Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 kwietnia 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –

SSO Maciej Kruszyński

po rozpoznaniu 18 kwietnia 2024 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania (...) sp. z o.o. w G.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania (...) sp. z o.o. w G. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 7 listopada 2023 roku, numer (...).(...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) sp. z o.o. w G. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.

Maciej Kruszyński

Sygn. akt XVII AmE 29/24

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 7 listopada2023 r., znak: (...). (...).(...) (PW – (...)), na podstawie art. 168 pkt 1 oraz art. 169 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2023 r. poz. 1436 z późn. zm.) w związku z art. 170 ust 1, ust. 2 pkt 1 i ust. 2a, art. 174 ust. 1 oraz w związku z art. 52 ust. 1, art. 59 pkt 2 ustawy OZE i art. 10 pkt 2 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1524) oraz na podstawie art. 104 k.p.a. i art. 90 ust. 1 ustawy OZE, po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy: (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G., posiadającemu numer identyfikacji podatkowej (NIP): (...) orzekł, że:

1)  przedsiębiorca: (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G., nie przestrzegał za rok 2020, określonego w art. 52 ust. 1 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.) w zakresie, o którym mowa w art. 59 pkt 2 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.) z uwzględnieniem art. 10 pkt 2 ustawy zmieniającej, obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki świadectw pochodzenia energii elektrycznej wytworzonej z biogazu rolniczego od dnia wejścia w życie rozdziału 4 ustawy OZE, tj. od dnia 1 lipca 2016 r., w instalacjach odnawialnego źródła energii znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zlokalizowanych w wyłącznej strefie ekonomicznej, względnie uiszczenia opłaty zastępczej, na zasadach określonych w art. 47 ustawy OZE, w terminie do dnia 30 czerwca 2021 r.;

2)  za niewywiązanie się z obowiązku opisanego w punkcie pierwszym wymierza przedsiębiorcy: (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G., karę pieniężną w kwocie 18 665,23 zł (słownie złotych: osiemnaście tysięcy sześćset sześćdziesiąt pięć 23/100), to jest w wysokości (...) % przychodu uzyskanego przez ww. przedsiębiorcę w 2022 r. z działalności koncesjonowanej polegającej na obrocie energią elektryczną.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. zaskarżając ją w całości.

Odwołujący zarzucił zaskarżonej decyzji:

1)  naruszenie art. 174 ust. 2 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, (zwaną dalej „Ustawą o OZE"), poprzez przyjęcie, że nie zachodzą przesłanki do -odstąpienia od wymierzenia kary, podczas gdy wykładnia celowościowa tego przepisu wskazuje na to, że przesłanki do odstąpienia od wymierzenia kary zostały spełnione;

2)  naruszenie art. 174 ust. 1 w zw. 170 ust. 2 pkt 1 Ustawy o OZE, poprzez brak miarkowania nałożonej na Powoda kary administracyjnej w stosunku do skali ekonomicznych możliwości Powoda i przyjęcie, że zachodzą przesłanki do podwyższenia kary ponad poziom minimalny, w sytuacji, gdy Powód nie ponosi winy za brak realizacji obowiązku z art. 52 ust. 1 Ustawy o OZE.

Wskazując na powyższe Odwołujący wniósł o:

1)  uchylenie zaskarżonej Decyzji w całości;

2)  ewentualnie, na wypadek nieuchylenia Decyzji w całości, wnoszę o zmianę Decyzji w zakresie pkt. 2) poprzez odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej;

3)  ewentualnie, na wypadek stwierdzenia braku przesłanek do odstąpienia od wymierzenia kary pieniężnej w oparciu o art. 174 ust. 2 ustawy o OZE, wnoszę o zmianę Decyzji w zakresie pkt. 2), poprzez obniżenie kary pieniężnej do kwoty minimalnej zgodnie z dyspozycją art. 170 ust. 2 pkt 1 Ustawy o OZE;

4)  zasądzenie na rzecz Powoda od Pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem I instancji według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o:

1.  oddalenie odwołania,

2.  zwolnienie Prezesa URE od udziału w posiedzeniu przygotowawczym, ze względu na hierarchiczną strukturę urzędu i przekazywanie spraw na niższe szczeble, zatem udział pełnomocnika będzie wystarczający, jako osoby mającej pełną wiedzę w niniejszej sprawie,

3.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany zaprzeczył wszelkim twierdzeniom powoda nie przyznanym wprost w treści niniejszego pisma, w szczególności zaprzecza twierdzeniom powoda dotyczącym tego, że doszło do naruszenia:

1)  art. 174 ust. 2 ustawy OZE poprzez przyjęcie, że nie zachodzą przesłanki do odstąpienia od wymierzenia kary, podczas gdy wykładnia celowościowa tego przepisu wskazuje na to, że przesłanki do odstąpienia od wymierzenia kary zostały spełnione;

2)  art. 174 ust. 1 w zw. 170 ust. 2 pkt 1 ustawy OZE poprzez brak miarkowania nałożonej na powoda kary administracyjnej w stosunku do skali ekonomicznych możliwości powoda i przyjęcie, że zachodzą przesłanki do podwyższenia kary ponad poziom minimalny, w sytuacji, gdy powód nie ponosi winy za brak realizacji obowiązku z art. 52 ust. 1 ustawy OZE.

Pozwany jednocześnie oświadczył m.in., że wszystkie wskazane powyżej naruszenia przepisów prawa i twierdzenia powoda są niezasadne, a organ podtrzymuje w całości stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji. Powód w sposób oczywisty, w ocenie pozwanego, dopuścił się naruszenia art. art. 59 pkt 2 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.) z uwzględnieniem art. 10 pkt 2 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1524; dalej: „ustawa zmieniająca”), obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia energii elektrycznej wytworzonej z biogazu rolniczego od dnia wejścia w życie rozdziału 4 ustawy OZE, tj. od dnia 1 lipca 2016 r., w instalacjach odnawialnego źródła energii znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zlokalizowanych w wyłącznej strefie ekonomicznej, względnie uiszczenia opłaty zastępczej, na zasadach określonych w art. 47 ustawy OZE, w terminie do dnia 30 czerwca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Przedsiębiorca - (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. posiada wydaną przez Prezesa URE koncesję numer (...)/ (...) na obrót energią elektryczną na okres od dnia 2 października 2015 r. do dnia 2 października 2030 r. /k. 1 akt adm./

Przedsiębiorca dokonał w 2020 r. sprzedaży energii elektrycznej do odbiorców końcowych w ilości 9 476,242 MWh. W związku z powyższym, był obowiązany do realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 52 ust. 1 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.) w zakresie, o którym mowa w art. 10 pkt 2 ustawy zmieniającej, za okres od dnia 1 stycznia 2020 r. do dnia 31 grudnia 2020 r., na ilość 47,381 MWh. /k. 1, k. 3 akt adm./

Z informacji będących w posiadaniu Prezesa URE wynika, że Przedsiębiorca za okres od dnia 1 stycznia 2020 r. do dnia 31 grudnia 2020 r. nie przedstawił Prezesowi URE do umorzenia świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej z biogazu rolniczego od dnia wejścia w życie rozdziału 4 ustawy OZE, ani nie uiszczał opłaty zastępczej na konto Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. /okoliczność bezsporna/

Brakująca ilość energii elektrycznej niezbędnej do realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 52 ust. 1 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.) w zakresie, o którym mowa w art. 10 pkt 2 ustawy zmieniającej, wynosi 47,381 MWh. /okoliczność bezsporna/

Nieuiszczona opłata zastępcza określona w przedmiotowej sprawie dla potrzeb obliczenia kary pieniężnej wymierzonej na podstawie art. 168 pkt 1 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.) wynosi 14 215,72 zł.

Uwzględniając dyspozycję art. 170 ust. 2 pkt 1 ustawy OZE, minimalna wysokość tej kary nie może być niższa niż (...) zł.

Przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej w kwocie 18 665,23 zł (tj. podwyższeniu jej wysokości ponad poziom minimalny) wzięto pod uwagę fakt, że Przedsiębiorca również za rok 2019 nie wypełnił przedmiotowego obowiązku i został z tego powodu ukarany przez Prezesa URE decyzją z dnia 18 października 2023 r. (znak: (...). (...).(...) (...)). /okoliczność bezsporna/

Prezes URE wziął pod uwagę informacje, znajdujące się w dostępnym w zasobach URE, złożonym przez Przedsiębiorcę, formularzu opłaty koncesyjnej z dnia 30 marca 2023 r., zawierające rozliczenie przychodu osiągniętego w roku 2022 r. z działalności objętej koncesją, zgodnie z którym przychód Przedsiębiorcy z działalności koncesjonowanej, polegającej na obrocie energią elektryczną w roku 2022 wyniósł (...) zł. /k. 78 akt adm./

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o bezsporne twierdzenia stron postępowania oraz o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane, jak też w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje.

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że bezspornym jest w sprawie, iż Przedsiębiorca nie zrealizował obowiązku, o którym mowa w art. 52 ust. 1 ustawy OZE, w zakresie, o którym mowa w art. 59 pkt 2 ustawy OZE z uwzględnieniem art. 10 pkt 2 ustawy zmieniającej w wysokości 47,381 MWh, czyli w odniesieniu do całego wolumenu 9 476,242 MWh energii elektrycznej sprzedanej odbiorcom końcowym w 2020 r. do czego był zobowiązany.

Zgodnie z treścią art. 52 ust. 1 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.), w związku z art. 67 ust. 2 tej ustawy (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.), za rok 2020 na przedsiębiorstwach energetycznych, odbiorcach końcowych, odbiorcach przemysłowych oraz towarowych domach maklerskich lub domach maklerskich, o których mowa w art. 52 ust. 2 ww. ustawy, ciążył obowiązek uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia lub świadectw pochodzenia biogazu rolniczego wydanych odpowiednio dla energii elektrycznej lub biogazu rolniczego, wytworzonych w instalacjach odnawialnego źródła energii znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zlokalizowanych w wyłącznej strefie ekonomicznej, lub na podstawie ustawy – Prawo energetyczne lub obowiązek uiszczenia opłaty zastępczej obliczonej w sposób określony w art. 56 ustawy OZE, w terminie do dnia 30 czerwca 2021 r.

Z kolei zgodnie z art. 59 pkt 2 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.), z uwzględnieniem art. 10 pkt 2 ustawy zmieniającej, obowiązek, o którym mowa w art. 52 ust. 1 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.), uznaje się za spełniony przez podmioty, o których mowa w art. 52 ust. 2 ustawy OZE, jeżeli za 2020 r. udział ilościowy sumy energii elektrycznej wynikającej z umorzonych świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej z biogazu rolniczego od dnia 1 lipca 2016 r. lub ekwiwalentnej ilości energii elektrycznej wynikającej z umorzonych świadectw pochodzenia biogazu rolniczego, lub uiszczonej opłaty zastępczej w:

a) ilości energii elektrycznej sprzedanej odbiorcom końcowym niebędącym odbiorcami przemysłowymi, o których mowa w art. 52 ust. 2 pkt 1 ustawy OZE, albo

b) całkowitej ilości energii elektrycznej wynikającej z zakupu energii elektrycznej na własny użytek, na podstawie transakcji zawieranych we własnym imieniu na giełdzie towarowej lub na rynku organizowanym przez podmiot prowadzący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rynek regulowany, albo

c) całkowitej ilości energii elektrycznej wynikającej z zakupu energii elektrycznej na własny użytek, na podstawie transakcji zawieranych poza giełdą towarową lub rynkiem, o którym mowa w lit. b, będących przedmiotem rozliczeń prowadzonych w ramach giełdowej izby rozrachunkowej przez spółkę prowadzącą giełdową izbę rozrachunkową, przez (...) S.A. lub przez spółkę, której (...) S.A. przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, albo

d) całkowitej ilości energii elektrycznej wynikającej z zakupu energii elektrycznej na podstawie transakcji zawieranych na zlecenie odbiorców końcowych na giełdzie towarowej lub na rynku organizowanym przez podmiot prowadzący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rynek regulowany, albo

e) ilości energii elektrycznej zakupionej na własny użytek – wynosi 0,50 %.

W myśl art. 168 pkt 1 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.), karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia lub świadectw pochodzenia biogazu rolniczego, w terminie określonym w art. 67 ust. 2 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.) oraz na zasadach określonych w art. 47 tej ustawy (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.) albo nie uiszcza opłaty zastępczej, w terminie określonym w art. 68 ust. 2 ustawy OZE.

Z kolei zgodnie z treścią art. 47 ust. 2 ustawy OZE, podmiot, o którym mowa w art. 52 ust. 2 ustawy OZE, jest obowiązany do wykonania obowiązku określonego w art. 52 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, w przypadku, gdy którakolwiek z średnioważonych cen praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia lub świadectw pochodzenia biogazu rolniczego będzie niższa od wartości jednostkowej opłaty zastępczej określonej w art. 56 ustawy OZE.

W odniesieniu do realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 52 ust. 1 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.) w zakresie, o którym mowa w art. 59 pkt 2 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.) z uwzględnieniem art. 10 pkt 2 ustawy zmieniającej, za rok 2020, należy wskazać roczne ceny średnioważone praw majątkowych wynikających ze świadectw błękitnych, obowiązujące odpowiednio w roku 2020 oraz w roku 2021 były większe niż wartość jednostkowej opłaty zastępczej.

Biorąc powyższe pod uwagę, o możliwości realizacji obowiązku za 2020 r., o którym mowa w art. 52 ust. 1 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.) w zakresie, o którym mowa w art. 59 pkt 2 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.) z uwzględnieniem art. 10 pkt 2 ustawy zmieniającej poprzez wniesienie opłaty zastępczej, decydowała miesięczna cena średnioważona praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej z biogazu rolniczego od dnia wejścia w życie rozdziału 4 ustawy OZE, o której mowa w art. 47 ust. 3 pkt 1 ustawy OZE obowiązująca w dacie faktycznej realizacji tego obowiązku – tj. wniesienia (uiszczenia) opłaty zastępczej na rachunek bankowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Zgodnie natomiast z art. 170 ust. 2 pkt 1 ustawy OZE, wysokość kary pieniężnej wymierzonej w przypadku określonym w art. 168 pkt 1 tej ustawy (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.), tj. za nieprzestrzeganie obowiązku określonego w art. 52 ust. 1 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.), nie może być niższa niż kwota obliczona według wzoru zawartego w treści tego przepisu, zgodnie z którym kwotę nieuiszczonej opłaty zastępczej należy pomnożyć przez współczynnik 1,3.

Jednocześnie, zgodnie z art. 170 ust. 1 ustawy OZE, wysokość tej kary wymierzonej w takim przypadku, nie może być wyższa niż 15 % przychodu ukaranego podmiotu, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, a jeżeli kara pieniężna jest związana z działalnością gospodarczą wykonywaną na podstawie koncesji albo wpisu do rejestru działalności regulowanej, wysokość kary nie może być wyższa niż 15 % przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z prowadzonej działalności koncesjonowanej albo działalności wykonywanej na podstawie wpisu do rejestru działalności regulowanej, osiągniętej w poprzednim roku podatkowym. Natomiast zgodnie z postanowieniami art. 174 ust. 1 ustawy OZE, Prezes URE, ustalając wysokość kary pieniężnej, uwzględnia zakres naruszeń, powtarzalność naruszeń lub korzyści finansowe możliwe do uzyskania z tytułu naruszenia.

Przechodząc na grunt przedmiotowej sprawy w odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 174 ust. 2 ustawy OZE należy wskazać, że stosownie do tego przepisu Prezes URE może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli zakres naruszeń jest znikomy, a podmiot zaprzestał naruszania prawa lub zrealizował obowiązek. Powyższy zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. Przedsiębiorca niewątpliwie bowiem nie wykonał obowiązku, o którym mowa wart. 52 ust. 1 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.) w zakresie, o którym mowa w art. 59 pkt 1 ustawy OZE z uwzględnieniem art. 10 pkt 1 ustawy nowelizującej, poprzez nieprzedstawienie do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia lub świadectw pochodzenia biogazu rolniczego. Przedsiębiorca nie zrealizował za rok 2020 przedmiotowego obowiązku w wysokości 47,381 MWh, w odniesieniu do całego wolumenu 9 476,242 MWh energii elektrycznej sprzedanej odbiorcom końcowym. W związku z tym nie można również mówić o znikomym zakresie naruszeń.

Powyższy przepis wymienia przesłanki jakimi powinien kierować się Prezes URE odstępując od wymierzenia kary. W przypadku nieziszczenia się określonych w tym przepisie przesłanek, bez znaczenia pozostają wskazywane przez przedsiębiorcę okoliczności dotyczące przyczyn niewykonania obowiązku, o którym mowa w art. 52 ust. 1 ustawy OZE. Powód podnosił bowiem m.in., że nie uzyskał i nie przedstawił świadectw pochodzenia energii elektrycznej wytworzonej z biogazu rolniczego do umorzenia Prezesowi URE ze względu na wyjątkowe okoliczności występujące , na rynku energii. Okoliczności te były spowodowane wejściem w życie ustawy z dnia 28 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, która wprowadziła zamrożenie cen energii i zaczęła obowiązywać od dnia 01 stycznia 2019 r. Ustawodawca dał podmiotom podlegającym Ustawie zamrażającej ceny energii bardzo mało czasu na zapoznanie się z nowymi przepisami i przygotowanie do ewentualnych zmian, jakie mogą z nich wynikać. Wobec opisanej niepewności prawnej wywołanej przez ustawodawcę, Powód będąc odbiorcą kupującym energię od (...) S.A. do dalszej odsprzedaży, przez długi okres prowadzenia działalności gospodarczej w 2019 r., nie wiedział, czy będzie objęty zamrożeniem cen energii. Zaś z drugiej strony w stosunku do swoich klientów był zobowiązany do podjęcia działań związanych z wejściem Ustawy zamrażającej ceny energii w życie. Okoliczności te należy uznać za nieuzasadnione. Podzielić bowiem należy stanowisko pozwanego, że brak realizacji obowiązku w sposób wskazany w ustawie OZE prowadzi do nadpodaży świadectw powodując niskie ich ceny, co skutkuje tym, że uprawnieni wytwórcy zostają pozbawieni możliwości sprzedaży tych praw po cenach gwarantujących opłacalność inwestycji. Z kolei mechanizm ustawowy ma takim sytuacjom zapobiegać. Sam model wsparcia w postaci systemu zbywalnych świadectw pochodzenia odpowiada za rozwój OZE, umożliwiając instalacjom uczestniczącym w tym systemie generację zysków, wspierając przy tym rozwój konkurencyjności. Ponadto wsparcie energetyki odnawialnej jest też jednym z czynników prowadzących do redukcji emisji gazów cieplarnianych, która stanowi poważne zagrożenie środowiska naturalnego, co służy także podnoszeniu sprawności wytwarzania energii w instalacjach odnawialnych źródeł. Z kolei systemy wsparcia odgrywają kluczową rolę m.in. w kompensacji zwiększonych kosztów produkcji czy inwestycji w nowe źródła lub modernizacji istniejących już technologii. Powyższe stanowi informację powszechnie dostępną. Powód jako przedsiębiorca prowadzący swoją działalność w formie spółki kapitałowej, która charakteryzuje się wyższym stopniem zorganizowania, jest zobowiązany do zachowania należytej staranności w stopniu odpowiadającym profesjonalnemu charakterowi tej działalności, do której zobowiązuje go art. 355 § 2 k.c. Ponadto od podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą polegającą na obrocie energią elektryczną, którą Przedsiębiorca prowadzi od dnia 1 kwietnia 2015 r., oczekuje się zwiększonej staranności w zakresie jej prowadzenia. Jest to bowiem szczególny rodzaj działalności gospodarczej wymagający koncesji, o udzielenie której Przedsiębiorca sam się ubiegał, a która jest działalnością reglamentowaną przez państwo. Podejmując działalność w branży energetycznej, powód winien wykazać się zatem zwiększoną starannością w zakresie przewidywania konsekwencji swoich działań gospodarczych w świetle norm prawa energetycznego czy ustawy OZE. Jest to utrwalony pogląd judykatury (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 14 października 2022 r., VII AGa 550/22).

Brak spełnienia jednej z przesłanek określonych w art. 174 ust. 2 ustawy OZE wyklucza możliwość odstąpienia od nałożenia na powoda kary pieniężnej i w tym zakresie przepis jest jasny, wynikający z jego wykładni językowej. W ocenie Sądu wykluczona jest możliwość zastosowania instytucji odstąpienia od wymierzenia kary, gdy żadna z przewidzianych w art. 174 ust. 2 ustawy OZE przesłanek nie została spełniona.

Za niezasadny należy również uznać zarzut naruszenia art. 174 ust. 1 w zw. 170 ust. 2 pkt 1 ustawy OZE, albowiem z powołanych przepisów nie sposób wywieść dodatkowej przesłanki miarkowania kary ze względu na sytuację ekonomiczną karanego podmiotu. Zgodnie bowiem z art. 174 ust. 1 ustawy OZE ustalając wysokość kary pieniężnej Prezes URE uwzględnia zakres naruszeń, powtarzalność naruszeń lub korzyści finansowe możliwe do uzyskania z tytułu naruszenia. Przy ustalaniu kary pieniężnej odniesiono się do każdej z wynikających z art. 174 ust. 1 ustawy OZE przesłanek miarkowania kary w zaskarżonej decyzji. Natomiast w art. 170 ust. 2 pkt 1 ustawy OZE zawarty został wzór na wyliczenie minimalnej wysokości kary pieniężnej w przypadku niewykonania obowiązku, o którym mowa w art. 52 ust. 1 ustawy OZE. W związku z tym, powyższy przepis ogranicza swobodę działania Prezesa URE w zakresie możliwości nadzwyczajnego złagodzenia wymiaru kary poniżej wysokości kary minimalnej.

W przypadku kary za brak realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 52 ust. 1 ustawy OZE, wytyczne dotyczące uwzględniania sytuacji finansowej przedsiębiorcy zostały zawarte w art. 170 ust. 1 ustawy OZE, zgodnie z którym, wysokość kary nie może być wyższa niż 15 % przychodu ukaranego podmiotu, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, a jeżeli kara pieniężna jest związana z działalnością gospodarczą wykonywaną na podstawie koncesji albo wpisu do rejestru działalności regulowanej, wysokość kary nie może być wyższa niż 15 % przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z prowadzonej działalności koncesjonowanej albo działalności wykonywanej na podstawie wpisu do rejestru działalności regulowanej, osiągniętej w poprzednim roku podatkowym.

Dokonując oceny sytuacji finansowej przedsiębiorcy, wzięto pod uwagę informacje, znajdujące się w złożonym przez powoda formularzu opłaty koncesyjnej z dnia 30 marca 2023 r., zawierające rozliczenie przychodu osiągniętego w roku 2022 r. z działalności objętej koncesją, zgodnie z którym przychód przedsiębiorcy z działalności koncesjonowanej, polegającej na obrocie energią elektryczną w roku 2022 wyniósł (...) zł. Wymierzona przez Prezesa URE kara pieniężna w kwocie 18 665,23 zł stanowi zatem (...) % tego przychodu i mieści się w granicach określonych w art. 170 ust. 1 ustawy OZE.

Uwzględniając zatem dyspozycję art. 170 ust. 2 pkt 1 ustawy OZE, minimalna wysokość tej kary nie może być niższa niż (...) zł. Przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej w kwocie 18 665,23 zł , tj. podwyższeniu jej wysokości ponad poziom minimalny, wzięto pod uwagę fakt, że spółka również za rok 2019 nie wypełniła przedmiotowego obowiązku i została z tego powodu ukarana przez Prezesa URE decyzją z dnia 18 października 2023 r., znak: (...) i wysokość tę należy uznać za adekwatną do zaistniałych naruszeń, ponadto kara pieniężna ma pełnić funkcję prewencji szczególnej i ogólnej, stanowiącej reakcję na naruszenie przepisów, ale także wyraźne ostrzeżenie na przyszłość.

Za niezasadny należy uznać również argument powoda o jego trudnej sytuacji finansowej, albowiem jak wynika ze sprawozdań Zarządu z działalności spółki za rok obrotowy 01.01.2019 - 31.12.2019 oraz za rok obrotowy 01.01.2020 - 31.12.2020, nie miały miejsca negatywne zdarzenia, które mogły wpływać na sytuację finansową powoda w roku 2019 i 2020, na które powołuje się w odwołaniu powód, a z których wynika przewidywana sytuacja finansowa spółki jest dobra, płynność finansowa jest zachowana i nie są znane zagrożenia dla kontynuowania działalności.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawodawca ogranicza możliwość realizacji obowiązku o którym mowa w art. 52 ust. 1 ustawy OZE (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.), poprzez wyłączną realizację w sposób przewidziany w art. 52 ust. 1 pkt 1 tej ustawy (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 r.), tj. poprzez uzyskanie i przedstawienie do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia lub świadectw pochodzenia biogazu rolniczego w przypadku, gdy którakolwiek z średnioważonych cen praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia lub świadectw pochodzenia biogazu rolniczego będzie niższa od wartości jednostkowej opłaty zastępczej określonej w art. 56 ustawy OZE. Powyższa regulacja ma na celu zapewnienie wytwórcom energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych uzyskanie przychodów w sytuacji, w której koszty nabycia praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia nie przekraczają poziomu opłaty zastępczej. Powód w niniejszej sprawie niewątpliwie uzyskał korzyść finansową, rozumianą zarówno jako zwiększenie aktywów, jak i zmniejszenie pasywów lub uniknięcie strat, poprzez nieponiesienie kosztów z tytułu nabycia praw majątkowych wynikających z ww. świadectw pochodzenia.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie od zaskarżonej decyzji na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c. podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 w zw. z art. 99 k.p.c. Zasada odpowiedzialności za wynik procesu polega na obowiązku zwrotu kosztów procesu przez stronę przegrywającą sprawę, tj. powoda który przegrał sprawę w przeważającej części. W konsekwencji kosztami zastępstwa procesowego Prezesa Urzędu, określonymi na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804) na 720,00 zł, obciążono odwołującą spółkę, wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Maciej Kruszyński