XVII AmE 15/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2016-02-26
Sygn. akt XVII AmE 15/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 26 lutego 2016 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Dariusz Dąbrowski |
Protokolant: |
Sekretarz sądowy Wioleta Żochowska |
po rozpoznaniu w dniu 15 lutego 2016 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa Zakładu Rolniczo – (...) Spółki Akcyjnej w Ś.
przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki
przy udziale zainteresowanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Oddział w P.
o przyłączenie do sieci
na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki
z dnia 6 listopada 2013 roku Nr (...) (...)
orzeka:
1. oddala odwołanie,
2. zasądza od powoda Zakładu Rolniczo – (...) S.A. w Ś. na rzecz pozwanego Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego,
3. zasądza od powoda Zakładu Rolniczo – (...) S.A. w Ś. na rzecz zainteresowanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Oddział w P. kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego,
4. nakazuje pobrać od powoda Zakładu Rolniczo – (...) S.A. w Ś. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 7508,94 zł (siedem tysięcy pięćset osiem złotych dziewięćdziesiąt cztery grosze) tytułem wynagrodzenia biegłego wypłaconego tymczasowo przez Skarb Państwa
Sygn. akt XVII AmE 15/14
UZASADNIENIE
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (zwany dalej Prezesem Urzędu „lub „Prezesem URE”) decyzją (...) z 6 listopada 2013 roku na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy prawo energetyczne oraz art. 104 k.p.a. po rozpoznaniu wniosku 10 sierpnia 2012 roku przedsiębiorcy Zakład Rolniczo- (...) S.A. z siedziba w Ś. w sprawie rozstrzygnięcia sporu dotyczącego odmowy przyłączenie do sieci gazowej, orzekł że na (...) sp. z o.o. Oddział w P. nie ciąży obowiązek zawarcia umowy o przyłączenie do sieci gazowej wysokiego ciśnienia, zakładu produkcyjnego położonego przy ulicy (...) w miejscowości Ś., stanowiącego własność Zakładu Rolniczo- (...) S.A. z siedzibą w miejscowości Ś..
Odwołanie od powyższej decyzji wniósł powód Zakład Rolniczo- (...) S.A. z siedziba w Ś. zaskarżając decyzję w całości, zarzucając jej naruszenie:
1. art. 7 ust. 1 ustawy prawo energetyczne poprzez:
a) błędną jego wykładnię polegającą na przyjęciu, iż brak jest możliwości ekonomicznych przyłączenia do sieci gazowej wysokiego ciśnienia zakładu produkcyjnego powoda,
b) pominięcie publicznoprawnego obowiązku zawarcia umowy o przyłączenie do sieci gazowej polegającego na obowiązku pozwanego podejmowania działań mających na celu i zmierzających do zawarcia umowy;
c) błędnego ograniczenia ekonomicznych warunków przyłączenia do sieci gazowej wyłącznie do aspektów opłacalności, z pominięciem ustawowego obowiązku przyłączenia do sieci;
d) błędnego i pozbawionego logiki przyjęcia, iż brak jest warunków ekonomicznych przyłączenia do sieci pomimo tego, iż powód deklarował, iż będzie w stanie pokryć całkowite koszty realizacji inwestycji przyłączenia do sieci, co w konsekwencji powoduje po stronie Przedsiębiorstwa brak konieczności zainwestowania jakiegokolwiek kapitału w przedmiotową inwestycję, co w sposób logiczny daje wynik ekonomicznie pozytywny;
e) brak dołożenia należytej staranności przy badaniu istnienia warunków ekonomicznych polegającego w szczególności na braku w dokonanych analizach ekonomicznych obliczenia okresu zwrotu przy założeniu ekonomii skali związanej z perspektywą przyłączenia innych użytkowników budowanej sieci oraz pominięciu okoliczności, iż na miejscu zwolnionych mocy na sieci średniego ciśnienia pojawią się nowi odbiorcy, co ma realny wpływ na wymiar ekonomiczny;
f) brak weryfikacji, pomimo ustawowego obowiązku, podanych w decyzji analiz ekonomicznych w kontekście okresu prognozy wielkości poboru paliwa gazowego, możliwości i przyłączenia innych odbiorców do sieci gazowej, podkreślając jednocześnie że analiza nie uwzględnia faktu, iż w bliższej przyszłości, w okresie krótszym niż założone 20 lat eksploatacji, z instalacji zasilania gazowego, korzystać będą kolejni inwestorzy, co może skutkować tylko wzrostem zapotrzebowania na paliwo gazowe, a tym samym wzrost przychodów z jego dystrybucji.
g) uznanie, że brak jest możliwości ekonomicznych przyłączenia do sieci, pomimo tego, iż stwierdzenie braku ekonomicznych warunków dostarczania może wystąpić jedynie w wyjątkowych sytuacjach, czego przykładem jest niekorzystna lokalizacja obiektu odbiorcy, co w niniejszej sprawie nie znajduje zastosowania;
h) pominięciu i braku uwzględnienia w analizie ekonomicznej okoliczności, przy deklaracji powoda, o możliwości pokrycia całkowitych kosztów realizacji inwestycji przyłączenia do sieci, faktu uzyskania korzyść przez Przedsiębiorcę polegającą na sfinansowaniu przez powoda całej infrastruktury i pokryciu kosztów przyłącza, którą w konsekwencji będzie miał obowiązek przenieść na Przedsiębiorcę;
i) pominięciu i braku uwzględnienia w analizie ekonomicznej okoliczności, że Przedsiębiorca musiałby dokonać rozbudowy stacji zasilającej obszar także w przypadku przyłączenia jakiegokolwiek innego podmiotu z uwagi na jej maksymalne wykorzystanie, co także potwierdza ekonomiczność inwestycji;
j) braku zbadania przez pozwanego do jakiej grupy taryfowej jest zaliczany powód, co ma ogromne znaczenie przy analizie ekonomicznej, gdyż właściwe określenie warunków przyłączenia musi wynikać z prawidłowego zakwalifikowania powoda do grupy taryfowej;
2. art. 7 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 9 ustawy prawo energetyczne poprzez brak ich zastosowania, pomimo uznania nieistnienia warunków ekonomicznych do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci gazowej w związku z publicznoprawnym obowiązkiem polegającego na:
a) braku zobowiązania Przedsiębiorstwa do określenia warunków minimalnych do spełnienia przez powoda aby przyłączenie do sieci spełniało warunek ekonomiczny, pomimo publicznoprawnego obowiązku podejmowania działań zmierzających do zawarcia umowy;
b) braku podjęcia próby, pomimo publicznoprawnego obowiązku, skierowania powoda i Przedsiębiorcy do negocjacji ukierunkowanych na zawarcie umowy pomimo, iż powód przejawiał i nadal przejawia taką możliwość i deklarował i nadal deklaruje pokrycie kosztów infrastruktury w całości;
c) pominięciu okoliczności, w którym powód deklaruje możliwość pokrycia całkowitych kosztów realizacji inwestycji, co daje logiczną konsekwencję i potwierdza istnienie ekonomicznych warunków przyłączenia do sieci;
Wobec powyższego powód wniósł o zmianę decyzji poprzez orzeczenie, iż na (...) Sp. z o.o. Oddział w P. ciąży obowiązek zawarcia umowy o przyłączenie do sieci gazowej wysokiego ciśnienia zakładu produkcyjnego powoda oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości.
W odpowiedzi na odwołanie pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o oddalenie odwołania. Pozwany podniósł, iż w jego ocenie wydana decyzja jest prawidłowo, wskazując przy tym, że wnioskowane przez powoda przyłączenie do sieci na zasadach określonych w art. 7 ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne nie spełniało kryterium istnienia warunków ekonomicznych, a Prezes URE nie jest uprawniony do kształtowania umowy w sposób odmienny od zasad określonych w przepisach.
Na rozprawie 15 lutego 2016 roku pełnomocnik zainteresowanego wniósł o oddalenie powództwa i zasadzenie od powoda na rzecz zainteresowanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Sąd Okręgowy ustalił co następuje:
Zakład Rolniczo – (...) S.A. z siedzibą w Ś. wystąpił w dniu 14 listopada 2011 r. do (...) Sp. z o.o. Oddział w P. (Przedsiębiorca) z wnioskiem o określenie warunków przyłączenia do sieci obiektów położonych przy ulicy (...) w miejscowości Ś.. Wniosek ten dotyczył zmiany zasilania z sieci średniego ciśnienia na sieć wysokiego ciśnienia całej instalacji gazowej Wnioskodawcy. Na podstawie obowiązujących umów obiekty Wnioskodawcy zaopatrywane są w gaz siecią średniego ciśnienia należącą do Przedsiębiorcy. Paliwo gazowe zużywane jest przez dwa odbiorniki. Roczne zużycie gazu przez obiekty Wnioskodawcy w roku 2011 wyniosło około 16 min m 3. Wniosek został złożony w związku z planowanym zwiększeniem odbioru paliwa gazowego z uwagi na montaż trzeciego odbiornika, a docelowo zużycie paliwa gazowego ma wzrosnąć do 20 min m 3 rocznie. W dniu 19 marca 2012 r. strony odbyły spotkanie podczas którego ustalały uzgodnienie trasy przyłączenia. Z wyjaśnień Wnioskodawcy wynika, że otrzymał od Przedsiębiorcy zapewnienie wydania warunków przyłączenia zgodnie ze złożonym wnioskiem, w terminie trzech dni od daty spotkania.
(...) Sp. z o.o. Oddział w P. podał, że przeprowadzona analiza techniczno ekonomiczna, uwzględniająca niezbędny zakres rzeczowy związany z przyłączeniem do sieci wysokiego ciśnienia, w zestawieniu z przewidywanym wzrostem sprzedaży gazu według ówcześnie obowiązującej taryfy dla grupy taryfowej W-10 (liczonym w oparciu o planowany wzrost zużycia paliwa gazowego przez Wnioskodawcę o około 4 min m 3/rok) wykazała brak warunków efektywności ekonomicznej inwestycji przy zastosowaniu stawki opłaty za przyłączenie wynikającej z taryfy. W związku z powyższym w dniu 30 kwietnia 2012 r. Przedsiębiorca odmówił wydania warunków przyłączenia obiektów Wnioskodawcy do sieci wysokiego ciśnienia. Przedsiębiorca zaznaczył, że w ramach prowadzonej działalności nie może podejmować decyzji inwestycyjnych nieuzasadnionych ekonomicznie. Jednocześnie Wnioskodawca został poinformowany, że „...możliwe jest wydanie warunków przyłączenia do sieci gazowej średniego ciśnienia".
Powód złożył w dniu 10 sierpnia 2012 roku do Prezesa URE wniosek w sprawie rozstrzygnięcia sporu dotyczącego odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci gazowej wysokiego ciśnienia przez pozwanego, zakładu produkcyjnego położonego przy ulicy (...) w miejscowości Ś., stanowiący własność powoda.
Po dokonaniu wstępnej analizy i stwierdzeniu, że sprawa kwalifikuje się do rozpatrzenia w trybie art. 8 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne, pismem z 20 sierpnia 2012 roku Prezes URE zawiadomił strony o wszczęciu postępowania administracyjnego w powyższej sprawie spornej oraz wezwał je do złożenia wyjaśnień i informacji mogących mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia sprawy.
Przedsiębiorca wyjaśnił, że niezbędny zakres rzeczowy związany z przyłączeniem obiektów Wnioskodawcy do sieci gazowej oraz koszt planowanej inwestycji, ustalono w wysokości 1 500 tys. zł. Powyższa wartość, przyjęta w analizie efektywności ekonomicznej, sporządzonej na okres 20 lat, jako „Koszt inwestycji w roku bazowym" została w 15 roku powiększona o wartość odtworzenia majątku związanego ze stacją gazową (w wysokość nakładów poniesionych w roku bazowym tj. 1 455 tys. zł). W związku z powyższym całkowity koszt przedmiotowej inwestycji w okresie 20 lat (na który została wykonana analiza) wynosi 2 955 tys. zł. Natomiast nakłady poniesione na budowę i modernizację aktualnego przyłącza gazu wraz ze stacją redukcyjno-pomiarową, która obecnie jest przeznaczona do zasilania dwóch odbiorników o mocy 12 900 kW każdy gazem o ciśnieniu średnim wynosi: 24 863,17 zł (przyłącze) oraz 143 895,05 zł (stacja pomiarowo-redukcyjna) przy założeniu, że wartość netto ww. środków trwałych na dzień 30 września 2012 r. wynosiła 22 168,64 zł (przyłącze) i 126 307,88 zł (stacja pomiarowo-redukcyjna).
Wnioskodawca pismem z dnia 6 listopada 2012 roku wyjaśnił, że faktyczne zapotrzebowanie i wielkość zużycia paliwa gazowego uzależnione będą corocznie od decyzji zarządu spółki, podejmowanych na podstawie oceny warunków rynkowych dostawy tego paliwa, a przede wszystkim jego ceny. Decyzje te będą podejmowane także z uwzględnieniem opłacalności wykorzystania alternatywnego źródła zasilania posiadanych instalacji. W przypadku korzystnych ekonomicznie warunków dostawy paliwa gazowego zapotrzebowanie na nie, z uwagi na warunki techniczne instalacji, może wynosić 18 min m 3/rok, a biorąc pod uwagę rozwój działalności, nawet 20 min m 3/rok.
Następnie Przedsiębiorca przedstawił analizy ekonomiczne sporządzone dla trzech wariantów, tj. dla dostarczania paliwa gazowego o ciśnieniu średnim (grupa taryfowa W-7B) ze zwiększeniem mocy przyłączeniowej do Q=4600 m 3/h, zużycie 20 min m 3/rok, tj. wzrost mocy o Q=1450 m 3/h i zużycia o 4 min m 3/rok w stosunku do bieżących wartości, dla dostarczania paliwa gazowego o ciśnieniu wysokim bez zwiększania dotychczasowej mocy przyłączeniowej, tj. Q=3150 m 3/h, przy zużyciu na poziomie 16 min m 3/rok oraz dla dostarczania paliwa gazowego o ciśnieniu wysokim ze zwiększeniem mocy przyłączeniowej do Q=4600 m 3/h i zużyciu 20 min m 3/rok. Analizy wykonano na podstawie obowiązującej do 31 grudnia 2012 r. Taryfy nr 4 Przedsiębiorcy. W analizie ekonomicznej po stronie przychodów uwzględniono umniejszenie wpływów ze sprzedaży dotychczasowych ilości gazu, tj. 16 min m 3/rok i mocy Q=3150 m 3/h według stawek dla grupy taryfowej W-7B.
Następnie Przedsiębiorca przedstawił wyjaśnienie sposobu wyliczenia opłaty za przyłączenie obiektów Wnioskodawcy w trzech omawianych wariantach, następnie załączył projekt warunków przyłączenia i umowy o przyłączenie do sieci wysokiego ciśnienia przedmiotowego zakładu produkcyjnego. Przedsiębiorca jednocześnie poinformował, że podtrzymuje swoje stanowisko wyrażone w toku postępowania.
W dniu 15 kwietnia 2013 roku Wnisokodawca poinformował, że zarówno projekt warunków przyłączenia, jak i umowy o przyłączenie do sieci gazowej wysokiego ciśnienia są zgodne z jego wnioskiem i oczekiwaniami. Ponadto Wnioskodawca złożył uwagę dotyczącą ustalenia kwoty opłaty za przyłączanie, która w jego ocenie winna być wyliczona zgodnie z zapisem części A, pkt 10.la oraz 20.2a obowiązującej Taryfy nr 5 Przedsiębiorcy, tj. na poziomie 455 000 zł + VAT. Wnioskodawca wskazał również, że istniejąca stacja gazowa redukcyjno-pomiarowa I stopnia w Ś., przewidziana do zmiany stanowi własność operatora, lecz została w całości sfinansowana ze środków właściciela Zakładu Rolniczo- (...), poprzednika prawnego Zakładu Rolniczo- (...) spółka akcyjna. Wnioskodawca wskazał również, że zgodnie z obowiązująca taryfą Przedsiębiorcy opłatę za przyłączenie dla grupy przyłączeniowej A, do której kwalifikuje się Wnioskodawca, ustala się na podstawie jednej czwartej rzeczywistych nakładów poniesionych na realizację przyłączenia, chyba że zachodziłaby okoliczność wymieniona w pkt 10.7 Taryfy nr 5 Przedsiębiorcy. Wyjaśniając dalej, Wnioskodawca zwrócił uwagę na fakt, że z projektu warunków o przyłączenie oraz projektu umowy o przyłączenie, a w szczególności pkt 7, 8, 9 oraz 10 wynika, że zmiana przyłączenia wiąże się ze zwiększeniem mocy przyłączeniowej, zatem nie zachodzi okoliczność zapisana w pkt 10.7 Taryfy nr 5 Przedsiębiorcy.
W piśmie z 15 maja 2013 roku Przedsiębiorca podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w przedmiocie braku warunków ekonomicznych przyłączenia obiektów Wnioskodawcy do sieci gazowej wysokiego ciśnienia. Przedsiębiorca wskazał, że wykazane przez niego analizy ekonomiczne wykazały, że przyłączenie zakładu produkcyjnego Wnioskodawcy do sieci gazowej wysokiego ciśnienia nie spełnia warunków ekonomicznych przyłączenia, nawet w przypadku uiszczenia przez Wnioskodawcę opłaty za przyłączenie w wysokości rzeczywistych nakładów na realizację przyłączenia. Brak warunków ekonomicznych w tym przypadku spowodowany jest faktem, iż po zmianie miejsca przyłączenia znacznemu obniżeniu ulegnie stawka opłaty za usługi dystrybucji do zakładu Wnioskodawcy, co spowoduje zmniejszenie wpływów z tytułu świadczenia usług dystrybucji dla tego odbiorcy. Zarazem nie zmienione pozostaną koszty stałe związane z wykonywaniem działalności w zakresie dystrybucji przez Przedsiębiorcę. Powyższe związane jest z ukształtowaniem stawek opłat za świadczenie usług dystrybucji w przypadku sieci średniego i sieci wysokiego ciśnienia w taryfie Przedsiębiorcy, zatwierdzonej przez Prezesa URE. W konsekwencji w przypadku realizacji przyłączenia zgodnie z wnioskiem złożonym przez Wnioskodawcę, obniżenie wpływów z tytułu opłat uiszczanych przez Wnioskodawcę będzie musiał zostać uwzględniony przy kalkulacji nowej taryfy Przedsiębiorcy. W końcowym efekcie zatem ogół odbiorców poniesie skutki realizacji przyłączenia Wnioskodawcy do sieci wysokiego ciśnienia. Przedsiębiorca stwierdził również, że nie powinien w interesie wyłącznie jednego odbiorcy realizować nieracjonalnego z ekonomicznego punktu widzenia przyłączenia oraz, że jego obowiązkiem jest dążenie do ochrony wszystkich odbiorców przed nieuzasadnionym wzrostem stawek taryfowych.
Przedsiębiorca wyraził również swoje stanowisko, m.in. odnosząc się do propozycji Wnioskodawcy przedstawionej w piśmie z 15 kwietnia 2013 roku, wyjaśniając, że tym bardziej brak jest ekonomicznych warunków przyłączenia w przypadku uiszczenia przez Wnioskodawcę opłaty za przyłączenie określonej w Taryfie nr 5 Przedsiębiorcy w wysokości ¼ rzeczywistych nakładów na realizację przyłączenia.
Decyzją nr(...) z 6 listopada 2013 roku Prezes URE orzekł że na (...) sp. z o.o. Oddział w P., zwanej dawniej (...) sp. z o.o. nie ciąży obowiązek zawarcia umowy o przyłączenie do sieci gazowej wysokiego ciśnienia, zakładu produkcyjnego położonego przy ulicy (...) w miejscowości Ś., stanowiącego własność Zakładu Rolniczo- (...) S.A. z siedzibą w miejscowości Ś..
Od powyższe decyzji powód wniósł odwołanie zaskarżając ją w całości.
Przedstawione stanowiska stron nie uległy zmianie.
W celu dokonania ustaleń czy występują przesłanki przyłączenia powoda do sieci zainteresowanego Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego P. G..
W wydanej opinii biegły stwierdził, że:
1) Ocena ekonomiczna zmiany zasilania powoda przeprowadzona przez Przedsiębiorcę została wykonana prawidłowo, a obie oceny efektywności zmiany zasilania wykazały, że przedmiotowe przedsięwzięcie jest ekonomicznie nieopłacalne.
2) Wykonana przez biegłego ocena efektywności ekonomicznej przedsięwzięcia w oparciu o nowe ceny i stawki opłat w Taryfie nr 5 także wykazały nieopłacalność realizacji przedmiotowego przedsięwzięcia.
3) W prowadzonym postępowaniu administracyjnym w pełni udowodniona została zasadność uznania, iż dla przedmiotowego przedsięwzięcia brak jest ekonomicznych warunków przyłączenia, co w efekcie daje podstawę do zwolnienia przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się dystrybucja paliw gazowych z wykonania obowiązku publicznoprawnego zawarcia umowy o przyłączenie do sieci.
4) W chwili obecnej nie ma podstaw do twierdzenia, iż zmiana wartości ciśnienia paliwowego (rezygnacja z poboru gazu pod średnim ciśnieniem na rzecz poboru gazu pod wysokim ciśnieniem) może negatywnie wpływać na innych odbiorców przyłączonych do sieci dystrybucyjnej.
Biegły w pełni podtrzymał powyższe stanowisko tak w uzupełniającej opinii pisemnej, jak też w złożonej przed Sądem uzupełniającej opinii ustnej.
W ocenie sądu opinia biegłego została wykonana prawidłowo, zgodnie z zasadami przeprowadzenia dowodu. Jest ona wiarygodna, pełna i jasna, szczegółowo odnosi się do wszystkich zagadnień jakie zostały postawione przez biegłym. Zgłoszone przez powoda zarzuty są nieuzasadnione i stanowią jedynie polemikę z prawidłowo uzasadnionymi tezami stawianymi przez biegłego. Powód nie przedstawił żadnych zarzutów, które mogłyby stanowić o tym, że opinia jest niepełna lub nierzetelna. Fakt, że jest ona niezgodna z zapatrywaniami powoda nie może stanowić o jej nieprawidłowości.
Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dokumentów załączonych przez strony do pism procesowych oraz znajdujących się w aktach administracyjnych, których to prawidłowości strony nie kwestionowały, a Sąd uznał je za w pełni wiarygodne, a także na podstawie sporządzonej w przedmiotowej sprawie opinii biegłego.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Prawo energetyczne (w brzmieniu obowiązującym od 11 września 2013 roku do 4 maja 2015 roku) przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii jest obowiązane do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie do sieci, na zasadzie równoprawnego traktowania, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania tych paliw lub energii, a żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru. Powyższy obowiązek nie dotyczy przypadku, gdy ubiegający się o przyłączenie do sieci nie ma tytułu prawnego do korzystania z nieruchomości, obiektu lub lokalu, do których paliwa gazowe lub energia mają być dostarczane.
Prezes URE winien więc ustalić, czy istnieją ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania paliw gazowych lub energii, żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru oraz ubiegający się o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci ma tytuł prawny do korzystania z obiektu, do którego paliwa gazowe lub energia mają być dostarczane.
W niniejszym przypadku Prezes URE zbadał istnienie technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia i doszedł do słusznego wniosku, że one istnieją. Prezes URE jednocześnie ustalił iż warunki ekonomiczne przyłączenia sprawiają brak opłacalności inwestycji, co potwierdził również powołany w niniejszej sprawie biegły sądowy w wydanej przez siebie opinii. Negatywny wynik analizy efektywności sprawia, iż Przedsiębiorstwo posiada uzasadnioną powód do odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci gazowej.
Zdaniem Sądu Przedsiębiorca nie może być zobowiązany do zawarcia umowy, której przedmiotem byłaby inwestycja dla niego nieopłacalna, a zatem nie można przyjąć, że ciąży na nim publicznoprawny obowiązek przyłączenia do obsługiwanej przez niego sieci gazowej zakładu produkcyjnego należącego do powoda. Decyzja Prezesa URE o rozstrzygnięciu musi uwzględniać zarówno interesy przedsiębiorstw energetycznych jak i odbiorców paliw i energii. Należy przy tym wskazać, że, jak już niejednokrotnie podkreślano to w orzecznictwie tutejszego Sądu, koszty jakie ponosi przedsiębiorstwo energetyczne są następnie przenoszone w taryfie na pozostałych odbiorców, dlatego też obowiązkiem przedsiębiorstwa energetycznego jest racjonalne planowanie rozbudowy sieci, tak aby nie obciążać innych odbiorców kosztami wynikającymi z tej rozbudowy ponad uzasadnioną potrzebę.
Biegły sądowy przedstawił analizę efektywności ekonomicznej zgodnego z żądaniem powoda, także dla Taryfy obowiązującej od dnia 1 stycznia 2013 roku. Analiza ta wykazała (k. 164 i następne akt sprawy) również nieopłacalność efektywności ekonomicznej przedsięwzięcia. Tym samym biegły stwierdził, że ocena ekonomiczna zmiany zasilania powoda przez zainteresowanego wykonana przez W. Spółkę (...) została wykonana prawidłowo.
W tym miejscu należy dodać, że nie znajdują uzasadnienia zastrzeżenia powoda złożone do opinii biegłego, że nie dokonał on obliczeń, które niosłoby za sobą rozbudowę już istniejącej stacji łączącej obu przedsiębiorców, co byłoby znacznie tańsze, a oparcie się przez biegłego jedynie na kosztach budowy nowej stacji. Biegły składając uzupełniającą ustną opinię na rozprawie w dniu 15 lutego 2016 roku (k. 286) wskazał, że nie zna on żadnego przykładu rozbudowy stacji już istniejącej, nie mógł więc dokonać takich obliczeń z uwagi na brak danych. Podał, że nie znane mu są przypadki rozbudowy stacji istniejącej przy zmianie parametrów dostarczanego gazu. Powód nie podał żadnych danych w jaki sposób ma zostać przeprowadzona jego zdaniem rozbudowa istniejącej stacji i jakie to wygeneruje koszty. Nie może stanowić skutecznego zarzutu do opinii fakt nie przeprowadzenia jakiegoś wariantu przez biegłego. Biegły wykonał dyspozycję Sądu zawartą w postanowieniu dowodowym, zgodnie z posiadaną wiedzą fachową oraz szczegółowo uzasadniając swoje poglądy przedstawione w opinii. Co więcej w przedmiotowej sprawie biegły jednoznacznie uzasadnił dlaczego nie przeprowadził obliczeń dotyczących przebudowy istniejącej stacji, na co powyżej wskazano.
Nie ma racji powód podnosząc, że na zainteresowanym leży publicznoprawny obowiązek zawarcia umowy przyłączenia do sieci gazowej. Obowiązek ten nie jest wobec treści art. 7 ust. 1 ustawy prawo energetyczne bezwarunkowy i bezwzględny. Jest on ograniczony istnieniem warunków technicznych i ekonomicznych. W przedmiotowej sprawie Prezes URE wskazał na niespełnienie warunków ekonomicznych, a powód w postępowaniu sądowym nie przedstawił żadnych dowodów, które prowadziłyby do stwierdzenia, iż zainteresowany przedstawił nieprawidłowe analizy ekonomiczne w postępowaniu administracyjnym prowadzonym przed Prezesem URE. Wszelkie zarzuty dotyczące nierzetelności analizy ekonomicznej zainteresowanego lub jej nieprawidłowej analizy dokonanej przez pozwanego należy uznać za nieprawidłowe w obliczu opinii biegłego sądowego, który jasno i logicznie wskazał na prawidłowość analizy.
Dodać także należy, że przepisy prawa energetycznego nie dają możliwości wydania przez Prezesa URE decyzji, w której mógłby on zobowiązać powoda do pokrycia pełnych kosztów przyłączenia. Umowę taką mogą zawrzeć jedynie powód i zainteresowany. Tak więc oświadczenie powoda, że jest on gotów pokryć koszty inwestycji, nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy w obliczu treści art. 7 ustawy prawo energetyczne.
Uznać należy zatem, że brak spełnienia przesłanek z art. 7 ust. 1 ustawy – Prawo energetyczna uniemożliwia Prezesowi URE nałożenia na Przedsiębiorstwo publicznoprawnego obowiązku przyłączenia do sieci powoda.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 7 ust. 9 prawa energetycznego, to Sąd podziela stanowisko przedstawione przez pozwanego w odpowiedzi na odwołanie. Spór pomiędzy powodem a zainteresowanym jest w fazie postępowania sądowego i do czasu jego prawomocnego zakończenia nie jest możliwe zastosowanie rozwiązań zawartych w powyżej wskazanym przepisie prawa energetycznego. Na tym etapie Prezes URE, a tym bardziej Sąd nie jest władny do kierowania stron do negocjacji prowadzonych w tym trybie.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów na podstawie art. 479 53 § 1 k.p.c. orzekł jak w pkt. I sentencji.
O kosztach postępowania w punkcie 2 i 3 wyrok orzeczono stosownie do wyniku sporu w oparciu o art. 98 k.p.c., w zw. z § 14 ust. 3 pkt. 2 w zw. z § 2 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, zasądzając od powoda na rzecz pozwanego kwotę 360 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Sąd Okręgowy nakazał pobrać od powoda kwotę 7508,94 zł tytułem zwrotu wydatków pokrytych tymczasowo ze Skarbu Państwa na podstawie art. 113 ust. 1 w zw. z art. 83 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku.
SSO Dariusz Dąbrowski
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Dariusz Dąbrowski
Data wytworzenia informacji: