Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –

Sędzia SO Andrzej Turliński

po rozpoznaniu 28 kwietnia 2023 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania (...) Sp. z o.o. w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania (...) Sp. z o.o. w W. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 23 grudnia 2021 r. Nr (...)

I.oddala odwołanie,

II. zasądza od (...) Sp. z o.o. w W. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) z tytułu zwrotu kosztów procesu.

Sędzia SO Andrzej Turliński

Sygn. akt XVII AmE 48/22

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 grudnia 2021 r. Nr(...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes URE, pozwany) na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12 w związku z art. 56 ust. 2, ust. 3 i ust. 6 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 2021 r. poz. 716 ze zm.) oraz w związku z art. 104 k.p.a., po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy – (...) Sp. z o.o., dawniej (...) Sp. z o.o., z siedzibą w W. (powód) orzekł, że powód naruszył warunek 2.1.2, koncesji na obrót paliwami ciekłymi z dnia 17 grudnia 2018 r. Nr (...) z późn. zm. udzielonej powodowi za okres 17 grudnia 2018 r. do dnia 31 grudnia 2030 r., w ten sposób, że dokonywał przetaczania pali ciekłych niezgodnie z obowiązującymi przepisami – pkt 1 decyzji.

W pkt 2 decyzji za działanie opisane w pkt 1 Prezes URE wymierzył powodowi karę pieniężną w wysokości 30.000 zł.

Od ww. decyzji powód wniósł odwołanie zaskarżając decyzję w całości. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie:

art. 56 ust. 6 Prawa energetycznego poprzez nieuwzględnienie stopnia zawinienia oraz zachowania powoda i jego możliwości finansowych, a to w zw. z art. 56 ust. 3 Prawa energetycznego, a mianowicie wymierzenia kary pieniężnej w wysokości przekraczającej możliwości finansowe powoda i nie współmiernie wysokiej biorąc pod uwagę możliwości finansowe koncesjonariusza, ale także stopień szkodliwości zarzucanych czynów i stopień zawinienia powoda,

art. 56 ust. 3 Prawa energetycznego poprzez błędne wyliczenie kary pieniężnej oraz nieprawidłowe ustalenie wysokości przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym

art. 6, art. 7, art. 77 § 1, art. 80 k.p.a. poprzez:

uznanie, że elastyczne przewody przeładunkowe do napełniania i opróżniania cystern będące ich stałym wyposażeniem nie spełniające wymogów rozporządzenia Ministra Transportu z dnia 20 września 2006 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 34) (Rozp. WTDT), mogą być wykorzystywane jedynie do opróżniania cystern,

poprzez odnoszenie operacji przeładunku paliw ciekłych z wykorzystaniem zbiorników magazynowych o pojemności 60m ^{( 3)}, trzech zbiorników naziemnych dwupłaszczowych o pojemności 5m ^{( 3)}, dwóch zbiorników naziemnych dwupłaszczowych o pojemności 2,5m ^{( 3 )}oraz pojazdów (autocystern) (...) i (...)o pojemności 18m ^{( 3)}, każdy do przepisów rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz.U. z 2014 r poz. 1853) (Rozp. techniczne), mimo, iż zbiorniki te nie należały do infrastruktury stacji paliw płynnych zlokalizowanej w C. ul. (...),

poprzez niewykazanie, że przeładunki będące przedmiotem sporu wywoływały lub mogły wywołać zagrożenie pożarowe oraz oddziaływały niekorzystnie na środowisko naturalne.

naruszenie art. 156 § 1 pkt 3) k.p.a. pomimo, iż z tytułu dokonywania obrotu przy wykorzystaniu autocystern i wskazanych w skarżonej decyzji zbiorników magazynowych zlokalizowanych w C. przy ul. (...), Spółka została już ukarana karą pieniężną w wysokości 100.000 PLN wynikającą z decyzji Prezesa URE z dnia 17 czerwca 2021 r. Nr (...)

błąd w ustaleniach faktycznych polegający na bezpodstawnym i niemającym oparcia w zebranym materiale dowodowym, iż powód nie podejmował działań mających na celu właściwe wypełnienie warunków koncesji, także tych informacyjnych wobec Prezesa URE, a przez to dopuścił się zawinionych naruszeń przy wykonywaniu działalności i uznaniu, iż stopień zawinienia powoda był duży, podczas gdy powód wykazał się należytą starannością w tym względzie oraz udzielił Prezesowi URE, na jego żądanie, żądanych informacji,

przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i w konsekwencji całkowicie dowolną ocenę zgromadzonego materiału dowodowego, co doprowadziło do uznania, iż działania powoda nie miały znikomego stopnia szkodliwości, a także do uznania, że wymierzona kara pieniężna jest adekwatna do dokonanego naruszenia pomimo, iż okoliczności sprawy uprawniały Prezesa URE do zastosowania normy art. 56 ust. 6a Prawa energetycznego i odstąpienia od wymierzenia kary, a przynajmniej wymierzenia jej w dolnych granicach,

przyjęcie przez organ w postępowaniu dowodowym biernej postawy, podczas gdy organ powinien podjąć wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, a ponadto niezebranie całego materiału dowodowego w sprawie oraz prowadzenie postępowania ukierunkowanego na z góry założony cel i gromadzenie tylko tych dowodów, które ten cel przybliżają,

nie podjęciu wszystkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, a w szczególności nie uwzględnienie żadnych wyjaśnień i okoliczności wskazywanych przez powoda w trakcie dotychczasowego postępowania, w szczególności złożonych przez powoda wyjaśnień, w tym oraz w innych prowadzonych aktualnie przed Prezesem URE postępowaniach.

Wobec powyższych zarzutów powód wniósł o uchylenie i zmianę zaskarżonej decyzji poprzez orzeczenie uchylenia kary pieniężnej nałożonej na powoda i umorzenie postępowania w niniejszej sprawie jako bezprzedmiotowego oraz o zasądzenie na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W odpowiedzi Prezes URE wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy w Warszawie ustalił następujący stan faktyczny.

Decyzją z dnia 17 grudnia 2018 r. Nr (...) (k. 39 – 41V akt adm.) z późn. zm. udzielona została powodowi koncesja na obrót paliwami ciekłymi. Zgodnie z brzmieniem warunku 1, określającego przedmiot i zakres działalności, powód uprawniony był do obrotu:

benzynami silnikowymi o kodach CN: (...), olejami napędowymi o kodach CN (...) oraz gazem płynnym (LPG) o kodach: (...) oraz (...), z wyłączeniem mieszanin propan – butanu uzyskiwanych w procesach uzdatniania płynów złożowych, przy wykorzystaniu stacji paliw położonej w C. przy ul. (...);

olejami napędowymi o kodach CN (...) bez wykorzystania infrastruktury technicznej.

W toku prowadzonego przez Prezesa URE postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej Nr (...), pismem z dnia 17 maja 2021 r. (k. 1 – 2 akt adm.) powód poinformował, iż „W przypadku załadunków paliw ciekłych wskazanych w systemie SENT – C., ul. (...) wyjaśniam, że w lokalizacji tej, paliwo jest przechowywane z użyciem następujących pojemności: zbiornika magazynowego o pojemności 60.000 litrów, pojazdu marki (...) z komorami o pojemności 18.000 litrów, pojazdu marki (...) z komorami o pojemności 18.000 litrów. Dodatkowo wyjaśniam, że w lokalizacji tej znajdują się 3 (trzy) zbiorniki typu dwupłaszczowego o pojemności 5.000 litrów każdy oraz dwa zbiorniki typu dwupłaszczowego o pojemności 2.500 litrów każdy. (…) Załadunek i rozładunek odbywa się z użyciem urządzeń załadowująco – rozładowujących zainstalowanych na pojazdach.” Wobec powyższego, na podstawie art. 28 ust. 1 Prawa energetycznego, pismem z dnia 28 maja 2021 r. Nr (...) (k. 4 – 5 akt adm.) powód został wezwany do nadesłania, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania, szczegółowych wyjaśnień dotyczących wymienionych w piśmie z dnia 17 maja 2021 r. (w toku postępowania administracyjnego Nr(...)) trzech zbiorników dwupłaszczowych o pojemności 5000 litrów każdy i dwóch zbiorników dwupłaszczowych o pojemności 2500 litrów każdy, posadowionych na terenie stacji paliw ciekłych zlokalizowanej w C., ul. (...). Jednocześnie wezwano powoda do wskazania rodzajów przechowywanych w nich produktów i ich przeznaczenia oraz sprecyzowania, czy są to zbiorniki podziemne czy naziemne.

Pismem z dnia 8 czerwca 2021 r. (k. 6 akt adm.) powód poinformował, że „W lokalizacji w C. przy ul. (...) znajdują się 3 (trzy) zbiorniki produkcji (...) o pojemności 5.000 litrów każdy oraz dwa zbiorniki produkcji (...) o pojemności 2.500 litrów każdy. Wszystkie zbiorniki są zbiornikami dwupłaszczowymi. W zbiornikach tych są przechowywane oleje napędowe o kodzie CN (...). Zbiorniki te wykorzystywane były do magazynowania paliwa o wskazanych kodach CN, a następnie jego odsprzedaży z wykorzystaniem środków transportu – cystern drogowych. Wymienione zbiorniki są zbiornikami naziemnymi.”.

Niezależnie od powyższego, na podstawie art. 23r Prawa energetycznego w związku z art. 12 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi, pismem z dnia 19 listopada 2019 r. Nr (...) (k. 8 akt adm.) Prezes URE zwrócił się do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej z prośbą o przekazanie znajdujących się w systemie monitorowania drogowego przewozu towarów informacji dotyczących powoda.

W odpowiedzi pismem z dnia 10 stycznia 2020 r. Nr (...)(k. 9 akt adm.) Szef Krajowej Administracji Skarbowej przekazał Prezesowi URE wskazane wyżej informacje. W następstwie analizy nadesłanych danych stwierdzono, iż powód dokonywał dostaw paliw ciekłych do innych podmiotów przy wykorzystaniu cystern drogowych o numerach rejestracyjnych (...) oraz (...), przy czym jako lokalizację załadunku powołanych pojazdów wskazano lokalizację: C., ul. (...). Jednocześnie w systemie SENT nie są uwidocznione przejazdy powołanych cystern drogowych na bazy paliw ciekłych (z wyjątkiem dwóch przypadków), natomiast regularnie wskazany jest pojazd o numerze rejestracyjnym (...) oraz naczepa (...), które wykonują przejazdy jedynie z bazy paliw ciekłych do lokalizacji C., ul. (...).

W związku z tym, że powód mógł dokonywać przetaczania paliw ciekłych pomiędzy naziemnymi zbiornikami magazynowymi paliw ciekłych a zbiornikami transportowymi cystern drogowych, a więc niezgodnie z warunkiem 2.1.3. oraz 2.1.2. udzielonej koncesji na obrót paliwami ciekłymi i niezgodnie z obowiązującymi przepisami oraz w sposób mogący powodować zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz narażający na powstanie szkód materialnych. zawiadomiono powoda o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie wymierzenia kary pieniężnej w związku z możliwością naruszenia przez powoda warunku 2.1.2. oraz warunku 2.1.3. koncesji na obrót paliwami ciekłymi z dnia 17 grudnia 2018 r.

Powód został wezwany do nadesłania:

1. informacji o ogólnej sytuacji finansowej;

2.zestawienia wszystkich operacji przetaczania paliw ciekłych zrealizowanych przez powoda z naziemnych zbiorników magazynowych paliw ciekłych zlokalizowanych pod adresem C., ul. (...), do zbiorników transportowych eksploatowanych cystern drogowych;

3. wskazania urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych cystern drogowych, które wykorzystywał w celu dokonywania przeładunku paliw ciekłych pomiędzy naziemnymi zbiornikami magazynowymi paliw ciekłych posadowionymi pod wskazanym adresem, a zbiornikami transportowymi cystern drogowych wraz z kopiami dokumentów wydanych przez właściwe jednostki dozoru technicznego zezwalających na eksploatację tego urządzenia.

W odpowiedzi pismem z dnia 28 września 2021 r. (k. 47 akt adm.) powód wniósł o prolongatę wyznaczonego w zawiadomieniu z dnia 9 września 2021 r. Nr (...)terminu na udzielenie odpowiedzi. Pismem z dnia 5 października 2021 r. Nr (...) (k. 49 akt adm.) Prezes URE przychylił się do wniosku powoda.

Z kolei pismem z dnia 6 października 2021 r. (k. 51 – 52 akt adm.) powód poinformował między innymi, iż naziemne zbiorniki magazynowe paliw ciekłych posadowione pod adresem C., ul. (...): „nie są wyposażone w urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników. Rozładunek paliwa z cysterny do zbiornika cia odbywał się zrzutem grawitacyjnym, zaś załadunek paliwa na cysternę ze zbiornika odbywał się przy pomocy zainstalowanych na cysternie, posiadających wszystkie niezbędne zgłoszenia, urządzeń. Napełnianie zbiornika odbywało się grawitacyjnie z autocystern, zaś tankowanie przy wykorzystaniu autocystern wyposażonych w układy umożliwiające samonapełnianie.”. Zdaniem powoda „Zbiorniki magazynowe były posadowione na terenie utwardzonym, wyposażone w niezbędne zabezpieczenie ochrony przeciwpożarowej oraz urządzenia zabezpieczające z zakresu ochrony środowiska. Zbiorniki te posiadają wszelkie niezbędne badania i dopuszczenia do użytkowania zgodnie z obowiązującymi przepisami.”.

Niezależnie od powyższego powód wskazał, że została już na niego nałożona administracyjna kara pieniężna w związku z eksploatowaniem cystern drogowych niezgodnie z przedmiotem i zakresem udzielonej koncesji na obrót paliwami ciekłymi. W jego ocenie „należy uznać, że postępowanie w przedmiocie wymierzenia kolejnej kary pieniężnej, de facto za to samo naruszenie, to jest za obrót paliwami ciekłymi z wykorzystaniem środków transportu jest niezasadne i stanowi próbę ukarania przedsiębiorcy kolejny raz, za ten sam czyn.”.

Ponadto wskazał, że operacje przetaczania paliw ciekłych pomiędzy cysternami a zbiornikami magazynowymi paliw ciekłych „spółka dokonywała sporadycznie i bardzo rzadko. Zdarzało się to tylko w sytuacjach, gdy stany magazynowe nie pozwalały na pełny rozładunek cysterny przyjeżdżającej z bazy paliw. W ostatnim czasie spółka w ogóle nie dokonywała takich operacji. Spółka jednak nie prowadziła takich ewidencji czy też zestawień.”. Jednocześnie powód oświadczył, że załącza do pisma z dnia 6 października 2021 r. zestawienie operacji przetaczania paliw ciekłych pomiędzy zbiornikami magazynowymi albo cysternami. Jednakże do powołanego pisma nie został dołączony jakikolwiek załącznik mogący stanowić wskazane zestawienie.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Odwołanie jest bezzasadne, a zaskarżona nim decyzja prawidłowa.

Jak wynika z postanowienia 2.1.2. wydanej powodowi w dniu 17 grudnia 201`8 r. koncesji na obrót paliwami ciekłymi ( k 39 – 41 akt administracyjnych) koncesjonariusz jest obowiązany do wykonywania działalności w sposób nie powodujący zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz nie narażający na powstanie szkód materialnych.

W ocenie Sądu powód naruszył przywołane wyżej postanowienie w sposób podany w decyzji. Uważna lektura odwołania dała postawę do przyjęcia, że nie zakwestionowano w nim faktu wielokrotnego przetaczania na stacji paliw znajdującej się w C. przy ul. (...) paliw ciekłych ze zbiorników stacji na pojazdy - cysterny transportowe. Skarżący skupił się na próbie wyjaśnienia, że „dysponując protokołami badań TDT, świadectwami jakości, legalizacjami urządzeń pomiarowych zainstalowanych na auto cysternach nie mógł przypuszczać, że cysterna wraz z osprzętem może służyć jedynie jako zbiornik możliwy do napełnienia wyłącznie na bazie paliw i możliwy do opróżnienia wyłącznie na stacjach paliw”. Powód polemizował z przedstawioną w decyzji oceną, w świetle której na stacji paliw nie można przeładowywać paliw ciekłych ze zbiorników magazynowych na autocysterny. Podkreślał, że ani autocysterny ani stacje paliw nie posiadają urządzeń NO. W związku z tym dokonana przez Prezesa URE „literalna wykładnia przepisów rozporządzenia WTDT w przypadku zaopatrywania odbiorców końcowych w paliwa przy wykorzystaniu cystern drogowych, spowodowałoby pozbawienie tysięcy odbiorców końcowych normalnego funkcjonowania, zarówno w obszarze społecznym i gospodarczym”.

W tym miejscu należało powodowi przypomnieć, że koncesjonariusz jest obowiązany do przestrzegania obowiązujących przepisów, w tym przepisów o przeciwpożarowych, ochronie środowiska i o bezpieczeństwie ekologicznym, a nałożenie na niego kary pieniężnej za nieprzestrzeganie ogólnie sformułowanego obowiązku wynikającego z koncesji (art. 56 ust. 1 pkt 12 PE) jest dopuszczalne także wtedy, gdy obowiązek ten można zrekonstruować z przepisów powszechnie obowiązującego prawa dotyczących działalności koncesjonowanej (tak uchwała Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 2019 r. sygn.. akt I NSZP 1/19).

W świetle treści przepisu art. 3 pkt 10f PE instalacje magazynowe paliw ciekłych to zbiorniki magazynowe oraz instalacje przeładunkowe paliw ciekłych wykorzystywane do przechowywania oraz przeładunku paliw ciekłych z wyłączeniem stacji paliw ciekłych. Z kolei według z unormowania art. 3 pkt 10h PE stacja paliw ciekłych to zespół urządzeń służących do zaopatrywania w paliwa ciekłe w szczególności pojazdów, w tym ciągników rolniczych, maszyn nieporuszających się po drogach, a także rekreacyjnych jednostek pływających.

Z przywołanych definicji ustawowych PE wynika, że przeznaczeniem stacji paliw ciekłych jest wyłącznie wydawanie paliw w celu jego zużycia przez nabywcę na potrzeby własne np. w pojazdach silnikowych.

Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia czy powód popełnił delikt tankując cysternę drogową na stacji paliw przy pomocy odmierzacza paliw jest normatywne wyjaśnienie do jakich celów służy stacja paliw i cysterna drogowa.

Stacje paliw ciekłych nie służą w żadnym razie do magazynowania i przeładunku takich paliw, ponieważ do wykonywania tych czynności przeznaczone są bazy paliw ciekłych, o których mowa w dziale II „Bazy paliw płynnych” rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych oraz ich usytuowanie z dnia 21 listopada 2005 r. (tekst jednolity Dz.U. z 2014 r. poz. 1853) powoływanego dalej przez Sąd jako „Rozporządzenie”, a przez powoda jakoWTDT.

Zgodnie z § 1 pkt 5 Rozporządzenia baza paliw płynnych (terminal) to obiekt budowalny przeznaczony do magazynowania i przeładunku ropy naftowej i produktów naftowych. Z przytoczonych przepisów wynikają jednocześnie prawne pojęcia „magazynowania” paliw płynnych na stacji paliw płynnych i bazie paliw płynnych. Różnią się one w tym sensie, że magazynowanie na stacji paliw następuje w celu „załadunku” w rozumieniu „zaopatrywania”, natomiast magazynowanie w bazie paliw płynnych ma miejsce w celu „przeładunku”. Sens tego rozróżnienia na potrzeby rozpatrywanej sprawy jest taki, że przeładunek paliw płynnych na cysternę drogową jest możliwy tylko przy użyciu urządzeń i instalacji bazy paliw płynnych, nigdy zaś na stacji paliw płynnych, która wydaje takie paliwo wyłącznie w celu „zaopatrywania” „w szczególności pojazdów”, a więc w szczególności zużycia paliwa przez pojazdy. W zgodzie z powyższym pozostaje treść § 134 ust. 1 Rozporządzenia, według którego zasilanie zbiorników magazynowych stacji paliw płynnych w paliwa płynne powinno odbywać się za pomocą cystern lub innych środków transportu dopuszczonych do przewozu materiałów niebezpiecznych. Treść analizowanych przepisów daje podstawę do przyjęcia, iż na stacjach paliw płynnych możliwy jest wyłącznie rozładunek cystern drogowych, w żadnym zaś przypadku ich załadunek.

Nie do przyjęcia jest pogląd powoda, według jakiego cysterna drogowa jest urządzeniem NO. W par.54 i par. 55 rozporządzenia określono, że badanie odbiorcze urządzenia NO przeprowadza się w miejscu jego eksploatacji. Zatem urządzenie to nie może być urządzeniem technicznym eksploatowanym poza ściśle określonym miejscem jego posadowienia(szczególnie w zestawieniu z unormowaniem par. 47 ust. 1, gdzie wielokrotnie jest mowa o konkretnych strefach pracy urządzenia NO czy strefach zagrożonvch wybuchem). W związku z tym nie można uznać cysterny drogowej, jako urządzenia mobilnego, za urządzenie techniczne NO. W konsekwencji nie jest też możliwe uzyskanie dla cysterny drogowej dopuszczenia do użytkowania jako urządzenia NO.

Reasumując, przetaczanie paliw w takich obiektach jak bazy paliw płynnych obwarowane jest spełnieniem przez nie określonych wymogów, w tym odnoszących się do zachowania bezpieczeństwa ludzi i ochrony środowiska. Łączy się to z uzyskaniem przez przedsiębiorcę odpowiednich zaświadczeń i pozwoleń. Powód nimi nie dysponował, ponieważ nie prowadził bazy paliw ciekłych tylko stację paliw. W związku z tym wykraczając w wykonywanej działalności poza zakres określony w pkt 1 koncesji powód naruszył przepisy prawa mające na celu stworzenie bezpiecznych warunków obrotu paliwami ciekłymi. Te zaś mają minimalizować zagrożenie pożarowe i służyć ochronie środowiska naturalnego. Przetaczanie paliw ciekłych przy wykorzystaniu przez powoda posiadanych urządzeń nie przystosowanych do tego celu w oparciu o obowiązujące przepisy stwarzało zagrożenie pożarem oraz wyciekami paliwa negatywnie oddziałującymi na środowisko naturalne.

W związku z tym Prezes URE prawidłowo przyjął, że dokonanie przez powoda załadunku cysterny drogowej ze zbiornika stacji paliw płynnych przy wykorzystaniu odmierzacza paliw ciekłych było niezgodne z przepisami prawa i naruszyło warunek 2.1.3 koncesji.

Bezzasadny okazał się również zarzut naruszenia przez Prezesa Urzędu art. 156 par. 1 pkt 3 k.p.a. Powód nie został bowiem ukarany dwukrotnie za ten sam czyn, gdyż nie był wcześniej karany za naruszenie warunku 2.1.2. koncesji, ale za inne jej naruszenie. Prezes URE decyzją z dnia 17 czerwca 2021 r. Nr (...) wymierzył powodowi karę pieniężna za naruszenie warunku nr 1 koncesji , określającego przedmiot i zakres działalności, tj. za m. in. za wykonywanie działalności koncesjonowanej przy wykorzystaniu środków transportu paliw ciekłych - cystern drogowych, pomimo braku uprawnienia do wprowadzania do obrotu paliw ciekłych przy wykorzystaniu tych środków transportu. Decyzja powyższa nie dotyczyła więc przetaczania przez powoda paliw ciekłych w sposób niezgodny z przepisami. Powyższe wyjaśnił pozwany wyjaśnił w odpowiedzi na odwołanie, a powód który właśnie w oparciu o ww. decyzję postawił zarzut dwukrotnego rozstrzygnięcia przez pozwanego w tej samej sprawie nie zaprzeczył tym wyjaśnieniom. Dlatego Sąd uznał za przyznane fakty podane w tych wyjaśnieniach.

Jak wiadomo za napełnianie cystern drogowych na stacji paliw powodowi została wymierzona kara pieniężna w wysokości 30.000 zł. Przy jej obliczeniu Prezes URE zastosował w pełni przesłanki z art. 56 ust. 6 PE. Według tego unormowania ustalając wysokość kary pieniężnej Prezes URE uwzględnia stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe. W zakresie naruszenia warunków koncesji stopień naruszenia był istotny. Koncesjonariusz jest obowiązany przestrzegać procedur związanych z prowadzoną działalnością. W konkretnym przypadku nie wolno było mu napełniać paliwem cystern drogowych. Ścisłe stosowanie się do przepisów i koncesji jest konieczne, między innymi, w celu dochowania bezpieczeństwa osób i mienia oraz ochrony środowiska, co zasadnie podkreślono w zaskarżonej decyzji. Stopień zawinienia powoda był istotny. Nie sposób bowiem przyjąć założenia, że koncesjonowany przedsiębiorca nie zdawał sobie sprawy z faktu, iż tankując na stacji paliw cysternę drogową w sposób rażący narusza obowiązujące go przepisy. Stopień zawinienia powoda trzeba umieścić miedzy lekkomyślnością, a winą umyślną w postaci zamiaru ewentualnego, które to stopnie zawinienia stanowią od strony podmiotowej cięższe postacie winy. Niedozwolona praktyka była stosowana blisko dwa lata zatem trzeba ją uznać za długotrwałą, jaj skutki mogły okazać się bardzo dolegliwe społecznie w sytuacji gdyby na skutek napełniania paliwem autocysterny doszło do jego wybuchu, pożaru lub wycieku i skażenia gleby bądź wody. Wbrew zarzutowi odwołania Prezes URE nie musiał wykazać w sprawie, że przetaczanie przez powoda paliw w sposób niezgodny z wymaganiami określonymi w przepisach mogło wywołać zagrożenie pożarowe oraz zagrożenie dla środowiska naturalnego. To sam ustawodawca poprzez zakazanie wykonywania na stacji paliw ich przeładunku na autocysterny z jakiegokolwiek zbiornika (stacjonarnego lub innej autocysterny) uznał za prawdopodobną możliwość wystąpienia negatywnych następstw takiej czynności. W konsekwencji stopień szkodliwości czynu powoda był duży, a to wykluczyło możliwość zastosowania w stosunku do niego dobrodziejstwa odstąpienia od wymierzenia kary pieniężnej przewidzianego w art. 56 ust .6a PE, albowiem według tego przepisu Prezes URE może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli stopień szkodliwości czynu jest znikomy, a podmiot zaprzestał naruszania prawa lub zrealizował obowiązek. Stwierdzenie wyższego od znikomego (pomijalnego) stopnia szkodliwości czynu uniemożliwia odstąpienie od kary niezależnie od ziszczenia sia się jednej z pozostałych dwóch przesłanek wymienionych w przywołanym przepisie.

Powracając do oceny wysokości nałożonej w sprawie kary pieniężnej i stwierdzeniem w ramach przesłanek do jej określenia dużego stopnia szkodliwości czynu oraz znacznego stopnia winy powoda Sąd uznał za prawidłowe rozważania pozwanego o dotychczasowym zachowaniu powoda. Uznając stan faktyczny sprawy za pierwszy przypadek naruszenia przez niego warunku 2.1.2. koncesji Prezes Urzędu zasadnie wziął pod uwagę fakt uprzedniego prawomocnego ukarania powoda za inne naruszenia warunków koncesyjnych lub obowiązujących przepisów prawa, która to okoliczność została przyznana przez powoda w odwołaniu. Z tego powodu pozwany postąpił prawidłowo nie uwzględniając jako czynnika łagodzącego wymiar kary przesłanki dotychczasowego prowadzenia przez powoda koncesjonowanej działalności.

Odnośnie do oceny możliwości finansowych powoda poniesienia kary 30.000 zł pozwany słusznie i w oparciu o obowiązujący przepis art. 56 ust. 3 pkt 2 PE uznał, że skoro przychód powoda z działalności koncesjonowanej w roku 2020, poprzedzającym rok wydania decyzji wyniósł (...) zł, to kara w wysokości jedynie (...)przychodu z działalności koncesjonowanej, a więc pozostająca w dolnej granicy jej wymiaru, w porównaniu do kary maksymalnej wynoszącej 15% tego przychodu, nie będzie wygórowana, tym bardziej, że w branym pod uwagę 2020 r. osiągnął on zysk z tej działalności w wysokości (...) zł.

Zdaniem Sądu nałożona kara jest adekwatna i proporcjonalna w stosunku popełnionego deliktu i spełnia przypisane jej funkcje prewencyjną represyjną oraz edukacyjną, a jej obniżenie funkcje te by naruszyło.

W tym stanie rzeczy Sąd działając na podstawie art. 479(53) par. 1 k.p.c. oddalił odwołanie nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia.

O kosztach procesu, który wygrał pozwany orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie art. 98 i 99 k.p.c., zasądzając pozwanemu od powoda kwotę 720 zł tj. minimalne wynagrodzenie za uczestnictwo w procesie zawodowego pełnomocnika procesowego.

SSO Andrzej Turliński