Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSO Hanna Kulesza

Protokolant: protokolant sądowy Irmina Bartochowska

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2014 r. w Warszawie na rozprawie

sprawy z odwołania (...) S.A. z siedzibą w L.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

z udziałem zainteresowanego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.

o przyłączenie do sieci

na skutek odwołania (...) S.A. z siedzibą w L. od Decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 17 lutego 2012 r., znak (...)-3(48)/ (...)

1.  uchyla zaskarżoną decyzję,

2.  zasądza od Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na rzecz (...) S.A. z siedzibą w L. kwotę 410 zł. (czterysta dziesięć złotych) tytułem kosztów procesu,

3.  zasądza od (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz (...) S.A. z siedzibą w L. kwotę 410 zł. (czterysta dziesięć złotych) tytułem kosztów procesu.

SSO Hanna Kulesza

Sygn. akt :XVII AmE 51/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 lutego 2012r. nr (...) (...) (...) , wydaną w trybie art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997r. – Prawo energetyczne , po rozpatrzeniu wniosku z dnia 25 stycznia 2011r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w sprawie rozstrzygnięcia sporu dotyczącego odmowy zawarcia przez (...) S.A. oddział L. umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej Farmy Wiatrowej (...) o łącznej mocy przyłączeniowej 48 MW , Prezes Urzędu Regulacji Energetyki orzekł zawarcie pomiędzy (...) S.A. (...)Farmy Wiatrowej (...) , położonej w miejscowości K. , gmina U. , województwo (...) , o łącznej mocy przyłączeniowej 48 MW , o treści stanowiącej załączniki do decyzji.

W uzasadnieniu wydanej decyzji przyłączeniowej Prezes URE stwierdził , iż wydane przez (...) S.A. oddział L. warunki przyłączenia oraz projekt umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej Farmy Wiatrowej(...)zawierają postanowienia sprzeczne z prawem w zakresie sposobu ustalenia opłaty za przyłączenie w świetle postanowień art. 7 ust 8 pkt 3 ustawy Prawo energetyczne oraz określenia w ramach wydanych warunków przyłączenia zakresu pojęciowego przyłącza , zważywszy na jego definicję zawartą w §2 pkt 15 rozporządzenia systemowego. Prezes orzekł ,że ustalona przez (...) opłata za przyłączenie Farmy Wiatrowej (...) w wysokości 39 796 290 zł nie została oparta na podstawie rzeczywistych nakładów poniesionych na realizacje przyłączenia ale także na podstawie towarzyszącej temu przebudowie i modernizacji sieci operatora systemu dystrybucyjnego.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł powód - (...) S.A. Oddział (...) zaskarżając ją w całości.

Zaskarżonej Decyzji powód zarzucił naruszenie następujących przepisów prawa materialnego:

1.  art. 7 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne z dnia 10.04.1997 r. (zwanej dalej jako „PE”), poprzez:

- założenie, że istnieją warunki techniczne i ekonomiczne przyłączenia do sieci, w sytuacji, gdy analiza pozwała na ustalenie braku ekonomicznych i technicznych warunków przyłączenia, co wiąże się z rozległym zakresem zmian koniecznych do zaprowadzenia w sieci w związku z projektowanym przyłączeniem,

- naruszenie zasady równoprawnego traktowania poprzez ukształtowanie umowy o przyłączenie ze szkodą dla interesu ekonomicznego Powódki i innych odbiorców, a wyłącznie w interesie Zainteresowanej;

- naruszenie prawa wspólnotowego poprzez dokonanie wykładni przepisów krajowego porządku prawnego w oparciu o art. 15 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/72/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i uchylająca dyrektywę 2003/54/WE i art. 16 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniającej i w następstwie uchylającej dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE, w sytuacji, gdy nie wynika to wprost z zasad prawidłowej wykładni. Pozwany za podstawę rozstrzygnięcia nieuprawnienie przyjął powoływane regulacje prawa wspólnotowego w sytuacji, gdy uprawnionym byłoby to wyłącznie w sytuacji, gdyby kształtował sytuację prawną Powódki w sposób korzystniejszy niż wynikająca z zastosowania wyłącznie przepisów krajowego, stanowionego porządku prawnego. Zaznaczył , że treścią powołanej regulacji prawa wspólnotowego jest stworzenie przez krajowego ustawodawcę ram dla uprzywilejowania wytwórców energii ze źródeł odnawialnych, podczas gdy do krajowego porządku prawnego ustawodawca nie wprowadził takowego uprzywilejowania, co wynika także ze swobody państw w doborze metod transpozycji regulacji wspólnotowych, o ile oczywiście taka pozytywna regulacja znajduje się w przepisach wspólnotowych, czego w niniejszym przypadku brak;

-błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że wydanie warunków przyłączenia oraz przesłanie Zainteresowanej projektu umowy o przyłączenie w każdym przypadku oznacza, iż spełnione są warunki techniczne i ekonomiczne przyłączenia podmiotu ubiegającego się o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej przedsiębiorstwa energetycznego (tu: Powódki), podczas gdy spełnienie się powyższych warunków Prezes URE powinien był ustalić w oparciu o całokształt stanu faktycznego sprawy oraz przy uwzględnieniu odrębności wynikających z hipotezy art. 7 ust. 9 PE;

2.  art. 7 ust. 9 PE poprzez jego niezastosowanie w sytuacji nieistnienia obowiązku przyłączenia oraz w braku ekonomicznych warunków przyłączenia do sieci;

3.  art. 7 ust. 8 pkt 3 PE poprzez jego zastosowanie, w sytuacji, gdy z pkt-u powyżej wynika fakt wyłączenia stosowania tegoż przepisu;

4.  art. 7 ust. 8i PE poprzez niewłaściwą interpretację polegająca na przyjęciu, że wydane warunki przyłączenia stanowią - wbrew literalnej treści - bezwarunkowe zobowiązanie do zawarcia umowy o przyłączenie oraz poprzez ominięcie treści regulacji przepisu § 8 (w szczególności ust. 6) rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 4.05.2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego także poprzez przyjęcie, iż wydane warunki przyłączenia wyłączają konieczność dokonania analizy z uwzględnieniem art. 7 ust. 1 PE i z pominięciem art. 7 ust. 9 PE;

5.  art. lid ust. 3 PE, w zw. z art. 9c ust. 3 poprzez ukształtowanie treści umowy z pominięciem treści obowiązków tkwiących po stronie Powódki jako operatora systemu OSD oraz obowiązków zapewnienia należytej pracy sieci, w tym także w sytuacji zagrożenia (w szczególności ze względu na moc farmy), co w efekcie dochodziłoby do ograniczenia swobody OSD w realizowaniu przypisanych obowiązków;

6.  art. 1 ust. 2 PE poprzez brak równoważenia interesó w przedsiębiorstw

energetycznych i odbiorców paliw i energii, w sytuacji gdy skrajnie odmienne od propozycji Powódki ukształtowanie wielkości opłaty za przyłączenie odbija się negatywnie dla odbiorców w taryfie na lata kolejne - poprzez zatwierdzenie wyższych wielkości stawek i opłat (wobec następczego ujęcia we wniosku taryfowym), zaś podmioty - wytwórcy, w tym Zainteresowana, nie ponosi żadnych kosztów związanych z wprowadzaniem wyprodukowanej energii do systemu dystrybucyjnego, dla którego funkcję operatora pełni Powódka;

7.  art. 4f ust. 1 PE, w zw. z art. 46 PE, poprzez pominięcie okoliczności, że świadczenie usługi dystrybucji energii elektrycznej, m.in. nie może powodować niekorzystnej zmiany cen lub stawek opłat za dostarczoną energię i zakresu ich dostarczania odbiorcom przyłączonym do sieci, a także uniemożliwiać wywiązywanie się przez przedsiębiorstwo energetyczne z obowiązków w zakresie ochrony interesów odbiorców i ochrony środowiska;

oraz przepisów prawa formalnego :

8.  art. 7 i art. 77 ustawy z dnia 14.06.1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego poprzez brak pełnego wyjaśniania stanu faktycznego, wszystkich okoliczności sprawy mających stanowić przedmiot rozstrzygania, co wiąże się z brakiem rozważenia istnienia obowiązku przyłączenia oraz brakiem weryfikacji ekonomicznych i technicznych warunków przyłączenia;

9.  art. 6 K.p. a poprzez narzucenie brzmienia umowy, które powodują naruszenie dyspozycji art. 46 PE oraz rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 18.08.2011 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną

10.  art. 107 ust. 1 i 3 K.p.a. poprzez braki uzasadnienia rozstrzygnięcia tak faktycznego, jak i prawnego, w szczególności w zakresie podstaw ustalenia opłaty za przyłączenie faktycznego jak i prawnego, przez co organ naruszył także zasadę wyjaśniania; jednocześnie zaskarżona decyzja jest niejednoznaczna i wywołuje trudności interpretacyjne;

11.  art. 8 PE w związku z art. 7 PE, poprzez wykroczenie przez organ administracyjny poza przypisane mu kompetencje ustawowe w zakresie orzekania, w sytuacji gdy kompetencja Prezesa URE oparta na art. 8 PE dotyczy rozstrzygania sporów powstałych na tle zawierania i wykonywania umów w przypadku, gdy obowiązek ich zawarcia wynika z ustawy, względnie z decyzji administracyjnej (por. analogiczną tezę uzasadniania wyroku SN z dnia 24 lipca 2002 r. - I CKN 944/00, LEX 55564). Oznacza to, że Prezes URE jest władny rozstrzygać w drodze konstytutywnych decyzji administracyjnych wyłącznie w sprawach spornych , w których konkretnemu żądaniu wnioskodawcy odpowiada publicznoprawny obowiązek przedsiębiorstwa energetycznego, a zatem obowiązek wynikający z ustawowej normy prawnej o charakterze ius cogens a tym samym kompetencja ta nie obejmuje umów nieobjętych obowiązkiem publicznoprawnym przedsiębiorstwa energetycznego, tj. w sytuacji, gdy brak jest warunków ekonomicznych dla ich zawarcia.

Zdaniem powoda Prezes URE nie ma również uprawnień do modyfikacji poddanej jego rozstrzygnięciu umowy przyłączeniowej w zakresie, który nie jest sporny pomiędzy stronami, gdy jednocześnie nie zachodzi niezgodność tych postanowień z przepisami bezwzględnie obowiązującymi.

II. Jednocześnie zaskarżonej decyzji - z ostrożności procesowej – powód zarzucił naruszenie przepisów prawa, jak niżej.:

12.  art. 7 ust. 2 PE poprzez brak ukształtowania zapisów umowy w kwestiach zawartych w powołanym przepisie, w tym w zakresie braku ustalenia opłaty za przyłączenie — poprzez ustalenie jedynie 1 składnika tejże opłaty, podczas, gdy drugi stanowiący iloczyn opisany jest jedynie w postaci mnożnej;

13.  art. 7 ust. 8 pkt 3 PE poprzez mylną wykładnię polegająca na przyjęciu, że „przyłączenie“ należy sprowadzić do terminu „przyłącza“ zgodnie z definicją rozporządzenia systemowego oraz poprzez ustalenie treści § 4 stanowiącego o ustaleniu opłaty za przyłączenie , z uwzględnieniem zarzutu jak powyżej;

14.  art. 7 ust. 8 pkt 3 w zw. z art. 23 ust. 1 PE poprzez ich błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że ustalenie wysokości opłaty za przyłączenie na podstawie rzeczywistych nakładów poniesionych na realizację przyłączenia oznacza, iż Zainteresowana powinna ponieść jedynie część kosztów inwestycji związanych z wybudowaniem przyłącza, a nie obejmuje kosztów inwestycji związanych z przebudową (dla potrzeb niniejszego odwołania utożsamianą z pojęciami modernizacji i rozbudowy) sieci elektroenergetycznej Powódki niezbędnych do przyłączenia w sytuacji, gdy:

-

ustawodawca nie utożsamia pojęć „przyłącze” oraz „przyłączenie”, w związku z czym wniosek, iż koszty „przyłączenia” Zainteresowanej do sieci odpowiadają kosztom budowy „przyłącza” jest błędny, tym samym zwrot „rzeczywiste nakłady poniesione na realizację przyłączenia” należy interpretować zgodnie z jego literalną treścią ze względu na priorytet wykładni językowej, w zgodzie z semantyką języka polskiego i rozumieć jako upoważnienie przedsiębiorstwa energetycznego (tu: Powódki) do ustalenia opłaty przyłączeniowej w wysokości kosztów wszystkich inwestycji niezbędnych dla przyłączenia Zainteresowanej do sieci,

-

rozszerzenie wykładni pojęcia „przyłącze” - w kontekście nieprawidłowego antycypowania stanu sieci, jakby już została zbudowana/przebudowana oraz w kontekście sformułowań używanych przez ustawodawcę: „przyłączenie” - imiesłów czynny ze źródłosłowiem w postaci „przyłączyć” (tu o zabarwieniu obowiązku publicznoprawnego), to wszystko wsparte rozumowaniem typu wnioskowania „z celu na środki” ;

-

dodatkowo uzasadniając ukształtowanie zapisów umowy w części dotyczącej opłaty za przyłączenie Pozwany nie wskazał uzasadnienia dla „szczątkowego” ujęcia w kalkulacji opłaty za przyłączenie tylko jednego elementu infrastruktury, skoro jest to - jak i zresztą pozostałe (sic!) - element infrastruktury umożliwiający przyłączenie rozumiane jako zespół czynności funkcjonalnie związanych z budową przyłącza, sumarycznie ujętych w wydanych warunkach przyłączenia, a bez których przyłączenie Zainteresowanej do sieci na założonych dla przyłączanych urządzeń parametrach (w tym wytwarzanej mocy) oraz współpraca z tą siecią nie byłyby możliwe;

15.  art. 23 ust. 2 pkt 12 i 20 lit. c) PE, art. 7 ust. 8 pkt 3 PE oraz § 8 ust. 3, § 15 oraz regulacji Załącznika nr 1 Rozporządzenia systemowego oraz art. 353 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny ⁵ poprzez ustalenie treści umowy w zakresie wykraczającym poza zakres kompetencji Pozwanego, w tym w szczególności w zakresie wprowadzenia zmian w wydanych warunkach przyłączenia bez dokonania w tej mierze konsultacji z operatorem przesyłowym, uchybienia ukształtowanemu zapisowi co do rozgraniczenia własności sieci i urządzeń, miejsca dostarczania i odbioru energii elektrycznej oraz poprzez uwzględnienie w opłacie jedynie części skalkulowanych nakładów na przyłączenie, które winny zostać nią objęte stosownie do postanowień Załącznika nr 1 Rozporządzenia systemowego dotyczącego wymagań technicznych dla urządzeń, instalacji i sieci wytwórców energii elektrycznej; a jednocześnie naruszenie zasady swobody umów poprzez ukształtowanie treści kontraktu w sposób sprzeczny z wolą podmiotów, których interesów umowa dotyczy, przy braku okoliczności, które mogłyby być poczytane za niezgodne z przepisami bezwzględnie obowiązującymi, w efekcie czego nastąpiła zmiana miejsca dostarczania

i  odbioru energii oraz zakładanego przez Strony rozgraniczenia własności instalacji i urządzeń.

16.  art. 4 ust. 1, art. 7 ust. 5 i 6, 8 oraz art. 9c ust. 3 pkt 3, 4 i 5 w zw. z art. 16 ust. 1 i ust. 4, art. 19 ust. 1 i 3 PE poprzez ich błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że wyłącznie na przedsiębiorstwie energetycznym ciąży obowiązek sfinansowania modernizacji i rozbudowy sieci elektroenergetycznej niezbędnej celem dokonania przyłączenia podmiotu ubiegającego się o przyłączenie - w sytuacji, gdy:

- z brzmienia powyższych regulacji nie wynika wniosek wyprowadzony przez Prezesa URE; a ponadto

Powódka podniosła , iż ustaliła konieczność poniesienia nakładów na przyłączenie, których treścią nie jest modernizacja i rozbudowa a przebudowa w ujęciu tez formułowanych w trakcie postępowania toczonego przed Pozwanym, co podyktowane jest celem poniesienia nakładów, a nie rozbudową sieci realizowaną jako jej stały rozwój, która to powinność jest realizowana niezależnie od działań związanych z przyłączaniem podmiotów, które już posiadają zawartą umowę, bądź realizują uprawnienie dla jej ukształtowania przez Pozwanego;

-

z brzmienia i treści normy art. 7 ust. 8 (pkt 3) zdaniem powoda wynika zupełność przedmiotowej normy, w szczególności, że podstawa prawna rozporządzenia taryfowego powołanego przez Pozwanego jako umożliwiającego dokonanie wykładni powołanego przepisu przesądza, że nie może mieć ono i realizować funkcji wykładniczej dla przepisu - przecież - aktu prawnego wyższej rangi, podobnie zresztą rzecz ma się również w stosunku do Rozporządzenia systemowego, które - ma walor i wydźwięk stricte faktyczny, z którego skutki prawne płyną dopiero wskutek odpowiednich zachowań podmiotów uprawnionych.

Mając na względzie wskazane powyżej zarzuty, (...) S.A. wniosła o:

I.  uchylenie Zaskarżonej Decyzji w całości;

ewentualnie o:

II.  zmianę Zaskarżonej Decyzji poprzez ustalenie treści przedmiotowej umowy przyłączeniowej w brzmieniu ostatecznie wskazanym przez Powódkę, w szczególności poprzez ustalenie szacunkowej opłaty za przyłączenie w wysokości 39. 796 .290 zł netto;

oraz o:

III.  przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność:

a)  wykazania braku istnienia ekonomicznych warunków przyłączenia, z uwzględnieniem treści „Stanowiska Prezesa URE 10/2010 w sprawie postępowania w przypadku odmów przyłączenia do sieci elektroenergetycznych z powodu braku warunków ekonomicznych (stosowanie art. 7 ust 1 i art. 8 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne”, z dnia 29 czerwca 2010 r., dołączonego do niniejszego odwołania oraz

b)  faktu niezbędności poniesienia wydatków na wypełnienie określonego treścią ekspertyzy zakresu inwestycji dla umożliwienia przyłączenia Zainteresowanej do sieci Powódki,

c)  sposobu uwzględniania w taryfie nakładów inwestycyjnych, zasad pomniejszania o

uzyskane opłaty przyłączeniowe ;

IV.  wystąpienie z pytaniem prawnym do Sądu Najwyższego w zakresie rozstrzygnięcia zagadnienia: czy pierwotny brak ekonomicznych warunków przyłączenia, a co za tym idzie brak obowiązku (publicznoprawnego) przyłączenia może i winien być brany pod uwagę, w sytuacji, gdy przedsiębiorstwo energetyczne wydało warunki przyłączenia, a przy tym, czy na gruncie art. 7 ust. 9 PE, uprawnia on do wydania warunków przyłączenia na warunkach odmiennych od taryfowych (bez stosowania art. 7 ust. 8);

V.  przeprowadzenie dowodu z dokumentu załączonego do niniejszego odwołania, tj. zasad kalkulacji taryf na 2012 opracowanych przez URE i opublikowanych na stronie internetowej URE: www.ure.gov.pl/download.php?s=6&id=4822 na okoliczność faktu, że w roku następnym, po roku realizacji nakładów (t+2) uwzględnia się w taryfie nakłady na rozwój sieci, ale jednocześnie obowiązuje zasada uwzględniania w opłatach za przyłączenie również nakładów na rozbudowę i modernizację sieci dystrybucyjnej (art. 7 ust. 10 PE) - wówczas nie uwzględnia się ich w kalkulacji taryfy, co jest zgodne z art. 46 PE;

VI.  Dopuszczenie dowodu ze wszystkich dokumentów objętych aktami sprawy;

VII.  Zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powódki kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, w wysokości sześciokrotności stawki minimalnej.

W uzasadnieniu odwołania powód zarzucił , iż wydając zaskarżoną decyzje Prezes URE nie dokonał weryfikacji istnienia po stronie powoda obowiązku przyłączenia a w szczególności nie ustalił , czy istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i odbioru , Farmy Wiatrowej(...). W ocenie powoda z porównania wysokości opłat za przyłączenie, zaproponowanej przez powoda i ustalonej przez pozwanego w decyzji wynika , że brak jest w przedmiotowym przypadku warunków ekonomicznych do zawarcia umowy przyłączeniowej. Powód podkreślał , że brak zaistnienia , jak to miało miejsce w omawianym przypadku , ekonomicznych warunków dla przyłączenia farmy wiatrowej do sieci powoda zwalnia przedsiębiorstwo energetyczne z obowiązku zawarcia umowy przyłączeniowej , co nie wyklucza wydania warunków przyłączenia .

Zdaniem powoda Prezes URE dokonał błędnej wykładni art. 7 ust 1 PE uznając , że zostały spełnione warunki techniczne i ekonomiczne przyłączenia obiektu zainteresowanej do sieci elektroenergetycznej powoda jedynie na podstawie wydania przez powoda warunków przyłączenia , pomimo braku ekonomicznej opłacalności przyłączenia – co skutkowało niezgodnym z prawem uznaniem , że powód ma obowiązek zawarcia umowy przyłączeniowej bez możliwości uwzględnienia w opłaci przyłączeniowej kosztów rozbudowy i modernizacji sieci.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o oddalenie odwołania oraz zgłoszonych w odwołaniu wniosków dowodowych podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji .(k.92-106)

Zainteresowana spółka wniosła o oddalenie odwołania . W uzasadnieniu podkreśliła , że powód wydając Zainteresowanemu warunki przyłączenia do swojej sieci potwierdził możliwość przyłączenia źródła energii wobec istnienia technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia, a przedmiotowy spór jest klasycznym sporem o koszty przyłączenia źródła wytwórczego i dotyczy prawidłowości obliczenia opłaty za przyłączenie do sieci . (k.110-130)

W piśmie procesowym z dnia 4 lipca 2014 r. powódka podtrzymała dotychczasowe stanowisko procesowe powołując się na aktualne orzecznictwo Sądu Najwyższego wyrażone w uzasadnieniu do wyroku z dnia 11 kwietnia 2012r.- sygn. akt. III SK 33/11.(k.139-145)

Na rozprawie w dniu 13 marca 2014r. strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska.(k.223-225)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny

Powód (...) S.A. z siedzibą w L. – następca prawny (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. – jest operatorem systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego.

Dowód: odpis KRS (k. 58 akt sąd. )

Zainteresowany (...)Sp. z o.o. z siedzibą w W. ( dawniej (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.) ubiegał się o przyłączenie do sieci powoda farmy wiatrowej (...) o mocy przyłączeniowej 48 MW położonej w miejscowości K. , gmina U. , województwo (...) .

Pismem z dnia 28 sierpnia 2009 r. powód wydał na rzecz zainteresowanego Warunki przyłączenia nr EZ.S-4130-16.2/2009 . Warunki te zostały wydane w oparciu o ekspertyzę wpływu na Krajowy System Energetyczny przyłączenia farmy wiatrowej. Jednocześnie powód przedłożył zainteresowanemu projekt umowy o przyłączenie do sieci .

Dowód: warunki przyłączenia (k. 10 – 18 akt administracyjnych)

ekspertyza

Następnie strony podjęły negocjacje w celu zawarcia umowy przyłączenia. Powód zaproponował opłatę za przyłączenie w szacunkowej wysokości 39 796 290,00 zł. Zainteresowany zakwestionował opłatę w tej wysokości podnosząc, że bezpodstawne jest obciążanie go w ramach opłaty przyłączeniowej kosztami związanymi z rozbudową i modernizacją sieci stanowiących własność powoda . Jego zdaniem opłata za przyłączenie winna być ustalana na podstawie nakładów inwestycyjnych na budowę przyłącza, bez uwzględnienia nakładów na rozbudowę sieci niezbędnej do przyłączenia i powinna wynosić maksymalnie 3 197 440 zł.

Ostatecznie strony nie doszły do porozumienia w zakresie treści przedmiotowej umowy, w szczególności co do wysokości opłaty przyłączeniowej. Z tej przyczyny pismem z dnia 25 stycznia 2011 r. zainteresowana złożyła u Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki wniosek o rozstrzygnięcie sporu dotyczącego odmowy zawarcia umowy o przyłączenie.

Dowód: pismo (...)Sp. z o.o. (k.1 akt adm)

Prezes URE w toku postępowania administracyjnego nie dokonał analizy efektywności ekonomicznej przedmiotowej inwestycji.

Przedmiotowa inwestycja została ujęta w planie rozwoju przedsiębiorstwa elektroenergetycznego.

Dowód: wyciąg z planu rozwoju przedsiębiorstwa (k. 144akt adm.)

Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie we wszystkich przeprowadzonych dowodach zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym i sądowym, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie powoda zasługiwało na uwzględnienie.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii jest obowiązane do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie do sieci, na zasadzie równoprawnego traktowania, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania tych paliw lub energii, a żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru. Jeżeli przedsiębiorstwo energetyczne odmówi zawarcia umowy o przyłączenie do sieci, jest obowiązane niezwłocznie pisemnie powiadomić o odmowie jej zawarcia Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki i zainteresowany podmiot, podając przyczyny odmowy.

Zgodnie z art. 7 ust. 3a ustawy podmiot ubiegający się o przyłączenie do sieci składa w przedsiębiorstwie energetycznym wniosek o określenie warunków przyłączenia. Ocena, czy istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci, jest dokonywana przez przedsiębiorstwo energetyczne po złożeniu wniosku wraz z wymaganymi dokumentami. Warunki te określają aspekty techniczne przyłączenia stosownie do okoliczności konkretnego przypadku.

W niniejszej sprawie zainteresowana spółka złożyła wniosek o przyłączenie farmy do sieci energetycznej i otrzymała od przedsiębiorstwa energetycznego warunki przyłączenia na piśmie. Strony nie porozumiały się jednak co do treści poszczególnych postanowień umowy , w związku z tym nie doszło do jej zawarcia.

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do pytania, czy fakt wydania na rzecz zainteresowanej spółki warunków przyłączenia de facto stanowi potwierdzenie istnienia technicznych i ekonomicznych warunków, o których mowa we ww. przepisie art. 7 ust. 1 ustawy. W ocenie Sądu odpowiedź na tak postawione pytanie jest negatywna.

Okoliczność istnienia warunków technicznych i ekonomicznych nie wynika z samego faktu ich wydania przez przedsiębiorstwo dystrybucyjne. Samo wydanie warunków technicznych przyłączenia stanowi jedynie potwierdzenie technicznej możliwości dokonania przyłączenia.

Powyższe stwierdzenie zgodne jest ze stanowiskiem zaprezentowanym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 kwietnia 2012 r. (III SK 33/11) z którego wynika, że wydanie przez przedsiębiorstwo energetyczne warunków przyłączenia do sieci oraz przedłożenie projektu umowy o przyłączenie do sieci nie oznacza, że istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci w rozumieniu art. 7 ust. 1 Prawa energetycznego. Warunki przyłączenia nie odnoszą się w ogóle do przesłanki technicznej możliwości przyłączenia źródła energii oraz ekonomicznej zasadności koniecznych do tego inwestycji.

Sąd Najwyższy w powołanym wyroku stwierdził , ze gdy podmiot zainteresowany przyłączeniem do sieci kwestionuje warunki umowy przyłączeniowej i występuje w trybie art. 8 ust 1 ustawy do Prezesa URE o rozstrzygnięcie sporu i wydanie decyzji zastępującej umowę, Prezes zobowiązany jest najpierw ustalić , czy na przedsiębiorstwie energetycznym spoczywał obowiązek zawarcia umowy z art. 7 ust 1 PE , a dopiero następnie do oceny , które z postanowień projektu umowy wymagają zmiany.

Zatem pozwany nieprawidłowo przyjął, iż z faktu wydania przez powoda warunków przyłączenia do sieci spełnione zostały przesłanki z art. 7 ust. 1 ustawy, których istnienie oznacza , że na przedsiębiorstwie energetycznym ciąży publicznoprawny obowiązek zawarcia umowy o przyłączenie do sieci z ubiegającym się o to podmiotem.

Wydanie zaskarżonej decyzji powinno być poprzedzone badaniem dotyczącym sposobu finansowania i rozbudowy sieci powoda na potrzeby przyłączenia zainteresowanej spółki. Opłata za przyłączenie, o której mowa w art. 7 ust. 8 pkt 3 ustawy, pobierana jest za zespolenie instalacji nowego wytwórcy energii z siecią przedsiębiorstwa energetycznego. Tym samym – i należy to podkreślić – opłata ta obejmuje nakłady za wykonanie tego zespolenia, a nie rozbudowę sieci przedsiębiorstwa na potrzeby przyłączenia (por. wyrok SN op. cit.).

Obowiązek rozbudowy sieci przez powoda aktualizuje się w określonych warunkach, o których mowa w art. 7 ust. 5 ustawy, w zakresie wynikającym z przepisów wykonawczych oraz w zakresie wynikającym z założeń lub planów o których mowa w art. 19 i 20 ustawy (por. wyrok SN op. cit., wyroki SA w Warszawie: sygn. akt VI ACa 1508/11 i VI ACa 278/13.). Podkreślenia wymaga, że w niniejszej sprawie pozwany nie przedstawił planów lub założeń do planów o których mowa w art. 19 i 20 ustawy, z których wynikałby obowiązek finansowania i rozbudowy sieci na użytek przyłączenia zainteresowanej. Tylko bowiem w przypadku istnienia planów o których mowa w art. 19 i 20 ustawy uprawnione byłoby twierdzenie a priori, że istnieją ekonomiczne warunki przyłączenia farmy wiatrowej do sieci. Takim planem nie jest zatwierdzony przez Prezesa URE plan rozwoju przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 16 ustawy Prawo energetyczne, który został przedłożony przez pozwanego w toku postępowania.

Postępowanie sądowe prowadzone z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki ma charakter pierwszo instancyjnego postępowania rozpoznawczego, które toczy się na zasadach postępowania kontradyktoryjnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2005 r. III SZP 2/05 wraz z uzasadnieniem). Zgodnie z obowiązującą w polskim procesie cywilnym zasadą kontradyktoryjności, to na stronach procesu ciąży obowiązek dowodzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, a co za tym idzie - to strony są w pełni odpowiedzialne za wynik tego postępowania. Ponadto, zgodnie z przepisem art. 232 k.p.c. strony są zobowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Powyższe oznacza, że gromadzenie materiału procesowego należy do stron procesu. Jest to ciężar procesowy, realizowany przez stronę w jej własnym interesie. Jeżeli strona pozostanie bierna, to musi się liczyć w ujemnymi konsekwencjami, np. oddaleniem powództwa. Jest to zatem obowiązek strony, ale wobec samej siebie. (por. H. Dolecki, „Komentarz do kodeksu postępowania cywilnego”, Lex 2011).

W ocenie Sądu w niniejszym procesie pozwany Prezes URE nie wykazał – do czego był obowiązany na mocy art. 6 k.c. – okoliczności kluczowych dla rozstrzygnięcia sprawy. Podobnie w postępowaniu administracyjnym nie zostało przeprowadzone postępowanie dowodowe, które dałoby odpowiedź na pytanie czy w istocie spełnienie warunków technicznych przyłączenia, które zostały wydane, może mieć miejsce w rzeczywistości, jak również czy w rzeczywistości istnieją warunki ekonomiczne przyłączenia zainteresowanego do sieci.

W szczególności pozwany nie przeprowadził analizy ekonomicznej planowanej inwestycji w celu stwierdzenia istnienia ekonomicznych warunków przyłączenia do sieci farmy wiatrowej (w sytuacji gdy kwestia ta była sporna między stronami) a w konsekwencji nie wykazał , że publicznoprawny obowiązek zawarcia umowy o przyłączenie do sieci ciążył na powodowym przedsiębiorstwie. Należy zatem stwierdzić , iż pozwany powołując się przy wydaniu zaskarżonej decyzji na art. 7 ust 1 PE nie zbadał przesłanek z tego artykułu.

W przypadku stwierdzenia przez pozwanego istnienia warunków ekonomicznych przyłączenia odpowiednie dane winny być zawarte w decyzji Prezesa a strona , która kwestionuje istnienie tej przesłanki winna wskazać własne obliczenia i tylko wtedy byłby dopuszczalny wniosek z opinii biegłego , o który wnioskowała strona powodowa. Natomiast żądanie dopuszczenia tego dowodu przez sąd w sytuacji kiedy w decyzji brak jest danych na ten temat było bezpodstawne i dlatego wniosek powoda o powołanie biegłego został oddalony.

Konkludując stwierdzić należy, że wydana przez Prezesa URE decyzja nie miała podstawy prawnej, bowiem dokonana subsumcja wynikała z zawodnego wnioskowania o faktach, bez przeprowadzenia w tym zakresie postępowania dowodowego. Polegała bowiem na założeniu , że wydanie przez powoda warunków przyłączenia do sieci jest równoznaczne z istnieniem warunków technicznych i ekonomicznych , o których mowa w art. 7 ust 1 PE a na PGE ciąży publicznoprawny obowiązek zawarcia z zainteresowanym umowy przyłączenia do sieci.

Ustalenie, że w toku postępowania przed Prezesem URE nie doszło do wyjaśnienia okoliczności kluczowych dla istnienia publicznoprawnego obowiązku zawarcia umowy pociąga za sobą wniosek, że zaskarżona decyzja jest przedwczesna i nie ma podstaw prawnych, a zatem należy ją wyeliminować z obrotu.

W ocenie Sądu stwierdzone w toku niniejszego postępowania naruszenie przez Prezesa URE prawa materialnego jest na tyle istotne, że czyni zbędnym rozważanie pozostałych zarzutów podniesionych w odwołaniu.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 479 indeks 53 § 2 k.p.c. orzeczono jak w punkcie I sentencji.

O kosztach orzeczono na zasadzie art. 98 k.p.c. ,stosownie do wyniku sporu.

SSO Hanna Kulesza