Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 września 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –

SSO Maciej Kruszyński

po rozpoznaniu 7 września 2023 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania (...) Sp. z o.o. we W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 30 grudnia 2022 rok, numer (...)

oddala odwołanie;

zasądza od (...) Sp. z o.o. we W. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu

SSO Maciej Kruszyński

Sygn. akt XVII AmE 113/23

UZASADNIENIE

Decyzją z 30 grudnia 2022 r. nr(...) ((...)) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (dalej Prezes URE, Pozwany) na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12b w związku z art. 56 ust. 2, ust. 4, ust. 6 i 6a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2022 r., poz. 1385 ze zm.) (dalej p.e.) oraz w związku z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2022 r., poz. 2000 ze zm.) (dalej k.p.a.) i art. 30 ust. 1 p.e., po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej (...) Sp. z o. o. z siedzibą we W. (dalej Powódka), w związku z nieprzekazaniem w terminie sprawozdania, o którym mowa w art. 43d ustawy - Prawo energetyczne, za miesiąc kwiecień 2022 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki orzekł, że:

Przedsiębiorca nie zachował terminu na złożenie sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu (dalej „sprawozdanie”) za miesiąc kwiecień 2022 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,

za działanie opisane w pkt 1 wymierzył Przedsiębiorcy karę pieniężną w wysokości 10.000,00 zł (dziesięć tysięcy złotych)

Odwołanie od powyższej Decyzji złożyła Powódka. Zaskarżając Decyzję w całości Powódka zarzuciła jej naruszenie:

przepisów prawa materialnego, tj.:

art. 3 pkt 12c w zw. z art. 43d ust. 1 w zw. z art. 32d ust. 3 p.e. poprzez ich błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że podmiot, który faktycznie nie sprowadza jakichkolwiek substancji z zagranicy i który został przy tym wykreślony z rejestru podmiotów przywożących dalej jest podmiotem przywożącym, a tym samym uznanie, że Powódka po dniu 26 kwietnia 2022 r. była podmiotem przywożącym i miała obowiązek składania sprawozdań o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu, czego konsekwencją było wymierzenie jej kary pieniężnej za nieterminowe złożenie sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiąc kwiecień 2022 r.;

art. 56 ust. 6a w zw. z art. 56 ust. 1 pkt 12b p.e. poprzez ich niezastosowanie oraz uznanie, że stopień szkodliwości przedmiotowego czynu nie jest znikomy, podczas gdy brak złożenia sprawozdań był uchybieniem o charakterze czysto formalnym, nie prowadził do powstania szkody lub zagrożenia jej powstania, w ogóle nie wpływał na dane statystyczne publikowane przez Prezesa URE, nie był działaniem celowym, a Powódka w dniu 26 kwietnia 2022 r. została wykreślona z rejestru podmiotów przywożących decyzją Prezesa URE, a tym samym Prezes URE powinien odstąpić od wymierzenia kary;

przepisów postepowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 15zzzzzn ² ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (teskt jedn.: Dz.U. z 2021 r., poz. 2095 ze zm.) poprzez niepowiadomienie Powódki o uchybieniu terminu do złożenia sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiąc kwiecień 2022 r. i niewyznaczenie Powódce terminu 30 dni na złożenie stosownego wniosku o przywrócenie terminu.

W oparciu o powyższe zarzuty Powódka wniosła o:

uchylenie zaskarżonej Decyzji w zakresie, w jakim stwierdza ona niezachowanie terminu do przekazania sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiąc kwiecień 2022 r. (pkt I) i wymierza Powódce za to karę pieniężną (pkt II), a także umorzenie postępowania administracyjnego w sprawie,

ewentualnie

zmianę zaskarżonej Decyzji w pkt II poprzez odstąpienie od wymierzenia Powódce kary,

zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powódki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych;

dopuszczenie dowodu z dokumentów wskazanych w treści odwołania na wyszczególnione w nim fakty.

Pozwany w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania, pominięcie wniosków dowodowych jako nieistotnych dla rozstrzygnięcia sprawy i stwierdzonych dokumentami zebranymi w toku postępowania administracyjnego oraz zasądzenie od Powódki na rzecz Pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka została wpisana na własny wniosek do rejestru podmiotów przywożących prowadzonego przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki pod nr (...) dnia 6 kwietnia 2021 r.

(dowód: decyzja o wykreśleniu z rejestru k. 23 akt sąd., okoliczność niesporna)

Wobec tego, że na podstawie składanych przez Powódkę sprawozdań, o których mowa w art. 43d ust. 1 p.e. za miesiące od czerwca 2021 r. do listopada 2021 r., Prezes URE ustalił, że Powódka w ciągu kolejnych 6 miesięcy nie dokonała przywozu paliw ciekłych, w konsekwencji na podstawie art. 32d ust. 3 p.e., decyzją z dnia 26 kwietnia 2022 r. o nr (...)wykreślił z tym dniem Powódkę z rejestru podmiotów przywożących.

(dowód: decyzja o wykreśleniu z rejestru k. 23- 24 akt sąd.)

Powódka nie przekazała w terminie, o którym mowa w art. 43d ust. 1 p.e., tj. do dnia 20 maja 2022 r., do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiąc kwiecień 2022 r.

(dowód: pismo Powódki z 22 sierpnia 2022 r. k. 4 akt adm., okoliczności niesporne).

Z uwagi na pismo organu nr(...) skierowane do Powódki w wyniku kontroli, Powódka przy piśmie z 22 sierpnia 2022 r., nadanym 23 sierpnia 2022 r., złożyła zaległe sprawozdanie za miesiąc kwiecień 2022 r. W przedmiotowym piśmie Powódka zaznaczyła, że nie dokonała czynności związanych z przywozem paliw ciekłych, a w sprawozdaniu wykazała, że przywiezione paliwo zużyła na potrzeby własne.

(dowód: pismo Powódki z 22 sierpnia 2022 r. k. 4 akt adm., sprawozdanie k. 5- 6 akt adm.).

Wobec powyższego, pismem z 28 października 2022 r., Powódka została zawiadomiona o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie wymierzenia kary pieniężnej w związku z nieprzekazaniem w terminie sprawozdania, o którym mowa w art. 43d ust. 1 p.e., za miesiąc kwiecień 2022 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Ponadto Powódka została wezwana do złożenia, w terminie 14 dni, licząc od dnia otrzymania pisma, wyjaśnień na temat przyczyn niezłożenia w terminie przedmiotowego sprawozdania za miesiąc kwiecień 2022 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Pismo to zostało prawidłowo doręczone w dniu 16 listopada 2022 r.

(dowód: zawiadomienie k. 1- 2 akt adm., z.p.o. k. 3 akt adm.).

W odpowiedzi z 23 listopada 2022 r. Powódka wskazała, że niezłożenie sprawozdania za miesiąc kwiecień 2022 r. miało miejsce z uwagi na: zawiadomienie z 24 marca 2022 r. o zakończeniu postępowania dowodowego w sprawie wykreślenia Spółki z rejestru podmiotów przywożących; decyzję z 26 kwietnia 2022 r. w sprawie wykreślenia Spółki z rejestru podmiotów przywożących; niedokonywanie przez Spółkę czynności związanych z przywozem paliw ciekłych w okresie w okresie 06/2021 - 04/2022, w którym Spółka składała sprawozdania „zerowe”. Powódka poinformowała, iż zaległe sprawozdanie zostało złożone w dniu 22 sierpnia 2022 r. z uwagi na otrzymane przez Spółkę zawiadomienie Prezesa URE z dnia 25 lipca 2022 r. znak: (...)

(dowód: pismo Powódki z 23 listopada 2022 r. k. 7-8 akt adm.)

Pismem z dnia 1 grudnia 2022 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki zawiadomił Powódkę o zakończeniu postępowania dowodowego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej, a także o tym, co składa się na zebrany materiał dowodowy oraz poinformował o możliwości złożenia w terminie 7 dni, licząc od dnia otrzymania niniejszego zawiadomienia, ewentualnych dodatkowych uwag i wyjaśnień. Pismo zostało prawidłowo doręczone w dniu 12 grudnia 2022 r.

(dowód: zawiadomienie k. 9 akt adm., z.p.o. k. 10 akt adm.).

W dniu 30 grudnia 2022 r. Prezes URE wydał zaskarżoną Decyzję (dowód: Decyzja k. 11- 16 akt adm.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody z dokumentów, które nie były podważane przez żadną ze stron, a Sąd także nie znalazł podstaw by odmówić im wiarygodności, jak też w oparciu o niekwestionowane twierdzenia stron. W szczególności Powódka nie kwestionowała faktu, że nie przekazała w terminie Prezesowi URE sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu.

Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 43d ust. 1 p.e. przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na wytwarzanie paliw ciekłych lub koncesję na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą, a także podmiot przywożący stosownie do swojej działalności przekazuje Prezesowi URE, Prezesowi Agencji Rezerw Materiałowych, ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych oraz ministrowi właściwemu do spraw energii miesięczne sprawozdanie o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu - w terminie 20 dni od dnia zakończenia miesiąca, którego dotyczy sprawozdanie.

Zgodnie zaś z art. 62d pkt 4 w zw. z 62da pkt 4 p.e. od dnia 1 stycznia 2020 r. do dnia 30 czerwca 2023 r. „przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesje na wytwarzanie paliw ciekłych lub koncesję na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą, a także podmiot przywożący stosownie do swojej działalności przekazuje Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki miesięczne sprawozdanie o rodzajach oraz ilości wytworzonych przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych a także ich przeznaczeniu- w terminie 20 dni od dnia zakończenia miesiąca, którego dotyczy sprawozdanie”.

Przy czym podmiotem przywożącym, wymienionym w wyżej przytoczonych przepisach z uwagi na objęcie określonym obowiązkiem sprawozdawczym, stosownie do treści art. 3 pkt 12c p.e. jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która samodzielnie lub za pośrednictwem innego podmiotu dokonuje przywozu paliw ciekłych, z wyłączeniem przywozu paliw ciekłych:

a) w ramach wykonywania działalności polegającej na obrocie paliwami ciekłymi z zagranicą wymagającej uzyskania koncesji, o której mowa w art. 32 ust. 1 pkt 4, lub

b) przeznaczonych do użycia podczas transportu i przywożonych w standardowych zbiornikach, o których mowa w art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym.

Przywóz paliw ciekłych, to zaś w myśl definicji ustawowej zawartej w art. 3 pkt 12d p.e. - sprowadzenie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej paliw ciekłych w ramach nabycia wewnątrzwspólnotowego lub importu.

Natomiast z treści art. 56 ust. 1 pkt 12b p.e. wynika, że karze pieniężnej podlega ten, kto nie przekazuje w terminie sprawozdania, o którym mowa w art. 43d. Wysokość tej kary, zgodnie z art. 56 ust. 2h pkt 4 p.e., wynosi 10.000 zł.

W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, że Powódka podlegała obowiązkowi wynikającemu z art. 43d ust. 1 p.e. W kwietniu 2022 r. Powódka była objęta obowiązkiem sprawozdawczym jako podmiot przywożący, o jakim mowa w art. 3 pkt 12c p.e., ponieważ do 26 kwietnia 2022 r. była wpisana do rejestru podmiotów przywożących. Powódka została wpisana do wskazanego rejestru na jej własny wniosek, że taki status chce uzyskać, co wiąże się przynajmniej z zamiarem bądź deklaracją prowadzenia przywozu. Jeśli podmiot przywożący rezygnuje z przywozu paliw ciekłych winien w myśl art. 32d ust. 2 pkt 2 p.e. złożyć wniosek o wykreślenie wpisu z rejestru - w terminie 7 dni od dnia zaprzestania wykonywania działalności polegającej na przywozie paliw ciekłych. Powódka takiego wniosku zaś nie złożyła. Tym samym z racji figurowania jako podmiot przywożący, bycia uprawnioną do prowadzenia przywozu i niekwestionowania swojej aktywności w tym zakresie w związku z brakiem rezygnacji z przywozu, powinna wypełnić obowiązek raportowania nawet jeśli nie sprowadziła w danym miesiącu paliw ciekłych.

Należy zauważyć, że w przypadku podmiotów wpisanych do rejestru podmiotów przywożących, niezależnie od faktycznie dokonywanego przez nie przywozu paliw i ilości przywożonych paliw, istnieje obowiązek raportowania zgodnie z art. 43d ust. 1 p.e., co potwierdza bogate orzecznictwo Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Podkreślenia w tym względzie wymaga, że nawet dłuższe niewykonywanie przywozu paliw nie wyłącza potrzeby składania organowi regulacyjnemu sprawozdań, zwłaszcza, że w myśl art. 32d ust. 3 p.e. Prezes URE, w drodze decyzji, wykreśla z rejestru podmiot przywożący, który dopiero w okresie kolejnych 6 miesięcy nie dokonał przywozu paliw ciekłych, tak jak w przypadku naruszenia przez podmiot przywożący obowiązku sprawozdawczego, o którym mowa w art. 43d ust. 1, przez 6 kolejnych następujących po sobie okresów sprawozdawczych.

Jednocześnie według Sądu okoliczność, iż Powódka utraciła status podmiotu przywożącego z dniem wykreślenia z rejestru podmiotów przywożących, co miało miejsce 26 kwietnia 2022 r., nie zmienia faktu, iż wobec powstania obowiązku sprawozdawczego za kwiecień 2022 r., winna go była wykonać, choćby 26 kwietnia 2022 r.

Wobec bezspornego nieprzekazania przez Powódkę w ustawowym terminie sprawozdania, o którym mowa w art. 43d p.e. za miesiąc kwiecień 2022 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki zastosowanie znalazł zatem art. 56 ust. 1 pkt 12b p.e. Dodać bowiem trzeba, że Prezes URE, wbrew twierdzeniom Powódki, nie był zobligowany do zawiadomienia jej o uchybieniu terminu do złożenia sprawozdania i wyznaczenia terminu 30 dni na złożenie wniosku o przywrócenie terminu do złożenia sprawozdania w oparciu o art. 15 zzzzzn2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Zgodnie wszak z treścią ustępu 1 i 2 tego przepisu wprawdzie organ administracji publicznej miał zawiadamiać stronę o uchybieniu terminu a w zawiadomieniu wyznaczać stronie termin 30 dni na złożenie wniosku o przywrócenie terminu - w przypadku stwierdzenia uchybienia przez stronę przewidzianych przepisami prawa administracyjnego terminów, ale miał to czynić w okresie obowiązywania stanu epidemii ogłoszonego z powodu (...)19. Tymczasem z dniem 16 maja 2022 r. weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 maja 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. z 2022 r., poz. 1025), zgodnie z którym na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej zniesiono stan epidemii na rzecz zagrożenia epidemicznego. W konsekwencji art. 15 zzzzzn2 powołanej ustawy nie miał zastosowania do przypadku uchybienia terminowi na złożenie sprawozdania za kwiecień 2022 r., gdyż termin na jego przekazanie upływał po zakończeniu stanu epidemii, a to w dniu 20 maja 2022 r.

W dalszej kolejności należy więc podkreślić, że odpowiedzialność wynikająca z art. 56 ust. 1 pkt 12b p.e. ma charakter obiektywny, co oznacza, że jest niezależna od subiektywnego elementu jakim jest wina przedsiębiorcy. Dla możliwości zastosowania sankcji pieniężnej, o której mowa w przepisie, istotne jest zatem jedynie istnienie obowiązku prawnego zabezpieczonego sankcją pieniężną oraz stwierdzenie samego faktu jego naruszenia przez podmiot zobowiązany. Samo naruszenie normy sankcjonowanej uzasadnia natomiast postawienie zarzutu niezachowania należytej ostrożności wymaganej w stosunkach danego rodzaju (por. wyrok SN z 1 czerwca 2010 r., III SK 5/10; wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 stycznia 2006 r., sygn. akt SK 52/04; Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego -A nr 2006/1/6). Charakterystyczne dla tego typu odpowiedzialności jest jej „oderwane od konieczności stwierdzania winy i innych okoliczności sprawy, wystarczy jedynie ustalenie samego faktu naruszenia prawa lub wymogów decyzji administracyjnej” (TK sygn. P 64/07). Przypisanie odpowiedzialności sprowadza się zatem do ustalenia, czy określone zdarzenie wyczerpuje znamiona ustawowe i pozostaje w związku przyczynowym z zachowaniem konkretnego podmiotu.

Zgodnie z art. 56 ust. 6a p.e. Prezes URE może jednak odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli stopień szkodliwości czynu jest znikomy, a podmiot zaprzestał naruszania prawa lub zrealizował obowiązek. Obydwie przesłanki muszą więc wystąpić łącznie.

Ustawa prawo energetyczne nie sprecyzowała w jaki sposób należy oceniać stopień szkodliwości czynu, jednak uczyniło to orzecznictwo sądowe. I tak Sąd Najwyższy w wyroku z 15 października 2014 r., w sprawie III SK 47/13 (Legalis) uznał, że przy ocenie szkodliwości czynu zasadne jest odwołanie się do sposobu weryfikacji jego stopnia wypracowanego w prawie karnym, skoro prawodawca posłużył się w art. 56 ust. 6a prawa energetycznego instytucją prawa karnego, z uwagi na represyjny charakter kar pieniężnych przewidzianych w art. 56 prawa energetycznego.

Konieczne jest więc odwołanie się do art. 115 § 2 kodeksu karnego, który zawiera zamknięty katalog kryteriów oceny stopnia szkodliwości społecznej czynu i który nakazuje przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu brać pod uwagę:

1) rodzaj i charakter naruszonego dobra,

2) rozmiary wyrządzonej szkody,

3) sposób i okoliczności popełnienia czynu,

4) wagę naruszonych obowiązków,

5) postać zamiaru,

6) motywację sprawcy,

7) rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.

Analizując zasadnicze kryterium oceny stopnia szkodliwości czynu Powódki, jakim jest rodzaj naruszonego dobra należy stwierdzić, że dobrem tym jest w istocie możliwość realizowania przez Prezesa URE zadań nałożonych przez ustawodawcę.

Obowiązek sprawozdawczy z art. 43d ust. 1 p.e. służy nadzorowi i kontroli rynku paliw, a także kontroli naruszeń warunków prowadzenia działalności gospodarczej w dziedzinie paliw ciekłych, informowaniu o funkcjonowaniu przedsiębiorców na rynku paliw ciekłych, badaniu zgodności prowadzonej działalności z uprawnieniami wynikającymi z posiadanej przez przedsiębiorcę koncesji lub wpisu do rejestru podmiotów przywożących, czy również badaniu istnienia podstaw do złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa określonego w art. 57g p.e., a także sprawdzeniu, czy istnieją podstawy do wykreślenia z rejestru podmiotów przywożących. Ponadto niezrealizowanie przedmiotowego obowiązku utrudnia Prezesowi URE przygotowanie raportu kwartalnego, o którym mowa w art. 43d ust. 4 p.e. Na podstawie sprawozdań, o których mowa w ust. 1, Prezes URE ogłasza bowiem kwartalnie w Biuletynie Urzędu Regulacji Energetyki całkowite wielkości produkcji i przywozu poszczególnych paliw ciekłych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, stosując nazwy oraz klasyfikację Nomenklatury Scalonej (kody CN), w terminie 45 dni od dnia zakończenia kwartału.

W tym kontekście doniosłe znaczenie dla realizacji przedmiotowych zadań ma oczywiście terminowość przekazywania sprawozdań, która pozwala na szybkie a przez to odpowiednie reagowanie w bieżącej sytuacji oraz daje od razu możliwość uzyskania prawidłowego obrazu rynku bez potrzeby jego weryfikacji po czasie.

Uwzględniając powyższe nie można stwierdzić, że stopień szkodliwości czynu Powódki w zakresie nieprzekazania sprawozdania za miesiąc kwiecień 2022 r. był znikomy.

Powódka przekazała bowiem wprawdzie ww. sprawozdanie po terminie, ale po zbyt długim czasie - 3 miesiące i 4 dni po terminie i to dopiero w odpowiedzi na wezwanie Prezesa URE. W tym okresie Prezes URE, nie mając jakiejkolwiek informacji na temat działalności Powódki związanej z przywozem paliw ciekłych, nie mógł realizować w sposób właściwy swoich obowiązków zarówno sprawozdawczych, jak i kontrolnych, przez co działalność Powódki nie podlegała jakiejkolwiek weryfikacji.

Nie ma przy tym decydującego znaczenia podnoszona przez Powódkę okoliczność, że faktycznie nie przywiozła paliwa. Nawet bowiem zerowe ilości dają niebłahą informację o działalności Przedsiębiorcy, ponieważ niosą treść, która może podlegać następczemu wykorzystaniu.

Znaczenie w niniejszej sprawie ma również to, że skoro Powódka została wpisana na własny wniosek do rejestru podmiotów przywożących, toteż powinna zapoznać się z obowiązkami ciążącymi na tego typu podmiotach i ich przestrzegać. Powódka powinna dołożyć należytej staranności, podjąć wysiłek organizacyjny, aby wypełnić ciążące na niej ustawowe obowiązki, tym bardziej, że już raz uprzednio Prezes URE za analogiczne naruszenia dotyczące tylko innego okresu wymierzył Powódce decyzją z 30 grudnia 2020 r. o nr (...) kary pieniężne. Wprawdzie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wyrokiem z 27 maja 2022 r. o sygn. XVII AmE 84/21 uchylił kary wymierzone Powódce, a apelacja od tego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 22 grudnia 2022 r. o sygn. VII AGa 776/22, tym niemniej jak zauważył Pozwany, została złożona kasacja od tego wyroku, a Sąd Okręgowy, uznając, że doszło do naruszeń, wskazał, że należało odstąpić od wymierzenia kar w szczególności ze względu na samodenuncjację Powódki, która złożyła zaległe sprawozdania jeszcze przed wszczęciem postępowania administracyjnego, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca. Wszelako z powyższego wynika, że Powódka miała wiedzę o konieczności składania danych sprawozdań, zatem postępując przezornie powinna złożyć sprawozdanie za miesiąc kwiecień 2022 r., nawet w obliczu wykreślenia jej z rejestru podmiotów przywożących. Tym samym zaniechania Powódki nie można usprawiedliwić nawet wobec faktu, że jak podała co do zasady nie działa na rynku energetycznym.

Powyższe wyklucza, według Sądu, możliwość odstąpienia od wymierzenia kary, implikując jej wymierzenie.

W tym miejscu, w kontekście nieodstąpienia przez Prezesa URE od wymierzenia Powódce kary należy też zauważyć, iż art. 56 ust. 6a p.e. ma charakter fakultatywny, zatem odstąpienie od wymierzenia kary nie tylko zależy od spełnienia przesłanki o charakterze ocennym, w postaci znikomej szkodliwości czynu, ale zależy od uznania organu, które wszakże nie może być dowolne i wynikać musi z merytorycznych przesłanek, ale z pewnością nie stanowi ono obowiązku organu do zastosowania powołanej regulacji w każdych warunkach (podobnie Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 24 sierpnia 2012 roku, sygn. akt VI ACa 389/12).

W tym zakresie Sąd Okręgowy w Warszawie podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z 27 listopada 2019 r., sygn. akt I NSK 95/18, że „art. 56 ust. 6a p.e. należy interpretować z uwzględnieniem zasady sprawności i rzetelności działania instytucji publicznych, a także zasady równowagi i podziału władzy. W ocenie Sądu Najwyższego […] Prezes Urzędu Regulacji Energetyki dysponuje więc pewnym luzem decyzyjnym przy interpretacji przesłanki znikomości szkodliwości społecznej czynu, a w razie ziszczenia się wspomnianej przesłanki - uznaniem administracyjnym przy wyborze wariantu rozstrzygnięcia: odstąpienia od kary pieniężnej bądź nieodstąpienia od tej kary. […] Organ regulacyjny, z uwagi na posiadaną wyspecjalizowaną kadrę, unikalną pamięć instytucjonalną oraz bezpośrednią styczność z realiami rynkowymi, jest co do zasady lepiej przygotowany niż sędzia do oceny stopnia szkodliwości społecznej czynu przedsiębiorcy z punktu widzenia standardów obowiązujących na rynku regulowanym. Interpretacja przepisów prawnych należy do istoty władzy wykonawczej, która jak wskazuje sama jej nazwa, odpowiada za egzekwowanie prawa. Jeżeli określony sposób interpretacji przepisu ma racjonalne uzasadnienie i jest ugruntowany w praktyce organu, sąd nie powinien zastępować go własną interpretacją. Interwencja sądu w treść decyzji organu regulacyjnego powinna następować dopiero wtedy, gdy nosi ona znamiona dowolności: opiera się na arbitralnych przesłankach, zawiera zdawkowe i ogólnikowe uzasadnienie, odwołuje się do nieudowodnionych informacji.” (wyrok Sądu Najwyższego – Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych z 27 listopada 2019 r., sygn. akt I NSK 95/18, Legalis nr 2294222).

Tymczasem, według Sądu, decyzja organu regulacyjnego w zakresie nieodstąpienia od wymierzenia kary nie nosi znamion dowolności, zawiera poprawne uzasadnienie, jest wyrazem logicznego i prawidłowego stanowiska organu, a zatem Sąd nie powinien w nią ingerować, a przy tym nie widzi ku temu podstaw, zgadzając się z organem.

Wysokość kary za niewykonanie obowiązku przedstawienia sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu została ściśle określona w powołanym wcześniej przepisie art. 56 ust. 2 h pkt 4 p.e., a wynosi ona 10.000 zł.

W przypadku zatem kary sztywnej nie było możliwości jej miarkowania, tak więc Prezes URE prawidłowo wymierzył karę w kwocie ustawowych 10.000 zł za jeden przypadek niezłożenia w terminie sprawozdania.

W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia, oddalił wniesione przez Powódkę odwołanie na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na oddalenie odwołania, Powódkę należało uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niej na rzecz Pozwanego zwrot kosztów procesu, na które złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 720,00 zł ustalone w oparciu o § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. 2018, poz. 265 ze zm.).

Sędzia SO Maciej Kruszyński

ZARZĄDZENIE

(...)

Sędzia SO Maciej Kruszyński