XVII AmE 64/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2025-07-10
Sygn. akt XVII AmE 64/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 lipca 2025 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:
|
Przewodniczący – |
SSO Maciej Kruszyński |
|
Protokolant – |
Sekr. sądowy Magdalena Ratajczyk |
po rozpoznaniu 3 lipca 2025 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy z odwołania (...)sp. z o.o. w W.
przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki
o udzielenie interpretacji indywidualnej
na skutek odwołania (...) sp. z o.o. w W. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 17 stycznia 2024 roku, numer (...)
1. uchyla zaskarżoną decyzję;
2. zasądza od Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na rzecz (...) sp. z o.o. w W. kwotę 1737 zł (tysiąc siedemset trzydzieści siedem złotych), z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.
sędzia Maciej Kruszyński
Sygn. akt XVII AmE 64/24
UZASADNIENIE
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, (dalej: Organ, Pozwany, Prezes URE, Prezes Urzędu), decyzją z 17 stycznia 2024 r., nr (...), na podstawie art. 34 ust. 1 i 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 221 ze zm.) w zw. z art. 23 ust. 1 oraz art. 2 ust. 8 i 10 ustawy z 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku oraz w 2024 roku, (dalej: ustawa o środkach nadzwyczajnych, ustawa ograniczająca ceny), działając na wniosek przedsiębiorcy (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., (dalej: Odwołująca, Powódka, Skarżąca, Spółka lub Wnioskodawca) z 19 grudnia 2023 r., o potwierdzenie wykładni przepisów prawa oraz wydania interpretacji indywidualnej, tj. udzielenie przez Organ odpowiedzi na pytanie postawione przez Spółkę we wniosku:
„Czy w świetle przepisów Ustawy Ograniczającej Ceny średnioważona cena rynkowa sprzedaży energii elektrycznej powinna zostać wyznaczona w oparciu o rzeczywiste przychody wynikające z rozliczenia z odbiorcami energii elektrycznej (w tym w związku z obowiązkiem zastosowania cen maksymalnych w rozliczeniach z odbiorcami uprawnionymi w rozumieniu art. 2 Ustawy Ograniczającej Ceny), powiększona o wartość Rekompensaty z tytułu stosowania tych cen (co do kwot przekraczających te wynikające z cen maksymalnych) oraz z uwzględnieniem pozostałych rozliczeń pieniężnych wynikających z zapisów zawartych umów sprzedaży energii elektrycznej lub innych umów, w których dodatkowe rozliczenia pieniężne zależą od ilości lub wartości sprzedanej energii elektrycznej?”,
Organ postanowił:
udzielić interpretacji indywidualnej o następującym brzmieniu:
a. w okresie od 1 grudnia 2022 r. do 28 lutego 2023 r. Spółka miała obowiązek, przy kalkulacji odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, wyznaczyć średnioważoną cenę rynkową sprzedaży energii elektrycznej, obejmującą przychody związane ze sprzedażą energii elektrycznej:
-
-
na rynku bilansującym,
-
-
w ramach umowy sprzedaży energii elektrycznej, tj. umowy, której przedmiotem jest sprzedaż energii elektrycznej z gwarancją fizycznej dostawy tej energii – przychody wynikające z zapisów umownych lub, w przypadku sprzedaży energii elektrycznej do odbiorców końcowych, objętych obowiązkiem taryfowym, przychody – w oparciu o zatwierdzoną przez Prezesa URE taryfę dla energii elektrycznej, obowiązującej odpowiednio dla roku 2022 i 2023;
b. w okresie od 1 marca 2023 r. do 31 sierpnia 2023 r., Spółka miała obowiązek, przy kalkulacji odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, wyznaczyć średnioważoną cenę rynkową sprzedaży energii elektrycznej, obejmującą przychody związane ze sprzedażą energii elektrycznej:
-
-
na rynku bilansującym;
-
-
w ramach umowy sprzedaży energii elektrycznej, tj. umowy, której przedmiotem jest sprzedaż energii elektrycznej z gwarancją fizycznej dostawy tej energii – przychody wynikające z zapisów umownych lub, w przypadku sprzedaży energii elektrycznej do odbiorców końcowych objętych obowiązkiem taryfowym, przychody – w oparciu o zatwierdzoną przez Prezesa URE taryfę dla energii elektrycznej obowiązującej dla roku 2023;
-
-
przychody ujęte w innej umowie aniżeli umowa sprzedaży energii elektrycznej, ale związane z umową sprzedaży energii elektrycznej, w których dodatkowe rozliczenia pieniężne zależą od ilości lub wartości sprzedanej energii elektrycznej;
c. w okresie od 1 września 2023 r. do 31 grudnia 2023 r., Spółka miała obowiązek, przy kalkulacji odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, wyznaczyć średnioważoną cenę rynkową sprzedaży energii elektrycznej, obejmującą przychody związane ze sprzedażą energii elektrycznej:
-
-
na rynku bilansującym,
-
-
w ramach umowy sprzedaży energii elektrycznej, tj. umowy, której przedmiotem jest sprzedaż energii elektrycznej z gwarancją fizycznej dostawy tej energii – przychody wynikające z zapisów umownych lub, w przypadku sprzedaży energii elektrycznej do odbiorców końcowych objętych obowiązkiem taryfowym, przychody – w oparciu o zatwierdzoną przez Prezesa URE taryfę dla energii elektrycznej obowiązującej dla roku 2023,
Organ podkreślił, że dodatkowo należało uwzględniać sumę poniższych przychodów, które podlegały oddzielnie odpisowi jako wartość 0,97 sumy:
-
-
przychodów ze sprzedaży gwarancji pochodzenia w rozumieniu ustawy o odnawialnych źródłach energii,
-
-
przychodów z umów związanych ze sprzedażą energii elektrycznej obejmujących instrumenty finansowe (w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi)
oraz
-
-
innych przychodów wynikających z dodatkowych rozliczeń pieniężnych zależnych od wartości lub ilości sprzedanej energii elektrycznej, przy czym zostały one umieszczone jako oddzielne komponenty we wzorze ustalającym odpis pod odpowiednim symbolem. Przychody te Spółka winna uwzględniać nie jako składnik średniej ważonej wolumenem ceny rynkowej sprzedanej energii elektrycznej, ale jako jeden z odpowiednich elementów wzoru na obliczanie odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, zawartego w art. 23 ust. 2 ustawy o środkach nadzwyczajnych.
W uzasadnieniu decyzji Prezes Urzędu przedstawił chronologicznie brzmienie ustawy o środkach nadzwyczajnych, wskazując na konsekwencje wprowadzonych w ustawie zmian dla sytuacji Spółki.
Ponadto, Organ, przywołując brzmienie art. 35 ust. 1 Prawa przedsiębiorców zastrzegł, że interpretacja indywidualna nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy. Wszystkie bowiem podmioty stosujące prawo, dokonują interpretacji przepisów prawa na własną odpowiedzialność i ryzyko.
(decyzja Prezesa URE z 17.01.2024 r., k. 6 – 9 akt sądowych)
(...) sp. z o.o. wniosła odwołanie od powyższej decyzji, zaskarżając ją w całości i zarzucając naruszenie:
1. przepisów postępowania z art. art. 34 ust. 1 i 5 Prawa przedsiębiorców oraz art. 107 § 1 pkt 6 i § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego, (dalej: k.p.a.), w ten sposób, że:
a. Organ nie dokonał wymaganej przez Wnioskodawcę oceny przedstawionego stanu faktycznego i nie odniósł się w uzasadnieniu Decyzji do elementów stanu faktycznego przedmiotowo istotnych;
b. Prezes URE nie dokonał wymaganej przez Wnioskodawcę interpretacji wskazanych norm prawa materialnego, a jedynie wybiórczo powtórzył w Decyzji treść niektórych przepisów, co w ocenie Odwołującej jest uzasadnieniem pozornym;
c. Prezes Urzędu dokonał interpretacji norm pozostających bez związku ze stanem faktycznym przedstawionym przez Wnioskodawcę, (tj. art. 3 pkt 17 oraz art. 5 ust. 2 pkt 1 Prawa energetycznego);
2. przepisów prawa materialnego:
a. z art. 23 ust. 1, 2 i ust. 2c oraz art. 2 pkt 1, 6, 8 i pkt 10 ustawy ograniczającej ceny, poprzez ich niewłaściwe zastosowanie, w szczególności w oderwaniu od pozostałych przepisów prawa materialnego, wskazanych we Wniosku, a w zakresie art. 23 ust. 2c ustawy ograniczającej ceny, także poprzez wykładnię wbrew wyraźnemu brzmieniu przepisu ( contra legem);
b. z art. 3 pkt 17 oraz art. 5 ust. 2 pkt 1 Prawa energetycznego oraz art. 45a ust. 1 Prawa energetycznego, poprzez ich niewłaściwe zastosowanie, tj. błędne przyjęcie, że Spółka stosuje taryfy zatwierdzane przez Prezesa URE, podczas gdy Spółka ustala ceny i stawki opłat na rynku konkurencyjnym;
c. poprzez niezastosowanie norm (tj. całkowite ich pominięcie w uzasadnieniu Decyzji) z następujących przepisów:
i. art. 3 ust. 1, 2 i ust. 5 oraz art. 8 ust. 9 – 12, art. 23 ustawy ograniczającej ceny;
ii. § 3 Rozporządzenia Rozporządzenie Rady Ministrów z 8 listopada 2022 r. w sprawie sposobu obliczania limitu ceny (Dz. U. poz. 2284 ze zm.), (dalej: Rozporządzenie RM);
(...). art. 2 pkt 5, art. 6 – 8, art. 13 i art. 22 ust. 2 Rozporządzenia Rady (UE) 2022/1854 z 6 października 2022 r., w sprawie interwencji w sytuacji nadzwyczajnej w celu rozwiązania problemu wysokich cen energii (Dz. U. UE. L. z 2022 r. str. 261), (dalej: Rozporządzenie Rady);
iv. art. 3 pkt 13 i 13a Prawa energetycznego;
v. art. 5 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z 5 czerwca 2019 r., w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej, zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE (Dz. U. UE. L. z 2019 r. nr 158, str. 125 ze zm.), (dalej: Dyrektywa 2019/944).
Powódka wniosła o:
1. zmianę zaskarżonej Decyzji w trybie art. 479 48 § 2 k.p.c. i orzeczenie, zgodnie z wnioskiem z 19 grudnia 2023 r., że:
a. średnioważona cena rynkowa sprzedaży energii elektrycznej w miesięcznych okresach rozliczeniowych od 1 grudnia 2022 r. do 31 marca 2023 r., powinna być przez Wnioskodawcę skalkulowana w oparciu o rzeczywiste przychody wynikające z rozliczeń z odbiorcami energii elektrycznej (w tym z zastosowania cen maksymalnych dla odbiorców uprawnionych), powiększone o wartości rekompensat z tytułu stosowania tych cen, a w odniesieniu do okresu od 1 marca 2023 r. – z uwzględnieniem pozostałych rozliczeń pieniężnych, wynikających z zapisów zawartych umów sprzedaży energii elektrycznej lub innych umów, w których dodatkowe rozliczenia pieniężne zależą od ilości lub wartości sprzedanej energii elektrycznej;
ewentualnie, w razie przekazania przez Prezesa URE akt postępowania Sądowi z pominięciem art. 479 48 § 2 k.p.c.
2. zmianę zaskarżonej Decyzji w trybie art. art. 479 53§ 2 k.p.c. i orzeczenie, że:
a. średnioważona cena rynkowa sprzedaży energii elektrycznej w miesięcznych okresach rozliczeniowych od 1 grudnia 2022 r. do 31 marca 2023 r., powinna być przez Wnioskodawcę skalkulowana w oparciu o rzeczywiste przychody wynikające z rozliczeń z odbiorcami energii elektrycznej (w tym z zastosowania cen maksymalnych dla odbiorców uprawnionych), powiększone o wartości rekompensat z tytułu stosowania tych cen, a w odniesieniu do okresu od 1 marca 2023 r. – z uwzględnieniem pozostałych rozliczeń pieniężnych, wynikających z zapisów zawartych umów sprzedaży energii elektrycznej lub innych umów, w których dodatkowe rozliczenia pieniężne zależą od ilości lub wartości sprzedanej energii elektrycznej;
ewentualnie,
3. uchylenie zaskarżonej Decyzji w całości.
(odwołanie (...) sp. z o.o. z 31.01.2024 r., k. 10 – 14 akt sądowych)
W odpowiedzi na odwołanie Prezes Urzędu podtrzymał stanowisko i wniósł o:
1. oddalenie odwołania;
2. zasądzenie od Powódki na rzecz Prezesa URE zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
(odpowiedź na odwołanie Prezesa URE z 6.05.2024 r., k. 22 – 27 akt sądowych)
Sąd Okręgowy w Warszawie, Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił, co następuje.
(...) sp. z o.o. z siedzibą w W., przy ul. (...), jest spółką prawa handlowego wpisaną do rejestru przedsiębiorców KRS prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie pod numerem: (...). Przedmiotem przeważającej działalności spółki jest handel energią elektryczną.
(dowód: odpis pełny z KRS (...) sp. z o.o. , k. 6 – 8v akt administracyjnych)
Spółka prowadzi działalność w zakresie obrotu energią elektryczną na potrzeby odbiorców znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w oparciu o koncesję, udzieloną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki nr (...).
(okoliczność bezsporna)
Wnioskiem z 19 grudnia 2023 r., Spółka zwróciła się do Prezesa Urzędu o udzielenie odpowiedzi na zawarte we wniosku (przytoczone na wstępie) pytanie oraz o potwierdzenie przez Organ, że w świetle postanowień Rozporządzenia Rady, Dyrektywy 2019/944, ustawy ograniczającej ceny oraz Prawa energetycznego, stanowisko własne Spółki jest prawidłowe. W związku z powyższym Spółka przedstawiła we wniosku stan faktyczny, pod rozstrzygniecie Organu, informując, że jest przedsiębiorstwem energetycznym zajmującym się obrotem energią elektryczną. W okresie od grudnia 2022 r. do marca 2023 r. (okres rozliczeniowy), Spółka podlegała obowiązkowi przekazywania odpisu na Fundusz, stosownie do art. 21 ust. 2 w zw. z art. 21 ust. 1 ustawy ograniczającej ceny. W tym zakresie, w trybie art. 25 ust. 1 ustawy ograniczającej ceny, Spółka złożyła następujące sprawozdania:
a. za grudzień 2022 r. – sprawozdanie (...)
b. za styczeń 2023 r. – sprawozdanie (...)
c. za luty 2023 r. – sprawozdanie (...)
d. za marzec 2023 r.– sprawozdanie (...)
Z informacji przedstawionych przez Powódkę w odniesieniu do okresów rozliczeniowych, wynika, że :
1. Spółka dostarczała energię elektryczną odbiorcom końcowym, będącym odbiorcami uprawnionymi w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy ograniczającej ceny i w rozliczeniach z nimi stosował cenę maksymalną, tj. zgodnie z art. 3 ust. 1, 2 i ust. 5 tej ustawy.
2. Powódka nie była uprawniona do stosowania, w umowach z odbiorcami uprawnionymi, innej ceny niż cena maksymalna w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy ograniczającej ceny.
3. (...)sp. z o.o. otrzymała rekompensaty na podstawie art. 8 ust. 9 ustawy ograniczającej ceny od (...) S.A., ograniczone do różnicy między zakresem referencyjnym ceny umownej, w rozumieniu art. 8 ust. 9 i 10 ustawy ograniczającej ceny, a ceną maksymalną.
4. W odniesieniu do grudnia 2022 r. Powódka otrzymała także rekompensatę na podstawie art. 8 ust. 6 ustawy ograniczającej ceny w kwocie 120,44 zł.
Spółka, obliczając średnioważoną cenę rynkową energii elektrycznej na potrzeby Sprawozdań, każdorazowo uwzględniła rzeczywiste przychody wynikające z rozliczeń z odbiorcami energii elektrycznej (w tym stosowanie cen maksymalnych dla odbiorców uprawnionych w rozumieniu art. 2 ustawy ograniczającej ceny).
Spółka nie uwzględniała w kalkulacji wartości rekompensat (z punktu 3. powyżej), stosownie do dominującej wówczas wykładni ustawy ograniczającej ceny.
Z uwagi na otrzymywane rekompensaty oraz treść komunikatu Prezesa URE z 27 października 2023 r., Spółka dokonała ponownej oceny ustawy ograniczającej ceny, dochodząc do wniosku, że wartość rekompensat należy uwzględnić jako część przychodu otrzymywanego przez Spółkę z tytułu sprzedaży energii elektrycznej odbiorcom w zakresie ujętym w sprawozdaniach.
W związku z ustawą z 8 lutego 2023 r., zmieniającą ustawę ograniczającą ceny z dniem 1 marca 2023 r., w sprawozdaniu za marzec 2023 r., Spółka uwzględniła także pozostałe rozliczenia pieniężne, wynikające z zapisów zawartych umów sprzedaży energii elektrycznej lub innych umów, w których dodatkowe rozliczenia pieniężne zależą od ilości lub wartości sprzedanej energii elektrycznej.
Spółka oświadczyła ponadto, że w odniesieniu do okresu od kwietnia 2023 r. do dnia złożenia przedmiotowego wniosku, nie otrzymała rekompensat.
W związku z powyższym Spółka do 20 grudnia 2023 r. dokona korekty sprawozdań w taki sposób, aby uwzględnić wartość otrzymanych rekompensat w podstawie obliczenia odpisu na Fundusz (zdarzenie przyszłe objęte wnioskiem).
Z uwagi na powyższe, Spółka zwróciła się z pytaniem do Prezesa URE, o treści, jak przytoczona na wstępie niniejszego uzasadnienia.
(wniosek (...) sp. z o.o., z 19.12.2023 r., k. 1 – 4 akt administracyjnych)
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki 17 stycznia 2024 r. wydał zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzję, zawierającą interpretacją indywidualną, której treść przytoczona została na wstępie tego uzasadnienia.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych w trakcie postępowania administracyjnego i sądowego, których autentyczność nie była podważana przez żadną ze stron postępowania, jak też w oparciu o niekwestionowane twierdzenia stron.
Sąd Okręgowy w Warszawie, Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje.
Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie o ile prowadziło do uchylenia zaskarżonej decyzji.
Pojęcie interpretacji indywidualnej normuje art. 34 oraz 35 Prawa przedsiębiorców, (dalej: PrPrzed), w brzmieniu z daty wydania zaskarżonej decyzji.
Zgodnie z art. 34 ust. 1 PrPrzed, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Z kolei art. 34 ust. 5 PrPrzed stanowi, że interpretacja indywidualna wydawana jest w drodze decyzji administracyjnej, od której służy odwołanie i zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku, zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym oraz z pouczeniem o prawie wniesienia środka zaskarżenia.
Interpretacją indywidualną jest wyjaśnienie właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.
Istota interpretacji indywidualnej sprowadza się do wskazania przez uprawniony podmiot swojego stanowiska w kwestii rozumienia przepisów prawnych mających zastosowanie do zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego opisanego przez przedsiębiorcę. Ustawodawca nakazuje przy tym, aby oprócz wskazania prawidłowego stanowiska w sprawie interpretacji przepisów prawnych, podmiot wydający interpretację wyczerpująco opisał przedstawiony we wniosku stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe, a także zawarł uzasadnienie prawne oraz pouczenie o prawie wniesienia środka zaskarżenia.
Interpretacja stanowi tzw. wykładnię delegowaną, której moc wiążąca wynika z tego, że dokonują jej organy państwa, będące decydentami w procesie stosowania prawa. (por. M. Zieliński, Wykładnia prawa. Zasady – reguły – wskazówki, Wolters Kluwer, Wyd. 7, 2017, s. 60). Wykładnią delegowaną nazywa się wykładnię dokonywaną przez podmiot, któremu udzielono kompetencji do interpretowania przepisów prawnych, a który nie jest twórcą tych przepisów. To – na marginesie – może być szczególnie istotnym środkiem prowadzenia polityki regulacyjnej przez organ o kompetencjach regulacyjnych, obok wytycznych, zaleceń i innych – nie stanowiących powszechnie obowiązującego prawa – instrumentów adresowanych do uczestników rynku.
W doktrynie podkreśla się, że instytucja interpretacji indywidualnej jest szansą dla przedsiębiorcy na uzyskanie pewności i przewidywalności jego sytuacji prawnej w zakresie przepisów, które są niejasne lub szczególnie skomplikowane. (por.. M. Zdyb, G. Lubeńczuk, A. Wołoszyn-Cichocka, Prawo przedsiębiorców. Komentarz, wyd. 1, 2019, art. 34, Legalis).
„ Rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, organ ma obowiązek dokonania interpretacji przede wszystkim przepisów, z których wynika obowiązek podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. Nie jest wykluczone - a niekiedy jest niezbędne - dokonanie wykładni również innych przepisów prawa, ale wyłącznie na potrzeby wsparcia argumentacji dotyczącej właściwego rozumienia przepisów (…)” - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 5 kwietnia 2023 roku, VI SA/Wa 8223/22, LEX nr 3650871.
W kontekście zaprezentowanych wyżej uwag Sąd podzielił stanowisko powoda co do tego, że zaskarżona decyzja nie zawiera w istocie elementów niezbędnych dla interpretacji indywidualnej.
(...) sp. z o.o., jako przedsiębiorstwo energetyczne działające na podstawie przyznanej przez Prezesa URE koncesji, prowadzi m.in. działalność w zakresie wytwarzania oraz obrotu energią elektryczną. Zatem, Spółka, wypełniając dyspozycję art. 34 ust 1 PrPrzed uprawniona była ubiegać się o wydanie interpretacji indywidualnej przez Prezesa URE, w zakresie wyznaczonym w złożonym przez Spółkę Wniosku.
Na mocy regulacji z art. 21 ust. 2 ustawy o środkach nadzwyczajnych, Spółka podlega obowiązkowi przekazywania odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, w rozumieniu art. 2 pkt 10 tej ustawy, tj. określonej kwoty środków finansowych, podlegających przekazaniu przez wytwórcę energii elektrycznej oraz przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną, kalkulowanych wedle wytycznych wskazanych w omawianym przepisie oraz regulacji art. 23 ust. 1 ustawy o środkach nadzwyczajnych.
Zgodnie z art. 23 ust. 1 ww. ustawy, ustalenie wysokości odpisu na Fundusz przekazywany przez podmioty, o których mowa w art. 21 ust. 1, stanowi sumę:
1. iloczynu:
a) wolumenu sprzedaży energii elektrycznej oraz
b) dodatniej różnicy:
-
-
średniej ważonej wolumenem ceny rynkowej sprzedanej energii elektrycznej oraz
-
-
średniego ważonego wolumenem limitu ceny sprzedanej energii elektrycznej
oraz
2. 97% sumy:
a) przychodów ze sprzedaży gwarancji pochodzenia w rozumieniu ustawy o odnawialnych źródłach energii,
b) przychodów z umów związanych ze sprzedażą energii elektrycznej obejmujących instrumenty finansowe w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi oraz
c) innych przychodów z dodatkowych rozliczeń pieniężnych podmiotów, o których mowa w art. 21, wynikających z zawartych umów sprzedaży energii elektrycznej lub innych umów, w których dodatkowe rozliczenia pieniężne zależą od ilości lub wartości sprzedanej energii
– gdzie wszystkie wartości są określane na dzień obliczenia odpisu na Fundusz.
Ponadto, Spółka, mocą omawianej ustawy obowiązana była, pod groźbą sankcji przewidzianej w art. 31 ust. 1 pkt 1 ustawy o środkach nadzwyczajnych, stosować w rozliczeniach z odbiorcami uprawnionymi cenę maksymalną, w rozumieniu art. 2 pkt 1 tej ustawy. Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 1 ustawy o środkach nadzwyczajnych, przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną lub wytwarzania energii elektrycznej, zwane ,,podmiotem uprawnionym'', stosuje cenę maksymalną w rozliczeniach z odbiorcami uprawnionymi (w rozumieniu art. 2 pkt 2 tej ustawy), przyłączonymi do sieci dystrybucyjnej lub przesyłowej, o których mowa w pkt 1. i 2. tego artykułu.
Spółce, z tytułu stosowania ceny maksymalnej, na mocy artykułu 8 ustawy o środkach nadzwyczajnych, przysługuje rekompensata.
Powyższe ustalenia są istotne z punktu widzenia wniosku spółki z 19 grudnia 2023 r. skierowanego do organu regulacyjnego o interpretację indywidualną, w którym spółka domagała się wyczerpującej, usuwającej niepewność interpretacyjną, odpowiedzi na pytanie w przedmiocie sposobu ustalania wysokości odpisu na Fundusz z art. 23 ust. 1 ustawy o środkach nadzwyczajnych, a konkretnie tego czy na potrzeby obliczenia średnioważonej ceny rynkowej przychód winien obejmować uzyskane przez powoda kwoty z rekompensat.
Decyzja nie zawiera odpowiedzi na postawione przez powoda pytanie. Organ odpowiedział, że „w tym czasokresie przychody z ww umów musiały być przez Spółkę uwzględniane przy kalkulacji odpisu na Fundusz Wypłaty Róznicy Ceny jako umowy związane ze sprzedażą energii elektrycznej, w których dodatkowe rozliczenia pieniężne zależą od ilości lub wartości sprzedanej energii elektrycznej” (str. 6 Decyzji, Następnie przytoczono treść przepisu w zakresie średnioważonej ceny rynkowej i podsumowując wskazano, iż „dodatkowym argumentem za takim (podkreślenie – SOKiK) rozumieniem stanowiska Prezesa URE w niniejszej decyzji..”. Nie sposób jednak stwierdzić jakie jest to rozumienie.
Decyzja zasadniczo zawiera jedynie przytoczenie treści przepisów. Nie zawiera nawet powierzchownej próby analizy prawnej problemu. Na potrzebę zaś takiej analizy wskazuje chociażby fakt, że merytoryczne wystąpienie, przedstawiciela pozwanego, dotyczące inkryminowanych kwestii, na rozprawie przed SOKiK trwało kilkadziesiąt minut.
Zaskarżoną decyzję zasadniczo ocenić należy jako uchylenie się od udzielenia konkretnej odpowiedzi na wniosek o udzielenie interpretacji indywidualnej, co przesądza o wadliwości decyzji, której zasadnicze składniki wyznacza, w rozpatrywanej sprawie, art. 107 § 1 k.p.a. w zw. z art. 34 ust. 5 PrPrzed.
W konsekwencji braku wskazanych wyżej zasadniczych elementów przedmiotowej interpretacji indywidualnej, decyzja, z powodu jej wadliwej konstrukcji, podlegała uchyleniu. W kontekście powyższego, podkreślenia wymaga fakt, że zgonie ze stanowiskiem Sądu Apelacyjnego w podobnych sprawach, wadliwość zaskarżonej decyzji stanowi zasadniczą przeszkodę dla merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Możliwość bowiem naprawienia wskazanych przez Sąd Okręgowy wad uchylonej decyzji, pozostaje jedynie w kompetencji Prezesa URE, który po prawomocnym wyeliminowaniu wadliwej decyzji z obrotu prawnego, będzie miał możliwość wydania w sprawie nowej decyzji. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego z 30 marca 2023 r. sygn. akt VII AGa 1188/22). Za utrwalony uznać należy pogląd o „kontrolnym” wymiarze postępowania prowadzonego przez SOKiK, co przemawia za koniecznością uchylenia decyzji, w przypadku wskazanych wyżej uchybień decyzji, skutkujących faktycznym brakiem spełnienia ustawowego obowiązku spoczywającego na regulatorze.
Na marginesie jeszcze należy zwrócić uwagę na fakt, że na rozprawie powód, w ustnym wystąpieniu wskazał na potrzebę wyjaśnienia przez organ także innych kwestii – związanych z rozumieniem m.in. pojęcia ceny rynkowej. Kwestia ta jednak nie był objęta wnioskiem o udzielenie interpretacji indywidualnej, w wyniku którego badana jest przedmiotowa w sprawie decyzja. Postępowanie z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki ma na celu merytoryczne rozpoznanie sporu między ww. organem a przedsiębiorcą, w przedmiocie naruszenia materialnych przepisów ustawy. Niemniej zakres sporu wyznacza wniesione przez przedsiębiorcę odwołanie od decyzji. SOKiK orzeka bowiem w granicach zawisłego sporu, zaś jego granicie wyznacza decyzja Prezesa Urzędu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 8.03.2012 r., VI ACa 1150/11). Dlatego kwestia ta nie mogła zostać zaliczona do przedmiotu rozstrzygnięcia.
Z uwagi na powyższe Sąd w punkcie 1. sentencji wyroku uchylił zaskarżoną decyzję na podstawie art. 479 53 § 2 k.p.c.
O kosztach procesu Sąd orzekł jak w pkt 2. sentencji wyroku na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na uwzględnienie odwołania w całości, należało Pozwanego uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niego na rzecz Powódki zwrot kosztów procesu, które w sprawie niniejszej obejmowały: opłatę od odwołania w kwocie 1 000 zł, opłatę skarbową od pełnomocnictwa 17 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika Powódki (radcy prawnego) w kwocie 720 zł, ustalone w oparciu § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.
sędzia Maciej Kruszyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Maciej Kruszyński
Data wytworzenia informacji: