XVII AmA 147/13 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2015-03-16
Sygn. akt XVII AmA 147/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 16 marca 2015 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:
Przewodniczący: SSO Hanna Kulesza
Protokolant: sekretarz sądowa Irmina Bartochowska
po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2015 r. w Warszawie na rozprawie
sprawy z odwołania (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.
przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
o stwierdzenie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów
na skutek odwołania (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 27 września 2013 r., nr (...)
1. oddala odwołanie,
2. zasądza od (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kwotę 360 zł ( trzysta sześćdziesiąt ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
SSO Hanna Kulesza
Sygn. akt XVII AmA 147/13
UZASADNIENIE
Decyzją nr (...) z dnia 27 września 2013r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: „Prezes, pozwany”) na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów oraz art. 33 ust. 6 tej ustawy, po przeprowadzeniu postępowania ws. praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, wszczętego z urzędu przeciwko (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. :
w punkcieI uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, przekazanie konsumentom zawiadomienia o zmianie opłaty miesięcznej za wywóz odpadów komunalnych od dnia 1 stycznia 2013r. po tym dniu, a tym samym wprowadzenie podwyżki opłat z naruszeniem zasad zmiany wzorca umownego w czasie trwania stosunku umownego o charakterze ciągłym, określonych w art. 384 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. – Kodeks cywilny (Dz.U.1964 Nr 16 poz.93 ze zm.).
w punkcie II uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, określoną w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, przekazanie konsumentom w zawiadomieniu o zmianie opłaty miesięcznej za wywóz odpadów komunalnych nieprawdziwej informacji, iż od dnia 1 stycznia 2013r. wchodzą w życie zmiany prawne w zakresie gospodarki odpadami, przyjęte przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, które obligują podmioty odbierające odpady komunalne do przekazywania odebranych od właścicieli nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych do nowych instalacji regionalnych, wskazanych w Wojewódzkim Planie (...), co mogło wprowadzić konsumentów w błąd oraz spowodować podjęcie decyzji o rezygnacji z wypowiedzenia umowy a tym samym stanowić nieuczciwą praktykę rynkową w rozumieniu art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 w zw. z art. 4 ust. 1 i2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz.U. Nr 171, poz. 1206) .
- stwierdził zaniechanie ww. praktyk z dniem 15 stycznia 2013r
w punkcie III na podstawie art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów oraz stosownie do art. 33 ust. 6 tej ustawy po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, nałożył na (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P., kary pieniężne:
1. w związku z naruszeniem zakazu o którym mowa w art. 24 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów w zakresie opisanym w pkt I sentencji niniejszej decyzji, karę pieniężną w wysokości 111.496 zł (słownie: stu jedenastu tysięcy czterystu dziewięćdziesięciu sześciu tysięcy złotych)
2. w związku z naruszeniem zakazu, o którym mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów w zakresie opisanym w pkt II sentencji decyzji, karę pieniężną w wysokości 73.049 zł (słownie: siedemdziesiąt trzy tysiące czterdzieści dziewięć złotych).
( decyzja, k. 4-13 akt sądowych ).
Odwołanie od powyższej decyzji, w dniu 11 października 2013 r., wniósł (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. (dalej: „powód”) , zaskarżając decyzję w zakresie punktu II oraz III decyzji.
Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie:
1. art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 Kodeksu postępowania administracyjnego tj. z dnia 30 stycznia 2013r. (Dz.U. z 2013r. poz. 267, dalej jako „k.p.a.”) polegające na niewyczerpującym rozpatrzeniu materiału dowodowego oraz na jego dowolnej ocenie, wyrażającej się uznaniem, że:
a . (...) sp. z o.o. przekazała konsumentom w zawiadomieniu o zmianie opłaty miesięcznej za wywóz odpadów komunalnych nieprawdziwą informację, a mianowicie, iż od dnia 1 stycznia 2013r. wchodzą w życie zmiany prawne w zakresie gospodarki odpadami przyjęte przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, które obligują podmioty odbierające odpady komunalne do przekazywania odebranych od właścicieli nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych do nowych instalacji regionalnych wskazanych w Wojewódzkim Planie (...),
b. oświadczenie (...) sp. z o.o. zamieszczone w zawiadomieniu o zmianie opłaty miesięcznej za wywóz odpadów komunalnych (jak wyżej) mogło wprowadzić konsumentów w błąd oraz spowodować podjęcie decyzji o rezygnacji z wypowiedzenia umowy;
2. art. 6 ust. 1 i 2 pkt 1 w zw. z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz.U. 2007 Nr 171, poz. 1206) poprzez uznanie, że oświadczenie (...) sp. z o.o. zamieszczone w zawiadomieniu o zmianie opłaty miesięcznej za wywóz odpadów komunalnych stanowi nieuczciwą praktykę rynkową
3. art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. 2007, Nr 50, poz. 331) poprzez uznanie, że zamieszczone w zawiadomieniu o zmianie opłaty miesięcznej za wywóz odpadów komunalnych oświadczenie (...) sp. z o.o. stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów:
4. art. 106 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 111 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów w zw. z art. 7, 77 § 1 i 80 k.p.a poprzez nałożenie kar pieniężnych w sytuacji istnienia podstaw do odstąpienia ich wymierzenia, w szczególności stwierdzonego przez Prezesa UOKiK zaniechania stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, względnie nałożenie kar pieniężnych które są nieproporcjonalne do stwierdzonych przez Prezesa UOKiK naruszeń i nie uwzględniają w dostatecznym stopniu wszystkich istotnych okoliczności sprawy.
W oparciu o powyższe powód wniósł o uchylenie punktu II i III decyzji ewentualnie zmianę punktu III poprzez wymierzenia kar pieniężnych w minimalnej wysokości tj. 24.351 zł w zakresie punktu III.1 i 15.380 zł w zakresie punktu III.2. Wnosząc przy tym o zasądzenie kosztów postępowania sądowego.
( odwołanie wraz z załącznikami, k. 15-30 akt sądowych ).
Odpowiadając na odwołanie w dniu 14 stycznia 2014r. (data stempla pocztowego) pozwany – Prezes UOKiK - wniósł o jego oddalenie w całości, w tym o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
( odpowiedź na odwołanie k. 58-61 akt sądowych)
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. (dalej: (...) sp. z.o.o.) jest przedsiębiorcą, który prowadzi działalność w zakresie zbierania odpadów innych niż niebezpieczne oraz odzysku surowców z materiałów segregowanych.
(okoliczność bezsporna.).
(...) sp. z o.o. w obrocie z konsumentami stosował regulamin świadczenia usług odbioru odpadów komunalnych, którego punkt IV ustęp 9 zawierał postanowienie o treści:
„ Stawki mogą ulec zmianie nie częściej niż raz na kwartał (w przypadku odpadów opakowaniowych i surowców wtórnych raz na miesiąc) i tylko w sytuacji wystąpienia okoliczności określonych w pkt VII 1.lit a-c. Jeżeli nie postanowiono inaczej w Umowie, Zleceniobiorca zawiadamia Zleceniodawcę o proponowanych zmianach cen z odpowiednim wyprzedzeniem. W sytuacji, gdy Zleceniodawca nie zgadza się na dalszą realizację Umowy przez Zleceniobiorcę zgodnie z nowymi cenami, winien poinformować o tym Zleceniobiorcę w formie pisemnej; informacja powinna być wysłana nie później aniżeli w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia o wprowadzeniu nowych cen- w takim wypadku uważa się, że Zleceniodawca dokonał rozwiązania Umowy ze skutkiem na ostatni dzień obowiązywania poprzednich cen”.
(dowód: regulamin k. 16-17 akt administracyjnych)
Dyrektor Miejskiego Zakładu (...) z siedzibą w P. w dniu 28 grudnia 2012 poinformował (...) sp. z o.o. o zmianie opłaty za składowanie odpadów na Regionalnym Składowisku (...) w K. dokonanej zarządzeniem Nr 611(246)2012 Prezydenta Miasta P. z dnia 19 grudnia 2012r.
(dowód: pismo przedsiębiorcy k. 80-81 akt administracyjnych,)
W okresie od 7 do 15 stycznia 2013r. (...) sp. z o.o. doręczył 28 tysiącom kontrahentów pisma (data pisma grudzień 2012r.) informujące, że od 1 stycznia 2013r. podwyższa dotychczas stosowaną opłatę za świadczone usługi odbioru odpadów w związku ze zmianą przez ustawodawcę (Sejm Rzeczypospolitej) przepisów prawa w zakresie gospodarki odpadami, oraz zmianą stawki opłat za korzystanie ze środowiska (wyższe koszty przetwarzania odpadów), oraz zmianą kosztów eksploatacyjnych.
(dowód: pismo przedsiębiorcy k. 16 akt administracyjnych)
Na skutek doręczenia pisma informującego o podwyższeniu od 1 stycznia 2013r opłat za świadczoną usługę odbioru odpadów komunalnych, do (...) sp. z o.o. na ogólną liczbę 28.930 zawartych umów wpłynęło 18 reklamacji - w tym 7 reklamacji od podmiotów indywidualnych.
(okoliczność bezsporna)
W pismach kierowanych do konsumentów (...) sp. z o.o. argumentował zasadność podwyższenia opłat za wywóz odpadów od 1 stycznia 2013r. powołując się na dwie podstawy prawne, Uchwałę nr XXV/441/12 Sejmiku Wojewódzkiego (...) dnia 22.10.2012r. w sprawie wykonania Planu (...) dla województwa (...) na lata 2012-2017 – wzrost opłaty o 30,90 %, (wskazanie (...) dla regionu I w K.) oraz Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 10 września 2012r. (M.P z 2012r. poz. 766 w sprawie opłaty za korzystanie ze środowiska ) – wzrost o 4,3%. Jako dodatkowe czynniki wpływające na podwyższenie opłat wskazał wzrost: kosztów eksploatacyjnych z tytułu postępowania z odpadami zgodnie z przewidzianą prawem hierarchią , kosztów logistycznych z tytułu przewożenia odpadów zgodnie z wymaganiami prawnymi od odzysku lub utylizacji.
(dowód: pismo przedsiębiorcy k. 8 akt administracyjnych)
Konsumentom, którzy dokonali wypowiedzenia umowy w związku z podwyższeniem opłat za świadczoną usługę odbioru odpadów, (...) sp. z o.o. uwzględniła reklamacje i naliczyła opłatę za styczeń 2013r. w dotychczasowej wysokości.
(okoliczność bezsporna)
Uzasadniając wzrost opłat za wykonywane usługi powód wskazał na następujące czynniki: wzrost kosztów pracowniczych, wzrostu kosztów eksploatacyjnych w tym amortyzacji cen paliw i innych materiałów ropopochodnych, koszt utylizacji fakcji 19 12 12 oraz fakcji 12.10 tj. odpadów powstających w wyniku procesu mechanicznego sortowania zmieszanych odpadów komunalnych.
(dowód: pismo przedsiębiorcy k. 11 akt administracyjnych, k. 65-70 akt administracyjnych)
Przychód przedsiębiorcy za 2012r. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wyniósł 25.631.469,06 zł.
(dowód: bilans rachunków zysków i strat k.104 akt administracyjnych)
Zawiadomieniem z dnia 12 września 2013r. Prezes UOKiK na podstawie art. 10 § 1 k.p.a. poinformował (...) sp. z o.o. o zakończeniu postępowania dowodowego w sprawie i prawie do zapoznania się z zebranym materiałem w toku postępowania administracyjnego i prawie do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów w terminie 7 dnia od dnia doręczenie zawiadomienia. Z prawa tego (...) sp. z o.o. nie skorzystał.
(dowód: zawiadomienie k.106 akt administracyjnych.)
Powyżej opisany stan faktyczny został ustalony przez Sąd w oparciu o ww. dowody z dokumentów zgromadzone w postępowaniu administracyjnym.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie podlega oddaleniu.
Strona powodowa nie kwestionowała uznania przez pozwanego stosowania praktyki określonej w pkt. I decyzji. Spór między stronami dotyczył rozstrzygnięcia w zakresie praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów określonej w punkcie II decyzji oraz zasadności nałożenia na powoda kar pieniężnych, co do zasady jak i wysokości .
Stan faktyczny pomiędzy stronami był bezsporny, sporna natomiast była ocena prawna ,czy praktyka określona przez pozwanego jako polegająca na przekazaniu konsumentom w zawiadomieniu o zmianie opłaty miesięcznej za wywóz odpadów komunalnych nieprawdziwej informacji, iż od dnia 1 stycznia 2013r. wchodzą w życie zmiany prawne w zakresie gospodarki odpadami, przyjęte przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, które obligują podmioty odbierające odpady komunalne do przekazywania odebranych od właścicieli nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych do nowych instalacji regionalnych, wskazanych w Wojewódzkim Planie (...), mogła wprowadzić konsumentów w błąd oraz spowodować podjęcie decyzji o rezygnacji z wypowiedzenia umowy a tym samym, czy stanowiła nieuczciwą praktykę rynkową w rozumieniu art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 w zw. z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 171, poz. 1206) – dalej ustawa pnpr.
Zgodnie z Art. 4 ust 1 ustawy pnpr praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorcę wobec konsumentów jest nieuczciwa , jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta ( przed zawarciem umowy , na etapie jej zawierania lub po zawarciu)
Pozwany jako podstawę materialną dla opisanej w pkt II decyzji nieuczciwej praktyki wskazał art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 w zw. z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy pnpr.
Art. 5 ust 1 ustawy pnpr stanowi , że praktykę rynkową uznaje się za działanie wprowadzające w błąd , jeżeli działanie to w jakikolwiek sposób powoduje lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy , której inaczej by nie podjął. Działanie wprowadzające w błąd w szczególności może polegać na rozpowszecznianiu nieprawdziwych informacji – art. 5 ust 2 pkt. 1 upnpr .
Nie budzi w niniejszej sprawie wątpliwości, że powód jest przedsiębiorcą oraz , że podejmuje działania w obrocie z konsumentami. Ocenie pod kątem naruszenia ustawy pnpr podlega zatem pismo kierowane do odbiorców usługi powoda, w którym są wskazane przyczyny podwyższenia opłaty tj. czy treść tego pisma zawiera informacje prawdziwe i czy mogła zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta.
Oceny tej należało dokonać odnosząc się do zmian prawnych w systemie gospodarowania odpadami komunalnymi, z uwzględnieniem obowiązującego stanu prawnego na dzień 1 stycznia 2013r. Z tą datą obowiązuje część art. 1 pkt 17 ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2011, Nr 152 poz. 897) dotycząca wprowadzenia do ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach rozdziału 4a „Warunki wykonywania działalności w zakresie odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych” tj. przepisów art. 9x-9z, o nałożeniu kar pieniężnych za, między innymi, mieszanie selektywnie zebranych odpadów komunalnych z zmieszanymi odpadami komunalnymi oraz za nie przekazywanie zmieszanych odpadów komunalnych do regionalnej instalacji przetwarzania odpadów komunalnych.
Natomiast sam obowiązek przekazywania zmieszanych odpadów komunalnych do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych powstał 6 listopada 2012r, na podstawie aktu prawa miejscowego uchwały XXV/441/12 Sejmiku Województwa (...) w sprawie wykonania Planu gospodarki odpadami dla województw (...) na lata 2012-2017.
W świetle powyższego, Sąd stwierdza, że przyczyną wypowiedzenia przez powoda dotychczasowej wysokości opłat nie była zmiana od 1 stycznia 2013r. przepisów prawa powszechnie obowiązującego z zakresu gospodarowania odpadami, ponieważ zmiana ta dotyczyła wejścia w życie przepisów dotyczących kar pieniężnych za niedochowanie nałożonych obowiązków, objętych wcześniej obowiązującą regulacją ustawową. Tym samym, treść pisma powoda uzasadniającego podwyższenie opłat z powołaniem się na zmianę przepisów powszechnie obowiązującego prawa od 1 stycznia 2013r. , była w tej części informacją nieprawdziwą.
Podwyżka wysokości opłat wynikała bowiem , co zostało przyznane przez powoda , ze wzrostu stawki za składowanie odpadów na Regionalnym Składowisku (...) w K. oraz ze wzrostu kosztów własnych, w tym kosztów wynagrodzeń pracowników oraz kosztów eksploatacyjnych, a nie z powodu wejścia w życie od 1 stycznia 2013r. przepisów uchwalonych przez sejm RP.
Sąd dopatrzył się w treści informacji przekazanej przez powoda usługobiorcom, przy okazji zawiadomienia o zmianie opłaty za wywóz odpadow komunalnych, naruszenia dobrego obyczaju jakim jest prawo konsumentów do uzyskania prawdziwej i rzetelnej informacji na temat kosztów usług jakie muszą ponosić na rzecz przedsiębiorcy. Pojęcie dobrych obyczajów to klauzula generalna występująca w prawie polskim, w tym również w kodeksie cywilnym, stanowi odesłanie do zasad moralnych powszechnie akceptowanych w Polsce i wyrażonych przede wszystkim w Konstytucji RP.
Klauzula ta nawiązuje do wyobrażeń o uczciwych, rzetelnych działaniach stron (K. Zagrobelny Komentarz KC pod.. red. E.Gniewka). Sprzeczne z dobrymi obyczajami są działania, które zmierzają do dezinformacji, wywołania błędnego mniemania konsumenta, wykorzystania jego niewiedzy i naiwności. Prowadzą do takiego ukształtowania stosunku prawnego, w którym brak jest równorzędności stron.
Treść informacji o przyczynach podwyższenia opłat nie wskazywała, w sposób rzetelny rzeczywistych powodów dokonanej podwyżki i tym samym wprowadzała w błąd i nie stwarzała warunków do podjęcia zachowania rynkowego niczym nie zakłóconego. Bowiem treść pisma nie wskazywała, że powodem podwyższenia opłaty w znacznej części są również koszty własne powodowego przedsiębiorstwa, a wręcz przeciwnie mogła sugerować, że każdy inny podmiot świadczący usługę odbioru odpadów analogicznie podwyższy cenę na skutek zmian w przepisach powszechnie obowiązujących. W ten sposób mogło dojść do zakłócenia zachowania rynkowego przeciętnego konsumenta , poprzez zniechęcenie go do wypowiedzenia umowy i poszukania tańszego odbiorcy odpadów komunalnych.
Nie zasługuje na uwzględnienie stanowisko powoda , że treść zawiadomienia wskazująca na przyczyny podwyżki zawierała prawdziwe ale podane skrótowo informacje z uwagi na złożoność i wieloetapowość wprowadzanych zmian w ustawie. W ocenie sądu akurat informacja o wejściu w życie z dniem 1 stycznia 2013r. zmian prawnych w zakresie gospodarki odpadami przyjętych przez Sejm nie była informacją prawdziwą i niezbędną dla zrozumienia przez konsumentów złożoności wprowadzanych zmian. Przeciwnie była informacją sugerującą , jak słusznie zauważył pozwany, że podwyżka opłat od 1 stycznia 2013r. jest nieuchronna i wynika wyłącznie ze zmian ustawowych wchodzących w życie od 1 stycznia 2013r. , a zatem niezależnych od powoda , co niewątpliwie mogło mieć wpływ na zachowanie rynkowe konsumentów skłaniające ich do przekonania o konieczności pogodzenia się ze wzrostem cen i bezcelowości odstępowania od umowy i ewentualnego szukania innego odbiorcy odpadów. W związku z powyższym w ocenie Sądu doszło do przekazania konsumentom nieprawdziwych informacji , które mogły wprowadzić konsumentów w błąd oraz spowodować podjęcie decyzji o rezygnacji z odstąpienia od umowy , co powoduje stwierdzenie , że w przedmiotowym przypadku doszło do naruszenia art 5 ust 1 i2 pkt 1 w zw. z art. 4 ust 1 i 2 upnpr . Skoro, jak wykazano działanie powoda naruszając wskazane przepisy ustawy okazało się bezprawne i godziło w zbiorowe interesy konsumentów , którzy w styczniu 2013 r. byli związani z powodem umowami na odbiór odpadów komunalnych , stwierdzić należy , że powód dopuścił się stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
Konsekwencją uznania, że powód stosując praktyki opisane w zaskarżonej decyzji naruszył zbiorowe interesy konsumentów, było nałożenie przez Prezesa UOKiK na odwołującego się kar pienięznych, o których mowa w art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2007 r., Nr 50, poz. 331 ze zm.) , co w okolicznościach niniejszej sprawy było w ocenie Sądu uzasadnione. Zauważyć należy , że tylko w przypadku wydania przez Prezesa Urzędu decyzji zobowiązującej do zaniechania praktyk , nie nakłada się kary na przedsiębiorcę. Natomiast w przypadku wydania decyzji stwierdzającej zaniechanie stosowania zakwestionowanych praktyk Prezes Urzędu ma prawo nałożyć na przedsiębiorcę karę.
P. trzeba , że kary nakładane przez Prezesa Urzędu mają charakter nie tylko represyjny , ale także prewencyjny . Ich celem jest zapobieganie w przyszłości stosowaniu przez danego przedsiębiorcę praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
W ocenie sądu w przedmiotowej sprawie – brak jest przesłanek , które uzasadniałyby uchylenie bądź zmianę decyzji w zakresie wysokości nałożonych na odwołującego się kar pieniężnych.
Prezes Urzędu może nałożyć na przedsiębiorcę w drodze decyzji karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10 % przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, jeżeli przedsiębiorca ten chociażby nieumyślnie dopuścił się stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 24 ustawy okik. W myśl art. 111 ustawy okik przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej, należy uwzględnić w szczególności okres, stopień oraz okoliczności naruszenia przepisów ustawy, a także uprzednie naruszenie przepisów ustawy.
Wymiar kary został zgodnie z art. 106 ust 1 pkt 4 ustalony w relacji do ogólnej kwoty przychodu powodowego przedsiębiorcy , który stanowi zawsze wielkość wyjściową do miarkowania poziomu kary. I tak odnośnie praktyki określonej w pkt I decyzji wymiar kary został określony na poziomie 0,43% przychodu a odnośnie praktyki z pktu II na poziomie 0,28% przychodu. Powód zarzucał w odwołaniu , że kary nałożone na niego są rażąco wysokie , jednakże należy pamiętać , że o stopniu uciążliwości kary nie świadczy jej wysokość nominalna , lecz jej procentowy stosunek do przychodu przedsiębiorcy , który w omawianym przypadku stanowil ułamek procenta przychodów.
Odnośnie praktyki z punktu I A. naruszył obowiązek związany ze zmianą wzorca w czasie trwania stosunku umownego o charakterze ciągłym, określony w art. 384 1 k.c. w zw. z art. 384 §1 k.c. Celem praktyki było wprowadzenie podwyżki opłat za odbiór odpadów od dnia 1.01.2013r. tj. przed poinformowaniem konsumentow o przedmiotowej podwyżce.
Powód uzyskał zatem wymierną korzyść ekonomiczną , której by nie uzyskał gdyby wprowadził podwyżkę miesiąc póżniej. W ocenie Sądu powód nie przedstawil przekonujących argumentów , że działanie jego w tym zakresie nie było celowe i podyktowane chęcią osiągnięcia korzyści ekonomicznej, dlatego też słuszne było uznanie przez Prezesa umyślności działania i potraktowanie jej jako okoliczności obciążającej, mającej wpływ na wymiar kary. Trudno bowiem przyjąć , że działaniem nieświadomym ze strony przedsiębiorcy było przekazanie informacji o podwyżce opłat od 1 stycznia 2013r. po tej dacie.
Nie zasługuje na uwzglednienie zarzut powoda , że usunął skutki naruszenia poprzez uwzględnienie reklamacji konsumentów , którzy zdecydowali się na odstąpienie od umowy z powodu podwyżki opłat i obciążenie ich opłatami za I 2013 r. z tytułu odbioru odpadów w dotychczsowej wysokości. Do faktycznego usunięcia skutków naruszenia doszłoby wtedy, gdyby powód dobrowolnie zwrócił wszystkim swoim kontrahentom (konsumentom) uzyskaną bezprawnie nadwyżkę opłaty.
Odnośnie zarzutu nieuwzględnienia przez pozwanego w odpowiednim stopniu przesłanki łagodzącej , mającej wpływ na wymiar kary, w postaci zaniechania stosowania zarzucanych praktyk , należy zauważyć ,że zaniechanie w niniejszym przypadku wynikało z charakteru praktyk a nie było skutkiem celowego działania powoda z zamiarem zaniechania praktyk . Dlatego też obniżenie kary jedynie o 5% z tego tytułu było zasadne.
Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę Sąd uznał, iż orzeczone kary za stosowanie praktyk opisanych w w pkt I i II decyzji są adekwatne do stopnia , okresu i okoliczności naruszenia przez powoda przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.
W tym stanie rzeczy Sąd oddalił wniesione odwołanie nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia , na podstawie art. 479 31a § 1 k.p.c.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98k p c - stosownie do wyniku sporu.
SSO Hanna Kulesza
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Hanna Kulesza
Data wytworzenia informacji: