XVII AmA 75/12 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2014-01-27

Sygn. akt XVII AmA 75/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w składzie:

Przewodniczący:

SSO Dariusz D ąbrowski

Protokolant:

Protokolant sądowy – stażysta – Anastazja Chojnacka

po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2014 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa (...) Spółki Akcyjnej w L.

przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

o stwierdzenie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 22 marca 2012 roku Nr (...)

orzeka:

1.  oddala odwołanie,

2.  zasądza od powoda Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa (...) Spółki Akcyjnej w L. na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kwotę 360 zł ( trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem kosztów procesu.

SSO Dariusz Dąbrowski

Sygn. akt XVII AmA 75/12

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów po przeprowadzeniu postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, wszczętego z urzędu przeciwko Wojewódzkiemu Przedsiębiorstwu (...) S.A. z siedzibą w L. po uprawdopodobnieniu stosowania przez przedsiębiorcę praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 1) ustawy z dnia 16 lutego 2007 roku o ochronie konkurencji i konsumentów, polegającej na zamieszczeniu w stosowanym wzorcu umowy o nazwie „Umowa wieloletnia nr… sprzedaży ciepła” postanowienia o treści:

-§ 9 ust. 6 pkt c) „Sprzedawca nie udziela upustów w razie: (…) przerw spowodowanych działaniem „siły wyższej”” w związku z postanowieniem §1 pkt 22 „W celu jednolitej interpretacji przez Sprzedawcę i Odbiorcę określeń użytych w umowie wprowadza się pojęcia podstawowe: (…) siła wyższa – zdarzenie nagłe, nieprzewidywalne i niezależne od woli stron. Przejawami siły wyższej są w szczególności: pożar, (…), powódź, huragan, stan wyjątkowy, działania wojenne, działania sabotażu, strajk pracowników Sprzedawcy lub dostawców paliw.”;

które jest postanowieniem umownym wpisanym na podstawie art. 479[45] kpc do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone pod pozycją 354;

i przyjęciu zobowiązania przez Wojewódzkie Przedsiębiorstwo (...) S.A. z siedzibą w L. do zaniechania tych działań poprzez zastąpienie ww. postanowienia §1 pkt 22 postanowieniem o treści” siła wyższa – zewnętrzne zdarzenie nagłe, nieprzewidywalne i niezależne od woli Stron, uniemożliwiające wykonanie umowy w całości lub części, na stałe lub na pewien czas, któremu nie można zapobiec ani przeciwdziałać przy zachowaniu należytej staranności Stron”, decyzją z dnia 22 marca 2012 roku nr (...) nałożył obowiązek wykonania powyższego zobowiązania poprzez:

- zmianę treści postanowienia wzorca umownego zgodnie z przyjętym na siebie zobowiązaniem,

- anektowanie umów istniejących w obrocie prawnym, zawierających ww. kwestionowane postanowienie, w terminie 5 miesięcy od daty wydania decyzji.

W punkcie II nałożył na Wojewódzkie Przedsiębiorstwo (...) S.A. z siedzibą w L. obowiązek złożenia informacji o stopniu realizacji przyjętych zobowiązań w terminie 6 miesięcy od daty wydania decyzji.

W punkcie III Decyzji Prezes UOKiK po przeprowadzeniu postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, wszczętego z urzędu przeciwko Wojewódzkiemu Przedsiębiorstwu (...) S.A. z siedzibą w L. uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust 1 i 2 pkt 1) ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, działanie przedsiębiorcy polegające na zamieszczeniu w stosowanym wzorcu umowy o nazwie „Umowa wieloletnia nr … sprzedaży ciepła” postanowienia o treści:

- § 10 ust. 4 „(…) W przypadku nie powiadomienia o zmienię adresu, przesyłki wysyłane na poprzedni adres będą traktowane jako doręczone.”,

Które to postanowienie jest postanowieniem umowny wpisanym na podstawie art. 479[45] kpc do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone pod pozycją 2206, nakazując zaniechanie jej stosowania.

W punkcie IV Prezes Urzędu uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust 1 i 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, działanie przedsiębiorcy polegające na zamieszczeniu w stosowanym wzorcu umowy p.n. „Umowa wieloletnia nr… sprzedaży ciepła” postanowień o treści:

- § 9 ust. 11 „W przypadku niezgodnego z zawarta umową pobierania ciepła przez Odbiorcę Sprzedawca pobiera podwyższone opłaty (…). Podwyższone opłaty oblicza się dla całego okresu udowodnionego nielegalnego pobierania ciepła, a jeżeli niemożliwym jest określenie w/w okresu – za okres ten przyjmuje się 6 miesięcy.”, które to jest sprzeczne z § 46 ust. 5 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 września 2010 roku w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło i godzi w zbiorowy interes konsumentów,

- § 9 ust. 12 „W przypadku bezumownego pobierania ciepła przez Odbiorcę Sprzedawca pobiera podwyższone opłaty (…). Podwyższone opłaty oblicza się dla całego okresu udowodnionego pobierania ciepła, a jeżeli niemożliwym jest określenie w/w okresu – za okres ten przyjmuje się 12 miesięcy.”, które jest sprzeczne z § 46 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 września 2010 roku w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło i godzi w zbiorowy interes konsumentów,

nakazując zaniechanie jej stosowania.

W końcu w punkcie V nałożył na Wojewódzkie Przedsiębiorstwo (...) S.A. z siedziba w L. karę pieniężną w wysokości:

a)  28.265 zł (słownie: dwadzieścia osiem tysięcy dwieście sześćdziesiąt pięć złotych) z tytułu naruszenia zakazu, o którym mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt. 1) ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, w zakresie opisanym w pkt III sentencji decyzji, płatną do budżetu Państwa;

b)  70.664 zł (słownie: siedemdziesiąt tysięcy sześćset sześćdziesiąt cztery złotych) z tytułu naruszenia zakazu, o którym mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, w zakresie opisanym w pkt. IV sentencji decyzji, płatną do budżetu Państwa.

W odwołaniu od powyższej decyzji powódka – Wojewódzkie Przedsiębiorstwo (...) S.A. z siedzibą w L. – zaskarżając ją w części dotyczącej pkt. III, IV i V petitum decyzji i wnosząc o uchylenie jej we wskazanej części lub ewentualnie stwierdzenie, że opisane w punkcie III i IV praktyki nie naruszają zbiorowych interesów konsumentów i uchylenie punktu V decyzji.

W uzasadnieniu odwołania powódka podniosła, ze wbrew twierdzeniom Prezesa UOKiK, umowy wiążące Spółkę z konsumentami nie miały charakteru „wzorców umownych” w rozumieniu art. 384 §1 kc, czy też art. 24 ust. 2 pkt 1) ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Projekty umów przedstawiane przez Spółkę odbiorcom na wniosek odbiorcy mogą być negocjowane, niezależnie od tego, czy jest to odbiorca indywidualny czy zbiorowy, tym samym nie sposób się zgodzić z twierdzeniem pozwanego, jakoby konsumenci nie mieli wpływu na treść klauzul umownych stosowanych w obrocie prawnym przez Spółkę. Sam fakt stosowania określonych zapisów poszczególnych umów nie może zdaniem powódki przesądzać o uznaniu, że miejsce ma stosowanie wzorca umownego.

Powódka wskazała, że klauzula wpisana pod pozycją 2206 jest ewidentnie jednostronnie korzystna dla banku, gdyż tylko w razie dopuszczenie się zaniechania po stronie posiadacza rachunku miejsce miał będzie skutek doręczenia i dotyczy innego stanu faktycznego, zaś w przypadku Umów zawieranych przez Spółkę niepowiadomienie o zmianie adresu – przez którąkolwiek ze stron nie tylko przez konsumenta, lecz także przez przedsiębiorcę – będzie miało skutek opisany w Umowie. Tym samym w jej ocenie nie można uznać, że stosowała praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów, gdyż przywołana przez pozwanego klauzula wpisana do rejestru klauzul niedozwolonych pod pozycją 2206 nie jest tożsama z postanowieniem kwestionowanym w punkcie III zaskarżonej decyzji, co wprost wyklucza zastosowanie art. 24 ust. 2 pkt 1) ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Powyższy zapis umowny stosowany przez powódkę, nie skutkuje złożeniem oświadczenia woli drugiej stronie, ma jedynie na celu zdjęcie obowiązku ciągłego ustalania aktualnego adresu drugiej strony umowy, zaś nie powiadomienie powódki i zmianie adresu nie obliguje do dalszego wysyłania na poprzedni adres, czy też podjęcia czynności zmierzających do aktualizacji rzeczonego adresu.

Odnosząc się zaś do zapisów umownych kwestionowanych w punkcie IV zaskarżonej decyzji powodowa spółka wskazała, że § 9 ust. 11 umów wieloletnich sprzedaży ciepła nie odstępuje od normatywnej reguły obliczania opłat dla każdego miesiąca, w którym nastąpił pobór ciepła niezgodnie z umową, a wprowadza jedynie zasadę, ze w przypadku niemożności określenia konkretnego dnia niezgodnego z umową poboru przyjmuje się, że to niezgodne z umową pobierania ciepła trwało przez okres 6 miesięcy poprzedzających dzień stwierdzenia takiego poboru. Spółka podniosła, że powyższa klauzula nie posiada negatywnych skutków dla konsumentów i nie posiada charakteru działania bezprawnego godzącego w zbiorowy interes konsumentów. Kwestionowany zapis zdaniem powódki jest bardziej korzystny w porównaniu do zapisów Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 września 2010 roku, a jego stosowanie znajduje uzasadnienie analogicznie do uregulowań wprowadzonych w § 46 ust. 2 powyższego rozporządzenia.

Odnosząc się do powyższego Spółka stwierdziła brak stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy, a tym samym brak podstaw określonych w art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów do obciążenia jej kara pieniężną. Nadto z ostrożności procesowej powódka zakwestionowała wysokość nałożonej kary podnosząc, że dochody uzyskane przez nią z tytułu dostarczania ciepła podmiotom indywidualnym stanowi niecałe 1,5% całości uzyskanych dochodów, co znaleźć bezpośrednie przełożenie na wysokości kary.

W odpowiedzi na powyższe odwołanie Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnienie pozwany podniósł, że wbrew twierdzeniom powódki, kwestionowane w punkcie III przedmiotowej decyzji postanowienie odnosi się tylko i wyłącznie do konsumenta, gdy ż pełna jego treść brzmi „O wszelkich zmianach adresu, numeru NIP Odbiorca powiadomi niezwłocznie Sprzedawcę pod rygorem poniesienia kosztów związanych z brakiem właściwych danych u Sprzedawcy. W przypadku nie powiadomienia o zmianie adresu, przesyłki wysyłane na poprzedni adres będą traktowane jako doręczone”, a tym samym skutek uznania za wysłanego pisma za doręczone obciąża tylko i wyłącznie odbiorcę ciepła, a nie, jak twierdzi powódka – także spółkę. Tak sformułowany zapis zdaniem Prezesa UOKiK tworzy fikcję skutecznego złożenia oświadczenia woli przez przedsiębiorcę i to w przypadku, gdy konsument pozbawiony byłby realnej możliwości zapoznania się z jego treścią, a tym samym wywołuje takie same skutki jak klauzula wpisana pod pozycją 2206 w rejestrze klauzul niedozwolonych i uznać je trzeba za tożsame.

Odnośnie zarzutów dotyczących pkt. IV zaskarżonej decyzji Prezes UOKiK wskazał, że treść postanowienia § 9 ust. 11 stosowanego przez Spółkę wzorca umownego daje możliwość nakładania na klientów podwyższonych opłat nawet w przypadku nieprzewidzianym przez ustawodawcę, tj. gdy nie można ustalić okresu nielegalnego poboru. Natomiast w § 9 ust. 12 wzorca umownego Spółka przyznała sobie prawo do obciążania konsumentów wyższymi opłatami nawet za okres udowodnionego nielegalnego poboru ciepła, ale objętego przedawnieniem. Nietrafnym jest w ocenie pozwanego twierdzenie powódki, że po zgłoszeniu zarzutu przedawnienia nie będzie ona mogła skutecznie dochodzić zaległych należności. Sam fakt skierowania do konsumenta wezwania może skutkować dokonaniem przez niego zapłaty nawet należności przedawnionych, co stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów.

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów podkreślił, że zgodnie z art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów może nałożyć na przedsiębiorcę w drodze decyzji karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10 % przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, jeżeli przedsiębiorca ten, choćby nieumyślnie dopuścił się stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 24. Prezes w zaskarżonej decyzji wykazał, że Spółka stosuje praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów, a tym samym nałożenie kary pieniężnej jest w pełni zasadne. Wysokość kary ustalana zaś jest od całego przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary i nie może przekroczyć 10% tego przychodu. Tym samym kary pieniężne w kwocie 28.265 zł i 70.664 zł zostały ustalone odpowiednio na poziomie (...) i (...) przychodu przedsiębiorcy za rok 2011, co stanowi 0,2% i 0,5% kary, jaka mogłaby być w tym przypadku nałożona i zarzuty powódki są bezzasadne.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód - Wojewódzkie Przedsiębiorstwo (...) S.A. z siedzibą w L. wpisane zostało do rejestru przedsiębiorców KRS pod numerem (...). Przedmiotem działalności powodowej Spółki jest m. in. Wytwarzania, przesyłanie i dystrybucja energii elektrycznej, wytwarzanie i zaopatrywanie w parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatycznych.

W ramach wykonywanej działalności Spółka w relacjach z klientami, w tym z konsumentami, posługuje się wzorcem umownym o nazwie „Umowa wieloletnia nr… sprzedaży ciepła”, w którym zamieszczone zostały niedozwolone postanowienia umowne o treści:

- § 10 ust. 4 „(…) W przypadku nie powiadomienia o zmienię adresu, przesyłki wysyłane na poprzedni adres będą traktowane jako doręczone.”,

- § 9 ust. 11 „W przypadku niezgodnego z zawarta umową pobierania ciepła przez Odbiorcę Sprzedawca pobiera podwyższone opłaty (…). Podwyższone opłaty oblicza się dla całego okresu udowodnionego nielegalnego pobierania ciepła, a jeżeli niemożliwym jest określenie w/w okresu – za okres ten przyjmuje się 6 miesięcy.”,

- § 9 ust. 12 „W przypadku bezumownego pobierania ciepła przez Odbiorcę Sprzedawca pobiera podwyższone opłaty (…). Podwyższone opłaty oblicza się dla całego okresu udowodnionego pobierania ciepła, a jeżeli niemożliwym jest określenie w/w okresu – za okres ten przyjmuje się 12 miesięcy.”. (dowód odpisy umów znajdujące się w aktach administracyjnych)

Powodowa Spółka w 2011 roku, to jest roku poprzedzającym nałożenie kary, osiągnęła przychód w wysokości (...)zł (słownie: (...)).

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentacji znajdującej się w aktach sprawy i aktach administracyjnych i uznał stan faktyczny ustalony przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na dzień wydania decyzji to jest 22 marca 2012 roku za prawidłowy. Powódka nie zaprzeczyła ustaleniom poczynionym przez Prezesa UOKiK dokonując jedynie innej interpretacji ustalonego stanu faktycznego.

W tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 roku o ochronie konkurencji i konsumentów (zwana dalej jako „ustawa okik”) zakazane jest stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. W myśl ust. 2 powyższego przepisu przez praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów rozumie się godzące w nie bezprawne działanie przedsiębiorcy, w szczególności stosowanie postanowień wzorów umów, które zostały wpisane do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone, o którym mowa w art. 479 45 kpc. Wynika stąd wniosek, iż stosowanie przez przedsiębiorcę postanowień wpisanych do rejestru zostało przez ustawodawcę wprost uznane za praktykę naruszająca zbiorowe interesy konsumentów. Celem takiego wyodrębnienia praktyki było wzmocnienie ochrony praw konsumenta, zwolnienie go od każdorazowego wnoszenia indywidualnego powództwa o uznanie postanowienia wzorca umowy za niedozwolone oraz nałożenie na wszystkich przedsiębiorców obowiązku monitorowania rejestru, tak aby postanowienia znajdujące się w rejestrze nie pojawiały się w przyszłych wzorcach i były na bieżąco z nich usuwane (tak: A. Wędrychowska-Karpińska, komentarz do art. 24 ustawy okik LEX 2010).

Okolicznością bezsporną pomiędzy stronami było, że powód stosował w umowach zawieranych z konsumentami postanowienia pochodzące z wzorców, wymienione w decyzji Prezesa UOKiK. Niewątpliwie zdaniem Sądu umowa, która stała się podstawą wydania skarżonej decyzji jest wzorcem umownym. Sąd w tej mierze podziela w pełni stanowisko przedstawione w pkt 3.3 uzasadnienia decyzji.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy okik, Prezes UOKiK wydaje decyzję o uznaniu praktyki za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów i nakazującą zaniechanie jej stosowania, jeżeli stwierdzi naruszenie zakazu określonego w art. 24.

Sąd w pełni popiera rozważania Prezesa dotyczące tożsamości klauzul stosowanych przez powoda z klauzulami wpisanymi do rejestru. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, dla uznania, że określona klauzula jest niedozwolonym postanowieniem umownym wystarczy, że mieści się ona w hipotezie klauzuli wpisanej do rejestru, nie jest natomiast konieczna literalna zgodność porównywanych klauzul. Istotny jest również cel, jakiemu ma służyć kwestionowane postanowienie i czy cel utworzenia spornej klauzuli, odpowiada celowi klauzuli uznanej za niedozwoloną. W niniejszym przypadku Prezes UOKiK wykazał podobieństwo klauzul w powyższym rozumieniu.

Zauważyć należy, że w przedmiotowej sprawie oferta powoda skierowana była do nieokreślonego, szerokiego kręgu podmiotów, a więc wypełniona została przez Prezesa UOKiK przesłanka działania w celu ochrony zbiorowego interesu konsumentów, który mieści się w szerszym pojęciu interesu publicznego.

W kontekście pkt IV przedmiotowej decyzji kwestie związane z pobieraniem przez odbiorcę ciepła niezgodnie z warunkami określonymi w umowę sprzedaży ciepła reguluje § 46 ust. 3 i ust. 5 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 września 2010 roku w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło. W myśl § 46 ust. 3 i ust. 5 rozporządzenia w przypadku gdy odbiorca pobierał ciepło niezgodnie z warunki określonymi w umowie sprzedaży ciepła przedsiębiorstwo energetyczne może obciążyć odbiorcę opłatami w wysokości obliczonej na podstawie dwukrotności cen i stawek opłat, określonych w taryfie dla jednej grupy taryfowej, obliczanymi dla każdego miesiąca, w którym nastąpił pobór ciepła niezgodnie z umową.

Powołany przepis ma charakter normy bezwzględnie obowiązującej i jasno określa reguły poboru opłat za bezumowne lub niezgodne z warunkami umowy, nie przewidując od nich żadnych odstępstw. Postanowienie, które pozostaje z nim w sprzeczności jest z nieważne. W kontekście powyższego, w przekonaniu Sądu, kwestionowane postanowienia pozostają w sprzeczności z bezwzględnie obowiązującym prawem.

W ocenie Sądu na tle powyższego zakwestionowane postanowienie kształtuje obowiązki konsumenta na jego niekorzyść w stosunku do przepisów prawa i jako takie kształtuje prawa konsumenta w sposób sprzeczny z dobrym obyczajem, rażąco naruszając jego interesy, a tym samym godzą w zbiorowy interes konsumentów.

Odnosząc się natomiast do zarzutu dotyczącego nałożonej kary pieniężnej zauważyć należy, że w przypadku dopuszczenia się przez przedsiębiorcę stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, zgodnie z art. 106 ust. 1 pkt 4 uokik, Prezes UOKiK może nałożyć na przedsiębiorcę, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary. W myśl art. 111 uokik przy ustalaniu wysokości kar, o których mowa w art. 106-108, należy uwzględnić w szczególności okres, stopień oraz okoliczności naruszenia przepisów ustawy, a także uprzednie naruszenie przepisów ustawy.

Jak wynika z cytowanych przepisów nałożenie kary ma charakter fakultatywny, zaś jej wysokość jest uzależniona od wymienionych przesłanek.

W niniejszej sprawie Sąd uznał, że nałożenie kary pieniężnej na powoda jest uzasadnione wagą naruszonego dobra i interesem publicznym.

Kara ma spełniać rolę prewencyjną, zarówno w ujęciu ogólnym, oddziaływanie na ogół adresatów norm prawnych, jak i w ujęciu indywidualnym, gdyż ma zabezpieczać konsumentów przed ponownym naruszeniem dobra prawnego przez powoda. Kara ma oddziaływać prewencyjnie w sensie negatywnym poprzez odstraszanie przedsiębiorców od zachowań sprzecznych z prawem i w sensie pozytywnym poprzez wzmacnianie hamulców u przedsiębiorców przestrzegających prawa. Kara ma oddziaływanie również represyjne, musi stanowić dla ukaranego dolegliwość za naruszenie prawa. Przedsiębiorca stosujący wzorce umowne znajduje się na lepszej pozycji od konsumenta zawierającego z nim umowę, gdyż to przedsiębiorca przedstawia wzorzec umowy, to on kształtuje jego postanowienia. Tym bardziej od takiego podmiotu należy oczekiwać respektowania podstawowych praw strony dużo słabszej, jaką jest konsument.

Prezes UOKiK rozważył wszelkie okoliczności mające wpływ na wymiar kary, w tym również postawę powoda w postępowaniu administracyjnym. Uwzględniono zarówno okoliczności obciążające, jak i łagodzące. Wysokość kary, jaka może zostać wymierzona, uregulowana w art. 106 ust.1, odwołuje się do przychodu przedsiębiorcy w rozumieniu przedstawionym w art. 4 pkt 15 uokik. Jest to przychód uzyskany w roku podatkowym poprzedzającym dzień wszczęcia postępowania na podstawie ustawy, w rozumieniu obowiązujących przedsiębiorcę o podatku dochodowym.

Bezsporne jest, że przychód osiągnięty przez powoda w 2011 roku, to jest roku poprzedzającym nałożenie kary, wynosił 141.327.000 zł (słownie: sto czterdzieści jeden milionów trzysta dwadzieścia siedem tysięcy złotych). Nałożona kara w wysokości 28.265 zł (słownie: dwadzieścia osiem tysięcy dwieście sześćdziesiąt pięć złotych) stanowi (...) % przychodu osiągniętego przez przedsiębiorcę i 0,2 % kary jaką Prezes UOKiK mógł nałożyć. Druga nałożona kara wyniosła 70.664 zł (słownie: siedemdziesiąt tysięcy sześćset sześćdziesiąt cztery złotych), co stanowi(...)% przychodu spółki oraz 0,5 % maksymalnego wymiaru kary. Zdaniem Sądu w obu przypadkach kara jest adekwatna do rodzaju naruszenia i wagi naruszonego dobra.

Podsumowując, Prezes UOKiK zasadnie uznał w myśl art. 24 ust. 1 i 2 pkt 1 uokik, że powód stosował praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów, a więc godzące w interesy konsumentów bezprawne działanie polegające na stosowaniu we wzorcu umowy postanowienia uznanego za niedozwolone.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów na podstawie art. 479[31a] § 1 kpc oddalił odwołanie.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 14 ust. 3 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z zasądzając od powoda, który przegrał proces w całości, na rzecz pozwanego kwotę 360 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Dariusz Dąbrowski

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Wioleta Żochowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Dariusz D ąbrowski
Data wytworzenia informacji: