Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lipca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –	Sędzia Sądu Okręgowego Ewa Malinowska
Protokolant –	Sekretarz sądowy Joanna Nande

po rozpoznaniu 2 lipca 2024 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) sp. z o.o. z siedzibą w S.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania (...) sp. z o.o. w S. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 18 listopada 2021 r. Nr (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) sp. z o.o. w S. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych, z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Ewa Malinowska

XVII AmE 33/23

UZASADNIENIE

Decyzją z 18 listopada 2021 r. (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 56 ust. 2, ust. 3 pkt 2 i ust. 6 oraz art. 30 ust. l ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 716 ze zm.) w związku z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 735 ze zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (KRS (...), NIP (...)):

1.  stwierdził, że przedsiębiorca: (...) sp. z o. o. odmówił udzielenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki informacji, o których mowa w art. 28 ustawy - Prawo energetyczne, na wezwanie z dnia 24 września 2020 r., znak: (...), którym Prezes URE domagał się udzielenia informacji dotyczących wykonywanej przez Przedsiębiorcę działalności gospodarczej,

2.  stwierdził, że przedsiębiorca: (...) sp. z o. o. odmówił udzielenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki informacji, o których mowa w art. 28 ustawy - Prawo energetyczne, na wezwanie z dnia 3 grudnia 2020 r., znak:(...), którym Prezes URE domagał się ponownie udzielenia informacji dotyczących wykonywanej przez Przedsiębiorcę działalności gospodarczej wobec braku odpowiedzi na wezwanie wskazane w punkcie 1,

3.  wymierzył przedsiębiorcy: (...) sp. z o. o. karę pieniężną za naruszenie opisane w punkcie 1 w wysokości 3 000 zł.

4.  wymierzył przedsiębiorcy: (...) sp. z o. o. karę pieniężną za naruszenie opisane w punkcie 2 w wysokości 6 000 zł.

(decyzja k. 5-7)

Powód (...) sp. z o. o. z siedzibą w S. wniósł odwołanie od tej decyzji zaskarżając ją w całości. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie art. 56 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 56 ust. 2 i 6 oraz art. 28 ust. 1 PE.

Zarzucając powyższe wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i zasądzenie kosztów postępowania.

Pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie i zasądzenie kosztów procesu.

(odpowiedź na odwołanie k. 30-31)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód (...) sp. z o. o. z siedzibą w S. posiada koncesję na obrót paliwami ciekłymi udzieloną przez Prezesa URE decyzją z dnia 14 października 2015 r., Nr (...) (ze zm.) na okres od 14 października 2015 r. do 14 października 2025 r.

(decyzja k. 4-7 akt adm.)

W dniu 24 września 2020 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki działając na podstawie art. 28 PE wezwał powoda do złożenia w terminie 14 dni wyjaśnień poprzez nadesłanie dokumentów i informacji:

1.  wykazu wszystkich osób uprawnionych do reprezentowania Przedsiębiorcy

2.  oryginałów aktualnych informacji z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności wszystkich osób uprawnionych do reprezentowania powoda

3.  oryginału aktualne informacji z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności przedsiębiorstwa jako podmiotu zbiorowego

4.  wykazu wszystkich podmiotów posiadających wobec Przedsiębiorcy znaczący wpływ lub sprawujących nad min kontrolę albo współkontrolę w rozumieniu art. 3 ust. 1pkt 34, 35 i 36 lit. a,b,i f ustawy o rachunkowości

5.  oryginału aktualnej informacji z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności podmiotów wymienionych w poprzednim punkcie.

6.  oryginału zaświadczenia z właściwego oddziału ZUS stwierdzającego, że Przedsiębiorca nie zalega z wpłatą składek na ubezpieczenie społeczne

7.  oryginału zaświadczenia z właściwego urzędu skarbowego , że Przedsiębiorca nie zalega ze zobowiązaniami wobec budżetu państwa

8.  przedłożenia aktualizacji informacji o rodzajach i lokalizacji infrastruktury paliw ciekłych wykorzystywanej do prowadzonej działalności.

Wezwanie zawierało pouczenie o treści art. 28 ust. 1 PE oraz o konsekwencjach wynikających z art. 56 związanych z niezłożeniem żądanych informacji. Wezwanie to doręczono powodowi 30 września 2020 r. Nie udzielił on żądanych informacji.

(wezwanie, k.10, zwrotne poświadczenie odbioru k. 11 akt adm., bezsporne)

W dniu 3 grudnia 2020 r. Prezes URE ponownie skierował wezwanie do powoda zawierające żądanie udzielenia w terminie 14 dni tych samych informacji i przedstawienia dokumentów wskazując jako podstawę prawną żądania art. 28 PE. Pismo to również zawierało pouczenie o zagrożeniu karą pieniężną w przypadku nieudzielenia informacji. Wezwanie to doręczono powodowi w dniu 9 grudnia 2020 r. Na wezwanie to powód również nie udzielił odpowiedzi.

(wezwanie k. 8, zwrotne poświadczenie odbioru k.9. akt adm., bezsporne)

W dniu 13 września 2021 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki zawiadomił powoda o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej powodowi w związku z odmową udzielenia przez Przedsiębiorcę informacji o których mowa w art. 28 PE.

(zawiadomienie k. 1-2 akt adm.)

Pismem z dnia 18 października 2021 r. Prezes URE zawiadomił Przedsiębiorcę o zakończeniu postępowania dowodowego oraz poinformował o możliwości zapoznania się z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, a także złożenia uwag i wyjaśnień. Przedsiębiorca nie skorzystał z przysługujących mu uprawnień.

(zawiadomienie k. 16 akt adm., bezsporne)

W dniu 18 listopada 2021 r. zapadła decyzja zaskarżona w niniejszym postępowaniu.

(decyzja k. 5-7)

W roku 2020 powód osiągnął przychód z działalności koncesjonowanej w wysokości (...) zł.

(formularz opłaty koncesyjnej k. 3 akt adm.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych dokumentów, które nie były kwestionowane przez żadną ze stron i nie budziły wątpliwości.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne, Prezes URE ma prawo wglądu do ksiąg rachunkowych przedsiębiorstwa energetycznego oraz może żądać przedstawienia informacji dotyczących wykonywanej przez to przedsiębiorstwo działalności gospodarczej, w tym informacji o jego projektach inwestycyjnych, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych i innych informacji prawnie chronionych.

Powód niewątpliwie miał statut przedsiębiorstwa energetycznego, gdyż prowadzi działalność gospodarczą polegającą na obrocie paliwami ciekłymi na podstawie udzielonej mu koncesji (art. 3 pkt.12 lit a PE) Bezsporne jest też to, że nie udzielił odpowiedzi na żądanie Prezesa URE oparte o treść art. 28 PE.

Zgodnie z art. 56 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne, karze pieniężnej podlega ten, kto narusza obowiązki wynikające bądź z ustawy, bądź z aktów wykonawczych do ustawy, bądź też z koncesji. Ponadto zgodnie z art. 56 ust. 1 pkt 7 ustawy PE karze pieniężnej podlega ten, kto odmawia udzielania informacji, o których mowa w art. 28 tej ustawy.

Stosownie do art. 56 ust. 3 pkt 2 ustawy - Prawo energetyczne wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1 pkt 7, 7a i 12, nie może być niższa niż 2000 zł i wyższa niż 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, a jeżeli kara pieniężna związana jest z działalnością prowadzoną na podstawie koncesji, wysokość kary nie może być niższa niż 2000 zł i nie może być wyższa niż 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym.

Zgodnie z art. 56 ust. 6 PE ustalając wysokość kary pieniężnej Prezes URE uwzględnia stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe.

Powód w odwołaniu twierdził, że żądane przez Prezesa URE dokumenty i informacje miały być złożone w postępowaniu o zmianę koncesji, którego pełnym dysponentem jest koncesjonariusz, który może aż do zakończenia postępowania wniosek swój cofnąć, zmienić lub ograniczyć. W związku z tym w ocenie powoda brak jest podstaw do ukarania koncesjonariusza karą pieniężną, a konsekwencją nieuzupełnienia wniosku powinno być jego oddalenie. W tym zakresie Sąd podziela stanowisko pozwanego, że trwające postępowanie administracyjne o zmianę koncesji nie wyłącza stosowania art. 28 ust. 1 PE ani w tym postępowaniu, ani równolegle z toczącym się postępowaniem. Przepis art. 28 ust. 1 ustawy PE nie uzależnia uprawnienia Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki do żądania informacji od zaistnienia jakichkolwiek przesłanek, ani nie zawiera żadnych wyłączeń.

Ponadto, jak twierdzi pozwany w odpowiedzi na odwołanie (czemu powód nie zaprzeczył) wezwania z 24 września 2020 r. i 3 grudnia 2020 r., które skutkowały wszczęciem postępowania o wymierzenie kary pieniężnej i w konsekwencji czego wydano decyzję zaskarżoną w niniejszym postępowaniu skierowane zostały do powoda w ramach monitorowania działalności przedsiębiorstw energetycznych przez Prezesa URE, a nie w ramach postępowania o zmianę decyzji koncesyjnej, które zainicjował powód. Sąd podziela stanowisko pozwanego, że bez znaczenia jest to, że dotyczyły tego samego zakresu informacji, bowiem art. 28 ust. 1 PE tego nie zabrania. Obowiązkiem powoda było udzielenie informacji i skoro tego nie uczynił naraził się na odpowiedzialność z art. 56 ust. 7 PE.

Oceniając szkodliwość czynu Prezes URE trafnie uznał, że niedopełnienie przez Przedsiębiorcę obowiązku udzielenia informacji pozbawiało go określonych istotnych informacji na temat Przedsiębiorcy jako koncesjonariusza, co negatywnie wpływa na możliwość realizowania przez niego ustawowych kompetencji w kwestiach regulacyjnych zmierzających do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego, prawidłowej gospodarki paliwami i energią oraz ochrony interesów odbiorców. Sąd podziela stanowisko pozwanego, że udzielanie informacji musi odbywać się terminowo, rzetelnie i przez osoby, których uprawnienie do reprezentacji jest ujawnione w rejestrze albo ewidencji ewentualnie zostanie wykazane odpowiednim dokumentem prywatnym w chwili udzielania informacji. Informacje, których Prezes URE żądał w wezwaniach były bardzo istotne z punktu widzenia zachowania koncesji przez Przedsiębiorcę, ponieważ mogły dowodzić wystąpienie okoliczności uzasadniających cofnięcie koncesji Przedsiębiorcy, a jednocześnie Prezes URE ma bardzo ograniczone możliwości uzyskania ich z innych źródeł niż Przedsiębiorca. Zatem Prezes URE trafnie przyjął, że szkodliwość czynów była duża.

Co do stopnia zawinienia Prezes URE trafnie przyjął, że nie udzielając informacji powód działał ze świadomością obowiązujących przepisów, bowiem w obu wezwaniach zamieszczono pouczenie o treści art. 28 ust. 1 oraz art. 56 ust. 1 pkt 7 ustawy – P.E., a zatem popełnił delikty w pełni świadomie i celowo, nadto odmowę na wezwanie 2. cechowała dodatkowo uporczywość. Trafnie zatem pozwany przyjął duży stopień zawinienia w odniesieniu do obu czynów.

Rację ma też pozwany, że odpowiedzialność Przedsiębiorcy za popełnione przewinienie ma charakter obiektywny. Nie jest zatem konieczne wykazanie jego winy umyślnej lub nieumyślnej.

Oceniając dotychczasowe zachowanie przedsiębiorcy Prezes URE trafnie uwzględnił, że Przedsiębiorca w chwili popełnienia każdego z czynów opisanych w niniejszej decyzji nie był karany przez Prezesa URE na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 7 ustawy - Prawo energetyczne, chociaż w stosunku do powoda wymierzona została kara w decyzji z 17 czerwca 2021 r. od której powód się odwołał.

Prawidłowo Prezes URE dokonał oceny możliwości finansowych powoda z uwzględnieniem informacji zawartych w przedłożonym przez Przedsiębiorcę formularzu w sprawie opłaty koncesyjnej (rozliczenie przychodu osiągniętego w roku 2020), z którego wynika, że Przedsiębiorca uzyskał w 2020 r. przychód z działalności koncesjonowanej w kwocie (...) zł. Zatem kara orzeczona w punkcie 3 stanowi ok. (...) przychodu z działalności koncesjonowanej, osiągniętego przez Przedsiębiorcę w 2020 r., natomiast kara orzeczona w punkcie 4 stanowi ok. (...) tego przychodu. Sąd podziela stanowisko Prezesa URE, że wysokość każdej z obu kar pozostaje w takiej proporcji do uzyskanego przychodu, że nie będzie rzutować na stabilność finansową Przedsiębiorcy, nie spowodują ani likwidacji ani upadłości Przedsiębiorcy. Kary te mają szansę spełnić funkcję prewencji szczególnej i ogólnej, będąc zarówno realną dolegliwością dla ukaranego podmiotu, jako reakcja na naruszenie przez niego przepisów, a także ostrzeżeniem na przyszłość. Równocześnie są one adekwatne do stopnia zawinienia i stopnia szkodliwości popełnionych czynów oraz powinny zadziałać wychowawczo na ukarany podmiot.

Sąd podziela także stanowisko Prezesa URE co do tego, że brak było w niniejszej sprawie podstaw do zastosowania art. 56 ust. 6a PE zgodnie z którym Prezes URE może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli stopień szkodliwości czynu jest znikomy, a podmiot zaprzestał naruszania prawa lub zrealizował obowiązek. Powód nie zrealizował obowiązku, co jest niesporne, a także, nie można przyjąć, że szkodliwość czynu była znikoma, co opisano powyżej.

Z tych względów Sąd Okręgowy w Warszawie - oddalił wniesione przez powoda odwołanie na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na nieuwzględnienie odwołania, powoda należało uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niego na rzecz pozwanego zwrot kosztów procesu, na które złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 720,00 zł ustalone w oparciu § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015, poz. 1804 ze zm.).

SSO Ewa Malinowska