Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 maja 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –

SSO Maciej Kruszyński

po rozpoznaniu 23 maja 2023 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania (...) sp. z o.o. w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

w przedmiocie odwołania (...) sp. z o.o. w W. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 17 czerwca 2021 r., numer (...)

oddala odwołanie

SSO Maciej Kruszyński

Sygn. akt XVII AmE 107/22

UZASADNIENIE

Decyzją z 17 czerwca 2021 r. Nr (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (dalej Prezes URE, pozwany), na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12 w związku z art. 56 ust. 2, ust 3 i ust. 6 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r., poz. 716 ze zm.) (dalej p.e.) oraz w związku z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 735) (dalej k.p.a.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy - (...) Sp. z o.o. (dawniej: STACJA PALIW (...) Sp. z o.o.) z siedzibą w W. (dalej Powód, Przedsiębiorca, Spółka) orzekł:

1.  że przedsiębiorca - (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., naruszył:

a)  warunek 1, określający przedmiot i zakres działalności, koncesji na obrót paliwami ciekłymi z dnia 17 grudnia 2018 r. Nr (...), z późn. zm., udzielonej na okres od dnia 17 grudnia 2018 roku do dnia 31 grudnia 2030 roku, w ten sposób, że w okresie od dnia 25 marca 2019 roku do dnia co najmniej 15 marca 2021 roku wykonywał działalność koncesjonowaną w zakresie obrotu paliwami ciekłymi przy wykorzystaniu cystern drogowych;

b)  warunek 1, określający przedmiot i zakres działalności, koncesji na obrót paliwami ciekłymi z dnia 17 grudnia 2018 r. Nr (...), z późn. zm., udzielonej na okres od dnia 17 grudnia 2018 roku do dnia 31 grudnia 2030 roku, w ten sposób, że w okresie od dnia 28 marca 2019 roku do dnia co najmniej 10 marca 2021 roku wykonywał działalność koncesjonowaną w zakresie obrotu olejami napędowymi o kodach CN 2710 19 43 oraz olejami napędowymi do celów grzewczych o kodach CN 2710 19 43;

2.  za działania opisane w pkt 1 wymierzył przedsiębiorcy - (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., karę pieniężną w łącznej wysokości 348 000 złotych (słownie: trzysta czterdzieści osiem tysięcy złotych), w tym:

a)  108 000 złotych (słownie: sto osiem tysięcy złotych) za działania opisane w pkt 1 lit. a;

b)  240 000 złotych (słownie: dwieście czterdzieści tysięcy złotych) za działania opisane w pkt 1 lit. b.

Odwołanie od powyższej Decyzji złożył Powód, podając, że zaskarża Decyzję w punkcie 1) b) oraz 2 b), tj. w zakresie orzeczenia o odpowiedzialności spółki (...) za naruszenie warunku 1 koncesji poprzez obrót - w okresie od 25 marca 2019 roku do co najmniej 15 marca 2021 roku olejami napędowymi o kodzie CN 2710 19 43 oraz olejami napędowymi o kodzie CN 2710 19 43 do celów grzewczych (punkt 1) b) skarżonej Decyzji) oraz w zakresie wymierzenia kary pieniężnej z tego tytułu w kwocie 240 000 zł (punkt 2) b) skarżonej Decyzji). Jednocześnie jednak Powód wniósł o uchylenie i zmianę zaskarżonej Decyzji poprzez orzeczenie uchylenia kary pieniężnej nałożonej na Powoda; zasądzenie na rzecz Powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych; dołączenie pełnych akt koncesyjnych prowadzonych dla skarżącej Spółki oraz przedłożenie Sądowi przez Prezesa URE pełnej informacji o treści i zakresie koncesji wydanej dla Spółki, począwszy od daty jej udzielenia Spółce do dnia złożenia odwołania, tj. do dnia 5 lipca 2021 roku, która to koncesja była opublikowana w oficjalnym wykazie koncesji OPC prowadzonym przez Prezesa URE na stronach (...) na okoliczność ustalenia rzeczywistych dat i rzeczywistej treści i zakresu koncesji posiadanej przez Spółkę, zwłaszcza w zakresie obrotu paliwami - olejami napędowymi o kodzie CN 2710 19 43 (w tym do celów grzewczych).

Zaskarżonej Decyzji Powód zarzucił przy tym:

1.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 56 ust. 1 pkt. 12 p.e. poprzez uznanie, iż Powód naruszył warunki koncesji na obrót paliwami ciekłymi, udzielonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 17 grudnia 2018 roku, nr (...), z późniejszymi zmianami, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i nieuwzględnienie żadnych okoliczności przedstawianych przez Spółkę w toku postępowania, a ponadto bez uwzględnienia zmian koncesji wynikającej z przywołanej Decyzji koncesyjnej Prezesa URE;

2.  art. 56 ust. 6 p.e. poprzez nieuwzględnienie stopnia szkodliwości, stopnia zawinienia oraz dotychczasowego zachowania Powoda i jego możliwości finansowych, a to w zw. z art. 56 ust. 3 p.e. a mianowicie wymierzenia kary pieniężnej w wysokości przekraczającej możliwości finansowe Powoda;

3.  art. 56 ust. 3 p.e. poprzez błędne wyliczenie kary pieniężnej oraz nieprawidłowe ustalenie wysokości przychodu ukaranego Przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym;

4.  nieustalenie stanu faktycznego i rzeczywistego czasokresu posiadania przez Spółkę koncesji na obrót paliwami ciekłymi, nadto przyjęcie różnych zakresów koncesji w poszczególnych okresach i nieuwzględnienie treści koncesji, jaka przez znaczący okres widniała na oficjalnej stronie / wykazie koncesji prowadzonym przez Prezesa URE na stronie www.ure.gov.pl;

5.  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na bezpodstawnym i niemającym oparcia w zebranym materiale dowodowym, iż Powód nie podejmował działań mających na celu właściwe wypełnienie warunków koncesji, a przez to dopuścił się zawinionego naruszenia warunków koncesji przy wykonywaniu działalności i uznaniu, iż stopień zawinienia Powoda był duży, podczas gdy Powód wykazał się należytą starannością w tym względzie;

6.  przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i w konsekwencji całkowicie dowolną ocenę zgromadzonego materiału dowodowego, co doprowadziło do uznania, iż działania Powoda nie miały znikomego stopnia szkodliwości, a także do uznania, że wymierzona kara pieniężna jest adekwatna do naruszenia;

7.  przyjęcie przez organ w postępowaniu dowodowym biernej postawy, podczas gdy organ powinien podjąć wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, a nadto niezebranie całego materiału dowodowego w sprawie oraz prowadzenie postępowania ukierunkowanego na z góry założony cel i gromadzenie tylko tych dowodów, które ten cel przybliżają;

8.  niepodjęcie wszystkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, a w szczególności nieuwzględnienie żadnych wyjaśnień i okoliczności wskazywanych przez Powoda w trakcie dotychczasowego postępowania.

Do przedmiotowego odwołania Powód załączył tekst koncesji w brzmieniu wskazującym, że przedmiot działalności objętej koncesją Stacji Paliw (...) sp. z.o.o. stanowi działalność gospodarcza polegająca na obrocie konkretnymi paliwami ciekłymi, w tym olejami napędowymi o kodach CN: 2710 19 43, w tym do celów grzewczych.

W uzupełnieniu braków formalnych Powód sprecyzował, że zaskarża w całości Decyzję Prezesa URE, a w związku z tym wnosi o uchylenie zaskarżonej Decyzji w całości.

Pozwany złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o:

1)  oddalenie odwołania;

2)  odrzucenie odwołania w zakresie określonym w piśmie z dn. 23 czerwca 2022 r., tj. co do pozostałej części Decyzji, a więc pkt 1 lit. a i pkt 2 lit a Decyzji,

3)  pominięcie wniosków dowodowych wnioskowanych przez Powoda jako nieistotnych dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie i stwierdzonych dokumentami zgromadzonymi w aktach postępowania administracyjnego,

4)  dopuszczenie oraz przeprowadzenie dowodu z dokumentu:

a)  pisma Prezesa URE z dn. 30 grudnia 2021 r., znak: (...);

b)  pisma Stacji paliw (...) sp. j. z dn. 7 stycznia 2022 r. wraz z załącznikiem WZ- wydanie materiałów na zewnątrz;

c)  pisma Stacji paliw (...) sp. j. z dn. 7 stycznia 2022 r. wraz z fakturami nr:

d)  (...); (...); (...); (...); (...);

(...); (...); (...); (...); (...);

(...); (...); (...); (...); (...);

(...); (...); (...); (...); (...);

(...); (...); (...); (...);

(...); (...); (...); (...); (...);

(...); (...);

e)  pisma Prezesa URE z dn. 24 stycznia 2022 r., znak: (...);

f)  pisma Szefa Krajowej Administracji Skarbowej z dn. 3 lutego 2022 r.;

g)  danych z systemu (...),

- na fakt wprowadzenia w okresie od dnia 1 kwietnia 2021 roku do dnia 26 stycznia 2022 roku do obrotu ponad 2 825 000 litrów paliw ciekłych niezgodnie z brzmieniem pkt 1 koncesji Nr (...), z późn. zm., co podważa twierdzenia Powoda w zakresie transparentności jego działań, dążenia do prowadzenia działalności koncesjonowanej w zgodzie z warunkami udzielonej koncesji na obrót paliwami ciekłymi oraz obowiązującymi przepisami, jak również zaprzestania naruszenia i znikomego stopnia zawinienia.

W odpowiedzi na zobowiązanie Powoda do złożenia oryginału koncesji nr (...), obejmującej uprawnienie do obrotu m.in. olejami napędowymi o kodach CN 2710 19 43 (w tym do celów grzewczych), wraz ze stosowną decyzją, z której wynikała zmiana dotychczasowej koncesji z 17 grudnia 2018 r., Powód przy piśmie z 20 lutego 2023 r. złożył wydruki decyzji koncesyjnych, wskazując przy tym, że nie dysponuje oryginałami tych decyzji, stąd wniósł o:

1.  zobowiązanie Prezesa URE. do przedłożenia do akt niniejszej sprawy pełnych akt koncesyjnych Spółki obejmujących pełną korespondencję kierowaną od Spółki do Prezesa URE (w szczególności wnioski koncesyjne) oraz od Prezesa URE do Spółki (decyzje koncesyjne);

a gdyby Sąd uznał, że wystarczającym w niniejszej sprawie jest ograniczenie zadania w pkt 1 wyłącznie do kwestii wniosków i decyzji koncesyjnych wniósł o:

2. zobowiązanie Prezesa URE do przedłożenia do akt wszystkich wniosków o udzielenie / zmianę / rozszerzenie koncesji złożonych przez Spółkę oraz wszystkich decyzji koncesyjnych (udzielenie, zmiana, rozszerzenie, zawężenie etc.) wydanych przez Prezesa URE;

3. zobowiązanie Prezesa URE do przedłożenia do akt informacji o datach i treści decyzji koncesyjnych zamieszczonych na stronach internetowych Prezesa URE pod adresem https://rejestry.ure.gov.pl/ (w zakładce koncesje dla paliw ciekłych) w szczególności z wydrukami treści decyzji koncesyjnych zamieszczonych w tym rejestrze i datami początkowymi i końcowymi ich umieszczenia.

W odpowiedzi na zobowiązanie Pozwanego do zajęcia stanowiska i wskazania, czy wydał w stosunku do Powoda decyzję, w efekcie której Powód uzyskałby koncesję na obrót paliwami o kodzie CN 2710 19 43, Pozwany złożył pismo z 22 marca 2023 r., w którym wskazał, że podtrzymuje w całości twierdzenia, zarzuty i wnioski zawarte w odpowiedzi na odwołanie oraz wniósł o dopuszczenie oraz przeprowadzenie:

1)  dowodu z szeregu decyzji Prezesa URE na fakt braku posiadania przez Powoda uprawnienia do obrotu paliwami ciekłymi o kodzie CN 2710 19 43 od dnia 17 grudnia 2018 r. tj. od dnia wydania decyzji o udzieleniu Powodowi koncesji do chwili obecnej,

2)  dowodu z dokumentu - pisma Powoda z dnia 17 stycznia 2020 r. stanowiącego wniosek o zmianę koncesji na fakt posiadania przez Powoda na dzień 17 stycznia 2020 r. informacji o braku posiadania przez niego uprawnień do obrotu paliwami ciekłymi o kodzie CN 2710 19 43, co potwierdza wniosek o zmianę koncesji w zakresie rozszerzenia uzyskania o paliwa ciekłe o kodzie CN 2710 19 43,

3)  dowodu z szeregu pism Powoda na fakt pism kierowanych przez Powoda do Prezesa URE zawierających wniosek o udzielenie koncesji oraz wnioski o zmianę koncesji na obrót paliwami ciekłymi.

Rozpoznając odwołanie Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia 17 grudnia 2018 r. Nr (...) udzielona została Powodowi koncesja na obrót paliwami na okres od dnia 17 grudnia 2018 r. do dnia 31 grudnia 2030 r. Zgodnie z brzmieniem warunku 1, określającego przedmiot i zakres działalności, Powód uprawniony był do obrotu:

1)  benzynami silnikowymi o kodach CN: 2710 12 45 i 2710 12 49, olejami napędowymi o kodach CN 2710 20 11 oraz gazem płynnym (LPG) o kodach CN: 2711 12, 2711 13 oraz 2711 19 00, z wyłączeniem mieszanin propan-butan uzyskiwanych w procesach uzdatniania płynów złożowych, przy wykorzystaniu stacji paliw ciekłych zlokalizowanej w C., ul. (...);

2)  olejami napędowymi o kodach CN 2710 20 11 bez wykorzystania infrastruktury technicznej.

(dowód: decyzja Prezesa URE z dnia 17 grudnia 2018 r. k. 21- 23 akt adm., k. 174- 176 akt sąd., z.p.o. decyzji k. 177 akt sąd.)

Koncesja ta została udzielna w następstwie wniosku Powoda z dnia 26 czerwca 2018 r., uzupełnionego pismami z dnia 17 sierpnia 2018 r. oraz z dnia 23 października 2018 r. (dowód: wniosek Powoda z dnia 26 czerwca 2018 r. k. 164- 165 akt sąd., pisma Powoda z dnia 17 sierpnia 2018 r. k. 167- 170 akt sąd. oraz z dnia 23 października 2018 r. k. 84ł- 84o akt adm., k. 171- 173 akt sąd.)

Na podstawie art. 28 ust. 1 p.e., pismem z dnia 18 listopada 2019 r. Prezes URE wezwał Powoda do m.in. przedstawienia szczegółowego opisu sposobu wykonywania działalności koncesjonowanej w postaci oferowanej przez niego „sprzedaży hurtowej z dostawą”, w związku z informacjami zamieszczonymi na portalu społecznościowym, które zostały potwierdzone przez dane znajdujące się w posiadaniu Krajowej Administracji Skarbowej.

(dowód: wezwanie z dnia 18 listopada 2019 r. k. 7- 8 akt adm.)

Odpowiedź otrzymał w piśmie Powoda z dnia 9 grudnia 2019 r. (k. 9 akt adm.).

Niezależnie od powyższego, na podstawie art. 23r p.e. w związku z art. 12 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi, pismem z dnia 19 listopada 2019 r., Prezes URE zwrócił się do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej z prośbą o przekazanie znajdujących się w systemie monitorowania drogowego przewozu towarów informacji dotyczących Powoda.

(dowód: pismo Prezesa URE z dnia 19 listopada 2019 r. k. 1 akt adm.)

W odpowiedzi, pismem z dnia 10 stycznia 2020 r., Szef Krajowej Administracji Skarbowej przekazał Prezesowi URE wymienione wyżej informacje wskazujące, iż w systemie monitorowania drogowego przewozu towarów, w okresie od dnia 25 marca 2019 r. do dnia 9 października 2019 r., Powód figurował jako nadawca paliw ciekłych (oraz jednocześnie jako przewoźnik paliw ciekłych) do innych podmiotów w 832 operacjach, nadając paliwa ciekłe o sumarycznej ilości ponad 1 635 000 litrów. Ponadto, z nadesłanych przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej materiałów wynikało, iż Powód w dniu 20 grudnia 2019 r. zrealizował dostawę paliwa ciekłego oznaczonego jako „OLEJ NAPĘDOWY DO CELÓW OPAŁOWYCH, OZNACZONY I ZABARWIONY NA CZERWONO” do odbiorcy końcowego.

(dowód: pismo Szefa KAS z 10 stycznia 2020 r. k. 2- 6 akt adm., okoliczności niesporne)

Następnie, pismem z dnia 17 stycznia 2020 r. Powód zwrócił się do Prezesa URE z wnioskiem o zmianę udzielonej koncesji na obrót paliwami ciekłymi poprzez m.in. nadanie uprawnień do prowadzenia obrotu paliwami ciekłymi, w tym paliwem o kodzie CN 2710 19 43. Rozszerzenie koncesji o obrót paliwem ciekłym o tym kodzie miało dotyczyć zarówno stacji paliw w C., jak również obrót tym paliwem miał dotyczyć stacji paliw nieobjętych dotychczasową koncesją, tj. w:

- S. przy ul. (...) (pkt I wniosku),

- S. przy ul. (...) (pkt II wniosku).

Jednocześnie rozszerzenie koncesji miało dotyczyć obrotu m.in. paliwem ciekłym o kodzie CN: 2710 19 43 przy wykorzystaniu cystern drogowych, jak również rozwożenia cysternami, oraz obrotu paliwem ciekłym o kodzie CN: 2710 19 43 do celów grzewczych na zasadzie pośrednictwa.

(dowód: pismo Powoda z dnia 17 stycznia 2020 r. k. 178- 179 akt sąd.)

Decyzją z dnia 28 maja 2020 r. Nr (...) Prezes URE odmówił zmiany koncesji na obrót paliwami ciekłymi w zakresie wskazanym we wniosku z dnia 17 stycznia 2020 r.

(dowód: decyzja Prezesa URE z dnia 28 maja 2020 r. k. 10- 11 akt adm., k. 180- 181 akt sąd., z.p.o. decyzji k. 182 akt sąd.)

Pismem z dnia 3 czerwca 2020 r. Powód poinformował Prezesa URE o zmianie nazwy przedsiębiorstwa energetycznego.

(dowód: pisma Powoda z dnia 3 czerwca 2020 r. k. 183 akt sąd.)

Pismem z dnia 3 sierpnia 2020 r. Prezes URE wezwał Powoda do m.in. nadesłania następujących dokumentów i informacji:

1) przykładowych umów sprzedaży oraz przykładowych faktur sprzedaży paliw ciekłych zawartych z odbiorcami w ramach działalności koncesjonowanej prowadzonej poza stacją paliw ciekłych;

2) w związku z figurowaniem Powoda jako przewoźnika paliw ciekłych w systemie (...), o szczegółowe wyjaśnienia w związku z oświadczeniem zawartym w piśmie Powoda z dnia 9 grudnia 2019 r. o treści: „spółka przy okazji rozszerzenia koncesji o stację paliw w miejscowości S. zamierza również zaktualizować koncesję o nowo zakupione środki transportu. Spółka jest na etapie rejestracji pojazdów”.

(dowód: k. 12- 13 akt adm., okoliczność niesporna)

Powyższe wezwanie pozostało bez odpowiedzi.

(dowód: okoliczność niesporna)

Niezależnie od powyższego, w toku innego postępowania administracyjnego prowadzonego przez Prezesa URE, przy piśmie z dnia 30 września 2020 r., inne przedsiębiorstwo energetyczne (zwane dalej: „Podmiotem”) nadesłało między innymi faktury VAT wystawione przez Powoda, wraz z dokumentami Przyjęcia zewnętrznego, dotyczące dostaw oleju napędowego na stację paliw ciekłych eksploatowaną przez Podmiot, które zostały zrealizowane w styczniu 2020 r. Zgodnie z danymi umieszczonymi na wskazanych fakturach, dotyczyły one sprzedaży oleju napędowego o kodzie CN 2710 19 43. Jednocześnie Podmiot nadesłał oświadczenie, iż dostawy te dokonywane były przy wykorzystaniu środków transportu paliw ciekłych należących do Powoda.

(dowód: pismo z dnia 30 września 2020 r. z załącznikami k. 14- 20 akt adm.)

W piśmie z dnia 19 października 2020 r. Powód złożył kolejny wniosek o zmianę koncesji. Powód wniósł o rozszerzenie koncesji o stację paliw w S. przy ul. (...), w tym o obrót paliwami ciekłymi o kodzie CN: 2710 19 43.

(dowód: pismo Powoda z dnia 19 października 2020 r. k. 190- 191 akt sąd.)

Decyzją z dnia 28 grudnia 2020 r. Nr (...) została dokonana zmiana koncesji w zakresie nazwy Powoda. Jednocześnie, w związku z wejściem z życie ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1520) oraz rozporządzenia Ministra Aktywów Państwowych z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie szczegółowego wykazu paliw ciekłych, których wytwarzanie, magazynowanie lub przeładunek, przesyłanie lub dystrybucja, obrót, w tym obrót z zagranicą, wymaga koncesji oraz których przywóz wymaga wpisu do rejestru podmiotów przywożących (Dz. U. z 2019 r., poz. 2332) dostosowano brzmienie koncesji do art. 3 pkt 3b p.e. oraz ww. rozporządzenia (tj. usunięto znaki „(” oraz „)” przy wskazaniu gazu płynnego LPG oraz wyszczególniono, iż przedmiotem obrotu na stacji paliw ciekłych zlokalizowanej w C., ul. (...), jest również konfekcjonowany gaz płynny LPG). Zgodnie z brzmieniem warunku 1, określającego przedmiot i zakres działalności, Powód został uprawniony do obrotu:

a) benzynami silnikowymi o kodach CN: 2710 12 45 i 2710 12 49, olejami napędowymi o kodach CN 2710 20 11 oraz gazem płynnym LPG, w tym konfekcjonowanym gazem płynnym LPG, o kodach CN: 2711 12, 2711 13 oraz 2711 19 00, z wyłączeniem mieszanin propan-butan uzyskiwanych w procesach uzdatniania płynów złożowych, przy wykorzystaniu stacji paliw ciekłych zlokalizowanej w C., ul. (...);

b) olejami napędowymi o kodach CN 2710 20 11 na zasadzie pośrednictwa w sprzedaży bez wykorzystania infrastruktury technicznej.

(dowód: decyzja Prezesa URE z dnia 28 grudnia 2020 r. k. 24- 27 akt adm., k. 184- 187 akt sąd., awizowana decyzja k. 188 akt sąd.)

W związku z ustaleniem przez Prezesa URE, że:

1) od dnia 25 marca 2019 r. Powód prowadzi działalność przy wykorzystaniu eksploatowanych przez niego środków transportu paliw ciekłych - cystern drogowych,

2) Powód prowadzi obrót olejem napędowym o kodzie CN 2710 19 43 oraz olejem napędowym do celów grzewczych o kodzie CN 2710 19 43,

pismem z dnia 12 lutego 2021 r. zawiadomiono Powoda o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie wymierzenia mu kary pieniężnej w związku z możliwością naruszenia przez Powoda warunku 1, określającego przedmiot i zakres działalności, koncesji na obrót paliwami ciekłymi z dnia 17 grudnia 2018 r. Nr (...), z późn. zm. Równocześnie, mając na uwadze dyspozycję art. 50, art. 77 § 1 i art. 78 k.p.a. Powód został wezwany do złożenia szczegółowych wyjaśnień w tej sprawie oraz do przesłania uwierzytelnionych kopii dokumentów mogących mieć wpływ na rozstrzygnięcie przedmiotowego postępowania. W szczególności zaś Powód wezwany został do nadesłania:

1)  informacji o jego ogólnej sytuacji finansowej;

2)  oświadczenia o osiągniętych w 2020 r. przychodach i dochodach z działalności koncesjonowanej w zakresie obrotu paliwami ciekłymi;

3)  sprawozdania finansowego za 2020 r. (bilans oraz rachunek zysków i strat, itp.);

4)  statystycznego sprawozdania finansowego F-01 za 2020 rok, jeżeli Powód był zobowiązany do jego złożenia;

5)  zestawienia faktur sprzedaży paliw ciekłych przy wykorzystaniu eksploatowanych przez Powoda środków transportu paliw ciekłych - cystern drogowych, w okresie od dnia 25 marca 2019 r. do dnia sporządzenia odpowiedzi na niniejsze pismo;

6)  zestawienia faktur zakupu i sprzedaży oleju napędowego o kodzie CN 2710 19 43 od dnia rozpoczęcia obrotu wskazanym paliwem ciekłym do dnia sporządzenia odpowiedzi na niniejsze pismo;

7)  zestawienia faktur sprzedaży oleju napędowego do celów grzewczych o kodzie CN 2710 19 43 oraz lekkich olejów opałowych od dnia rozpoczęcia obrotu wskazanymi paliwami ciekłymi do dnia sporządzenia odpowiedzi na niniejsze pismo;

8)  wykaz środków transportu paliw ciekłych - cystern drogowych, wykorzystywanych przez Powoda do prowadzenia działalności w zakresie obrotu paliwami ciekłymi w okresie do 25 marca 2019 r. do dnia sporządzenia odpowiedzi na niniejsze pismo.

(dowód: zawiadomienie o wszczęciu postępowania k. 28- 31 akt adm., z.p.o. k. 32 akt adm.)

Pismem z dnia 25 lutego 2021 r. Powód doprecyzował swój wniosek z dnia 19 października 2020 r. o rozszerzenie koncesji, wskazując m.in., że obrót paliwem ciekłym o kodzie CN 2710 19 43 dotyczyć ma zarówno obrotu na stacji paliw w S., jak również w C. przy ul. (...) oraz przy wykorzystaniu środków transportu - cystern drogowych. W piśmie tym Powód wskazał na str. 2 pkt 1, że „w przypadku obrotu z wykorzystaniem infrastruktury technicznej w postaci stacji paliw w miejscowości C., Spółka wnosi o rozszerzenie zakresu koncesji o olej napędowy o kodzie CH 2710 19 43”. Jednocześnie w piśmie tym Powód podniósł: ,,Niejako z ostrożności wskazuję, że w zakresie paliw o kodzie CN 2710 19 43 wcześniej Spółka w koncesji posiadała wskazany kod CN (w tym do celów grzewczych), zaś w aktualnej koncesji kod ten został usunięty (zarówno w odniesieniu do celów napędowych, jak i grzewczych).”.

(dowód: pismo Powoda z dnia 25 lutego 2021 r. k. 33- 34 akt adm., k. 192- 194 akt sąd.)

Przy piśmie z dnia 7 kwietnia 2021 r. Powód nadesłał wszystkie wymagane informacje i dokumenty, do których przesłania został zobowiązany pismem z dnia 12 lutego 2021 r., w tym elektroniczne zestawienia wskazujące na wprowadzenie przez Powoda do obrotu:

1)  w okresie od dnia 28 marca 2019 r. do dnia 18 lutego 2021 r. ponad (...) litrów oleju napędowego o kodzie CN 2710 19 43,

2)  w okresie od dnia 20 listopada 2019 r. do dnia 22 stycznia 2021 r. ponad (...) litrów oleju napędowego do celów grzewczych o kodzie CN 2710 19 43,

3)  w okresie od dnia 25 marca 2019 r. do dnia 15 marca 2021 r. ponad (...) litrów oleju napędowego o kodzie CN 2710 20 11 przy wykorzystaniu cystern drogowych,

4)  w okresie od dnia 29 marca 2019 r. do dnia 10 marca 2021 r. ponad (...) litrów oleju napędowego o kodzie CN 2710 19 43 przy wykorzystaniu cystern drogowych.

(dowód: pismo Powoda z dnia 7 kwietnia 2021 r. k. 39- 49 akt adm.)

Decyzją z dnia 9 kwietnia 2021 r. Nr (...)została dokonana zmiana udzielonej Powodowi koncesji na obrót paliwami ciekłymi w części wniosku z dnia 19 października 2020 r. zmodyfikowanego pismem z dn. 25 lutego 2021 r. dotyczącej zmiany adresu siedziby przedsiębiorstwa energetycznego oraz wykreślenia uprawnienia do obrotu paliwami ciekłymi na zasadzie pośrednictwa w sprzedaży bez wykorzystania infrastruktury technicznej eksploatowanej przez Powoda (ze względu na trwałe zaprzestanie wykonywania działalności koncesjonowanej w tym zakresie, zgodnie z wnioskiem Powoda). Zgodnie z brzmieniem warunku 1 tej decyzji, określającego przedmiot i zakres działalności, Powód został uprawniony do obrotu benzynami silnikowymi o kodach CN: 2710 12 45 i 2710 12 49, olejami napędowymi o kodach CN 2710 20 11 oraz gazem płynnym LPG, w tym konfekcjonowanym gazem płynnym LPG, o kodach CN: 2711 12, 2711 13 oraz 2711 19 00, z wyłączeniem mieszanin propan-butan uzyskiwanych w procesach uzdatniania płynów złożowych, przy wykorzystaniu stacji paliw ciekłych zlokalizowanej w C., ul. (...).

(dowód: decyzja Prezesa URE z dnia 9 kwietnia 2021 r. k. 84a- 84d akt adm., k. 195- 198 akt sąd., z.p.o. decyzji k. 199 akt sąd.)

W piśmie, które wpłynęło do Urzędu Regulacji Energetyki w dniu 14 kwietnia 2021 r., Powód przedstawił dodatkowe wyjaśnienia w sprawie. Ponadto Powód wniósł o przesłuchanie w charakterze strony Prezesa Zarządu Powoda - M. K..

(dowód: pismo Powoda k. 50- 53 akt adm.)

Postanowieniem z dnia 21 kwietnia 2021 r. Nr (...)Prezes Urzędu Regulacji Energetyki dopuścił dowód z zeznań na piśmie, w charakterze strony M. K., na okoliczność ustalenia przyczyn i rozmiarów naruszenia oraz aktualnej sytuacji ekonomicznej i finansowej przedsiębiorstwa energetycznego.

(dowód: postanowienie k. 63 akt adm.)

Przy piśmie z dnia 17 maja 2021 r. nadesłane zostały zeznania M. K..

(dowód: pismo z zeznaniami k. 70- 73, 75- 78 akt adm.)

Pismem z dnia 28 maja 2021 r. Powód został zawiadomiony o zakończeniu postępowania dowodowego w niniejszej sprawie oraz poinformowany o możliwości zapoznania się ze zgromadzonym w niniejszej sprawie materiałem dowodowym, a także o możliwości złożenia ewentualnych uwag i wyjaśnień, w terminie 7 dni licząc od dnia otrzymania niniejszego zawiadomienia.

(dowód: zawiadomienie k. 81 akt adm.)

Pismem z dnia 8 czerwca 2021 r., Powód poinformował, iż w całości podtrzymuje dotychczasowe stanowisko wyrażone w niniejszej sprawie.

(dowód: pismo Powoda z 8 czerwca 2021 r. k. 83 akt adm.)

W dniu 17 czerwca 2021 r. Prezes URE wydał zaskarżoną Decyzję (dowód: Decyzja k. 85- 104 akt adm.).

Z kolei decyzją z dnia 18 czerwca 2021 r. Nr (...) Prezes URE odmówił zmiany koncesji na obrót paliwami ciekłymi w pozostałej części wniosku z dnia 19 października 2020 r. zmodyfikowanego pismem z dn. 25 lutego 2021 r., tj. w zakresie rozszerzenia udzielonej koncesji na obrót paliwami ciekłymi, w tym o kodach CN 2710 19 43.

(dowód: decyzja Prezesa URE z dnia 18 czerwca 2021 r. k. 84e- 84l akt adm., k. 200- 207 akt sąd.)

W dniu 21 lutego 2022 r. Prezes URE wydał następną decyzję o odmowie zmiany koncesji w związku z kolejnym wnioskiem Powoda z dnia 5 października 2021 r. o zmianę koncesji.

(dowód: pismo Powoda z dnia 5 października 2021 r. k. 209- 211 akt sąd., decyzja Prezesa URE z dnia 21 lutego 2022 r. k. 212- 217 akt sąd.)

Powód osiągnął przychód z działalności koncesjonowanej w 2020 r. w wysokości (...) zł (dowód: oświadczenie Powoda k. 40 akt adm.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody z dokumentów, których autentyczność nie była podważana przez żadną ze stron, a Sąd także nie znalazł podstaw by odmówić im wiarygodności, jak też w oparciu o niekwestionowane twierdzenia stron.

W tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu zaskarżona Decyzja, która w pkt 1 lit. a i b dotyczy naruszeń warunków koncesji na dwa różne sposoby i w pkt 2 lit. a i b określa dwie różne kary wymierzone przez Prezesa URE za każde z naruszeń, jest prawidłowa i słuszna, a podnoszone przez Powoda w odwołaniu zarzuty nie mogą skutkować uchyleniem tej Decyzji.

Na wstępie podnieść trzeba, iż wprawdzie Powód precyzując swoje odwołanie wskazał, że zaskarża Decyzję w całości oraz wniósł o uchylenie Decyzji w całości, jednak w treści odwołania praktycznie kwestionował jedynie przyjęty przez organ czasookres naruszenia warunku koncesji oznaczonego w pkt 1 lit. b Decyzji poprzez wykonywanie działalności koncesjonowanej w zakresie obrotu olejami napędowymi o kodach CN 2710 19 43 oraz olejami napędowymi do celów grzewczych o kodach CN 2710 19 43, jak też wymiar kary z pkt 2 lit. b Decyzji za to naruszenie w związku z jej niewłaściwym zmiarkowaniem. Z tego powodu należało skoncentrować się na postawionych przez Powoda w tym kontekście zarzutach. Nie było zaś podstaw do odrzucenia odwołania w pozostałej części, czyli co do pkt 1 lit. a i pkt 2 lit. a z uwagi na fakt, iż Powód swoje żądanie i zakres zaskarżenia doprecyzował wobec wezwania go do uzupełnienia braków formalnych odwołania.

Stosownie do treści art. 56 ust. 1 pkt 12 p.e. karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji. Należy przy tym zaznaczyć, że naruszenie któregokolwiek z obowiązków określonych w koncesji jest wystarczającą przesłanką do zastosowania przepisu art. 56 ust. 1 pkt 12 p.e. i wymierzenia na tej podstawie, w oparciu o art. 56 ust. 2 powołanej ustawy, kary pieniężnej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Przepis art. 56 ust. 1 pkt 12 p.e. stanowi więc samodzielną podstawę do wymierzenia kary przedsiębiorcy za niedochowanie obowiązków udzielonej koncesji i nie wymaga wykazania zawinionego działania lub zaniechania przedsiębiorcy.

Z materiału dowodowego bezsprzecznie zaś wynika, że Powód:

1) w okresie od dnia 25 marca 2019 r. do dnia co najmniej 15 marca 2021 r. wykonywał działalność koncesjonowaną w zakresie obrotu paliwami ciekłymi przy wykorzystaniu cystern drogowych;

2) w okresie od dnia 28 marca 2019 r. do dnia co najmniej 10 marca 2021 r. wykonywał działalność koncesjonowaną w zakresie obrotu olejami napędowymi o kodach CN 2710 19 43 oraz olejami napędowymi do celów grzewczych o kodach CN 2710 19 43.

Powyższe potwierdzają w szczególności nadesłane w toku postępowania administracyjnego, przez samego Powoda, zestawienia sprzedaży paliw ciekłych przy wykorzystaniu cystern drogowych oraz olejów napędowych o kodach CN 2710 19 43 oraz olejów napędowych do celów grzewczych o kodach CN 2710 19 43.

Tymczasem działania te nie odpowiadają uprawnieniom przyznanym Powodowi w koncesji.

Jak wynika z treści załączonych do akt przez organ regulacyjny decyzji koncesyjnych wydanych w stosunku do Powoda, zarówno w pierwszej koncesji z dnia 17 grudnia 2018 r. Nr (...), jak i następnych decyzjach, rozstrzygających w przedmiocie wniosków o zmianę koncesji, z dnia 28 maja 2020 r. Nr (...), z dnia 28 grudnia 2020 r. Nr (...), z dnia 9 kwietnia 2021 r. Nr (...), Powód nie uzyskał uprawnienia do obrotu paliwami ciekłymi przy wykorzystaniu cystern drogowych, jak też w zakresie obrotu olejami napędowymi o kodach CN 2710 19 43 oraz olejami napędowymi do celów grzewczych o kodach CN 2710 19 43. Żadna z tych decyzji nie określa bowiem warunku, iż wykonywanie działalności koncesjonowanej polegającej na obrocie paliwami ciekłymi przy wykorzystaniu cystern drogowych, jak też obrocie olejami napędowymi o kodach CN 2710 19 43 oraz olejami napędowymi do celów grzewczych o kodach CN 2710 19 43 stanowi przedmiot i zakres objęty koncesją.

Zgodnie z brzmieniem warunku określonego w pkt 1 pierwszej koncesji z dnia 17 grudnia 2018 r. określającego przedmiot i zakres działalności, Powód uprawniony był do obrotu:

a)  benzynami silnikowymi o kodach CN: 2710 12 45 i 2710 12 49, olejami napędowymi o kodach CN 2710 20 11 oraz gazem płynnym (LPG) o kodach CN: 2711 12, 2711 13 oraz 2711 19 00, z wyłączeniem mieszanin propan-butan uzyskiwanych w procesach uzdatniania płynów złożowych,

przy wykorzystaniu stacji paliw ciekłych zlokalizowanej w C., ul. (...);

b) olejami napędowymi o kodach CN 2710 20 11 bez wykorzystania infrastruktury technicznej.

Natomiast następną decyzją z 28 maja 2020 r. nastąpiła odmowa zmiany koncesji. Kolejną decyzją z dnia 28 grudnia 2020 r. oprócz zmiany firmy Powoda, w ramach przedmiotu i zakresu działalności oznaczonego w koncesji wyłącznie uszczegółowiono, że obrót gazem płynnym LPG obejmuje obrót konfekcjonowanym gazem płynnym LPG, zaś obrót olejami napędowymi o kodach CN 2710 20 11, który Powód może prowadzić bez wykorzystania infrastruktury technicznej ma się odbywać na zasadzie pośrednictwa w sprzedaży. Ostatnią decyzją z dnia 9 kwietnia 2021 r., wydaną przed zaskarżoną Decyzją, dokonano jedynie zmiany siedziby Powoda oraz wyłączono obrót olejami napędowymi o kodach CN 2710 20 11 na zasadzie pośrednictwa w sprzedaży bez wykorzystania infrastruktury technicznej, usuwając tego rodzaju działalność z przedmiotu i zakresu koncesji.

Tym samym Powód od momentu wydania decyzji z 17 grudnia 2018 r. nie posiadał koncesji na faktycznie prowadzoną działalność obrotu paliwami ciekłymi przy wykorzystaniu cystern drogowych, jak też obrotu olejami napędowymi o kodach CN 2710 19 43 oraz olejami napędowymi do celów grzewczych o kodach CN 2710 19 43.

Jednakowoż Powód twierdzi, że uzyskał koncesję obejmującą w ramach jej przedmiotu i zakresu - działalność gospodarczą polegającą na obrocie olejami napędowymi o kodach CN 2710 19 43 oraz olejami napędowymi do celów grzewczych o kodach CN 2710 19 43, z tym, że na tą okoliczność przedstawił wydruk obrazu koncesji, która nie zawiera numeru i daty wydania, co więcej na jej wstępie widnieje wzmianka, iż jej treść nie zastępuje wydanych koncesji i powstała w wyniku zebrania wszystkich zmian koncesji (k. 35- 36 akt sąd.). Jako, że zatem Powód nie przedstawił oryginału decyzji koncesyjnej, która obejmowałaby działalność obrotu ww. olejami napędowymi należało uznać, że nie udowodnił swoich twierdzeń, do czego był obowiązany na mocy art. 232 zd. 1 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. skoro Prezes URE zaprzeczył, aby takową decyzję wobec Powoda wydał, na dowód czego złożył do akt wszystkie wydane w stosunku do Powoda decyzje, pośród których nie ma decyzji, na którą powołuje się Powód. Powód podniósł co prawda, że decyzja o wskazanej przez niego treści pojawiła się na stronie www.ure.gov.pl, jednak i temu Prezes URE zaprzeczył. Ponadto tego typu jak przedstawiona przez Powoda kompilacja decyzji koncesyjnych nie mogła zastąpić aktów wydanych realnie przez Prezesa URE.

W tym miejscu podkreślenia wymaga, że wszelkie działanie wychodzące poza granice uprawnień przyznanych koncesjonariuszowi stanowi naruszenie zasad koncesji. Skoro bowiem koncesja wyznacza ramy działalności koncesjonowanej jaką koncesjonariusz może podjąć, każde działanie podlegające koncesjonowaniu - tak jak obrót paliwami w jakikolwiek sposób - niemieszczące się w ramach uprawnień wynikających z koncesji należy ocenić jako sprzeczne z warunkami koncesji. Toteż prowadzenie obrotu paliwami ciekłymi przy wykorzystaniu cystern drogowych, jak też obrotu olejami napędowymi o kodach CN 2710 19 43 oraz olejami napędowymi do celów grzewczych o kodach CN 2710 19 43, które nie zostało objęte koncesją narusza warunki, pod jakimi koncesjonariusz otrzymał koncesję. Organ regulacyjny wydaje wszak koncesję sprawdzając wcześniej, czy przedsiębiorca spełnia warunki określone prawem, aby prowadzić działalność koncesjonowaną w danym zakresie i stąd w tym zakresie po pozytywnym rozpoznaniu wydaje rozstrzygnięcie, nadając adekwatne uprawnienia. Organ wydaje więc koncesję pod warunkiem prowadzenia jej w kształcie określonym w koncesji.

Mając zatem na względzie, iż Powód prowadził obrót paliwami ciekłymi wbrew przedmiotowi i zakresowi udzielonej mu koncesji należy uznać, że naruszył warunki wynikające z pkt 1 tejże koncesji. Częściowa zmiana sposobu wykonywania działalności gospodarczej oraz przedmiotu obrotu wykraczająca poza materię koncesji mogła bowiem nastąpić dopiero w następstwie zmiany zapisów tej koncesji, co jak wskazano wyżej nie miało miejsca.

Ustalenie, że doszło do naruszenia - na dwa różne sposoby - warunku 1 koncesji, jaką otrzymał Powód na obrót paliwami ciekłymi uzasadnia wymierzenie mu kar pieniężnych na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12 p.e.

Odpowiedzialność za naruszenie warunków koncesji na zasadzie art. 56 ust. 1 pkt 12 p.e. jest odpowiedzialnością obiektywną. Nie jest konieczne wykazanie umyślnej albo nieumyślnej winy ukaranego podmiotu. Jednakże nie oznacza to, że nie istnieje możliwość ograniczenia lub wyłączenia przedmiotowej odpowiedzialności (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 01 czerwca 2010 r. sygn. III SK 5/10, LEX nr 622205). Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 05 lutego 2015 r. o sygn. III SK 36/14 (LEX nr 1652700) o ile do zastosowania klasycznych sankcji administracyjnych wystarczające jest stwierdzenie obiektywnego stanu niezgodności zachowania adresata z treścią normy, o tyle w przypadku nakładania przez organ kary pieniężnej, wymierzania jej wysokości oraz oceny możliwości odstąpienia od jej wymierzenia, istotną rolę odgrywają czynniki o charakterze subiektywnym, odtwarzane w oparciu o analizę całokształtu zachowania karanego przedsiębiorcy, jego motywacji, kontekstu zarzucanego mu naruszenia, czy chociażby wpływu przedsiębiorstwa na uchybienie obowiązujących norm. Jak podał Sąd Najwyższy, ukształtowała się zatem linia orzecznicza, zgodnie z którą przyjęto, że przedsiębiorstwo energetyczne może uniknąć kary, gdy wykaże, że obiektywne okoliczności danej sprawy uniemożliwiają mu przypisanie odpowiedzialności za naruszenia przepisów ustawy z uwagi na podjęte przez to przedsiębiorstwo działania o charakterze ostrożnościowo- prewencyjnym.

W niniejszej sprawie należy natomiast przyjąć, że Powód nie podjął stosownych działań o takim charakterze. W szczególności bowiem zweryfikowanie faktycznego przedmiotu i zakresu koncesji, jakie zostały mu udzielone, czy też treści decyzji odmawiającej udzielenia mu koncesji w określonym zakresie, powinno implikować wyłączenie działań niezgodnych z tymi koncesjami, co pozwoliłoby zapobiec rozbieżnościom między faktycznym sposobem prowadzenia działalności a uprawnieniami wynikającymi z koncesji. Powód miał więc pełną możliwość, aby w prosty sposób wykluczyć naruszenie warunku koncesji a tego nie uczynił.

Naruszenia Powoda należało zatem przeanalizować przez pryzmat art. 56 ust. 6 p.e., uwzględniając stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe.

W kwestii zawinienia stwierdzić trzeba, że Powód nie wykazał się należytą starannością wymaganą od profesjonalnie działającego na rynku koncesjonariusza. Podkreślenia wymaga, że treść warunków decyzji koncesyjnych, zmieniających koncesję, odmawiających zmiany koncesji powinna być Powodowi znana. Odpowiednio przygotowany do wykonywania działalności koncesyjnej koncesjonariusz powinien rozeznać się w uprawnieniach jakie dawała mu przyznana koncesja, aby działać tylko w jej granicach i powstrzymywać się od działań wykraczających poza jej zakres. Mimo składania wniosków o rozszerzenie koncesji Powód powinien mieć wiedzę, iż to rozstrzygnięcie wniosku przez organ jest decydujące i to ono kształtuje uprawnienia koncesjonariusza a nie wniosek, a wydana decyzja koncesyjna nie musi być zbieżna z żądaniem koncesjonariusza.

Z uwagi na uzyskiwanie kolejnych decyzji wydawanych przez Prezesa URE, Powód musiał zdawać sobie sprawę z możliwości prowadzenia sprzedaży paliw z wyłączeniem olejów napędowych o kodach CN 2710 19 43 oraz olejów napędowych do celów grzewczych o kodach CN 2710 19 43, oraz bez wykorzystania cystern drogowych.

O umyślności działania Powoda świadczy treść wniosków o zmianę koncesji samego Powoda. Przykładowo pierwszy - od momentu wydania koncesji w dniu 17 grudnia 2018 r.- wniosek o zmianę koncesji m.in. poprzez rozszerzenie jej zakresu o prowadzenie obrotu paliwami ciekłymi o kodzie CN 2710 19 43 na stacji paliw w C., jak też przy wykorzystaniu cystern drogowych, oraz poprzez rozszerzenie jej zakresu o prowadzenie obrotu paliwem ciekłym o kodzie CN: 2710 19 43 do celów grzewczych na zasadzie pośrednictwa bez wykorzystywania infrastruktury, Powód złożył 17 stycznia 2020 r., czyli wiedział, że nie dysponuje uprawnieniami do prowadzenia działalności w tym zakresie, podczas gdy od dnia 25 marca 2019 r. wykonywał tego rodzaju działalność, co wynika z ustalonego stanu faktycznego. Co więcej w piśmie z 9 grudnia 2019 r. (k. 9 akt adm.), skierowanym do organu, Powód poinformował, że zamierza zaktualizować koncesję o nowo zakupione środki transportu, wyliczone następnie w piśmie Powoda z 7 kwietnia 2021 r. (k. 44 akt sąd.), bo obecnie Spółka jest na etapie rejestracji pojazdów, podczas gdy choćby z informacji uwidocznionych w systemie (...), przekazanych przez Szefa KAS przy piśmie z 10 stycznia 2020 r. (k. 3 i n. akt adm.), wynika, że tymi środkami transportu Powód posługiwał się już w swojej dotychczasowej działalności, w tym przed 9 grudnia 2019 r. kiedy sporządził pismo. Podobnie Powód sprecyzował swój kolejny wniosek o rozszerzenie uprawnień o obrót paliwami o kodzie CN 2710 19 43 na stacji paliw i przy wykorzystaniu cystern drogowych w piśmie z 25 lutego 2021 r. i mimo, że ani wcześniej ani później nie uzyskał pozytywnej decyzji koncesyjnej w tym zakresie, prowadził obrót na tej zasadzie.

Należy więc stwierdzić, że skoro Powód nie wstrzymał się z podjęciem rozszerzonej działalności wbrew zakresowi posiadanej koncesji i nawet po zawiadomieniu go o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia mu kary pieniężnej w dniu 8 marca 2021 r., choćby w dniu 15 marca 2021 r. dokonał wystawienia faktury za sprzedaż oleju napędowego przy wykorzystaniu cysterny drogowej, jego stopień zawinienia był wyjątkowo duży.

Oceniając stopień szkodliwości czynu w świetle art. 115 § 2 k.k., wobec braku definicji legalnej tego pojęcia w Prawie energetycznym, Sąd musiał wziąć pod uwagę, że Powód wykonywał działalność niezgodnie z podstawowymi, generalnymi założeniami jego funkcjonowania na rynku obrotu paliwami określonymi w koncesji, prowadząc obok zgłoszonej Prezesowi URE działalności, również działalność, na którą organ nie wyraził zgody. Oznacza to, że przed rozpoczęciem przez Powoda działalności w dodatkowym zakresie organ nie stwierdził, iż Powód spełnia ustawowe wymagania prowadzonej działalności koncesjonowanej w danym zakresie, w tym zwłaszcza wszystkie warunki gwarantujące prawidłowe wykonywanie działalności w rozszerzonym zakresie, co zagraża bezpieczeństwu obrotu z tego rodzaju kontrahentem i zagrożenie dla środowiska naturalnego. Jednocześnie wobec braku wiedzy organu regulacyjnego na temat rzeczywistego zakresu prowadzonej przez Powoda działalności nie był wykonywany odpowiedni nadzór i kontrola koncesjonariusza.

Istotnym jest także, iż okres naruszeń, w przypadku każdego z nich, był wyjątkowo długi, tj. wynosił około 2 lat, biorąc pod uwagę okres od dnia 25 marca 2019 r. do dnia co najmniej 15 marca 2021 r. kiedy Powód wykonywał działalność koncesjonowaną w zakresie obrotu paliwami ciekłymi przy wykorzystaniu cystern drogowych, oraz okres od dnia 28 marca 2019 r. do dnia co najmniej 10 marca 2021 r. kiedy Powód wykonywał działalność koncesjonowaną w zakresie obrotu olejami napędowymi o kodach CN 2710 19 43 oraz olejami napędowymi do celów grzewczych o kodach CN 2710 19 43. Przy czym Powód pozostaje w błędzie twierdząc, że w przypadku obrotu olejami napędowymi o kodach CN 2710 19 43 oraz olejami napędowymi do celów grzewczych o kodach CN 2710 19 43 naruszenie trwało 2 miesiące, gdyż wychodzi z błędnego założenia, że w międzyczasie posiadał koncesję na daną działalność, co jak już wcześniej wyjaśniono nie jest zgodne z prawdą. Natomiast ilość transakcji (dostaw paliw ciekłych) zrealizowana przez Powoda była bardzo duża oraz dotyczyła znacznej ilości paliwa - ponad 6 500 000 litrów.

Dodania w tym miejscu przez Sąd wymaga, że niedopuszczalnym jest prowadzenie działalności bez stosownej koncesji również z tego powodu, że godzi to w innych konkurentów Powoda, którzy działalność koncesyjną rozpoczęli z momentem uzyskania stosownej koncesji.

Szkodliwość przypisanych Powodowi czynów jest zatem znaczna, a nie znikomo szkodliwa z uwagi na ich długotrwałość, wielokrotność i fakt, iż dotyczyły znacznej ilości sprzedanego paliwa.

Co więcej, jak twierdzi Pozwany, na dowód czego przedstawił szereg dowodów (k. 79- 123 akt sąd.), Powód nie zaprzestał naruszania prawa, prowadząc w dalszym ciągu działalność obrotu przy pomocy cystern drogowych wbrew warunkom na jakich udzielono mu koncesję.

W związku z powyższym, w niniejszej sprawie nie zachodzą kumulatywnie wskazane w art. 56 ust. 6a p.e. przesłanki uzasadniające odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej. Zgodnie bowiem z powołanym przepisem Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli stopień szkodliwości czynu jest znikomy, a podmiot zaprzestał naruszania prawa lub zrealizował obowiązek.

W kwestii dotychczasowej działalności Powoda uwzględniony został fakt, że nie był on dotychczas karany za analogiczne naruszenia, jednakże był już wcześniej karany za inne naruszenia warunków koncesji, co sam przyznał w toku postępowania administracyjnego (k. 50- 51 akt adm.).

Oceny możliwości finansowych Powoda dokonano w szczególności w oparciu o załączoną do akt dokumentację, która potwierdza stanowisko Pozwanego przedstawione w tym kontekście.

Z dokumentów tych wynika, że Powód w 2020 r. osiągnął przychody z działalności gospodarczej w wysokości (...) zł oraz zysk na poziomie (...) zł. Ponadto z oświadczenia Powoda wynika, iż w roku 2020 r. osiągnął przychody z działalności koncesjonowanej w zakresie obrotu paliwami ciekłymi w wysokości (...) zł oraz zysk w wysokości (...) zł. Jednocześnie wobec tego, że Powód w 2019 r. uzyskał przychód ogólny w wysokości (...) zł należy wskazać, że jego przychód z działalności koncesjonowanej w 2020 r. przekroczył znacząco przychód ogólny za rok poprzedni. Podobnie wobec tego, że zysk ogólny Powoda w 2019 r. wyniósł (...) stwierdzić trzeba, że wzrósł on w 2020 r. kilkukrotnie. Świadczy to zwiększaniu przychodów i zysków Powoda, a nie o spadku wywołanym pandemią koronawirusa.

Przedstawione wyniki przemawiają za przyjęciem, że sytuacja finansowa Powoda pozwala na uiszczenie orzeczonej w pkt 2 lit. a Decyzji kwoty kary pieniężnej w wysokości 108 000 zł za naruszenie w postaci wykonywania działalności koncesjonowanej w zakresie obrotu paliwami ciekłymi przy wykorzystaniu cystern drogowych wbrew warunkowi 1 koncesji, jak też orzeczonej w pkt 2 lit. b Decyzji kwoty kary pieniężnej w wysokości 240 000 zł za naruszenie w postaci wykonywania działalności koncesjonowanej w zakresie obrotu olejami napędowymi o kodach CN 2710 19 43 oraz olejami napędowymi do celów grzewczych o kodach CN 2710 19 43 wbrew warunkowi 1 koncesji. Łączna kwota kar pieniężnych jest bowiem niższa niż dochód Powoda z działalności ogółem z 2020 r.

Istotnym jest przy tym, iż Powód nie przedstawił żadnych dowodów, które mogłyby wskazywać, że ww. kary przekraczają jego możliwości finansowe a uiszczenie ich doprowadzi go do utraty płynności finansowej, a nawet upadłości. Powód wręcz wskazuje na prowadzone sukcesywnie inwestycje, co świadczy o rozwoju jego przedsiębiorstwa i znajdowaniu się w dobrej kondycji finansowej umożliwiającej inwestycje.

Kary pieniężne wymierzone Powodowi są adekwatne i proporcjonalne. Przy czym kara orzeczona w pkt 2 lit. b Decyzji w wysokości 240 000 zł jest uzasadniona faktem, iż dotyczy wykonywania działalności koncesjonowanej bez koncesji w zakresie obrotu dwoma różnymi paliwami, których Powód w ogóle nie miał prawa sprzedawać, zaś w przypadku orzeczonej w pkt 2 lit. a Decyzji kary w wysokości 108 000 zł dotyczy ona wykonywania działalności za pośrednictwem cystern nieuwzględnionych w koncesji.

Dodania wymaga, że kara pieniężna z pkt 2 lit. a Decyzji stanowi (...), a kara pieniężna z pkt 2 lit. b Decyzji stanowi (...) przychodu Powoda osiągniętego w 2020 r. z działalności podlegającej koncesjonowaniu, podczas gdy Prezes URE mógł na podstawie art. 56 ust. 3 p.e. wymierzyć mu karę pieniężną w wysokości nieprzekraczającej 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym.

Zgodnie bowiem z treścią art. 56 ust. 3 p.e. wysokość kary pieniężnej, o której mowa m.in. w ust. 1 pkt 12, nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, a jeżeli kara pieniężna związana jest z działalnością prowadzoną na podstawie koncesji, wysokość kary nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym.

Ze wskazanego przepisu wynika, że podstawę wymiaru kary stanowi przychód z działalności koncesjonowanej przedsiębiorcy (w razie prowadzenia działalności koncesjonowanej), a zatem kwota kary stanowi procent całkowitego przychodu uzyskanego z działalności koncesjonowanej. Powód naruszył warunki koncesji na obrót paliwami i z tego tytułu punktem wyjścia dla wymierzonej mu kary jest cały przychód wynikający z działalności koncesjonowanej.

W świetle zatem zgromadzonego materiału dowodowego Sąd nie miał podstaw, aby uznać, że kary pieniężne określone w Decyzji są zbyt wysokie.

Mając powyższe na względzie, Sąd stanął na stanowisku, że okoliczności niniejszej sprawy uzasadniają ustalenie dwóch kar pieniężnych w kwocie 108 000 zł i 240 000 zł. Kary te stanowić będą obciążenie dla Powoda, ale będą odpowiednie do naruszeń.

Kary pieniężne, o których mowa wyżej, będą pełnić funkcję prewencji szczególnej i ogólnej, a więc być zarówno realną, odczuwalną dolegliwością dla ukaranego podmiotu, będącą reakcją na naruszenie, ale także wyraźnym ostrzeżeniem na przyszłość, zapobiegającym powtarzaniu nagannych zachowań, co zmotywuje do przestrzegania reguł prawnych wynikających z prowadzenia koncesjonowanej działalności gospodarczej.

W rezultacie Sąd zważył, że Prezes URE właściwie przeanalizował i ocenił zgromadzony materiał dowodowy, dając temu wyraz w obszernym uzasadnieniu. Sam fakt, iż organ nie orzekł po myśli strony nie znaczy, że nie wziął pod uwagę jej stanowiska jak i przedstawionych przez nią dowodów.

Biorąc powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia, oddalił wniesione przez powoda odwołanie na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c.

Sędzia SO Maciej Kruszyński

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć:

(...)

(...)

Sędzia SO Maciej Kruszyński