Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 06 marca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jolanta de Heij- Kaplińska

Protokolant: pracownik biurowy Andrzej Tracz

po rozpoznaniu w dniu 06 marca 2013 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w O.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o nałożenie kary pieniężnej

na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 29 listopada 2010 r., Nr (...)

I.  oddala odwołanie;

II.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w O. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Jolanta de Heij- Kaplińska

XVII AmE 73/11

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 listopada 2010 roku Prezes URE działając na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 1a, ust. 2, ust. 2a pkt 3, ust. 3 i ust. 6 oraz art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 ze zm., dalej jako Pe) w związku z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej jako k.p.a.) wymierzył (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w O. karę pieniężną w wysokości 111 467,55 zł. tj. w wysokości (...) % przychodu z działalności koncesjonowanej osiągniętego w 2009 r.

(...) Sp. z o.o. jest spółką, która w 2009 r. prowadziła działalność gospodarczą polegającą na obrocie energią elektryczną na podstawie stosownej koncesji, w związku z czym w 2009 r. znajdował wobec niej zastosowanie obowiązek uzyskania i przedstawienia Prezesowi URE świadectw pochodzenia z kogeneracji lub uiszczenia opłaty zastępczej określony w art. 9a ust. 8 Pe. W myśl § 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 26 września 2007 r. w sprawie sposobu obliczania danych podanych we wniosku o wydanie świadectwa pochodzenia z kogeneracji oraz szczegółowego zakresu obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia tych świadectw, uiszczania opłaty zastępczej i obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w wysokosprawnej kogeneracji (Dz. U. z 2007 r. nr 185, poz. 1314) udział ilościowy sumy energii elektrycznej -wynikającej ze świadectw pochodzenia, które przedsiębiorstwo energetyczne, przedstawiło do umorzenia, lub uiszczonej przez przedsiębiorstwo energetyczne opłaty zastępczej, w wykonanej całkowitej rocznej sprzedaży energii elektrycznej odbiorcom końcowym powinien wynieść nie mniej niż:

1) 2,9 % dla jednostki kogeneracji opalanej paliwami gazowymi lub o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej źródła poniżej 1 MW;

2) 20,6 % dla pozostałych jednostek kogeneracji.

W związku z niewywiązaniem się przez Powoda z powyższego obowiązku, Prezes URE, po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, wydał powołaną decyzję.

(decyzja znak: (...), k. 3).

Od powyższej decyzji odwołujący (...) Sp. z o.o. złożyła odwołanie wnosząc o:

1) uchylenie przedmiotowej decyzji w całości;

ewentualnie

2) zmianę zaskarżonej decyzji w ten sposób, iż nastąpi odstąpienie od wymierzenia kary;

ewentualnie

3) zmianę zaskarżonej decyzji tak, iż wysokość kary pieniężnej wyniesie 25 723, 27 zł

oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych zarzucając:

1) błędne zastosowanie art. 56 ust. 2a pkt 3 Pe;

2) naruszenie art. 56 ust. 6a Pe poprzez jego niezastosowanie;

3) naruszenie art. 56 ust. 6 Pe poprzez nieprawidłową ocenę kryteriów określających wymiar kary pieniężnej w postaci stopnia szkodliwości, stopnia zawinienia, możliwości finansowych Powoda.

Odwołujący podkreślił, że ustawodawca wskazując na „uiszczoną opłatę zastępczą” nie różnicuje sytuacji czy została ona uiszczona z zachowaniem ustawowego terminu zapłaty, czy też została uiszczona po upływie ustawowego terminu zapłaty. Według (...) Sp. z o.o. uiszczenie opłaty zastępczej po upływie ustawowego terminu zapłaty musi być traktowane jako „uiszczenie opłaty zastępczej”, co po podstawieniu do wzoru z art. 56 ust. 2a pkt 3 Pe dawałoby karę pieniężną równą 0,00 zł.

Zdaniem odwołującego nieprawidłowo zostały zastosowane przesłanki z art. 56 ust. 6a Pe, bowiem spółka wykonała ciążący na niej obowiązek zapłaty z dwóch tytułów, pierwszy w dniu 31 marca 2010 r. w związku z brakiem uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia z odnawialnych źródeł energii o których mowa w art. 9e ust. 1 Pe oraz drugi w dniu 9 lipca 2010 r. w związku z brakiem uzyskania i przedstawienia do umorzenia prezesowi URE świadectw pochodzenia z Kogeneracji, o których mowa w art. 9l ust. 1 pkt 1 oraz pkt 2 Pe. Opóźnienie w zapłacie opłaty zastępczej stanowi czyn szkodliwy z uwagi na zaniechanie wykonania obowiązku ustawowego, ale nie przesądza zdaniem odwołującego o stopniu szkodliwości tego czynu. Ocena stopnia szkodliwości winna polegać na ustaleniu skutku niedokonania opłaty zastępczej w terminie przez pryzmat celów ustawy określonych w art. 1 ust. 2 Pe. Zdaniem (...) Sp. z o.o. nie zostało zagrożone bezpieczeństwo energetyczne państwa ani zapłata nie wpływa na ochronę środowiska. Jedynym skutkiem uiszczenia opłaty zastępczej z 101 dniowym opóźnieniem jest utrata przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (dalej jako NFOŚiGW) korzyści jakie mógłby odnieść z tytułu ulokowania środków pieniężnych na rachunku bankowym. W ocenie odwołującego przesłanka „zrealizowania obowiązku” w odniesieniu do opłat zastępczych jest spełniona w sytuacji, gdy opłata zastępcza zostanie uiszczona po ustawowym terminie przewidzianym do jej zapłaty.

Niezależnie od powyższych zarzutów, w ocenie odwołującego zostały nieprawidłowo zastosowane przesłanki w postaci stopnia szkodliwości czynu, stopnia zawinienia i możliwości finansowych przedsiębiorcy.

(odwołanie k. 10-18).

Odnosząc się do zarzutów podniesionych przez odwołującego Prezes URE wnosił o oddalenie odwołania podnosząc, że nietrafny jest zarzut, iż ustawodawca nie różnicuje sytuacji czy opłata zastępcza została uiszczona z zachowaniem ustawowego terminu zapłaty, czy też po tym terminie. Obowiązek określony w myśl art. 9a ust. 8 Pe (w brzmieniu obowiązującym do 8 sierpnia 2010 r.) przedsiębiorstwo energetyczne mogło wypełnić na dwa sposoby: poprzez uzyskanie i przedstawienie do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia lub poprzez uiszczenie opłaty zastępczej. Obowiązek określony w art. 9a ust. 8 Pe nie może być oceniany jedynie przez pryzmat niewniesienia przez podmiot zobowiązany określonej kwoty pieniężnej, lecz również w odniesieniu do funkcjonującego systemu umarzania świadectw pochodzenia gdyż oba sposoby wypełnienia obowiązków powinny być traktowane jednakowo. Opłata zastępcza winna być uiszczona do 31 marca danego roku za poprzedni rok kalendarzowy. Termin uiszczenia jest terminem materialnym i uchybienie terminu wywołuje skutek prawny wygaśnięcia praw lub obowiązków. Uiszczenie opłaty po terminie nie stanowi realizacji obowiązku, natomiast jest brane przy ocenie stopnia szkodliwości popełnionego czynu.

Uiszczenie opłaty po terminie nie jest wystarczającą przesłanką do odstąpienia od wymierzenia kary. Dla zastosowania art. 56 ust. 6a Pe niezbędna jest koniunkcja realizacji obowiązku i wystąpienie znikomego stopnia szkodliwości czynu. W ocenie Prezesa URE powołany przepis przyznaje uprawnienie organowi dokonania oceny i skorzystania gdy nie miał miejsca znikomy stopień szkodliwości czynu.

Zdaniem Prezesa URE wykonujący działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną na podstawie koncesji obowiązany jest do dołożenia należytej staranności. Już w samej koncesji postawione są podwyższone wymagania dla prowadzenia działalności i starający się o nią, zdawał sobie sprawę z nich istnienia. Sprawowanie zarządu wymaga przeznaczenia odpowiednich środków na pokrywanie zobowiązań. Kara została wymierzona według wzoru z art. 56 ust. 2a pkt 3 Pe i nie mogła zostać obniżona, a mieściła się w granicach, o których mowa w art. 56 ust. 3 Pe.

(odpowiedź na odwołanie, k. 51).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W ewidencji przedsiębiorców prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Poznaniu XXII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...) figuruje spółka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w O. przy ul. (...), utworzona 18 grudnia 2006 roku.

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się m.in. wytwarzaniem, przesyłaniem, dystrybucją i sprzedażą energii elektrycznej.

(dowód: odpis z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego z dnia 5.05. 2011 roku, nr (...), k. 44-47).

Decyzją Prezesa URE z dnia 26 kwietnia 2007 r. znak (...) została udzielona (...) Sp. z o.o. koncesja na obrót energią elektryczną.

W 2009 roku (...) Sp. z o.o. dokonała sprzedaży na rzecz odbiorców końcowych 11 113,801 MWh energii elektrycznej wytworzonej w wysokosprawnej kogeneracji w jednostkach wymienionych w art. 9l ust. 1 pkt 1 oraz art. 9l ust.1 pkt 2 Pe.

(dowód: załącznik nr 1 Dane ogólne za rok 2009, k. 2 akt administracyjnych).

W odniesieniu do spółki znajdował zatem zastosowanie art. 9a ust. 8 Pe w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 sierpnia 2010 r. nakładający w roku 2009 r. na przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedające tę energię odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obowiązek uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectwa pochodzenia z kogeneracji albo uiszczenia opłaty zastępczej. Opłata zastępcza była określana według wzoru z art. 9a ust. 8a Pe.

Wzór wymagał dokonania obliczeń danych na podstawie wydanego z delegacji art. 9a ust. 10 Pe rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 26 września 2007 r. w sprawie sposobu obliczania danych podanych we wniosku o wydanie świadectwa pochodzenia z kogeneracji oraz szczegółowego zakresu obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia tych świadectw, uiszczania opłaty zastępczej i obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w wysokosprawnej Kogeneracji (Dz. U. z dnia 10 października 2007 r., obowiązującym w dacie rozpoznawania sprawy). Zgodnie z §9 rozporządzenia obowiązek uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectwa pochodzenia z kogeneracji lub uiszczenia opłaty zastępczej, o którym mowa w art. 9a ust. 8 ustawy, uznawało się za spełniony, jeżeli za dany rok kalendarzowy udział ilościowy sumy energii elektrycznej wynikającej z uzyskanych i umorzonych świadectw pochodzenia z kogeneracji lub z uiszczonej opłaty zastępczej, w wykonanej całkowitej rocznej sprzedaży energii elektrycznej przez dane przedsiębiorstwo energetyczne odbiorcom końcowym, wynosił nie mniej niż:

1) dla jednostki kogeneracji, o której mowa w art. 9l ust. 1 pkt 1 ustawy 2,9 % w 2009 r.,

2) dla jednostki kogeneracji, o której mowa w art. 9l ust. 1 pkt 2 ustawy 20,6 % w 2009 r.

Spółka tym samym była obowiązana do:

a) uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia z kogeneracji, o których mowa w art. 9 l ust. 1 pkt 1 Pe na łączną ilość 322,300 MWh lub uiszczenia opłaty zastępczej w wysokości odpowiadającej tej ilości energii elektrycznej,

b) uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia z kogeneracji, o których mowa w art. 9 l ust. 1 pkt 2 Pe na łączną ilość 2 289,443 MWh lub uiszczenia opłaty zastępczej w wysokości odpowiadającej tej ilości energii elektrycznej.

(bezsporne).

(...) Sp. z o.o. wniosła opłatę zastępczą w wysokości 85 744,28 zł odpowiadającą powyższym obowiązkom w dniu 9 lipca 2010 roku na konto NFOŚiGW.

(fakt niezaprzeczony, uznany za przyznany).

W dniu 6 sierpnia 2010 roku Prezes URE wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy (...) Sp. z o.o. w związku z ujawnieniem nieprawidłowości polegających na nieprzestrzeganiu w roku 2009 określonego w art. 9a ust. 8 ustawy – Prawo energetyczne obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia z kogeneracji, o których mowa w art. 9l ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne dla energii elektrycznej wytworzonej w jednostkach kogeneracji znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo uiszczenia opłaty zastępczej obliczonej w sposób określony w art. 9a ust.8a ustawy – Prawo energetyczne.

(dowód: Zawiadomienie o wszczęciu postępowania Prezesa URE z dnia 6.08.2010 roku, k. 6-9 akt administracyjnych).

(...) Sp. z o.o. w dniu 25 sierpnia 2010 roku złożyła oświadczenie, że przychód z działalności koncesjonowanej polegającej na obrocie energią elektryczną za rok 2009 wyniósł (...) złote.

(dowód: (...) Sp. z o.o. z dnia 25.08.2010 r., k. 24 akt administracyjnych).

W dniu 29 listopada 2010 roku Prezes URE wydał decyzję (...), w której orzekł, że (...) Sp. z o.o. nie wywiązała się w 2009 roku z określonego w art. 9a ust. 8 ustawy – Prawo energetyczne obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia z kogeneracji, o których mowa w art. 9l ust. 1 Pe dla energii elektrycznej wytworzonej w jednostkach kogeneracji znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo uiszczenia opłaty zastępczej. Za powyższe naruszenie Prezes URE nałożył na (...) Sp. z o.o. karę w wysokości 111 467,55 złote, co stanowi (...)przychodu z działalności koncesjonowanej osiągniętego w 2009 roku.

(dowód: decyzja Prezesa URE znak: (...), k. 3 akt sądowych, k. 26 akt administracyjnych).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie niekwestionowanych wzajemnie twierdzeń Stron oraz dokumentów zgromadzonych w toku postępowania administracyjnego i sądowego. Powyższy materiał dowodowy z uwagi na wzajemną spójność i logiczność uznano za wiarygodny.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Prezes URE nałożył na odwołującego karę za czyn stypizowany w art. 56 ust. 1 pkt 1a Pe, czyli za nieprzestrzeganie obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectwa pochodzenia z kogeneracji albo nieuiszczenie opłat zastępczych, o których mowa w art. 9a ust. 1 i 8 Pe.

Do wypełnienia obowiązku, o którym mowa w art. 9a ust. 1 i 8 Pe zostały zobligowane przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedające energię elektryczną odbiorcom końcowym. W ramach omawianej grupy przedsiębiorstw zobowiązanych możemy wyróżnić zatem dwie podgrupy podmiotów zobligowanych do realizacji wspomnianego obowiązku, tj. po pierwsze przedsiębiorstwa zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej oraz po drugie przedsiębiorstwa zajmujące się obrotem energią elektryczną. Z załącznika nr 1 „dane ogólne za 2009 r.” wynika, że (...) Sp. z o.o. dokonywała obrotu energią elektryczną.

Następnie ustawa Prawo energetyczne wprowadziła obowiązek uzyskania świadectwa pochodzenia z kogeneracji i przedstawienia ich do umorzenia Prezesowi URE wobec tych przedsiębiorstw energetycznych dokonujących obrotu energią elektryczną, która jest wytworzona w jednostkach kogeneracji znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 9l ust. 1 Pe świadectwo pochodzenia z kogeneracji wydaje się oddzielnie dla energii elektrycznej wytworzonej w wysokosprawnej kogeneracji w jednostce kogeneracji 1) opalanej paliwami gazowymi lub o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej źródła poniżej 1 MW; 1a) opalanej metanem uwalnianym i ujmowanym przy dołowych robotach górniczych w czynnych, likwidowanych lub zlikwidowanych kopalniach węgla kamiennego lub gazem uzyskiwanym z przetwarzania biomasy w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych; 2) innej niż wymienionej w pkt 1 i 1a.

Stosownie do art. 9a ust. 8a Pe ilość energii elektrycznej wynikająca ze świadectw pochodzenia z kogeneracji umorzonych w terminie do 31 marca (termin z art. 9m ust. 2 Pe) pomniejsza ilość energii elektrycznej wynikającą z obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia z kogeneracji określonej w par. 9 obowiązującego w roku 2009 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 26 września 2007 r. w sprawie sposobu obliczania danych podanych we wniosku o wydanie świadectwa pochodzenia z kogeneracji oraz szczegółowego zakresu obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia tych świadectw, uiszczania opłaty zastępczej i obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w wysokosprawnej kogeneracji (Dz. U. z dnia 10 października 2007 r., obowiązującym w dacie rozpoznawania sprawy).

Ilość energii elektrycznej wynikającą z obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia z kogeneracji określa się jako stosunek sumy energii elektrycznej wynikającej z uzyskanych i umorzonych świadectw pochodzenia z kogeneracji lub z uiszczonej opłaty zastępczej do całkowitej rocznej sprzedaży energii elektrycznej przez dane przedsiębiorstwo energetyczne odbiorcom końcowym. Dla roku 2009 obowiązek uznawało się za spełniony jeżeli procentowy stosunek wynosił nie mniej niż: 2,9 % dla jednostki kogeneracji, o której mowa w art. 9l ust. 1 pkt 1 ustawy oraz 20,6 % dla jednostki kogeneracji, o której mowa w art. 9l ust. 1 pkt 2 ustawy.

Bezsporne jest, że (...) Sp. z o.o. nie uzyskała i nie przedstawiła do umorzenia świadectw pochodzenia z kogeneracji (załącznik nr 1). W związku z tym ilość podlegająca obowiązkowi wynosiła 2,9% X 11 113,801 MWh i 20,6% X 11 113,801 MWh. Bezsporne jest bowiem, że przedsiębiorstwo energetyczne dokonało sprzedaży na rzecz odbiorców końcowych 11 113,801 MWh. Wynik operacji wskazuje, że obowiązkowi uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia energii elektrycznej lub uiszczenia opłaty zastępczej podlegała ilość odpowiednio 322,300 MWh i 2 289,443 MWh. Biorąc pod uwagę podane jednostkowe opłaty zastępcze (art. 9a ust. 8a Pe) za 1 MWh wynoszące 128,80 zł i 19,32 zł odpowiednio dla jednostki kogeneracji, o których mowa w art. 9l ust. 1 pkt 1 i pkt 2 Pe podlegająca uiszczeniu opłata zastępcza powinna wynieść 85 744,28 zł (128,80 zł X 322,300 MWh i 19,32 zł X 2 289,443 MWh). Kwota wskazana nie wpłynęła na konto NFOŚiGW w dniu 31 marca 2010 roku. Dopiero 9 lipca 2010 przedsiębiorca uiścił opłatę zastępczą za 2009 rok na konto NFOŚiGW w wysokości 85 744,28 zł.

(...) Sp. z o.o. mógł wykonać nałożony dyspozycją art. 9a ust. 8 Pe obowiązek albo w drodze uzyskania i przedstawienia Prezesowi URE do umorzenia świadectw pochodzenia z kogeneracji albo przez uiszczenie opłaty zastępczej. Obowiązek dotyczy roku kalendarzowego i przedsiębiorstwo energetyczne podlegające temu obowiązkowi wie, że najpóźniej może mu sprostać w dniu 31 marca każdego roku za poprzedni rok kalendarzowy.

Przekroczenie podanego terminu skutkuje automatycznym zastosowaniem art. 56 Pe. Karze podlega bowiem ten, kto nie przestrzega obowiązku z art. 9a ust. 8 Pe i jej wymiar określa wzór. Zgodnie z art. 56 ust. 2a pkt 3Pe wysokość kary pieniężnej wymierzonej w przypadku nieprzestrzegania obowiązku, o którym mowa w art. 9a ust. 8 nie może być niższa niż kwota nie uiszczonej przez przedsiębiorstwo energetyczne opłaty zastępczej pomnożona przez współczynnik 1,3. W ocenie Sądu „opłatą zastępczą” jest tylko taka opata, która spełnia łącznie kryteria: (i) jest obliczona w sposób określony w art. 9a ust. 8a Pe i (ii) uiszczona w terminie określonym w art. 9 a ust. 5 Pe. Uiszczane w ten sposób opłaty zastępcze stanowią przychód NFOŚiGW. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2010 r. w sprawie gospodarki finansowej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej (Dz. U. z dnia 30 listopada 2010 r.) odsyłające do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, uwidacznia wagę uiszczanych opłat stanowiących przychód w planowaniu finansowania zadań. NFOŚiGW przekazuje projekt rocznego planu finansowego, ministrowi właściwemu do spraw środowiska i ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, w trybie i terminach określonych w przepisach dotyczących prac nad projektem ustawy budżetowej. Dowolność uiszczania środków rodzi niestabilność założeń realizacji zadań. Na 1 kwietnia podmiot może dokonywać oceny przychodów i prognozować wydatki. Wszelkie opóźnienia wymagają zmiany założeń.

Wymierzona kara pieniężna (85 744,28 X 1,3) w wysokości 111 467,55 zł stanowiła (...) osiągniętego w 2009 roku przychodu z działalności koncesjonowanej.

Według przepisu art. 56 ust. 3 Pe wysokość kary pieniężnej nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, a jeżeli kara pieniężna związana jest z działalnością prowadzoną na podstawie koncesji, wysokość kary nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. Brzmienie art. 56 ust. 2a Pe ogranicza swobodę Prezesa URE w wymierzaniu kary pieniężnej i wprowadza zobiektywizowane kryteria jej minimalnego wymiaru. W rozpoznawanej sprawie nie jest kwestionowane, że kara nałożona na powoda zaskarżoną decyzją nie przekraczała maksymalnej wysokości ustalonej zgodnie z przytoczonym przepisem. Z kolei według art. 56 ust. 6 Pe ustalając wysokość kary Prezes Urzędu uwzględnia stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe.

W ocenie Sądu rozpoznającego sprawę art. 56 ust. 6a Pe wprowadza możliwość miarkowania kary. Generalna zasada wymierzenia kary podlega złagodzeniu w tych konkretnych przypadkach, dla których obiektywna ocena da wynik znikomości stopienia społecznej szkodliwości czynu. Ocena musi uwzględniać bezpieczeństwo energetyczne, ochronę środowiska i wpływ danego działania na realizację celów ustawy ujętych w przepisie art. 1 ust. 2 ustawy - Prawo energetyczne. Im mniejsze zagrożenie dla realizacji celów ustawy, tym mniejszy stopień społecznej szkodliwości.

Przesłankami uprawniającymi do odstąpienia od wymierzenia kary pieniężnej są: (i) znikomy stopień społecznej szkodliwości czynu, (ii) zaprzestanie naruszania prawa lub realizacja obowiązku przez adresata kary. Bezspornie odwołujący zrealizował obowiązek, ocenie podlega więc przesłanka (i). Termin „społeczna szkodliwość czynu” nie został zdefiniowany. Przy ocenie społecznej szkodliwości czynu uwzględnia sie m.in. rodzaj naruszenia norm Pe, pozycję rynkową przedsiębiorstwa, zachowanie przedsiębiorstwa w czasie postępowania o nałożenie kary. Z pojęciem społecznej szkodliwości czynu związany jest ściśle okres zachowania podlegającego sankcjonowaniu w postaci kary pieniężnej. W sytuacji, gdy okres jest długi, istnieje korelacja z okresem bezprawnego zachowania adresata kary, tym samym zwiększona jest społeczna szkodliwość czynu. W niniejszej sprawie odwołujący zrealizował obowiązek 101 dni po terminie. Nie można zatem uznać znikomości stopnia szkodliwości czynu, tym bardziej że odwołujący wiedział o ciążącym na nim obowiązku (dokonał wyboru, którą opłatę uiszcza). Nie można również uznać, że sytuacja finansowa spółki nie pozwala na zapłacenie kary. Punktem odniesienia dla obliczeń jest bowiem przychód a nie dochód. Spółka przy przychodzie (...) zł generowała koszty (...) zł. Na koniec roku 2009 utworzyła rezerwy na zobowiązania (...) zł a ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów uzyskała (...) zł zysku. (k. 22-24 akt administracyjnych).

Biorąc powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, oddalił wniesione odwołanie na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c.

Uznając odwołującego się za przegrywającego sprawę stosownie do przepisu art. 98 k.p.c. w związku z art. 98 § 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c. zaliczono do niezbędnych kosztów procesu poniesionych przez Prezesa URE wynagrodzenie radcy prawnego należne stosownie do § 14 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. 2002r., Nr 163, poz. 1349 ze zm.) w wysokości 360 zł.

SSO Jolanta de Heij-Kaplińska