XVII AmE 78/11 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Warszawie z 2012-12-11
XVII AmE 78/11
Uzasadnienie:
Decyzją z dnia 11 marca 2011 roku Nr (...) pozwany - Prezes Urzędu Regulacji Energetyki po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, którego stroną była powód – (...) S.A. (wcześniej: (...) S.A. z siedzibą w K.), w sprawie wymierzenia temu przedsiębiorstwu kary pieniężnej w związku z ujawnieniem w prowadzonej przez nie działalności koncesjonowanej naruszenia prawa, polegającego na stosowaniu taryfy niezgodnie z określonymi w niej warunkami (art. 56 ust. 1 pkt 6 ustawy - Prawo energetyczne), tj. odmowie uznania przerw w dostarczaniu energii elektrycznej jako podstawy udzielenia bonifikat w odniesieniu do odbiorców posiadających umowy kompleksowe z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. - działającą obecnie pod firmą (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K.(dalej: „Sprzedawca”), orzeł, że:
1. powód nie wywiązał się z obowiązku stosowania taryfy zgodnie z określonymi w niej warunkami (art 56 ust. 1 pkt 6 ustawy – Prawo energetyczne), tj. przestrzegania przepisów dotyczących przerw w dostarczaniu energii elektrycznej, jako podstawy udzielenia bonifikat w odniesieniu do odbiorców posiadających umowy kompleksowe ze Sprzedawcą energii elektrycznej,
2. za działalność opisaną w punkcie 1 wymierzył Przedsiębiorstwu karę pieniężną w kwocie 1 000 000,00 złotych.
Od powyższej Decyzji odwołanie złożył powód zaskarżając ją w całości.
Zaskarżonej Decyzji powód zarzucił naruszenie:
1. art. 175 ust. l Konstytucji RP, art. 2 k.p.c., art. 6 i art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a., poprzez niezastosowanie w/w przepisów, w następstwie czego, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, z przekroczeniem przyznanym temu organowi kompetencji, dokonał we własnym zakresie ustaleń w przedmiocie istnienia oraz zasadności roszczeń cywilnoprawnych o wypłatę bonifikaty za niedotrzymanie parametrów jakościowych energii elektrycznej;
2. art. 46 ust. 4 pkt. 8, art. 47 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne, § 5 ust. 3 pkt. 4), § 37a, § 38 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca 2007 roku w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną (Dz.U. Nr 128, póz, 895 ze zm. - dalej „Rozporządzenie Taryfowe") oraz '§ 40 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. Nr 93, póz. 623 ze zm.), poprzez błędną wykładnię w/w przepisów, w następstwie czego Prezes Urzędu Regulacji Energetyki uznał, że obowiązek przestrzegania przepisów dotyczących przerw w dostarczaniu energii elektrycznej należy do warunków stosowania taryfy przedsiębiorstwa energetycznego prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji energii elektrycznej;
3. art. 65 § 2 k.c., poprzez błędne zastosowanie tego przepisu, w następstwie czego Prezes Urzędu Regulacji Energetyki uznał, że postanowienie pkt. 4.4.1. taryfy (...) S.A. zatwierdzonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 23 grudnia 2009 r., znak: (...), zawiera zobowiązanie (...) S.A. do przestrzegania przepisów dotyczących przerw w dostarczaniu energii elektrycznej;
4. art. 3 pkt. 13, pkt. 13a i pkt. 13b, art. 4 ust. l, art. 5 ust. 2 pkt. i i 2, art. 5a ust. 1 i ust. 2 ustawy Prawo energetyczne, poprzez błędną wykładnię w/w przepisów, w następstwie czego Prezes Urzędu Regulacji Energetyki uznał, że odbiorca końcowy, będący stroną umowy kompleksowej, może dochodzić roszczenia o wypłatę bonifikaty od przedsiębiorstwa prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji energii elektrycznej;
5. § 37a Rozporządzenia Taryfowego, poprzez biedną wykładnię tego przepisu, w następstwie czego Prezes Urzędu Regulacji Energetyki uznał, że obowiązek wypłaty bonifikaty ma charakter absolutny, tj. powstaje w każdym przypadku przekroczenia dopuszczalnego czasu przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej, niezależnie od przyczyn przekroczenia tego czasu;
6. niezdefiniowanego w ustawie pojęcia „siły wyższej", poprzez błędne zastosowanie tego pojęcia, w następstwie czego, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wykluczył, aby warunki atmosferyczne, takiej jak opady marznącego śniegu i deszczu oraz szadź, bez względu na ich intensywność, mogły zostać uznane za działanie siły wyższej;
7. art. 56 ust. l pkt. 6 i ust. 6 ustawy Prawo energetyczne w zw. z art. 2 Konstytucji RP, poprzez niezastosowanie w/w przepisów, w następstwie czego, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki przy nakładaniu kary pominął okoliczność, że (...).A., odmawiając uznania roszczeń o wypłatę bonifikaty za uzasadnione, stosował się do wykładni przepisów prawa, prezentowaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w okresie bezpośrednio poprzedzającym wszczęcie wobec (...) S.A. postępowania o nałożenie kary.
W związku z powyższymi zarzutami powód wniósł o uchylenie Decyzji w całości, zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa w postępowaniu według norm prawem przepisanych. Powód wniósł ponadto o dopuszczenie dowodów powołany w uzasadnieniu odwołania, na okoliczności w nim wskazane.
Pozwany w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie w całości oraz o oddalenie wniosków dowodowych sformułowanych w uzasadnieniu odwołania.
Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:
Powód jest przedsiębiorstwem energetycznym w ustawy – Prawo energetyczne i posiada koncesję na dystrybucję energii elektrycznej udzieloną decyzją Prezesa URE z dnia 4 października 2007 roku Nr (...). Powód prowadzi działalność w zakresie dystrybucji energii elektrycznej dla obszarów: B., C., K., T. i B., obsługując około 2,3 mln klientów. Ponadto, powód pełni funkcję operatora systemu dystrybucyjnego na obszarze udzielonej mu koncesji.
Bezsporny w niniejszej sprawie jest fakt, że na obszarze działania powoda, w szczególności na terenie obszarów działania Oddziału w B., w C. i w K., przede wszystkim w styczniu 2010 roku występowały trudne warunki pogodowe. Utrzymujące się przez ponad trzy tygodnie zmienne warunki atmosferyczne, takie jak opady marznącego śniegu z deszczem przy ujemnej temperaturze, intensywne opady mokrego śniegu w połączeniu z porywistym wiatrem powodującym zawieje i zamiecie, jak również intensywne zjawisko szadzi spowodowały masowe szkody w infrastrukturze na terenie (...) i (...), w tym w infrastrukturze energetycznej i telekomunikacyjnej oraz w drzewostanie. Obserwowane zjawiska atmosferyczne były przyczyną utrzymujących się długotrwale, wielodniowych zagrożeń dla urządzeń energetycznych, efektem czego były rozległe zniszczenia elementów sieci elektroenergetycznej, których z kolei skutkiem były przerwy w dostawie energii elektrycznej do odbiorców, w niektórych rejonach trwające nawet do trzech tygodni. Tylko w drugiej i trzeciej dekadzie stycznia 2010r. uległo wyłączeniu m.in. 59 linii napowietrznych 110 kV (o łącznej długości 630 km)363 linie napowietrzne SN (o łącznej długości 5126 km) oraz 982 kilometry lini nn. Na wymienionych liniach uszkodzeniu uległo m.in. 38 stanowisk 1365 słupów SN, 11 stacji słupowych SN/nn oraz ponad 640 słupów nn.
W wyżej wskazanym okresie powód stosował taryfę dla energii elektrycznej zatwierdzoną decyzją Prezesa URE z dnia 15 stycznia 2009 roku ogłoszoną w Biuletynie Branżowym Urzędu Regulacji Energetyki – Energia Elektryczna Nr 12/2009 z dnia 15 stycznia 2009 roku oraz taryfę zatwierdzoną decyzją Prezesa URE z dnia 23 grudnia 2009 roku ogłoszoną w Biuletynie Branżowym Urzędu Regulacji Energetyki – Energia Elektryczna Nr 107/2009 z dnia 23 grudnia 2009 roku, w pkt 5.1 i 4.4.1 znajdował się następujący zapis: „ Za niedotrzymanie praramentrów jakościowych energii elektrycznej określonych w rozporządzeniu systemowym, odbiorcom końcowym na ich pisemny wniosek przysługują bonifikaty ustalone w sposób określony w § 37 ust. 1 i § 37a rozporządzenia taryfowego”.
Na skutek szeregu sygnałów od odbiorców energii elektrycznej, zlokalizowanych w szczególności na terenie obszarów działania Oddziałów w B., w C. i w K., odnośnie nieotrzymania bonifikat w związku z przekroczeniem dopuszczalnego czasu przerw w dostawach energii elektrycznej, pismem z dnia 30 marca 2010 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki zawiadomił powoda o wszczęciu z urzędu (zgodnie z art. 61 § 4 ustawy – k.p.a. w związku z art. 56 ust. 1 pkt 6 ustawy - Prawo energetyczne) postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej w związku z ujawnieniem w prowadzonej przez Przedsiębiorstwo działalności koncesjonowanej naruszenia prawa, polegającego na stosowaniu taryfy niezgodnie z określonymi w niej warunkami (art. 56 ust. 1 pkt 6 ustawy - Prawo energetyczne), tj. odmowie uznania przerw w dostarczaniu energii elektrycznej jako podstawy udzielenia bonifikat w odniesieniu do odbiorców posiadających umowy kompleksowe ze Sprzedawcą energii elektrycznej.
Zgodnie z dyspozycją art. 50, art. 77 § 1 t art. 78 § 1 k.p.a. powód został wezwany do złożenia stosownych wyjaśnień i dokumentów, mających związek ze sprawą, w tym do przedłożenia zestawienia wniosków odbiorców posiadających umowy kompleksowe o wypłatę należnych bonifikat z tytułu niedostarczonej energii elektrycznej, które wpłynęły bezpośrednio do powoda (lub za pośrednictwem Sprzedawcy) w okresie od dnia 1 stycznia 2010 r. do dnia 15 marca 2010 r. oraz zestawienia wniosków odbiorców posiadających rozdzielone umowy, tj. umowy dystrybucji energii elektrycznej zawarte z powodoem o wypłatę należnych bonifikat z tytułu jw., które wpłynęły do Przedsiębiorstwa w analogicznym okresie.
W odpowiedzi na powyższe pismo, Zarząd powoda przy piśmie z dnia 9 kwietnia 2010 r., przedłożył stosowne zestawienia w podziale na odbiorców z grup taryfowych G oraz pozostałych grup taryfowych dla Oddziałów w: B., C. i K., informując jednocześnie, że żaden z odbiorców posiadających umowy dystrybucji energii elektrycznej nie zwrócił się z wnioskiem o wypłatę bonifikaty z tytułu niedostarczonej energii. Powód wniósł ponadto o wydanie decyzji o nienakładanie na niego kary pieniężnej przewidzianej w at pkt 56 ust. 1 pkt 6 ustawy - Prawo energetyczne oraz o przesłuchanie w charakterze świadka Pana J. T. - Dyrektora Departamentu (...) na okoliczność tego, że wolą (...) SA na etapie opracowania i przedstawienia do zatwierdzenia taryfy na rok 2010 nie było uregulowanie w treści tej Taryfy zasad odpowiedzialności (...) SA za przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej, a jedynie określenie sposobu ustalenia wysokości bonifikaty za niedotrzymanie parametrów jakościowych energii elektrycznej oraz standardów jakościowych obsługi odbiorców".
Ponadto w ww. piśmie powód wskazał m.in., że nie może jednoznacznie ustalić, jaka jest treść postawionego zarzutu.
Pismem z dnia 20 kwietnia 2010 r., Prezes URE określił miejsce i termin do stawienia się Pana J. T. - Dyrektora Departamentu (...) w charakterze świadka, celem złożenia zeznań na okoliczność określoną we wniosku powoda. Jednocześnie, pismem z dnia 20 kwietnia 2010 r., pozwany zawiadomiono powoda o miejscu i terminie przesłuchania świadka, informując jednocześnie, że strona ma prawo wziąć udział w przeprowadzeniu dowodu, w trakcie którego może zadawać świadkowi pytania oraz składać wyjaśnienia.
Pismem z dnia 23 kwietnia 2010 r. ponownie wezwano powoda do złożenia uzupełniających wniosków dowodowych mających związek ze sprawą, w szczególności do uzupełnienia nadesłanych załączników i przedłożenia stosownych informacji i wyjaśnień. Ponadto, w związku z wnioskiem powoda zawartym w piśmie z dnia 9 kwietnia 2010 r. wyjaśniono powodowi treść zarzutu i wskazano jaki warunek taryfy został naruszony oraz na czym to naruszenie polegało.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie, przy piśmie z dnia 30 kwietnia 2010 roku, uzupełnionym pismem z dnia 30 kwietnia 2010 roku powód przedłożył m.in. „Sprawozdanie finansowe (...) SA za rok 2009” oraz odpis aktualny z rejestru przedsiębiorców według stanu na dzień 1 kwietnia 2010 r. Powód wniósł o umorzenie postępowania, a także uznał, że Prezes URE oparł na błędnych założeniach zarzut, dotyczący postępowania w sprawie wymierzenia Przedsiębiorstwu kary pieniężnej, w związku z ujawnieniem w prowadzonej przez nie działalności koncesjonowanej naruszenia prawa, polegającego na stosowaniu taryfy niezgodnie z określonymi w niej warunkami.
W dniu 30 kwietnia 2010 r. w siedzibie Urzędu Regulacji Energetyki odbyło się, przy udziale m.in. pełnomocnika powoda, przesłuchanie Pana J. T. - Dyrektora Departamentu (...) w charakterze świadka na okoliczność tego, że wolą powoda na etapie opracowania i przedstawienia do zatwierdzenia taryfy dla energii elektrycznej na rok 2010, nie było uregulowanie w treści tej taryfy zasad odpowiedzialności Przedsiębiorstwa za przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej, a jedynie określenie sposobu ustalenia wysokości bonifikaty za niedotrzymanie parametrów jakościowych energii elektrycznej i standardów jakościowych obsługi odbiorców. Odpowiedzi świadka na pytania zadane zarówno przez pełnomocnika Przedsiębiorstwa, jak i pracowników Urzędu Regulacji Energetyki nic nowego nie wniosły do sprawy i nie miały wpływu na jej rozstrzygnięcie.
W dniu 11 maja. 2010 r. do Prezesa URE wpłynął wniosek Polskiego Towarzystwa (...) z siedzibą w P. o „dopuszczenie organizacji społecznej do udziału w postępowaniu administracyjnym”, dodatkowo sprecyzowany przy piśmie z dnia 21 maja 2010 r.
W dniu 18 maja 2010 r. do Prezesa URE wpłynęło kolejne pismo powoda, w którym wniósł on o wystąpienie do przedsiębiorstw energetycznych, pełniących na terenie kraju funkcje operatorów systemów dystrybucyjnych z wnioskiem o informacji w przedmiocie stosowanej przez te przedsiębiorstwa praktyki związanej z udzielaniem bonifikat z tytułu przerw w dostarczaniu energii elektrycznej, w tym, czy w świetle stosowanej praktyki, istnieją okoliczności wyłączające odpowiedzialność przedsiębiorstwa energetycznego. Powód wniósł ponadto o dopuszczenie dowodu z opinii, informacji oraz ekspertyz sporządzonych przez Departament Prawny Urzędu Regulacji Energetyki lub wykonanych na zlecenie Urzędu Regulacji Energetyki w przedmiocie zasad udzielania bonifikaty z tytułu przerw w dostarczaniu energii elektrycznej sporządzonych przed dniem 12 marca 2010 r. powód wniósł również o przesłuchanie w charakterze świadka Rzecznika Odbiorców Paliw i Energii na okoliczność stosowanej w korespondencji z odbiorcami energii elektrycznej wykładni przepisów prawa w przedmiocie zasad udzielania bonifikat z tytułu przerw w dostarczaniu energii elektrycznej przed dniem 12 marca 2010 r. oraz dopuszczenie dowodu z informacji opublikowanej na oficjalnej stronie intemetowej Urzędu Regulacji Energetyki w dniu 11 marca 2010 r. J w przedmiocie zasad udzielania bonifikat z tytułu przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej.
Pismem z dnia 5 lipca 2010 r. ponownie wezwano powoda do złożenia uzupełniających wniosków dowodowych, w szczególności do przedłożenia kopii umowy dystrybucyjnej zawartej pomiędzy Sprzedawcą i powodem, a zawierającej m.in. uregulowania w zakresie udzielenia bonifikat odbiorcom za niedotrzymanie parametrów jakościowych energii elektrycznej.
W odpowiedzi na w/w wezwanie przy piśmie z dnia 12 lipca 2010 r. powód nadesłał kopię Umowy nr (...) wraz z załącznikami i aneksami zawartą w dniu 10 stycznia 2008 r. ze Sprzedawcą, przedmiotem której jest świadczenie przez powoda usług dystrybucji energii elektrycznej na rzecz Sprzedawcy, celem umożliwienia mu świadczenia usług kompleksowych na rzecz odbiorców przyłączonych do sieci na obszarze działania Przedsiębiorstwa oraz warunków rozliczania pomiędzy stronami wynagrodzenia z tego tytułu.
Postanowieniem z dnia 21 lipca 2010 r. Prezes URE oddalił żądanie powoda zawarte w piśmie z dnia 14 maja 2001 roku a dotyczące przeprowadzenia dowodu w zakresie prowadzonego postepowania administracyjnego w sprawie nałożenia kary pieniężnej z tytułu ujawnienia w prowadzonej przez powoda działalności koncesjonowanej naruszenia prawa, polegającego na stosowaniu taryfy niezgodnie z określonymi w niej warunkami. W postanowieniu tym Prezes URE zauważył m.in., iż wskazane przez powoda wnioski dowodowe nie zmierzają do ustalenia stanu faktycznego, gdyż nie dotyczą faktów - ani tych istotnych ani tych nieistotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.
Przy piśmie z dnia 3 sierpnia 2010 r. powód złożył zażalenie do Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na w/w postanowienie Prezesa URE, które postanowieniem z dnia 30 sierpnia 2010 r., sygn. akt. XVII Amz 50/10 (sprostowanym w dniu 27 września 2010 r.) zostało przez sąd odrzucone.
W tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. W niniejszej sprawie jest bezsporne, że w okresie od 1 stycznia 2010 r. do 15 marca 2010 r. powód stosował taryfę dla energii elektrycznej zatwierdzoną Decyzją Prezesa URE z dnia 15 stycznia 2009 r. (sygn. (...) oraz taryfę dla energii elektrycznej zatwierdzoną Decyzją Prezesa URE z dnia 23 grudnia 2009 r. (sygn. (...). Obie taryfy zawierały identycznie brzmiące postanowienie (odpowiednio pkt 5.1 i 4.4.1) o treści: „Za niedotrzymanie parametrów jakościowych energii elektrycznej określonych w rozporządzeniu systemowym, odbiorcom końcowym na ich pisemny wniosek przysługują bonifikaty ustalone w sposób określony w § 37 ust. 1 i § 37a rozporządzenia taryfowego”.
Bezspornym pozostaje również, że w okresie od 26.02.2010 r. do 10.03.2010 powód odmówił przyznania bonifikat 720 odbiorcom pomimo, że złożyli pisemne wnioski, a fakt niedotrzymania parametrów jakościowych energii elektrycznej (okres przerwy w dostawie energii elektrycznej dłuższy od określonego w § 40 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego) był bezsporny (informację podał powód w toku postępowania administracyjnego przy piśmie z dnia 9.04.2010 r. (k-14 do 44 akt admin.).
Stosownie do treści art.56 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U Nr 89 z 2006 r., poz. 625 z późn. zm.) karze pieniężnej podlega ten kto stosuje ceny lub stawki opłat wyższe od zatwierdzonych lub stosuje taryfę niezgodnie z określonymi w niej warunkami.
W ocenie Sądu odmowa przyznania bonifikat odbiorcom którzy złożyli pisemne wnioski, w sytuacji, gdy okres przerwy w dostawie energii elektrycznej dłuższy od określonego w § 40 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego stanowiło stosowanie taryfy niezgodnie z określonymi w niej warunkami, co uzasadniało zastosowanie przytoczonej wyżej normy.
Podniesione przez powoda zarzuty odwołania nie zasługują w związku z tym na uwzględnienie.
Wbrew wywodom powoda, pozwany w zaskarżonej Decyzji nie dokonał ustalenia w zakresie istnienia oraz zasadności roszczeń cywilnoprawnych, gdyż nie odniósł się do merytorycznej zasadności żadnego z nich, poprzestając na ustaleniu, czy powód stosował pkt 5.1 taryfy dla energii elektrycznej zatwierdzoną Decyzją Prezesa URE z dnia 15 stycznia 2009 r. (sygn. (...) oraz pkt 4.4.1taryfy dla energii elektrycznej zatwierdzoną Decyzją Prezesa URE z dnia 23 grudnia 2009 r. (sygn. (...). Mieściło się to w zakresie kompetencji Prezesa URE, a zatem zarzuty naruszenia art.175 ust. 1 Konstytucji RP, art. 2 k.p.c. i art.97 § 1 pkt 4 k.p.a. należało uznać za bezzasadne.
Zamieszczenie pkt 5.1 taryfy dla energii elektrycznej zatwierdzonej Decyzją Prezesa URE z dnia 15 stycznia 2009 r. (sygn. (...) oraz pkt 4.4.1taryfy dla energii elektrycznej zatwierdzoną Decyzją Prezesa URE z dnia 23 grudnia 2009 r. (sygn. (...) nie pozostawia wątpliwości, że przyznawanie bonifikaty za niedotrzymanie parametrów jakościowych energii elektrycznej określonych w rozporządzeniu systemowym jest jednym z warunków taryfy. W żaden sposób nie zmienia tego odwołanie się treści postanowienia taryfowego do obowiązujących przepisów prawa.
Podkreślić należy, że zdaniem Sądu, nie ma znaczenia dla wynikającego z art.56 ust. 1 pkt 6 ustawy Prawo energetyczne obowiązku stosowania taryfy zgodnie z określonymi w niej warunkami, czy warunki te zostały wprowadzone w wykonaniu określonych przepisów czy też nie. Nawet jeśli określony zapis został wprowadzony wyłącznie z woli sporządzającego taryfę przedsiębiorstwa energetycznego, to obowiązujący w tym zapisie warunek musi być przez to przedsiębiorstwo przestrzegany. Taryfa stanowi bowiem integralna część umowy cywilnoprawnej pomiędzy przedsiębiorstwem energetycznym a odbiorcą i jako taka jest wiążąca w zakresie określonych w niej warunków. Ratio legis art. 56 ust 1 pkt 6 ustawy Prawo energetyczne jest oczywiste. Przepis ten zmierza do ochrony relacji cywilnoprawnej pomiędzy przedsiębiorstwem energetycznym a odbiorcą w zakresie przestrzegania przez to przedsiębiorstwo warunków przez siebie ustalonych przez zastosowanie sankcji administracyjnoprawnych. Zarzuty naruszenia art.46 ust. 4 pkt 8, art.47 ust. 1 ustawy energetyczne i § 5 ust. 3 pkt 4, § 37a i § 38 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca w sprawie szczególnych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z w obrocie energią elektryczną należało, w związku z tym uznać za bezprzedmiotowe, gdyż nie odnoszą się one do istoty sprawy. Nie ma też znaczenia, czy taryfa jest częścią umowy kompleksowej czy innej. Obowiązek udzielania bonifikat za niedotrzymanie warunków jakościowych dotyczy tego podmiotu, który pobiera opłatę za dostawę lub usługę przesyłu, gdyż bonifikata jest obniżeniem ceny. Przedmiotowy obowiązek taryfowy związany jest każdorazowo z treścią zawartej umowy i wynikających z niej wymagań jakościowych. Czyni to bezprzedmiotowymi zarzuty naruszenia art. 3 pkt 13, pkt 13a i pkt 13 b, art. 4ust. 1, art.5 ust. 1 i 2, art. 5a ust. 1 i 2 ustawy Prawo energetyczne.
Bezprzedmiotowy jest również zarzut naruszenia art.65 § 2 k.c., gdyż istotą naruszenia prawa jest nieprzyznawanie bonifikat za niedotrzymanie parametrów jakościowych energii elektrycznej określonych w rozporządzeniu systemowym, a więc reakcji powoda na niedotrzymanie parametrów jakościowych energii elektrycznej, nie zaś kwestia przestrzegania tych parametrów, gdyż obowiązek taki wynika wprost a art.4 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne.
Wbrew zarzutom powoda, brak jest podstaw do uznania, że bonifikata jest „karą ustawową” lub też „karą umowną” ani też , że ma charakter odszkodowawczy. Bonifikata mniejsza bowiem wysokość świadczenia pieniężnego (ceny lub opłaty) w związku z wykonaniem świadczenia rzeczowego w niższej jakości. Funkcją bonifikaty jest wzajemne dostosowanie wysokości świadczeń w wykonaniu zasady ich ekwiwalentności, a nie kompensata szkody. Bez znaczenia dla jej funkcji jest sposób obliczania wysokości bonifikaty, gdyż podobnie jak cena stanowi ona element umowy stron.
Przyjęcie odmiennego punktu widzenia prowadziłoby w konsekwencji do sytuacji, w której ryzyko związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez przedsiębiorstwo energetyczne ponosiłby odbiorca energii. Byłby on bowiem obowiązany do spełnienia swojego świadczenia pieniężnego w pełnej wysokości pomimo, że świadczenie wzajemne, chociażby na skutek zjawiska siły wyższej, było niższej jakości od umówionej.
Podkreślić również należy, że udzielenie bonifikaty nie wyłącza obowiązku odszkodowawczego, jeżeli następstwem nienależytego wykonania zobowiązania była szkoda wierzyciela.
Taki charakter bonifikaty sprawia, że bez znaczenia jest przyczyna wywołująca zdarzenie powodujące konieczność jej udzielenia. Wystąpienie zjawiska „siły wyższej” może wyłączać odpowiedzialność odszkodowawczą ale nie uzasadnia naruszenia zasady nieekwiwalentności świadczeń.
W świetle powyższego zarzuty naruszenia § 37 a rozporządzenia taryfowego i błędnego zastosowania pojęcia „siły wyższej” należało uznać za bezprzedmiotowe.
Za bezzasadny należało również uznać zarzut naruszenia art.56 ust. 1 pkt 6 i ust. 6 ustawy Prawo energetyczne w zw. z art. 2 konstytucji RP. Załączone do odwołania pismo z dnia 26.01.2010 r. (k-58 i 59) zostało podpisane przez Rzecznika Odbiorców Paliw i Energii, a nie przez pozwanego. Nadto, podobnie jak i złożonym piśmie (k- 57 , bez daty i niepodpisanym), brak jest w nim wskazówki do niestosowania przewidzianych taryfą bonifikat. Obydwa pisma zawierają jedynie informację że spory cywilnoprawne na tle umów rozstrzygają sądy powszechne i one też mogą w sposób wiążący zakwalifikować określone zdarzenie jako siłę wyższą. Tych wzmianek nie można w żaden sposób uznać za wykładnię przepisów prawa, zgodnie z którą powód miałby podstawę do odmowy przyznania bonifikat.
Zważyć ponadto należało, że wymierzona kara w ocenie Sądu, w należyty sposób uwzględnia stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe. Należy bowiem mieć na względzie, że z bezspornych ustaleń pozwanego wynika, że powód odmówił udzielenia bonifikat 740 odbiorcom. Odniesiona z tego tytułu korzyść wyniosła ponad (...) zł. Opierając się na doświadczeniu życiowym, należy domniemywać, że takie postępowanie zniechęciło kolejnych odbiorców do złożenia takiego wniosku, szczególnie jeśli należne byłyby z tytułu bonifikat mniejsze kwoty.
Z tych względów odwołanie należało oddalić wobec braku podstaw do jego uwzględnienia (art.479 53§ 1 k.p.c.).
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sporu, zasądzając na rzecz pozwanego koszty zastępstwa procesowego według norm przepisanych (art.98 k.p.c.)
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Data wytworzenia informacji: