XVII AmE 84/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2016-02-22
Sygn. akt XVII AmE 84/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 22 lutego 2016 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w składzie:
Przewodniczący: SSO Jolanta de Heij – Kaplińska
Protokolant: stażysta Dagmara Szczepańska
po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2016 r. w Warszawie na rozprawie
sprawy z odwołania Z. R.
przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki
o wymierzenie kary pieniężnej
na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 9 kwietnia 2015 r. Nr (...)
I. zmienia zaskarżoną decyzję w punkcie 2 (drugim) w ten sposób, że wymierza karę pieniężną w wysokości 2.000 (dwa tysiące) złotych, co stanowi (...) przychodu z działalności koncesjonowanej osiągniętego w 2014 r. ;
II. oddala odwołanie w pozostałej części;
III. znosi wzajemnie koszty procesu pomiędzy stronami.
SSO Jolanta de Heij- Kaplińska
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 9 kwietnia 2015 r. Nr (...)Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (dalej: Prezes URE, organ) na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12, art. 56 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 56 ust. 3 i 6 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r. poz. 1059 z późn. zm., dalej Pe), w zw. z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 z późn. zm., dalej: k.p.a.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Handlowemu (...) Spółka Jawna z siedzibą w miejscowości G., (dalej: (...), przedsiębiorca, odwołujący) posiadającemu numer identyfikacji podatkowej (NIP): (...), kary pieniężnej w związku z naruszeniem warunku 2.2.3. koncesji na obrót paliwami ciekłymi udzielonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 10 marca 2000 r. Nr (...) (z późn. zm.) orzekł, że:
1. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe (...) Spółka Jawna z siedzibą w miejscowości G. posiadające numer identyfikacji podatkowej (NIP): (...), naruszyło warunek 2.2.3. koncesji na obrót paliwami ciekłymi udzielonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 10 marca 2000 r. Nr (...) (z późn. zm.) w ten sposób, że wprowadziło do obrotu olej napędowy o jakości niezgodnej z wymogami rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1058) - zwanego dalej „rozporządzeniem jakościowym";
2. za działania opisane w pkt. 1 wymierzył Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Handlowemu (...) Spółka Jawna z siedzibą w miejscowości G. posiadającemu numer identyfikacji podatkowej (NIP): (...) karę pieniężną w wysokości 4000 zł (słownie: cztery tysiące złotych), co stanowi (...) przychodu z działalności koncesjonowanej.
( decyzja, k. 3-6)
Odwołanie od powyższej decyzji wywiódł w dniu 30 kwietnia 2015 r. (...), wnosząc o jej zmianę w całości i zastosowanie wobec przedsiębiorcy instytucji odstąpienia od wymierzenia kary przewidzianej w art. 56 ust. 6a Pe, bowiem stopień szkodliwości był znikomy, a (...) wykazał się należytą starannością w prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie obrotu paliwami – paliwo kupował stale od tego samego producenta, posiadał świadectwa jakości paliwa wykonane przez laboratorium dostawcy, zaś po stwierdzeniu niezgodności w dostarczonej partii paliwa zakończył współpracę z daną firmą.
( odwołanie, k.7-8)
W odpowiedzi na odwołanie z dnia 21 sierpnia 2015 r. Prezes URE wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie od odwołującego na rzecz Prezesa URE kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
( odpowiedź na odwołanie, k. 15-20)
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
Decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 10 marca 2000 r. Nr (...) (z późn. zm.) udzielono Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Handlowemu (...) Spółka Jawna z siedzibą w miejscowości G. koncesji na obrót paliwami ciekłymi z okresem obowiązywania ustalonym do dnia 31 grudnia 2025 r. Warunek 2.2.3 tej koncesji przewiduje, iż koncesjonariuszowi nie wolno czynić przedmiotem obrotu paliw ciekłych, których parametry jakościowe są niezgodne z parametrami wynikającymi z zawartych umów i z norm określonych prawem.
(dowód: decyzja (...) ze zmianami, k. 45 - 59).
(...) nabył w dniu 21 sierpnia 2013 r. olej napędowy w ilości 5007 litrów od (...) Ś. Sp. j. z siedzibą w W.. Wraz z zakupionym paliwem przedsiębiorca otrzymał sprawozdanie z badań Nr (...)wystawione przez (...) baza nr (...) w E..
(dowód: faktura VAT nr (...), k. 67 akt admin; sprawozdanie z badań Nr (...), k. 66 akt admin.; protokół przesłuchania strony z dnia 6 .09.2013 r., k. 57 akt admin.; dowód dostawy z dnia 21.08.2013 r., k. 68 akt admin.)
W dniu 21 sierpnia 2013 roku inspektorzy reprezentujący (...) Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej we W. przeprowadzili kontrolę jakości paliw na stacji paliw w S., przy ul. (...), której właścicielem jest (...). W toku prowadzonej kontroli kontrolerzy pobrali z losowego wybranego odmierzacza paliwa przy stanowisku nr 1 próbkę podstawową i próbkę kontrolną oleju napędowego. Obecny w czasie kontroli M. W. nie zgłosił uwag do protokołu kontroli dotyczących podjętych w jej toku czynności. W toku kontroli okazano inspektorom dowód dostawy z dnia 21 sierpnia 2013 r. oraz sprawozdanie z badań Nr (...) wystawione przez (...) baza paliw nr (...)w E..
( dowód: protokół kontroli nr (...), k. 4-5 akt admin.; protokół pobrania próbek paliw nr 102/13, k. 6-7 akt admin.)
Próbka podstawowa oleju napędowego o nr (...) została przekazana do zakładu (...) z siedzibą w K.. Badanie próbki oleju napędowego wykazało, że nie spełnia ono wymagań jakościowych dla oleju napędowego, zawartych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. ws. wymagań jakościowych dla paliw ciekłych ze względu na zaniżoną odporność na utlenianie oznaczoną metodą PN-EN 15751:2010. Wynik badania próbki wyniósł 14 h, przy jakościowej normie minimalnej: 20 h i tolerancji 17,5 h.
(dowód: protokół z badań nr (...), k. 13 akt admin.)
W trakcie czynności kontrolnych podjętych w dniu 6 września 2013 r. roku kontrolerzy doręczyli Z. R. sprawozdanie z badań nr (...) próbki podstawowej oleju napędowego pobranej w dniu 21 sierpnia 2013 r. i zapoznali go z wynikami badań. W toku kontroli inspektorom doręczono dokumenty dotyczące dostawy oleju napędowego, z której pobierano próbki w dniu 21 sierpnia 2013 r.: mianowicie fakturę VAT nr (...) z dnia 21 sierpnia 2013 r. i sprawozdanie z badań Nr (...) wystawione przez (...) (...) baza nr (...) w E.. Z. R. nie zgłosił zastrzeżeń do protokołu kontroli.
W toku kontroli Z. R. wskazał, iż stacja paliw w S. jest prowadzona przez przedsiębiorcę od 10 lat. Oświadczył, iż w ramach prowadzonej działalności nigdy nie badał dostarczanego paliwa na własny koszt, opierając się na świadectwach jakości i nie zna takiego parametru jak odporność na utlenianie. Decyzję o dopuszczeniu do obrotu kontrolowanej partii oleju napędowego podjął na podstawie otrzymanego od kontrahenta (...) Sp. j. z siedzibą w W. świadectwa jakości, które nie zawierało informacji na temat parametru odporność na utlenianie. Ponadto wskazał, iż kontrolowana partia paliwa została w całości sprzedana, a w związku z jego sprzedażą nie otrzymał żadnej skargi od konsumentów.
(dowód: protokół kontroli Nr (...) k. 11-12 akt admin.; protokół przesłuchania strony z dnia 6.09.2013 r., k. 57 akt admin.)
W związku z wnioskiem złożonym przez (...) próbka kontrolna pobrana w dniu 21 sierpnia 2013 r. o nr (...) została przekazana do Laboratorium (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. w dniu 26 września 2013 r. Badanie próbki kontrolnej oleju napędowego przeprowadzone w dniu 3 października 2013 r. wykazało, że paliwo nie spełnia wymagań jakościowych zawartych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. ws. wymagań jakościowych dla paliw ciekłych ze względu na zaniżoną odporność na utlenianie oznaczoną metodą (...). Wynik badania próbki wyniósł: 16,7 h, przy jakościowej normie minimalnej: 20 h.
(dowód: protokół z badań Nr (...), k. 20, 50 akt admin.; protokół przyjęcia próbki kontrolnej, k. 19 akt admin.; wniosek (...) z 12.09.2013 r., k. 54 akt admin.)
Pismem z dnia 25 listopada 2014 r. Nr (...) Prezes URE zawiadomił przedsiębiorcę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia przedsiębiorcy kary pieniężnej w związku z naruszeniem warunku 2.2.3. koncesji na obrót paliwami ciekłymi.
(dowód: zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego, Nr (...), k. 24 akt admin.)
Pismem z dnia 16 lutego 2015 r. nr (...)Prezes URE zawiadomił przedsiębiorcę o zakończeniu postępowania dowodowego w sprawie. Przedsiębiorca został poinformowany o możliwości zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym oraz złożenia ewentualnych uwag i wyjaśnień w siedzibie Urzędu.
(dowód: zawiadomienie o zakończeniu postępowania dowodowego, k. 79 akt admin.)
W dniu 9 kwietnia 2015 roku Prezes URE wydał zaskarżoną decyzję.
W 2014 r. przedsiębiorca uzyskał łączny przychód z działalności gospodarczej w kwocie (...) zł, w tym przychód z działalności koncesjonowanej w wysokości (...)zł.
(dowód: zestawienie przychody – koszty- dochód z działalności gospodarczej w 2014 r., k. 76 akt admin.; zestawienie przychody – koszty - dochód z działalności w zakresie paliw ciekłych w 2014 r., k. 77 akt admin.)
Powyżej opisany stan faktyczny został ustalony przez Sąd w oparciu o ww. dowody, których wiarygodność nie budziła zastrzeżeń.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie zasługuje na częściowe uwzględnienie.
Stosownie do art. 32 ust. 1 pkt 4 Pe wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie obrotu paliwami ciekłymi wymaga uzyskania koncesji. Fakt reglamentowania określonej działalności oznacza poddanie jej szczególnym rygorom ze względu na konieczność ochrony pewnych dóbr oraz swoistą gwarancję Państwa, że działalność ta będzie prowadzona zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Celem zapewnienia prawidłowego wykonywania koncesjonowanej działalności na przedsiębiorcę są nakładane obowiązki o treści wskazanej w koncesji. W zakresie zaś działalności polegającej na obrocie paliwami ciekłymi, do takich obowiązków zalicza się obowiązek nieczynienia przedmiotem obrotu paliw, których parametry jakościowe nie odpowiadają parametrom wynikającym z obowiązujących przepisów oraz zawartych umów.
Niewykonywanie obowiązków określonych w koncesji jest zagrożone karą na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12 Pe. Przywołany przepis dotyczy odpowiedzialności za nieprzestrzeganie różnego rodzaju obowiązków koncesyjnych. Odpowiedzialność ta ma charakter obiektywny i niezależny od przeszkód napotykanych przez przedsiębiorcę w prowadzonej działalności koncesjonowanej, tj. oparta jest na zasadzie ryzyka (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 2008 roku, III SK 6/08, Legalis Nr 212543). Przedsiębiorca może zatem zwolnić się z odpowiedzialności z tytułu niewykonania obowiązków nałożonych koncesją jedynie poprzez wykazanie, iż obiektywne okoliczności danej sprawy uniemożliwiają mu przypisanie odpowiedzialności za inkryminowany czyn, tj. np. podjęcie działań ostrożnościowo – prewencyjnych w przypadku wykazanych naruszeń.
Uzasadniając swoje stanowisko przedsiębiorca podkreślił, iż fakt niespełnienia przez olej napędowy stosownych norm, nie jest błędem (...), ale błędem dostawcy i to dostawca powinien być poddany kontroli. Ponadto podniósł, iż nigdy nie działał w sposób sprzeczny z interesami nabywców oleju napędowego – paliwo kupował stale od tego samego producenta, posiadał świadectwa jakości paliwa wykonane przez laboratorium dostawcy, zaś po stwierdzeniu niezgodności w dostarczonej partii paliwa zakończył współpracę z daną firmą. Ponadto wskazał, iż uwagi na prowadzenie działalności w małej miejscowości, sprzedawanie paliwa niewłaściwego jakościowo mogłoby skutkować koniecznością zaprzestania przez niego prowadzenia działalności. Przedsiębiorca podniósł również, iż z uzyskanych przez niego informacji wynika, iż nieprawidłowy parametr utleniania nie ma negatywnego wpływu na pracę silnika, a ciężka sytuacja finansowa w jakiej się znajduje, uzasadnia odstąpienie od wymierzenia kary za stwierdzone naruszenie.
Jak wskazano powyżej odpowiedzialność z tytułu niewywiązania się z koncesji jest odpowiedzialnością obiektywną, co oznacza iż jej przypisanie nie jest warunkowane ustaleniem winy podmiotu w dokonaniu takiego naruszenia. Wykazanie winy nie ma znaczenia dla przypisania przedsiębiorcy odpowiedzialności, a może wpływać jedynie na wymiar kary. Wobec powyższego, zbędnym jest analizowanie argumentów przedstawianych przez odwołującego w kontekście braku winy jako okoliczności wyłączającej możliwość przypisania kary. Zasadnym jest jednak ich rozważenie w kontekście ewentualnych przyczyn wyłączających bezprawność oraz dyrektyw wymiaru kary wynikających z art. 56 ust. 6 Pe.
W ocenie Sądu nabywanie paliwa od tego samego producenta oraz uzyskanie przez odwołującego w momencie zakupu wystawionego przez kontrahenta certyfikatu potwierdzającego zgodność nabytego paliwa z normami paliwa nie mogą stanowić okoliczności wyłączających bezprawność czynu. Brak zachowania standardów przewidzianych w zakresie jakości paliwa świadczy bowiem co najmniej o niedbalstwie odwołującego w zakresie prowadzonej działalności. Podkreślić należy, iż odwołujący jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą objętą koncesją na obrót paliwami ciekłymi, jest zobowiązany do zachowania wyższych standardów niż zwyczajowo przyjęte. W szczególności przedsiębiorca taki jest obowiązany dochować należytej staranności w zakresie jakości paliwa, które wprowadza do obrotu.
Stosownie do treści art. 355 § 2 k.c. należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności. Z treści powołanego przepisu wynika, że należyta staranność dłużnika będącego przedsiębiorcą uzasadnia zwiększone oczekiwania co do umiejętności, wiedzy, skrupulatności i rzetelności, zapobiegliwości i zdolności przewidywania. Obejmuje ona również znajomość obowiązujących przepisów prawa oraz następstw z niego wynikających w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej. Ocena tej staranności jest surowsza od staranności ogólnie wymaganej, ponieważ stopień wymaganej staranności ulega podwyższeniu. W istotę działalności gospodarczej wkomponowane jest wymaganie posiadania niezbędnej wiedzy specjalistycznej, obejmującej nie tylko czysto formalne kwalifikacje, lecz także doświadczenie wynikające z praktyki zawodowej i ustalone zwyczajowo standardy wymagań (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 września 2005 r., sygn. akt IV CK 100/05; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 8 marca 2006 r., sygn. akt I ACa 1018/05).
W niniejszej sprawie koncesjonariusz uczynił przedmiotem obrotu olej napędowy niespełniający norm jakościowych w zakresie parametru odporność na utlenienie, co potwierdziło zarówno badanie próbki podstawowej jak i kontrolnej pobranego paliwa. W toku kontroli nie dysponował żadnym dokumentem potwierdzającym jakość paliwa w zakresie parametru odporność na utlenianie – orzeczenie laboratoryjne wystawione przez (...) w P., otrzymane od kontrahenta w chwili zakupu paliwa nie zawierało bowiem wyniku badania jakości paliwa dla tego parametru. Przedsiębiorca będąc zaś podmiotem prowadzącym działalność koncesjonowaną winien dysponować wiedzą w zakresie wymagań jakościowych dla danego rodzaju paliwa i dokonywać samodzielnej weryfikacji wszystkich wymaganych parametrów paliwa. Materiał dowodowy prowadzi zatem do wniosku, że przedsiębiorca nie dołożył należytej staranności w sprawdzeniu jakości oferowanego kontrahentom paliwa.
Od profesjonalisty oczekuje się natomiast podjęcia działań, zapewniających sprostanie obowiązkom wynikającym z koncesji bez względu na to, jakich środków będzie musiał użyć i jakie działania będzie musiał podjąć, by ten cel osiągnąć. Tymczasem, w niniejszej sprawie odwołujący nie przedstawił żadnych dowodów, wskazujących na podejmowanie jakichkolwiek czynności, zmierzających do ustalenia jakości zakupionego i oferowanego konsumentom paliwa. W szczególności nie wykazał, jakiej jakości paliwo oferował do sprzedaży. W toku niniejszego postępowania przedłożył jedynie certyfikaty potwierdzające jakość zbywanego paliwa wystawione przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P., który samodzielnie nie badał partii paliwa dostarczonej przedsiębiorcy pod względem spełniania wymagań jakościowych dla parametru odporność na utlenianie. W wyjaśnieniach złożonych w toku czynności kontrolnych osoba reprezentująca odwołującego podkreśliła, iż w przedmiotowym przypadku, podobnie jak w ciągu 10 lat prowadzenia działalności, nie przeprowadził własnych badań jakości paliwa wprowadzanego do obrotu opierając się na orzeczeniach laboratoryjnych otrzymanych od kontrahenta i działając w zaufaniu do producenta paliwa. Uznać zatem należy, iż odwołujący w żaden sposób nie udowodnił, że właściwości paliwa znajdującego się już w jego zbiorniku odpowiadały normom jakościowym.
Wobec powyższego należało przyjąć, iż w niniejszej sprawie niedochowanie przez (...) należytej staranności przy wykonywaniu koncesjonowanej działalności gospodarczej miało znamiona zawinionego zaniechania skutkującego naruszeniem obowiązków koncesjonariusza. W ocenie Sądu, Prezes URE prawidłowo przyjął, że przedsiębiorca naruszył warunek (...) udzielonej koncesji i w związku z tym ponosi odpowiedzialność za wprowadzenie do obrotu oleju napędowego o jakości niezgodnej z parametrami określonymi w obowiązujących przepisach.
Zgodnie z art. 56 ust. 6 Pe Prezes URE określa wysokość kary pieniężnej, biorąc pod uwagę stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe. Stosownie zaś do treści ust. 3 powołanego artykułu kara ta nie może jednak przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym.
Organ prawidłowo przyjął, iż możliwości majątkowe przedsiębiorcy były znaczne (przychód z działalności koncesjonowanej przedsiębiorcy w 2014 r. wyniósł (...) zł) oraz uwzględnił fakt braku uprzedniej karalności przedsiębiorcy w zakresie naruszeń koncesji; kwestie te pozostawały poza sporem między stronami. Bliższej analizie należało zaś poddać stopień szkodliwości czynu i stopień zawinienia, przyjęte przez Prezesa URE celem ustalenia wymiaru kary.
Oceniając stopień szkodliwości czynu organ wziął przede wszystkim fakt naruszenia normy jakościowej dla parametru odporność na utlenianie. Ponadto Prezes Urzędu wskazał, iż nieprawidłowa jakość paliwa w opisanym zakresie niesie poważne konsekwencje w zakresie bezpieczeństwa konsumentów. Paliwo o takiej jakości jest zmętnione, co może prowadzić do powstawania w zbiorniku i systemie zasilania osadów żywicznych prowadzących do awarii ponadto wprowadzanie do obrotu paliwa niespełniającego norm jakościowych jest działaniem ewidentnie sprzecznym z interesami nabywców oleju napędowego wprowadzającym w błąd, co do jakości oferowanego paliwa. Podnosząc jednak, iż zaniżenie parametru odporność na utlenienie jest szkodliwe dla silników spalinowych i odbiorców, Prezes URE nie wykazał na jakiej podstawie wywodzi taki wniosek. Organ nie wskazał na jakiej podstawie przyjmuje, że olej napędowy niespełniający wymagań jakościowych w zakresie obniżonego parametru odporności na utlenianie ma negatywny wpływ na użytkowników samochodów, nie wskazał również żadnych źródeł potwierdzających, iż skutki takie są możliwe, tj. badania naukowe, czy ekspertyzy specjalistów. Jest to o tyle istotne, że odwołujący stawiał tezę, iż takich skutków nie ma. W takim stanie rzeczy należało uznać, iż organ nie udowodnił stopnia szkodliwości czynu, a jest to jedna z dyrektyw wymiaru kary.
Jednocześnie jednak, pomimo niewykazania przez organ stopnia szkodliwości, brak było podstaw do uznania, iż sama szkodliwość zachowania (...) nie występuje albo ma charakter znikomy. Obowiązkiem koncesjonariusza według pkt(...) koncesji było przestrzeganie, aby sprzedawane paliwo spełniało normy określone prawem. Tymczasem nie ma wątpliwości, iż paliwo wprowadzane do obrotu przez przedsiębiorcę nie spełniało norm jakościowych dla parametru odporność na utlenienie, a zaniżenie tego parametru zostało wykazane na podstawie protokołów kontroli i protokołów z badań pobranych w trakcie kontroli próbek podstawowej i kontrolnej. Należało zatem uznać, iż Prezes URE, pomimo braku należytego uzasadnienia swojego wniosku w tym zakresie, właściwie przyjął, iż stopień zawinienia w niniejszej sprawie nie był znikomy.
Uznanie zaś, iż stopień szkodliwości czynu odwołującego nie był znikomy implikuje brak możliwości odstąpienia od wymierzenia kary. Podkreślić bowiem należy, iż można odstąpić od wymierzenia kary na podstawie art. 56 ust. 6a Pe wyłącznie, gdy spełnione są łącznie następujące przesłanki: stopień szkodliwości czynu jest znikomy (i), koncesjonariusz zaprzestanie naruszenia prawa lub zrealizuje obowiązek (ii). Niespełnienie zatem już pierwszej z przesłanek, nawet w przypadku stwierdzenia przez organ lub Sąd zaprzestania dalszych naruszeń obowiązków koncesyjnych, skutkuje brakiem podstaw do zastosowania tej instytucji.
W ocenie Sądu organ prawidłowo określił stopień zawinienia przedsiębiorcy, przyjmując, że koncesjonariusz dopuścił się co najmniej winy nieumyślnej. Z materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania administracyjnego wynika bowiem, iż odwołujący wprowadził do obrotu olej napędowy objęty kontrolą w dniu 21 sierpnia 2013 r. jedynie w oparciu o otrzymane od kontrahenta orzeczenie laboratoryjne niezawierające wyniku badania dla parametru odporność na utlenianie i opierając się na zaufaniu do stałego kontrahenta. Odwołujący przyznał, iż nie był świadomy istnienia parametru odporność na utlenianie i jakości paliwa nigdy samodzielnie nie weryfikował.
Przy wymiarze kary Sąd podziela stanowisko organu co do oceny braku karalności sprawcy za naruszenie koncesji, możliwości majątkowych sprawcy, stopnia zawinienia przedsiębiorcy. Natomiast w zakresie stopnia społecznej szkodliwości czynu organ wziął pod uwagę dwa czynniki: obiektywną niezgodność parametru z normami i skutki zastosowania paliwa o niewłaściwych parametrach dla silników samochodowych, przy czym drugiego z tych czynników należycie nie wykazał.
Zdaniem Sądu skoro w zakresie dwóch kwestionowanych w odwołaniu dyrektyw wymiaru kary (wina i stopień szkodliwości czynu) jeden z nich nie został w całości udowodniony nałożoną karę należało obniżyć o 50%. Wymierzona kara wynosząca (...) % przychodu przedsiębiorcy stanowiąca 2 000 zł jest minimalna i nie obciąży nadmiernie przedsiębiorcy. Tak ustalona kara spełnia funkcję prewencji szczególnej i ogólnej oraz odpowiada stopniowi zawinienia i szkodliwości czynu. W niniejszej sprawie kara musi spełniać ponadto funkcję edukacyjną poprzez zwrócenie uwagi na naganne zachowania w prowadzeniu działalności gospodarczej. Zajmując się koncesjonowaną działalnością gospodarczą należy śledzić zmieniające się przepisy prawa w dziedzinie objętej koncesją. W toku postępowania sądowego odwołujący nie zdołał wykazać, iż jego obecna sytuacja finansowa jest na tyle trudna, iż nie pozwala mu na uiszczanie nałożonej kary. Przedsiębiorca podnosił jedynie, iż zmuszony był sprzedać stację paliw położoną w S. i na potwierdzenie czego przedstawił protokół przekazania stacji paliw na rzecz jej nabywcy (k.37). Odwołujący nie przedstawił jednak w sposób szczegółowy swojej sytuacji finansowej, nie przedłożył dokumentów potwierdzających zadłużenie, czy też utratę płynności finansowej z drugiej strony nie wykazał braku przychodów czy też całkowitego zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 479 53 § 2 k.p.c., Sąd częściowo zmienił decyzję i oddalił odwołanie w pozostałej części, co wpłynęło na rozstrzygnięcie o kosztach postępowania poprzez zastosowanie art. 100 k.p.c.
SSO Jolanta de Heij - Kaplińska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Jolanta de Heij – Kaplińska
Data wytworzenia informacji: