez tut. Sad do wniosku z pkt II.4 powyżej:

5. wymierzenie za praktyki stwierdzone w pkt 1.1, 1.3, 1.4, 1.5 oraz 1.6 Decyzji jednej kary pieniężnej,

6. odstąpienie od nałożenia środków usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów wskazanych w pkt. II Decyzji, względnie w pkt II.1-11.3 Decyzji oraz w pkt. II.5-11.6 Decyzji, względnie odstąpienie od nałożenia środków usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów wskazanych w pkt. 11.1 Decyzji w zakresie wszystkich wskazanych tam konsumentów, względnie w zakresie konsumentów, którzy umowy sprzedaży zawarli ze Skarżącą na wzorcu umowy sprzedaży obowiązującym od dnia 23 marca 2022 roku,

III. w każdym przypadku - o obciążenie kosztami postępowania w całości Organu i zasądzenie od niego na rzecz Skarżącej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, wnoszę o rozpoznanie sprawy za zamkniętymi drzwiami (odwołanie powoda z 03.02.2023 r. wraz z załącznikami k. 62-109 akt sąd.)

Pozwany – Prezes UOKiK, w odpowiedzi na odwołanie wniósł o:

1. oddalenie odwołania w całości,

2. przeprowadzenie dowodów z dokumentów oraz innych środków dowodowych, znajdujących się w aktach prowadzonego przeciwko Powodowi postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów o sygn. (...), na okoliczność stosowania przez Powoda przypisanych mu w zaskarżonej decyzji praktyk;

3. oddalenie (pominięcie) zawartych w odwołaniu wniosków dowodowych;

4. zasądzenie od Powoda na rzecz Pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (odpowiedź Prezesa UOKiK na odwołanie z dnia 16.06.2023 r. wraz z załącznikami k. 124-171 akt sąd.).

Rozpoznając odwołanie Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

(...) sp. z o.o. z siedzibą w K. została wpisana do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego 18 czerwca 2020 r. pod numerem (...). Zgodnie z ww. wpisem 4 lutego 2022 r. (...) Sp. z o. o. przejęła w trybie art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych (dalej k.s.h. ) m.in. (...) sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w K.. Przedmiotem prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej jest m.in. wykonywanie instalacji elektrycznych (KRS pełny powoda k. 8544-8553 akt adm.)

(...) sp. z o.o. z siedzibą w K. została wykreślona z rejestru przedsiębiorców KRS 30 listopada 2022 r. w związku z przekształceniem jej w inną spółkę handlową. Przekształcenie to nastąpiło na podstawie uchwały nr 1 Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. (spółka przekształcana) z 13 października 2022 r. w sprawie przekształcenia w spółkę komandytową działającą pod firmą (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa (spółka przekształcona), wpisaną do rejestru przedsiębiorców KRS 25 listopada 2022 r. pod nr KRS (...). Przekształcenia dokonano na podstawie art. 562 § 1 k.s.h. w zw. z art. 575 k.s.h. (akt notarialny nr (...)wraz z planem przekształcenia k. 8557-8588 akt adm.).

(...) od sierpnia 2020 r. prowadzi na terenie całej Polski działalność w zakresie doradztwa, wykonania i sprzedaży instalacji fotowoltaicznych. Przedmiotem zawieranych przez (...) umów z konsumentami jest kompleksowe wykonanie instalacji fotowoltaicznej tzw. „pod klucz”. (pismo (...) sp. z o. o. sp. k. k. 34-45 akt adm.)

Pozyskiwaniem klientów Spółki, zajmują się agenci pracujący w terenie, którzy współpracują ze Spółką na podstawie umów agencyjnych oraz umów zlecenia. Agenci ci, podejmują czynności zmierzające bezpośrednio do zawarcia umowy. Wspomniane umowy z konsumentami Spółka zawierała poza lokalem przedsiębiorstwa, w oparciu o wzorce umowy (pismo (...) sp. z o. o. sp. k. k. 34-45 akt adm., wzory umów sprzedaży wraz z innymi dokumentami k. 52-94 akt adm., k. 5489-5497 akt adm., arkusz audytu technicznego dla instalacji fotowoltaicznej, wzór umowy sprzedaży wraz z innymi dokumentami k. 7952-7965 akt adm., wzór umowy sprzedaży wraz z załącznikami 8380-8393 akt adm.)

Potencjalnych klientów, Spółka pozyskiwała za pośrednictwem (...) sp. z o.o. z siedzibą w Z. na Ukrainie (dalej jako: (...) ). (...) prowadziło telefoniczną kampanię reklamową, która miała na celu organizowanie spotkań dotyczących usług fotowoltaiki, z zainteresowanymi klientami. Jeśli, potencjalny klient był zainteresowany skorzystaniem ze wspomnianych usług, (...) umawiało spotkanie, które następnie potwierdzano SMS-em. W treści SMS’a potwierdzano, iż audyt fotowoltaiczny jest bezpłatny (screen wiadomości SMS k. 5466-5467 akt adm.).

Informacja o darmowym audycie fotowoltaicznym była dostępna na stronie internetowej (...) oraz na stronie (...), zatytułowana: „Współpraca z (...) jest prosta i przejrzysta. Każdemu klientowi oferujemy darmowy audyt, podczas którego analizujemy przestrzeń montażową, obliczamy zapotrzebowanie na energię i dobieramy moc instalacji” (informacja z dnia 24.03.2021 r. k. 7930v akt adm.).

Umówione spotkanie w rzeczywistości było rozmową handlową przedstawiciela Powoda z konsumentem, która miała na celu doprowadzenie do zawarcia umowy. Spotkanie to przebiegało według określonego schematu opisanego w dokumencie Skrypt handlowy (...) (dalej jako Skrypt) i miało na celu zawarcie umowy zapewniającej wykonanie instalacji fotowoltaicznej (Instalacji PV). W Skrypcie wskazano:

„ 1 część: Handlowiec w pierwszej części zapoznaje się z klientem, posiada podstawowe Informację na jego temat, przeprowadza wywiad odnośnie konkurencji czemu klient nie podjął współpracy z poprzednikami, sprawdza na ile klient jest świadomy jeśli chodzi o instalację fotowoltaiczne i związane z nią dotacje i ewentualne odpowiedzi na pytania klienta. Handlowiec na samym wstępie ogląda możliwe miejsce założenia instalacji PV (dach, grunt), albo proponuje własne klientowi.

2 część: Po wstępnych rozmowach i zapoznaniu, handlowiec rozpoczyna prezentację strony rządowej (www. moi prąd.gov. pl) (...) Handlowiec zaczyna od początku informując klienta o ograniczeniu czasowym jeśli chodzi o rządową dotację 5000 zł. (...)

W dalszym etapie handlowiec przejeżdża do podpunktu „Jak uzyskać dofinansowanie ?”. Pokazuje klientowi trzy proste kroki jednocześnie zwracając duży nacisk na pierwszy z nich Kup i zamontuj z przekazem „czyli to co robimy dzisiaj” i przechodzi płynnie do następnych czyli wymiana licznika na dwukierunkowy oraz podpisanie umowy z zakładem energetycznym. (...)

Dalszy etap to przejście kolejno w dół i dalsza interakcja z klientem czy ma zawartą umowę kompleksową (na sprzedaż i dystrybucję) z Zakładem Energetycznym. (...)

Najistotniejszy podpunkt to przedstawienie korzyści dla klienta. Kolejny raz handlowiec informuje klienta o kwocie dotacji, że zawsze jest to nieopodatkowane 5 000 zł., dodając do tego kolejny bonus o którym tylko wspomina teraz zostawiając temat ulgi termomodernizacyjnej na samym końcu. Informacja dla klienta o zwrocie takiej instalacji PV od 6 do 8 lat o czym wspomina strona rządowa.

W dalszej części , handlowiec wspomina o ilości przyznanych dofinansowań podkreślając wielkość i rozmach programu rządowego (wskazując swoje bądź dane województwo) (...)

Istotny podpunkt dla handlowca: sama strona rządowa mówi o tym żeby klient „nie czekał” z tego względu że środki się kończą a nie wiadomo czy te środki zostaną w tym programie czy przejdą do innego programu rządowego (program moja woda, ulga termomodernizacyjna itp.) Handlowiec mówi o liczbie instalacji ile powstało dzięki programowi zwracając uwagę na ograniczone możliwości że nie każdy kto chciał otrzymał takie dofinansowanie (z racji braku możliwości finansowania).

Ostatnim krokiem w prezentacji rządowej jest podkreślenie przez handlowca znaczenia i wiarygodności programu rządowego który jest wspierany i finansowany przez Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej a także Ministerstwo Klimatu. Na końcu strony handlowiec pyta się klienta czy wszystko na ten moment jest jasne i zrozumiałe.

W trzeciej części, handlowiec przechodzi do obliczeń dla klienta. (...) handlowiec daje konkretną propozycję klientowi i sugeruje że większość instalacji (ponad 80%) została sfinansowana kredytem preferencyjnym na warunkach rządowych gdyż założenie programu rządowego jest takie, żeby klient nie odczuł skutków finansowych posiadania instalacji PV. W dalszej kolejności, handlowiec przechodzi do obliczenia wysokości raty za instalację w okresie spłaty 10 lat. Informuje on również klienta, iż przy wyliczaniu raty uwzględnia 5 000 zł. które mamy nadzieje, że klient otrzyma z programu mój prąd i wpłaci je od razu na poczet spłaty kredytu. (...) Pokazuje klientowi, że różnica pomiędzy nowym systemem PV (z uwzględnieniem dotacji) a starym systemem wynosi tylko 23,48zł. Ponadto, wspomina również o tym, że w tamtym roku kilkadziesiąt tysięcy wniosków zostało odrzuconych ze względu na brak zdolności kredytowej i nie jest wiadome czy klienci również otrzymają finansowanie. Do tego by sprawdzić zdolność kredytową na warunkach preferencyjnych wymagany jest jedynie dowód osobisty.

W kolejnym kroku, handlowiec pokazuje film promocyjny wraz ze stroną rządową ((...)) z M. K. (...)

Prezentacja jest przedstawiana po kolei zaczynając od odtworzenia filmu promocyjnego oraz poinformowania klienta o obowiązku odtwarzania wideo z racji współpracy z Ministerstwem Klimatu. W tym momencie, handlowiec informuje klienta iż „ gdyby dzwonili z audytu zewnętrznego to proszę poinformować że taki film miał miejsce u Państwa, ponieważ jest on z tego rozliczany”). W trakcie trwania materiału wideo handlowiec przygotowuje się do kolejnej próby zamknięcia jeśli pierwsza próba nie doszła do skutku i klient widzi wątpliwości. Ukazanie materiału ma na celu pokazanie społecznego dowodu słuszności posiadania instalacji PV.

Kolejny etap to potwierdzenie konsumentowi, iż tego typu instalacja zwraca się już po 6 latach (jak mówi strona rządowa), a dowodem na to jest, że taka inwestycja jest promowana przez popularną aktorkę, natomiast Ministerstwo Klimatu i NFOŚCiW pieczętuje powagę działania programu rządowego. (...)

Po przedstawionym filmie promocyjnym, handlowiec przedstawia klientowi kolejny benefit w postaci odliczenia ulgi termomodernizacyjnej od podatku (...).

Następna część prezentacji polega na porównywaniu korzyści wynikających z systemów fotowoltaicznych a starym systemem czerpania energii z pge. Handlowiec na koniec prezentacji powinien podsumować wraz z klientem korzyści finansowe uwzględnione w wyliczeniach oraz potwierdzić słuszność i znaczenie posiadania instalacji PV (czy to się opłaca, czy warto i czy ma sens) poprzez uzyskanie odpowiedzi pozytywnej pozostaje przejście handlowca do zakończenia transakcji i poproszenie klienta o dowód w celu sprawdzenia finansowania.

(Opcjonalne) Kolejnym krokiem może być porównanie ile klient będzie płacił za rachunki elektryczne w okresie np. 25 lat uwzględniając podwyżki cen prądu (...)

Po akceptacji finansowania instalacji PV handlowiec przechodzi do wypełniania umowy sprzedażowej Po spisaniu umowy sprzedażowej, handlowiec przechodzi do wypełnienia Arkuszu Ustaleń Montażowych. (...)

Na końcu rozmowy sprzedażowej handlowiec informuje klienta o programie stworzonym dla klientów którzy polecają każdego kolejnego klienta i dzięki temu każdy z klientów może zarobić 500 zł za każdą wykonaną instalację fotowoltaiczną z tego tylko względu że polecił nowego klienta.” (skrypt handlowy (...) k. 2056-2061 akt adm., przykładowe warunki umowy wraz z załącznikami k. 8402-8524 akt adm.).

Konsumenci, w trakcie spotkania z przedstawicielem handlowym, pod wpływem chwili podpisywali umowę na montaż paneli. Przedstawiciel handlowy, wspominał konsumentom o możliwości odstąpienia od umowy. Natomiast, nie wskazywał, że jeśli klient odstąpi od umowy to będą naliczane koszty za opracowanie projektu.

Powyższe potwierdzają następujące skargi konsumentów:

⚫: „W dniu 25.01.2021 r. byłem umówiony z przedstawicielem firmy (...) z panem (...), celem prezentacji montażu i warunków przyłącza paneli fotowoltaicznych. Podczas spotkania pod wpływem chwili podpisałem umowę na montaż tychże paneli. (...)Wizualizację instalacji fotowoltaicznej otrzymałem na e maila w dniu 28.01.2021r., wraz z informacją że: ,,Pisemna akceptacja projektu jest konieczna aby Państwa projekt mógł zostać przekazany do następnego etapu realizacji w celu umówienia montażu w optymalnym terminie. Nigdy nie wysyłałem potwierdzenia akceptacji projektu. (…) Doszedłem do wniosku, że jest top inwestycja nieopłacalna w moim przypadku. (…) odstąpiłem od umowy na montaż paneli fotowoltaicznych. Został zachowany przeze mnie 14-to dniowy termin na odstąpienie od warunków umowy. (…)”
⚫: (…) Poprosiliśmy go o wyliczenie wstępnych kosztów oraz o sprawdzenie czy taki kredyt dostaniemy (…) Nie miałam możliwości czasowej aby się z nimi dokładnie zapoznać. Przedstawiciel zapewniał mnie kilkukrotnie o tym, że mamy możliwość odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni, nie wspomniał o żadnych kosztach itp. z tym związanych. Przedstawiciel poinformował, że na mail wskazany w umowie przyjdzie projekt rozmieszczenia paneli na dachu, który musimy zaakceptować. Projekt przyszedł, jednakże my go nie zaakceptowaliśmy (w późniejszej rozmowie telefonicznej na moje słowa, że nie zaakceptowaliśmy projektu stwierdził, że jest on automatycznie akceptowany po upływie 24 godzin)”;
⚫: „Przedstawiciel nie poinformował, że jeżeli podpisze umowę to firma naliczy sobie koszty wymienione w ogólnych warunkach współpracy (podpisał nie czytając ze względu na wzrok) za opracowanie projektu instalacji (…)”

(skarga konsumenta z dnia 7.03.2021 r. k. 8463-8464 akt adm., skarga konsumenta z dnia 9.02.2021 r. k. 8450v-8451 akt adm., skarga konsumenta z dnia 2.02.2021 r. k. 8425-8426 akt adm.)

Spółka zawierała umowy w oparciu o wzorzec pt.: „Umowa sprzedaży”. Umowa ta składała się m.in. z dołączonego do niej wzorca pt.: „Ogólne Warunki Współpracy” oraz „Promocje”. Spółka od lutego 2021 r. wprowadziła podział przedmiotu umowy na dwa etapy : I etap – wykonanie usługi zaprojektowania. II Etap – sprzedaż i montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej (Instalacji PV) (Wzór umowy sprzedaży wraz z załącznikami k. 52-57 akt adm., k. 68-72 akt adm.).

W trakcie spotkania potencjalnego klienta wraz z przedstawicielem handlowym, wypełniany jest dokument pt.: „Arkusz Ustaleń Montażowych dla instalacji fotowoltaicznej” (w okresie od sierpnia 2020 r. do 21 lutego 2021 r.), zaś od 22 lutego 2021 r. wypełniany jest dokument pt.: „Arkusz Audytu Technicznego dla instalacji fotowoltaicznej”. Arkusz ten, powstawał w wyniku oględzin nieruchomości Inwestora celem doboru najlepszego rozwiązania. Zawiera on wszelkie informacje dotyczące wykonania projektu instalacji PV (wzór dokumentu: arkusz ustaleń montażowych dla instalacji fotowoltaicznej k. 93-94 akt adm., arkusz audytu technicznego dla instalacji fotowoltaicznej k. 65-67 akt adm., k. 80-81v akt adm., k. 7952-7954 akt adm., k. 8384-8386 akt adm.).

Spółka przesyłała na podany przez klienta adres e-mail tzw. Wizualizację. Jest to dokument techniczny, zawierający dane lokalizacji instalacji PV, schemat połączeń paneli z falownikiem itd. ( pismo powoda z dnia 25.02.2022 r. k. 7974-7977 akt adm.).

W zbliżonym czasie, powód przesyłał wizualizacje konsumentom, którzy wyrazili zgodę na natychmiastowe wykonanie usług stanowiących Etap I lub przystępowali do promocji (...), bądź też nie wyrazili zgody na natychmiastowe wykonanie usług stanowiących Etap I. (pismo powoda wraz z załącznikami z dnia 25.02.2022 r. k. 7974 – 8312 akt adm., pismo powoda z dnia 9.11.2022 r. wraz z załącznikami k. 8401-8401v, k. 8403, k. 8409, kopia umowy sprzedaże k. 8490-8494v akt adm., projekt instalacji fotowoltaicznej k. 8504-8510 akt adm.)

Powyżej opisany schemat działania Spółki wynika również z kontroli Prezesa Urzędu przeprowadzonej na podstawie art. 105ia ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (protokół kontroli k. 5463-5483 akt adm.).

Po uprzednim kontakcie telefonicznym zainicjowanym przez telemarketera, termin i charakter spotkania w sprawie bezpłatnego audytu fotowoltaicznego potwierdzany był wiadomością SMS o treści:. „ Panie (...) w nawiązaniu do naszej rozmowy potwierdzam bezpłatny audyt fotowoltaiczny w dniu (...) o godzinie (...) Przypominamy o przygotowaniu jednego rachunku za prąd obecności osób decyzyjnych. (...)”.(screen wiadomości SMS k. 5466-5467 akt adm.).

Następnie, przedstawiciel powoda dotarł do umówionego miejsca, obejrzał miejsce zaplanowanego przez konsumenta montażu instalacji i wykonał zdjęcia. W trakcie wstępnej rozmowy, przedstawiciel handlowy zapytał potencjalnego konsumenta, czy zna możliwości, ulgi i dotacje związane z fotowoltaiką. Podczas tej rozmowy, handlowiec potwierdził wiedzę konsumenta o programie „Mój Prąd” i powiedział o możliwości uzyskania 3000 zł dotacji w ramach tego programu (płyta DVD nr 1, video (...), k. 5481 akt adm.).

Następnie handlowiec podkreślił, że aby otrzymać ww. dotację konsument winien spełnić określone przesłanki, jednocześnie poinformował, że montaż instalacji zostanie zakończony w ciągu 14 dni od spotkania. Sugerował również dodatkowe korzyści, a także potrzebę szybkiego podjęcia decyzji o wykonaniu instalacji:

1. „wskazał, że należy spełnić 5 kroków. Przede wszystkim musi być instalacja zamontowana (...) Po naszym spotkaniu 14 dni maksymalnie ta instalacja będzie u Pana zamontowana (...)”;

2. „Dodatkowo przysługuje Panu ulga termomodernizacyjna (...) 17% dla właściciela nieruchomości (...)”;

3. „Powiem Panu tak szczerze, od 1 lipca wystartował trzeci i ostatni nabór wniosków tak więc jeśli Pan myśli o tych trzech tysiącach z Mojego prądu no to... (...)”

(płyta DVD nr 1, video (...), k.5481 akt adm.)

Zgodnie z wytycznymi zawartymi w Skrypcie, przedstawiciel handlowy Spółki, prezentował stronę internetową programu Mój prąd, wyjaśniając, że projekt instalacji zostanie wykonany na miejscu:

: „(...) pokażę Panu tę stronę Mojego prądu dla potwierdzenia tego o czym mówię, tak? (…);
: „(...) robimy projekt na miejscu, tak. Dostaje Pan projekt w ciągu 20 minut (...) Robimy go na miejscu (...) ”

(płyta DVD nr 1, video (...), karta 5481 akt adm., płyta DVD nr 1, video (...), k. 5481 akt adm.)

Kolejno, handlowiec przeszedł do propozycji rozwiązań technicznych, takich, jak: moc instalacji, ilość, marka i wydajność paneli, czas zwrotu inwestycji (płyta DVD nr 1, video (...), k. 5481 akt adm.).

Przedstawiciel handlowy, w trakcie dokonywania obliczeń zaproponował potencjalnemu klientowi sfinansowanie umowy kredytem tzw. kredyt „rządowy na preferencyjnych warunkach” i podkreślił, że jego dostępność może sprawdzić na miejscu, jednocześnie wskazując, że połowa wniosków mimo „dobrej historii” zostaje odrzuconych (płyta DVD nr 1, video (...), k. 5481 akt adm.).

Po przedstawieniu klientowi ostatecznej propozycji mocy instalacji handlowiec dodał, że Spółka współpracuje z Ministerstwem Klimatu: „(...) bo tak, o tyle, o tyle jestem kontrolowany, z racji tego że też nasza firma działa z ramienia Ministerstwa Klimatu. Może być sytuacja taka, że po moim spotkaniu będzie telefon jak odbywało się spotkanie, tak. No więc wiadomo, o ekologii rozmawialiśmy, tak. O takich rzeczach. Muszę też poinformować od A do Z tą stronę Mojego prądu, tak. Czyli dotacja 3 000, tak. Te 5 kroków, o których mówiłem, czyli kupno i zamontowanie mikroinstalacji, czyli do 14 dni po moim wyjściu to jest robione (...) ” (płyta DVD nr 2, video (...), k. 5482 akt adm.).

Przedstawiciel handlowy powoda, w czasie rozmowy z potencjalnym klientem przekonywał go o szybkim wykonaniu umowy, a także o konieczności zawarcia umowy w trakcie trwania spotkania oraz o wykonaniu projektu instalacji „na miejscu”. Wskazywał m.in. że w ciągu max. 14 dni od spotkania, instalacja będzie zamontowana u klienta bądź „(...) W 7 dni, w 7 dni tutaj na pewno panele do Pana przywieziemy. Asortyment, panele, podzespoły i falownik. (...) myślę, że do 7 dni, w następnym tygodniu miałby Pan komponenty. A to jest też istotne żeby skorzystać jeszcze z okien pogodowych (...) Robimy, to też mówię, projekt na miejscu, żeby Pan to widział” (płyta DVD nr 1, video (...), k. 5481 akt adm., płyta DVD nr 2, video (...), k. 5482 akt adm.).

Handlowiec wspominał również, iż „ No to tak naprawdę, tak jak dzisiaj załatwiamy sprawę. (...) Na spotkaniu przy podpisaniu umowy wpłata z Pana strony, to jest przy mnie przelewem (...)% wartości instalacji. (...), na konto z umowy. Natomiast do czter... do trzech dni, przepraszam po moim wyjściu po naszym spotkaniu musi Pan wpłacić (...)% tej wartości (...) Tak, dzisiaj podpisujemy umowę (...) (dowód: płyta DVD nr 2, video (...), k. 5482 akt adm.).

W trakcie spotkania, przedstawiciel handlowy razem z konsumentem wypełniał arkusz audytu technicznego (płyta DVD nr 2, video (...), oraz video (...), k. 5482 akt adm.).

Następnie handlowiec przystąpił do wypełniania innego dokumentu tj. umowy. Konsument zapytał się, czy może odstąpić od umowy, przedstawiciel handlowy wyjaśnił, że „ 14,14 dni Pan ma. Zawsze. Tak. Jak najbardziej. To z tym nie ma problemu. Zawsze Pana obowiązuje prawo, tak. Konsumenta. A planuje Pan odstępie? (...)” (płyta DVD nr 2, video (...), k. 5482 akt adm.).

W momencie wyraźnego zadania pytania przez konsumenta o opłatę na wypadek odstąpienia od umowy, handlowiec poinformował, że „ jeżeli by Pan odstąpił, tak. Od umowy to jedyna opłata, która Pana obowiązuje to jest za wykonanie projektu, no bo projekt jest, tak. Więc ta osoba musi zrobić. To nie jest tak, że to robot robi, tak. I wtedy to jest 2 700 za projekt ekspres, tak. Taki projekt, no każda firma taki projekt wykonuje. ”(płyta DVD nr 2, video (...), k. 5482 akt adm.).

Handlowiec, odpowiadając na pytanie konsumenta o czas wykonania projektu, wskazał, że „ To robimy go na miejscu. Robimy go na miejscu, tak. Dostaje Pan go na maila. Pan go musi zaakceptować poprzez, żeby go zobaczyć, odpisać na maila, że akceptujemy projekt, tak. Jeżeli Pan rezygnuje to wtedy jest taka opłata, tak” (płyta DVD nr 2, video (...), k. 5482 akt adm.).

Następnie, konsument stwierdził iż musi dobrze wczytać się w umowę, zastanowić się i podjąć decyzję, zaś handlowiec potwierdził ponownie, że opłata za projekt obowiązuje również w przypadku odstąpienia od umowy: „Znaczy nie. To jest tak, robimy projekt, tak. Podpisujemy sobie umowę, tak. Jeżeli Pan zdecyduje się jednak zrezygnować to ma Pan 14 dni oczywiście, bo zawsze klienta chroni, tak, prawo konsumenta. Tylko wtedy firma będzie oczekiwała zapłaty za projekt, tak. (...) Bez projektu niestety nic nie zrobimy (płyta DVD nr 2, video (...), k. 5482 akt adm.).

Projekt – wizualizacja jest zawsze sporządzana na miejscu, w trakcie spotkania potencjalnego klienta z handlowcem. Projekt, jest zawsze sporządzany. „ Tak, tylko my to robimy zawsze na miejscu (...) Projekt jest zawsze robiony” (płyta DVD nr 2, video (...), k. 5482 akt adm.).

W momencie wycofania się przez klienta (odstąpienia od umowy), klient musi uiścić kwotę 2700 zł. za I Etap (koszt I etapu) (płyta DVD nr 2, video (...), k. 5482 akt adm.)

Klient, podpisuje na spotkaniu oświadczenie o wyrażeniu zgody na natychmiastowe wykonanie usług stanowiących Etap I umowy (płyta DVD nr 2 , video (...), k. 5482 akt adm.).

Konsument, w terminie trzech dni od otrzymania wizualizacji powinien ją zatwierdzić, gdy tego nie zrobi, projekt (wizualizacja) zostanie automatycznie zatwierdzony (płyta DVD nr 2, video (...), k. 5482 akt adm.).

W momencie wątpliwości klienta, że sporządzony projekt może nie spełniać jego oczekiwań, przedstawiciel handlowy, uspokajał klienta i informował o możliwości zmiany projektu, tak aby klientowi on odpowiadał (płyta DVD nr 3, video (...), k. 5483 akt adm.).

W odpowiedzi na wątpliwości konsumenta odnośnie konieczności wykonania na miejscu projektu i podpisania oświadczenia o zgodzie na natychmiastowe wykonanie usługi przedstawiciel handlowy powoda skontaktował się telefonicznie ze swoim przełożonym, który stwierdził, że ww. oświadczenie powinno być podpisane ze względów proceduralnych: „To znaczy, jeżeli chodzi, jeżeli chodzi o zatwierdzenie projektu to jak go zatwierdzimy, to jeżeli Pan, powiedzmy już tutaj podjął pewne kroki do tego, żeby tą realizację robić u nas to my jesteśmy w stanie nanieść poprawki. To to nie jest żaden problem. I to oświadczenie jest po prostu wiążące na zasadzie takiej, że wchodzimy, działamy, robimy i jeżeli chodzi o przemodelowanie w tym przypadku projektu nie jest to problem.”(płyta DVD nr 3, video (...), k. 5483 akt adm.).Konsument powinien ww. oświadczenie podpisać, z uwagi na wszelkie kwestie proceduralne (płyta DVD nr 3, video (...), k. 5483 akt adm.).

Powód od 16 września 2022 r. w obrocie z konsumentami stosował nowe wzorce umów pt. „Umowa sprzedaży”, „Ogólne Warunki Współpracy”, „Arkusz Audytu Technicznego dla instalacji fotowoltaicznej”. Przedmiotem zawieranych umów jest zaprojektowanie, sprzedaż oraz montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej (nowe wzorzec umów k. 8380-8386 akt adm.).

Elementy instalacji fotowoltaiczne wykonywane przez powoda zostały wymienione w dokumencie pt. „Instrukcja dostawy i rozładunku elementów instalacji fotowoltaicznej” (takie jak: panele fotowoltaiczne, inwerter, skrzynki przyłączeniowe AC i DC) (instrukcja dostawy i rozładunku elementów instalacji fotowoltaicznej k. 64-64v akt adm., k. 77-77v akt adm., k. 7965-7965v akt adm., k. 8387-8387v akt adm.) .

Powód w okresie od 14 sierpnia 2020 r. do 27 października 2022 r. zawarł (...) [tajemnica przedsiębiorstwa] umów (pismo powoda z 09.11.2022 r. k. 8401-8401v akt adm.).

Natomiast, w okresie od 14 sierpnia 2020 r. do 13 sierpnia 2021 r. powód zawarł (w oparciu o różne wzorce)(...) [tajemnica przedsiębiorstwa] (średnio ok. (...) miesięcznie [tajemnica przedsiębiorstwa]), przy czym:

1. liczba zawartych umów wg wzorca z promocją (...) wyniosła w tym okresie (...) [tajemnica przedsiębiorstwa], z czego w (...)[tajemnica przedsiębiorstwa] (ponad (...)[tajemnica przedsiębiorstwa]) przypadkach konsumenci deklarowali korzystanie z promocji (...);

2. liczba wszystkich umów zawartych wg wzorców umowy wyróżniających etapy wyniosła w tym okresie (...)[tajemnica przedsiębiorstwa]

Natomiast, w okresie od 22 lutego 2021 r. do dnia 12 października 2021 r. Spółka zawarła w oparciu o różne wzorce - (...) umowy [tajemnica przedsiębiorstwa] (średnio (...) umów miesięcznie [tajemnica przedsiębiorstwa]), przy czym:

1. (...) [tajemnica przedsiębiorstwa] umowy w oparciu o wzorzec zawierający promocję (...) (w okresie od 22 lutego 2021 r. do ostatniego przedstawienia wzorca tego typu, tj. do dnia 13 sierpnia 2021 r.),

2. (...)[tajemnica przedsiębiorstwa] umowy w oparciu o wzorce wyróżniające etapy umowy, z czego w (...) przypadkach ww. umów konsumenci wyrazili zgody na natychmiastowe wykonanie usług stanowiących Etap I umowy (ok. (...) zgód [tajemnica przedsiębiorstwa]), natomiast w (...) [tajemnica przedsiębiorstwa]przypadkach umów brak było zgód na natychmiastowe wykonanie ww. usług.

Konsumenci, którzy podpisali oświadczenie z żądaniem przystąpienia do wykonywania umowy bądź wyrażali zgodę na natychmiastowe wykonanie usług stanowiących Etap I, działali w przeświadczeniu, iż w terminie 14 dni mogą od umowy odstąpić.

W piśmie z dnia 3 marca 2021 r. konsument napisał do Spółki: „(...) Nigdy świadomie nie wyrażałam zgody na przyspieszenie rozpoczęcia prac. Państwa pracownik informował, że mam 14 dni na odstąpienie od umowy i nie wspominał o tym, że w związku z tym mam ponosić jakiekolwiek koszty, opłaty itp. Jeżeli zrezygnuję w ciągu tych 14 dni. Wręcz przeciwnie podtykał mi cały czas kolejne dokumenty do podpisu bez możliwości spokojnego zapoznania się z każdym z nich. W związku z powyższym art. 38 pkt. 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta nie ma tu zastosowania. Po prostu podsunięto mi do podpisania wzorzec umowy, który zawierał określone elementy, o których mnie nie poinformowano, a z którymi nie mogłam się swobodnie zapoznać w trakcie podpisywania umowy. Gdybym wiedziała, że Państwa firma prowadzi takie praktyki nie podpisałabym żadnego dokumentu. (...)” (pismo konsumentki z dnia 3.03.2021 r. k. 8444v – 8449 akt adm.).

W e-mailu z 22 marca 2021 r. Powiatowy Rzecznik Konsumentów w B. skierowanym do pozwanego wspomniał, iż „(...) W przypadku zgłoszonym do mnie, konsument stwierdził, że zapewnienia ustne przedstawiciela przedsiębiorcy o możliwości rezygnacji bez ponoszenia żadnych kosztów spowodowały, iż zaufał mu, co uśpiło jego czujność i tym samym nie zapoznał się szczegółowo z jej treścią.” (wiadomość e-mail od powiatowego rzecznika konsumentów z 22.03.2021 r. k. 8402-8402v akt adm.).

W piśmie z 24 marca 2021 r. Powiatowy Rzecznik Konsumentów w S. wskazał, że „(...) Pani (...) poinformowała Rzecznika, iż akceptacja punktu 2 pn. (...) w załączniku nr 1 umowy była wymuszona wyłącznie sugestią Państwa pracownika. Konsumentka nie została poinformowana o konsekwencjach jego akceptacji. (...)” ( pismo powiatowego rzecznika konsumentów z 24.03.2021 r. k. 1472-1473 akt adm.).

W piśmie z 25 marca 2021 r. skierowanym do powoda, Powiatowy Rzecznik Konsumentów w L. wskazał: „(...) W szczególnym trybie kontraktowania, tj. w miejscu zamieszkania Konsumenta doszło do zawarcia umowy jw. Ponieważ Państwa przedstawiciel nalegał na podpisanie dokumentacji twierdząc, że gdyby Konsument chciał zrezygnować to nie ma żadnego problemu i jest na to 14 dni, zatem Konsument podpisał umowę, mimo wielu istotnych wątpliwości. (...)”( pismo powiatowego rzecznika konsumentów z 25.03.2021 r. k. 1399v-1400 akt adm.).

Pismem z 16 kwietnia 2021 r. skierowanym do powoda, Powiatowy Rzecznik Konsumentów w T. wskazał, że „(...) Rzecznik Konsumentów pragnie nadmienić, że Pan (...) jako konsument nie mógł mieć świadomości, że załącznik nr 1 do umowy (nie zaznaczono wyboru, kserokopia w załączeniu) uniemożliwi mu bez ponoszenia kosztów odstąpienie od umowy. (...) ”( pismo powiatowego rzecznika konsumentów z 16.04.2021 r. k. 1504v-1505 akt adm.).

W piśmie z 10 maja 2021 r. Powiatowy Rzecznik Konsumentów w K. wskazał: „ Pan (...) w dniu 01.02.2021 r. zawarł z Państwem poza lokalem przedsiębiorstwa umowę nr (...) sprzedaży Instalacji PV (wykonanie fotowoltaiki). Ustanowiony pełnomocnik firmy (...) (...) potwierdzał, że spisana umowa jest niezobowiązująca. Nie było mowy o dodatkowych kosztach związanych z projektem (miał być darmowy). Przedstawiciel uprzedził, że umowę można rozwiązać telefonicznie, nie wspominając o konsekwencjach. Klient skorzystał z przysługującego mu praw i zrezygnował z umowy, co zostało potwierdzone telefonicznie 05.03.2021 r. przez pracownika firmy. W dniu 08.02.2021 r. skarżący poinformował (...) o rozwiązaniu umowy. Tymczasem, w dniu 02.02.2021 r. otrzymał na maila projekt inwestycji, o czym nie wiedział, a powiadomiono go dopiero 11.02.2021 r. telefonicznie. (...) projekt inwestycji miał być bezpłatny i nie było mowy o dodatkowych opłatach. (...)” (pismo Powiatowego Rzecznika Konsumentów z 10.05.2021 r. k. 1376-1376v akt adm.).

Konsument otrzymywał wizualizacje instalacji średnio w terminie (...) [tajemnica przedsiębiorstwa], (...)[tajemnica przedsiębiorstwa] wizualizacji doręczonych było w tym samym dniu, w którym zawarta została umowa, (...) [tajemnica przedsiębiorstwa] wizualizacji doręczonych było w terminie 1-14 dni, a(...) [tajemnica przedsiębiorstwa]wizualizacji w terminie przekraczającym 14 dni (pismo powoda z 25.02.2022 r. k. 7974-7977 akt adm.).

Do 16 września 2022 r. powód zawarł (...) [tajemnica przedsiębiorstwa] (pismo powoda z 09.11.2022 r. k. 8401-8401v akt adm.).

Cena netto instalacji o mocy 5 kW w 2021 r., zgodnie z Raportem Instytutu (...) w Polsce 2021 r.), wahała się od 3,9 tys. zł/kW do 5,9 tys. zł/kW1, co daje średnią cenę netto 4,9 tvs. zł/kW oraz odpowiednio zakres cen brutto od 4,2 tys. zł/kW do 6,4 tys. zł/kW i średnią cenę brutto 5,3 tvs. zł/kW., zaś zgodnie z obliczeniami portalu (...) średnia cena brutto instalacji w 2021 r. wynosiła 4,5 tys. zł/kW, natomiast cena brutto mikroinstalacji wykonywanych przez powoda o mocy do 5 kW wahała się od 5,0 tys. zł/kW do 11,4 tys. zł/kW, co daje średnią cenę brutto 6,9 tys. zł/kW (tabela obejmująca wszystkie przekazane przez Spółkę umowy zawarte z konsumentami, których przedmiotem była mikroinstalacja fotowoltaiczna k. 8530-8533 akt adm.).

Od początku prowadzenia działalności do października 2020 r. (...) sp. z o.o. sp.k stosowała następujący wzorzec pn. Promocje (załącznik nr 1 do umowy sprzedaży k. 5490 akt adm.).

Pod oświadczeniem zawarto postanowienie w brzmieniu: „ W celu jak najszybszej realizacji montażu Inwestor żąda przystąpienia do rozpoczęcia wykonywania Umowy (w szczególności przygotowania projektu koncepcyjnego) przed upływem 14-dniowego terminu do odstąpienia od Umowy. Jednakże w razie odstąpienia, Inwestor jest obowiązany do zapłaty za świadczenie spełnione już przez Wykonawcę do chwili odstąpienia od Umowy. Inwestor może być w szczególności zobowiązany do poniesienia kosztów przy czym koszty z pkt (e) są wyliczane indywidualnie dla każdej Instalacji: (...). ”. Pod treścią wspomnianego postanowienia umieszczono pole opisane jako: podpis uczestnika promocji, aby skorzystać z wybranej promocji należało zaznaczyć odpowiedni checkbox i złożyć podpis pod wybraną promocją.

Przedmiot oraz warunki promocji, nie zostały przez powoda precyzyjnie określone, gdyż informacje odnoszące się do ww. promocji były zawarte tylko we wzorcu pt. Promocje i stanowiły jedynie deklarację o przystąpieniu do niej i oświadczenie o żądaniu przystąpienia do rozpoczęcia wykonywania umowy w szczególności przygotowania projektu koncepcyjnego. Powód wskazał, że ww. promocja, polegała na niezwłocznym przystąpieniu do realizowania usługi przez niego, w tym do opracowania projektu koncepcyjnego i jak najszybszej realizacji montażu instalacji PV. Zdaniem powoda, korzyścią wynikającą z przystąpienia do ww. promocji była szybka obsługa klienta, a w konsekwencji szybsza możliwość obniżenia opłat za prąd i oszczędzania środków (pismo powoda z dnia 5.07.2021 r. k. 34-45 akt adm.).

13 sierpnia 2021 r. został przekazany po raz ostatni wzorzec umowy z promocją (...) (pismo powoda z dnia 31.08.2021 r. k. 5485-5486 akt adm.).

Sposób prowadzenia rozmowy podczas wizyty osobistej w domu konsumenta oraz zakres i sposób przekazywanych konsumentowi informacji Spółka określiła w Schemacie Rozmowy Handlowej oraz w Skrypcie handlowym (...), które powstały na początku prowadzenia przez Spółkę działalności (schemat rozmowy handlowej k. 2042-2047v akt adm., skrypt handlowy (...) k. 2056-2061v akt adm.).

Jednym z elementów rozmowy z konsumentem jest prezentacja strony Mój Prąd (www.mojprad.gov.pl). (część prezentacji dot. „Mój prąd” k. 2046v akt adm., skrypt handlowy (...) k. 2056-2061v akt adm.).

W Skrypcie handlowym Spółka wskazała m.in., że cyt.: „ Najistotniejszy podpunkt to przedstawienie korzyści dla klienta. Kolejny raz handlowiec informuje klienta o kwocie dotacji iż zawsze jest to nieopodatkowane 5000 złotych, dodając do tego kolejny bonus o którym tylko wspomina teraz zostawiając temat ulgi termomodernizacyjnej na samym końcu. Informacja dla klienta o zwrocie takiej instalacji PV od 6 do 8 lat o czym wspomina strona rządowa. W dalszej części handlowiec powołuje się na ilość przyznanych dofinansowań podkreślając wielkość i rozmach programu rządowego (...) Ostatnim krokiem w prezentacji rządowej jest podkreślenie przez handlowca znaczenia i wiarygodności programu rządowego który jest wspierany i finansowany przez Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej a także Ministerstwo Klimatu. (...) Po wykonaniu przez handlowca wyliczeń, handlowiec przechodzi do przedstawienia strony rządowej wspierającej fotowoltaikę dla gospodarstw domowych. Prezentacja jest przedstawiana po kolei zaczynając od odtworzenia filmu promocyjnego oraz poinformowaniu klienta o obowiązku odtworzenia wideo z racji współpracy z Ministerstwem Klimatu (handlowiec informuje klienta iż «w razie przypadku gdyby dzwonili z audytu zewnętrznego proszę informować że taki film miał miejsce u Państwa, ponieważ jest on z tego rozliczany-)” „W kolejnym kroku przechodzimy dalej do pokazania filmu promocyjnego wraz ze stroną rządową ((...)) z M. K..

(skrypt handlowy (...) k. 2056-2061v akt adm.)

Handlowiec, w rozmowie z potencjalnym konsumentem wskazywał, iż „ nasza firma działa z ramienia Ministerstwa Klimatu. Może być sytuacja taka, że po moim spotkaniu będzie telefon jak odbywało się spotkanie, (...)”(płyta DVD nr 2, wideo (...), k. 5482 akt adm.)

Powód nie zawierał umowy o współpracę z Ministerstwem Klimatu i Środowiska (pismo powoda z dnia 31.08.2021 r. k. 5485-5488 akt adm.).

Od 24 marca 2022 r. Spółka dokonała zmian w Skrypcie handlowym i usunęła z niego fragment dotyczący prezentacji strony (...). oraz odnoszący się do współpracy z Ministerstwem Klimatu. Skrypt ten, obowiązuje od 24 marca 2022 r. (pismo powoda z dnia 10.11.2022 r. k. 8534-8353 akt adm., skrypt handlowy (...) k. 7966-7969v akt adm.).

Od 22 lutego 2021 r. do 22 marca 2022 r. powód wprowadził podział przedmiotu umowy na dwa etapy:

1. wykonanie usługi zaprojektowania;

2. sprzedaż i montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej (Instalacji PV)

( wzór umowy sprzedaży k. 52-54 akt adm., k. 68-70 akt adm., k. 7955-7956 akt adm.)

Etap I - usługa zaprojektowania instalacji PV obejmuje: przeprowadzenie audytu technicznego (tj. zweryfikowanie możliwości wykonania przedmiotu umowy na nieruchomości) planowanej Instalacji PV przy wykorzystaniu AAT, przygotowanie wizualizacji Instalacji PV, przesłanie na adres e-mail konsumenta lub przekazanie w formie papierowej powyżej wskazanych dokumentów (AAT, wizualizacja Instalacji PV), wystawienie faktury za wykonanie Etapu I Umowy, z uwzględnieniem warunków rabatowania (wzór umowy sprzedaży k. 52-54 akt adm., k. 68-70 akt adm.).

Postanowieniem zawarte w § 2 pkt 1 wzorców umowy pt. „Umowa sprzedaży” stosowanych w okresie od 22 lutego 2021 r. do 22 marca 2022 r. oraz umowach zawartych w oparciu o nie, powód, zobowiązywał się do wykonania powyższych czynności składających się na realizację Etapu I w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy (wzór umowy sprzedaży k. 52-54 akt adm., k. 68-70 akt adm., kopia umowy sprzedaży k. 197-199 akt adm., k. 2331v-2332v akt adm.).

Etap II - sprzedaż i zamontowanie instalacji PV obejmował m.in. skompletowanie, sprzedaż oraz montaż Instalacji PV.

W § 2 pkt 6 i 7 - wzorców umowy pt. „Umowa sprzedaży” stosowanych w tym okresie oraz umowach zawartych w oparciu o nie powód zamieścił postanowienia o następującej treści:

„6. Inwestor w ramach Etapu I Umowy zobowiązuje się do:

b. zatwierdzenia wizualizacji Instalacji PV - w terminie 3 dni od dnia otrzymania wizualizacji; w przypadku braku uwag co do wizualizacji w podanym terminie, zostanie ona uznana za zaakceptowaną,

7. Działania, brak działań bądź opóźnienie w działaniach Inwestora, nie mają wpływu na datę wykonania Etapu I Umowy przez Wykonawcę. ”.

(wzór umowy sprzedaży k. 52-54 akt adm., k. 68-70 akt adm., kopia umowy sprzedaży k. 197-199 akt adm., k. 2331v-2332v akt adm.)

W § 1 ust. 3 lit. b Ogólnych Warunków Współpracy - jednym z załączników będących integralną częścią umowy sprzedaży - stosowanych w okresie od 22 lutego 2021 r. do dnia 22 marca 2022 r. oraz umowach zawartych w oparciu o nie, strona powodował zamieściła postanowienie o treści: „Inwestor przyjmuje do wiadomości i akceptuje, że w przypadku skorzystania z uprawnienia do odstąpienia od Umowy wskazanego w § 1 ust. 3 lit. a OWW, jeżeli Wykonawca wcześniej wykona Etap I Umowy w całości, to Inwestor zobowiązany będzie do zapłaty wynagrodzenia za Etap I Umowy, tj. 2700 zł brutto w terminie 14 dni od dnia otrzymania faktury (z uwzględnieniem zapłaconej kwoty wskazanej w §2 ust. 1 lit. d Umowy. ”(Ogólne warunki współpracy k. 55-56 akt adm., k. 71-72 akt adm., k. 199v-200v akt adm., k. 2333-2334 akt adm.).

Konsument musi zatwierdzić wykonany na miejscu projekt, gdyż tego nie zrobi w ciągu 3 dni to automatycznie, projekt będzie zatwierdzony. Konsument, musi podpisać oświadczenie o wyrażeniu zgody na natychmiastowe wykonanie usług stanowiących Etap I umowy (płyta DVD nr 1, video (...), k. 5481 akt adm., płyta DVD nr 2, video (...), karta 5482, płyta DVD nr 2, video (...) k. 5483 akt adm.).

Zgodnie z § 2 ust. 3 wzorców umowy Ogólne Warunki Współpracy stosowanych od 23 marca 2022 r. termin wykonania montażu instalacji fotowoltaicznej wynosi do 90 dni od dnia zapłaty ceny. Natomiast, § 1 ust. 2 lit. a wzorców umowy Ogólne Warunki Współpracy stosowanych od dnia 23 marca 2022 r. informuje o tym, że „Inwestor przyjmuje do wiadomości i akceptuje, że ma prawo do odstąpienia od Umowy w terminie 14 dni od dnia dostawy ostatniego elementu Instalacji pod Adres montażu Instalacji wynikający z AAT bez podania jakiejkolwiek przyczyny.”(ogólne warunki współpracy k. 7957-7958v akt adm.).

§ 1 ust. 1 lit. a oraz lit. b aktualnie stosowanego od dnia 16 września 2022 r. wzorca umowy Ogólne Warunki Współpracy wskazuje, iż „Inwestor zobowiązuje się do: przekazania wszelkich niezbędnych do przygotowania Arkuszu Audytu Technicznego (dalej: AAT) danych, a także wszelkich innych dokumentów i informacji wymaganych przez Wykonawcę - w terminie 3 dni od dnia zawarcia Umowy, zatwierdzenia wizualizacji Instalacji PV - w terminie 3 dni od dnia otrzymania wizualizacji; Inwestor nie zatwierdza wizualizacji pod kątem technicznym; zatwierdzenie o którym mowa wyżej dotyczy wyłącznie aspektu estetycznego i stanowi potwierdzenie woli Inwestora umiejscowienia instalacji PV w przedstawionym na wizualizacji miejscu: zatwierdzenie, o którym mowa wyżej, nie wpływa na prawo Inwestora do bezkosztowego odstąpienia od Umowy przewidzianego w Umowie, w szczególności w sytuacji, w której okaże się, że montaż instalacji PV w zatwierdzonym miejscu nie jest możliwy w ogóle albo bez wykonania Niestandardowych Prac/ Usług Dodatkowych” (ogólne warunki współpracy k. 8382-8383 akt adm.).

W § 8 ust. 8 Ogólnych Warunków Współpracy - jednym z załączników będących integralną częścią umowy sprzedaży - stosowanych od 30 października 2020 r. do 21 lutego 2021 r. oraz w umowach zawartych w oparciu o nie powód umieścił postanowienie o następującej treści: „Jeżeli Inwestor wykonuje prawo odstąpienia od Umowy po rozpoczęciu przez Wykonawcę prac (chociażby projektowych), ma obowiązek zapłaty za świadczenia spełnione do chwili odstąpienia od Umowy.” ( ogólne warunki współpracy k. 86-89v akt adm., k. 8404v – 8405v akt adm., k. 8460-8461 akt adm.).

§ 8 ust. 9 Ogólnych Warunków Współpracy - jednym z załączników będących integralną częścią umowy sprzedaży - stosowanych w okresie od 30 października 2020 r. do dnia 21 lutego 2021 r. oraz umowach zawartych w oparciu o nie Spółka zamieściła postanowienie zawierające katalog kosztów, którymi może zostać obciążony konsument. Spółka wymieniła następujące koszty: opracowania projektu koncepcyjnego Instalacji PV, ekspertyzy wytrzymałości dachu, związane z pozyskaniem finansowania zewnętrznego, dostawy materiałów lub urządzeń na miejsce, montażu urządzeń i podłączenia instalacji do sieci elektroenergetycznej ( ogólne warunki współpracy k. 86-89v akt adm., k. 8404v – 8405v akt adm., k. 8460-8461 akt adm.). Treść stosowanych przez powoda wzorców oraz umowy zawarte w oparciu o nie, dotyczyły każdego konsumenta niezależnie od tego, czy wyraził, czy też nie wyraził żądania rozpoczęcia wykonania wyżej wymienionych usług przed upływem terminu na odstąpienie od umowy.

Od 22 lutego 2021 r. powód stosuje Ogólne Warunki Współpracy stanowiące integralną część zawieranych z konsumentami umów, poza lokalem przedsiębiorstwa, które nie zawierają kwestionowanego postanowienia ( ogólne warunki współpracy k. 71-72 akt adm.).

Od 22 lutego 2021 r. do 22 marca 2022 r. powód stosował w zawieranych umowach podział przedmiotu umowy na dwa etapy (wzór umowy sprzedaży k. 52-54 akt adm., k.68-70 akt adm., k. 7955-7956 akt adm.).

W § 1 ust. 3 lit. b Ogólnych Warunków Współpracy, jednym z załączników będących integralną częścią umowy sprzedaży (stosowanych od 22 lutego 2021 r. do 22 marca 2022 r.) oraz umowach zawartych w oparciu o nie, powód umieścił postanowienie o treści : „Inwestor przyjmuje do wiadomości i akceptuje, że w przypadku skorzystania z uprawnienia do odstąpienia od Umowy wskazanego w § 1 ust. 3 lit. a OWW, jeżeli Wykonawca wcześniej wykona Etap I Umowy w całości, to Inwestor zobowiązany będzie do zapłaty wynagrodzenia za Etap I Umowy, tj. 2700 zł brutto w terminie 14 dni od dnia otrzymania faktury (z uwzględnieniem zapłaconej kwoty wskazanej w § 2 ust. 1 lit. d Umowy.”. Ww. postanowienie było umiejscowione pośród innych postanowień, nie zostało ono w żaden sposób wyodrębnione czy wyróżnione, a konsument nie miał możliwości jego akceptacji, np. poprzez zaznaczenie checkboxa. Umowa została skonstruowana w taki sposób, że wspomniane postanowienie odnosiło się do każdego konsumenta zawierającego z powodem umowę, niezależnie od tego, czy wyraził, czy też nie wyraził żądania rozpoczęcia wykonania wyżej wymienionych usług ( ogólne warunki współpracy k. 55-56 akt adm., k. 71-72 akt adm., k. 199v-200v akt adm.).

Podczas kontroli przeprowadzonej na podstawie art. 105ia u.o.k.i.k., przedstawiciel Spółki informował konsumenta, że projekt instalacji jest zawsze wykonywany na miejscu, a w przypadku odstąpienia od umowy konsument będzie musiał zapłacić 2700 zł. za wykonanie projektu. Handlowiec informował również, że konsument musi podpisać oświadczenie o wyrażeniu zgody na natychmiastowe wykonanie usług stanowiących Etap I umowy (płyta DVD nr 1, video (...), k. 5481 akt adm., płyta DVD nr 2, video (...), k. 5482 akt adm., płyta DVD nr 2, video (...), k. 5482 akt adm., płyta DVD nr 2 , video (...), k. 5482 akt adm.).

Od 23 marca 2022 r. powód stosuje Ogólne Warunki Współpracy stanowiące integralną część zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umów niezawierające ww. postanowienia.

We wzorcu umowy pt. „Umowa sprzedaży” stosowanym przez powoda w okresie od 19 kwietnia 2021 r. do 22 marca 2022 r. oraz w umowach zawartych w oparciu o nie, powód w § 5 ust. 6 zamieścił następujące postanowienie: „Inwestor potwierdza, że jest mu znane pouczenie zawarte w § 1 ust. 3 lit. a i b OWW dot. prawa do odstąpienia od umowy w zakresie Etapu II, w tym w szczególności zamówił natychmiastowe zamontowanie Instalacji PV, niezwłocznie po dostawie ostatniego elementu Instalacji PV - jeszcze przed upływem terminu na odstąpienie od Umowy oraz przyjął do wiadomości i zaakceptował, że w konsekwencji wraz z rozpoczęciem montażu, utraci przysługujące mu prawo do odstąpienia od umowy (podstawa prawna: art. 38 pkt 6 ustawy o prawach konsumenta (Dz.U. 2020. 287 t.j. z dnia 2020.02.21)”

(§ 5 postanowienia końcowe umowy sprzedaży k. 54 akt adm.)

Postanowienie o takiej samej treści, powód zamieścił również w § 8 ust. 11 Ogólnych Warunków Współpracy - jednym z załączników będących integralną częścią umowy sprzedaży - stosowanym w okresie od 22 lutego do 18 kwietnia 2021 r. oraz umowach zawartych w oparciu o ten wzorzec.

(8. Postanowienia końcowe Ogólnych Warunków Współpracy k. 72 akt adm.)

W § 1 ust. 3 lit. a Ogólnych Warunków Współpracy - jednym z załączników będących integralną częścią umowy sprzedaży - stosowanym od 19 kwietnia 2021 r. do 22 marca 2022 r. oraz umowach zawartych w oparciu o ten wzorzec powód zamieścił postanowienie o treści: „Inwestor ma prawo do odstąpienia od Umowy w terminie 14 dni od dnia dostawy ostatniego elementu Instalacji PV pod Adres montażu instalacji wynikający z AAT. Jednocześnie Inwestor zamawia natychmiastowe zamontowanie Instalacji PV, niezwłocznie po dostarczeniu ostatniego elementu Instalacji PV, niezwłocznie po dostarczeniu ostatniego elementu Instalacji PV - jeszcze przed upływem terminu na odstąpienie od Umowy. Inwestor przyjmuje do wiadomości i akceptuje, że w konsekwencji wraz z rozpoczęciem montażu, utraci przysługujące mu prawo do odstąpienia od umowy (podstawa prawna: art. 38 pkt 6 ustawy o prawach konsumenta (Dz.U. 2020. 287 t.j. z dnia 2020.02.21)”. Ww. postanowienie nie zostało w żaden sposób wyodrębnione, a konsument nie miał możliwości jego akceptacji chociażby poprzez zaznaczenie checkboxa. Umowa została skonstruowana w taki sposób, że postanowienie to odnosiło się do każdego konsumenta zawierającego ze Spółką umowę (ogólne warunki współpracy k. 55-56 akt adm.).

Od 23 marca 2022 r. powód zawiera umowy w oparciu o wzorzec pt. „ Umowa sprzedaży” oraz stosuje Ogólne Warunki Współpracy stanowiące integralną część zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umów niezawierające kwestionowanych postanowień (Umowa sprzedaży k. 7955-7956 akt adm., Ogólne Warunki Współpracy k. 7957-7958v akt adm.).

Spółka na stronie internetowej (...) informowała o darmowym audycie fotowoltaiczny.

(Informacja zawarta na stronie głównej (...) stan z dnia 25 stycznia 2022 r. k. 7939 akt adm.)

(Informacja zawarta na stronie(...)w zakładce Darmowy audyt - stan z dnia 26 stycznia 2022 r. k. 7940 akt adm.)

Informacje o bezpłatnym audycie Spółka zamieszczała również na stronie (...). Niżej zostały przedstawione przykładowe wpisy:

(informacja zawarta na stronie internetowej (...) z dnia 24 marca 2021 r. k. 7930v akt adm.)

(Informacja zawarta na stronie (...) z dnia 18 lipca 2021 r. k. 7919v akt adm.)

(Informacja zawarta na stronie (...) z dnia 14 października 2021 r. k. 7913 akt adm.)

Spotka w okresie od dnia 14 sierpnia 2020 r. do dnia 21 lutego 2021 r. przeprowadziła audyt przy wykorzystaniu Arkusza Ustaleń Montażowych dla instalacji fotowoltaicznej (dalej jako: AUM ), natomiast od dnia 22 lutego 2021 r. przeprowadziła audyt przy wykorzystaniu Arkusza Audytu Technicznego dla instalacji fotowoltaicznej (dalej jako: AAT ). Dokument ten oprócz danych teleadresowych konsumenta zawiera szczegóły techniczne odnoszące się do samej instalacji fotowoltaicznej, a także: informacje techniczne dotyczące dachu (m.in. wymiary, poszycie, ocena jakości powierzchni dachowej, potencjalne przeszkody w otoczeniu), informacje dotyczące istniejącej instalacji elektrycznej, dane dotyczące dostawy komponentów instalacji PV, wymagane zdjęcia. Informacje zamieszczone w AUM/AAT (dalej pod wspólną nazwą: Arkusz) są uzyskiwane bezpośrednio od konsumentów podczas spotkania z przedstawicielem handlowym powoda, na miejscu montażu instalacji oraz ustalane przez tego przedstawiciela poprzez oględziny miejsca, wykonanie zdjęć i zebranie potrzebnych wymiarów. Dane zawarte w tym dokumencie stanowią podstawę przygotowania wizualizacji Instalacji PV. Przeprowadzenie audytu technicznego jest jednym z czterech elementów składających się na Etap I Umowy. Oprócz przeprowadzenia audytu na realizację Etapu I składa się jeszcze: przygotowanie wizualizacji Instalacji PV zgodnie z danymi przekazanymi przez Inwestora w Arkuszu Audytu Technicznego, przesłanie na adres e-mail Inwestora dokumentacji audytu i wizualizacji Instalacji PV oraz wystawienie faktury za wykonanie Etapu I. Jest to pakiet czynności zdefiniowanych przez powoda składający się na Etap I umowy. Umowa zaś określa łączną cenę za wykonanie tego pakietu czynności Taki sposób skonstruowania umowy i wyceny pakietu obejmuje każdą z tych czynności, więc każda z tych czynności jest odpłatna, niezależnie, w jakim stopniu składa się na łączną cenę. Za wykonanie Etapu I umowy konsument był zobowiązany do zapłaty kwoty 2700 zł (umowa sprzedaży k. 52-54 akt adm., k. 68-70 akt adm.).

W § 1 ust. 3 lit. b Ogólnych Warunków Współpracy (jednym z załączników będących integralną częścią umowy sprzedaży) - stosowanych w okresie od dnia 22 lutego 2021 r. do dnia 22 marca 2022 r. oraz umowach zawartych w oparciu o nie, powód zamieścił następujące postanowienie: „Inwestor przyjmuje do wiadomości i akceptuje, że w przypadku skorzystania z uprawnienia do odstąpienia od Umowy wskazanego w §1 ust. 3 lit. a OWW, jeżeli Wykonawca wcześniej wykona Etap I Umowy w całości, to Inwestor zobowiązany będzie do zapłaty wynagrodzenia za Etap I Umowy, tj. 2700 zł brutto w terminie 14 dni od dnia otrzymania faktury (z uwzględnieniem zapłaconej kwoty wskazanej w §2 ust. 1 lit. d Umowy. ” (Ogólne Warunki Współpracy k. 55-56 akt adm., k. 71-72 akt adm., k. 199v-200v akt adm.).

Konsumenci, którzy odstępowali w ustawowym terminie od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa byli obciążani opłatą za wykonanie audytu technicznego (pismo (...) Sp. z o. o. sp. k. z dnia 17.05.2021 r. k. 1386 akt adm., pismo Powiatowego Rzecznika Konsumentów z dnia 5.05.2021 r. wraz z załącznikami k. 1387-1398v akt adm.).

Powiatowy Rzecznik Konsumentów, występując do spółki powodowej „(...) Pomimo przyjęcia skutecznej rezygnacji, w kolejnym piśmie, tym razem przesłanym pocztą tradycyjną w dniu 23 kwietnia br., wezwaliście Państwo konsumentkę do zapłaty kwoty 2 700 zł., tytułem wykonania audytu technicznego planowanej Instalacji PV przy wykorzystaniu Arkusza Audytu Technicznego oraz przygotowania wizualizacji instalacji PV. (...) Jak wynika jednak z informacji uzyskanej od Pani (...), w dniu kiedy Państwa przedstawiciel przyjechał do jej domu w celu zawarcia z nią umowy o wykonanie montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej, wykonał jedynie kilka zdjęć budynku i wyliczył wynagrodzenie. W związku z tym, trudno w tej sytuacji zgodzić się z Państwa żądaniem zapłaty tak wygórowanej kwoty za rzekomo spełnione świadczenie i to z góry ustalonej przez Państwo we wzorcu umowy w § 2 pkt. 5 oraz Ogólnych Warunkach Współpracy w pkt. 1 podpunkcie 3b. (...) W tym miejscu pragnę zaznaczyć, że ustalone przez Państwo we wzorcu umowy wynagrodzenie za spełnione świadczenie ogranicza prawo konsumentki do skorzystania z prawa odstąpienia od umowy”.

(pismo Powiatowego Rzecznika Konsumentów z dnia 5.05.2021 r. k. 1387-1387v akt adm.)

Natomiast, pismem z 26 maja 2021 r. Rzecznik Konsumentów interweniował w sprawie innego konsumenta, który również, po odstąpieniu od umowy został wezwany do zapłaty kwoty 2700 zł., tytułem wykonania audytu technicznego planowanej Instalacji PV przy wykorzystaniu Arkusza Audytu Technicznego oraz przygotowania wizualizacji instalacji PV (pismo Powiatowego Rzecznika Konsumentów z dnia 26.05.2021 r. wraz z załącznikami k. 1429- 1440v akt adm.).

W trakcie kontroli przeprowadzonej przez Prezesa UOKiK, handlowiec w trakcie spotkania, które zostało potwierdzone wiadomością SMS jako bezpłatny audyt fotowoltaiczny, informował potencjalnego konsumenta, że projekt instalacji fotowoltaicznej jest wykonywany „od ręki” i że w momencie odstąpienia od umowy, konsument będzie musiał ponieść koszty w wysokości 2700 zł. za wykonanie projektu (Etap I Umowy) (SMS z informacją o bezpłatnym audycie fotowoltaicznym k. 5466-5467 akt adm., płyta DVD nr 2, video (...), k. 5482 akt adm.).

Prezes UOKiK 6 maja 2021 r. wszczął postępowanie wyjaśniające w celu wstępnego ustalenia, czy nastąpiło naruszenie uzasadniające wszczęcie postępowania w sprawie o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone oraz w celu wstępnego ustalenia, czy nastąpiło naruszenie uzasadniające wszczęcie postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w związku z działalnością (...) sp. z o.o. sp.k. z siedzibą w K. oraz podmiotów z nią współpracujących przy promocji i sprzedaży usług wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznych wraz z usługami towarzyszącymi (okoliczności bezsporne).

W ramach postępowania wyjaśniającego, 13 sierpnia 2021 r. została przeprowadzona kontrola na podstawie art. 105ia u.o.k.i.k. ( Protokół kontroli z dnia 13.08.2021 r. wraz z załącznikami k. 5463-5476 akt adm., upoważnienie Prezesa UOKiK z dnia 7.05.2021 r. k. 5477-5480 akt adm., płyty CD k. 5481-5483 akt adm., postanowienie SOKiK z dnia 10.05.2021 r. k. 5484 akt adm.).

Postanowieniem z 24 lutego 2022 r. Nr (...) Prezes UOKiK, na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, postanowił o wszczęciu postępowania w sprawie stosowania przez (...) praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów (postanowienie k. 3-25 akt adm.).

Pismem z 31 marca 2022 r. powód ustosunkował się do zarzutów i wskazał m.in., że jest zainteresowany zakończeniem sprawy na podstawie art. 28 ust 1 u.o.k.i.k. i zapowiedział złożenie wniosku o zakończenie postępowania w ww. trybie (pismo powoda k. 7946-7949 akt adm.).

Pismem z 3 czerwca 2022 r. powód wniósł o rozstrzygnięcie sprawy w trybie art. 28 ust 1 u.o.k.i.k. (pismo powoda k. 8319-8335 akt adm.).

Dnia 5 września 2022 r. powód złożył korektę wniosku o rozstrzygnięcie sprawy w trybie art. 128 ust 1 u.o.k.i.k. (pismo powoda k. 8365-8375 akt adm.).

Prezes UOKiK, pismem z 17 listopada 2022 roku, zawiadomił powoda o zakończeniu zbierania materiału dowodowego i poinformował powoda o możliwości zapoznania się ze zgromadzonym materiałem dowodowym jak również poinformował o możliwości końcowego wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów (pismo k. 8527-8528 akt adm.).

Spółka skorzystała z ww. uprawnienia i zapoznała się z aktami postępowania (potwierdzenie ze skorzystania z uprawnienia k. 8542-8543 akt adm.).

Od 23 marca 2022 r. Spółka zawiera umowy w oparciu o wzorzec pt. „ Umowa sprzedaży” oraz stosuje Ogólne Warunki Współpracy stanowiące integralną część zawieranych z konsumentami poza lokalem przedsiębiorstwa umów, z których usunęła postanowienia nakładające na konsumentów obowiązek zapłaty wynagrodzenia za jakiekolwiek wykonane przez nią czynności w przypadku odstąpienia konsumenta od umowy. Spółka oświadczyła, że wzięła na siebie ryzyko wykonania usług projektowania oraz montażu przed upłynięciem terminu do odstąpienia od umowy, co sprawia, iż w każdym przypadku audyt pozostaje dla konsumenta realnie świadczeniem nieodpłatnym (pismo powoda z 31.03.2022 r. k. 7946-7949 akt adm., umowa sprzedaży k. 7955-7956 akt adm., Ogólne Warunki Współpracy k. 7957-7958v akt adm.).

W 2021 r. (...) sp. z o. o. nie osiągnęła obrotu, natomiast (...) sp. z o.o. sp.k. z siedzibą w K., która została przejęta przez powoda, która to następnie została przekształcona w (...) sp. z o. o. sp. k. z siedzibą w K. w roku obrotowym 2021 (trwającym od 1 maja 2021 r. do 31 grudnia 2021 r.) osiągnęła obrót w wysokości 138 048 588,00 zł (rachunek zysków i strat za rok 2021 k. 8349v-8350 akt adm., rachunek zysków i strat za okres od 1.05.2021 r. do 31.12.2021 r. k. 8357-8357v akt adm.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie złożonych w sprawie dokumentów, których autentyczność nie była podważana przez żadną ze stron postępowania, a i Sąd nie miał podstaw by odmówić im wiarygodności, jak też w oparciu o niekwestionowane twierdzenia stron.

Sąd pominął dowód z akt postępowania wyjaśniającego, prowadzonego przez Prezesa UOKiK z udziałem (...) S.A. (pkt V ppkt 5 odwołania powoda.) na podstawie art. 235² § 1 pkt 2 k.p.c., uznając, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy jest wystarczający do wydania wyroku, a kwestia odmiennego potraktowania przez Prezesa UOKiK innego podmiotu w podobnej sprawie nie ma wpływu na ocenę konkretnych zachowań powoda. Trzeba bowiem podkreślić, że na decyzję pozwanego o wydaniu decyzji stwierdzającej naruszenie zbiorowych interesów konsumentów i nakładającej karę pieniężną na przedsiębiorcę mają wpływ różne indywidualne okoliczności.

Ponadto to Prezes jako centralny organ administracji państwowej samodzielnie w zakresie uznania administracyjnego kształtuje politykę karania przedsiębiorców popełniających delikty administracyjne, znając specyfikę rynku i problemy na nim występujące (por. wyrok SN z 27.11.2019 r., sygn. I NSK 95/18, Legalis). Sąd w ramach odwołania od decyzji nie jest uprawniony do oceny podejmowanych działań, wobec innych niż strona postępowania, przedsiębiorców.

Wbrew zarzutom odwołania Prezes UOKiK zgromadził w postępowaniu administracyjnym obszerny materiał dowodowy, który następnie obiektywnie ocenił i przełożył na regulacje ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Powód nie wykazał, które z okoliczności istotnych dla wyjaśnienia sprawy pozostały „niewyjaśnione”, jak również w czym przejawiał się brak obiektywizmu pozwanego w przedstawieniu stanu faktycznego, tym bardziej, że w treści odwołania nie kwestionował ustaleń faktycznych (poza datami zaniechania praktyk) co do naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. W związku z tym powyższy zarzut nie był skuteczny.

Nie można zgodzić się z powodem, że pozwany ustalił stan faktyczny w oparciu o nieweryfikowalne i niedostępne do powszechnego wglądu dane instytucji prywatnych, że stawki cen proponowane przez powoda były znacznie wyższe od stawek rynkowych (od 20 % do 78%), gdy tymczasem ustalenie ww. okoliczności wymagało wiadomości specjalnych, których organ nie posiada.

Podkreślić należy, że raport Instytutu(...) „Rynek Fotowoltaiki w Polsce 2021 r.” był ogólnodostępny, bowiem po podaniu danych na odpowiednej stronie internetowej, każdy zainteresowany miał dostęp do jego treści. Co więcej w Raporcie zawarto informacje pozwalające na ustalenie w oparciu o jakie dane i jak przetworzone ustalono średnie ceny instalacji fotowoltaicznych na polskim rynku. Podobnie należało ocenić wyliczenia portalu (...).

Z porównania średnich cen z Raportu jak i ze strony internetowej (...) wynika, że są one do siebie zbliżone, a zatem można przyjąć, że odzwierciedlają prawdziwą sytuację na rynku fotowoltaiki w Polsce.

Oczywiście, ceny poszczególnych instalacji, w zależności od użytych komponentów, mogą się od siebie różnić, ale należy podkreślić, że obie instytucje w swoich raportach odnoszą się do średnich cen, a zatem są to dane szacunkowe, nieodnoszące się do konkretnych instalacji, a jedynie obrazujące rząd wielkości.

W związku z tym, Sąd uznał, że są to informacje powszechnie dostępne (art. 228§ 2 k.p.c.), z których pozwany mógł skorzystać w prowadzonym postępowaniu.

Ponadto powód jest profesjonalistą działającym na rynku fotowoltaiki, a zatem ww. dane powinny być mu znane z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Dodatkowo jako profesjonalista na rynku fotowoltaiki sam ma dostęp do odpowiednich danych, jednak mimo posiadanej wiedzy specjalistycznej, nie przedstawił własnych wyliczeń oraz dowodów, które mogłyby wykazać, że średnie ceny ustalone przez pozwanego, nie są cenami rynkowymi. Gdyby bowiem to uczynił, Sąd mógłby porównać przedstawione przez każdą ze stron wielkości i dowody, a następnie je zweryfikować. Tymczasem powód ograniczył się jedynie do zakwestionowania danych przedstawionych przez pozwanego, a to było niewystarczające dla przyjęcia, iż są to dane niewiarygodne.

W tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem zaskarżona Decyzja Prezesa UOKIK dotycząca stosowania przez powoda praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów jest słuszna i ma oparcie w przepisach prawa.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że powód choć zaskarżył Decyzję w całości, to nie kwestionował dopuszczenia się czynów opisanych w pkt I Decyzji, a jedynie kwestionował zasadność oraz wysokość nałożonych na niego kar pieniężnych za poszczególne czyny oraz nałożenie środków usunięcia trwających skutków naruszenia.

Art. 28 u.o.k.i.k.

Powód w odwołaniu wskazał, że Prezes UOKiK nie wydał w stosunku do powoda decyzji zobowiązującej w trybie art. 28 ust. 1 u.o.k.i.k., pomimo iż powód zgłosił stosowaną propozycję na samym początku postępowania, a następnie ją modyfikował uwzględniając zastrzeżenia Prezesa Urzędu.

Z powyższym zarzutem nie można się zgodzić. Stosownie do treści omawianego przepisu, jeżeli w toku postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów zostanie uprawdopodobnione - na podstawie okoliczności sprawy, informacji zawartych w zawiadomieniu, o którym mowa w art. 100 ust. 1, lub będących podstawą wszczęcia postępowania - że został naruszony zakaz, o którym mowa w art. 24, a przedsiębiorca, któremu jest zarzucane naruszenie tego zakazu, zobowiąże się do podjęcia lub zaniechania określonych działań zmierzających do zakończenia naruszenia lub usunięcia jego skutków, Prezes Urzędu może (podkreślenie Sądu), w drodze decyzji, zobowiązać przedsiębiorcę do wykonania tych zobowiązań. W przypadku gdy przedsiębiorca zaprzestał naruszania zakazu, o którym mowa w art. 24, i zobowiąże się do usunięcia skutków tego naruszenia, zdanie pierwsze stosuje się odpowiednio.

Wskazać należy, iż Prezes UOKiK może wydać decyzję zobowiązującą do podjęcia określonych działań zmierzających do zapobieżenia naruszeniom zbiorowych interesów konsumentów, w sytuacji, gdy zostaną spełnione łącznie dwie przesłanki: uprawdopodobnienie w trakcie prowadzonego postępowania, że dany przedsiębiorca stosuje niedozwolona praktykę, o której mowa w art. 24 u.o.k.i.k. oraz zobowiązania się przedsiębiorcy do podjęcia lub zaniechania działań zmierzających do zapobieżenia tym naruszeniom. Jednakże nawet spełnienie obu łącznie przesłanek nie rodzi po stronie Prezesa UOKiK obowiązku wydania decyzji na podstawie art. 28 u.o.k.i.k., a jedynie stwarza mu możliwość wydania takiej decyzji. Ustawa nie określa kryteriów, którymi Prezes UOKiK powinien się kierować, rozważając, czy taką decyzję wydać. W tym zakresie, jak już wcześniej wspomniano, Prezes UOKiK dysponuje swobodnym uznaniem co do zastosowania tego przepisu. Propozycje złożone przez przedsiębiorcę nie wiążą go, jednak powinien on ustosunkować się w uzasadnieniu decyzji, co w niniejszej sprawie miało miejsce (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30 marca 2012 r., sygn. akt VI ACa 1311/11, Legalis nr 737359).

W rozpoznawanej sprawie pozwany w uzasadnieniu Decyzji w sposób obszerny i szczegółowy wyjaśnił przyczyny, dla których nie wydał decyzji zobowiązującej i argumenty te w pełni przekonały Sąd.

Powód podniósł również, że pozwany w analogicznym lub w podobnym stanie faktycznym w stosunku do konkurencji powoda na rynku tj. (...) S.A. nie tylko odstąpił od wydania decyzji nakładającej karę pieniężną, ale również od wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów, ograniczając się jedynie do nakazania (...) S.A. zwrotu konsumentom opłat pobranych od nich z tytułu realizacji ustawowego uprawnienia do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa.

Wskazać należy, że każda praktyka związana ze stosowaniem praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów jest oceniana zawsze indywidualnie. Aby skorzystać z art. 28 u.o.k.i.k. należy wziąć pod uwagę okoliczności indywidualne takie jak: czas stosowania praktyki, podjęte działania w celu usunięcia jej skutków, współpraca z organem – z Prezesem UOKiK, czy zakres uzyskanych korzyści. Samo podobieństwo czynów jest niewystarczające do tego, aby stwierdzić, że doszło do nierównego traktowania przedsiębiorcy.

Ponadto Sąd nie jest uprawniony do kontrolowania polityki ochrony konkurencji i konsumentów, w tym polityki karania prowadzonej przez Prezesa UOKiK. Sąd ocenia jedynie prawidłowość wydania zaskarżonej decyzji w ramach złożonego odwołania.

Warto w tym miejscu przypomnieć wypowiedź Sądu Najwyższego zawartą w postanowieniu z 13 czerwca 2019 roku, sygn. Akt I NSK 7/19, LEX nr 2687601) że „Należy podzielić pogląd powszechnie przyjmowany w doktrynie i orzecznictwie, że wybór i kierunek rozstrzygnięcia (art. 106 ust. 1 u.o.k.k., art. 28 ust. 1 u.o.k.k.) jest pochodną występującej w prawie administracyjnym koncepcji swobodnego uznania administracyjnego. Przez uznanie administracyjne rozumie się takie uregulowanie kompetencji organu administracji, że organ ten może rozstrzygnąć sprawę w różny sposób przy tym samym stanie faktycznym i każde jej rozstrzygnięcie będzie legalne (zob. M. Wierzbowski, A. Wiktorowska, J. Piecha, Prawne formy działania administracji (w:) Prawo administracyjne, red. M. Wierzbowski, Warszawa 2017, s. 283). Innymi słowy, w ramach uznania organ ma swobodę w wyborze rodzaju decyzji. Swoboda ta jest jednak ograniczona koniecznością ziszczenia się przesłanek niezbędnych do jej wydania. Kontrola sądu może mieć miejsce na zasadzie wyjątku, głównie wówczas gdy doszło do naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego. Jak stwierdził w jednym ze swych orzeczeń Sąd Najwyższy, ingerencja sądowa w samą decyzję organu o zastosowaniu art. 28 u.o.k.k. bądź o nałożeniu kary pieniężnej ma charakter wyjątkowy . Jest niewątpliwie dopuszczalna wówczas, gdy organ w ogóle nie uzasadnia w danej sprawie sposobu wykorzystania przysługujących mu kompetencji uznaniowych, bądź gdy w ocenie sądu doszło do swoistego nadużycia uznania regulacyjnego , poprzez nałożenie kary pieniężnej w takich okolicznościach faktycznych, które czynią wymierzoną sankcję niesprawiedliwą. W pozostałych przypadkach, z uwagi na funkcje kar pieniężnych (zwłaszcza zaś prewencyjną) oraz ścisły związek polityki nakładania kar pieniężnych ze skuteczną realizacją polityki ochrony konsumentów, tylko wyjątkowo jest możliwe zakwestionowanie przez sąd kary pieniężnej (zob. wyrok Sądy Najwyższego z dnia 26 października 2016 r., III SK 54/15).”.

Powód zarzucił również, że nie został poinformowany przez pozwanego, w toku prowadzonego postępowania administracyjnego, o braku zaakceptowania jego wniosku o wydanie decyzji zobowiązującej, a tym samym zostało mu ograniczone prawo do zgłaszania wniosków dowodowych, które niewątpliwie zgłosiłby gdyby wiedział, ze jego wniosek w trybie art. 28 u.o.k.i.k. nie zostanie uwzględniony.

Wskazać należy, że powód miał możliwość w okresie między zawiadomieniem o zakończeniu postępowania dowodowego, a wydaniem zaskarżonej decyzji, zapoznania się z materiałem dowodowym oraz przedstawienia swojego stanowiska i zgłoszenia ewentualnych wniosków dowodowych. Mógł również takie wnioski zgłosić w odwołaniu, bowiem wniesienie odwołania do SOKIK wszczyna postępowanie sądowe na zasadach postępowania kontradyktoryjnego. Kontradyktoryjność procesu cywilnego wymaga, aby strony wskazywały dowody dla wykazania swoich twierdzeń. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.).

Z tej też przyczyny zarzuty odnośnie naruszenia przepisów kodeksu postępowania administracyjnego nie mogą odnieść skutku, albowiem do kognicji Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie należy kontrola prawidłowości postępowania prowadzonego przed Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do wyroku z 13/05/2004 r., sygn. akt III SK 44/04, Lex nr 137437), jest to bowiem postępowanie sądowe pierwszoinstancyjne, w którym strona może przedstawić wszystkie okoliczności faktyczne i dowody na potwierdzenie zasadności swojego stanowiska, tak więc co do zasady ewentualne uchybienia postępowania administracyjnego nie będą miały znaczenia dla rozpoznania sprawy przed tym Sądem.

DATA ZAPRZESTANIA STOSOWANIA PRAKTYK

Przede wszystkim, trzeba podkreślić, że ciężar udowodnienia faktu i daty zaprzestania praktyki spoczywa na przedsiębiorcy. Stanowi to konsekwencję tego, że to przedsiębiorca wywodzi korzystne dla siebie skutki prawne z udowodnienia okoliczności, o której mowa w komentowanym przepisie. Jest on zobowiązany do udowodnienia, że zaprzestał stosowania bezprawnej praktyki. Następnie to udowodnienie staje się podstawą stwierdzenia przez Prezesa UOKiK w uzasadnieniu wydanej decyzji, iż w trakcie postępowania zmierzającego do wydania decyzji o uznaniu praktyki za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów przedsiębiorca wykazał, że zaniechał stosowania takiej praktyki. Wskazane powyżej udowodnienie najczęściej przejawia się w dostarczeniu przez przedsiębiorcę Prezesowi UOKiK danych, które pozwalają na jednoznaczne stwierdzenie zaniechania stosowania bezprawnych praktyk. Najczęściej są to dokumenty oraz informacje, których treść pozwala Prezesowi UOKiK stwierdzić, że działania przedsiębiorcy przestały nosić znamiona praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów (M. Sieradzka [w:] K. Kohutek, M. Sieradzka, Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2014, art. 27.).

W odwołaniu powód podniósł, że pozwany wadliwie ustalił datę zaniechania praktyki z pkt I.2 Decyzji na 24 marca 2022 4oku, gdy tymczasem zaprzestanie informowania handlowców przez szkoleniowców o powoływaniu się podczas rozmów z konsumentami na współpracę powoda z Ministerstwem Klimatu i Środowiska nastąpiło najpóźniej 30 września 2021 roku.

Przede wszystkim, należy przypomnieć, że powód w odpowiedzi na pierwsze wezwanie pozwanego co do wskazania daty zaprzestania praktyki, stwierdził, że potrzebuje czasu na ustalenie tego terminu (k.8397 akt adm.). Następnie, w piśmie procesowym z 10 listopada 2022 roku, powód stwierdził że zaprzestał stosowania tej praktyki na przełomie września/października, natomiast omyłkowo samo usunięcie skryptu ze strony nastąpiło dopiero 24 marca 2022 r. (k.8534 akt adm.).

W ocenie Sądu, dowodem na definitywne zaprzestanie ww. praktyki jest usunięcie skryptu ze strony internetowej dostępnej dla handlowców, albowiem od tej daty każdy handlowiec powinien wiedzieć, że nie może powoływać się na taką współpracę. Jednocześnie pozwany nie dysponował innymi dowodami jednoznacznie potwierdzającymi, kiedy informacja o zakazie powoływania się na współpracę z Ministerstwem została ustnie przekazana przedstawicielom handlowym.

Zdaniem Sądu, ustalenie pozwanego było prawidłowe. Sama spółka potrzebowała czasu na ustalenie daty, kiedy zaprzestała stosować skrypt z informacją o współpracy z Ministerstwem Klimatu i Środowiska, co pokazuje, że nie było to łatwe do ustalenia, natomiast data 24 marca 2022 r. jest datą pewną.

Z kolei odnośnie praktyki z pkt I.3. Decyzji powód wskazał, że pozwany błędnie ustalił, iż została ona zaniechana 16 września 2022 roku, albowiem z materiału dowodowego wynika, że nastąpiło to 23 marca 2022 roku z dniem wprowadzenia do obrotu wzorca umowy, który w pełni zabezpieczał interesy konsumentów.

Tymczasem pozwany uznał, że zaniechanie stasowanie praktyki nastąpiło 16 września 2022 roku czyli od chwili wprowadzenia w życie Ogólnych Warunków Współpracy stanowiących integralną część umów zawieranych z konsumentami, w których w § 1 ust. 1 lit.a oraz lit.b zobowiązuje konsumentów do przekazania wszelkich niezbędnych do przygotowania Arkuszu Audytu Technicznego danych, także wszelkich innych dokumentów i informacji wymaganych przez Wykonawcę – w terminie 3 dni od dnia zawarcia umowy, zatwierdzenia wizualizacji instalacji PV w terminie 3 dni od dnia jej otrzymania, informując jednocześnie, że zatwierdzenie wizualizacji nie wpływa na prawo do bezkosztowego odstąpienia od umowy.

Powyższe stanowisko pozwanego należało uznać za słuszne, albowiem od tej daty konsumenci są w sposób jednoznaczny i wyraźny informowani, że mają prawo do bezkosztowego odstąpienia od umowy, nawet jeśli zatwierdzą wizualizację.

ODSTĄPIENIE OD WYMIERZENIA KARY PIENIEŻNEJ

W ocenie Sądu nie było podstaw w niniejszej sprawie do odstąpienia od wymierzenia kary.

W myśl art. 106 ust. 1 pkt 4 u.o.k.i.k. Prezes Urzędu może nałożyć na przedsiębiorcę, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary, jeżeli przedsiębiorca ten, choćby nieumyślnie, dopuścił się naruszenia zakazu określonego w art. 24 ustawy. Zatem decyzja odnośnie tego, czy nałożyć na przedsiębiorcę karę pieniężną została pozostawiona uznaniu administracyjnemu Prezesa UOKiK. Sąd jest jedynie zobowiązany do zbadania, czy taka decyzja nie nosi cech dowolności i czy została należycie uzasadniona. Prezes UOKiK wydając decyzję o nałożeniu kary pieniężnej, zasadami równości i proporcjonalności, jak również kryteriami określonymi w art. 111 u.o.k.i.k. Podnosi się także, iż kary nakładane powinny być w szczególności wówczas, gdy na skutek stosowania praktyki odniesione zostały korzyści finansowe, z powodu zaś rozproszenia podmiotów poszkodowanych tymi praktykami mało prawdopodobne jest wystąpienie przez nie z roszczeniami odszkodowawczymi.

Nakładanie kar pieniężnych (bądź samo zagrożenie nimi) stanowi istotny instrument, który ma się przyczynić do przestrzegania przepisów ustawy antymonopolowej przez przedsiębiorców, a także stosowania się przez nich do treści orzeczeń organów antymonopolowych. Kary pieniężne pełnią zatem funkcje prewencyjne (zapobieganie naruszeniom). Prewencyjny charakter kar przejawia się w szczególności w postaci zapobiegania dopuszczaniu się naruszenia regulacji ustawy w przyszłości przez innych przedsiębiorców . Kary mają zatem odstraszać przedsiębiorców od zachowań sprzecznych z prawem, a także wzmocnić hamulce u przedsiębiorców przestrzegających prawa (K. Kohutek, M. Sieradzka [w:] K. Kohutek, M. Sieradzka, Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2014, art. 106.).

Po zapoznaniu się z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, jak również uzasadnieniem Decyzji, Sąd uznał, iż za wymierzeniem kar pieniężnych przemawiał przede wszystkim charakter zarzuconych Spółce praktyk, ich możliwe i rzeczywiste skutki w sferze interesów ekonomicznych i pozaekonomicznych konsumentów.

Praktyki powoda opisane w pkt I.1, I.3, I.4 i I.5 i I.6 ograniczały podstawowe prawo konsumenta zawierającego umowę poza lokalem przedsiębiorstwa czyli prawo do odstąpienia od umowy w terminie 14 dni bez ponoszenia kosztów.

Celem wprowadzenia do polskiego porządku prawnego ustawy z dnia 30 maja 2014 roku o prawach konsumenta było zapewnienie konsumentom jako słabszej stronie umowy zawieranej z przedsiębiorcą, odpowiedniej ochrony poprzez nałożenie na przedsiębiorców liczonych obowiązków informacyjnych (art. 12 ustawy) oraz przyznanie konsumentom dodatkowych praw (art. 27 ustawy).

Między innymi w przepisie art. 27 ustawy przewidziano, że konsument który zawarł umowę poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów, z wyjątkiem kosztów określonych w art. 33, art. 34 ust. 2 i art. 35. Ponadto jeżeli konsument zawarł umowę poza lokalem przedsiębiorstwa podczas nieumówionej wizyty przedsiębiorcy w miejscu zamieszkania lub zwykłego pobytu konsumenta albo wycieczki, termin do odstąpienia od umowy wynosi 30 dni.

W omawianym przepisie uwzględnia się okoliczność, że konsument zawiera umowę z przedsiębiorcą w warunkach nietypowych, które rodzą szczególne zagrożenia dla jego interesów. Umowy takie często bywają zawierane przez konsumenta pochopnie, w pośpiechu, bez dostatecznego przemyślenia. Nierzadko akceptuje on umowę bez uprzedniego zapoznania się ze wszystkimi jej warunkami i bez porównania konkurencyjnych ofert rynkowych. Na ogół konsument pozostaje pod wpływem emocji lub różnorodnych technik sprzedażowych przedsiębiorcy, które opierają się na nacisku psychicznym lub wykorzystują element dezorientacji albo zaskoczenia (T. Czech [w:] Prawa konsumenta. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2020, art. 27.). Dlatego tak ważne jest, aby konsument miał czas na zmianę decyzji i odstąpienie od umowy, która w jego ocenie będzie dla niego niekorzystna.

Powód stosując, ww. praktyki utrudniał a nawet pozbawiał konsumentów prawa do odstąpienia od umowy bez ponoszenia kosztów, naruszając tym samym jasne i precyzyjne przepisy ustawy o ochronie konsumentów, a czynił to w celu uzyskania korzyści finansowych. Takie zachowanie zasługuje na szczególne postąpienie, w sytuacji gdy ceny usług świadczonych przez powoda były wyższe od średnich cen na rynku, co dodatkowo naruszało ekonomiczny interes konsumenta.

Należy bowiem przypomnieć, że zgodnie z raportem „Rynek Fotowoltaiki w Polsce 2021 r.” cena netto instalacji o mocy 5 kW wahała się od 3,9 tys. zł/kW do 5,9 tys. zł/kW, co daje średnią cenę netto 4,9 tys. zł/kW i brutto 5,3 zł/kW. Z kolei zgodnie z obliczeniami portalu (...) średnia cena brutto wynosiła 4,5 tys. zł/kW. Tymczasem z analizy umów zawieranych przez powoda z konsumentami wynika, iż cena brutto wahała się od 5 tys. zł/kW do 11,4 tys. zł/kW, co daje średnią cenę brutto 6,9 tys. zł/kW

Zgodnie z przepisem art. 35 ustawy „1.Jeżeli konsument wykonuje prawo odstąpienia od umowy po zgłoszeniu żądania zgodnie z art. 15 ust. 3 i art. 21 ust. 2, ma obowiązek zapłaty za świadczenia spełnione do chwili odstąpienia od umowy. 2. Kwotę zapłaty oblicza się proporcjonalnie do zakresu spełnionego świadczenia, z uwzględnieniem uzgodnionej w umowie ceny lub wynagrodzenia. Jeżeli cena lub wynagrodzenie są nadmierne, podstawą obliczenia tej kwoty jest wartość rynkowa spełnionego świadczenia.”. Zgłoszenie żądania zgodnie z art. 21 ust. 2 ustawy powinno być wyraźne i być poprzedzone informacją o utracie prawa do odstąpienia od umowy z chwilą jej pełnego wykonania przez przedsiębiorcę. Tych obowiązków powód również nie realizował w należyty sposób.

Odnośnie zaś praktyki z pkt I.2 to również nie było podstaw do odstąpienia od wymierzenia kary, bowiem powód świadomie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadzał w błąd konsumentów co do współpracy z Ministerstwem Klimatu i Środowiska.

Zaś w przypadku praktyki z pkt I.7 informował konsumentów o bezpłatności wykonywanego audytu, jednakże gdy konsument odstąpił od umowy po wykonaniu przez powoda Etapu I umowy, w tym czynności przeprowadzenie audytu technicznego był zobowiązany do zapłaty kwoty 2 700,00 zł.

Okoliczności obu czynów są tego rodzaju, że noszą znamiona znacznej szkodliwości dla interesów ekonomicznych konsumentów, a tym samym sprzeciwiają się odstąpieniu od wymierzenia za nie kary.

WYSOKOŚĆ KAR PIENIĘŻNYCH

W odwołaniu powód zarzucił pozwanemu naruszenie art. 106 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 24 u.o.k.i.k. - poprzez dokonanie przez Organ wykładni rozszerzającej i nieuprawnione przyjęcie, że za każdą praktykę stwierdzoną w decyzji, Organ może nałożyć karę pieniężną do 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary, co w rozpatrywanej sprawie skutkowało wymierzeniem powodowi kary pieniężnej w łącznej wysokości 28.403.498,00 zł, co stanowi (...) obrotu osiągniętego przez nią w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary, podczas gdy przepis ten zezwala na nałożenie kary pieniężnej łącznie nieprzekraczającej poziomu 10% za wszystkie naruszenia objęte wszczętym postępowaniem, a ilość tych naruszeń może wpływać jedynie na wymiar kary w ramach ustawowego limitu.

Ponadto pozwany podniósł, że pozwany niesłusznie uznał, że praktyki zarzucane w pkt. I.1,I.3,I.4,I.5 i I.6 Decyzji stanowią odrębne praktyki w sytuacji, w której stan faktyczny i materiał dowodowy zgromadzony w sprawie każe uznać je za praktykę rodzajowo tożsamą, polegającą na utrudnianiu konsumentom skorzystania z ich uprawnienia do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa w terminie ustawowym 14 dni bez ponoszenia kosztów.

Z powyższymi zarzutami nie można się zgodzić.

Przede wszystkim, naruszenie zbiorowych praw konsumentów następowało w każdym z czynów w sposób odmienny min. poprzez:

1) sugerowanie wybrania usługi (...), która nie wiązała się z szybkim montażem, a jedynie z tym, że wybór takiej oferty skutkował brakiem możliwości odstąpienia od umowy bez ponoszenia kosztów,

2) stosowanie we wzorcach umów postanowień, które wprowadzały w błąd konsumenta odnośnie wpływu podejmowanych działań na zakres przysługującego im prawa do odstąpienia od umowy

3) stosowanie w Ogólnych Warunkach Współpracy zapisów dotyczących obowiązku zapłaty przez konsumentów odstępujących od umowy za świadczenie spełnione do chwili odstąpienia od umowy, nawet jeśli wyraźnie nie wyrazili zgody na rozpoczęcie umowy przed terminem do bezkosztowego odstąpienia od umowy;

4) zobowiązywanie konsumenta do dokonywania czynności w terminie 3 dni od zawarcia umowy, mimo że w tym czasie konsument mógłby odstąpić od umowy.

Sąd uznał, że zidentyfikowane przez pozwanego naruszenia nie zachodzą na siebie. Każde z nich zachowałoby bezprawny charakter nawet w razie wyeliminowania wszystkich pozostałych. Uzasadnia to stwierdzenie, iż Prezes UOKiK nie popełnił błędu przyjmując, iż każde z nich ma odrębną tożsamość oraz, że rozwiązaniem prawidłowym było nałożenie za każde z nich odrębnej kary. Należy również zauważyć, że nawet hipotetyczne stwierdzenie, iż w niniejszej sprawie powinna zostać nałożona jedna kara nie skutkowałaby zmniejszeniem dolegliwości sankcji dotykających powoda. Konsekwencją uznania, że przedmiotowe zachowania konstytuują jedno naruszenie byłoby stwierdzenie, iż jego szkodliwość jest równa zsumowanej szkodliwości praktyk zidentyfikowanych w zaskarżonej decyzji, co zgodnie z zasadą proporcjonalności, powinno znaleźć przełożenie na wysokość kary ( podobnie Sąd Apelacyjny w Warszawie, w uzasadnieniu do wyroku z 30 czerwca 2017r. sygn. akt VII ACa 199/16).

Trzeba również wyjaśnić, że ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów nie przewiduje instytucji kary łącznej, a więc za każdy czyn może być nałożona kara w wysokości do 10 % obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary.

Odnośnie wysokości poszczególnych kar pieniężnych nałożonych na powoda w Decyzji, należy na wstępie przypomnieć, że przepisy u.o.k.i.k. nie zawierają wzorów matematycznych, którymi powinien posłużyć się pozwany przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej, a jedynie zawierają listę okoliczności, które powinien uwzględnić przy jej wymierzaniu.

Natomiast w ramach tych uregulowań Prezes UOKiK przyjął zasadę, iż najpierw ustala wysokość kwoty bazowej biorąc pod uwagę obrót oraz okoliczności wymienione w art. 111 ust.1 pkt 1 u.o.k.i.k. czyli:

a) okoliczności naruszenia przepisów ustawy,

b) uprzednie naruszenie przepisów ustawy,

c) okres, stopień oraz skutki rynkowe naruszenia przepisów ustawy,

a następnie kwotę bazową podwyższa, jeśli wystąpiły w sprawie okoliczności obciążające lub obniża jeśli - okoliczności łagodzące.

W ocenie Sądu, przy wymiarze kar Prezes UOKIK uwzględnił wszystkie dyrektywy określone w powołanym przepisie.

Odnosząc się do okoliczności naruszenia przepisów ustawy, to trzeba zaznaczyć, że praktyki opisane w Decyzji ujawniały się na etapie zawierania kontraktu, którego istotą jest ukierunkowanie na skłonienie jak największej liczby potencjalnych klientów Spółki do zawarcia umowy oraz na etapie jego wykonywania, poprzez utrudnienie konsumentom odstąpienia od umowy w sposób bezkosztowy. Ponadto wywierały skutki zarówno w zakresie interesów ekonomicznych, jak i pozaekonomicznych konsumentów. Dotyczyły podstawowego uprawnienia konsumenta a mianowicie prawa do odstąpienia od umowy w terminie 14 dni bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów.

Odnośnie zaś okresu stosowania praktyk, to były one długotrwałe (z wyjątkiem praktyki nr I.1.i nr I.6.) gdyż były stosowane:

a) praktyka nr I.2 od sierpnia 2020 roku do sierpnia/września 2021 roku, ostatecznie skorygowano praktykę w marcu 2022 roku,

b) praktyka nr I.3. od lutego 2021 roku do 16 września 2022 roku,

c) praktyka nr I.4. od 30 października 2020 roku do 21 lutego 2021 roku

d) praktyka nr I.5. od 22 lutego 2021 roku do 22 marca 2022 roku.

Sąd pragnie jeszcze raz podkreślić, że w przypadku umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa ustawodawca wprowadził prawo do bez kosztowego odstąpienia od umowy w terminie 14 dni. Powód, będąc świadomym tego, że w przypadku oferowania usług w mieszkaniu czy w domu konsumenta, jego podatność na różne stosowane chwyty marketingowe będzie większa i rzeczywiście praktyka pokazuje, że po opuszczeniu np. mieszkania przez handlowca, konsument po analizie wszystkich przedstawionych informacji, dokumentów itp. stwierdza, że jednak dana inwestycja nie jest dla niej korzystna i ma prawo odstąpić od takiej umowy w ustawowym terminie 14 dni.

Dodatkowym elementem wprowadzającym w błąd, było to że pierwsza wizyta była reklamowana jako „bezpłatny audyt”, a zatem konsument nie spodziewał się, że jeszcze tego samego dnia zostanie przedstawiona mu oferta zawarcia umowy na wykonanie mikroinstlacji fotowoltaicznej. Następnie powód już po podpisaniu umowy z konsumentem wywierał na niego nacisk, aby ten jak najszybciej przystąpił do wykonania umowy, co z kolei wiązało się dla konsumenta z obowiązkiem uiszczenia kosztów, w razie skorzystania z ustawowego prawa do odstąpienia. Elementami nacisku było prezentowanie Usługi (...) jako promocji, przesyłanie wizualizacji w terminie do 3 dni i zobowiązywanie konsumentów do jak najszybszej jej akceptacji, czy zobowiązywanie konsumentów do podejmowania różnego rodzaju działań w okresie, w którym mógł odstąpić od umowy.

W oparciu o powyższe, pozwany ustalił kwoty bazowe (od(...) obrotu do (...) obrotu) w wysokości:

a) 2 760 971,76 zł – w przypadku praktyki z pkt I.1,

b) 4 141 457,65 zł – w przypadku praktyki z pkt I.2,

c) 3 451 214,70 zł – w przypadku praktyki z pkt I.3,

d) 3 451 214,70 zł – w przypadku praktyki z pkt I.4 i I.5,

e) 2 760 971,76 zł – w przypadku praktyki z pkt I.6,

f) 2 760 971,76 zł – w przypadku praktyki z pkt I.7.

Następnie tak ustalone kwoty bazowe podlegały stosowanym modyfikacjom, poprzez uwzględnienie okoliczności obciążających i łagodzących.

Okolicznościami obciążającymi zgodnie z przepisem art. 111 ust. 4 pkt 2 są:

a) znaczny zasięg terytorialny naruszenia lub jego skutków,

b) znaczne korzyści uzyskane przez przedsiębiorcę w związku z dokonanym naruszeniem,

c) dokonanie uprzednio podobnego naruszenia,

d) umyślność naruszenia;

W rozpoznawanej sprawie za okoliczności obciążające pozwany prawidłowo uznał umyślność stwierdzonego naruszenia, co spowodowało podwyższenie kwoty bazowej o 50%, oraz ogólnopolski zasięg praktyki co uzasadniało podwyższenie kwoty bazowej o 20 %.

W przypadku praktyki z pkt:

⚫: I.1. Decyzji – umyślność działania przejawiała się w zamieszczeniu żądania przystąpienia do wykonania umowy przed upływem ustawowego terminu do odstąpienia od umowy w części o nazwie „Promocje”, co miało sprawić, że konsument będzie przekonany, iż bierze udział jedynie w promocji, a nie że ogranicza sobie prawo do odstąpienia od umowy. Celem przystąpienia przez konsumenta do promocji (...) było jedynie uzyskanie od konsumenta oświadczenia zawierającego żądanie rozpoczęcia świadczenia przed upływem terminu do odstąpienia od umowy, co miało pozbawić konsumenta uprawnienia do odstąpienia od umowy bez ponoszenia kosztów;
⚫: I.2. Decyzji - umyślność działania przejawiała się w tym, że powód był w pełni świadomy tego, iż nie posiada żadnej umowy ani nie ma innej podstawy prawnej uzasadniającej powoływanie się w kontaktach z konsumentami na współpracę z Ministerstwem Klimatu i Środowiska. Celem tej praktyki było jedynie uwiarygodnienie powoda jako Spółki zweryfikowanej przez centralne organy państwa, co z kolei miało przekonać konsumentów do zawarcia umowy właśnie z powodem;
⚫: I.3. Decyzji – umyślność działania przejawiała się w tym, że konstrukcja i treść umów oraz załączników do nich była przemyślana, zaproponowana przez powoda i przez niego wprowadzona do stosowania. Spółka nakładała na konsumentów obowiązek podjęcia działań w okresie, w którym mieli prawo odstąpić od umowy bez ponoszenia kosztów. Jednym z tych obowiązków było zaakceptowanie wizualizacji w terminie 3 dni, a w przypadku braku uwag w tym terminie, Spółka uznawała wizualizację za zaakceptowaną. Spółka jako przedsiębiorca a tym samym profesjonalista musiała sobie zdawać sprawę z konsekwencji takiego ukształtowania stosunków z konsumentem oraz z naruszenia w ten sposób ustawy o prawach konsumenta;
⚫: I.4. i I.5. Decyzji – umyślność działania przejawiała się w tym, że konstrukcja i treść umów oraz załączników do nich była przemyślana, zaproponowana przez powoda i przez niego wprowadzona do stosowania. Wprowadzone przez powoda zapisy miały na celu pozbawienie konsumentów prawa do odstąpienia od umowy w ustawowym terminie bez ponoszenia kosztów. W Ogólnych Warunkach Współpracy, powód zastrzegał wobec konsumentów wykonujących ustawowe prawo do odstąpienia od umowy obowiązek zapłaty za świadczenie spełnione do chwili podpisania umowy lub obowiązek zapłaty wynagrodzenia za Etap I Umowy. Każdy z obowiązków był sformułowany w taki sposób, że dotyczył każdego konsumenta niezależnie od tego, czy uprzednio zażądał rozpoczęcia wykonywania usługi przed upływem terminu do odstąpienia od umowy. Rację ma pozwany, iż powód musiał sobie zdawać sprawę z tego, że obowiązek zapłaty na wypadek odstąpienia od umowy może skutecznie zniechęcić konsumentów do skorzystania z przysługujących im praw;
⚫: Pkt I.6 Decyzji – umyślność działania polegała na tym, iż powód jako profesjonalista w zakresie mikroinstalacji fotowoltaicznych musiał wiedzieć, że żaden z elementów tej instalacji nie był nierozerwalnie połączony z innym elementem lub strukturą dachu albo gruntu, a zatem informowanie konsumentów, iż po rozpoczęciu montażu instalacji fotowoltaicznej nie będą mogli skorzystać z prawa do odstąpienia od umowy nie było zgodne z prawdą oraz obowiązującymi przepisami. Natomiast celem takiego działania było zniechęcenie konsumentów do odstąpienia od umowy, a tym samym uzyskanie korzyści finansowej związanej z wykonaniem instalacji;
⚫: Pkt I.7 Decyzji – umyślność działania przejawiała się w tym, że powód wiedział, że przekazuje konsumentom nieprawdziwą informacje o „bezpłatności audytu”, bowiem w sytuacji gdy konsument skorzystał z prawa do odstąpienia umowy sprzedaży w zakresie zaprojektowania, sprzedaży i montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa, powód zastrzegał możliwość obciążenia konsumenta kosztem wykonania Etapu I w wysokości 2 700,00 zł.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, iż pozwany prawidłowo przypisał powodowi umyślność działania

Sąd nie podzielił również stanowiska powoda, iż zasięg terytorialny naruszenia nie był znaczny, albowiem z materiału dowodowego chociażby w postaci skarg konsumenckich wynika, iż oferta Spółki była skierowana do konsumentów z terenu całego kraju a zatem praktyki przypisane powodowi miały charakter ogólnopolski. Innymi słowy negatywnymi skutkami stosowanych praktyk potencjalnie mogła być objęta znaczna część populacji naszego kraju, a dla bytu praktyki nie jest istotna ilość konsumentów dotkniętych działaniami przedsiębiorcy, ale potencjalna.

W konsekwencji, podwyższenie kary z uwagi na zaistnienie okoliczności obciążających było w pełni uzasadnione.

Stosownie zaś do przepisu art. 111 ust. 3 u.o.k.i.k. okolicznościami łagodzącymi są w szczególności:

a) dobrowolne usunięcie skutków naruszenia,

b) zaniechanie stosowania zakazanej praktyki przed wszczęciem postępowania lub niezwłocznie po jego wszczęciu,

c) podjęcie z własnej inicjatywy działań w celu zaprzestania naruszenia lub usunięcia jego skutków,

d) współpraca z Prezesem Urzędu w toku postępowania, w szczególności przyczynienie się do szybkiego i sprawnego przeprowadzenia postępowania.

Prezes UOKiK w przypadku wszystkich zarzucanych praktyk uznał za okoliczność łagodzącą zaniechanie stosowania praktyki, jeszcze przed wszczęciem postępowania, co jego zdaniem uzasadniało zmniejszenie kwoty bazowej o 30% oraz podjęcie przez Spółkę starań mających na celu zwrot nienależnie pobranych kwot oraz dokonanie zwrotu środków pieniężnych, konsumentom którzy skorzystali w terminie 14 dni od dnia podpisania umowy z ustawowego prawa do odstąpienia od umowy. Jednakże pozwany wziął również pod uwagę, że powód dokonał zwrotu jedynie na rzecz tych konsumentów, którzy zdecydowali się i od umowy odstąpili, a skutki zarzucanych praktyk obejmowały również konsumentów, którzy od umowy nie odstąpili. Wobec czego ta okoliczność łagodząca uzasadniała obniżenie kwoty bazowej o dalsze 5 %.

Nie było natomiast podstaw do uznania za okoliczność łagodzącą w niniejszej sprawie współpracy powoda z Prezesem Urzędu w toku postępowania, bowiem współpraca ta nie wyróżniała się niczym szczególnym i nie przyczyniła się do szybkiego przeprowadzenia postępowania. Powód tak jak inni przedsiębiorcy udzielał odpowiedzi na wezwania Prezesa, co zgodnie z art. 50 u.o.k.i.k. jest obowiązkiem każdego przedsiębiorcy, bowiem brak współpracy z Prezesem UOKiK może skutkować nałożeniem na przedsiębiorcę dotkliwej kary pieniężnej.

W związku z powyższym za nieuzasadnione, Sąd uznał zarzuty powoda, iż pozwany nie uwzględnił wszystkich okoliczności łagodzących.

Reasumując, uwzględniając wszystkie poysze okoliczności, pozwany prawidłowo ustalił wysokość każdej z nałożonych na powoda kar, a tym samym nie naruszył art. 106 ust. 1 pkt 4 i art. 111 u.o.k.i.k.

W ocenie Sądu nałożone kary pieniężne na powoda, spełnią w szczególności swoją funkcję represyjną i prewencyjną, zapobiegając podobnym naruszeniom w przyszłości. Stanowią ona sankcję o odpowiednim stopniu dolegliwości, proporcjonalnym do wagi, stopnia naruszenia przepisów ustawy, nie większym niż to niezbędne dla osiągnięcia zamierzonego celu nałożonej kary.

Rozstrzygnięcie o karze będzie również wyznacznikiem dla innych uczestników rynku, że tego typu działania nie mogą być podejmowane - pod rygorem sankcji finansowej (prewencja ogólna).

ŚRODKI USUNIĘCIA TRWAJĄCYCH SKUTKÓW NARUSZENIA

Powód, w odwołaniu twierdził, iż nie było podstaw do nałożenia środków usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów.

W punkcie II Decyzji pozwany nałożył na powoda następujące środki usunięcia trwających skutków naruszenia:

1. obowiązek skierowania listem zwykłym oraz e-mailem, w terminie 3 miesięcy od daty uprawomocnienia się decyzji – do wszystkich konsumentów, którzy zawarli z powodem lub jego przednikami prawnymi umowę sprzedaży w zakresie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej informacji o treści zaskarżonej Decyzji;

2. obowiązek skierowania listem zwykłym oraz e-mailem - w terminie 3 miesięcy od daty uprawomocnienia się decyzji - do konsumentów, którzy zawarli z powodem lub jego poprzednikami prawnymi, umowę sprzedaży w zakresie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej, a następnie korzystając z prawa do odstąpienia od umowy, od takiej umowy odstąpili, co skutkowało brakiem realizacji przewidzianego w umowie montażu ww. mikroinstalacji, oraz nie otrzymali do chwili wysłania niniejszej korespondencji zwrotu wszystkich wpłaconych środków, pisemnej informacji o treści:

Przekazany z niniejszą informacją załącznik zawiera opis praktyk stwierdzonych w decyzji Prezesa UOKiK nr (...) z dnia 20 grudnia 2022 r. ”

3. obowiązek skierowania w drodze wiadomości SMS - w terminie 3 miesięcy od daty uprawomocnienia się decyzji (nie wcześniej jednak niż w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się decyzji) - do konsumentów, którzy zawarli z powodem lub jego poprzednikami prawnymi, umowę sprzedaży w zakresie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej, a następnie korzystając z prawa do odstąpienia od umowy, od takiej umowy odstąpili co skutkowało brakiem realizacji przewidzianego w umowie montażu ww. mikroinstalacji, oraz nie otrzymali do chwili wysłania niniejszej wiadomości zwrotu wszystkich wpłaconych środków, wiadomości SMS o treści:

„(...) (dawniej: (...)) informuje, że Prezes UOKiK wydał decyzję nr (...). Informacje o możliwych zwrotach pieniędzy są dostępne na stronie internetowej (...) ”;

4. obowiązek dokonanie zwrotu wszystkich wpłaconych środków w związku z zawartą z powodem lub jego poprzednikami prawnymi, umową sprzedaży w zakresie wykonania mikroinstalacji fotowoltaicznej, wszystkim konsumentom, którzy korzystając z prawa do odstąpienia od umowy, od takiej umowy odstąpili i złożyli dyspozycję zwrotu o której mowa w pkt II.2 sentencji niniejszej decyzji.

5. obowiązek publikacji - w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się decyzji – na oficjalnej stronie internetowej (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w K. (dawniej: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.) (w dacie wydania niniejszej decyzji jest to strona internetowa (...)) treści Decyzji.

Sąd uznał, że istniały podstawy do nałożenia na powoda ww. obowiązków, stosownie bowiem do treści art. 27 ust. 4 u.o.k.i.k., w razie zaprzestania stosowania praktyk, przepisy art. 26 ust. 2-4 stosuje się odpowiednio. Zgodnie zaś z art. 26 ust. 2 u.o.k.i.k. w decyzji, o której mowa w ust. 1, Prezes Urzędu może określić środki usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, w szczególności zobowiązać przedsiębiorcę do złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o treści i w formie określonej w decyzji. Stosownie natomiast do treści art. 26 ust. 3 u.o.k.i.k. w decyzji, o której mowa w ust. 1, Prezes Urzędu może nakazać publikację decyzji w całości lub w części, z zaznaczeniem, czy decyzja ta jest prawomocna, w określonej w niej formie, na koszt przedsiębiorcy. Środki, o których mowa w art. 26 ust. 2 u.o.k.i.k. powinny być proporcjonalne do wagi i rodzaju naruszenia oraz konieczne do usunięcia jego skutków (art. 26 ust. 4 u.o.k.i.k.).

W literaturze podkreśla się, że w pewnych sytuacjach już sama publikacja niekorzystnego dla przedsiębiorcy rozstrzygnięcia może przyczynić się do zmiany sposobu działania przedsiębiorcy, który dbając o swój wizerunek, nie będzie na przyszłość stosował praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Ponadto publikacja decyzji pełni funkcję prewencyjną wobec innych przedsiębiorców, natomiast ostrzegawczą, a także informacyjną oraz wychowawczą dla konsumentów. Zapoznanie się przez inne podmioty z treścią decyzji ma również walor edukacyjny, pozwala tworzyć wzorce dobrych praktyk rynkowych ( tak Marek Radwański w Komentarzu do ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów pod red. Aleksandra Stawickiego i Edwarda Stawickiego, Wolters Kluwer 2016).

Sąd wskazuje, że pozwany w uzasadnieniu swojej decyzji, szczegółowo wyjaśnił motywy jakimi kierował się nakładając poszczególne środki. Środki z pkt II.1., II.2., II.3. i II.5. mają spełnić cele informacyjne dlatego też treści Decyzji, jak i wiadomość o możliwości dochodzenia zwrotu nienależnie pobranych kwot, powinny trafić do jak najszerszego kręgu konsumentów - wszystkich kontrahentów powoda.

Zasadnym jest nałożenie w pkt II.4 Decyzji obowiązku usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów poprzez dokonanie zwrotu konsumentom wpłaconych przez nich środków. Zdaniem Sądu takie rozwiązanie jest możliwe wobec tego, że organ może, w świetle przepisów, określić różnorakie środki usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, a zatem nie muszą się one sprowadzać wyłącznie do złożenia oświadczeń i mogą być skierowane na dotarcie do pokrzywdzonych celem umożliwienia odzyskania przez nich kwot, które zapłacili powodowi, niezgodnie z prawem.

Stosownie do przepisu art. 26 u.o.k.i.k „1. Prezes Urzędu wydaje decyzję o uznaniu praktyki za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów i nakazującą zaniechanie jej stosowania, jeżeli stwierdzi naruszenie zakazu określonego w art. 24. 2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, Prezes Urzędu może określić środki usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów w celu zapewnienia wykonania nakazu, w szczególności zobowiązać przedsiębiorcę do złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o treści i w formie określonej w decyzji. 3. W decyzji, o której mowa w ust. 1, Prezes Urzędu może nakazać publikację decyzji w całości lub w części, z zaznaczeniem, czy decyzja ta jest prawomocna, w określonej w niej formie, na koszt przedsiębiorcy. 4. Środki, o których mowa w ust. 2, powinny być proporcjonalne do wagi i rodzaju naruszenia oraz konieczne do usunięcia jego skutków.”.

Z treści art. 26 ust. 2 u.o.k.i.k wynika, że ustawodawca poprzez użycie słów „w szczególności” upoważnił Prezesa UOKIK do zastosowania wszelkich możliwych środków, których celem będzie usunięcie trwających skutków naruszenia interesów konsumentów, a nie tylko tych polegających na zobowiązaniu przedsiębiorcy do złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o treści i w formie określonej w decyzji.

W literaturze przedmiotu podkreśla się, że chodzi o wybór takiego środka, aby jego zastosowanie rzeczywiście było konieczne do usunięcia skutków praktyki z uwzględnieniem wagi i rodzaju naruszenia. Zatem zastosowany środek powinien być jak najmniej uciążliwy dla przedsiębiorcy. Wybierając środek usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, organ antymonopolowy musi uwzględnić charakter oraz skutki dla konsumentów praktyki przedsiębiorcy. Zastosowane środki muszą być adekwatne do rodzaju naruszenia stwierdzonego w decyzji wydanej przez Prezesa UOKiK (ust. 4 art. 26 u.o.k.i.k.) ( tak Małgorzata Sieradzka, Ochrona konkurencji i konsumentów. Komentarz do zmian wprowadzonych ustawą z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw, LEX/el., 2016).

Niewątpliwie zastosowane przez Prezesa UOKiK środki są adekwatne do rodzaju naruszenia stwierdzonego w decyzji oraz uwzględniają charakter oraz skutki praktyki dla konsumentów. Rekompensata publiczna stanowi środek ochrony ekonomicznych interesów konsumentów. Biorąc pod uwagę podstawę prawną wydania rekompensaty publicznej, należy zdefiniować ją jako ten element decyzji administracyjnej, który jest środkiem usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, mającym zapewnić konsumentom bezpośrednią korzyść. W rozpoznawanej sprawie praktyki powoda naruszały interesy ekonomiczne konsumentów, a zatem zastosowanie instytucji tzw. rekompensaty publicznej, która ma wyrównać doznany przez konsumenta na skutek działań przedsiębiorcy uszczerbek majątkowy, było uzasadnione.

Odnośnie zaś twierdzenia powoda, że obowiązek ten jest przez nią dobrowolnie realizowany, to nakładanie go w Decyzji było bezcelowe, to należy zauważyć, że w toku postępowania powód przekazał listę obejmującą dane czterdziestu dwóch konsumentów, wskazując, że są to konsumenci, którzy skorzystali z ustawowego prawa do odstąpienia od umowy i uiścili jakiekolwiek opłaty. Oświadczył, że na rzecz pięciu z tych czterdziestu dwóch konsumentów dokonał zwrotu wpłaconych kwot (k. 8371-8375 akt adm.). A zatem niewątpliwie nie stanowi to wykonania zobowiązania nałożonego przez pozwanego w zaskarżonej Decyzji.

Biorąc powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia, oddalił wniesione przez Powoda odwołanie na podstawie art. 479 ^31a § 1 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na oddalenie odwołania, powoda należało uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niego na rzecz pozwanego zwrot kosztów procesu, na które złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 720,00 zł ustalone w oparciu o § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 265).

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

(...)

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

Dodano: 31 stycznia 2025, Opublikował(a): Anna Ciesielska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Anna Maria Kowalik
Data wytworzenia informacji: 29 maja 2024