XVII AmA 83/20 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2022-09-29

Sygn. akt XVII AmA 83/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 września 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –

SSO Anna Maria Kowalik

Protokolant –

Starszy sekretarz sądowy Joanna Preizner - Offman

po rozpoznaniu 21 września 2022 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki akcyjnej w K.

przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

o stwierdzenie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 5 sierpnia 2020 r. Nr (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) spółki akcyjnej w K. na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kwotę 4 320,00 zł (cztery tysiące trzysta dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Anna Maria Kowalik

Sygn. akt XVII AmA 83/20

UZASADNIENIE

Decyzją z 5 sierpnia 2020 roku Nr (...) Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej Prezes UOKiK):

I.  na podstawie art. 26 ust, 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2020 r. poz. 1076 i 1086) (dalej u.o.k.i.k.), po przeprowadzeniu postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów działania (...) Spółka akcyjna z siedzibą w K. (dalej Powódka, (...)) polegające na:

1.  uwidacznianiu w sklepach sieci (...) niższej ceny (regularnej lub promocyjnej) przy produkcie (na półce), a następnie naliczaniu konsumentom wyższej ceny za ten produkt przy kasie, co w konsekwencji może zniekształcać zachowanie rynkowe konsumentów w zakresie podjęcia decyzji o zakupie oferowanego produktu, co stanowi nieuczciwą praktykę rynkową, o której mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r, o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) (dalej u.p.n.p.r.), a w konsekwencji stanowi naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów i nakazał zaniechanie jej stosowania.

2.  braku uwidaczniania w sklepach sieci (...) cen i cen jednostkowych na danym towarze, bezpośrednio przy towarze lub w bliskości towaru, co może stanowić naruszenie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2019 r,, poz. 178), a tym samym narusza obowiązek udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji, co w konsekwencji stanowi naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 pkt 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów i nakazał zaniechanie jej stosowania.

II. Na podstawie art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2020 r. poz. 1076 i 1086) w związku z uznaniem praktyk, o których mowa w pkt I sentencji niniejszej decyzji za naruszające zbiorowe interesy konsumentów, nałożył na (...) Spółka akcyjna z siedzibą w K. kary pieniężne;

1.  w wysokości (...) zł (słownie; (...) 00/100) z tytułu stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w punkcie 1.1 sentencji decyzji, płatną do budżetu państwa,

2.  w wysokości (...)zł (słownie; (...) 00/100), z tytułu stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w punkcie I.2 sentencji decyzji, płatną do budżetu państwa.

III. Na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2020 r. poz. 1076 i 1086) nakazał (...) Spółka akcyjna z siedzibą w K. zamieszczenie w każdym stacjonarnym sklepie (...) informacji o treści: „W przypadku rozbieżności lub wątpliwości co do ceny za oferowany towar konsument ma prawo do żądania sprzedaży towaru po cenie dla niego najkorzystniejszej (art. 5 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług)” na tablicy informacyjnej oraz przy wszystkich kasach w dobrze widocznym dla konsumentów miejscu, czcionką czarną o wielkości co najmniej 26 punktu typograficznego na białej kartce przez okres 36 miesięcy od dnia uprawomocnienia się pkt U przedmiotowej decyzji,

IV. Na podstawie art. 77 ust. 1 w związku z art. 80 i 83 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2020 r. poz. 1076 i 1086) w związku z art. 264 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256 i 695) obciążył (...) Spółka akcyjna z siedzibą w K. kosztami niniejszego postępowania w sprawie o stwierdzenie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, zobowiązując tego przedsiębiorcę do zwrotu Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kosztów postępowania w kwocie 147,53 zł (słownie; sto czterdzieści siedem złotych 53/100), w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszej decyzji.

Odwołanie od powyższej Decyzji wniosła Powódka, zaskarżając Decyzję w całości i zarzucając:

[co do punktów I.1. oraz I.2. sentencji Decyzji]

1) naruszenie art. 233 § 1 k.p.c., art. 231 k.p.c. oraz 227 k.p.c. w zw. z art. 84 u.o.k.i.k.

poprzez

(i) dokonanie stanowczych ustaleń faktycznych, stanowiących podstawę wydania zaskarżonej Decyzji w oparciu o zbyt małą oraz niereprezentatywną liczbę dowodów (skarg konsumentów oraz wyników kontroli Wojewódzkich Inspektoratów Inspekcji Handlowej; dalej „WIIH”), których wiarygodność oraz prawdziwość (w przypadku skarg konsumentów oraz protokołów ze spotkań z organizacjami związkowymi) nie została przez Prezesa UOKiK zweryfikowana, a także oparcie swoich ustaleń na podstawie dowodów, które dotyczyły zbyt małej oraz niereprezentatywnej grupy kontrolowanych produktów w sklepach sieci (...), wybranych w sposób nieprawidłowy;

(ii) zaniechanie uwzględnienia dowodów, z których wynikały okoliczności korzystne dla (...), jak również poprzez:

(iii) dowolną i niewszechstronną ocenę zgromadzonych dowodów, przeprowadzoną z naruszeniem zasad prawidłowego rozumowania, co skutkowało dokonaniem przez Prezesa UOKiK nieprawidłowych ustaleń faktycznych, a także przyjęciem błędnych domniemań faktycznych na niekorzyść (...); Prezes UOKiK błędnie uznał bowiem, że:

a) sytuacje, w których dochodziło do rozbieżności pomiędzy cenami wskazanymi na półkach sklepów sieci (...) oraz cenami naliczanymi „przy kasie”, a także nieuwidocznienia cen i cen jednostkowych towarów, nie miały charakteru incydentalnego, lecz miały charakter „systemowy”, nie były one przypadkowe, występowały często, a skala „naruszeń” była duża, podczas gdy:

Prezes UOKiK nie wytłumaczył na jakiej zasadzie została dobrana próba sklepów oraz produktów, podlegających kontroli oraz czy i dlaczego miałaby być ona reprezentatywna; jego wnioski są zatem dowodne; przybrały one postać błędnego domniemania faktycznego, że w skoro w pojedynczych sklepach, odnośnie do niektórych produktów wystąpiły zarzucane (...) nieprawidłowości, to mają one charakter „systemowy” i nie były one przypadkowe;

w rzeczywistości stwierdzone nieprawidłowości stanowiły efekt ludzkich błędów, których wyeliminowanie przy takim charakterze i skali działalności, jaką wykonuje (...) jest niemożliwe; błędy dotyczyły relatywnie niewielkiej liczby produktów znajdujących się w ofercie sieci (...), a także niewielkiej liczby sklepów (...);

Prezes UOKiK nie uwzględnił tego, że część kontroli WIIH nie wykazało żadnych uchybień po stronie (...) oraz tego, iż część kontroli została przeprowadzona w okresie pandemii (...)19, w którym panowały nadzwyczajne warunki prowadzenia działalności gospodarczej, m.in. w związku ograniczeniami wprowadzonymi przez rząd polski oraz zwiększonym popytem po stronie konsumentów;

b) zasięg stwierdzonych „naruszeń” jest ogólnopolski, o czym, zdaniem Prezesa UOKiK, świadczyć ma fakt, iż sklepy sieci (...) znajdują się w całym kraju, skargi konsumentów napływały z różnych sklepów sieci (...), a kontrole WIIH dokonane były we wszystkich województwach; tymczasem fakt, iż w nielicznych, poszczególnych sklepach sieci (...), w których odbyły się kontrole WIIH lub co do których zostały złożone skargi przez konsumentów, miały miejsce rozbieżności pomiędzy cenami wskazanymi na półkach sklepów sieci (...) oraz cenami naliczanymi „przy kasie”, a także nieuwidacznianie cen i cen jednostkowych towarów, nie wynika, że do takich sytuacji musiało dochodzić w całym kraju; domniemanie faktyczne przyjęte przez Prezesa UOKiK, że stwierdzone nieprawidłowości mają ogólnopolski zasięg jest nieprawidłowe;

c) zakwestionowane „praktyki” miały charakter długotrwały, jako że „sygnały o nieprawidłowościach” zaczęły się pojawiać co najmniej od 2016 r. i trwają aż do „dzisiaj”, podczas gdy: (i) dowody, na które powołuje się Prezes UOKiK dotyczą okresu od 2018 r., (ii) nieprawidłowości stwierdzone przez Prezesa UOKiK traktować należy jako pojedyncze, incydentalne zdarzenia, a niejako stały proceder (...) (czyn ciągły), trwający nieprzerwanie, (iii) Prezes UOKiK uznał, że na moment wydania Decyzji nie jest możliwe uznanie, iż (...) zaniechała zarzucanych praktyk; tym samym wątpliwości odnośnie do tego, czy zarzucane (...) praktyki ustały, czy też nie rozstrzygnął na niekorzyść (...);

d) (...) wprowadziła politykę cenową polegającą na namawianiu konsumentów poprzez stosowanie komunikacji o niższej cenie do zakupów w sieci (...) po to, aby „przy kasie” naliczyć im wyższą cenę, w sytuacji, gdy żaden z dowodów przeprowadzonych przez Prezesa UOKiK wniosku tego nie potwierdza, a sam Prezes UOKiK w Decyzji uznaje, że działania (...) miały charakter nieumyślny;

e) w przypadku zgłoszenia przez konsumenta skargi dotyczącej wystąpienia rozbieżność pomiędzy cenami wskazanymi na półkach sklepów sieci (...) oraz cenami naliczanymi „przy kasie”, rozpatrzenie tej skargi zależało od dowolnej decyzji pracownika (...) podczas gdy w rzeczywistości w przypadku zgłoszenia przez konsumenta wystąpienia ww. nieprawidłowości pracownicy (...) mieli obowiązek dokonania zwrotu różnicy pomiędzy ceną uiszczoną przez konsumenta a ceną wskazaną na półce na rzecz konsumenta, co potwierdza stosowana przez Spółkę wewnętrzna procedura;

f) okoliczność, iż rozbieżności pomiędzy cenami wskazanymi na półkach sklepów sieci (...) oraz cenami naliczanymi „przy kasie” dotyczyły również sytuacji, gdy konsumentowi naliczono cenę niższą od tej, widniejącej na półce sklepowej nie ma znaczenia z punktu widzenia oceny, czy doszło do dopuszczenia się przez (...) praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, w sytuacji, gdy przypadki te świadczą o tym, że do rozbieżności cen na półkach i „przy kasie” dochodziło całkowicie przypadkowo;

g) Spółka do momentu wszczęcia postępowania w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów nie podjęła żadnych większych działań mających na względzie dostosowanie polityki cenowej i strukturalnej Spółki do rzeczywistych potrzeb, które były do niej zgłaszane (s. 65 Decyzji), w sytuacji, gdy Spółka, niezależnie od postępowania prowadzonego przez Prezesa UOKIK, od połowy 2017 r. podejmowała długookresowe, trwałe, konsekwentne i kosztowne działania zmierzające do złagodzenia uchybień dotyczących prezentowania informacji o cenach;

h) w wyniku przeprowadzonych kontroli WIIH nie nakładały na (...) kar pieniężnych, w sytuacji, gdy zgodnie z szacunkami Spółki w okresie dwóch ostatnich lat tj. od dnia 1 stycznia 2018 r. z tytułu naruszenia przez Spółkę Ustawy o cenach, WIIH nałożyły na (...) kary w łącznej wysokości ok. 3 178 682,82.zł; (dalej: „ZARZUT 1”);

2) naruszenie art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 2) oraz 3) u.o.k.i.k. w zw. z art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (dalej: „Ustawa o cenach”) w zw. z art. 6 k.p.a., a także art. 106 ust. 1 pkt 4) u.o.k.i.k. poprzez uznanie, że (i) (...) dopuściła się stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, polegających na uwidacznianiu w sklepach sieci (...) niższej ceny przy produkcie (na półce), a następnie naliczaniu konsumentom wyżej ceny „przy kasie” oraz (ii) w postaci nieuwidaczniania cen i cen jednostkowych na danym towarze, skutkujące wymierzeniem (...) kar za ich popełnienie, w sytuacji, gdy rozbieżności w cenach na półce oraz przy kasie, a także brak uwidaczniania cen i cen jednostkowych na towarze podlegają penalizacji wyłącznie na podstawie art. 6 ust. 1 i 2 Ustawy o cenach, a wyłączną kompetencję do nakładania kar z tego tytułu posiadają WIIH; tym samym działanie Prezesa UOKiK naruszyło zasadę legalizmu, zasadę nullum crimen nulla poena sine lege certa i spowodowało dwukrotne nałożenie na (...) kary za to samo naruszenie, co skutkuje nieważnością Decyzji w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 1 lub 2 k.p.a. z uwagi na jej wydanie z naruszeniem przepisów o właściwości, względnie w warunkach rażącego naruszenia prawa (dalej ZARZUT 2);

3) naruszenie art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3) w zw. z art. 26 ust. 1 u.o.k.i.k. w zw. z art. 4 ust. 1 u.p.n.p.r. co do praktyki z punktu I.1. Decyzji, a także art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 2) w zw. z art. 26 ust. 1 u.o.k.i.k. w zw. z art. 4 ust. 1 Ustawy o cenach co do praktyki z punktu I.2. Decyzji poprzez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na:

a) błędnym przyjęciu, iż (...) dopuściła się stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, polegającej na uwidacznianiu w sklepach sieci (...) niższej ceny przy produkcie (na półce), a następnie naliczaniu konsumentom wyżej ceny „przy kasie”, w sytuacji, gdy przypadki te (i) wynikają wyłącznie z pomyłek pracowników (...), oraz obiektywnie nie są możliwe do wyeliminowania nawet przy dołożeniu najwyższej staranności zawodowej, (ii) mają incydentalny charakter i nie przybierają postaci działania systemowego, w tym działania ukierunkowanego na czerpanie korzyści przez (...), (iii) klienci sklepów sieci (...) w razie zakupu produktów po cenie wyższej niż ta, która widniała na półce mają możliwość zwrotu różnicy w cenie;

b) błędnym przyjęciu, iż (...) dopuściła się stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów w postaci nieuwidaczniania cen i cen jednostkowych na danym towarze, w sytuacji, gdy przypadki te (i) wynikają wyłącznie z pomyłek pracowników (...) oraz obiektywnie nie są możliwe do wyeliminowania, (ii) mają incydentalny charakter i nie przybierają postaci działania systemowego, w tym działania ukierunkowanego na czerpanie korzyści przez (...);

c) nakazaniu Spółce zaniechania stwierdzonych „praktyk”, w sytuacji gdy: (i) występowanie pojedynczych rozbieżności pomiędzy cenami wskazanymi na półkach sklepów sieci (...) oraz cenami naliczanymi „przy kasie”, a także pojedynczych przypadków niewidocznienia ceny towarów nie stanowi praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, (ii) (...) obiektywnie nie jest w stanie zapewnić, że tego typu incydentalne nieprawidłowości nie będą mieć miejsca w przyszłości, ze względu na występujące „błędy ludzkie”, których żaden przedsiębiorca nie jest w stanie w pełni wyeliminować (dalej: (...));

4) naruszenie art. 8 § 1 k.p.a., art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji, art. 21 i 41 Karty Praw Podstawowych, art 49 i 63 ust 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dalej „TFUE”) w zw. z art 1 Protokołu Nr 12 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności poprzez prowadzenie przez Prezesa UOKiK działań dyskryminacyjnych wobec Spółki wyrażających się w wydaniu Decyzji stwierdzającej stosowanie przez Spółkę praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów oraz nakładających na (...) wysokie kary pieniężne wyłącznie wobec (...) w sytuacji, gdy stwierdzone przez WIIH przypadki nieprawidłowości w informowaniu konsumentów o cenie produktów występują w takiej samej (oraz wyższej) skali u innych przedsiębiorców zajmujących się sprzedażą dyskontową (dalej: „ZARZUT 4”);

[co do punktów II.1. oraz II.2. sentencji Decyzji]

5) naruszenie art. 106 ust 1 pkt 4) u.o.k.i.k. poprzez bezpodstawne nałożenie na (...) kar pieniężnych w rezultacie nieprawidłowego uznania, że zachowanie (...) spełnia przesłanki praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów (dalej: „ZARZUT 5”);

6) naruszenie art. 2 w zw. z art. 42 ust. 1 w zw. z art. 45 ust. 1 Konstytucji, art. 4 ust. 1 Protokołu nr 7 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, art. 50 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, art. 14 ust. 7 Międzynarodowego pakt praw obywatelskich i politycznych poprzez nałożenie przez Prezesa UOKiK kar pieniężnych na Spółkę sytuacji gdy Spółka była już wielokrotnie karana za nieprawidłowości wskazane w punkcie I.1. oraz I.2 sentencji Decyzji przez WIIH - a więc poprzez naruszenie zakazu dwukrotnego karania za to samo (dalej: „ZARZUT 6”);

7) naruszenie art. 106 ust. 1 pkt 4 ) w zw. z art. 111 ust. 4 pkt 2) lit. a) u.o.k.i.k., które polegało na błędnym utożsamieniu znacznego zasięgu terytorialnego działalności Spółki z jedną z ustawowo wskazanych okoliczności obciążających, tj. ze znacznym zasięgiem terytorialnym naruszenia lub jego skutków, co skutkowało nieuzasadnionym podwyższeniem przez Prezesa UOKiK kary pieniężnej o (...) (dalej: „ZARZUT 7”);

8) naruszenie art. 106 ust. 1 pkt 4) w zw. z art. 111 ust. 4 pkt 2) w zw. z art. 111 ust. 3 pkt 2) u.o.k.i.k., które polegało na błędnym zastosowaniu podstawowych reguł matematycznych przez Prezesa UOKiK przy uwzględnianiu okoliczności łagodzących i obciążających i obliczaniu wysokości kary pieniężnej, co skutkowało nałożeniem zbyt wysokiej kary pieniężnej na (...) (dalej: „ZARZUT 8”);

9) naruszenie art. 106 ust. 1 pkt 1 u.o.k.i.k. w związku z art. 111 u.o.k.i.k. oraz w związku z art. 31 ust. 1 Konstytucji i art. 8 § 1 k.p.a., które doprowadziło do nałożenia na Spółkę kary pieniężnej w wygórowanej wysokości poprzez błędne przyjęcie, że Praktyka I oraz Praktyka II rozpoczęły się co najmniej w 2016 r. i trwają aż do dziś w sytuacji, gdy: (i) materiał dowodowy zebrany przez Prezesa UOKiK nie zawiera żadnych dowodów wskazujących, że zarzucane Spółce nieprawidłowości polegające na uwidacznianiu w sklepach sieci (...) niższej ceny przy produkcie (na półce), a następnie naliczaniu konsumentom wyżej ceny „przy kasie” oraz w postaci nieuwidaczniania cen i cen jednostkowych na danym towarze miały miejsce w 2016 r. gdyż protokoły z kontroli WIIH pochodzą z okresu 2018-2020, a skargi konsumentów, które zgromadził i na które powołuje się Prezes UOKiK w stanie faktycznym, obejmują wyłącznie okres 2019-2020, a dodatkowo Prezes UOKiK nie był w stanie ustalić z pewnością, że (...) zarzucanych praktyk nie zaniechała, a wątpliwości z tym związane rozstrzygnął na niekorzyść (...), (ii) nie uwzględnił tego, że (...) przez cały okres trwającego postępowania współpracowała z Urzędem, dostarczała niezbędnych wyjaśnień oraz dowodów, a także przedstawiła propozycję zobowiązań, jakie jest gotowa na siebie przyjąć; (iii) nie wziął pod uwagę faktu, iż szkodliwość nieprawidłowości objętych zaskarżoną decyzją zmniejszyło wykorzystywanie we wszystkich sklepach (...) urządzeń określanych jako (...); a także (iv) Spółka podejmowała trwałe i kosztowne działania mające na celu zminimalizowanie ryzyka wystąpienia nieprawidłowości w zakresie informowania o cenach jeszcze przed wszczęciem przez Prezesa Urzędu postępowania w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów tj. od połowy 2017 r. (dalej: „ZARZUT 9”);

[co do punktu III sentencji Decyzji]

10) naruszenie art. 26 ust. 2 u.o.k.i.k. poprzez nałożenie na (...) obowiązku zamieszczenia tablicy informacyjnej w sklepach sieci (...), w sytuacji, gdy (...) nie dopuściła się praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów (dalej „ZARZUT 10”);

[co do punktu IV sentencji Decyzji]

11) naruszenie art. 77 ust. 1 w zw. z art. 80 i 83 u.o.k.i.k. poprzez nałożenie na (...) obowiązku zwrotu kosztów postępowania, w sytuacji, gdy (...) nie dopuściła się praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów (dalej „ZARZUT 11”).

Jednocześnie Powódka wniosła o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów wskazanych w odwołaniu, jak również o zwrócenie się przez Sąd do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, na podstawie art. 267 TFUE, z następującym pytaniem prawnym:

„Czy art. 49 TFUE w związku z art. 18 TFUE należy interpretować w ten sposób, że do ich naruszenia dochodzi w sytuacji nałożenia na przedsiębiorstwo, korzystające z unijnej swobody przedsiębiorczości, bardzo wysokiej kary administracyjnej, w sytuacji gdy wymierzenie sankcji stanowi element rażąco dyskryminacyjnej wobec tego przedsiębiorcy polityki karania organu Państwa Członkowskiego, skutkującej tym, że ukarane przedsiębiorstwo jest systematycznie stawiane w rażąco gorszej sytuacji niż jego konkurenci, a w szczególności przedsiębiorcy krajowi?”;

Na podstawie powyższych zarzutów i zgłoszonych dowodów Powódka wniosła o:

1)  uchylenie Decyzji w całości z uwagi na wydanie Decyzji z rażącym naruszeniem prawa, którego nie da się konwalidować na etapie postępowania odwoławczego;

ewentualnie, w przypadku nieuwzględnienia powyższego wniosku:

2)  zmianę Decyzji w całości poprzez obniżenie kary pieniężnej nałożonej na Powódkę do kwoty nie wyższej niż 1.000,- (jeden tysiąc) złotych;

Ponadto, niezależnie od powyższego, wniosła o:

1)  stwierdzenie na podstawie art. 479 31a § 3 zd. 2 k.p.c., że Decyzja została wydana bez podstawy prawnej albo z rażącym naruszeniem prawa;

2)  zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według spisu kosztów, który zostanie złożony na rozprawie, a w razie jego niezłożenia, według norm przepisanych przy czym w każdym wypadku kosztów zastępstwa procesowego według 6-krotności stawki minimalnej, ze względu na znaczny wkład pełnomocników powoda w wyjaśnienie sprawy i ze względu na wartości przedmiotu sprawy, a co najmniej w wysokości przewyższającej stawkę minimalną, zgodnie z § 15 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800) wraz z odsetkami ustawowymi w wysokości odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, w którym te koszty zostaną zasądzone, do dnia zapłaty (odwołanie k. 50- 326 akt sąd.)

Pozwany złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o:

1)  oddalenie odwołania w całości;

2)  pominięcie na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2 i pkt 3 k.p.c. dowodów zgłoszonych przez Powódkę - w całości;

3)  dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów wskazanych w odpowiedzi na odwołanie;

4)  zasądzenie od Powódki na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, przy czym w wysokości 6-krotności stawki minimalnej ze względu na znaczny nakład pracy pełnomocnika Pozwanego, zgodnie z § 14 ust. 2 pkt 1 w zw. z § 15 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 265) (odpowiedź na odwołanie k. 360- 413 akt sąd.)

W replice z 20 sierpnia 2021 r. Powódka podtrzymała dotychczasowe stanowisko i wniosła o przeprowadzenie kolejnych dowodów (replika Powódki z 20 sierpnia 2021 r. k. 423- 538 akt sąd.)

W odpowiedzi z 24 października 2021 r. Pozwany, podtrzymując dotychczasowe stanowisko wniósł o pominięcie, na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 3 k.p.c., dowodów zgłoszonych przez Powódkę w replice, a ponadto o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu ze skarg konsumenckich, które wpłynęły do Prezesa UOKIK po wydaniu zaskarżonej Decyzji na okoliczność potwierdzenia nadal trwających naruszeń w zakresie nieprawidłowości cenowych i braku zaniechania praktyki (załącznik nr 1) (odpowiedź Pozwanego z 24 października 2021 r. k. 636- 704 akt sąd.).

W piśmie procesowym z 10 czerwca 2022 r. Pozwany wniósł o dopuszczenie dowodów z następujących dokumentów:

1)  tabeli pochodzącej z Departamentu Inspekcji Handlowej UOKIK przekazującej informacje od Wojewódzkich Inspektorów Inspekcji Handlowych – przedłożonych w maju 2022 r. – w zakresie liczby skarg konsumentów zgłoszonych do Wojewódzkich Inspektorów Inspekcji Handlowej w roku 2020 w liczbie 244 i w roku 2021 w liczbie 154 skarg – wydruk tabel;

2)  skarg konsumentów wraz z załącznikami – przedłożonych przez poszczególnych Wojewódzkich Inspektorów Inspekcji Handlowej w maju 2022 r. z następujących okresów:

- skargi konsumentów z okresu od 23 grudnia 2019 r. do 8 lipca 2020 r. (35 skarg ponumerowanych od 1- 34) na potwierdzenie faktu, że naruszenia stwierdzone zaskarżoną Decyzją Prezesa UOKIK miały miejsce,

- skargi konsumentów z okresu od 8 sierpnia 2020 r. do 10 listopada 2021 r. (39 skarg ponumerowanych od 35- 73) na potwierdzenie faktu, iż naruszenia z ww. Decyzji nie zostały zaniechane.

(pismo Pozwanego z 10 czerwca 2022 r. k. 759- 1064 akt sąd.)

W piśmie procesowym z 29 czerwca 2022 r. Powódka wniosła m.in. o pominięcie dowodów załączonych do pisma Pozwanego z 10 czerwca 2022 r. w całości na zasadzie art. 235 2 § 1 pkt 2 i 3 k.p.c., a z ostrożności na wypadek dopuszczenia przez Sąd tych dowodów z dokumentów o udzielenie Powódce dodatkowego, 14- dniowego terminu na zajęcie stanowiska wobec dowodów przedłożonych przez Pozwanego.

(pismo Powódki z 29 czerwca 2022 r. k. 1067- 1071 akt sąd.)

Ostateczne stanowisko w sprawie Powódka przedstawiła w piśmie z 2 sierpnia 2022 r. (k. 1100- 1123 akt sąd.), zaś Pozwany w piśmie z 2 sierpnia 2022 r. (k. 1125- 1133 akt sąd.).

Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka akcyjna z siedzibą w K. jest przedsiębiorcą wpisanym do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...) i kapitale zakładowym w wysokości (...) zł.

(dowód: informacja odpowiadająca odpisowi pełnemu z Rejestru Przedsiębiorców KRS k. 78- 96 akt sąd. )

W ramach działalności gospodarczej Powódka prowadzi sieć sklepów (...), składającą się z ponad 3 000 sklepów zlokalizowanych w ponad 1100 miejscowościach, która jest obecna na polskim rynku od ponad 20 lat (zeznania świadków P. S. i P. W. nagranie rozprawy z 27 maja 2022 roku).

Do Wojewódzkich Inspektoratów Inspekcji Handlowej w całej Polsce w 2016 r. spłynęło łącznie 68 skarg związanych z oznaczaniem cen w sklepach sieci (...), zaś 26 kontroli przeprowadzonych przez WIIH-y wskazywało na występowanie nieprawidłowości. W latach 2017- 2018 w dalszym ciągu napływały skargi konsumentów dotyczące nieprawidłowości w oznaczaniu cen/nieoznaczaniu cen w sklepach sieci (...), w związku z którymi WIIH-y przeprowadzały kolejne kontrole w sklepach tej sieci. Od 1 lipca 2017 r. do 20 grudnia 2018 r. do wszystkich Inspekcji Handlowych w całym kraju wpłynęło łącznie 461 informacji o nieprawidłowościach w zakresie rozbieżności cen pomiędzy kasą a półką oraz nieuwidocznienia cen i cen jednostkowych w sieci sklepów (...) na terenie całego kraju. 259 skarg dotyczyło niezgodności ceny umieszczonej przy towarze z zakodowaną przy kasie, 175 skarg dotyczyło braku cen, zaś 27 skarg dotyczyło braku cen jednostkowych.

(dowód: pismo (...) Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w K. skierowane do Wiceprezesa UOKiK z dnia 4 lutego 2019 r. k. 1100- 1101 akt adm.; protokoły kontroli dokonanych przez (...)y, protokoły przyjęcia skarg konsumentów, pisma i notatki służbowe wraz ze skargami konsumentów - z lat 2017- 2018 k. 89- 217 akt adm.).

Postanowieniem z 3 października 2018 r. nr (...) Prezes UOKiK, w związku z napływającymi skargami konsumentów oraz sygnałami od Wojewódzkich Inspektorów Inspekcji Handlowych w Polsce (dalej WIIH) oraz w oparciu o informacje medialne, wszczął postępowanie wyjaśniające mające na celu wstępne ustalenie, czy nastąpiło naruszenie uzasadniające wszczęcie postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów oraz czy miało miejsce naruszenie chronionych prawem interesów konsumentów uzasadniające podjęcie działań określonych w odrębnych ustawach w zakresie stosowanych przez sklepy wielkopowierzchniowe procedur dotyczących zmian cen towarów, w tym wprowadzanych promocji, oraz w zakresie monitorowania i wykrywania przypadków rozbieżności cen.

(dowód: postanowienie z 16 października 2019 r. k. 2 akt adm.).

W okresie od stycznia do 18 października 2019 r. do WIIH-ów wpłynęło 205 skarg w zakresie nieprawidłowości cenowych dotyczących sklepów sieci (...).

(dowód: „Dane dot. liczby skarg dot. cen za okres od stycznia do 18 października 2019 r.” przygotowane przez Departament Inspekcji Handlowej UOKiK k. 403- 405 akt sąd.).

W toku postępowania wyjaśniającego Prezes UOKiK przeanalizował procedury dotyczące zmian cen produktów stosowanych w poszczególnych sklepach wielkopowierzchniowych oraz polityki uwidaczniania i weryfikacji cen produktów. W wyniku tej analizy powziął przypuszczenie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów przez (...).

W związku z tym, Prezes UOKiK postanowieniem z 16 października 2019 r. nr (...) wszczął postępowanie w sprawie stosowania przez (...) spółka akcyjna z siedzibą w K. praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w zakresie uwidaczniania w sklepach sieci (...) niższej ceny (regularnej lub promocyjnej) przy produkcie (na półce), a następnie naliczaniu konsumentom wyższej ceny za ten produkt przy kasie oraz w zakresie braku uwidaczniania w sklepach sieci (...) cen i cen jednostkowych na danym towarze, bezpośrednio przy towarze lub w bliskości towaru, o czym zawiadomił (...) pismem z tego samego dnia.

(dowód: postanowienie z 16 października 2019 r. k. 2- 8 akt adm.)

W trakcie prowadzonego postępowania Prezes UOKiK zebrał dalsze skargi od konsumentów, a także dokonał m. in. analizy dokumentów za lata 2019 – 2020, stanowiących wyniki kontroli przeprowadzonych przez WIIH z różnych regionów Polski w zakresie kontroli prawidłowości oznakowania i stosowania cen w sklepach (...) prowadzonych przez (...).

Wyniki kontroli WIIH przeprowadzonych w ramach standardowych działań WIIH-ów w latach 2019-2020, w zakresie rozbieżności pomiędzy ceną uwidocznioną przy produkcie a ceną wyświetlaną przy kasie, przedstawiają się następująco:

1. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w R. (dalej: WIIH R.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej dnia 1 lutego 2019 r. przez WIIH R. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w R. przy ul. (...) wynika, że sprawdzeniu poddano 50 produktów i w odniesieniu do jednego produktu cena na wywieszce była niższa niż cena wyświetlona w kasie fiskalnej (vide: karta nr 5 protokołu, załącznik nr 3, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1109- 1125 akt adm.);

2. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w O. (dalej: WIIH O.)

a. Z protokołu kontroli WIIH O. Delegatura w E. przeprowadzonej dnia 24 stycznia 2020 r. w sklepie (...) w E. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)), wynika, że skontrolowano 5 produktów, z czego w przypadku 2 produktów ceny uwidocznione przy produkcie były niższe niż ceny zakodowane w kasie (sygn. akt: (...) k. 1247- 1256 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli WIIH O. Delegatura w E. przeprowadzonej dnia 25 czerwca 2019 r. w sklepie (...) w E. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)), wynika, że skontrolowano 102 produkty, z czego w przypadku 1 produktu cena uwidoczniona przy produkcie była niższa niż cena zakodowana w kasie (vide: karta nr 4 i załącznik nr 3, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1259- 1268 akt adm.);

3. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej we W. (dalej: WIIH W.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej dnia 1 kwietnia 2019 r. przez WIIH W. (nr akt kontroli: (...). (...) (...)) w sklepie (...) we W. przy ul. (...) wynika, że w 1 przypadku na 8 sprawdzanych produktów cena na wywieszce była niższa niż cena wyświetlona w kasie fiskalnej (vide: karta nr 3 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1275- 1284 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej dnia 29 maja 2019 r. przez WIIH W. (nr akt kontroli: (...). (...) (...)) w sklepie (...) we W. przy ul. (...) wynika, że w 1 przypadku na 16 sprawdzanych produktów cena na wywieszce była niższa niż cena wyświetlona w kasie fiskalnej (vide: karta nr 2 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1292- 1298 akt adm.);

c. Z protokołu kontroli przeprowadzonej dnia 4 września 2019 r. przez WIIH W. (nr akt kontroli: (...). (...) (...)) w sklepie (...) we W. przy ul. (...) wynika, że w 2 przypadkach na 33 sprawdzanych produktów cena na wywieszce była niższa niż cena wyświetlona w kasie fiskalnej (vide: karta nr 1-2 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn.- akt: (...) k. 1323- 1328 akt adm.);

d. Z protokołu kontroli przeprowadzonej dnia 25 września 2019 r. przez WIIH W. (nr akt kontroli: (...). (...) (...)) w sklepie (...) we W. przy ul. (...) wynika, że w 4 przypadkach na 30 sprawdzanych produktów cena na wywieszce była niższa niż cena wyświetlona w kasie fiskalnej (vide: karta nr 2 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn.- akt: (...) k. 1336- 1340 akt adm.);

e. Z protokołu kontroli przeprowadzonej dnia 8 stycznia 2020 r. przez WIIH W. (nr akt kontroli: (...). (...) (...)) w sklepie (...) we W. przy ul. (...) wynika, że w 1 przypadku na 30 sprawdzonych produktów cena na wywieszce była niższa niż cena wyświetlona w kasie fiskalnej (vide: karta nr 4 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn.- akt: (...) k. 1346- 1350 akt adm.);

f. Z protokołu z kontroli przeprowadzonej dnia 12 marca 2020 r. w sklepie (...) w R. przy ul. (...) (nr akt kontroli (...). (...) (...)) wynika, że skontrolowano 13 produktów, z czego w przypadku 2 produktów ceny uwidocznione na wywieszce cenowej były niższe, niż zakodowane w kasie (vide: k. 2-3 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1361- 1362 akt adm.); na powyższą okoliczność odebrano także wyjaśnienia od kierownika sklepu, z których wynikało, że w dniu 12 marca 2020 r. w systemie kasowym zostały zmienione ceny na ww. produkty, nowe wywieszki cenowe zostały wydrukowane, ale z uwagi na dużą liczbę klientów pracownicy nie zdążyli ich zmienić (vide: karta nr 3 protokołu, sygn. akt: (...) k. 1361- 1362 akt adm.);

g. Z protokołu z kontroli przeprowadzonej dnia 9 czerwca 2020 r. w sklepie (...) we W. przy ul. (...) (nr akt kontroli (...). (...) (...)) wynika, że porównano ceny uwidocznione na wywieszkach przy 30 produktach z cenami zakodowanymi w kasie i w przypadku 1 produktu stwierdzono wyższą cenę w kasie niż przy wywieszce cenowej (vide: k. 2 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1368- 1374 akt adm.);

4. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w K. (dalej: WIIH K.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej dnia 6 marca 2020 r. w sklepie (...) w P. przy ul. (...) (nr akt kontroli:(...)) wynika, że w zakresie zgodności cen uwidocznionych z cenami zakodowanymi w systemie kasowym sprawdzono 15 produktów, z czego zakwestionowano oznaczenie 1 produktu, którego cena w kasie była wyższa (vide: karta protokołu nr (...) i załącznik nr 1, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1420- 1425 akt adm.);

5. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w G. (dalej: WIIH G.):

a. Z protokołu kontroli WIIH G. przeprowadzonej dnia 28 sierpnia 2019 r. w sklepie (...) w G. przy ul. (...) (nr akt kontroli (...)) wynika, że w toku kontroli dokonano porównania zgodności cen uwidocznionych w miejscu sprzedaży z cenami zakodowanymi w kasie. Ocenie poddano 76 partii towarów – przy 5 produktach stwierdzono, że uwidoczniona przy towarach cena była niższa, niż zakodowana w kasie (vide: karta nr 4 protokołu oraz załącznik nr 1, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1501- 1506 akt adm.).

KONTROLE WIIH PRZEPROWADZONE NA ZLECENIE PREZESA UOKiK

Wyniki kontroli WIIH, przeprowadzonych na podstawie art. 35 ust. 3 u.o.k.i.k. na zlecenie Prezesa UOKiK w zakresie rozbieżności cenowych pomiędzy ceną uwidocznioną przy produkcie a wyświetlaną przy kasie, przedstawiają się następująco:

1. (...) Inspektor Inspekcji Handlowej w P. (dalej: WIIH P.)

Z protokołu kontroli przeprowadzonej 12 marca 2020 r. przez WIIH P. Delegatura w L. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w L. przy ul. (...) wynika, że ze 176 artykułów rolno-spożywczych w dwóch przypadkach stwierdzono, iż cena na wywieszce była niższa niż cena w kasie fiskalnej (vide: strona 14 protokołu; sygn. akt: (...) k. 299- 330 akt adm.);

2. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w G. (dalej: WIIH G.)

Z protokołu kontroli przeprowadzonej 11 marca 2020 r. przez WIIH G. Delegatura w S. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w S. przy ul. (...) wynika, że z skontrolowano 50 losowo wybranych produktów w celu sprawdzenia czy cena uwidoczniona przy produkcie jest zgodna z ceną zakodowaną przy kasie (czytniku) – spośród których w 4 przypadkach stwierdzono zawyżenie ceny w czytniku w stosunku do ceny uwidocznionej na wywieszce cenowej przy produkcie (vide: karta nr 10-12 protokołu z kontroli, sygn. akt: (...) k. 590- 614 akt adm.);

3. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w G. (dalej: WIIH G.)

Z protokołu kontroli przeprowadzonej 12 marca 2020 r. przez WIIH G. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) przy ul. (...) w G. wynika, że dokonano porównania zgodności cen uwidocznionych w miejscu sprzedaży z cenami zakodowanymi w kasie 50 wybranych losowo produktów i w przypadku 1 produktu stwierdzono, że uwidoczniona cena przy towarze jest niższa niż cena zakodowana w kasie (vide: k. 5 protokołu, sygn. akt: (...) k. 651- 658 akt adm.);

4. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w W. (dalej: WIIH W.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 22 kwietnia 2020 r. przez WIIH W. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) przy ul. (...) w P. wynika, że sprawdzono zgodność uwidoczniania cen 50 produktów poprzez porównanie cen uwidocznionych na wywieszkach przy produktach z cenami zarejestrowanymi w systemie kasowym i stwierdzono, że przy 5 produktach uwidoczniono niższą cenę na wywieszce niż zarejestrowana w systemie kasowym (vide: karta 2 protokołu i załącznik nr 1, sygn. akt: (...) k. 667- 689 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej dnia kwietnia 2020 r. przez WIIH W. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) przy ul. (...) w W. wynika, że sprawdzono, czy cena uwidoczniona przy 50 produktach z różnych grup towarowych jest zgodna z ceną zakodowaną w kasie i stwierdzono, że przy 4 produktach uwidoczniono niższą cenę na wywieszce niż zarejestrowana w systemie kasowym (vide: karta nr 3 protokołu i załącznik nr 2, sygn. akt: (...) k. 690- 711 akt adm.);

5. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w B. (dalej: WIIH B.)

Z protokołu kontroli przeprowadzonej 21 kwietnia 2020 r. przez WIIH B. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) przy ul. (...) w B., wynika, że dokonano porównania 54 cen uwidocznionych na wywieszkach przy produktach z cenami zakodowanymi w kasie i stwierdzono, że przy 2 produktach uwidoczniono niższą cenę na wywieszce niż zarejestrowana w systemie kasowym (vide: karta 3 protokołu i załącznik nr 1, sygn. akt: (...) k. 823- 842 akt adm.);

6. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w O. (dalej: WIIH O.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 11 marca 2020 r. przez WIIH O. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) przy ul. (...) B., wynika, że sprawdzono zgodność cen uwidocznionych na wywieszkach z cenami zakodowanymi w kasie 54 partii produktów i stwierdzono, że przy 3 produktach uwidoczniono niższą cenę na wywieszce niż zarejestrowana w systemie kasowym (vide: karta 2 protokołu, sygn. akt: (...) k. 332- 345 akt adm.),

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 11 marca 2020 r. przez WIIH O. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) przy ul. (...) w M., wynika, że sprawdzono zgodność cen uwidocznionych na wywieszkach z cenami zakodowanymi w kasie 53 partii produktów i stwierdzono, że przy 3 produktach uwidoczniono niższą cenę na wywieszce niż zarejestrowana w systemie kasowym (vide: karta 2 protokołu, sygn. akt: (...) k. 346- 374 akt adm.);

7. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w K. (dalej: WIIH K.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 20 kwietnia 2020 r. przez WIIH K. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) przy ul. (...) w K., wynika, że na podstawie wytypowanej losowo grupy 51 produktów oferowanych w tym dniu jako promocje sprawdzono, czy cena uwidoczniona przy produkcie jest zgodna z ceną zakodowaną w kasie i stwierdzono, że przy 4 produktach uwidoczniono niższą cenę na wywieszce niż zarejestrowana w systemie kasowym (vide: karta 4-5 protokołu i załącznik nr 2, sygn. akt: (...) k. 712- 789 akt adm.),

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 22 kwietnia 2020 r. przez WIIH K. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) przy ul. (...) w K., wynika, że w odniesieniu do grupy 60 produktów stwierdzono nieprawidłowości w 2 przypadkach, tj. uwidoczniono niższą cenę na wywieszce niż zarejestrowana w systemie kasowym (vide: karta nr 5 protokołu i załącznik nr 2, sygn. akt: (...) k. 790- 816 akt adm.);

8. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w K. (dalej: WIIH K.)

Z protokołu kontroli przeprowadzonej 22 kwietnia 2020 r. przez WIIH K. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) przy ul. (...) w C., wynika, że w stosunku do 51 partii oferowanych do sprzedaży produktów w cenach promocyjnych sprawdzono, czy cena uwidoczniona przy produkcie jest zgodna z ceną zakodowaną w kasie i stwierdzono, że przy 4 produktach uwidoczniono niższą cenę na wywieszce niż zarejestrowana w systemie kasowym (vide: karta 6 protokołu, sygn. akt: (...) k. 283- 298 akt adm.);

9. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w S. (dalej: WIIH S.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 22 kwietnia 2020 r. przez WIIH S. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w S. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono 50 partii losowo wybranych towarów promocyjnych pod kątem porównania cen zakodowanych w kasie fiskalnej z cenami uwidocznionymi na wywieszkach artykułów i stwierdzono, że przy 2 partiach towarów cena zakodowana w kasie była wyższa od ceny uwidocznionej przy towarze (vide: karta nr 2 protokołu i załącznik nr 1, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 902- 950 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 22 kwietnia 2020 r. przez WIIH S. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w K. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono 60 produktów pod kątem porównania cen zakodowanych w kasie fiskalnej z cenami uwidocznionymi na wywieszkach artykułów i stwierdzono, że przy 1 produkcie cena zakodowana w kasie była wyższa niż cena uwidoczniona przy tym produkcie (rozbieżność cenowa wynosiła 10 zł); ponadto, w treści protokołu odnotowano, iż „cenami obowiązującymi okazały się ceny zakodowane w kasie, zatem zmieniono ceny uwidocznione klientom” (vide: karta nr 3 protokołu i załącznik nr 3, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 874- 895 akt adm.);

10. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w Ł. (dalej: WIIH Ł.)

Z protokołu kontroli przeprowadzonej 5 maja 2020 r. przez WIIH Ł. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w Ł. przy ul. (...) wynika, że kontrolą objęto 50 asortymentów środków spożywczych i stwierdzono, że przy 1 produkcie cena uwidoczniona przy produkcie była niższa niż cena zakodowana w kasie (vide: k. 4-5 protokołu i załącznik nr 3, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1033- 1092 akt adm.).

W wyniku wymienionych kontroli nie były wszczynane postępowania administracyjne i nie została na Spółkę nałożona kara pieniężna przez WIIH.

BRAK UWIDACZNINIA CEN PRZY PRODUKTACH

Wyniki kontroli WIIH przeprowadzonych w latach 2018- 2020 w zakresie nieuwidaczniania cen przy produkcie przedstawiają się następująco:

1. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w K. (dalej: WIIH K.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 19 września 2019 r. w sklepie (...) w P. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...) wynika, że ze zbadanych 55 produktów 6 produktów nie było oznaczonych cenami i cenami jednostkowymi, zaś 13 produktów nie posiadało oznaczenia cenami jednostkowymi (vide: karta nr 3-7 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1507- 1517 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 3 października 2019r. w sklepie (...) w P. przy ul. (...) (nr akt kontroli PU. (...).313.2019) wynika, że spośród skontrolowanych 57 produktów ,. (...) nie posiadało oznaczenia cenami jednostkowymi, 8 produktów nie było oznaczonych cenami i cenami jednostkowymi, 1 produkt nie posiadał oznaczenia ceną (vide: karta nr 3-7 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1518- 1528 akt adm.);

c. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 16 lutego 2018r. w sklepie (...) w miejscowości K. (26-200), przy ul. (...) (nr akt kontroli (...)) wynika, że skontrolowano 45 produktów, z czego 27 produktów nie było oznaczonych cenami i cenami jednostkowymi w miejscu ogólnodostępnym widocznym dla konsumentów (vide: karta nr 3-7 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1529- 1540 akt adm.);

d. Z protokołu z kontroli przeprowadzonej 5 października 2018 r. w sklepie (...) w K., przy ul. (...) (nr akt kontroli (...)) wynika, że ze skontrolowanych 83 produktów, w przypadku 29 produktów stwierdzono brak oznaczenia produktów cenami i cenami jednostkowymi (vide: karta nr 3-10 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1541- 1560 akt adm.);

2.L. Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w L. (dalej: WIIH L.)

Z protokołu kontroli przeprowadzonej 8 stycznia 2020 r. w sklepie (...) w miejscowości T. (20-258) przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)), wynika, że skontrolowano 55 produktów, z czego w przypadku 31 produktów nie uwidoczniono ceny i ceny jednostkowej na wywieszce przy produkcie (vide: karta nr 2 i załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1492- 1499 akt adm.);

3. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej we W. (dalej: WIIH W.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 15 marca 2019 r. w sklepie (...) we W. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...). (...).(...)), wynika, że skontrolowano 409 partii towarów, z czego w przypadku 65 produktów nie uwidoczniono cen i cen jednostkowych na wywieszce przy produkcie (vide: karta nr 1-2 oraz załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1270- 1274 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 1 kwietnia 2019 r. w sklepie (...) we W. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...). (...) (...)), wynika, że skontrolowano 253 partie towarów, z czego w przypadku 68 produktów nie uwidoczniono cen i cen jednostkowych na wywieszce przy produkcie (vide: karta nr 4 oraz załącznik nr 2 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1275- 1284 akt adm.);

c. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 13 maja 2019 r. w sklepie (...) we W. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...). (...).59.2019), wynika, że skontrolowano 232 partie towarów, z czego w przypadku 43 produktów nie uwidoczniono cen i cen jednostkowych na wywieszce przy produkcie (vide: karta nr 3-4 oraz załącznik nr 2 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1285- 1291 akt adm.);

d. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 29 maja 2019 r. w sklepie (...) we W. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...). (...) (...)), wynika, że skontrolowano 321 partii towarów, z czego w przypadku 83 produktów nie uwidoczniono cen i cen jednostkowych na wywieszce przy produkcie (vide: karta nr 3 oraz załącznik nr 2 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1292- 1298 akt adm.);

e. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 24 czerwca 2019 r. w sklepie (...) w B. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...). (...).(...)), wynika, że skontrolowano 49 partii towarów, z czego zakwestionowano wszystkie z uwagi na nieuwidocznienie cen i cen jednostkowych (vide: karta nr 1-2 oraz załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1299- 1304 akt adm.);

f. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 2 lipca 2019 r. w sklepie (...) we W. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...). (...) (...)), wynika, że skontrolowano 900 partii towarów, z czego zakwestionowano 196 z nich z uwagi na nieuwidocznienie cen i cen jednostkowych (vide: karta nr 1 oraz załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1305- 1316 akt adm.);

g. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 2 września 2019 r. w sklepie (...) w J. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...). (...) (...)), wynika, że objęto sprawdzeniem 51 partii towarów i nieuwidocznienie cen i cen jednostkowych stwierdzono w przypadku 45 z nich (vide: karta nr 2-3 oraz załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1317- 1322 akt adm.);

h. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 17 września 2019 r. w sklepie (...) we W. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...). (...) (...)), wynika, że skontrolowano 454 partie towarów, z czego w przypadku 81 z nich stwierdzono brak cen i cen jednostkowych (vide: karta nr 2 oraz załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1329- 1335 akt adm.);

i. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 2 października 2019 r. w sklepie (...) w S. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...). (...) (...)), wynika, że skontrolowano 454 partie towarów, z czego w przypadku 92 z nich stwierdzono brak cen i cen jednostkowych (vide: karta nr 1 oraz załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1341- 1345 akt adm.);

j. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 25 września 2019 r. w sklepie (...) we W. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...). (...) (...)), wynika, że skontrolowano 530 partii towarów, z czego w przypadku 119 z nich stwierdzono brak cen i cen jednostkowych (vide: karta nr 1 oraz załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1336- 1340 akt adm.);

k. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 4 marca 2020r. w sklepie (...) we W. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...). (...) (...)), wynika, że skontrolowano 629 partii towarów, z czego w przypadku 21 produktów nie uwidoczniono cen i cen jednostkowych na wywieszce przy produkcie (vide: załącznik nr 2 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1351- 1358 akt adm.);

l. Z protokołu z kontroli przeprowadzonej 9 czerwca 2020r. w sklepie (...) we W. przy ul. (...) (nr akt kontroli (...). (...) (...)) wynika, że skontrolowano 575 produktów, spośród których stwierdzono brak uwidocznienia cen i cen jednostkowych w przypadku 18 produktów oraz brak cen w przypadku 4 produktów (vide: k.1-2 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1368- 1374 akt adm.);

m. Z protokołu z kontroli przeprowadzonej 7 lipca 2020 r. w sklepie (...) w J. przy ul. (...) (nr akt kontroli (...). (...) (...)) wynika, że skontrolowano 323 produktów, spośród których stwierdzono brak uwidocznienia cen i cen jednostkowych w przypadku 37 produktów (vide: k. 4 protokołu oraz załącznik nr 1, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1376- 1388 akt adm.);

4. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w K. (dalej: WIIH K.)

Z protokołu kontroli przeprowadzonej 20 lutego 2020 r. w sklepie (...) w W. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...) wynika, że skontrolowano 780 produktów, z czego w przypadku 28 nie uwidoczniono cen jednostkowych na wywieszce przy produkcie (zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1414- 1415 akt adm.);

5. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w S. Delegatura w K. (dalej: WIIH S.)

Z protokołu kontroli przeprowadzonej 6 lutego 2019 r. w sklepie (...) w B. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...). (...) (...)) wynika, że skontrolowano 30 partii towarów, z czego w przypadku 30 produktów nie uwidoczniono cen, zaś przy 25 produktach cen jednostkowych na wywieszce przy produkcie (vide: karta nr 2 protokołu oraz załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1570- 1574 akt adm.);

6. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w O. (dalej: WIIH O.)

a. Z protokołu kontroli WIIH O. Delegatura w E. przeprowadzonej 24 stycznia 2020 r. w sklepie (...) w E. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że skontrolowano 5 produktów, z czego w przypadku 2 produktów nie uwidoczniono ceny na wywieszce przy produkcie (vide: karta nr 2 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1247- 1256 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli WIIH O. Delegatura w E. przeprowadzonej 25 czerwca 2019 r. w sklepie (...) w B. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że na 130 partii towarów przy 28 brak było ceny i ceny jednostkowej (vide: karta nr 3 i załącznik nr 3, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1259- 1268 akt adm.);

7. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w B. (dalej: WIIH B.)

a.  Z protokołu kontroli WIIH B. przeprowadzonej 9 października 2019 r. w sklepie (...) w B. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że zbadano ogółem 61 towarów spożywczych i przemysłowych kwestionując wszystkie z uwagi na nieuwidocznienie ceny i ceny jednostkowej (vide: karta nr 3 i załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1442- 1444 akt adm.);

b.  Z protokołu kontroli WIIH B. przeprowadzonej 13 stycznia 2020 r. w sklepie (...) w N. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że zbadano ogółem 560 towarów kwestionując 65 z uwagi na nieuwidocznienie ceny i ceny jednostkowej (vide: karta nr 2-3 i załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1445- 1447 akt adm.);

c.  Z protokołu kontroli WIIH B. przeprowadzonej d13 stycznia 2020 r. w sklepie (...) w N. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że zbadano ogółem 600 towarów kwestionując 79 z nich z uwagi na nieuwidocznienie ceny i ceny jednostkowej (vide: karta nr 2-3 i załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1446- 1451 akt adm.);

d.  Z protokołu kontroli WIIH B. przeprowadzonej 6 lutego 2020 r. w sklepie (...) w B. przy ul. (...)-S. 29 (nr akt kontroli: (...)) wynika, że zbadano ogółem 750 towarów kwestionując 57 z nich z uwagi na nieuwidocznienie ceny i ceny jednostkowej (vide: karta nr 2-3 i załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1452- 1454 akt adm.);

e.  Z protokołu kontroli WIIH B. przeprowadzonej 6 lutego 2020 r. w sklepie (...) w B. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że zbadano ogółem 700 towarów kwestionując 39 z nich z uwagi na nieuwidocznienie ceny i ceny jednostkowej (vide: karta nr 2-3 i załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1455- 1457 akt adm.);

f.  Z protokołu kontroli WIIH B. przeprowadzonej 11 lutego 2020 r. w sklepie (...) w Ł. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że zbadano ogółem 750 towarów kwestionując 57 z nich z uwagi na nieuwidocznienie ceny i ceny jednostkowej (vide: karta nr 1 i załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1458- 1460 akt adm.);

g.  Z protokołu kontroli WIIH B. przeprowadzonej 25 lutego 2020 r. w sklepie (...) w B. przy ul. (...) 11C (nr akt kontroli: (...)) wynika, że zbadano ogółem 750 towarów kwestionując 52 z nich z uwagi na nieuwidocznienie ceny i ceny jednostkowej (vide: karta nr 3 i załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1461- 1465 akt adm.);

h.  Z protokołu kontroli WIIH B. przeprowadzonej 25 lutego 2020 r. w sklepie (...) w B. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że zbadano ogółem 750 towarów kwestionując 51 z nich z uwagi na nieuwidocznienie ceny i ceny jednostkowej (vide: karta nr 3 i załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1466- 1468 akt adm.);

i.  Z protokołu kontroli WIIH B. przeprowadzonej 23 kwietnia 2020 r. w sklepie (...) w I. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że zbadano ogółem 220 towarów kwestionując 30 z nich z uwagi na nieuwidocznienie ceny i ceny jednostkowej (vide: karta nr 3 i załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1469- 1471 akt adm.);

j.  Z protokołu kontroli WIIH B. przeprowadzonej 23 kwietnia 2020 r. w sklepie (...) w B. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że zbadano ogółem 300 towarów kwestionując 31 z nich z uwagi na nieuwidocznienie ceny i ceny jednostkowej (vide: karta nr 2-3 i załącznik nr 2 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1472- 1475 akt adm.);

k.  Z protokołu kontroli WIIH B. przeprowadzonej 10 czerwca 2020r. w sklepie (...) w T. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że na 346 towarów przy 24 brak było ceny i ceny jednostkowej oraz przy 5 brak było ceny (vide: karta nr 3 i załącznik do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1481- 1486 akt adm.);

8. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w G. (dalej: WIIH G.)

Z protokołu kontroli przeprowadzonej 28 sierpnia 2019 r. w sklepie (...) w G. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że skontrolowano 76 partii towarów, z czego w przypadku 24 produktów nie uwidoczniono cen i ceny jednostkowej, zaś przy 33 produktach cen jednostkowych (vide: karta nr 4 protokołu oraz załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1501- 1506 akt adm.);

9. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w B. (dalej: WIIH B.)

Z protokołu kontroli przeprowadzonej 24 lutego 2020 r. w sklepie (...) w S. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że sprawdzeniem objęto 121 partii towarów, z czego w przypadku 32 produktów nie uwidoczniono cen i cen jednostkowych (vide: karta nr 3-4 protokołu oraz załącznik nr 1 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1562- 1569 akt adm.);

10. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w R. (dalej: WIIH R.)

a.  Z protokołu kontroli przeprowadzonej 6 grudnia 2018 r. w sklepie (...) w R. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że sprawdzeniem objęto 40 partii towarów, z czego w przypadku 14 produktów stwierdzono nieuwidocznienie cen i cen jednostkowych (vide: karta nr 2 protokołu oraz załącznik nr 3 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1137- 1143 akt adm.);

b.  Z protokołu kontroli przeprowadzonej 10 października 2019 r. w sklepie (...) w R. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że sprawdzeniem objęto 56 partii towarów, z czego w przypadku 9 produktów stwierdzono nieuwidocznienie cen i cen jednostkowych (vide: karta nr 3 protokołu oraz załącznik nr 4 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1200- 1240 akt adm.);

c.  Z protokołu kontroli przeprowadzonej dnia 24 maja 2019 r. w sklepie (...) w J. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)), wynika, że sprawdzeniem objęto 100 losowo wybranych produktów, z czego w przypadku 13 produktów stwierdzono nieuwidocznienie cen i cen jednostkowych (vide: karta nr 2 protokołu oraz załącznik nr 4 do protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1144- 1175 akt adm.).

KONTROLE PRZEPROWADZONE NA ZLECENIE PREZESA UOKiK

Wyniki kontroli WIIH przeprowadzonych na podstawie art. 35 ust. 3 u.o.k.i.k. na zlecenie Prezesa UOKiK w 2020 r. w zakresie nieuwidoczniania cen przy produkcie przedstawiają się następująco:

1. (...) Inspektor Inspekcji Handlowej w P. (dalej: WIIH P.)

Z protokołu kontroli przeprowadzonej 12 marca 2020 r. przez WIIH P. Delegatura w L. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w L. przy ul. (...) wynika, że ze 176 artykułów rolno-spożywczych na 15 z nich nie uwidoczniono cen towarów oraz ich cen jednostkowych; (vide: sygn. akt zarejestrowana przez UOKIK- (...) k. 299- 326 akt adm.);

2. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w L. (dalej: WIIH K.)

a. Z protokołu kontroli WIIH K. przeprowadzonej 11 marca 2020 r. w sklepie (...) nr w K. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że:

kontrolą objęto 787 towarów żywnościowych z czego dla 187 nie uwidoczniono cen ani cen jednostkowych produktów i w przypadku 51 produktów nie uwidoczniono cen i cen jednostkowych,

w przypadku 95 towarów sprzedawanych luzem stwierdzono, że w przypadku 16 nie uwidoczniono cen i cen jednostkowych,

skontrolowano 76 artykułów przemysłowych i dla 33 nie uwidoczniono cen i cen jednostkowych,

skontrolowano 106 artykułów chemii gospodarczej i higienicznych i dla 60 nie uwidoczniono cen i cen jednostkowych; (vide: sygn. akt: (...) k. 274- 281 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli WIIH K. przeprowadzonej 22 kwietnia 2020 r. w sklepie (...) w C. przy ul. (...) (nr akt kontroli: (...)) wynika, że w stosunku do 251 wyrywkowo wybranych pozycji sprawdzono uwidacznianie cen i stwierdzono, że dopełniono obowiązku uwidocznienia cen: ceny jednostkowej w stosunku do 9 partii towarów, cen i cen jednostkowych w stosunku do 123 artykułów spożywczych, cen w stosunku do 16 partii artykułów spożywczych w opakowaniach jednostkowych (vide: k. 3-5 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 283- 298 akt adm.);

3. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w G. (dalej: WIIH G.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 22 kwietnia 2020 r. przez WIIH G. (nr akt kontroli: (...). (...) (...)) w sklepie (...) w Z. przy ul. (...) wynika, że z objętych kontrolą 200 produktów spożywczych zakwestionowano 30 partii z uwagi na brak uwidocznienia cen i cen jednostkowych (vide: k. 2-4 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 659- 665 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 12 marca 2020 r. przez WIIH G. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w G. przy ul. (...) wynika, że z objętych kontrolą 200 produktów nieżywnościowych przy 8 partiach produktów brak było uwidocznionej ceny, zaś przy 7 partiach produktów brak było ceny jednostkowej zakwestionowano 30 partii z uwagi na brak uwidocznienia cen i cen jednostkowych (vide: k. 2-4 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 651- 658 akt adm.);

4.L. Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w L. (dalej: WIIH L.)

Z protokołu kontroli przeprowadzonej 7 maja 2020 r. przez WIIH L. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w L. przy ul. (...) wynika, że z 200 artykułów nieżywnościowych przy 12 brak było uwidocznienia cen sprzedaży (vide: k. 2-3 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 981- 991 akt adm.);

5. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w O. (dalej: WIIH O.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 11 marca 2020 r. przez WIIH O. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w B. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono oznakowanie cenami 200 partii artykułów spożywczych i stwierdzono brak oznaczenia ceną 22 partii towarów (vide: k. 2 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 332- 345 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 11 marca 2020 r. przez WIIH O. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w M. przy ul. (...), wynika, że sprawdzono oznakowanie cenami 200 partii artykułów spożywczych i stwierdzono brak oznaczenia ceną 54 partii towarów (vide: k. 2 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 346- 374 akt adm.);

6. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w B. (dalej: WIIH B.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 21 kwietnia 2020 r. przez WIIH B. (nr akt kontroli: PU. (...).64.2020) w sklepie (...) w B. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono losowo wybranych 200 rodzajów produktów i stwierdzono brak oznaczenia ceną 11 partii produktów, zaś w przypadku 8 produktów nie uwidoczniono ceny jednostkowej (vide: k. 2 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 843- 873 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 21 kwietnia 2020 r. przez WIIH B. (nr akt kontroli:(...)) w sklepie (...) w B. przy ul. 42 (...) 34 wynika, że sprawdzono losowo wybranych 200 rodzajów produktów i stwierdzono, że przy 9 produktach brak było uwidocznionych cen i cen jednostkowych tych produktów (vide: k. 2 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 823- 842 akt adm.);

7. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej we W. (dalej: WIIH W.)

Z protokołu kontroli przeprowadzonej 4 maja 2020 r. przez WIIH W. (nr akt kontroli: (...). (...) (...)) w sklepie (...) w S. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono łącznie 380 partii towarów, i nieprawidłowości stwierdzono w przypadku 39 partii towarów – dla 34 partii nie były uwidocznione ceny i ceny jednostkowe, dla 5 partii towarów nie były uwidocznione ceny (vide: k. 1 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 971- 979 akt adm.);

8. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w R. (dalej: WIIH R.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 11 marca 2020 r. przez WIIH R. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w J. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono losowo wybranych 200 rodzajów produktów, z czego zakwestionowano 13 partii z uwagi na nieprawidłowo wyliczone ceny jednostkowe (11) i brak uwidocznionych cen jednostkowych dla 2 partii (vide: k. 1-2 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 378- 402 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 10 marca 2020 r. przez WIIH R. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w R. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono losowo wybranych 200 rodzajów produktów, z czego dla 29 produktów stwierdzono brak lub nieprawidłowe wyliczenie cen jednostkowych oraz brak wywieszki cenowej i ceny jednostkowej dla 15 produktów (vide: k. 2-4 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 377, 403- 461 akt adm.);

9. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w W. (dalej: WIIH W.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 22 kwietnia 2020 r. przez WIIH W. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w P. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono 500 produktów z różnych grup towarowych i stwierdzono, że przy 15 towarach nie uwidoczniono cen oraz cen jednostkowych (vide: k. 3 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 667- 689 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 22 kwietnia 2020 r. przez WIIH W. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w W. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono 250 produktów z różnych grup towarowych i stwierdzono, że przy 11 partiach towarów nie uwidoczniono cen i cen jednostkowych i przy 4 towarach cen (vide: k. 2-3 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 690- 711 akt adm.);

10. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w G. (dalej: WIIH G.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 11 marca 2020 r. przez WIIH G. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w S. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono 3.000 artykułów przemysłowych i spożywczych i stwierdzono brak cen na 201 partiach artykułów (vide: k. 2-9 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 590- 614 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 27 kwietnia 2020 r. przez WIIH G. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w G. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono 200 towarów i stwierdzono brak cen i cen jednostkowych przy 6 produktach, brak cen przy 29 produktach (vide: k. 2-4 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 615- 650 akt adm.);

11. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w B. (dalej: WIIH B.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 20 kwietnia 2020 r. przez WIIH B. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w B. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono 204 artykuły i stwierdzono brak cen i cen jednostkowych przy 11 produktach (vide: k. 1-2 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 952- 958 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 27 kwietnia 2020 r. przez WIIH B. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w B. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono 200 produktów i stwierdzono, że przy 23 produktach nie uwidoczniono ceny, w tym przy 11 nie uwidoczniono ceny jednostkowej (vide: k. 2-3 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 959- 964 akt adm.);

c. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 7 maja 2020 r. przez WIIH B. (nr akt kontroli: (...) w sklepie (...) w B. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono 200 produktów i stwierdzono, że przy 6 produktach nie uwidoczniono ceny jednostkowej, w tym w 5 wyrobach nie uwidoczniono ceny produktach nie uwidoczniono ceny, w tym przy 11 nie uwidoczniono ceny jednostkowej (vide: k. 2 protokołu, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 965- 970 akt adm.);

12. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w O. (dalej: WIIH O.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 11 marca 2020 r. przez WIIH O. (nr akt kontroli: (...). (...) (...)) w sklepie (...) w N. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono 200 losowo wybranych produktów i stwierdzono w przypadku 27 produktów brak uwidocznienia cen oraz cen jednostkowych oraz przy 6 produktach brak uwidocznienia ceny jednostkowej (vide: k. 2 protokołu oraz załącznik nr 1, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 462- 473 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 11 marca 2020 r. przez WIIH O. (nr akt kontroli: (...). (...) (...) w sklepie (...) w O. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono 200 produktów żywnościowych i nieżywnościowych różnych grup asortymentowych i stwierdzono brak uwidocznienia cen w przypadku 10 produktów oraz brak uwidocznionych cen jednostkowych przy 25 artykułach (vide: k. 3 protokołu oraz załącznik nr 1, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 490- 517 akt adm.);

13. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w S. (dalej: WIIH S.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 22 kwietnia 2020 r. przez WIIH S. (nr akt kontroli: (...). (...) (...)) w sklepie (...) w S. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono 250 artykułów i stwierdzono, że przy 5 partiach towarów brak było uwidocznienia przy towarze, zaś przy 14 partiach towarów pakowanych brak było uwidocznienia ceny i ceny jednostkowej (vide: k. 2 protokołu i załącznik nr 1, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 902- 933, 950 akt adm.),

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 22 kwietnia 2020 r. przez WIIH S. (nr akt kontroli: (...). (...) (...)) w sklepie (...) w K. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono 203 artykuły i stwierdzono, że przy 18 towarach brak było uwidocznienia ceny przy towarze, zaś przy 20 towarów brak było uwidocznionych cen jednostkowych (vide: k. 2 protokołu i załącznik nr 3, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 874- 895 akt adm.);

14. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w K. (dalej: WIIH K.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 29 kwietnia 2020 r. przez WIIH K. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w K. przy Os. (...) wynika, że sprawdzono 200 losowo wybranych produktów pakowanych i stwierdzono, iż brak uwidocznienia cen dla 16 partii produktów i w przypadku 14 partii brak cen jednostkowych dla towarów (vide: k. 1-2 protokołu i załącznik nr 1, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 993- 1008 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 29 kwietnia 2020 r. przez WIIH K. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w K. na os. (...) wynika, że sprawdzono 200 losowo wybranych produktów pakowanych i stwierdzono, iż brak uwidocznienia cen dla 31 produktów i w przypadku 28 towarów brak cen jednostkowych (vide: k. 2 protokołu i załącznik nr 1, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1009- 1032 akt adm.);

15. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w K. (dalej: WIIH K.)

a. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 22 kwietnia 2020 r. przez WIIH K. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w K. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono 203 losowo wybranych partii towarów w opakowaniach jednostkowych oraz na sztuki produktów pakowanych i stwierdzono brak oznaczeń cenami i cenami jednostkowymi 24 towarów oraz brak oznaczenia cenami jednostkowymi 13 towarów (vide: k. 1-2 protokołu i załącznik nr 1, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 790- 816 akt adm.);

b. Z protokołu kontroli przeprowadzonej 20 kwietnia 2020 r. przez WIIH K. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w K. przy ul. (...) wynika, że sprawdzono 230 losowo wybranych produktów i stwierdzono brak oznaczeń cenami w przypadku 20 produktów oraz w przypadku 16 produktów brak uwidocznienia ceny jednostkowej (vide: k. 3 protokołu i załącznik nr 1, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 712- 727 akt adm.);

16. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w Ł. (dalej: WIIH Ł.)

Z protokołu kontroli przeprowadzonej 5 maja 2020 r. przez WIIH Ł. (nr akt kontroli: (...)) w sklepie (...) w Ł. przy ul. (...) wynika, że kontrolą objęto 208 asortymentów środków spożywczych i stwierdzono brak cen i cen jednostkowych dla 22 artykułów brak oznaczeń cenami i cenami jednostkowymi (vide: k. 2-3 protokołu i załącznik nr 1, zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1033- 1074 akt adm.).

Po wymienionych kontrolach nie były wszczynane postępowania administracyjne i nie została na Spółkę nałożona kara pieniężna przez WIIH.

Poza w/w kontrolami na nieprawidłowości w zakresie uwidaczniania cen wskazywali również klienci Powódki w skargach kierowanych do (...)ów, które następnie zostały przekazane Prezesowi UOKiK.

(...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w K. (WIIH K.) przekazał następujące skargi konsumentów:

a.  Skarga konsumenta z 26 października 2019 r. wskazująca na nieprawidłowości w zakresie uwidaczniania cen w sklepie (...) w C., wraz z załącznikami (rozbieżności cenowe dot. dezodorantu) (k. 1405- 1407 akt adm.);

b.  Skarga konsumenta z 3 grudnia 2019 r. wskazująca na nieprawidłowości w zakresie uwidaczniania cen w sklepie (...) w B., wraz z załącznikami (rozbieżności cenowe dot. boczku) (k. 1408- 1409 akt adm.);

c.  Skarga konsumenta z 3 lutego 2020 r. wskazująca na nieprawidłowości w zakresie uwidaczniania cen w sklepie (...) w miejscowości P. (42-480), wraz z załącznikami (rozbieżności cenowe dot. C.oraz sosu T. (...)) (k. 1416- 1418 akt adm.);

d.  Skarga konsumenta z 10 grudnia 2019 r. wskazująca na nieprawidłowości w zakresie uwidaczniania cen w sklepie (...) w B. wraz z załącznikami (rozbieżności cenowe dot. polędwiczek z kurczaka) (k. 1419 akt adm.).

e.  Skarga konsumenta z 31 stycznia 2020 r. wskazująca na nieprawidłowości w zakresie uwidaczniania cen w sklepie (...) w W., wraz z załącznikami (zdjęcia uwidaczniające brak cen przy produktach), konsument załączył do e-maila zdjęcia towaru na paletach, w kartonach bez etykiet cenowych (k. 1411- 1413 akt adm.)

(zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1404 akt adm.)

Z kolei (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w B. (dalej: WIIH B.) przekazał następujące skargi konsumentów:

a.  Skarga konsumenta z 1 lutego 2020 r. wskazująca na nieprawidłowości w zakresie uwidaczniania cen w sklepie (...) w B., wraz z załącznikami (rozbieżności cenowe dot. pistacji) (k. 1426- 1428 akt adm.);

b.  Skarga konsumenta z 1 marca 2020 r. wskazująca na nieprawidłowości w zakresie uwidaczniania cen w sklepie (...) w I., wraz z załącznikami (rozbieżności cenowe dot. serka homogenizowanego) (k. 1429- 1433 akt adm.);

c.  Skarga konsumenta z 23 października 2019 r. wskazująca na nieprawidłowości w zakresie uwidaczniania cen w sklepie (...) w T., wraz z załącznikami (rozbieżności cenowe dot. kapusty kiszonej) (k. 1434- 1435 akt adm.)

d.  Skarga konsumenta z 24 października 2019 r. wskazująca na nieprawidłowości w zakresie uwidaczniania cen w sklepie (...) w T. – brak cen – wraz z załącznikami, wskazano przy tym, że konsument „prosił o kontrole „cenówek” w tym sklepie oraz załączył zdjęcia chipsów, przy których nie uwidoczniono ceny (k. 1436- 1439 akt adm.)

(zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...));

e.  Skarga konsumenta z 25 czerwca 2020 r. wskazująca na nieprawidłowości w zakresie uwidaczniania cen w sklepie (...) w T. wraz z załącznikami (rozbieżności cenowe dot. lodów B.) (k. 1477- 1480 akt adm.) ( zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) ).

L. Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w L. (dalej: WIIH L.) przekazał skargę konsumenta z 7 grudnia 2019 r. wskazującą na nieprawidłowości w zakresie uwidaczniania cen w sklepie (...) w T. wraz z załącznikami (rozbieżności cenowe dot. chusteczek higienicznych) (konsument wskazuje na fakt, iż „w sklepie jest bardzo duża ilość produktów przy których nie można doszukać się ceny- pracownicy zapytani o cenę sami idą do czytników aby ja sprawdzić, wiedzą że nie ma jej przy produkcie”) (k. 1489- 1491 akt adm.)(zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1488 akt adm.).

Z kolei bezpośrednio do Prezesa UOKiK wpłynęło kilkaset skarg konsumentów na działania (...) dotyczące rozbieżności cenowych pomiędzy ceną przy produkcie a naliczoną przy kasie oraz dotyczące braku oznaczeń cenowych przy produktach, przy czym w poczet materiału dowodowego zaliczono 71 skarg (np. k. 218- 218 D, 234- 236 akt adm.).

Przykładowe skargi konsumentów, którzy sygnalizowali występujące nieprawidłowości lub opisy tych skarg:

- „Klient informuje, że w sklepie (...) w O. ul. (...) notorycznie występują nieprawidłowości w informowaniu o cenach towarów, tj. niektóre produkty są oznaczone niewłaściwą ceną, przy części artykułów nie ma uwidocznionych cen, nieraz cena jest podana, lecz nie ma towaru (przy cenie jest inny towar), w ofercie jest towar w promocji a w kasie naliczana jest cena bez promocji. Klient zwracał uwagę obsłudze sklepu, ale nie przyniosło to poprawy i w dalszym ciągu występują nieprawidłowości w informowaniu o cenach towarów.” (protokół przyjęcia skargi 27 listopada 2017 r. w WIIH w O. k. 152 akt adm.);

- „Klient prosi o przeprowadzenie kontroli w sklepach (...): na ul. (...) i w W. w O.. W placówkach panuje totalny bałagan w cenach. Przy dużej ilości towarów nie ma cen lub są niezgodne z cenami uwidocznionymi. Personel zarówno sprzedawcy oraz kierownictwo nie reaguje na uwagi klientów. Sytuacje te są nagminne.” (protokół przyjęcia skargi 8 maja 2017 r. w WIIH w O. k. 156 akt adm.);

- „W sklepie (...) panuje bałagan, jest brudno pod regałem i jest niewłaściwy stan sanitarny. Przy artykułach promocyjnych ceny na wywieszkach są niezgodne z pobieranymi w kasie. (protokół przyjęcia skargi 29listopada 2017 r. w WIIH w B. k. 158 akt adm.);

- „W sklepie (...) od 12.06.2017 r. do 18.06.2017 r. zgodnie z ceną i etykietą na półce sklepowej powinna być promocja na ketchup H. łagodny w szklanej butelce 342 g. Etykiet na półce mówi o przecenie z 3,49 zł na cenę 2,79 zł. Przy kasie w dwóch (...) (dziś zakupy były robione w (...) ul. (...) wczoraj ul. (...)) cena która jest naliczana do rachunku NIE JEST PROMOCYJNA (mimo podanej karty (...)). (...) obu sklepów twierdzi, że ktoś nie wbił tego do komputera i nie mogą w żaden sposób zmniejszyć ceny a etykieta na półce dalej jest błędna. Proszę o zareagowanie i sprawdzenie tej kwestii ponieważ niedopuszczalne jest aby tak wielu klientów (może w całej Polsce) zostało oszukanych (widać było po kartonach, że dużo tego towaru zostało sprzedane)”. (e-mail konsumentki z 13 czerwca 2017 r. do WIIH w B. k. 160 akt adm.);

- „Konsument poinformował o niezgodnościach cen umieszczonych na półce a cenami na paragonie oferowanych przez sklep (...) – pomidorów na gałązce – półka 1,85 zł/kg paragon 3,99 zł/kg oraz kawy mielonej G. (...) –promocja 4,99 zł za 2 op. w promocji – paragon 5,95 zł.” (protokół przyjęcia skargi 24 sierpnia 2017 r. w WIIH w W. k. 192 akt adm.);

- „W dniu 13.12. bm. dokonywałem zakupów w sklepie (...) w P. ul. (...). Stwierdziłem niezgodność ceny ręczników kuchennych. Cena na półce była inna niż przy kasie. Różnica wyniosła 5,99-4,49=1,50 zł. Kasjerka i kierowniczka tłumaczyły mi że to pomyłka. Zrezygnowałem z zakupu ręczników. Takich pomyłek było wcześniej więcej, również w cenach owoców alkoholi i słodyczy. Wnioskuję o przeprowadzenie kontroli w tym sklepie.” (e-mail konsumenta do WIIH w W. z 12 stycznia 2018 r. k. 199 akt adm.);

- „Konsument w sklepie (...) ul. (...) w B. zauważa następujące nieprawidłowości: uwidocznione ceny promocyjne produktów żywnościowych nie odpowiadają rzeczywistym cenom.” (zgłoszenie dotyczące ustawowych zadań Inspekcji Handlowej(...) Inspektor Inspekcji Handlowej w B., 12 grudnia 2017 r. k. 201, 1642 akt adm.);

- „(…) konsument (…) zgłosił, że w (...) przy ul. (...) w G. przy wyłożonym towarze nie ma cen. Towary leżą w koszach i w różnym miejscu i nie wiadomo w jakiej są cenie. O cenie towaru konsument dowiaduje się dopiero przy kasie, czytniki nie działają. Ponadto ceny towarów – o ile już takie są to są niezgodne z cenami zakodowanymi w kasie fiskalnej” (informacja, która wpłynęła do WIIH w G. k. 142 akt adm.);

- „Witam, poniżej przesylam korespondencje z Biurem obsługi (...). Czy oni mogą tak zywnie oszukiwać klientów, ponizsza sytuacja jest bardzo rozgoryczona i nie mam po dzień dzisiejszy zadnej odpowiedzi ani ustosunkowania się ze strony (...) (…).

Witam, jaki jest czas oczekiwania na Państwa odpowiedz, na maila z 9 kwietnia, teraz o kazde nawet 10 gr różnicy A ceny z gazetki a po jakiej będzie mi towar sprzedany musze tak pisać i czekac na swoja naleznosc? Kto mi teraz zwróci moje nerwy za tamta opisana poniżej sytuacje. Uprzedzenie do Waszego sklepu oraz funkcjonowanie całej organizacji A coraz bardziej rosnie. Po co drukujecie gazetki jak nie został mi produkt sprzedany po tej cenie 9 kwietnia i po dzień dzisiejszy sytuacja jest nie wyjasniona, oczekuje rekompensaty za Wasze bledy i niedopatrzenia. To jest zupełnie zenujace.” (zgłoszenie konsumentki do WIIH w G. k. 139- 141 akt adm.);

- „Proszę o przeprowadzenie w szybkim tempie – terminie w sklepie (...) na ul. (...) – przy parku. W ww. sklepie cena jajek przy towarze wynosi 3,25 natomiast przy kasie 3,79 wynosi. Proszę o likwidowanie nieprawidłowości. Byłam ponownie po trzech dniach i cena jajek nie była poprawiona.” (skarga konsumentki z 23 stycznia 2017 r. do WIIH w G. k. 133 akt adm.);

- „W dniu dzisiejszym z sekretariatem skontaktował się konsument z prośbą o przeprowadzenie kontroli w sklepie (...) w G., przy ul. (...) (…). Większość towaru nie jest oznaczona cenami (np. tic- taki). Dodatkowo jeżeli towar oznaczony jest ceną to błędnie (cena w kasie inna niż na wywieszce), dotyczy to w szczególności towarów w promocji. Konsument twierdzi, że zdarza się to bardzo często, a wytłumaczeniem kierownictwa czy pracowników kas jest „pracująca na hali U., która często się myli”. Konsument prosi o poinformowanie go o wynikach kontroli.” (notatka służbowa z 7 grudnia 2017 r. k. 125 akt adm.);

- „Ósmego listopada w piątek, skuszony Państwa promocją obiecującą druga pizzę G. za złotówkę, kupiłem (jak widać na załączonym paragonie) dwie pizze. Moją winą jest, przyznaję to, że nie sprawdziłem przy kasie ceny, ale po prostu wyleciało mi to z głowy. Nie chodzi mi o pieniądze, bo tak czy inaczej w końcu przecież zapłaciłem za towar który kupiłem – a raczej o to, że zostałem po prostu oszukany. Nie byłem w sklepie żeby to wyjaśnić, bo raz, że mi nie po drodze a dwa – nie mam jakoś ochoty wysłuchiwać pokrętnych wyjaśnień. To w końcu nie pierwszy raz kiedy coś się nie zgadza na paragonie. Przypominam, że chodzi o promocję, która była reklamowana w TV, na jakichś ulotkach w sklepie oraz przez głośniki. Zasady były proste – kup dwie pizze G., mieszaj dowolnie a jedną z nich dostaniesz gratis. Najwyraźniej dla obsługi sklepu nie było to proste co widać na załączonym paragonie.” (skarga konsumenta z 13 listopada 2019 r. k. 1410 akt adm.);

- „Kupilem dwa opakowania L. sledz atlantycki w sosie smietanowym. Informacja przy kupnie produktu wskazuje, ze moge kupic dwa opakowania 6,92 zł kazde. Przy kasie okazalo sie, ze to jednak nie ten produkt byl w promocji i cena jest duzo wyzsza. Odmowiono mi zwrotu tego towaru. W załączniku paragon oraz zdjecie blednej cenowki.” (skarga konsumenta z 20 grudnia 2019 r. k. 768v akt sąd.);

- „Chciałbym złożyć skargę na działania sklepu (...) mieszczącego się w L. przy ulicy (...) ((...), (...)-(...) K.) związaną z podaniem innej ceny na paragonie niż ta umieszczona przy towarze na półce sklepowej. Moja skarga dotyczy zakupu wina w dniu 4 stycznia 2020 r. w ww. sklepie, za które zapłaciłem 19,99 zł zamiast 17,99 zł jak pokazywała cena umieszczona przy towarze- załącznik. W związku z tym prosiłbym o sprawdzenie czy ten sklep nie stosuje nieuczciwych praktyk polegających na pokazywaniu nieprawidłowych cen towarów na półkach sklepowych. W załączniku przekazuję skan paragonu i zdjęcie z przedmiotowej półki sklepowej.” (skarga konsumenta skierowana do WIIH L. 7 stycznia 2020 r. k. 770 akt sąd.);

- „Regularnie odwiedzam sklep sieci (...) mieszczący się w O. przy ul. (...). Mimo wielokrotnego zwracania uwagi personelowi i kierownictwu sklepu (kilkakrotnie zgłaszałem także ten problem na infolinii (...)) nagminnie dziesiątki produktów w sklepie nie jest oznaczonych etykietami cenowymi. Zauważam pewną prawidłowość (choć może to przypadek) najczęściej cen nie ma przy produktach o wyższej cenie tzn. przy boczku krojonym marki własnej (tańszym) leży boczek krojony marki M. (droższy) bez uwidocznionej ceny. Tego typu praktyka wprowadza w błąd konsumentów sugerując że wszystkie boczki mają niższą cenę. (…) Załączam zdjęcie wykonane w dniu dzisiejszym w powyższym sklepie pokazujące brak etykiet cenowych na całym regale z produktami. Zaznaczam, że nie są to produkty przed chwilą wystawione. W ten sposób regał wygląda od kilku dni.” (skarga konsumenta z 22 stycznia 2020 r. skierowana do WIIH w W. k. 783 akt sąd.);

- „Ośmielę się pokazać wam jeszcze jeden przykład, o którym już wspominałem, jak wygląda ekspozycja cenowa i co ona wymusza na Bogu ducha winnych klientach.

(...) w W. ul. (...)

1. Zdjęcie nr 1 to ekspozycja cenowa, na paletach, w kartonach dziesiątki artykułów, ceny na to wszystko 4 szt.

2. Zdjęcie nr 2 miejsce z czytnikiem cen i pozostawione artykuły, które na sklepie nie miały cen, a klienci próbowali je kupić tylko nie wiedzieli za ile

3. Zdjęcie nr 3 zdesperowany klient próbujący się dowiedzieć ile dany produkt kosztuje.

Tak wyglądają zakupy, to tutaj jeszcze chociaż działa czytnik cen i jest gdzie zobaczyć cenę bo tak naprawdę sprawdza się ją zazwyczaj na kasie i jak jest za drogo to się go zostawia, zresztą tak zalecają pracownicy(...) na sklepie.” (skarga konsumenta z 31 stycznia 2020 r. skierowana do WIIH K. k. 796 akt sąd., k. 1411 akt adm.);

- „Oto jakie są ceny w (...) na hali A jakie są przy kasie. Nie jest to pierwszy raz kiedy się z tym spotykam w tym sklepie ale pierwszy raz zrobiłem zdjęcia cen.” (informacja skierowana przez konsumenta 1 lutego 2020 r. do WIIH B. k. 800 akt sąd.).

Przykłady rozbieżności cenowych pochodzące ze skarg konsumentów poparte zdjęciami:

Zdjęcie ze skargi zarejestrowanej pod sygn. akt: (...), z etykiety cenowej wynika, że napój ryżowy V. 1l miał kosztować 3,74 zł za 1 szt. przy zakupie 2 sztuk, podczas gdy na paragonie wyświetliła się wyższa cena (uwzględniono niższy rabat) (dowód: płyta CD k. 218 akt adm.)

Zdjęcie ze skargi zarejestrowanej pod sygn. akt: (...), z etykiety cenowej umieszczonej bezpośrednio przy produkcie wynika, że opakowanie malin mrożonych 400g miało kosztować 6,99 zł, zaś na paragonie wyświetliła się wyższa cena 8,99 zł.

(dowód: płyta CD k. 218 akt adm.)

Zdjęcie ze skargi zarejestrowanej pod sygn. akt: (...), z etykiety cenowej umieszczonej bezpośrednio przy produkcie wynika, że kefir K. 500 ml miał kosztować 1,69 zł, zaś na paragonie wyświetliła się wyższa cena 1,99 zł.

(dowód: płyta CD k. 218 akt adm.)

Zdjęcie ze skargi zarejestrowanej pod sygn. akt: (...), z etykiety cenowej umieszczonej bezpośrednio przy produkcie wynika, że lody C. (...) ml miały kosztować 10,99 zł, zaś na paragonie wyświetliła się wyższa cena 15,99 zł.

(dowód: płyta CD k. 218 akt adm.)

Zdjęcie ze skargi zarejestrowanej pod sygn. akt: (...), z etykiety cenowej umieszczonej bezpośrednio przy produkcie wynika, że szampon H&S z pompką 900 ml miał kosztować 19,99 zł, zaś na czytniku ceny wyświetliła się wyższa cena 22,99 zł.

(dowód: płyta CD k. 218 akt adm.)

Zdjęcie ze skargi zarejestrowanej pod sygn. akt: (...), z etykiety cenowej umieszczonej bezpośrednio przy produkcie wynika, że kawa rozpuszczalna J. 200g miała kosztować 15,99 zł, zaś z paragonu wynika, iż konsument zapłacił za produkt wyższą cenę, tj. 19,69 zł. (dowód: płyta CD k. 218 akt adm.)

Zdjęcie ze skargi zarejestrowanej pod sygn. akt: (...), z etykiety cenowej umieszczonej bezpośrednio przy produkcie wynika, że ciastka korzenne miały kosztować 5,99 zł, zaś z paragonu wynika, iż konsument zapłacił za produkt wyższą cenę, tj. 6,49 zł.

(dowód: płyta CD k. 218 akt adm.)

Przykłady braku oznaczeń cenowych pochodzące ze skarg konsumentów poparte zdjęciami:

Oba zdjęcia powyżej pochodzą ze skargi zarejestrowanej pod sygn. akt: (...). Konsumentka poinformowała, iż brak etykiet cenowych pasujących do produktów ustawionych na półce, co skutkuje brakiem informacji dla konsumenta o cenie danego produktu (dowód: płyta CD k. 218 akt adm.).

Zdjęcia pochodzą ze skargi zarejestrowanej pod sygn. akt: (...). Konsument wyjaśnił, iż „kilka z wielu produktów które nie posiadało widocznej ceny ani przy produkcie ani w jego pobliżu. Nie jest to jednorazowa wpadka tego sklepu.” Na zdjęciach widoczne nieoznakowanie etykietami cenowymi m.in. sera, dezodorantu męskiego L. oraz n. (dowód: płyta CD k. 218 akt adm.)

Zdjęcie dołączone do skargi konsumenta o numerze (...), z której wynika, iż brak jest etykiety cenowej do kapsułek F. w opakowaniu XXL – na zdjęciu przy danym produkcie jest zamieszczona etykieta cenowa dotycząca opakowania standardowego (dowód: płyta CD k. 218 akt adm.) .

W przedmiocie danych nieprawidłowości i ostatecznej ceny obowiązującej wypowiadali się również kierownicy sklepów (...):

„Stwierdzone nieprawidłowości spowodowane są dużą ilością obowiązków oraz małą liczbą personelu w stosunku do powierzchni sklepu i ilości asortymentu. Przy tym zmiany dzienne cen są tak ogromne, że czasem sięgają 2.000 produktów jednego dnia” (k. 4 protokołu (...), sygn. akt: (...) k. 834 akt adm.);

„W dniu, w którym została dokonywana kontrola, był pierwszym dniem obowiązywania nowej gazetki oraz ofert promocyjnych (około 500 nowych etykiet cenowych). Dlatego załoga nie zdążyła rozłożyć nowych cen” (wyjaśnienia pracownika ze sklepu (...) we W. z 23 września 2019 r.) (załącznik nr 4 do protokołu kontroli (...) (...), zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1335 akt adm.);

„w związku z tym, że została zamknięta jedna z dwóch (...) w B. nasilił się ruch w naszej (...). Przybyło nam klientów więc personel sklepu nie jest w stanie wywiązać się na czas ze wszystkich czynności. Jednym z problemów jest brak cen na sklepie. Spowodowane jest to tym, że mamy zwiększone dostawy, wjeżdża nam większa ilość towaru na sklep, który jest rozkładany w ciągu nie tylko nocy, ale też w dzień. W momencie kiedy na sklep wjeżdża nowy produkt jest on bez ceny. Pracownicy, którzy rozkładają towar w międzyczasie muszą też obsługiwać klientów, przez co odrywani są od czynności, którą wykonują w danej chwili. Kiedy towar jest rozłożony, wtedy wywieszane są ceny.” - oświadczenie kierownika sklepu skierowane do WIIH O. mailem z 18 marca 2020 r. (załącznik do protokołu z kontroli WIIH O. (...), zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 345 akt adm.);

„ (…) pełne informacje dotyczące cen i cen jednostkowych towaru otrzymujemy przez sieć komputerową, dlatego nie mamy możliwości ingerowania jak również zmiany tych cen. ” wyjaśnienia kierownika sklepu (...) w O. z 12 marca 2020 r. (sygn. akt: (...) k. 504 akt adm.),

„cenami obowiązującymi w sklepie są ceny zakodowane w systemie kasowym. Rozbieżności są wynikiem często zmieniających się cen w sklepie oraz przeoczeniem personelu” (wyjaśnienia kierownika sklepu (...) we W. z 4 września 2019 r.) ( dowód: załącznik nr 2 do protokołu kontroli: (...). (...) (...), zarejestrowane w UOKiK pod sygn. akt: (...) k. 1326 akt adm.).

Na tożsame problemy zwracały uwagę Powódki przedstawiciele związków zawodowych m.in. Komisja Zakładowa (...) przy (...) (dalej: (...)) podczas spotkań z przedstawicielami pracodawcy – (...) (k. 1698- 1770 akt adm.). Protokoły te wskazują, m.in. że:

a)  przedstawiciele (...) już od 2016 roku zgłaszali zbyt małą ilość etatów ( dowód: fragment protokołu ze spotkania przedstawicieli (...) z związkami zawodowymi z dnia 7 grudnia 2016 r. k. 1710- 1715 akt adm.);

b)  na spotkaniu 13 września 2016 r. przedstawiciele związków zawodowych zwrócili uwagę na związaną z akcjami promocyjnymi konieczność zmiany dużej ilości cen w odniesieniu do niewystarczającej ilości etatów. W opinii przedstawicieli związków bardzo trudno z tym wszystkim zdążyć. Poddano także dyskusji zagadnienie różnic kasowych związanych z różnicą cen pomiędzy kasą a półką (dowód: protokół z 13 września 2016 r. „Skomplikowane akcje promocyjne” k. 1703- 1709 akt adm.);

c)  Ponadto, wskazano na „istotny problem w pracy sklepów spowodowany tym, że materiały marketingowe nie docierają do sklepów na czas. Przyjeżdżają w nocy przed promocją a nawet kolejnego dnia. Wcześniej trzeba drukować ceny, które potem są wyrzucane. Zdarza się również że oferty i promocje przestają działać w trakcie ich obowiązywania, ceny promocyjne nie wchodzą na kasy, ma to wpływ na wizerunek, klienci się denerwują, czują się oszukani, powoduje to różnice cenowe. Gotowe etykiety jeśli docierają do sklepów z odpowiednim wyprzedzeniem dają istotne oszczędności czasu i nakładu pracy.” (dowód: fragment protokołu ze spotkania przedstawicieli (...) ze związkami zawodowymi z 15 marca 2017 r. k. 1717- 1722 akt adm.);

d)  Podczas kolejnego spotkania dyskutowano odnośnie kwestii niedoboru pracowników oraz wprowadzania rozwiązań w zakresie etykiet cenowych, które miałyby usprawnić pracę w zakresie wymiany cen oraz że zaproponowane przez (...) zmiany nie są wystarczające (dowód: protokół ze spotkania (...) z zakładowymi organizacjami związkowymi z 12 września 2017 r. k. 1723- 1730 akt adm.).

Według danych (...) w całym 2018 r. wpłynęło 1130 skarg/reklamacji dotyczących niezgodności ceny uwidocznionej przy produkcie z ceną naliczoną przy kasie na niekorzyść konsumentów, w roku 2019 - 986 skarg/ reklamacji, zaś pomiędzy 1 stycznia a 30 kwietnia 2020 r. wpłynęły 393 takie skargi (dowód: pismo (...) z dnia 15 czerwca 2020 r. k. 253 akt adm.) .

W trakcie postępowania Powódka złożyła szereg wyjaśnień, m.in. w zakresie procedury dotyczącej zmiany cen towarów, w tym zasady wprowadzania promocji produktów obowiązujących w sklepach sieci (...) oraz ich zmiany (dowód: pismo (...) z 7 grudnia 2018 r. k. 71- 85 akt adm., pismo (...) z 15 czerwca 2020 r. k. 246- 267 akt adm. ) . Ponadto przedstawiciele (...) podczas spotkań z przedstawicielami Prezesa UOKiK potwierdzili, że przyczyną rozbieżności w cenach jest tak duża ilość produktów, że pracownicy nie nadążają ze zmianami cen (dowód: notatka służbowa z 7 listopada 2019 r. k. 15 akt adm.).

W piśmie z 28 listopada 2019 r. oraz z dnia 23 grudnia 2019 r. Spółka przedłożyła propozycje zobowiązań, o których mowa w art. 28 ust. 1 i 2 u.o.k.i.k. (dowód: pismo (...) z 28 listopada 2019 r. k. 17- 47 akt adm., pismo (...) z 23 grudnia 2019 r. k. 49- 51 akt adm.).

Prezes UOKiK, pismem z 10 lipca 2020 r., poinformował Spółkę o odmowie przyjęcia złożonego przez (...) zobowiązania ze wskazaniem, iż szczegółowe uzasadnienie tej kwestii znajdzie się w decyzji (dowód: zawiadomienie z 10 lipca 2020 r. k. 1094 akt adm.).

Następnie, pismem z 22 lipca 2020 r., skierowano do Powódki zawiadomienie o zakończeniu zbierania materiału dowodowego oraz o możliwości przeglądania akt i wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego (dowód: zawiadomienie k. 1771 akt adm.).

Strona skorzystała z tego uprawnienia i w piśmie z 30 lipca 2020 r. przedstawiła podsumowanie najważniejszych argumentów podnoszonych w toku niniejszego postępowania. Ponadto (...) złożyła wniosek o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii (...) z siedzibą w W. dotyczącej błędów w organizacji spowodowanych czynnikiem ludzkim (dowód: pismo (...) z 22 lipca 2020 r. k. 1782- 1786 akt adm.).

W dniu 5 sierpnia 2020 r. Prezes UOKIK wydał zaskarżoną Decyzję (dowód: k. 1788- 1831 akt adm.).

W całym 2020 r. do WIIH-ów wpłynęły 244 skargi w zakresie nieprawidłowości cenowych dotyczących sklepów sieci (...), a w 2021 r. 154 skargi (dowód: tabela prezentująca liczbę skarg dot. cen w 2020 i 2021 r. przygotowana przez Departament Inspekcji Handlowej UOKiK k. 761- 762 akt sąd.).

Zarówno w dacie wydania przedmiotowej Decyzji, jak i po jej wydaniu nieprawidłowości w zakresie informowania o cenach w sklepach sieci (...) nie zostały wyeliminowane przez (...) (dowód: skargi konsumentów k. 389- 401, 645- 704, 910- 1064 akt sąd.).

Obrót (...) w 2019 r. wyniósł (...) (rachunek zysków i strat (...) k. 260 akt adm.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych w trakcie postępowania administracyjnego i sądowego, których autentyczność nie budziła wątpliwości Sądu, jak też w oparciu o niekwestionowane twierdzenia stron, jak również w oparciu o zeznania świadków P. W. (e-protokół k. 735-737 akt sąd.), P. S. (e-protokół k.737-739 akt sąd.) i M. K. (e-protokół k.1086-1089 akt sąd.).

Odnośnie dowodów z dokumentów w postaci skarg konsumenckich, to Sąd uznał je za cenny materiał dowodowy, ponieważ pochodziły od osób z różnych części Polski, z małych, jak i dużych miejscowości, dotyczyły różnych produktów, były sformułowane zróżnicowanym językiem, a tym samym pochodziły od różnych osób, stąd Sąd nie miał wątpliwości co do ich autentyczności.

Podobnie należało ocenić protokoły z przyjęcia skarg przez WIIH’y, protokoły z kontroli przez nie przeprowadzanych, jak również protokoły ze spotkań związków zawodowych działających w (...), bowiem z wszystkich zgromadzonych dowodów wyłonił się jasny i spójny obraz nieprawidłowości występujących w sklepach Powódki, jak również ich źródeł.

Przykładowo kierownicy kontrolowanych sklepów wskazywali, że:

„Stwierdzone nieprawidłowości spowodowane są dużą ilością obowiązków oraz małą liczbą personelu w stosunku do powierzchni sklepu i ilości asortymentu. Przy tym zmiany dzienne cen są tak ogromne, że czasem sięgają 2.000 produktów jednego dnia” (k.834 akt adm.),

„W dniu, w którym została dokonywana kontrola, był pierwszym dniem obowiązywania nowej gazetki oraz ofert promocyjnych (około 500 nowych etykiet cenowych). Dlatego załoga nie zdążyła rozłożyć nowych cen (k. 1335 akt adm.),

„w związku z tym, że została zamknięta jedna z dwóch (...) w B. nasilił się ruch w naszej (...) . Przybyło nam klientów więc personel sklepu nie jest w stanie wywiązać się na czas ze wszystkich czynności. Jednym z problemów jest brak cen na sklepie. Spowodowane jest to tym, że mamy zwiększone dostawy, wjeżdża nam większa ilość towaru na sklep, który jest rozkładany w ciągu nie tylko nocy, ale też w dzień. W momencie kiedy na sklep wjeżdża nowy produkt jest on bez ceny. Pracownicy, którzy rozkładają towar w międzyczasie muszą też obsługiwać klientów, przez co odrywani są od czynności, którą wykonują w danej chwili. Kiedy towar jest rozłożony, wtedy wywieszane są ceny.” (k. 345 akt adm.);

Na tożsame problemy zwracali uwagę przedstawiciele związków zawodowych m.in. Komisja Zakładowa (...) przy (...) (dalej: (...)) podczas spotkań z przedstawicielami pracodawcy – (...) (k. 1698- 1770 akt adm.). Protokoły te wskazują, m.in. że:

a)  przedstawiciele (...) już od 2016 roku zgłaszali zbyt małą ilość etatów ( dowód: fragment protokołu ze spotkania przedstawicieli (...) z związkami zawodowymi z dnia 7 grudnia 2016 r. k. 1710- 1715 akt adm.);

b)  na spotkaniu 13 września 2016 r. przedstawiciele związków zawodowych zwrócili uwagę na związaną z akcjami promocyjnymi konieczność zmiany dużej ilości cen w odniesieniu do niewystarczającej ilości etatów. W opinii przedstawicieli związków bardzo trudno z tym wszystkim zdążyć. Poddano także dyskusji zagadnienie różnic kasowych związanych z różnicą cen pomiędzy kasą a półką (dowód: protokół z 13 września 2016 r. „Skomplikowane akcje promocyjne” k. 1703- 1709 akt adm.);

c)  Ponadto, wskazano na „istotny problem w pracy sklepów spowodowany tym, że materiały marketingowe nie docierają do sklepów na czas. Przyjeżdżają w nocy przed promocją a nawet kolejnego dnia. Wcześniej trzeba drukować ceny, które potem są wyrzucane. Zdarza się również że oferty i promocje przestają działać w trakcie ich obowiązywania, ceny promocyjne nie wchodzą na kasy, ma to wpływ na wizerunek, klienci się denerwują, czują się oszukani, powoduje to różnice cenowe. Gotowe etykiety jeśli docierają do sklepów z odpowiednim wyprzedzeniem dają istotne oszczędności czasu i nakładu pracy.” (dowód: fragment protokołu ze spotkania przedstawicieli (...) ze związkami zawodowymi z 15 marca 2017 r. k. 1717- 1722 akt adm.);

d)  Podczas kolejnego spotkania dyskutowano odnośnie kwestii niedoboru pracowników oraz wprowadzania rozwiązań w zakresie etykiet cenowych, które miałyby usprawnić pracę w zakresie wymiany cen oraz że zaproponowane przez (...) zmiany nie są wystarczające (dowód: protokół ze spotkania (...) z zakładowymi organizacjami związkowymi z 12 września 2017 r. k. 1723- 1730 akt adm.).

Zeznania świadków nie budziły wątpliwości co do ich wiarygodności w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia sprawy, bowiem wzajemnie się uzupełniały, znajdowały również odzwierciedlenie w skargach konsumenckich.

Świadkowie P. W. i P. S. przyznali, że konsument w przypadku różnicy cen musi zapłacić kwotę zawyżoną, a następnie otrzymuje zwrot różnicy, jak również, że w Powódki nie istnieje wewnętrzny dokument określający zasady postepowania w przypadku zgłoszenia przez klienta różnicy w cenie. Ta ostatnia okoliczność została znalazła potwierdzenie w innych dowodach np.: wyjaśnieniach kierownika sklepu „Oświadczam, że nie posiadamy żadnego dokumentu wewnętrznego lub regulaminu dotyczącego postepowania w w/w przypadkach” (k.298 akt adm.).

Natomiast świadek M. K. opowiedziała o obowiązkach i uprawnieniach Rzecznika Klienta (...) oraz o jego roli w rozpatrywaniu skarg konsumenckich.

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka K. S. zgłoszony dla wykazania faktu, iż zakres działalności związków zawodowych działających w Spółce obejmuje kwestie związane z prawami i obowiązkami pracowników a nie obejmuje zagadnień związanych z regulacjami ochrony konsumentów, gdyż jest to fakt oczywisty nie wymagający dowodu. Natomiast istotny dla rozstrzygnięcia sprawy był fakt zgłaszania przez organizacje związkowe problemów dotyczących zmiany cen w sklepach, różnic cenowych pomiędzy kasą a etykietą cenową na półce oraz wskazywane przez nie na powody występowania tego rodzaju problemów, a okoliczność ta została potwierdzona dokumentami zgromadzonymi w toku postępowania administracyjnego.

Sąd znał, że nie ma również potrzeby dopuszczania dowodu z opinii biegłego lub instytutu naukowo-badawczego na okoliczność, iż sposób dobrania, ilość oraz lokalizacja kontrolowanych sklepów sieci (...), jak również ilość oraz kategorie kontrolowanych produktów, znajdujących się w ofercie kontrolowanych sklepów sieci (...) były niereprezentatywne z punktu widzenia możliwości ustalenia, czy (...) dopuścił się zarzucanych mu praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, gdyż oceny tej Sąd mógł dokonać samodzielnie w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd uznał bowiem, że wobec tego, że kontrole sklepów sieci (...) były wielokrotnie dokonywane zarówno samodzielnie przez WIIH-y, wobec licznych skarg konsumenckich, jak też na zlecenie Pozwanego i to na przestrzeni kilku lat, a do tego obejmowały różne sklepy (...) z terenu całego kraju (zarówno w małych miejscowościach jak i dużych aglomeracjach miejskich), nie można uznać, że wyniki tych kontroli nie są miarodajnym dowodem w kontekście stosowania przez Powódkę niedozwolonej praktyki. W kwestii ilości i kategorii kontrolowanych produktów należy zauważyć, że kontrole były różnorodne, przekrojowe. Nawet gdyby przyjąć, że w przypadku części kontroli dokonano sprawdzenia oznaczeń cenowych niedużej ilości produktów w stosunku do ilości sprzedawanej w sklepie to znamiennym jest, że nawet w niewielkich próbkach stwierdzano z łatwością nieprawidłowości. W świetle obowiązujących przepisów wydanie decyzji w przedmiocie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów wymagało od Pozwanego zgromadzenia dowodów, a nie przeprowadzenia szczegółowych badań statystycznych, co zdaje się sugerować Powódka.

Nie było też potrzeby do zobowiązania Prezesa UOKiK do złożenia pisma przygotowawczego, w którym wyjaśniłby jakimi kryteriami kierował się dokonując wyboru sklepów (...), w których przeprowadzono kontrole pod kątem prawidłowości oznaczenia cen; czy placówki, których działalności dotyczyły skargi konsumentów były poddawane kontrolom ze zwiększoną częstotliwością; jakimi kryteriami kierowali się kontrolerzy dobierając produkty podlegające kontroli, gdyż kwestie te nie były istotne z punktu widzenia praktyki przypisanej Powódce w zaskarżonej Decyzji.

Sąd nie zobowiązał również Prezesa UOKiK do przedstawienia urzędowo poświadczonych odpisów wszystkich postanowień o wszczęciu postępowań w sprawie naruszania zbiorowych interesów konsumentów, wydanych w okresie 3 ostatnich lat wobec przedsiębiorców zarządzających konkretnymi sieciami handlowymi, gdyż fakt wszczęcia czy też nie tych postępowań nie ma znaczenia w niniejszej sprawie, która dotyczy wyłącznie praktyk stosowanych przez Powódkę. Na marginesie należy zauważyć, że zgodnie z przepisami ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów organem wyłącznie upoważnionym do wszczęcia i prowadzenia postępowania przeciwko przedsiębiorcy podejrzanemu o naruszanie zbiorowych interesów konsumentów jest Prezes UOKiK.

Przy rozpoznawaniu sprawy, Sąd pominął również opinię prywatną pn. „Badanie dotyczące błędów w oznaczeniach cenowych produktów w ogólnopolskich sieciach spożywczych” dołączoną do pisma procesowego powoda z 20 sierpnia 2021 roku (k.447-513 akt sąd.), albowiem nie mogła ona stanowić dowodu w sprawie, a jedynie mogła zostać uznana za dodatkowe uzasadnienie twierdzeń strony. Na marginesie należy jedynie podkreślić, że dołączony do akt dokument nie zawiera informacji odnośnie założeń przyjętych przy przeprowadzaniu badania np.: czy badane podmioty, w tym sklepy Powódki były informowane o przeprowadzanym badaniu, w jaki sposób dobrano poszczególne sieci i sklepy itp. i już choćby z tych przyczyn nie mogło być wiarygodnym dowodem w sprawie.

Sąd oddalił także wniosek Powódki o zwrócenie się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, na podstawie art. 267 TFUE, z następującym pytaniem prawnym:

„Czy art. 49 TFUE w związku z art. 18 TFUE należy interpretować w ten sposób, że do ich naruszenia dochodzi w sytuacji nałożenia na przedsiębiorstwo, korzystające z unijnej swobody przedsiębiorczości, bardzo wysokiej kary administracyjnej, w sytuacji gdy wymierzenie sankcji stanowi element rażąco dyskryminacyjnej wobec tego przedsiębiorcy polityki karania organu Państwa Członkowskiego, skutkującej tym, że ukarane przedsiębiorstwo jest systematycznie stawiane w rażąco gorszej sytuacji niż jego konkurenci, a w szczególności przedsiębiorcy krajowi?” uznając, że w sprawie nie występują wątpliwości dotyczące stosowania prawa Unii Europejskiej.

W tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem zaskarżona Decyzja dotycząca stosowania przez Powódkę praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów jest słuszna i ma oparcie w przepisach prawa, a samo działanie organu regulacyjnego zostało podjęte w interesie publicznym, zgodnie z art. 1 ust. 1 u.o.k.i.k.

W świetle powołanego przepisu ochronie nie podlegają partykularne interesy konsumentów i w prowadzonym postępowaniu Prezes UOKIK nie popierał indywidualnych interesów konsumentów. Organ podjął interwencję biorąc pod uwagę szeroki krąg konsumentów, na których oddziaływały praktyki (...). Mając na względzie ilość sklepów sieci (...) – ponad 3000 oraz ilość klientów codziennie z nich korzystających, należało uznać, iż bez wątpienia organ działał na rzecz zbiorowości konsumentów. Jego działanie będzie miało również przełożenie na przyszłe postępowanie Powódki, w związku z czym z tej perspektywy zabezpieczy interes ogólnospołeczny. Prezes UOKIK nie przekroczył zatem granic możliwości władczej ingerencji.

W pkt I Decyzji Prezes UOKiK określił niedozwolone praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów, jakich miała dopuścić się Powódka, polegające na:

1.

  • 1.  uwidacznianiu w sklepach sieci (...) niższej ceny (regularnej lub promocyjnej) przy produkcie (na półce), a następnie naliczaniu konsumentom wyższej ceny za ten produkt przy kasie, co zdaniem Prezesa UOKiK, może zniekształcać zachowanie rynkowe konsumentów w zakresie podjęcia decyzji o zakupie oferowanego produktu i stanowi nieuczciwą praktykę rynkową, o której mowa w art. 4 ust. 1 u.p.n.p.r.;

    2.  braku uwidaczniania w sklepach sieci (...) cen i cen jednostkowych na danym towarze, bezpośrednio przy towarze lub w bliskości towaru, co może stanowić naruszenie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu
    o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2019 r., poz. 178) (dalej ustawa o informowaniu o cenach), a tym samym naruszać obowiązek udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji.

Zgodnie z art. 24 ust. 1 u.o.k.i.k. zakazane jest stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Stosownie do treści art. 24 ust. 2 u.o.k.i.k. przez praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów rozumie się godzące w nie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami zachowanie przedsiębiorcy, w szczególności naruszenie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji (pkt 2) lub nieuczciwe praktyki rynkowe (pkt 3).

Oceny, czy w danym przypadku mamy do czynienia z praktyką oznaczoną w art. 24 ust. 2 ustawy można zatem dokonać na podstawie ustalenia łącznego spełnienia następujących przesłanek:

1)  sprzeczności z prawem lub dobrymi obyczajami działania przedsiębiorcy,

2)  godzenia tymi działaniami w zbiorowy interes konsumentów.

Nie budzi wątpliwości w niniejszej sprawie, że Powódka jest przedsiębiorcą i że podejmuje działania w obrocie z konsumentami. Rozstrzygnięcia wymagały więc kwestie, czy zakwestionowane zachowania są sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami i czy naruszają zbiorowe interesy konsumentów.

Ustawodawca jako przykład bezprawnego działania przedsiębiorcy wymienił w art. 24 ust. 2 pkt 3 u.o.k.i.k. nieuczciwe praktyki rynkowe. Koreluje to z treścią art. 3 u.p.n.p.r., zgodnie z którym stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych jest zakazane. Definicję praktyki rynkowej zawiera art. 2 pkt 4 przedmiotowej ustawy wskazując, iż za taką uznaje się działanie lub zaniechanie przedsiębiorcy, sposób postępowania, oświadczenie lub informację handlową, w szczególności reklamę i marketing, bezpośrednio związane z promocją lub nabyciem produktu przez konsumenta.

W kwestii nieuczciwości praktyk rynkowych trzeba odwołać się do art. 4 ust. 1 u.p.n.p.r., zgodnie z którym praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest nieuczciwa, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu.

Zgodnie z art. 2 pkt 7 u.p.n.p.r. przez decyzję dotyczącą umowy rozumie się decyzję podejmowaną przez konsumenta co do tego, czy, w jaki sposób i na jakich warunkach dokona zakupu, zapłaci za produkt w całości lub w części, zatrzyma produkt, rozporządzi nim lub wykona uprawnienie umowne związane z produktem, bez względu na to, czy konsument postanowi dokonać określonej czynności, czy też powstrzymać się od jej dokonania.

Zaznaczyć należy, że dokonanie oceny, czy dana praktyka zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe, wymaga odniesienia do adresata, którym jest przeciętny konsument. Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym w art. 2 pkt 8 definiuje go jako takiego konsumenta, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny; oceny dokonuje się z uwzględnieniem czynników społecznych, kulturowych, językowych i przynależności danego konsumenta do szczególnej grupy konsumentów, przez którą rozumie się dającą się jednoznacznie zidentyfikować grupę konsumentów, szczególnie podatną na oddziaływanie praktyki rynkowej lub na produkt, którego praktyka rynkowa dotyczy, ze względu na szczególne cechy, takie jak wiek, niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa.

W tym kontekście należało zatem stwierdzić, że modelu przeciętnego konsumenta ustalonego na potrzeby niniejszej sprawy nie będą wyróżniać żadne charakterystyczne cechy, czy przynależność do jakiejś szczególnej grupy konsumentów. Adresatami oferty (...) byli i są wszyscy zainteresowani nabyciem produktów spożywczych, drogeryjnych, wyposażenia domu, artykułów dla dzieci i niemowląt oraz artykułów przemysłowych po niskiej cenie. Zatem Prezes UOKiK prawidłowo przyjął, iż oferta Powódki była skierowana do nieokreślonego kręgu osób, o zróżnicowanym wykształceniu i dochodach oraz odmiennej świadomości otaczającej rzeczywistości, których łączy wrażliwość na cenę. Wynika to stąd, iż Powódka prowadzi sklepy o charakterze dyskontów czyli takie których główną strategią jest przyciąganie klientów obecnością towarów o niskich cenach i agresywną polityką promocyjną skierowaną przede wszystkim na niską cenę.

Powracając do kwestii związanej z naruszeniem przez Powódkę dobrych obyczajów, trzeba przypomnieć, że zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego „Praktyki sprzeczne z dobrymi obyczajami mogą być włączane do kategorii praktyk bezprawnych w szerokim rozumieniu tego terminu. W takim ujęciu działaniem bezprawnym jest nie tylko działanie naruszające przepisy prawne, lecz także takie, które wprawdzie nie pozostaje w sprzeczności bezpośrednio z przepisami prawa, ale narusza dobre obyczaje. Pojęcie dobrych obyczajów nie jest w prawie zdefiniowane. Podobnie jak klauzula zasad współżycia społecznego, dobre obyczaje nie mają określonej normatywnej definicji. Jest to klauzula generalna, której rolą jest możliwość uwzględnienia w ocenie różnego rodzaju okoliczności faktycznych, które nie mogą - w oderwaniu od konkretnego stanu faktycznego - być według jakiegoś schematu mającego walor bezwzględny oceniane raz na zawsze i w sposób jednakowy.” oraz „ W kontekście relacji z konsumentami jako sprzeczne z dobrymi obyczajami należy uznać działania, które zmierzają do niedoinformowania, dezorientacji, wywołania błędnego przekonania u klienta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności, czyli takie działanie , które potocznie określone jest jako nieuczciwe, nierzetelne, odbiegające in minus od przyjętych standardów postępowania. O tym, czy dane działanie jest sprzeczne z dobrymi obyczajami, decyduje przy tym całokształt okoliczności, a zwłaszcza cel, użyte środki i konsekwencje przedsiębranych działań.”. ( wyrok z 9 października 2019 r., sygn. akt I NSK 61/18, Lex nr 2727446, podkreślenia pochodzą od Sądu). Sąd ten zauważył również, że „ w płaszczyźnie stosunków kontraktowych zasady te wyrażają się istnieniem powszechnie akceptowanych reguł przyzwoitego zachowania się wobec kontrahenta. Szczególne znaczenie mają reguły uczciwości i rzetelności tzw. „kupieckiej”, których należy wymagać od przedsiębiorcy – profesjonalisty na rynku, a mianowicie przestrzegania dobrych obyczajów, zasad uczciwego obrotu, rzetelnego postępowania czy lojalności i zaufania.” (tak SN w wyroku z 23/02/2016 r., sygn. akt IV CSK 555/09, Legalis).

Zdaniem Pozwanego, te reguły zostały w niniejszej sprawie naruszone. Zasady uczciwości i rzetelności kupieckiej przy zawieraniu umów powinny uwzględniać przede wszystkim interes konsumentów, i nie mogą go naruszać. Działania przedsiębiorcy nie powinny dążyć do dezinformacji i powodować, iż mniejsza wnikliwość konsumenta spowoduje, iż będzie znajdował się w gorszej sytuacji, niż ten, który zauważy nieuczciwe działanie przedsiębiorcy.

Sąd w pełni podziela stanowisko Pozwanego, iż w rozpoznawanej sprawie została naruszona zasada uczciwości kupieckiej, stosowania przejrzystej polityki cenowej oraz rzetelności postępowania przedsiębiorcy w oznaczaniu ceną oferowanych towarów. Słusznie Pozwany uznał, że dobry obyczaj wymaga, aby oferując towar do sprzedaży podawać do wiadomości konsumentów właściwą cenę tj. taką, która zostanie mu naliczona przy kasie. Niedopuszczalnym jest przyciąganie konsumenta do sklepu niską ceną przy produkcie, a następnie pobieranie wyższej przy kasie. Dlatego też w ustawie o informowaniu o cenach w art. 5 przewidziano rozwiązanie zgodnie z którym „W przypadku rozbieżności lub wątpliwości co do ceny za oferowany towar lub usługę konsument ma prawo do żądania sprzedaży towaru lub usługi po cenie dla niego najkorzystniejszej.”.

Dokonując zakupu konsument kieruje się bowiem ceną umieszczoną przy produkcie która jest mu znana, natomiast nie może z oczywistych względów kierować się ceną zakodowaną w systemie kasowym, której nie zna. W tym miejscu należy podkreślić, że właściwe oznaczenie towaru aktualną ceną ma istotne znaczenie w przypadku dyskontów, bowiem jak już wcześniej napisano, niska cena jest tym, co charakteryzuje tego typu sklepy i co przyciąga do nich konsumentów.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie można zgodzić się z twierdzeniami Powódki, iż stwierdzone rozbieżności co do cen lub ich braku zdarzały się w niektórych sklepach i to sporadycznie, a było wynikiem niezawinionych i nieuniknionych błędów, zaś samo występowanie zjawiska w postaci braku cen lub rozbieżności co do nich nie jest wynikiem działania czy zachowania Powódki. W piśmie procesowym z 3 sierpnia 2022 r. Powódka zdaje się nawet sugerować, że nie ma wpływu na oznaczanie towarów w swoich sklepach, a do błędów dochodzi „deus ex machina” stwierdzając „W tej sprawie zjawiska łączone z Zarzutami 1 i 2 są skutkiem błędów, a nie praktyki, a więc zachowań powoda.” (k.1104).

Po pierwsze, podstawowym obowiązkiem Powódki jako przedsiębiorcy prowadzącego sieć sklepów dyskontowych było uwidocznienie cen towaru w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen (art. 4 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach). Z tego obowiązku Powódka się nie wywiązała, ponieważ w oparciu o skargi konsumentów, wyniki kontroli przeprowadzanych przez WIIH’y oraz protokoły ze spotkań ze związkami zawodowymi można jednoznacznie stwierdzić, że problem niezgodności cen występował co najmniej od 2016 roku, był znany Powódce, która jednak nie podjęła efektywnych działań w celu jego wyeliminowania, pomimo nakładania kar administracyjnych przez organy Inspekcji Handlowej, co więcej nieprawidłowości nie zostały wyeliminowane nawet po wydaniu zaskarżonej Decyzji.

Wbrew temu co twierdzi Powódka, ustawodawca nie dopuszcza możliwości istnienia rozbieżności w cenach w jakimkolwiek zakresie. Przedsiębiorca ma bowiem tak zorganizować swoje przedsiębiorstwo, aby tego rodzaju nieprawidłowości nie występowały np.: poprzez zmniejszenie ilości promocji albo zatrudnienie większej ilości pracowników czy też wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań informatycznych.

W ocenie Sądu twierdzenie Powódki że „Występowanie obu opisanych zjawisk jest rezultatem błędów, które może popełnić każdy przedsiębiorca” jest nieadekwatne do stanu faktycznego sprawy. Oczywiście przedsiębiorca tak jak każdy inny podmiot zarządzony przez ludzi może popełniać błędy, ale musi je naprawiać i nie może konsekwencjami swoich zaniedbań obciążać konsumentów. Tymczasem nawet wyrywkowe kontrole przeprowadzone w sklepach Powódki pokazały, że problem występuje i nie ma charakteru jednostkowego.

Na systemowe zaniedbania wskazuje treść skarg konsumentów, w których powtarza się sformułowanie, że nieprawidłowości czy rozbieżności w cenach w sklepach Powódki nie mają charakteru jednostkowego czy wyjątkowego.

W dniu 13.12. bm. dokonywałem zakupów w sklepie (...) w P. ul. (...). Stwierdziłem niezgodność ceny ręczników kuchennych. Cena na półce była inna niż przy kasie. Różnica wyniosła 5,99-4,49=1,50 zł. Kasjerka i kierowniczka tłumaczyły mi że to pomyłka. Zrezygnowałem z zakupu ręczników. Takich pomyłek było wcześniej więcej , również w cenach owoców alkoholi i słodyczy. Wnioskuję o przeprowadzenie kontroli w tym sklepie.” (vide: e-mail konsumenta do WIIH w W. z dnia 12 stycznia 2018 r. k. 199 akt adm.);

To nie jest pierwsza sytuacja która zdarzyła mi się z tymi jogurtami, ale zwykle kierownik sklepu przyjmował reklamację i zwracał błędnie naliczone koszty. W związku z powyższym, proszę UOKiK o interwencję i zmuszenie sieci (...) do zaprzestania nieuczciwych praktyk polegających na umieszczaniu niejasnych opisów na etykiecie, naliczaniu wyższych cen niż na etykiecie i braku odpowiedzi na konkretne reklamacje.” (skarga konsumenta zarejestrowana pod sygn. (...));

„W.w sklepie cena jajek przy towarze wynosi 3,25 natomiast przy kasie 3,79 wynosi. Proszę o zlikwidowanie nieprawidłowości. Byłam ponownie po trzech dniach i cena jajek nie była poprawiona. (skarga konsumenta do WIIH w G. k.133 akt adm.).

„Cena z czerwonej kartki promocyjnej zawieszonej nad malinami nie zgadza się z ceną na paragonie (4,99 zł za to samo opakowanie). Niestety nie dysponuję zdjęciem ze sklepu potwierdzającym niższą cenę tylko naszymi, tzn. moim i córek (10 lat) słowem prawdy-gdyż nie opłaca mi się wracać samochodem do sklepu i ponosić koszty za paliwo, aby zrobić awanturę o 2 zł (tu myślę że wiele osób w ten sposób postępuje). Nadmienię, iż często robimy tam zakupy i dość często się to zdarza – zazwyczaj przy super atrakcyjnych ofertach cenowych. (…) – nie zawsze jest możliwość wyłapania niezgodności cenowej przy kasie robiąc np.: duże zakupy …” (mail klienta k.1241 akt adm.).

Mając na uwadze całokształt dowodów nie można uznać za prawdziwe twierdzenia Powódki, że ceny zarówno w kasie, jak i na półkach były takie same dla tych samych produktów w tym samym czasie (pismo z 03/08/2022 r. k. 1102), ponieważ w zdarzały się sytuacje gdy tak nie było i nie miały one charakteru jednostkowego.

Trzeba również podkreślić, że świadomość praw po stronie konsumentów stopniowo rośnie i dlatego też wielu z nich w skargach kierowanych do WIIH’ów i Pozwanego uznawało rozbieżności w cenach za działania sprzeczne z dobrymi obyczajami określając je jako „oszustwo”, a zatem w świadomości konsumentów zasada uczciwości kupieckiej jest znana i oczekiwana. Oto niektóre sformułowania ze skarg konsumenckich:

dnia 25.10.2019 r. w sklepie (...) przy ul. (...) w W. miała miejsce sytuacja, w której papier toaletowy z wystawioną ceną 9,99 zł sprzedawano po 16,99 zł. Co gorsza, w przypadku zauważenia tego oszustwa, nie było możliwości zakupu papieru po cenie zgodnej z wystawioną - jedyną opcją był zwrot towaru, przy czym procedura ta była wyjątkowo uciążliwa (zajęła 20 minut) i miałem wrażenie że jej celem jest nakłonienie mnie do zaakceptowania wyższej ceny. W załączeniu zdjęcia dokumentujące sytuację oraz zdjęcie paragonu. Chciałem również zauważyć, że nie była to sytuacja którą można by wytłumaczyć złym rozłożeniem etykiet. W promieniu kilkunastu metrów był tylko ten rodzaj papieru toaletowego i ta wywieszka cenowa. Jeden papier, jedna cena - nieprawidłowa. Uważam że sklep celowo doprowadził do tej sytuacji żeby wprowadzić konsumentów w błąd i skłonić ich w ten sposób do zakupu . (skarga zarejestrowana pod sygn. (...));

w dniu dzisiejszym spotkałem się z próbą oszustwa w sklepie (...) , nr (...), ul. (...), (...)-(...) L.. Cena za towar "O.. 300g" widniejąca na półce sklepowej wynosiła 12,99 natomiast przy kasie zażądano ode mnie zapłaty kwoty 15,99 - różnica cen jest bardzo znacząca - odmówiłem zapłaty, oraz zażądałem obniżenia kwoty do tej, która widnieje na półce sklepowej. Musiałem przejść się z kasjerką do regału z produktem, wskazać błędną cenę. Pani oznajmiła, że kartą płatniczą mam zapłacić pełną kwotę, natomiast różnicę cen zwróci mi w gotówce, co też uczyniła. W załączniku zdjęcie półki sklepowej z błędną ceną oraz paragonu z nabitą niewłaściwą kwotą, proszę o zajęcie się tą sprawą, ponieważ takie próby oszustwa w sklepach (...) spotykam bardzo często”. (skarga zarejestrowana pod sygn. (...)).

Dzisiaj podczas wizyty w jednej z (...) (...) poczułem się oszukany. Na palecie ze zniczami wisiała duża kartka z ceną za znicz. Przy zakupie dwóch zniczy miała być cena 7.99zł za sztukę. W kasie została naliczona inna cena 12,99zł za sztukę. Po zwróceniu uwagi Pani kierownicze, poinformowała mnie ze mogę jedynie zwrócić zakupione znicze, co też uczyniłem” (skarga konsumenta zarejestrowana pod sygn. akt: (...)).

Reasumując, Prezes UOKiK słusznie uznał, że problem z rozbieżnością cen oraz ich braku przy produktach miał charakter systemowy; bowiem wynikał:

a)  z wadliwie funkcjonującego systemu ustalania i zmiany cen w sklepach sieci (...). Ceny produktów ustalane są odgórnie w centrali sklepu, a w konsekwencji pracownicy sklepu nie mogą samodzielnie dokonać ich zmiany (i tym samym sprzedać konsumentowi produktu po niższej cenie uwidocznionej na etykiecie cenowej);

b)  organizacji promocji cenowych w dużej skali działania oraz wielości produktów dostępnych w dyskontach;

c)  z niewystarczającej ilości pracowników do obsługi wielości promocji cenowych oferowanych przez Spółkę w ciągu tygodnia, przy dodatkowym obciążeniu ww. pracowników również innymi czynnościami (obsługa klientów, wypakowywanie towarów etc.).

Wszystkie ww. elementy składały się na wadliwe funkcjonowanie systemu ustalania i zmiany cen w sklepach sieci (...), którego skutkiem były liczne skargi konsumentów i nieprawidłowości stwierdzone w kontrolach WIIH.

Oceny zachowania Powódki nie zmienia fakt, iż zgodnie z art. 5 ustawy o informowaniu o cenach, Powódka umożliwiała zakup towaru po niższej cenie, ponieważ po pierwsze, aby ten mechanizm ochronny zadziałał, konsument musi się zorientować, że wystąpiła różnica pomiędzy ceną przy towarze a ceną naliczoną przy kasie, co przy codziennych zakupach, które każdy konsument chce załatwić jak najszybciej nie jest proste i wymaga uważności. Po drugie, konsument musi zdecydować się na reklamację, co może go narazić na utratę czasu związaną z procedurą zwrotu różnicy, jak również narażenia na nieprzyjemności i dyskomfort związany np.: z niezadowoleniem osób czekających w kolejce, którym zależy na jak najszybszym zakończeniu zakupów. Na przykład: „ dnia 25.10.2019 r. w sklepie (...) przy ul. (...) w W. miała miejsce sytuacja, w której papier toaletowy z wystawioną ceną 9,99 zł sprzedawano po 16,99 zł. Co gorsza, w przypadku zauważenia tego oszustwa, nie było możliwości zakupu papieru po cenie zgodnej z wystawioną - jedyną opcją był zwrot towaru, przy czym procedura ta była wyjątkowo uciążliwa (zajęła 20 minut) i miałem wrażenie że jej celem jest nakłonienie mnie do zaakceptowania wyższej ceny.” (skarga zarejestrowana pod sygn. (...)) albo „Zastępca kierownika nie chciał zwrócić mi różnicy.” (skarga (...)).

Trzeba podkreślić, że jak wynika ze skarg konsumentów oraz zeznań świadków – pracowników pozwanego, nie istnieje możliwość zakupienia towaru po cenie niższej bez konieczności oczekiwania na zwrot różnicy, bowiem system informatyczny może naliczyć tylko cenę wyższą zakodowaną w kasie i dopiero później konsument może otrzymać zwrot różnicy. Bywa również tak, co potwierdza materiał dowodowy, że uznanie roszczeń konsumenta zależy tak naprawdę od pracownika Powódki np.: gdy został przerwany ciąg chłodniczy (chodzi o jogurty, mięso lub mrożonki), bowiem zdarzało się, że takie reklamacje nie były uwzględniane. Różne sposoby rozpatrywania reklamacji w przypadku, gdy rzeczywiście doszło do rozbieżności w cenie, wynikają też stąd, że w sklepach sieci (...) nie obowiązuje jedna spisana procedura postępowania, która obowiązywałaby pracowników sklepów.

Zgromadzone dowody nie potwierdzają również tezy Powódki o tym, że stwierdzone nieprawidłowości są wynikiem pandemii COVID – 19, bowiem nieprawidłowości o których mowa w sentencji Decyzji występowały już 2016 i 2017 roku a zatem długo przed nastaniem pandemii w Polsce czyli marcem 2020 roku, ale co również ważne występowały, nawet po wydaniu Decyzji.

Powyższe potwierdza, że Pozwany słusznie uznał, iż Powódka nie zaprzestała praktyk przypisanych jej w pkt I.1 i I.2 Decyzji. Innymi słowy działania przez nią podjęte w celu wyeliminowania rozbieżności co do cen i braku cen przy towarach nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Powołanie Rzecznika Klienta (...) w lutym 2019 roku również nie przyniosło pożądanych rezultatów. Zapewne wynika to stąd, że jak wyjaśniła świadek M. K. pełniąca tą funkcję od lutego 2020 rok, jej zaangażowanie w proces reklamacyjny sprowadza się do przedstawienia (...) niewiążących sugestii i rekomendacji co do sposobu rozpatrzenia reklamacji, bowiem ostateczną decyzje podejmuje Powódka.

Sąd nie zgadza się z twierdzeniem Powódki, że rekonstruując model należycie starannego przedsiębiorcy nie można odrywać go od uwarunkowań rynkowych i stawiać wymagań, których realizacja przekreśliłaby racjonalność prowadzenia działalności gospodarczej. Po pierwsze, staranny przedsiębiorca to przedsiębiorca działający zgodnie z prawem i zasadami współżycia społecznego. Po drugie, wymagania postawione Powódce w uzasadnieniu Decyzji dotyczą podstawowych obowiązków sprzedawcy, a zatem uwidocznienia ceny każdego produktu oraz aby cena przy produkcie oraz cena uwidoczniona w systemie kasowym były tożsame. Nie są to obowiązki, których spełnienie jest nadzwyczaj utrudnione, o czym świadczy fakt, że większość sprzedawców nie ma z tym problemu. Po trzecie, usprawiedliwieniem dla działań nieuczciwych godzących w słuszne interesy konsumentów – tu ekonomiczne, nie mogą być „uwarunkowania rynkowe” i „przyjęty model biznesowy”.

Reasumując, słusznie Prezes UOKiK uznał, że występowanie sytuacji rozbieżności pomiędzy ceną przy produkcie a ceną przy kasie, może zniekształcić zachowania rynkowe konsumenta, bowiem konsumenci podejmują decyzję o zakupie danego produktu przy półce, biorąc pod uwagę uwidocznioną przy tym produkcie cenę. Na podstawie tej informacji decydują o wyborze danego produktu i z nim udają się do kasy, gdzie nie mogą być zaskakiwani wyższą ceną. Sytuacja taka prowadzi do dezorientacji konsumentów odnośnie tego, jaką cenę powinni zapłacić za wybrany produkt. Zauważyć należy, iż nie każdy konsument ma świadomość, iż wiążąca jest dla niego i dla przedsiębiorcy cena dla niego korzystniejsza (czyli cena za produkt umieszczona przy półce). Ponadto, nie każdy konsument sprawdzi, jaką cenę naliczono mu w kasie lub też będzie pamiętał, jaka cena uwidoczniona była przy półce, a także nie każdy konsument będzie w stanie skutecznie dochodzić swoich praw (np. z uwagi na brak paragonu, konieczność ponownego udania się do sklepu). Słusznie również Pozwany zauważył, że zarzucana praktyka jest szczególnie dotkliwa dla klienta sieci (...), który jest wrażliwy na cenę i jej zmianę, bowiem cena jest głównym czynnikiem decydującym o wyborze sklepu Powódki i konkretnego towaru. Tak jak już wcześniej napisano klienci Powódki podejmują decyzje zakupowe właśnie na podstawie ceny, a nie innych cech produktów.

Sąd w pełni zgadza się ze stanowiskiem Pozwanego, że opisywana praktyka może zniekształcać zachowanie konsumentów w zakresie podjęcia decyzji o zakupie oferowanego produktu. Zniekształcenie zachowania konsumentów na etapie zawierania umowy lub też po jej zawarciu może w szczególności dotyczyć samej decyzji o zakupie. Przykładowo można wskazać, że konsument może być zmuszony zapłacić wyższą cenę za dany produkt, gdyż nie ma już czasu cofnąć się po inny tańszy produkt z półki, a dany produkt jest mu potrzebny lub też zapłacił wyższą cenę, gdyż odnośnie wyższej ceny zorientował się dopiero w domu. Natomiast gdyby nie nieuczciwa praktyka konsument mógłby od samego początku podjąć decyzję o wyborze innego produktu z półki lub zrezygnować z zakupu albo inaczej zaplanować zakupy.

Przed przystąpieniem do dalszych rozważań, Sąd pragnie zwrócić uwagę na przepisy Dyrektywy 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 16 lutego 1998 roku w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom. W motywach do Dyrektywy ustawodawca europejski podkreślił jak ważne jest informowanie konsumenta o cenach „Przejrzyste funkcjonowanie rynku oraz prawidłowa informacja przyczyniają się do poprawy ochrony konsumenta oraz zdrowej konkurencji między przedsiębiorstwami i produktami.” oraz „Wspólnota powinna wnieść w ten poziom wkład, prowadząc szczególne działania wspierające i uzupełniające politykę prowadzoną przez Państwa Członkowskie dotyczącą dokładnego, przejrzystego i jednoznacznego informowania konsumentów o cenach oferowanych im produktów.”. Zaś zgodnie z art. 4 ust. 1 Dyrektywy „Cena sprzedaży i cena jednostkowa muszą być jednoznaczne, łatwo dostrzegalne i czytelne.”.

Jednym z podstawowych obowiązków przedsiębiorcy jest obowiązek udzielenia konsumentom pełnej informacji, która będzie podstawą do dokonania przez konsumenta swobodnego i świadomego wyboru towarów lub usług, zgodnie z jego potrzebami. Wybór towarów jest świadomy wtedy, gdy konsument dysponuje informacjami potrzebnymi do przeprowadzenia selekcji dostępnych towarów (usług).

Zgodnie z przepisem art. 4 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach przedsiębiorca jest zobowiązany do uwidocznienie cen towaru w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen, innymi słowy brak tej informacji narusza prawo konsumenta do prawdziwej i rzetelnej informacji. Tymczasem Powódka naruszała ww. uprawnienie konsumenta, pozbawiając go informacji odnośnie ceny towaru, albowiem materiał dowodowy niezbicie wykazał, że nie wszystkie towary dostępne w sklepach sieci (...) były oznaczone ceną.

Podsumowując, Sąd nie miał wątpliwości, że w rozpoznawanej sprawie ingerencja Prezesa UOKiK była uzasadniona ochroną zbiorowego interesu konsumentów, bowiem instrumenty dotychczas wykorzystywane przez WIIH’y okazały się nieskuteczne, na co zwracali uwagę w pismach kierowanych do Urzędu sami Inspektorzy „powszechne jest wrażenie bezkarności Przedsiębiorcy, który mimo kontroli, nie zmienia praktyki, jak i nieskuteczność roszczenia wynikającego z art. 5 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług.” oraz „działania Inspekcji Handlowej w zakresie przeciwdziałania tym praktykom są niewystarczające. Wydanie żądania porządkowo – organizacyjnego zgodnie z art. 16 ustawy i Inspekcji Handlowej czy też decyzji z art. 18 lub 32 ustawy jest bezcelowe, gdyż stwierdzone różnice cenowe są dobrowolnie usuwane w toku kontroli. Po takiej kontroli brak jest także możliwości zweryfikowania, czy nieprawidłowości usunięto trwale, czy tez tylko do czasu zakończenia kontroli. Weryfikacji nie pomaga też częsta zmiana cen w związku z praktycznie cotygodniowymi nowymi ofertami. Omawiany problem jest istotny z punktu widzenia konsumentów, a próba jego skutecznego rozwiązania i zapobieżenia mu w przyszłości poprzez odpowiednie sankcje jest społecznie oczekiwana.” (pismo WIIH w K. z 04/02/2019 r. k. 1100-1101 akt adm.).

Stosownie do przepisu art. 26 ust. 1 u.o.k.i.k. „Prezes Urzędu wydaje decyzję o uznaniu praktyki za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów i nakazującą zaniechanie jej stosowania, jeżeli stwierdzi naruszenie zakazu określonego w art. 24”, prawidłowo zatem Pozwany wydał decyzję o uznaniu obu praktyk za naruszające zbiorowe interesy konsumentów i nakazał zaniechanie ich stosowania.

W toku postępowania przed Prezesem UOKiK Powódka nie przedstawiła dowodów na zaniechanie obu praktyk, tymczasem zgodnie z utrwalonym stanowiskiem judykatury, to na przedsiębiorcy ciąży obowiązek wykazania zaprzestania stosowania niedozwolonych praktyk, „Stosownie do art. 27 ust. 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów ciężar wykazania zaprzestania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów obciąża przedsiębiorcę, który się na to powołuje. Zaprzestanie stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów to nie tylko przyznanie i ustalenie, że tej praktyki nie będzie się stosować, ale faktyczne zaniechanie jej stosowania.” (tak SOKIK w wyroku z 13.01.2009 r., sygn. akt XVII AmA 26/08, Lex nr 505386). Dodatkowo w toku postepowania przed sądem, Pozwany przedstawił dowody w postaci skarg konsumentów, z których wynika, że pomimo wydania zaskarżonej Decyzji nieprawidłowości co do rozbieżności cen pomiędzy ceną przy towarze i ceną przy kasie, jak również nieoznaczanie towarów ceną, nadal występują. Zatem działania naprawcze, deklarowane przez Powódkę w toku postępowania administracyjnego nie przyniosły oczekiwanych rezultatów.

Sąd nie znalazł również podstaw do przyjęcia, iż Pozwany dopuścił się naruszenia z art. 28 ust. 1 u.o.k.i.k. zgodnie z którym jeżeli w toku postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów zostanie uprawdopodobnione, że został naruszony zakaz, o którym mowa w art. 24, a przedsiębiorca, któremu zarzucane jest naruszenie tego zakazu, zobowiąże się do podjęcia lub zaniechania określonych działań zmierzających do zakończenia naruszenia lub usunięcia jego skutków, Prezes Urzędu może, w drodze decyzji, zobowiązać przedsiębiorcę do wykonania tych zobowiązań.

Z powyższego wynika, iż decyzja ta ma charakter uznaniowy, co oznacza, że Prezes UOKiK nie ma obowiązku jej wydania w każdym przypadku, gdy wniesie o to przedsiębiorca. Przepis ten nie nakłada na organ ochrony konsumentów obowiązku wydania decyzji zobowiązującej, a jedynie stwarza mu prawną możliwość wydania takiej decyzji. Prezes UOKiK w uzasadnieniu decyzji na stronach 71-73 szczegółowy wyjaśnił powody nieprzyjęcia propozycji złożonych przez Powódkę, które są dla Sądu w pełni przekonywujące.

Ustalenia odnośnie stosowania przez Powódkę zakazanych praktyk wskazywały ponadto na możliwość nałożenia na nią kar pieniężnych. W myśl bowiem art. 106 ust. 1 pkt 4 u.o.k.i.k., Prezes Urzędu może nałożyć na przedsiębiorcę, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary, jeżeli przedsiębiorca ten, choćby nieumyślnie, dopuścił się naruszenia zakazu określonego w art. 24 ustawy. Z art. 106 ust. 1 ustawy wynika więc, że kara pieniężna ma charakter fakultatywny. Mimo tego, zdaniem Sądu, Prezes UOKiK podjął trafną decyzję o wymierzeniu kar, biorąc pod uwagę charakter i skutki stosowanych przez (...) praktyk. Słusznie uznał, że nałożenie kar jest uzasadnione bowiem, mimo iż nakładane były na Powódkę kary pieniężne przez WIIH’y w związku z pojedynczymi nieprawidłowościami przy oznaczaniu cenowym oferowanych produktów (art. 6 ustawy o informowaniu o cenach), to nie zdecydowała się ona na podjęcie efektywnych działań naprawczych, które systemowo rozwiązałyby problem. Dopiero postępowanie przed Prezesem UOKiK skłoniło (...) do takich działań, które jednak należy uznać – mimo, że zasadne, to spóźnione.

Sąd nie podziela stanowiska Powódki, iż Prezes UOKiK nie był uprawniony do nałożenia kary na podstawie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, ponieważ uprawnienie takie w zakresie niezgodności w oznaczeniu towarów ceną ma jedynie Inspekcja Handlowa na podstawie ustawy o informowaniu o cenach. Przede wszystkim należy zauważyć, że inne są cele działania Inspekcji Handlowej a inne Prezesa UOKiK, jedynie ten ostatni jest organem uprawnionym do ustalenia, czy doszło do naruszenia zbiorowych interesów konsumentów a następnie w przypadku odpowiedzi twierdzącej do nałożenia kary pieniężnej. Tymczasem Inspekcja Handlowa ustala jedynie, czy doszło do naruszenia ustawy o informowaniu o cenach, nie bada kwestii, czy w konkretnym przypadku doszło do naruszenia zbiorowych interesów konsumentów.

Pamiętać również trzeba, że kary przewidziane w ustawie o informowaniu o cenach są na dużo niższym poziomie (max. 40 000 zł) niż kary jakie może wymierzyć Prezes UOKiK (do 10 % obrotu), a zróżnicowanie jest wynikiem właśnie różnych funkcji ustawy o informowaniu o cenach i ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz zadań organów orzekających na ich podstawie. Sąd w pełni zgadza się ze stanowiskiem wyrażonym w uzasadnieniu Sądu Apelacyjnego w Warszawie do wyroku z 18 grudnia 2020 r. (sygn. akt VII Aga 244/20), w którym stwierdzono „w razie objęcia jednego czynu oboma regulacjami kara nałożona na podstawie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia nie będzie mogła w dostatecznym stopniu spełnić funkcji represyjnej w kontekście prawa ochrony konsumentów nie stanowiąc dostatecznie odczuwalnej dolegliwości dla przedsiębiorcy, zwłaszcza proporcjonalnej do dóbr podlegających ochronie w postępowaniu przed Prezesem UOKiK.”.

Obie sprawy (niniejsza i VII Aga 244/20) są doskonałym przykładem sytuacji, w której z uwagi na skalę problemu i konieczność zastosowanie realnie dotkliwej dla przedsiębiorcy sankcji, uzasadniona jest ingerencja Prezesa UOKiK, bowiem dotychczasowe działania okazały się nieskuteczne. Natomiast za niecelową, z punktu widzenia celów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, należałoby uznać ingerencję Prezesa UOKiK w każdą sprawę, w której dochodzi do niezgodności w oznaczaniu towaru ceną lub jej braku przy towarze.

Nie doszło też do naruszenia przez Prezesa UOKiK zasady „ne bis in idem”, bowiem przy ustalaniu wymiaru kar pieniężnych Pozwany uwzględnił fakt nakładania kar przez WIIH w wyniku przeprowadzonych kontroli i pomniejszył odpowiednio nałożoną przez siebie karę. Aczkolwiek należy przypomnieć, że w przypadku przeprowadzenia kontroli na zlecenie Pozwanego, WIIH nie nakładały kar pieniężnych. W tym zakresie kary wymierzone przez Pozwanego spełniają postulat wyrażany w orzecznictwie TSUE, aby kary wymierzane na podstawie odmiennych przepisów i różne organy rozpatrywane łącznie były proporcjonalne do charakteru naruszenia (por. Wyrok TSUE z 03/04/2019 r., sygn. akt C-617/17).

Sąd zważył, iż jak wynika z treści art. 111 u.o.k.i.k., Prezes UOKiK przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej, o której mowa w art. 106 ust. 1 pkt 4, powinien uwzględnić w szczególności okoliczności naruszenia przepisów ustawy oraz uprzednie naruszenie przepisów ustawy, a także okres, stopień oraz skutki rynkowe naruszenia przepisów ustawy, przy czym stopień naruszenia Prezes Urzędu ocenia biorąc pod uwagę okoliczności dotyczące natury naruszenia, działalności przedsiębiorcy, która stanowiła przedmiot naruszenia. Oprócz tego w myśl art. 106 ust. 2 u.o.k.i.k., ustalając wysokość kar pieniężnych zgodnie z ust. 1 Prezes Urzędu bierze pod uwagę okoliczności łagodzące lub obciążające, które wystąpiły w sprawie. Okoliczności łagodzące zostały wymienione w art. 106 ust. 3 u.o.k.i.k., zaś okoliczności obciążające w art. 106 ust. 4 u.o.k.i.k.

W ocenie Sądu, wymiar kar ustalony przez Prezesa UOKiK uwzględnia dyrektywy wymiaru kary określone w powołanych przepisach. Sąd w pełni podziela dokonaną przez organ ocenę praktyk. Tym samym nie zgadza się ze stanowiskiem Powódki, iż Pozwany przy ustaleniu wysokości kar pieniężnych błędnie utożsamił znaczny zasięg terytorialny działalności Spółki z jedną z ustawowo wskazanych okoliczności obciążających, tj. ze znacznym zasięgiem terytorialnym naruszenia lub jego skutków, co skutkowało nieuzasadnionym podwyższeniem przez Prezesa UOKiK kary pieniężnej o (...).

Zgodnie z przepisem art. 111 ust. 4 pkt 2a u.o.k.i.k. w przypadku naruszenia zakazu praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów lub stosowania niedozwolonych postanowień wzorców umów okolicznością obciążającą jest znaczny zasięg terytorialny naruszenia lub jego skutków. W rozpoznawanej sprawie zasięg terytorialny naruszenia zbiorowych interesów konsumentów był znaczny, ponieważ stwierdzone w decyzji nieprawidłowości co do rozbieżności cen oraz braku oznaczenia towarów cenami występowały na terenie całego kraju, co z kolei jest konsekwencją tego, że Powódka posiada na terenie Polski ponad 3 000 sklepów, a zatem prowadzi działalność gospodarczą o charakterze ogólnopolskim. Konkluzja ta znajduje potwierdzenie w materiale dowodowym w postaci skarg konsumentów i protokołów z kontroli (...)’ów, które pochodzą ze wszystkich stron Polski.

Nie ma znaczenia dla samej odpowiedzialności, czy Powódka dopuściła się naruszeń umyślnie czy nieumyślnie, na profesjonalnych uczestnikach obrotu rynkowego spoczywa bowiem obowiązek dochowania należytej staranności przy ocenie zgodności ich działań z obowiązującymi przepisami prawa. Aczkolwiek Pozwany przy ustalaniu wysokości kwoty bazowej przyjął, że Powódka działała bez z góry powziętego zamiaru a zatem nieumyślnie.

Nie doszło również do naruszenia przez Pozwanego art. 106 ust. 1 pkt 4) w zw. z art. 111 ust. 4 pkt 2) w zw. z art. 111 ust. 3 pkt 2) u.o.k.i.k., polegającego na błędnym zastosowaniu podstawowych reguł matematycznych przy uwzględnianiu okoliczności łagodzących i obciążających i obliczaniu wysokości kary pieniężnej, bowiem przepisy u.o.k.i.k. nie zawierają wzorów matematycznych, którymi powinien posłużyć się Pozwany przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej, a jedynie zawierają listę okoliczności, które powinien uwzględnić przy jej wymierzaniu. Natomiast w ramach tych uregulowań Prezes UOKiK przyjął zasadę, iż najpierw ustala wysokość kwoty bazowej biorąc pod uwagę obrót oraz okoliczności wymienione w art. 111 ust.1 pkt 1 u.o.k.i.k. czyli:

a)  okoliczności naruszenia przepisów ustawy,

b)  uprzednie naruszenie przepisów ustawy,

c)  okres, stopień oraz skutki rynkowe naruszenia przepisów ustawy.

W rozpoznawanej sprawie Pozwany uznał, że okoliczności naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, brak wcześniejszego naruszenia przepisów ustawy przez Powódkę oraz długotrwałość naruszenia, ponieważ nieprawidłowości w przy uwidacznianiu cen w sklepach sieci (...) występowały co najmniej od 2016 roku do chwili wydania decyzji, uzasadniają ustalenie kwoty bazowej na poziomie (...) obrotu za czyn I.1 oraz (...) % obrotu za czyn z pkt I.2. Następnie w oparciu o art. 111 ust. 3 i 4 u.o.k.i.k. wziął pod uwagę okoliczności łagodzące tj. modyfikację systemu ustalania i zmiany cen regularnych i promocyjnych przedstawiona w piśmie Powódki z 15 czerwca 2020 roku i obniżył kwotę bazową o (...). Z kolei za okoliczność obciążającą uznał znaczący zasięg terytorialny naruszenia, co spowodowało podwyższenie kwoty bazowej o (...).

Jako podstawę do obliczenia kary należało wziąć pod uwagę, zgodnie z przepisem art. 106 ust. 1 pkt 4 u.o.k.i.k., obrót osiągnięty w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary. Podstawą obliczenia wysokości nakładanej kary stanowi więc potwierdzony rachunkiem zysków i strat obrót Spółki osiągnięty w 2019 r., który wyniósł(...) zł, innymi słowy maksymalny wymiar kary, jaką można było nałożyć na Powódkę wyniósł (...) zł czyli (...) całkowitego obrotu osiągniętego przez (...) w 2019 r.

Odnosząc się do zarzutów dotyczących wysokości nałożonych na Powódkę kar pieniężnych, należy podkreślić, że wymierzono je w wysokości adekwatnej do stopnia naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, dlatego nie można uznać, ich za wygórowane. Aczkolwiek obiektywnie mogą wydawać się dość wysokie, jednakże przy ocenie wysokości nałożonych kar trzeba wziąć pod uwagę procent jaki one stanowią w stosunku do obrotu Powódki osiągniętego w roku poprzedzającym wydanie decyzji i wówczas okaże się, że wynosi on odpowiednio – (...) i (...)obrotu, a zatem nie przekracza on(...) obrotu, a tym samym kary pieniężne zostały wymierzone w dolnej granicy, a zatem nie odbiegają rażąco od wysokości kar wymierzanych w innych sprawach przez Prezesa UOKiK. Trzeba jednak zauważyć, że zaskarżona Decyzja jest pierwszą dotyczącą rozbieżności pomiędzy ceną przy towarze a ceną przy kasie oraz nieoznaczania towarów ceną i w tym sensie jest decyzją precedensową. Co jednak nie uzasadnia odstąpienia od nałożenia kary, bowiem zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego niewłaściwe z punktu widzenia zasad wynikający z art. 2 Konstytucji RP jest nakładanie kary pieniężnej na przedsiębiorcę za naruszenie przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów w sytuacji, gdy wykładania przepisów mających zastosowanie w sprawie jest rozbieżna i brak jednego przeważającego poglądu wyrażonego w orzecznictwie czy literaturze. W takiej bowiem sytuacji trudno wymagać od racjonalnego przedsiębiorcy, że powinien kształtować swoje relacje z kontrahentami w sposób wynikający z decyzji Prezesa Urzędu (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 26 września 2017 roku, sygn. akt III SK 64/15, LEX nr 2397585). Również w literaturze przedmiotu prezentowany jest pogląd, że organ antymonopolowy powinien powstrzymać się od nałożenia kary pieniężnej, jeżeli jego rozstrzygnięcia mają charakter precedensowy lub opierają się na nowej interpretacji przepisów prawa ( tak Emilia Wardęga w Komentarzu do ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów pod red. Aleksandra Stawickiego i Edwarda Stawickiego, Wolters Kluwer 2016 oraz Małgorzata Król- Bogomilska Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów pod red. Tadeusza Skocznego, C.H. Beck 2014).

W tym znaczeniu, sprawa nie ma charakteru precedensowego, bowiem nie są w niej poruszane zagadnienia prawne budzące poważne wątpliwości. Kwestią najważniejszą w rozpoznawanej sprawie było bowiem ustalenie, czy Powódka dopuściła się naruszenia zbiorowych interesów konsumentów poprzez umieszczanie przy produkcie ceny niższej niż zakodowana w systemie kasowym oraz nieoznaczanie towarów ceną ? Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie pozwolił na udzielenie pozytywnej odpowiedzi na to pytanie. Natomiast Powódka nie powinna mieć żadnych wątpliwości, co do ciążących na niej jako właścicielce sieci sklepów (...), obowiązków w zakresie oznaczania towarów ceną, ponieważ przepisy w tym zakresie są jasne i nie budzą wątpliwości.

Sąd zważył, iż celowym jest nałożenie na Powódkę obowiązku informacyjnego wobec konsumentów podlegającego zamieszczeniu w każdym sklepie stacjonarnym sieci (...) informacji o treści „ W przypadku rozbieżności lub wątpliwości co do ceny za oferowany towar konsument ma prawo do żądania sprzedaży towaru po cenie dla niego najkorzystniejszej (art. 5 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług” na tablicy informacyjnej oraz przy wszystkich kasach w dobrze widocznym dla konsumentów miejscu , czcionką czarną o wielkości co najmniej 26 punktu typograficznego na białej kartce przez okres 36 miesięcy od dnia uprawomocnienie się pkt I.1decyzji.

Stosownie do przepisu art. 26 u.o.k.i.k „1. Prezes Urzędu wydaje decyzję o uznaniu praktyki za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów i nakazującą zaniechanie jej stosowania, jeżeli stwierdzi naruszenie zakazu określonego w art. 24. 2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, Prezes Urzędu może określić środki usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów w celu zapewnienia wykonania nakazu, w szczególności zobowiązać przedsiębiorcę do złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o treści i w formie określonej w decyzji. 3. W decyzji, o której mowa w ust. 1, Prezes Urzędu może nakazać publikację decyzji w całości lub w części, z zaznaczeniem, czy decyzja ta jest prawomocna, w określonej w niej formie, na koszt przedsiębiorcy. 4. Środki, o których mowa w ust. 2, powinny być proporcjonalne do wagi i rodzaju naruszenia oraz konieczne do usunięcia jego skutków.”.

Z treści art. 26 ust. 2 u.o.k.i.k wynika, że ustawodawca poprzez użycie słów „w szczególności” upoważnił Prezesa UOKIK do zastosowania wszelkich możliwych środków, których celem będzie usunięcie trwających skutków naruszenia interesów konsumentów, a nie tylko tych polegających na zobowiązaniu przedsiębiorcy do złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o treści i w formie określonej w decyzji.

W literaturze przedmiotu podkreśla się, że chodzi o wybór takiego środka, aby jego zastosowanie rzeczywiście było konieczne do usunięcia skutków praktyki z uwzględnieniem wagi i rodzaju naruszenia. Zatem zastosowany środek powinien być jak najmniej uciążliwy dla przedsiębiorcy. Wybierając środek usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, organ antymonopolowy musi uwzględnić charakter oraz skutki dla konsumentów praktyki przedsiębiorcy. Zastosowane środki muszą być adekwatne do rodzaju naruszenia stwierdzonego w decyzji wydanej przez Prezesa UOKiK (ust. 4 art. 26 u.o.k.i.k.). Podobna regulacja obowiązuje w odniesieniu do praktyk ograniczających konkurencję (zob. art. 10 ust. 6 u.o.k.i.k.) ( tak Małgorzata Sieradzka, Ochrona konkurencji i konsumentów. Komentarz do zmian wprowadzonych ustawą z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw, LEX/el., 2016).

Niewątpliwie zastosowany przez Prezesa UOKiK środek jest adekwatny do rodzaju naruszenia stwierdzonego w pkt I.1 decyzji oraz uwzględnia charakter oraz skutek praktyki dla konsumentów. Pierwsza z zarzucanych Powódce praktyk dotyczyła uwidaczniania niższej ceny przy produkcie a następnie naliczaniu wyższej ceny za ten produkt przy kasie, zasadnym zatem było poinformowanie konsumentów o przysługującym im w takim wypadku uprawnieniu do nabycia towaru w cenie najkorzystniejszej, a ponadto informacja taka będzie miała niewątpliwie wydźwięk edukacyjny a Powódkę zmobilizuje do zmiany zachowania.

Biorąc powyższe względy pod uwagę, Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia, oddalił wniesione przez Powódkę odwołanie na podstawie art. 479 31a § 1 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na oddalenie odwołania, Powódkę należało uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niej na rzecz Pozwanego zwrot kosztów procesu, na które złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 4 320,00 zł ustalone w oparciu o § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 265).

Zgodnie z przepisem § 15 ust. 3 Rozporządzenia „Opłatę w sprawach wymagających przeprowadzenia rozprawy ustala się w wysokości przewyższającej stawkę minimalną, która nie może przekroczyć sześciokrotności tej stawki, ani wartości przedmiotu sprawy, jeśli uzasadnia to:

1) niezbędny nakład pracy radcy prawnego, w szczególności poświęcony czas na przygotowanie się do prowadzenia sprawy, liczba stawiennictw w sądzie, w tym na rozprawach i posiedzeniach, czynności podjęte w sprawie, w tym czynności podjęte w celu polubownego rozwiązania sporu, również przed wniesieniem pozwu;

2) wartość przedmiotu sprawy;

3) wkład pracy radcy prawnego w przyczynienie się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jak również do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia istotnych zagadnień prawnych budzących wątpliwości w orzecznictwie i doktrynie;

4) rodzaj i zawiłość sprawy, w szczególności tryb i czas prowadzenia sprawy, obszerność zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lub biegłych sądowych, dowodu z zeznań świadków, dowodu z dokumentów, o znacznym stopniu skomplikowania i obszerności.”

Mając na uwadze powyższe wskazówki oraz czas trwania postępowania, ilość rozpraw i pism procesowych sporządzonych przez pełnomocnika Pozwanego oraz zawiłość sprawy Sąd uznał, że adekwatnym wynagrodzeniem dla pełnomocnika będzie wynagrodzenie w wysokości 4-krotności stawki minimalnej, a zatem nie uwzględnił wniosku o przyznanie wynagrodzenia w wysokości 6-krotności stawki minimalnej.

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda – adw. M. I. oraz pełnomocnikowi pozwanego – r.pr. A. S..

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Lubańska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Anna Maria Kowalik
Data wytworzenia informacji: