Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 października 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –	Sędzia SO Małgorzata Wiliński
Protokolant –	sekr. sądowy Magdalena Ratajczyk

po rozpoznaniu w dniu 04 października 2023 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w P.

przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

o nałożenie kary pieniężnej

na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 06 lipca 2022 r. nr (...)

oddala odwołanie,

zasądza od odwołującego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w P. na rzecz pozwanego Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kwotę 720,00 (siedemset dwadzieścia) złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego, wraz z odsetkami wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

SSO Małgorzata Wiliński

Sygn. akt XVII AmA 65/22

UZASADNIENIE

wyroku z 04 października 2023 r.

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 06 lipca 2022 r. Nr (...) po przeprowadzeniu postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej, wszczętego z urzędu przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w P. (numer KRS: (...)),

na podstawie art. 106 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. z 2021, r. poz. 275) nałożył na (...) spółkę akcyjną z siedzibą w P. karę pieniężną w wysokości 50.000,00 zł (słownie: pięćdziesiąt tysięcy złotych 00/100), stanowiącą równowartość 10 870,98 euro (słownie: dziesięć tysięcy osiemset siedemdziesiąt euro 98/100 euro), za nieudzielenie informacji żądanych na podstawie art. 50 ust. 1 tej ustawy, do udzielenia których spółka ta była wzywana pismami z dnia 13 września 2021 r. oraz 3 grudnia 2021 r. w toku postępowania wyjaśniającego o sygnaturze akt RPZ.403.6.2021.PG, wszczętego w celu wstępnego ustalenia, czy działania tej Spółki oraz podmiotów z nią powiązanych związane z ofertą inwestycji w produkcję mleka krowiego, uzasadniają wszczęcie postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 24 ust. 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.

na podstawie art. 77 ust. 1 i art. 80 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz art. 263 § 1 i art. 264 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2021 r., poz. 735) w zw. z art. 83 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów postanowił obciążyć (...) spółkę akcyjną z siedzibą w P. kosztami postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej w wysokości 39,20 zł (słownie: trzydzieści dziewięć złotych 20/100) oraz zobowiązać do ich zwrotu Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszej decyzji.

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła (...) spółkę akcyjną z siedzibą w P. zaskarżając ją w całości.

Odwołująca wniosła o:

- uchylenie zaskarżonej decyzji

ewentualnie o:

- uchylenie zaskarżonej decyzji oraz przekazanie sprawy organowi I instancji do ponownego rozpoznania

Odwołujący wniosła nadto o :

- zwolnienie z ponoszenia kosztów sądowych albowiem nie jest w stanie ich uiścić,

- przeprowadzenie dowodu z przesłuchania M. M. - Prezesa zarządu skarżącego , adres jak dla spółki skarżącej, co do faktu jego choroby.

W uzasadnieniu odwołująca podniosła m.in., że od września 2021 roku Prezes Zarządu odwołującego M. M., który reprezentuje spółkę pozostaje na zwolnieniu lekarskim, z uwagi na (...). Choroba ta uniemożliwiała skarżącemu przedłożenie żądanych dokumentów.

Ponadto jak wskazała odwołująca, pismem z dnia 25 listopada 2021 r., skarżąca spółka udzieliła odpowiedzi na pytania organu. Pismem z dnia 4 lipca br. spółka złożyła bilanse za rok 2020 oraz 2021, zaś część dokumentów organ pozyskał w sprawie (...) złożonych przez odwołującego pismem z dnia 25 lutego 2021 r.

Ponadto w sprawie w dniu 25 lipca 2022 r. została wydana decyzja końcowa nr (...) w związku z tym odpadła podstawa ukarania skarżącej spółki, albowiem jak wynika z uzasadnienia decyzji z dnia 25 lipca 2022 r., organ pozyskał informację do wydania merytorycznego rozstrzygnięcia.

Zdaniem odwołującej spółki nałożenie na spółkę kary pieniężnej było bezzasadne, albowiem nałożenie kary pieniężnej nastąpiło bez analizy sytuacji materialnej spółki. Podniosła, że spółka zarówno w 2020 roku jak i 2021 roku odniosła stratę, a sam Prezes Zarządu nie pobierał wynagrodzenia z tytułu świadczenia czynności na rzecz spółki tylko działał społecznie.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wniósł o:

oddalenie odwołania w całości,

zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty,

pomięcie dowodu z przesłuchania w charakterze strony M. M.,

dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu ze wszystkich dokumentów oraz innych środków dowodowych zgormadzonych w aktach postępowania administracyjnego prowadzonego pod sygn. (...)na fakt nieudzielenia przez powodową Spółę informacji żądanych na podstawie art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. z 2021 r., poz. 275 - dalej u.o. k.k.), do udzielenia których powodowa spółka była wzywana pismami z dnia 13 września 2021 r. oraz 3 grudnia 2021 r. w toku postępowania wyjaśniającego o sygnaturze akt (...), wszczętego w celu wstępnego ustalenia, czy działania powodowej Spółki oraz podmiotów z nią powiązanych związane z ofertą inwestycji w produkcję mleka krowiego, uzasadniają wszczęcie postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 24 ust. 2 u.o.k.k.,

dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z decyzji nr (...) r. z dnia 25 lipca 2022 r., pisma powódki z dnia 25 lutego 2022 r., pisma Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia 24 lutego 2022 r., wezwania z dnia 18 stycznia 2021 r. - na fakt stwierdzenia stosowania przez powódkę nieuczciwej praktyki rynkowej oraz udzielenia pismem z dnia 25 lutego 2022 r. nieprawdziwych informacji co do liczebności posiadanego stada krów.

Sąd Okręgowy w Warszawie ustalił następujący stan faktyczny:

Postanowieniem z dnia 26 marca 2021 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wszczął z urzędu postępowanie wyjaśniające w celu wstępnego ustalenia, czy działania spółki (...) spółka akcyjna z siedzibą w P. oraz podmiotów z nią powiązanych, związane z ofertą inwestycji w produkcję mleka krowiego, uzasadniają wszczęcie postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. z 2021 r., poz. 275 - dalej: u.o. k.k.).

Dowód: postanowienie o wszczęciu postępowania wyjaśniającego z dnia 26 marca 2021 r., k. 5 akt adm.

Pismem z dnia 13 września 2021 r., Prezes Urzędu wystosował do spółki wezwanie do przedłożenia szeregu informacji i dokumentów dotyczących zakresu prowadzonej przez spółkę działalności, mających na celu wyjaśnienie wszystkich zagadnień o istotnym znaczeniu dla sprawy.

Podstawą prawną skierowanego do przedsiębiorcy żądania był art. 50 ust. 1 ustawy o.k.i.k. W wezwaniu określono cel przedłożenia informacji, zakreślono termin 21 dni na udzielenie odpowiedzi oraz pouczono spółkę, że w przypadku nieudzielenia informacji albo udzielenia informacji nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd, na podstawie art. 106 ust. 2 pkt 2 ustawy o.k.i.k. Prezes Urzędu może nałożyć na nią karę pieniężną w wysokości stanowiącej równowartość do 50.000.000 euro. Powyższe wezwanie zostało skutecznie doręczone Spółce w dniu 15 września 2021 r.

Dowód: wezwanie z dnia 13 września 2021 r.. wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru, k. 8-12 akt adm.

Pismem z dnia 6 października spółka, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o przedłużenie terminu do złożenia odpowiedzi na skierowane do niej wezwanie do dnia 20 października 2021 r., z uwagi na chorobę M. M. – Prezesa Zarządu Spółki. Pismem z dnia 8 października 2021 r. Prezes Urzędu uwzględnił wniosek Spółki. Pouczył jednocześnie Spółę o treści art. 106 ust. 2 pkt 2 u.o.k.k.

Dowód: pismo Spółki z dnia 6 października 2021 r., k. 13 akt adm.; pismo Prezesa Urzędu z dnia 8 października 2021 r., k. 14 akt adm.

Pismem z dnia 20 października 2021 r. Spółka ponownie wniosła o przedłużenie terminu do udzielenia odpowiedzi na wezwanie do dnia 30 października 2021 r. Wraz z pismem Spółka przedłożyła trzy zaświadczenia lekarskie na potwierdzenie choroby Prezesa jej Zarządu.

Pierwsze z zaświadczeń (z dnia 20 września 2021 r.) zostało wystawione przez K. K. – lekarza (...). Określało ono przeciwskazania dla podejmowania pracy od dnia 20 września do dnia 4 października 2021 r. Kolejne zaświadczenie (z dnia 4 października 2021 r.) określało przeciwwskazanie do podejmowania pracy w okresie od 5 do 18 października 2021 r. Zaświadczenie to ponownie zostało wystawione przez K. K.. Natomiast trzecie z przedłożonych wówczas zaświadczeń określało zwolnienie z pracy z powodu choroby w dniach od 18 do 22 października 2021 r. Wystawione przy tym zostało przez K. N. – specjalistę medycyny rodzinnej.

Dowód: pismo Spółki z dnia 20 października 2021 r. wraz z załącznikami, k. 15-16 akt adm.

Pismem z dnia 26 października 2021 r. Prezes Urzędu uwzględniając wniosek Spółki, przedłużył termin do przekazania żądanych informacji do dnia 30 października 2021 r. Równocześnie Prezes Urzędu ponownie pouczył Spółkę o treści art. 106 ust. 2 pkt 2 u.o.k.k.

Dowód: pismo Prezesa Urzędu z dnia 26 października 2021 r. wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru? k. 17-19 akt adm.

Pismem z dnia 29 października 2021 r. Spółka po raz trzeci wniosła o przedłużenie terminu udzielenia odpowiedzi na skierowane do niej wezwanie z uwagi na chorobę Prezesa jej Zarządu, tym razem do dnia 8 listopada 2021 r. We wniosku Spółka wyjaśniła, że M. M. pozostaje na zwolnieniu lekarskim co najmniej do 29 października 2021 r., jednak po chorobie będzie potrzebował czasu na zgromadzenie wszystkich dokumentów. Do wniosku Spółka załączyła zaświadczenie lekarskie wystawione przez K. W., poświadczającego chorobę pacjenta w dniach od 22 do 29 października 2021 r.

Dowód: pismo Spółki z dnia 29 października 2021 r. wraz z załącznikiem, k. 20-21 akt adm.

W odpowiedzi na trzeci wniosek o wydłużenie terminu odpowiedzi na wezwanie z dnia 13 września 2021 r., Prezes Urzędu wezwał Spółę pismem z dnia 4 listopada 2021 r. (doręczonym w dniu 22 listopada 2021 r.) do jego uzupełnienia poprzez wskazanie:

liczby osób, które Spółka aktualnie zatrudnia,

podmiotu zewnętrznego aktualnie prowadzącego księgowość Spółki,

miejsca aktualnej lokalizacji archiwum Spółki, ewentualnie miejsca składowania dokumentów dotyczących zawieranych umów, w tym dokumentów księgowych.

Dowód: pismo Prezesa Urzędu z dnia 4 listopada 2021 r. wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru, k. 22-25 akt adm.

Pismem z dnia 8 listopada 2021 r. Spółka po raz czwarty wniosła o przedłużenie terminu do udzielenia odpowiedzi na skierowane do niej wezwanie z dnia 13 września 2021 r. z uwagi na chorobę Prezesa Zarządu i to do dnia 18 listopada 2021 r. Z załączonej do wniosku kopii zaświadczenia lekarskiego wystawionego przez M. S. – lekarza specjalistę chorób wewnętrznych wynika, że M. M. był niezdolny do pracy w dniach od 29 października do 12 listopada 2021 r. Jako przyczynę zwolnienia wskazano przy tym kamicę nerkową . W odpowiedzi na ten wniosek Prezes Urzędu pismem z dnia 15 listopada 2021 r. poinformował Spółkę, że jego rozpoznanie będzie możliwe po uzupełnieniu informacji wskazanych w wezwaniu z dnia 4 listopada 2021 r.

Dowód: pismo Spółki z dnia 8 listopada 2021 r. wraz z załącznikiem, k. 26-27 akt adm.; pismo Prezesa Urzędu z dnia 15 listopada 2021 r., k. 28 akt adm.

Pismem z dnia 18 listopada 2021 r. Spółka wskazała, że u Prezesa Zarządu zdiagnozowano przewlekłe schorzenie (...), co ma powodować dalszą niezdolność do pracy. Do pisma Spółka załączyła zaświadczenie lekarskie wystawione przez G. K. – specjalistę (...) W zaświadczeniu wskazano termin zwolnienia od pracy w dniach od 12 do 26 listopada 2021 r . Spółka jednak formalnie nie wniosła o dalsze wydłużenie jej terminu udzielenia odpowiedzi na wezwanie z dnia 13 września 2021 r.

Dowód: pismo Spółki z dnia 18 listopada 2021 r. wraz z załącznikiem, k. 29-30 akt adm.

Pismem z dnia 25 listopada 2021 r. Spółka udzieliła odpowiedzi na pismo Prezesa Urzędu z dnia 4 listopada 2021 r. i wyjaśniła, że nie zatrudnia aktualnie pracowników, jej księgowość będzie prowadzić firma (...)sp. z o.o. z siedzibą w W., oraz że archiwum Spółki znajduje się w jej siedzibie.

Dowód: pismo Spółki z dnia 25 listopada 2021 r., k. 31 akt adm.

Pismem z dnia 3 grudnia 2021 r. Prezes Urzędu, w odpowiedzi na wnioski z dnia 29 października, 8 listopada oraz pismo z 18 listopada 2021 r., wskazał że brak jest podstaw do dalszego przedłużania terminu na udzielenie odpowiedzi na wezwanie z dnia 13 września 2021 r.

W uzasadnieniu swojego stanowiska Prezes Urzędu zwrócił uwagę, że zgodnie z informacją udzieloną przez Spółkę pismem z dnia 25 listopada 2021 r., archiwum Spółki znajduje się w jej siedzibie (siedziba Spółki jest w P.). Podkreślił również, że z informacji uzyskanych w toku kontroli Spółki wynika, że siedziba firmy prowadzącej usługi księgowe dla Spółki zlokalizowana jest również w P. (w piśmie z dnia 25 listopada 2021 r. wskazano, że księgowość Spółki dopiero „będzie” prowadzić firma z siedzibą w W.). Mając na względzie, że Spółkę w toku niniejszego postępowania reprezentuje profesjonalny pełnomocnik, którego kancelaria zlokalizowana jest również w P., Prezes Urzędu ocenił, że brak było podstaw do dalszego przedłużania wyznaczonego Spółce terminu.

Z uwagi na powyższe Prezes Urzędu ponownie wezwał Spółkę do udzielenia odpowiedzi napytania wskazane w wezwaniu z dnia 13 września 2021 r., informując, że termin udzielenia odpowiedzi na to wezwanie upłynął 30 października 2021 r. Jednocześnie, Prezes Urzędu ponownie pouczył Spółkę o treści art. 106 ust. 2 pkt 2 u.o.k.k.

Dowód: pismo Prezesa Urzędu z dnia 3 grudnia 2021 r. wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru, k. 32-35 akt adm.

Pismem z dnia 2 grudnia 2021 r. (doręczonym 8 grudnia 2021 r.) Spółka po raz piąty wniosła o przedłużenie terminu do udzielenia odpowiedzi na skierowane do niej wezwanie z dnia 13 września 2021 r. z uwagi na chorobę Prezesa Zarządu, do 20 grudnia 2021 r. Przedłożone zaświadczenie lekarskie wystawione przez G. K. określało zwolnienie od pracy w dniach od 26 listopada 2021 r. do 14 grudnia 2021 r. z uwagi na prowadzoną diagnostykę (...) .

Dowód: pismo Spółki z dnia 2 grudnia 2021 r. wraz z załącznikiem, k. 36-37 akt adm.

Pismem z dnia 20 grudnia 2021 r. Spółka złożyła szósty wniosek o przedłużenie terminu do udzielenia odpowiedzi na skierowane do niej wezwanie z dnia 13 września 2021 r. z uwagi na chorobę Prezesa Zarządu i to do 4 stycznia 2022 r. Do wniosku Spółka załączyła skierowanie do szpitala wystawione w dniu 14 grudnia 2021 r. oraz zaświadczenie z tego samego dnia wystawione przez G. K., w którym wskazano okres zwolnienia od dnia 14 grudnia 2021 r. do dnia 4 stycznia 2022 r . We wniosku pełnomocnik Spółki podniósł dodatkowo, że wobec faktu, że wszystkie dokumenty powinny być dostarczone Prezesowi Urzędu w oryginale lub w wersji potwierdzonej za zgodność z oryginałem, nie może zgodzić się ze stanowiskiem Prezesa Urzędu, że wszelkie żądane informacje mogą być dostarczone drogą elektroniczną. Pełnomocnik podkreślił, że Prezes Zarządu, z uwagi na chorobę, nie jest w stanie dostarczyć wymaganych dokumentów pełnomocnikowi osobiście .

Dowód: pismo Spółki z dnia 20 grudnia 2021 r. wraz z załącznikami, k. 38-40 akt adm.

Pismem z dnia 20 stycznia 2022 r. Spółka przekazała, że Prezes Zarządu w dalszym ciągu przebywa na zwolnieniu lekarskim, tj. do 25 stycznia 2022 r. Załączone zaświadczenie z dnia 4 stycznia 2022 r. wystawione przez G. K. określało przy tym termin niezdolności do pracy liczony od dnia 4 stycznia do 25 stycznia 2022 r . Spółka jednak formalnie nie wniosła o dalsze wydłużenie jej terminu udzielenia odpowiedzi na wezwanie z dnia 13 września 2021 r.

Dowód: pismo Spółki z dnia 20 stycznia 2022 r. wraz z załącznikiem, k. 41-42 akt adm.

Z uwagi na nieudzielenie przez Spółkę informacji żądanych wezwaniami z dnia 13 września 2021 r. oraz 3 grudnia 2021 r. w toku postępowania wyjaśniającego o sygnaturze akt (...), na podstawie art. 50 ust. 1 u.o.k.k., postanowieniem z dnia 24 lutego 2022 r. Prezes Urzędu wszczął z urzędu postępowanie w sprawie nałożenia na Spółkę kary pieniężnej.

Dowód: wezwanie Prezesa UOKiK z dnia 13 września 2021 r. k. 8-10 akt adm.;

wezwanie Prezesa UOKiK z dnia 03 grudnia 2021 r. k. 32-33 akt adm.

Pismem z dnia 24 lutego 2022 r. na adres siedziby Spółki zostało wysłane zawiadomienie o wszczęciu postępowania w sprawie nałożenia na Spółkę kary pieniężnej oraz zawiadomienie o zaliczonym w poczet tego postępowania materiale dowodowym. Pisma, pomimo dwukrotnego awizowania, nie zostały przez Spółkę podjęte w terminie.

Dowód: zawiadomienie Prezesa UOKiK z dnia 24 lutego 2022 r. k. 43 akt adm.;

niepodjęte przez spółkę k. 44, k. 45 akt adm.

W dniu 19 kwietnia 2022 r. udział w sprawie zgłosił pełnomocnik Spółki, który równocześnie zapoznał się z aktami sprawy. Pomimo tego, do dnia wydania decyzji, Spółka w żaden sposób nie ustosunkowała się do postawionego jej zarzutu.

Dowód: pełnomocnictwo z dnia 13 kwietnia 2022 r. z datą wpływu do organu 19 kwietnia 2022 r. k. 54 akt adm.;

Przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o bezsporne twierdzenia Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przedstawione w uzasadnieniu decyzji z dnia 25 lipca 2022 r. oraz dokumenty zgromadzone w aktach administracyjnych. Prawdziwość tych twierdzeń i dokumentów nie była kwestionowana przez żądną ze stron, a tym samym mając na uwadze normę art. 229 k.p.c. i art. 230 k.p.c. stanowiły one podstawę poczynionych ustaleń.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie, albowiem zaskarżona decyzja jest prawidłowa i znajduje oparcie w przepisach prawa.

Zgodnie z treścią art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 275 ze zm., w brzmieniu obowiązującym w niniejszej sprawie, a więc przed nowelizacją dokonaną ustawą o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw z dnia 9 marca 2023 r. Dz.U. z 2023 r. poz. 852) przedsiębiorcy są obowiązani do przekazywania wszelkich koniecznych informacji i dokumentów na żądanie Prezesa Urzędu. Żądanie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać: wskazanie zakresu informacji, wskazanie celu żądania, wskazanie terminu udzielenia informacji, pouczenie o sankcjach za nieudzielenie informacji lub za udzielenie informacji nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd – art. 50 ust. 2 powyższej ustawy. Z kolei w myśl art. 50 ust. 3 ww. ustawy, każdy ma prawo składania na piśmie, z własnej inicjatywy lub na prośbę Prezesa Urzędu, wyjaśnień dotyczących istotnych okoliczności sprawy.

Natomiast zgodnie z art. 106 ust. 2 pkt 2 tej ustawy (przed zmianą dokonaną przywołaną we wcześniejszym akapicie ustawą) Prezes UOKiK może nałożyć na przedsiębiorcę, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości stanowiącej równowartość do 50 000 000 euro, jeżeli przedsiębiorca ten choćby nieumyślnie nie udzielił informacji żądanych przez Prezesa UOKiK na podstawie m. in. art. 50 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, bądź udzielił nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd informacji.

Zastosowanie sankcji w postaci kary pieniężnej za nieudzielenie informacji żądanych na podstawie art. 50 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów jest możliwe do zrealizowania tylko wówczas, gdy skierowane do przedsiębiorcy w tej sprawie żądanie określa wszystkie elementy wymienione w ust. 2 tego artykułu. Wymóg ten był spełniony w odniesieniu do wezwań kierowanych do odwołującej spółki. W każdym z nich wskazano zakres żądanych informacji oraz pouczono o tym, że w przypadku nieudzielenia informacji lub udzielenia informacji nieprawdziwych albo wprowadzających w błąd, na mocy art. 106 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów będzie mogła zostać nałożona kara pieniężna. Każde wezwanie zawierało podstawę prawną żądania, określenie terminu na udzielenie odpowiedzi i wyjaśnienie celu żądania, którym było uzyskanie informacji i dokumentów niezbędnych w prowadzonym postępowaniu wyjaśniającym. Co istotne, cel postawiony przed wspomnianymi przepisami wymaga przyjęcia możliwości nałożenia na przedsiębiorcę kary pieniężnej nie tylko wtedy, gdy nie została udzielona żadna informacja, ale również wówczas, gdy żądana informacja została udzielona ze znacznym opóźnieniem, już po wszczęciu postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej ( zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2004 r., sygn. akt III SK 31/04, opubl. Lex nr 103149).

Pismem z dnia 13 września 2021 r., Prezes Urzędu wystosował do Spółki wezwanie do przedłożenia szeregu informacji i dokumentów dotyczących zakresu prowadzonej przez Spółkę działalności, mających na celu wyjaśnienie wszystkich zagadnień o istotnym znaczeniu dla sprawy. W wezwaniu określono cel przedłożenia informacji, zakreślono termin 21 dni na udzielenie odpowiedzi oraz pouczono Spółkę, że w przypadku nieudzielenia informacji albo udzielenia informacji nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd, na podstawie art. 106 ust. 2 pkt 2 ustawy o.k.i.k., Prezes Urzędu może nałożyć na nią karę pieniężną w wysokości stanowiącej równowartość do 50.000.000 euro. Powyższe wezwanie zostało skutecznie doręczone Spółce w dniu 15 września 2021 r.

W wyznaczonych terminach spółka nie udzieliła żądanych informacji.

Wobec wezwania Prezesa Urzędu z 13 września 2021 r., pismem z dnia 6 października Spółka, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o przedłużenie terminu do złożenia odpowiedzi na skierowane do niej wezwanie do dnia 20 października 2021 r., z uwagi na chorobę M. M. – Prezesa Zarządu Spółki. Pismem z dnia 8 października 2021 r. Prezes Urzędu uwzględnił wniosek Spółki. Pouczył jednocześnie Spółę o treści art. 106 ust. 2 pkt 2 ustawy o.k.i.k. Pismem z dnia 20 października 2021 r. Spółka ponownie wniosła o przedłużenie terminu do udzielenia odpowiedzi na wezwanie do dnia 30 października 2021 r. Wraz z pismem Spółka przedłożyła trzy zaświadczenia lekarskie na potwierdzenie choroby Prezesa jej Zarządu. Pierwsze z zaświadczeń (z dnia 20 września 2021 r.) zostało wystawione przez K. K. – lekarza psychiatrę. Określało ono przeciwskazania dla podejmowania pracy od dnia 20 września do dnia 4 października 2021 r. Kolejne zaświadczenie (z dnia 4 października 2021 r.) określało przeciwwskazanie do podejmowania pracy w okresie od 5 do 18 października 2021 r. Zaświadczenie to ponownie zostało wystawione przez K. K.. Natomiast trzecie z przedłożonych wówczas zaświadczeń określało zwolnienie z pracy z powodu choroby w dniach od 18 do 22 października 2021 r. Wystawione przy tym zostało przez K. N. – specjalistę medycyny rodzinnej. Pismem z dnia 26 października 2021 r. Prezes Urzędu uwzględniając wniosek Spółki, przedłużył termin do przekazania żądanych informacji do dnia 30 października 2021 r. Równocześnie Prezes Urzędu ponownie pouczył Spółkę o treści art. 106 ust. 2 pkt 2 ustawy o.k.i.k. Spółka po raz trzeci (pismem z dnia 29 października 2021 r.) wniosła o przedłużenie terminu udzielenia odpowiedzi na skierowane do niej wezwanie z uwagi na chorobę prezesa jej zarządu, tym razem do dnia 8 listopada 2021 r. We wniosku Spółka wyjaśniła, że M. M. pozostaje na zwolnieniu lekarskim co najmniej do 29 października 2021 r., jednak po chorobie będzie potrzebował czasu na zgromadzenie wszystkich dokumentów. Do wniosku Spółka załączyła zaświadczenie lekarskie wystawione przez K. W., poświadczającego chorobę pacjenta w dniach od 22 do 29 października 2021 r. W odpowiedzi na trzeci wniosek o wydłużenie terminu odpowiedzi na wezwanie z dnia 13 września 2021 r., Prezes Urzędu wezwał Spółę pismem z dnia 4 listopada 2021 r. (doręczonym w dniu 22 listopada 2021 r.) do jego uzupełnienia poprzez wskazanie: liczby osób, które Spółka aktualnie zatrudnia, podmiotu zewnętrznego aktualnie prowadzącego księgowość Spółki, miejsca aktualnej lokalizacji archiwum Spółki, ewentualnie miejsca składowania dokumentów dotyczących zawieranych umów, w tym dokumentów księgowych. Pismem z dnia 8 listopada 2021 r. Spółka po raz czwarty wniosła o przedłużenie terminu do udzielenia odpowiedzi na skierowane do niej wezwanie z dnia 13 września 2021 r., z uwagi na chorobę prezesa zarządu i to do dnia 18 listopada 2021 r. Z załączonej do wniosku kopii zaświadczenia lekarskiego wystawionego przez M. S. – lekarza specjalistę chorób wewnętrznych wynika, że M. M. był niezdolny do pracy w dniach od 29 października do 12 listopada 2021 r. Jako przyczynę zwolnienia wskazano przy tym (...) . W odpowiedzi na ten wniosek Prezes Urzędu pismem z dnia 15 listopada 2021 r. poinformował Spółkę, że jego rozpoznanie będzie możliwe po uzupełnieniu informacji wskazanych w wezwaniu z dnia 4 listopada 2021 r. Pismem z dnia 18 listopada 2021 r. Spółka wskazała, że u prezesa zarządu zdiagnozowano przewlekłe schorzenie urologiczne, co ma powodować dalszą niezdolność do pracy. Do pisma Spółka załączyła zaświadczenie lekarskie wystawione przez G. K. – specjalistę (...). W zaświadczeniu wskazano termin zwolnienia od pracy w dniach od 12 do 26 listopada 2021 r . Spółka jednak formalnie nie wniosła o dalsze wydłużenie jej terminu udzielenia odpowiedzi na wezwanie z dnia 13 września 2021 r. Pismem z dnia 25 listopada 2021 r. Spółka udzieliła odpowiedzi na pismo Prezesa Urzędu z dnia 4 listopada 2021 r. i wyjaśniła, że nie zatrudnia aktualnie pracowników, jej księgowość będzie prowadzić firma(...)sp. z o.o. z siedzibą w W., oraz że archiwum Spółki znajduje się w jej siedzibie. Pismem z dnia 3 grudnia 2021 r. Prezes Urzędu, w odpowiedzi na wnioski z dnia 29 października, 8 listopada oraz pismo z 18 listopada 2021 r., wskazał że brak jest podstaw do dalszego przedłużania terminu na udzielenie odpowiedzi na wezwanie z dnia 13 września 2021 r. W uzasadnieniu swojego stanowiska Prezes Urzędu zwrócił uwagę, że zgodnie z informacją udzieloną przez Spółkę pismem z dnia 25 listopada 2021 r., archiwum Spółki znajduje się w jej siedzibie (siedziba Spółki jest w P.). Podkreślił również, że z informacji uzyskanych w toku kontroli Spółki wynika, że siedziba firmy prowadzącej usługi księgowe zlokalizowana jest również w P. (w piśmie z dnia 25 listopada 2021 r. wskazano, że księgowość Spółki dopiero „będzie” prowadzić firma z siedzibą w W.). Mając na względzie, że Spółkę w toku niniejszego postępowania reprezentuje profesjonalny pełnomocnik, którego kancelaria zlokalizowana jest również w P., brak było podstaw do dalszego przedłużania wyznaczonego Spółce terminu. Na marginesie Prezes Urzędu zaznaczył, że w dobie Internetu brak było przeszkód, aby poszczególne podmioty świadczące na rzecz Spółki usługi (księgowe, wirtualnego biura itp.), przekazały żądane przez Prezesa Urzędu informacje Spółce bądź jej pełnomocnikowi zdalnie. Zwrócono przy tym uwagę, że odpowiedź na wszystkie zadane przez Prezesa Urzędu pytania zasadniczo powinna mieć odzwierciedlenie w dokumentach, a co za tym idzie ewentualna choroba prezesa zarządu Spółki nie powinna stać naprzeciw udzieleniu stosowanych wyjaśnień przez Spółkę reprezentowaną w toku niniejszego postępowania przez profesjonalnego pełnomocnika. Z uwagi na powyższe Prezes Urzędu ponownie wezwał Spółkę do udzielenia odpowiedzi napytania wskazane w wezwaniu z dnia 13 września 2021 r., informując, że termin udzielenia odpowiedzi na to wezwanie upłynął 30 października 2021 r. Jednocześnie, Prezes Urzędu ponownie pouczył Spółkę o treści art. 106 ust. 2 pkt 2 ustawy o.k.i.k. Pismem z dnia 2 grudnia 2021 r. (doręczonym 8 grudnia 2021 r.) Spółka po raz piąty wniosła o przedłużenie terminu do udzielenia odpowiedzi na skierowane do niej wezwanie z dnia 13 września 2021 r. z uwagi na chorobę Prezesa Zarządu i to do 20 grudnia 2021 r. Przedłożone zaświadczenie lekarskie wystawione przez G. K. określało zwolnienie od pracy w dniach od 26 listopada 2021 r. do 14 grudnia 2021 r. z uwagi na prowadzoną diagnostykę (...) . Pismem z dnia 20 grudnia 2021 r. Spółka złożyła szósty wniosek o przedłużenie terminu do udzielenia odpowiedzi na skierowane do niej wezwanie z dnia 13 września 2021 r. z uwagi na chorobę Prezesa Zarządu i to do 4 stycznia 2022 r. Do wniosku Spółka załączyła skierowanie do szpitala wystawione w dniu 14 grudnia 2021 r. oraz zaświadczenie z tego samego dnia wystawione przez G. K., w którym wskazano okres zwolnienia od dnia 14 grudnia 2021 r. do dnia 4 stycznia 2022 r . We wniosku pełnomocnik Spółki podniósł dodatkowo, że wobec faktu, że wszystkie dokumenty powinny być dostarczone Prezesowi Urzędu w oryginale lub w wersji potwierdzonej za zgodność z oryginałem, nie może zgodzić się ze stanowiskiem Prezesa Urzędu, że wszelkie żądane informacje mogą być dostarczone drogą elektroniczną. Pełnomocnik podkreślił, że Prezes Zarządu, z uwagi na chorobę, nie jest w stanie dostarczyć wymaganych dokumentów pełnomocnikowi osobiście . Pismem z dnia 20 stycznia 2022 r. Spółka przekazała, że Prezes Zarządu w dalszym ciągu przebywa na zwolnieniu lekarskim, tj. do 25 stycznia 2022 r. Załączone zaświadczenie z dnia 4 stycznia 2022 r. wystawione przez G. K. określało termin niezdolności do pracy liczony od dnia 4 stycznia do 25 stycznia 2022 r . Spółka jednak formalnie nie wniosła o dalsze wydłużenie jej terminu udzielenia odpowiedzi na wezwanie z dnia 13 września 2021 r.

Podsumowując pismo Prezesa UOKiK z wezwaniem z 13 września 2021 r. zostało skierowane i odebrane przez powodową spółkę. W odpowiedzi na wezwanie organu ustanowiony w sprawie zawodowy pełnomocnik kilkukrotnie usprawiedliwiał niewykonanie wezwania chorobą Prezesa Zarządu powodowej Spółki. Na skutek tego, ostateczny termin zakreślony pismem z 13 września 2021 r. był dwukrotnie przedłużany, a pismem z 3 grudnia 2021 r. ostatecznie odmówiono dalszego przedłużania tego terminu.

Spółka pomimo odmowy dalszego przedłużania terminu na wykonanie wezwania w dalszym ciągu nie złożyła wszystkich wymaganych przez Prezesa UOKiK wyjaśnień i nie potwierdza tego przede wszystkim powoływane w odwołaniu od zaskarżonej decyzji pismo powoda z dnia 25 listopada 2021 r., albowiem pismo to de facto stanowi jedynie wyjaśnienie składane do wniosku o przedłużenie terminu, nie stanowi jednak odpowiedzi na pismo Prezesa Urzędu zobowiązujące do złożenia wyjaśnień.

Słuszne zdaniem Sądu były obawy Organu, że wielokrotne składanie zaświadczeń lekarskich potwierdzających chorobę osoby reprezentującej powodową Spółkę, spowoduje kilkumiesięczne opóźnienie w stosunku do pierwotnie wyznaczonego terminu i może świadczyć o celowej obstrukcji.

Odnosząc się do podnoszonego w odwołaniu argumentu choroby prezesa zarządu Spółki, która w ocenie odwołującego uniemożliwiał wykonanie wezwania, bezsporne jest, że w aktach znajdują się zaświadczenia lekarskie potwierdzający niezdolność do pracy M. M., który był zatrudniony w powodowej spółce. Niemniej jednak nie ma żadnych dowodów wskazujących w jakim zakresie ta niezdolność zaistniała, czego dotyczą zaświadczenia, a nade wszystko, czy uniemożliwiała przygotowanie odpowiedzi na wezwanie Prezesa Urzędu, lub zlecenie tych czynności osobom trzecim. Ponadto podkreślenia wymaga, że zaświadczenia lekarskie zostały przedstawione Sądowi jedynie do dnia 25 stycznia 2022 r., a zatem, nie wykazano aby po tej dacie prezes zarządu Spółki był nadal niezdolny do pracy, co w dalszym ciągu uniemożliwiałoby mu wykonanie zobowiązań Prezesa Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Nie wykazano przy tym również, że choroba uniemożliwiała wykonanie jakichkolwiek działań związanych ze zleceniem wykonania obowiązków nałożony ma podmiot trzeci, z którym spółka współpracowała. Tym bardziej, że oprócz współpracy z zawodowym pełnomocnikiem, spółka współpracowała również z zewnętrzną firmą księgową. Trzeba natomiast mieć na uwadze, że nie każde badanie lekarskie, choroba, a nawet nie każda hospitalizacja uzasadniają usprawiedliwienie nie wykonania wezwania, ale takie tylko, które stanowią chorobę obłożną bądź wynikającą z nagłego i poważnego pogorszenia zdrowia, wymagającego niezwłocznego poddania się leczeniu szpitalnemu (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 17 listopada 1993 r., sygn. ant II AKz 318/93, opubl. KZS 1993, Nr 11, poz. 20).

Sąd wskazuje przy tym, że okoliczność wystawienia dla M. M. zwolnień lekarskich była w sprawie bezsporna. Tym samym nie zachodziła konieczność przeprowadzenia dowodu z jego przesłuchania na okoliczność wskazaną w odwołaniu tj. co do faktu choroby (k. 10). Natomiast to, czy stwierdzone dolegliwości chorobowe uniemożliwiały zadośćuczynienie wezwaniu organu, nie mogło być wykazane zeznaniami w/w. Stosownym dowodem w tym zakresie mogła być tylko opinia biegłego, który na podstawie wiadomości specjalnych byłby w stanie określić, czy faktycznie stan zdrowia w/w uniemożliwiał podjęcie jakichkolwiek czynności, włączając w to zlecenie zadań osobom trzecim. Taki wniosek dowodowy nie został jednak złożony. Uzupełniająco Sąd wskazuje, że M. M. wezwany do osobistego stawiennictwa celem przesłuchania nie stawił się, co dodatkowo uzasadniało pominięcie dowodu w oparciu o normę art. 302 § 1 zd. 2 k.p.c.

Z całą stanowczością należy podkreślić, że ewentualna choroba prezesa zarządu spółki - spółki kapitałowej, a zatem podmiotu charakteryzującym się wysokim poziomem zorganizowania prowadzonej działalności, nie może uzasadniać uchylenia zaskarżonej decyzji. Skoro bowiem prezes zarządu był chory przewlekle, to powinien zabezpieczyć działania w interesie spółki, np. zlecając poszczególne czynności podmiotom trzecim, podmiotom zewnętrznym. Częściowo takie czynności były poczynione poprzez współpracę z zawodowym pełnomocnikiem, jeszcze przed zaistnieniem choroby. Niemniej jednak nie zlecono pełnomocnikowi czynności, które mogłyby zadośćuczynić wezwaniu Prezesa UOKiK. Zdaniem Sądu, nie jest w dzisiejszych realiach możliwe funkcjonowanie w biznesie, szczególnie także występowanie w roli organu spółki prawa handlowego, bez posługiwania się na potrzeby tej funkcji możliwościami komunikowania się z reprezentowaną przez siebie spółką, czy podmiotami zewnętrznymi w jakiejkolwiek formie.

Prezes Zarządu Spółki prowadząc działalność bez odpowiedniego nadzoru musi liczyć się z konsekwencjami prawnymi, jak ma to miejsce w przedmiotowej sprawie. Wykazane zostało, że reprezentant spółki (prezes zarządu) korzystał z pomocy podmiotów trzecich, także firmy zajmującej się księgowością. Natomiast nie zostały wykazane okoliczności, które uniemożliwiłyby mu zlecenie dokonania wymaganych przez Prezesa Urzędu czynności. Pozwany wskazał w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, że wobec zaniechania wykonania wezwania przez Spółkę doszło do przewlekłości prowadzonego postępowania wynoszącej 6 miesięcy, co implikowało konieczność pozyskania dodatkowych informacji od podmiotów trzecich. Co prawda pozyskane informacje wystarczyły do wydania decyzji, jednakże nie przedstawiały całokształtu okoliczności związanych z działalnością prowadzoną przez Spółkę.

W doktrynie jednoznacznie uznaje się, że nieudzielenie żądanych informacji w rozumieniu art. 106 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, może nastąpić zarówno wprost (tj. kiedy przedsiębiorca informuje Prezesa UOKiK, że odmawia przekazania żądanych informacji), jak i może mieć charakter pośredni, np. poprzez niedostarczenie informacji w wyznaczonym terminie. Stanowisko takie prezentowane jest również w ustalonym orzecznictwie Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który podkreśla, że brak reakcji ze strony przedsiębiorcy w zakreślonym mu terminie musi być w tych okolicznościach traktowany jako nieudzielenie informacji w rozumieniu art. 106 ust 2 pkt 2 ustawy o.k.i.k. Późniejsze udzielenie informacji także nie może skutkować zwolnieniem od odpowiedzialności, gdyż brakiem udzielenia informacji jest także nieudzielenie informacji w wyznaczonym terminie, który UOKiK zakreślił spółce na wykonanie wezwania. Sąd aprobuje w tym zakresie pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 kwietnia 2004 r., sygn. akt III SK 31/04 ( opubl.Legalis nr 67183), w którym stwierdzono, iż pojęcie „udzielenie informacji" jest istotnym elementem konstrukcyjnym ustawowego obowiązku przedsiębiorcy, a naruszenie wyznaczonego terminu stanowi przesłankę do nałożenia kary pieniężnej jako naruszenie obowiązku procesowego. Choć art. 106 ust. 2 pkt 2 ustawy o.k.i k. stanowi wyraźnie o nałożeniu kary pieniężnej w razie nieudzielenia informacji lub udzielenia informacji nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd, nie mówiąc wprost o sankcjonowaniu karą pieniężną przekroczenia przez przedsiębiorcę terminu na udzielenie informacji, to oczywistym jest, że sformułowanie „nieudzielenie informacji" oznacza w kontekście celu tego przepisu, jego istotnego sensu normatywnego, zarówno nieudzielenie informacji w ogóle, jak i udzielenie informacji po wyznaczonym przez organ antymonopolowy terminie, zważywszy że przekazanie Prezesowi UOKiK stosownych informacji ma służyć sprawnemu i efektywnemu przeprowadzeniu postępowania antymonopolowego.

W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, że odwołująca Spółka nie udzieliła informacji żądanych przez Prezesa UOKiK na podstawie art. 50 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, w związku z czym, zdaniem Sądu, zaszły przesłanki do nałożenia na nią kary pieniężnej, zgodnie z powołanym uprzednio art. 106 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy.

Biorąc pod uwagę powyższe wywody, jak również brak właściwej reakcji strony na kierowane do niej wezwania, zawierające pouczenia o sankcjach prawnych za niezastosowanie się do nich, zaszły przesłanki pozwalające na uznanie, że strona lekkomyślnie uchylał się od obowiązku udzielenia informacji, ignorując fakt otrzymania żądania od Prezesa Urzędu.

Tym samym Sąd uznał, że odwołująca co najmniej przewidywała możliwość naruszenia art. 50 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i godziła się z tym, lecz bezpodstawnie przypuszczała, że uniknie skutków związanych w tym naruszeniem. Nawet brak dostatecznego rozeznania w przepisach prawa, nie mógłby być usprawiedliwieniem dla podmiotu prowadzącego profesjonalną działalność gospodarczą. Odwołująca jako przedsiębiorca (profesjonalista), jest szczególnie zobowiązana do dokładania należytej staranności w kontaktach z organami administracji publicznej w toku prowadzonych przez nich postępowań. W niniejszej sprawie w/w dodatkowo była reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika.

Zdaniem Sądu okoliczności sprawy nie wskazują dodatkowo, aby zaniechanie spółki nie było zawinione. Nie przemawia za tym okoliczność, że brak jest wykazania przez stronę, że jej reprezentant po dniu 25 stycznia 2022 r. w dalszym ciągu był niezdolny do wykonywania pracy. Należy przy tym stwierdzić, że już pierwsze zaniechanie wezwaniu Prezesa Urzędu, po udzielonym przez Organ przedłużeniu terminu do wykonania wezwania, uzasadniało nałożenie kary. Słuszny jest przy tym pogląd, że osoba działająca w obrocie profesjonalnym musi sobie zdawać sprawę z ryzyk związanych z prowadzoną działalnością. Konieczne jest zatem zabezpieczenie działalności w przypadku niezdolności do jej prowadzenia związanej z chorobą, a przynajmniej w zakresie obrotu korespondencji, czy zlecenia czynności podmiotom wewnętrznym lub zewnętrznym dla ciągłości prowadzonej działalności w przypadku zaistnienia nagłych okoliczności, np. długiej niezdolności do pracy prezesa zarządu spółki, jak ma to miejsce w niniejszej sprawie. Zdaniem Sądu, obowiązkiem przedsiębiorcy jest takie zorganizowane swej działalności, aby kierowana korespondencja, bądź przesyłane wezwania Organów administracyjnych były przez Spółkę wykonywane. Ocena działań w tym zakresie poddawana jest z uwzględnieniem normy art. 355 k.c., a to oznacza podwyższony miernik staranności. Przedsiębiorca powinien tak się zabezpieczyć, aby nie zachodziły okoliczności utrudniające odbieranie kierowanej do niego korespondencji lub brak możliwości na dokonywanie odpowiedzi na nadsyłaną korespondencję przez okres kilku miesięcy. Po wtóre, nie można przedkładać „interesów własnych” (np. niezdolność do pracy na podstawie zaświadczenia lekarskiego), nad interes publiczny ochrony konsumentów (art. 1 ustawy o.k.i.k.). Nie przedstawiono przy tym żadnych dowodów w niniejszej sprawie na to, że to zakres informacji jakich wymagał Prezes Urzędu wpłynął na opóźnienie w zadośćuczynieniu wezwaniu. Odwołująca podjęła po wezwaniu próbę wydłużenia terminu do wykonania nałożonego obowiązku, który został wydłużony, jednakże zachowała bierną postawę również wobec zawiadomienia o wszczęciu postępowania w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej. Nie wykazano przy tym, aby stwierdzona niezdolność do pracy pozostawała w bezpośrednim związku przyczynowym z zaniechaniem, tj. brakiem odpowiedzi na wezwanie Organu. Jeszcze raz zaakcentować należy w tym miejscu, że jeżeli problemy natury zdrowotnej wpływają w sposób trwały na działalność spółki kapitałowej (akcyjnej), to tym bardziej powinien on podjąć działania zabezpieczające.

Postawa strony, która nie zabezpieczyła sprawnego funkcjonowania działalności spółki na wypadek absencji chorobowej świadczy, w ocenie Sądu, o lekceważącym stosunku do organu administracji publicznej, jakim jest Prezes UOKiK. Istotne jest przy tym, że z kierowanych przez Organ pism jednoznacznie wynikało, że za nieudzielenie informacji lub udzielenie informacji nieprawdziwych bądź wprowadzających w błąd, Prezes UOKiK może nałożyć na przedsiębiorcę, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości określonej w art. 106 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Zatem do uzyskania pełnego obrazu sytuacji prawnej, w jakiej znalazła się Spółka, wystarczyła chociażby uważna lektura zawartych w pismach kierowanych przez Prezesa UOKiK pouczeń. W tej sytuacji nieudzielanie odpowiedzi na wezwania świadczy, jak już wskazano wyżej, o lekceważącej i lekkomyślnej postawie przyjętej przez Spółkę wobec Prezesa UOKiK.Strona odwołująca nie może zasłaniać się jedynie chorobą prezesa zarządu Spółki, aby wyjaśnić swoje zaniechanie wobec kilkukrotnego wzywania przez Organ administracyjny, ponieważ sposób organizacji pracy, rejestrowanie, obieg korespondencji, czy dokonywanie odpowiedzi na wpływające do spółki pisma jest wewnętrzną sprawą przedsiębiorcy ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 17.05.2017 r., sygn. akt VI ACa 630/15, opubl. Legalis). Dodać również należy, że udzielenie informacji wskazanych w skierowanych do strony wezwaniach nie wiązało się z żadnymi nadmiernymi i skomplikowanymi działaniami w celu ich pozyskania. Natomiast ze względu na fakt, że w/w był jedynym podmiotem, w sprawie którego prowadzone było postępowanie wyjaśniające, naruszenie jakiego się dopuszczono miało wpływ na przebieg i termin zakończenia postępowania, w którym zażądano przedłożenia informacji. Wszczęcie postępowania wyjaśniającego poprzedziły wystąpienia kierowane na podstawie art. 48 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, które z uwagi na brak kontaktu z powodem, nie wystarczyły do zamknięcia sprawy na tym etapie bez podejmowania dalszych kroków. Terminowe odpowiadanie na pisma Prezesa UOKiK mogłoby pozwolić na znacznie szybsze jego zakończenie. Poza tym pisma skierowane do Spółki o wszczęciu postępowania w sprawie nałożenia kary - z dnia 24 lutego 2022 r. były awizowane i jako nie podjęte w terminie powróciły do Urzędu.

Zdaniem Sądu, wymierzona w decyzji kara pieniężna w wysokości 50. 000 zł, stanowiąca równowartość 10.870,98 euro, stanowiąca zaledwie 0,02% maksymalnego limitu kary, w okolicznościach sprawy nie jest nadmiernie wygórowana. Kara pieniężna nałożona w powyższej wysokości jest adekwatna do stopnia zawinienia i prawidłowo spełnia zarówno funkcję prewencyjną, jak i represyjną oraz wychowawczą.

Odwołująca Spółka na wezwanie Urzędu przedłożyła jedynie dane o wysokości przychodu za 2020 i 2021 rok w postaci bilansu zysków i strat, bez żadnych dodatkowych informacji finansowych, które wskazywałyby na jej rzeczywistą sytuację finansową. W związku z tym Prezes Urzędu był uprawniony określić możliwości finansowe Spółki na podstawie ogółu okoliczności, które wskazywały, że Spółka dysponuje środkami pieniężnymi, i jak można za niekwestionowanym przez powoda stanowiskiem pozwanego zakładać, że aktualnie dysponuje co najmniej kilkoma milionami złotych w gotówce (z informacji posiadanych przez Prezesa Urzędu wynika, że powódka zaprzestała wypłacania inwestorom prowizji i odsetek oraz nie zwraca zaciągniętych pożyczek, w związku z tym toczy się aktualnie postępowanie przygotowawcze nadzorowane przez Prokuraturę Okręgową w Poznaniu). Za bezpodstawne zatem należy uznać zarzuty dotyczące nałożenia przedmiotowej kary bez dokonania analizy „materialnej” Spółki.

Nadto za niezasadne uznać należy stanowisko odwołującej, że poprzez złożenie pisma z dnia 25 listopada 2021 r., skarżąca spółka udzieliła odpowiedzi na pytania organu, a pismem z dnia 4 lipca 2022 r. spółka złożyła bilanse za rok 2020 oraz 2021, zaś część dokumentów organ pozyskał w sprawie (...). Bezsprzecznie, zachowanie prezesa zarządu powodowej Spółki skutkowało wydłużeniem postępowania w sprawie koncentracji materiału dowodowego, a jednocześnie wymusiło na organie administracji poszukanie niezbędnych informacji w inny sposób, w tym był on zmuszony pozyskać informacje związane z sytuacją finansową spółki, że względu na przesłany przez nią niepełne dane związane ze stanem finansowym Spółki, tak aby ustalić stan faktyczny sprawy. Oczywistym jest zatem, że takie okoliczności powinny mieć wpływ na wysokość kary pieniężnej ( por. wyrok Sądy Apelacyjnego w Warszawie z 17.05.2017 r., sygn. akt VI ACa 630/15, opubl. Legalis ).

Należy powtórzyć za stanowiskiem pozwanego, które przez Spółkę nie zostało zakwestionowane, że działalność Spółki sprowadzała się do zaciągania pożyczek na łączną kwotę co najmniej kilku milionów złotych, a generowane przez nią straty wnikają z faktu, że pożyczonych środków powódka (wbrew swoim deklaracjom) nie inwestowała. Na marginesie wskazania wymaga, że okoliczność ta zresztą stała się następnie jedną z przesłanek postawienia jej zarzutu stosowania nieuczciwej praktyki rynkowej. Zgodzić się ponadto należy ze stwierdzeniem pozwanego, że należy odróżnić kwestię wyniku finansowego od rzeczywistych możliwości finansowych Spółki, albowiem odwołująca generowała straty, ze względy braku inwestowania posiadanych środków.

Dodać należy przy tym, że nawet przy ustaleniu poziomu zawinienia jako lekkomyślności, a nie umyślności, kara nie mogła być niższa, gdyż nie wypełniłaby przypisanych jej funkcji.

Stopień zawinienia odwołującej oceniono jako wysoki. Sąd wziął pod uwagę w szczególności to, że Spółka, mimo kilkukrotnego wezwania, uchylała się od obowiązku udzielenia informacji w wyznaczonym terminie, uniemożliwiając tym samym zakończenie postępowania wyjaśniającego w ustawowym terminie, a stosownie do art. 111 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, ustalając wysokość nakładanej kary pieniężnej z tytułu nieudzielenia żądanych informacji należy uwzględnić, oprócz okoliczności tego naruszenia, także wpływ tego naruszenia na przebieg i termin zakończenia postępowania. Spółka nie przedstawiła wymaganych danych i dokumentów ani na etapie postępowania administracyjnego, ani na etapie postępowania sądowego, zatem negatywne skutki takiego zaniechania ją obciążają. Nie sposób twierdzić, że w tym kontekście kara pieniężna jest nieadekwatna, wręcz bezzasadna. Trzeba bowiem zauważyć, że w art. 111 ustawy o.k.i.k., w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania decyzji, kryteria jakie Prezes UOKiK powinien był wziąć pod uwagę, były wymienione jedynie przykładowo. Oznacza to, że powinny być wzięte pod uwagę również inne okoliczności, jakie wynikały ze stanu faktycznego w danej sprawie.

Celem kary pieniężnej nakładanej na podstawie powołanego przepisu jest zdyscyplinowanie uczestników i realizacja zasady ekonomiki postępowania prowadzonego w interesie publicznym. Zgodzić się należy z poglądem, że przedmiotowa kara spełnia różne funkcje, a przede wszystkim funkcję dyscyplinującą, gdyż istnieje potencjalna możliwość jej nałożenia, a więc przedsiębiorca powinien tę okoliczność uwzględnić, jeżeli będzie chciał uchylić się od ustawowego obowiązku udzielania informacji. Ponadto spełnia funkcję represyjną, gdyż nakładana jest za naruszenie ustawowego obowiązku udzielenia informacji. Realizuje również funkcję prewencyjną, gdyż ma zapobiegać podobnym naruszeniom w przyszłości i zniechęcić do naruszania prawa zarówno przedsiębiorcę, który nie spełnił omawianego obowiązku, jak i innych przedsiębiorców. Karze należy przypisać również funkcję edukacyjną, gdyż stanowi jeden z elementów uświadamiania przedsiębiorców co do ich ustawowych obowiązków. Zatem Prezes Urzędu, działając przy wydaniu decyzji o nałożeniu kary pieniężnej w ramach uznania administracyjnego, nie ma dowolności, gdyż powinien kierować się zasadami adekwatności i proporcjonalności kary, przy uwzględnieniu kryteriów określonych w tym artykule.

Trzeba przy tym stwierdzić, iż odnośnie wysokości nałożonej kary, to zdaniem Sądu, nałożona na stronę zaskarżoną decyzją kara pieniężna, pozwala skutecznie ukarać zachowanie powoda w sposób dla niego odczuwalny i wystarczająco odstraszający. Dla realizacji odstraszającej funkcji kary pieniężnej, konieczne jest aby stanowiła ona realnie odczuwalną dolegliwość, a zatem też adekwatną do potencjału gospodarczego, jaki posiada przedsiębiorca. Jeśli więc przedsiębiorca o takich dochodach, jakie wykazywała spółka, otrzymałby karę na poziomie znacznie niższym, której uiszczenie nie byłoby nadmiernie odczuwalne i nie niosłoby ze sobą dolegliwości finansowej, to kara taka nie odniosłaby pożądanego rezultatu prewencyjnego. Zdaniem Sądu jedynie odczuwalna dla przedsiębiorcy wysokość kary pieniężnej zapewnia zdolność do odstraszania od naruszania obowiązków zabezpieczonych tego rodzaju sankcją.

W związku z powyższym, nałożona na odwołującą kara pieniężna
w wysokości 50. 000 zł, stanowiąca równowartość 10.870,98 euro, zdaniem Sądu jest adekwatna do okoliczności sprawy i stopnia zawinienia. Wymierzona kara jest na tyle dolegliwa, że skutecznie zapobiegnie ponownemu nieuzasadnionemu uchyleniu się od wykonania wezwań w przyszłości. Spełni równocześnie funkcję prewencji ogólnej, zniechęcając do niewykonywania ustawowych obowiązków innych przedsiębiorców i będzie dla nich czytelną informacją o negatywnych skutkach nieprzestrzegania konkretnych przepisów prawa. Zaznaczyć należy, że strona do dnia dzisiejszego nie zrealizowała ciążącego na niej obowiązku i nie przedłożyła żądanych przez pozwanego dokumentów oraz nie udzieliła niezbędnych informacji w sprawie.

W sprawie zdaniem Sądu postępowanie administracyjne toczące się przed Prezesem URE nie było dotknięte taką wadą, która uzasadniałaby uchylenie decyzji. W szczególności odwołująca nie była pozbawiona prawa do obrony, a decyzja nie jest dotknięta nieważnością.

Dodatkowo odnosząc się do wniosku Spółki o uchylenie zaskarżonej decyzji należy wskazać, że ewentualne zarzuty naruszenia prawa proceduralnego co do zasady nie mogą stanowić samoistnej podstawy uchylenia decyzji, co wynika z faktu, że wniesienie do sądu odwołania od decyzji administracyjnej, wszczyna dopiero cywilne, pierwszoinstancyjne postępowanie sądowe, w którym sąd dokonuje własnych ustaleń, rozważając całokształt materiału dowodowego ( takie stanowisko wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 maja 1991 r., sygn. akt III CRN 120/91; postanowieniu z dnia 11 sierpnia 1999 r., sygn. akt I CKN 351/99; wyroku z dnia 19 stycznia 2001 r., sygn. akt I CKN 1036/98). Również Sąd Apelacyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z dnia 20 grudnia 2006 r. stwierdził, iż zarzuty dotyczące naruszenia przepisów postępowania administracyjnego nie mogą być podnoszone przed SOKiK, który jako sąd powszechny rozpatruje sprawę od nowa, co skutkuje brakiem możliwości uchylenia decyzji zaskarżonej do tego sądu z uwagi na naruszenie przepisów postępowania administracyjnego ( sygn. akt VI ACa 620/06, opubl. Legalis ). Wyjątki od zasady, że zarzuty procesowanie odnoszące się do etapu postępowania administracyjnego nie mogą doprowadzić do uchylenia decyzji w ramach rozpoznania odwołania, które zostały wypracowane przez orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazują, że taka możliwość odnosi się tylko do takich zarzutów, które po pierwsze nie mogą być niejako konwalidowane na etapie postępowania sądowego (jak ma to miejsce np. w odniesieniu do ustaleń faktycznych, środków dowodowych, oceny dowodów, niektórych wad formalnych samej decyzji), ale także waga tych zarzutów musi być na tyle istotna, że uzasadnia ona uchylenie decyzji. Chodzi o takie uchybienia organu, na skutek których podmiot, którego dotyczy decyzja, nie ma zapewnionych odpowiednich gwarancji proceduralnych, w szczególności mówi się tutaj o uchybieniach tego rodzaju (wadach kwalifikowanych decyzji), które istotnie wpłynęły na merytoryczną treść zaskarżonej decyzji lub też takie sytuacje, w których zaskarżona decyzja została wydana bez podstawy prawnej. W niniejszej sprawie takie okoliczności nie wstępują, a postępowanie administracyjne toczące się przed Prezesem URE nie było dotknięte taką wadą, która uzasadniałaby uchylenie decyzji.

W tym stanie rzeczy Sąd działając na podstawie art. 479 ^31a § 1 k.p.c. oddalił odwołanie nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 oraz art. 99 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na oddalenie odwołania, Spółkę należało uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niej na rzecz pozwanego zwrot jego kosztów, które w sprawie obejmowały jedynie wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego ustalone w oparciu § 14 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 265).

27.10.2023 r.

SSO Małgorzata Wiliński

Sygn. akt XVII AmA 65/22

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

27.10.2023 r.

SSO Małgorzata Wiliński

sygn. akt XVII AmA 65/22

str.