Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 04 czerwca 2012 r. Nr (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes URE, pozwany) na wniosek strony, udzielił przedsiębiorcy (...) Sp. z o.o. w P. (odwołujący się, powód) koncesji na obrót paliwami ciekłymi na okres od 4 czerwca 2012 r. do 31 grudnia 2030 r.

Od w/w decyzji (...) Sp. z o.o. w P. złożyło odwołanie, w którym zarzuciło pozwanemu Prezesowi URE:

1.  naruszenie art. 37 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne, poprzez określenie w pkt 1 decyzji „Przedmiot i zakres działalności” informacji o wykonywaniu działalności gospodarczej przy użyciu określonych rodzajowo środków transportu,

2.  naruszenie art. 6 k.p.a. w zw. z art. 48 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, poprzez wydanie decyzji o treści której zakres nie jest zbieżny z treścią wniosku o udzielenie koncesji i w konsekwencji nałożenie na wnioskodawcę obostrzeń w prowadzeniu działalności gospodarczej przy użyciu określonych rodzajowo w decyzji – środków transportu w postaci pojazdów ciężarowych marki (...),

3.  naruszenie art. 107 k.p.a., poprzez brak uzasadnienia prawnego tj. nie wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, brak przytoczeniem przepisów prawa w odniesieniu do kwestii określonych rodzajowo pojazdów mechanicznych.

Wobec powyższego powód wniósł o uchylenie przedmiotowej decyzji w całości, ewentualnie o jej zmianę i orzeczenie co do istoty sprawy zgodnie z treścią złożonego wniosku o udzielenie koncesji. Ponadto wniósł o zwrot kosztów postępowania.

Według powoda zindywidualizowanie środków transportu jakimi ma być realizowany koncesjonowany obrót jest pozbawione podstaw prawnych i nie ma logicznego uzasadnienia. Jest to typowa samowola urzędnicza i przekroczenie kompetencji. Wpisanie do koncesji tych środków powoduje konieczność wystąpienia o jej zmianę przy każdorazowej zmianie środka transportu. Jest to sprzeczne z zapisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. W szczególności nie daje też takiej podstawy prawnej art. 37 ustawy Prawo Energetyczne, gdyż wyraźnie stanowi on, iż w koncesji określa się przedmiot i zakres działalności, a nie jakimi środkami ma on być realizowany.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił i zważył co następuje.

W dniu 20 kwietnia 2012 r. do (...) Oddziału Terenowego Urzędu Regulacji Energetyki w P. (K 3 akt administracyjnych) wpłynął wniosek (...) Sp. z o.o. w P. o udzielenie koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na obrocie paliwami ciekłymi na 25 lat.

W związku z tym zostało wszczęte postępowanie administracyjne (K 30- 31V akt adm.).

W trakcie tego postępowania koncesjonariusz został wezwany do przedstawienia informacji niezbędnych do wydania koncesji (K 30 -31V akt adm., K 41-42 akt adm.), co uczynił (K 32 – 39 akt adm., K 43-45 akt adm.).

W dniu 04 czerwca 2012 r. Prezes URE wydał decyzję, w której udzielił (...) Sp. z o.o. w P. koncesji na obrót paliwami ciekłymi na okres od 4 czerwca 2012 r. do 31 grudnia 2030 r. (K 49- 52V).

W w/w decyzji Prezes URE określił przedmiot działalności gospodarczej jako obrót paliwami ciekłymi określając przy tym rodzaj paliwa (konfekcjonowany gaz płynny). Ponadto w decyzji został wskazany zakres działalności koncesjonariusza poprzez wykorzystywanie określonych rodzajowo pojazdów:

- samochodu ciężarowego marki (...) o numerze rejestracyjnym (...) i numerze identyfikacyjnym (...),

- samochodu ciężarowego marki (...) o numerze rejestracyjnym (...) i numerze identyfikacyjnym (...).

Odwołanie okazało się zasadne o tyle, o ile zmierzało do zmiany zaskarżonej decyzji w części odnoszącej się do zakresu działalności objętej koncesją.

Jak wiadomo podejmowanie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. Powyższa zasada wynika z brzmienia art. 6 ust. 1 k.p.a. Z kolei z art. 48 ust. 1 k.p.a. wynika, że organ koncesyjny może określić może określić szczególne warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją, jednak określenie to musi nastąpić w granicach przepisów odrębnych ustaw. W świetle treści art. 37 ust. 1 Prawa energetycznego koncesja wydawana przez Prezesa URE powinna określać objęty nią zakres działalności. Niewątpliwie więc w decyzji koncesyjnej powinien być zindywidualizowany zakres prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej. Stopień szczegółowości takiej indywidualizacji podlega ocenie pod kątem zgodności z przepisami prawa i racjonalności stawianych przedsiębiorcy wymogów. Ocena tego elementu decyzji przez Sąd nie wypada pomyślnie dla Prezesa URE.

Po pierwsze bowiem, co słusznie zarzucono w odwołaniu, w zaskarżonej części decyzji nie przytoczono przepisów obowiązującego prawa w odniesieniu do określenia zakresu działalności koncesjonowanej przez wskazanie dwóch samochodów ciężarowych zindywidualizowanych w wyniku podania ich marki, numerów rejestracyjnych i identyfikacyjnych. Dopiero w odpowiedzi na odwołanie Prezes URE wyjaśnił przyczynę swojego postępowania w omawianym zakresie podając, że dokładne wskazanie jakie pojazdy będą wykorzystywane mieści się w pojęciu zakresu działalności i nie ogranicza powoda w jej wykonywaniu. Detaliczny obrót gazem płynnym wymusza na nim potrzebę posiadania odpowiednich środków technicznych. Ich pełne zindywidualizowanie „stanowi o ustaleniu ram i środków w wykonywaniu przedmiotu działalności oraz daje ich pełny obraz”. Niezależnie od tego ścisłe doprecyzowanie zakresu działalności powoda jest niezbędne przy kontroli czy działalność ta jest zgodna z udzieloną koncesją.

Z przedstawionym stanowiskiem nie sposób się zgodzić. Pozwany Prezes URE nie powołał się na jakiekolwiek przepisy prawa materialnego, które dawałyby mu uprawnienie do zindywidualizowania zakresu koncesjonowanej działalności powoda na tak szczegółowym poziomie, jak uczynił to w pkt 1 zaskarżonej decyzji. Przyjmując, że przewóz środkami transportu paliwa ciekłego – gazu płynnego w butlach jest przewozem towaru niebezpiecznego ewentualnych uprawnień Prezesa URE do stawiania przedsiębiorcy odpowiednich wymogów w koncesji należy szukać w obowiązującej w dniu wydania decyzji ustawie z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz.U. Nr 199, poz. 1671, z późn. zm.) oraz w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz.U.125, poz. 1371 z późn. zm.).

Przywołane akty prawne nie przyznają jednak pozwanemu żadnych uprawnień , w szczególności w zakresie indywidualizacji pojazdów drogowych przewożących towary niebezpieczne oraz ich kontroli. Podmiotem właściwym do kontroli przestrzegania przepisów w zakresie przewozu drogowego wykonywanego pojazdami samochodowymi jest z mocy art. 48 ustawy o transporcie drogowym Inspekcja Transportu Drogowego. Odnośnie do nadzoru nad przewozem towarów niebezpiecznych w chwili wydania decyzji właściwy był minister do spraw transportu – art. 97 ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych. Z kolei kontrolę przewozu towarów niebezpiecznych przeprowadzają podmioty wskazane w art. 99 tej ustawy i nie ma wśród nich pozwanego Prezesa.

W tym stanie rzeczy zakres działalności koncesjonowanej należało ocenić wyłącznie pod kątem jego racjonalności.

W ocenie Sądu przyjęte w tym zakresie rozwiązanie jest zbyt restrykcyjne dla powoda przez to, że może mu utrudniać wykonywanie podjętej działalności. Każdorazowa zmiana środka transportu na pojazd nie wymieniony w decyzji będzie wymagać od powoda uprzedniego wyczerpania trybu zmiany koncesji. Będzie to miało miejsce w szczególności w sytuacji dla powoda awaryjnej (przymusowej), gdy jeden lub oba samochody (...) wymienione w decyzji nie będą zdatne do użytku np. z powodu napraw. W praktyce uniemożliwi to powodowi wykonywanie działalności gospodarczej, co jest dla Sądu nie do przyjęcia. W związku z tym konieczna była zmiana zakresu koncesji przez określenie pojazdów służących do przewożenia butli z płynnym gazem jako „samochody ciężarowe”, bez podania ich cech indywidualizujących.

Z tego powodu orzeczono jak w sentencji wyroku na podstawie art. 479 ⁵³ § 2 k.p.c.

SSO Andrzej Turliński