Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 stycznia 2012 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSO Hanna Kulesza

Protokolant: asystent sędziego Adam Zaborski

po rozpoznaniu w dniu 4 stycznia 2012 r., w Warszawie na rozprawie

sprawy z odwołania (...) Sp. z o.o. w B.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o nałożenie kary pieniężnej

na skutek odwołania (...) Sp. z o.o. w B. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 31 grudnia 2009 roku Nr (...)

oddala odwołanie.

SSO Hanna Kulesza

Sygn. akt XVII AmE 57/10

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31 grudnia 2009 r., nr (...), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej Przedsiębiorcy – (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B., Prezes Urzędu Regulacji Energetyki orzekł, że przedsiębiorca ten naruszył warunek 2.2.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi, udzielonej mu decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 24 września 2004 r., Nr (...), w ten sposób, iż wprowadzał do obrotu przez stację paliw należącą do Przedsiębiorcy mieszczącą się w miejscowości B., przy ul. (...), gaz skroplony LPG, który nie spełniał wymagań jakościowych określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 28 grudnia 2006 r. w sprawie wymagań jakościowych dla gazu skroplonego (Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1851.).

Za wyżej opisane działanie, Prezes URE wymierzył Przedsiębiorcy karę pieniężną w wysokości 40.000 zł., co stanowi (...) przychodu z działalności koncesjonowanej osiągniętego przez niego w 2008 r.

W uzasadnieniu swojej decyzji Prezes URE wskazał, iż na podstawie zgromadzonego w toku postępowania administracyjnego materiału dowodowego, a w szczególności protokołów kontroli z dnia 5 września 2007 r. (nr akt kontroli (...)), protokołu z badań z dnia 6 września 2007 r. (nr (...)) oraz sprawozdania z badań nr (...), za bezsporny uznał fakt, iż powód w dniu 5 września 2007 r., wprowadził do obrotu za pośrednictwem należącej do niego stacji paliw, gaz skroplony LPG o jakości niezgodnej z obowiązującymi przepisami, co wynika z protokołu kontroli przeprowadzonej przez Inspekcję Handlową. Prezes URE podkreślił przy tym, iż Przedsiębiorca nie zgłosił żadnych uwag do protokołu kontroli.

Prezes URE podniósł, iż udokumentowane przekroczenie norm jakościowych dotyczyło zawartości siarki w gazie skroplonym LPG. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, iż zawartość siarki w badanej próbce podstawowej wyniosła 69 mg/kg, gdzie maksymalna zawartość przy uwzględnieniu tolerancji wynikającej z metody badawczej powinna wynosić 59,2 mg/kg. W próbce kontrolnej zawartość siarki wynosiła 93,8 mg/kg, gdzie maksymalna zawartość przy uwzględnieniu tolerancji wynikającej z metody badawczej powinna wynosić 29,4 mg/kg.

Odnosząc się do wyżej wskazanych wyników kontroli, Prezes UKE stwierdził, iż Przedsiębiorca jako podmiot prowadzący profesjonalną działalność gospodarczą o zawodowym charakterze, ponosi odpowiedzialność za jakość paliwa wprowadzanego do obrotu na prowadzonej przez siebie stacji. Zatem zdaniem pozwanego, akceptując warunki Koncesji w tym również warunek 2.2.1., Przedsiębiorca zobowiązał się do sprzedaży paliw, których parametry jakościowe są zgodne z parametrami wynikającymi z norm określonych w obowiązujących przepisach lub z zawartych umów .

Pozwany Prezes URE podniósł, iż dla stwierdzenia naruszenia warunku koncesji nie ma znaczenia czy zmiana parametru jakości paliwa była związana z celowym i świadomym działaniem podmiotu czy też nastąpiła z powodu niedochowania należytej staranności przy wykonywaniu działalności przez przedsiębiorcę. Na ustalenie obiektywnego faktu naruszenia warunku koncesji nie ma również wpływu dobra bądź zła wiara Przedsiębiorcy. Prezes URE podkreślił, iż Przedsiębiorca prowadzący profesjonalną działalności gospodarczą zobowiązany jest - zgodnie z art. 355 §2 kodeksu cywilnego - do dołożenia należytej staranności w zakresie jej prowadzenia. Pozwany wskazał również, iż szczególnym przykładem profesjonalnej działalności gospodarczej jest wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie obrotu paliwami ciekłymi, albowiem zgodnie z art. 32 ust 1 pkt 4 ustawy Prawo energetyczne, wymaga ona uzyskania koncesji, przestrzeganie warunków której, stanowi podstawowy obowiązek Koncesjonariusza.

Wobec stwierdzenia naruszenia warunku 2.2.1. koncesji, stosowanie do przepisu art. 56 ust 1 pkt 12 ustawy Prawo energetyczne, Prezes URE był zobligowany, a nie uprawniony, do nałożenia kary pieniężnej. Ustalając jej wysokość zgodnie z art. 56 ust 6 ustawy Prawo energetyczne, Prezes URE uwzględnił stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie Przedsiębiorcy i jego możliwości finansowe.

Odnośnie stopnia szkodliwości czynu, pozwany Prezes URE wziął pod uwagę fakt, iż Przedsiębiorca wprowadził do obrotu gaz skroplony LPG, którego parametr jakościowy (zawartość siarki) był niezgodny z normą określoną obowiązującymi przepisami. Prezes URE podkreślił, iż przekroczenie normy zawartości siarki w gazie skroplonym LPG powoduje negatywne konsekwencje dla zdrowia ludzkiego, środowiska naturalnego, a także poprawnego funkcjonowania silników w pojazdach mechanicznych.

Mając na uwadze powyższe, pozwany Prezes URE ocenił szkodliwość czynu przypisanego Przedsiębiorcy jako dużą, albowiem wprowadzając do obrotu gaz skroplony o niewłaściwej jakości Przedsiębiorca naraził zarówno znaczną liczbę odbiorców paliwa jak i osoby trzecie, na możliwość wystąpienia strat ekonomicznych wynikających z awarii pojazdów oraz utratę zdrowia spowodowaną zanieczyszczeniem środowiska.

Odnośnie stopnia zawinienia Przedsiębiorcy, Prezes URE stwierdził, iż nie dochował on należytej staranności, ocenianej zgodnie z art. 355 §2 k.c., gdyż nie podjął działań, które zapobiegłyby wprowadzeniu do obrotu gazu skroplonego o niewłaściwej jakości. Odnosząc się do wyjaśnień złożonych przez Przedsiębiorcę w toku postępowania administracyjnego, Prezes URE wskazał, iż Przedsiębiorca prowadzący działalność polegającą na obrocie paliwami ciekłymi ma pełną swobodę wyboru działań, które podejmie w celu wywiązania się z obowiązków koncesyjnych, jednak zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem SOKiK, zapewnienia uzyskane od dostawcy, że jakość sprzedawanych paliw jest zgodna z obowiązującymi przepisami, nie stanowi okoliczności zwalniającej Przedsiębiorców od odpowiedzialności za naruszenie warunków koncesji, albowiem żądanie od dostawcy świadectwa jakości poszczególnych partii paliwa nie jest działaniem wystarczającym do wyłączenia odpowiedzialności przewidzianej w art. 56 ust 1 pkt 12 ustawy – Prawo energetyczne. Pozwany Prezes URE podniósł, iż z wyjaśnień Przedsiębiorcy wynika, że przy odbiorze paliwa nie pobrał stosownych próbek do kontroli, a zatem nie zrobił wszystkiego co było możliwe, by nie wprowadzić do obrotu paliwa o jakości niezgodnej z obowiązującymi przepisami. Przedsiębiorca nie sprawdził jakości paliwa otrzymanego od dostawcy, które zamierzał wprowadzić do obrotu, zatem na własne ryzyko dopuścił do jego sprzedaży. Nadto Prezes URE podniósł, iż Przedsiębiorca opisując współprace z dostawcą wskazał, iż „ Nie jest to pierwszy przypadek nieprawidłowości związanych ze świadectwem zgodności, nie otrzymaliśmy żadnych świadectw na potwierdzenie jakości gazy przy 5 dostawach (..)”. Powyższe wyjaśnienia Przedsiębiorcy, zdaniem Prezesa URE nie potwierdzają dochowania należytej staranności przy wykonywaniu koncesjonowanej działalności gospodarczej, bowiem wskazują że w okresie przeprowadzonej kontroli Przedsiębiorca nie miał żadnych informacji o jakości paliwa wprowadzanego do obrotu.

Zdaniem Prezesa URE ustalony w sprawie sposób wykonywania przez Przedsiębiorcę działalności gospodarczej należy uznać za zawinione zaniechanie prowadzące do naruszenia podstawowych obowiązków Koncesjonariusza, który jednoznacznie świadczy o braku należytej staranności Przedsiębiorcy przy wykonywaniu działalności polegającej na obrocie paliwami ciekłymi i przesądza o uznaniu stopnia zawinienia jako duży.

Odnośnie oceny możliwości finansowych Przedsiębiorcy, Prezes URE wskazał, iż dokonał jej na podstawie złożonych przez niego dokumentów. Wskazany w nich przychód Przedsiębiorcy z działalności gospodarczej za rok 2008, stał się podstawą ustalenia kary pieniężnej w kwocie 40.000 zł, która odpowiada (...) tego przychodu tj. w wielkości nie przekraczającej 15% przychodu ukaranego Koncesjonariusza, wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. Zdaniem Prezes URE kara ta ma spełnić funkcję prewencji szczególnej i ogólnej, a więc być realną i odczuwalną dolegliwością dla ukaranego podmiotu.

Od powyższej decyzji powód – (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B., wniósł odwołanie zaskarżając ją w całości. Zaskarżonej decyzji powód zarzucił:

1.  naruszenie art. 7 k.p.a. przez odmowę jego zastosowania, a co przejawiało się w braku działań na rzecz rozpoznania kluczowych dla sprawy okoliczności przedstawionych przez stronę w toku postępowania, jak również brak wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego w niniejszej sprawie;

2.  naruszenie przepisu art. 8 k.p.a. poprzez traktowanie nierówno interesu strony i Skarbu Państwa, jak również poprzez prowadzenie postępowania w sposób nie budzący zaufania do organów Państwowych;

3.  naruszenie przepisu art. 107 §1 k.p.a. przez odmowę jego zastosowania, a co przejawiło się w tym, że zaskarżona decyzja nie zawiera oznaczenia jej adresata;

4.  naruszenie przepisu art. 56 ust. 6 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo
energetyczne (Dz. U. z 2006 r., nr 89, póz. 625 z późn. zm.) poprzez nie uwzględnienie przez Prezesa URE wszystkich okoliczności sprawy, jak również poprzez błędne określenie stopnia zawinienia powoda.

Wskazując na powyższe, Powód wniósł o:

.



uchylenie skarżonej decyzji w całości;



zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu;

Ponadto, na podstawie przepisu art. 479 ⁵² k.p.c. wniósł również o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji do czasu rozstrzygnięcia sprawy niniejszej i wydania w tym względzie postanowienia na posiedzeniu niejawnym.

W uzasadnieniu powód podniósł na wstępie, iż przedmiotowa decyzja nie może się ostać już z przyczyn stricte formalnych. Po pierwsze zdaniem powoda nie spełnia ona jednego z podstawowych wymogów, o których mowa w art. 107 §1 k.p.a., a mianowicie nie zawiera oznaczenia strony, a więc adresata tejże decyzji. Powód podniósł, iż stosownie do art. 107 §1 k.p.a., „Decyzja powinna zawierać: oznaczenie organu administracji publicznej, datę wydania, oznaczenie strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji. Decyzja, w stosunku do której może być wniesione powództwo do sądu powszechnego lub skarga do sądu administracyjnego, powinna zawierać ponadto pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa lub skargi." Tymczasem w treści przedmiotowej decyzji zdaniem powoda próżno szukać wyraźnego i zgodnego z w/w normą prawną oznaczenia strony. Nie jest zaś, co oczywiste rzeczą strony domniemywać, czy przedmiotowa decyzja odnosi się czy też nie wprost do niej.

Odnośnie zarzutu naruszenia art. 7 k.p.a., poprzez brak działań na rzecz rozpoznania kluczowych dla sprawy okoliczności przedstawionych przez stronę w toku postępowania, jak również brak wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego w niniejszej sprawie, powód podniósł, iż w jego ocenie prawidłowo zorganizował w/w obrót paliwami. Wskazał, iż w tym celu dokonuje on zakupu przedmiotowych paliw wyłącznie od jednego, najbardziej renomowanego dostawcy, tj. spółki (...) Sp. z o.o., od której otrzymał świadectwo potwierdzające jakość dostarczonego paliwa. Oczywistym jest więc, że powód dochował w tym względzie staranności, bowiem niedowierzanie tak renomowanej spółce jak (...) Sp. z o. o., byłoby przejawem nieuzasadnionej podejrzliwości i nadgorliwości, a nie przejawem należytej staranności. Należyta staranność, zdaniem powoda przejawiła się tym, iż uzyskał on dokument w postaci świadectwa jakości zakupionego produktu. W ocenie Przedsiębiorcy nie można przecież wymagać od podmiotu zajmującego się handlem paliwami, by każdą dostawę towaru badał pod względem jakościowym, nie dając wiary przedstawionym przez producentów świadectwom. Poza tym, rentowność takiej działalności handlowej stałaby pod znakiem zapytania, gdyby handlowiec musiał każdorazowo dokonać odpłatnego badania jakościowego dostarczonego mu przez producenta paliwa.

Zdaniem powoda Prezes Urzędu Regulacji Energetyki nie wypełnił dyspozycji z przepisu art. 56 ust 1 ustawy Prawo energetyczne, gdyż nie uwzględnił wszystkich okoliczności sprawy, czego skutkiem było błędne określenie stopnia zawinienia powoda. Powód podkreślił, że nie można obarczać winą Przedsiębiorcy tylko z tego powodu, że zaufał renomowanej firmie, która potwierdziła jakość sprzedawanego produktu za pomocą stosownego, prawem przewidzianego świadectwa jakości.

Reasumując powód podniósł, iż w myśl art. 8 k.p.a. postępowanie powinno być prowadzone w sposób budzący zaufanie do organów Państwowych , zaś niejasności, czy też wątpliwości dotyczące stanu faktycznego nie mogą być rozstrzygane na niekorzyść strony. Powód podniósł, iż tylko wtedy można stronie zarzucić niedopełnienie jej obowiązków, jeżeli treść tego obowiązku jest w pełni zrozumiała i znane jest stronie stanowisko organu. Zdaniem Przedsiębiorcy Organ ewidentnie prowadził postępowanie w przedmiotowej sprawie w taki sposób, iż nierówno traktowano interes skarżącego i Skarbu Państwa oraz rozstrzygnięto wątpliwości w sprawie na niekorzyść strony.

W odpowiedzi na odwołanie Prezes URE wniósł o oddalenie odwołania i podtrzymał w całości stanowisko prezentowane w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny.

Powód prowadzi działalność gospodarczą polegającą na obrocie paliwami ciekłymi.

Decyzją z dnia 24 września 2004 r. Nr (...), Prezes URE udzielił Przedsiębiorcy – (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B., koncesji na obrót paliwami ciekłymi na okres od dnia 30 września 2004 r. do 30 września 2014 r. (k.1-6 akt adm.).

W dniu 5 września 2007 r., na należącej do powoda stacji paliw (...) Sp. z o.o., Nr 2, przy ul. (...), w miejscowości B., przeprowadzono kontrolę jakości paliw, w trakcie której pobrano do badania laboratoryjnego próbki (podstawową i kontrolną) gazu skroplonego LPG odpowiednio w ilości 2,13 litra oraz 0,8 litra z partii liczącej 15588 litrów gazu skroplonego LPG (k. 12-17 akt adm.)

Pobraną próbkę przekazano następnie do badania laboratoryjnego do firmy (...) Ltd. Laboratorium w M., celem zbadania zgodności w zakresie jakości przedmiotowego paliwa z przepisami rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 28 grudnia 2006 r. (Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1851.) w sprawie wymagań jakościowych dla paliw gazu skroplonego (LPG). W wyniku przeprowadzonych badań, stwierdzono niezgodność badanego gazu skroplonego LPG z obowiązującymi przepisami prawa ze względu na zawyżoną zawartość siarki, która w próbce podstawowej wynosiła 69 mg/kg, gdzie maksymalna zawartość przy uwzględnieniu tolerancji wynikającej z przyjętej metody badawczej, powinna wynosić 59,2 mg/kg (k. 18-19 akt adm.)

Pismem z dnia 27 września 2007 r., Przedsiębiorca złożył wniosek o przeprowadzenie dodatkowych badań z wykorzystaniem próbki kontrolnej gazu skroplonego LPG pobranego w dniu 5 września 2007 r. na należącej do niego stancji paliw. (k.20 akt adm.)

Wynik badania próbki kontrolnej pobranej z należącej do powoda stancji paliw, przeprowadzonego przez Laboratorium (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. również wykazał zawyżoną zawartość siarki, która wynosiła 93,8 mg/kg, gdzie maksymalna zawartość przy uwzględnieniu tolerancji wynikającej z przyjętej metody badawczej, powinna wynosić 29,4 mg/kg (k. 21 akt adm.)

W związku ze stwierdzoną w toku kontroli niewłaściwą jakością gazu skroplonego LPG, pismem z dnia 11 marca 2008 r., Prezes URE zawiadomił przedsiębiorcę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia przedsiębiorcy kary pieniężnej w związku z możliwością naruszenia warunku 2.2.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi. (k.36-38 akt adm.).

W piśmie z dnia 27 marca 2008 r., powód złożył wyjaśnienia w sprawie, do których załączył kserokopie karty nalewu, świadectwo zgodności (...) Sp. z o.o. w P. (k. 40-45 akt adm.)

W piśmie z dnia 26 marca 2009 r., Koncesjonariusz przedstawił poświadczoną za zgodność z oryginałem dokumentacje dotyczącą wysokości osiągniętego dochodu za 2008 r. (k.90-100 akt adm.)

W tym stanie faktycznym Sąd okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje.

W niniejszej sprawie bezsporny jest fakt, że gaz skroplony LPG wprowadzony do obrotu przez powoda, poprzez stację paliw zlokalizowaną w miejscowości B., przy ul. (...), nie spełniał norm jakościowych określonych w obowiązującym w dniu przeprowadzenia kontroli, rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 28 grudnia 2006 r. w sprawie wymagań jakościowych dla gazu skroplonego (Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1851.).

Stosowanie do treści art. 46 ust 1 pkt 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej, (podobnie jak w ustawie z dnia 23.12.1988 r. o działalności gospodarczej) „uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie (…) wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią”. Zgodnie zaś z treścią ust 2 tegoż artykułu, „szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określają przepisy odrębnych ustaw”. Stosowanie zaś do treści art. 32 ust 1 pkt 4 ustawy – Prawo energetyczne uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie (…) obrotu paliwami lub energią (…).

Zgodnie z warunkiem 2.2.1. udzielonej Przedsiębiorcy koncesji, „Koncesjonariuszowi nie wolno czynić przedmiotem obrotu paliw ciekłych, których parametry jakościowe są niezgodne z parametrami wynikającymi z zawartych umów i norm określonych obowiązującymi przepisami.” Oznacza to, iż powoda obowiązuje bezwzględny zakaz wprowadzania do obrotu tzn. sprzedaży na prowadzonej przez siebie stacji paliw, paliwa, które niezgodne jest z parametrami określonymi w umowach lub obowiązujących przepisach prawa. Naruszenie choćby jednego z warunków koncesji jest wystarczającą przesłanką do zastosowania przepisów art. 56 ust 1 pkt 12 ustawy – Prawo energetyczne i wymierzenia na tej podstawie, w oparciu o art. 56 ust 2 powołanej ustawy, kary pieniężnej przez Prezesa URE.

Powód akceptując warunki udzielonej koncesji na obrót paliwami ciekłymi, zaakceptował również opisany wyżej warunek określony w punkcie 2.2.1. Ze względu zaś na zawodowy charakter działalności gospodarczej, wykonywanej na podstawie koncesji, a w szczególności określonych w pkt 2 Koncesji „Warunków prowadzenia działalności”, należy stwierdzić, iż Powód miał pełną swobodę wyboru działań, które podejmie w celu wywiązania się z obowiązków koncesyjnych, a więc powinien zorganizować prowadzoną przez siebie działalność w sposób wykluczający możliwość wprowadzenia do obrotu niewłaściwego jakościowo paliwa.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności wyników kontroli przeprowadzonej w dniu 5 września 2007 r., na należącej do powoda stacji paliw stwierdzić należy, iż Przedsiębiorca naruszył wskazany wyżej warunek 2.2.1. udzielonej mu koncesji na obrót paliwami ciekłymi albowiem wprowadzał do obrotu przez stację paliw mieszczącą się w miejscowości B., przy ul. (...), gaz skroplony LPG, który nie spełniał wymagań jakościowych określonych w obowiązującym w dniu kontroli, rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 28 grudnia 2006 r. w sprawie wymagań jakościowych dla gazu skroplonego. Jak wynika z protokołów badań próbek, pobranego ze stacji, gazu skroplonego LPG niezgodność z obowiązującymi przepisami prawa dotyczyła zawyżonej zawartości siarki, która wynosiła przy pierwszym badaniu: 69 mg/kg, gdzie maksymalna zawartość przy uwzględnieniu tolerancji wynikającej z metody badawczej powinna wynosić 59,2 mg/kg, a przy drugim badaniu: 93,8 mg/kg, gdzie maksymalna zawartość przy uwzględnieniu tolerancji wynikającej z metody badawczej powinna wynosić 29,4 mg/kg.

Odnośnie zarzutu powoda dotyczącego występujących rozbieżności w wynikach badań próbek – kontrolnej i podstawowej , Sąd zważył iż nie mają one znaczenia dla dokonanej oceny naruszenia przez przedsiębiorcę warunku 2.2.1. koncesji, albowiem wyniki obydwu badań wskazują na naruszenie przez powoda obowiązujących norm jakościowych wprowadzanego do obrotu paliwa z uwagi na zawyżoną zawartość siarki.

W świetle powyższego Sąd stanął na stanowisku, iż Prezes URE dokonał właściwej oceny naruszenia przez powoda warunku 2.2.1. udzielonej mu koncesji, poprzez wprowadzenie do obrotu gazu skroplonego LPG niespełniającego wymagań jakościowych określonych we wskazanym wyżej rozporządzeniu, a wydana przez Prezesa URE, Decyzja znajduje pełne uzasadnienie w świetle okoliczności sprawy i obowiązujących przepisów.

Przechodząc do oceny poszczególnych zarzutów powoda podniesionych w odwołaniu od decyzji, sąd ocenił, iż nie zasługują one na uwzględnienie .

W pierwszej kolejności ,odnośnie zarzutów naruszenia przepisów kpa , zważyć należy, iż zgodnie ugruntowanym w orzecznictwie poglądem (vide: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1991 roku sygn. akt III CRN 120/91 OSNC 1992 Nr 5, poz. 87; Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 roku sygn. akt I CKN 265/98 OSP 2000 Nr 5 poz. 68; Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 1999 roku sygn. akt 351/99 OSNC 2000 Nr 3 poz. 47; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2001 roku sygn. akt I CKN 1036/98 LEX Nr 52708; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2005 roku, sygn. akt III SZP 2/05 OSNP 2006/19-20/312), Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie może ograniczyć sprawy wynikającej z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu tylko do funkcji sprawdzającej prawidłowość postępowania administracyjnego, które poprzedza postępowania sądowe. Celem postępowania nie jest przeprowadzenie kontroli postępowania administracyjnego, ale merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy, której przedmiotem jest spór między stronami powstający dopiero po wydaniu decyzji przez Prezesa Urzędu. Postępowanie sądowe przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest postępowaniem kontradyktoryjnym, w którym uwzględnia się materiał dowodowy zebrany w postępowaniu administracyjnym, co nie pozbawia jednak stron możliwości zgłoszenia nowych twierdzeń faktycznych i nowych dowodów, według zasad obowiązujących w postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych. Sąd antymonopolowy jest sądem cywilnym i prowadzi sprawę cywilną, wszczętą w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Prezesa Urzędu, w tym wypadku Urzędu Regulacji Energetyki, według reguł kontradyktoryjnego postępowania cywilnego, a nie sądem legalności decyzji administracyjnej, jak to czynią sądy administracyjne w postępowaniu sądowo-administracyjnym. Nawet gdyby przyjąć, że w postępowaniu administracyjnym doszło do uchybień proceduralnych to nie mogą one być przedmiotem postępowania sądowego mającego na celu merytoryczne rozstrzygnięcie sporu, bowiem Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zobowiązany jest do wszechstronnego zbadania wszystkich istotnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad rozkładu ciężaru dowodu i obowiązku stron w postępowaniu dowodowym. Zatem zarzuty powoda podniesione w zakresie naruszenia przepisów k.p.a. pozostają bez wpływu na ocenę prawidłowości zaskarżonej decyzji.

Przechodząc do oceny jedynego merytorycznego zarzutu , dotyczącego naruszenia art. 56 ust 6 ustawy Prawo energetyczne poprzez nieuwzględnienie wszystkich okoliczności sprawy oraz błędne określenie stopnia zawinienia Sąd zważył, iż brak jest podstaw do jego uwzględnienia. Wskazać bowiem należy, iż dla stwierdzenia odpowiedzialności koncesjonariusza za wprowadzanie do obrotu paliwa niespełniającego wymagań jakościowych nie zachodzi konieczność stwierdzenia jego zawinionego działania. Ustawa Prawo Energetyczne nie uzależnia bowiem odpowiedzialności za naruszenie warunku koncesji od możliwości przypisania koncesjonariuszowi winy umyślnej lub winy nieumyślnej (podobnie Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 1 czerwca 2010 r. w sprawie IIISK 5/10, „ odpowiedzialność z tytułu naruszenia obowiązków wynikających z przepisów P.e. lub innych ustaw, sankcjonowana karą pieniężną nakładana przez Prezesa Urzędu na podstawie art. 56 ust 1 Prawa energetycznego, ma charakter odpowiedzialności obiektywnej. Nie jest konieczne wykazanie umyślnej albo nieumyślnej winy ukaranego podmiotu”).

Odpowiedzialność z tytułu wprowadzenia do obrotu paliwa niespełniającego wymogów jakościowych spoczywa na podmiocie gospodarczym prowadzącym sprzedaż paliwa, który świadomie przyjął na siebie prawa i obowiązki wynikające z działalności koncesjonowanej włącznie z tymi, które pociągają za sobą obciążenia finansowe np. opłaty za badanie jakości paliwa. Nie znajdują zatem racjonalnego uzasadnienia argumenty podnoszone przez powoda, iż prawidłowo zorganizował on obrót paliwami, a także że niedowierzanie renomowanemu dostawcy byłoby przejawem nieuzasadnionej podejrzliwości i nadgorliwości. Koncesjonariusz ma bowiem obowiązek zachowania należytej staranności wymaganej od podmiotu zajmującego się zawodowo koncesjonowanym obrotem paliwami ciekłymi, a więc stworzenia takiej organizacji, aby na wszystkich etapach tego obrotu jakość paliwa odpowiadała normom. Podnieść należy, iż Organ nie jest zobowiązany do każdorazowego wskazywania Przedsiębiorcy w jaki sposób winien on prowadzić swoją działalność, tak aby nie doszło do naruszenia warunków udzielonej koncesji. W ocenie Sądu, o dochowaniu tej staranności nie może zatem świadczyć poleganie tylko i wyłącznie na certyfikatach jakościowych. Powód, nie przeprowadzając choćby stosownych badań próbek, na własne ryzyko, dopuścił do sprzedaży paliwa – gazu skroplonego LPG o jakości niezgodnej z przepisami.

Na marginesie wskazać należy również, iż w piśmie z dnia 27 marca 2008 r., sam Przedsiębiorca podnosił, iż „Nie jest to pierwszy przypadek nieprawidłowości związanych ze świadectwami zgodności (…)” dlatego też, w ocenie Sądu, pozwany Prezes URE prawidłowo ustalił, iż powód nie dochował w tym przypadku należytej staranności wymaganej w udzielonej mu koncesji opierając się wyłącznie na świadectwach jakości paliwa uzyskanych od dostawcy .

Mając na uwadze powyższe, Sąd w całości podzielił ustalenia Prezesa URE poczynione przez niego w zakresie naruszenia przez Powoda warunku 2.2.1. Koncesji na obrót paliwami ciekłymi, a także odpowiedzialności wynikającej z art. 56 ust 1 pkt 12 P.e.

Stosownie do przepisu art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne (Dz.U. z 2006 roku, Nr 89, poz. 625) karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji. Brzmienie przepisu art. 56 ustawy - Prawo energetyczne (obowiązujące w chwili wydawania decyzji) nakłada na Prezesa URE bezwzględny obowiązek, a nie prawo, nałożenia kary w razie stwierdzenia wystąpienia okoliczności podlegających karze, co oznacza, że kara przewidziana w tym przepisie jest karą obligatoryjną, od której ustawodawca nie przewidział możliwości odstąpienia. Przepis art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy – Prawo energetyczne stanowi zatem samodzielną podstawę do wymierzenia przedsiębiorcy kary za nieprzestrzeganie obowiązków nałożonych na niego w koncesji.

Zgodnie z treścią art. 56 ust. 3 P.e. wysokość kary o której mowa w ust 1, nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, a jeżeli kara pieniężna związana jest z działalnością prowadzoną na podstawie koncesji, wysokość kary nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy wynikającego z działalności koncesjonowanej osiągniętego w poprzednim roku podatkowym.

W ocenie Sądu, Prezes URE ustalając w zaskarżonej decyzji wysokość wymierzonej koncesjonariuszowi kary, w sposób prawidłowy zastosował przepis art. 56 ust 6 PE określający przesłanki wymiaru kary tj. stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe. Sąd, mając na względzie sytuacje finansową Spółki doszedł do wniosku, iż wymierzona kara pieniężna, w kwocie 40.000 zł, odpowiadająca zaledwie (...) przychodu z działalności koncesjonowanej, nie będzie zbyt dotkliwa i pozwoli osiągnąć wskazane wyżej cele określone dyrektywami wymiaru kary. Sąd zważył przy tym, iż kara ta mieści się w granicach wyznaczonych przez ustawę a ustalona w decyzji jej wysokość spełni w tym wypadku rolę represyjno-wychowawczą. Sąd doszedł natomiast do przekonania, iż wymierzenie kary pieniężnej w niższej wysokości t.j. 0,01% osiągniętego przychodu , jak wnioskował powód , nie spełniałoby jej celu prewencyjnego oraz represyjno-wychowawczego.

Nie znajdując zatem podstaw uzasadniających uwzględnienie odwołania, Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oddalił je na podstawie przepisu art. 479 ⁵³ §1 k.p.c.

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sporu, w oparciu o treść art. 98 i 99 k.p.c.

SSO Hanna Kulesza