XVII AmE 134/23 - wyrok Sąd Okręgowy w Warszawie z 2023-08-07
Sygn. akt XVII AmE 134/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 7 sierpnia 2023 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w składzie:
Przewodniczący: |
Sędzia SO Dariusz Dąbrowski |
Protokolant: |
starszy sekretarz sądowy Joanna Preizner-Offman |
po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2023 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy z odwołania Syndyka Masy Upadłości przedsiębiorcy A. A. (1)
przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki
o wymierzenie kary pieniężnej
na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki
z dnia 16 września 2021 roku Nr (...)
zmienia decyzję Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 16 września 2021 roku Nr (...) w pkt 1. ten sposób, że orzeka, że przedsiębiorca A. A. (1) prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Stacja Paliw (...) w upadłości naruszyła warunek 2.2.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi udzielonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 20 lutego 2015 r. Nr (...) (z późn. zm.)poprzez korzystanie z odmierzacza paliw ciekłych niespełniającego wymagań rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać instalacje pomiarowe do ciągłego i dynamicznego pomiaru ilości cieczy innych niż woda, oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1619;
zmienia decyzję Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 16 września 2021 roku Nr (...)w pkt 2 ten sposób, że za działania opisane w pkt 1 decyzji wymierza przedsiębiorcy A. A. (1) karę pieniężną w wysokości 2000 zł (dwa tysiące złotych),
oddala odwołanie w pozostałym zakresie,
znosi wzajemnie koszty postępowania pomiędzy stronami.
SSO Dariusz Dąbrowski
Sygn. akt XVII AmE 134/23
Uzasadnienie wyroku z 7 sierpnia 2023 r.
Decyzją z 16 września 2021 r., znak: (...), Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (dalej jako: „Prezes URE”) działając na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12, art. 56 ust. 2 w związku z art. 56 ust. 3 i 6, art. 30 ust. 1 i art. 23 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r., poz. 716 ze zm., dalej jako: ustawa P.e.), w związku z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 735, dalej jako „k.p.a.”), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej Syndykowi masy upadłości Pani A. A. (1) prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Stacja Paliw (...) w upadłości (dawniej: Stacja Paliw (...), NIP: (...)) orzekł, że:
Syndyk masy upadłości Pani A. A. (1) prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Stacja Paliw (...)w upadłości naruszył warunek 2.2.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi udzielonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 20 lutego 2015 r. Nr (...) (z późn. zm.) poprzez korzystanie z odmierzacza paliw ciekłych niespełniającego wymagań rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać instalacje pomiarowe do ciągłego i dynamicznego pomiaru ilości cieczy innych niż woda, oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1619);
za działania opisane w pkt. 1 wymierzył Syndykowi masy upadłości Pani A. A. (1) prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Stacja Paliw (...) w upadłości karę pieniężną w wysokości 2000 zł.
Powód zaskarżył ww. rozstrzygnięcie w całości. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie:
art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy P.e. w związku z art. 64 § 1 i 65 § 1 k.p.c. poprzez uznanie, że syndyk A. A. (1) podlega karze za nie przestrzeganie przez A. A. (1) obowiązków wynikających z koncesji, podczas gdy za swoje czyny lub zaniechania odpowiada koncesjonariusz A. A. (1) jako osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych;
art. 173 prawa upadłościowego w związku z art. 185 ust. 2 prawa upadłościowego poprzez:
-
nałożenie na syndyka kary pieniężnej za nie przestrzeganie obowiązków wynikających z koncesji, podczas gdy podmiotem tej koncesji była inna osoba, to jest A. A. (1) posiadająca zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych;
-
uznanie, że syndyk odpowiada za czynności prawne upadłej A. A. (1) podejmowane w październiku 2017 roku, podczas gdy do obowiązków syndyka należy zarządzanie majątkiem upadłej i to dopiero od ogłoszenia upadłości, to jest od 29 września 2020 roku;
sprzeczność ustaleń faktycznych poczynionych w toku postępowania z treścią przedmiotowej decyzji, to jest orzeczenie, że syndyk masy A. A. (1) naruszył warunek 2.2.1 koncesji na obrót paliwami ciekłymi z dnia 20 lutego 2015 roku, podczas gdy z zebranego w postępowaniu materiału dowodowego wynika, że naruszenia tego dopuściła się A. A. (1).
Wobec powyższych zarzutów, strona powodowa wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji.
W odpowiedzi na odwołanie Pozwany Prezes URE wniósł o oddalenie odwołania ewentualnie zmianę zaskarżonej decyzji przez skorygowanie jej sentencji poprzez doprecyzowanie, że naruszenia warunku 2.2.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi dopuścił się Przedsiębiorca A. A. (1), na rzecz którego działa syndyk masy upadłości (w pkt 1 sentencji) oraz, że za działanie opisane w pkt 1 sentencji decyzji kara pieniężna jest wymierzona Przedsiębiorcy A. A. (1) na rzecz którego działa syndyk masy upadłości (pkt 2 sentencji). Pozwany wniósł o zasądzenie od Powoda na rzecz Pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych.
Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:
Na podstawie decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki Nr (...) z dnia 20 lutego 2015 r. (z późn, zm.) Przedsiębiorcy - Pani A. A. (1) prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Stacja Paliw(...), posiadającemu numer identyfikacji podatkowej (NIP): (...) została udzielona koncesja na obrót paliwami ciekłymi na okres od 20 lutego 2015 r. do 20 lutego 2025 r. Przedmiot działalności objętej koncesją stanowiła działalność gospodarcza w zakresie obrotu następującymi paliwami ciekłymi: benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze, olejami napędowymi, gazem płynnym, przy wykorzystaniu stacji paliw zlokalizowanej w miejscowości A., gmina (...), powiat (...), województwo (...) oraz konfekcjonowanym gazem płynnym.
Zgodnie z warunkiem 2.2.1. tej koncesji: „Koncesjonariusz jest obowiązany do utrzymania stanu technicznego oraz wyposażenia obiektów, instalacji i urządzeń, zapewniających wysoką efektywność i najlepszą jakość wykonywanej działalności objętej niniejszą koncesją, z uwzględnieniem racjonalnego poziomu kosztów, przy zachowaniu obowiązujących przepisów określających wymogi techniczne, w tym metrologiczne, jakościowe i ochrony środowiska oraz do przestrzegania przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, w tym w szczególności w zakresie bezpieczeństwa pożarowego oraz bezpieczeństwa ludzi i mienia”. (okoliczność bezsporna)
Decyzją z dnia 16 listopada 2018 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki:
odmówił zmiany koncesji na obrót paliwami ciekłymi udzielonej Pani A. A. (1) prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Stacja Paliw (...) (posiadającej NIP: (...)) decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 20 lutego 2015 r. nr (...), w związku z wnioskiem Przedsiębiorcy z dnia 7 stycznia 2017 r., dotyczącym dostosowania posiadanej koncesji do wymagań wskazanych w art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r., poz. 1165 ze zm.);
cofnął z urzędu koncesję na obrót paliwami ciekłymi udzieloną Przedsiębiorcy decyzją Prezesa URE z dnia 20 lutego 2015 r. nr (...);
nadał decyzji rygor natychmiastowej wykonalności.
Postanowieniem z dnia 21 marca 2021 r. w sprawie toczącej się pod sygn. akt XVII AmE 24/19 Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oddalił wniosek Przedsiębiorcy o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji, zaś wyrokiem z dnia 24 marca 2021 r. Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oddalił wniesione przez Przedsiębiorcę odwołanie od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 16 listopada 2018 r. (okoliczność bezsporna)
Kontrola przeprowadzona w dniu 13 października 2017 r., na stacji paliw zlokalizowanej w miejscowości A. (...), (...)-(...) K., eksploatowanej przez Koncesjonariusza, wykazała użytkowanie odmierzacza paliw ciekłych o numerze fabrycznym (...) z czujnikiem objętości o nr fabrycznym (...), którego wskazania przekraczały błąd graniczny dopuszczalny. Okręgowy Urząd Miar w Ł. wskazał, że „wyliczony błąd wynosił od +2,39% do +2,58% na niekorzyść klienta”.
Dowód: Pismo Dyrektora Okręgowego Urzędu Miar w Ł. z dnia 8 listopada 2017 r. – k. 4 akt adm., protokół kontroli Nr (...) – k. 5 akt adm.
Wobec powyższego, Prezes URE postanowił o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie wymierzenia Koncesjonariuszowi kary pieniężnej z w związku z naruszeniem przez Koncesjonariusza warunku 2.2.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi udzielonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 20 lutego 2015 r. Nr (...) (z późn. zm.). Ponadto, mając na uwadze dyspozycję art. 50, art. 77 § 1 i art. 78 Kodeksu postępowania administracyjnego wezwano Koncesjonariusza do złożenia szczegółowych wyjaśnień dotyczących przedmiotowej sprawy oraz przesłania uwierzytelnionych kopii dokumentów mających związek z ujawnionym naruszeniem warunków koncesji, szczegółowo wymienionych w zawiadomieniu.
Dowód: Zawiadomienie z 22 lutego 2019 r. – k. 1 akt adm.
Przedsiębiorca nie udzielił odpowiedzi na zawiadomienie o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie wymierzenia kary pieniężnej. (okoliczność bezsporna)
Prezes URE, w piśmie z 13 lipca 2020 r. ponownie wezwał Koncesjonariusza do przedstawienia wszystkich informacji i wyjaśnień dotyczących przedmiotowej sprawy, które zdaniem Koncesjonariusza, mogą przyczynić się do pełnego i rzetelnego jej wyjaśnienia. Ponadto, zobowiązał Przedsiębiorcę do nadesłania m.in. informacji obrazujących ogólną sytuację finansową Przedsiębiorcy, poświadczoną za zgodność z oryginałem kopię sprawozdania finansowego, oświadczenie o osiągniętych w roku 2018 przychodach i dochodach z działalności koncesjonowanej w zakresie sprzedaży paliw ciekłych, formularza „opłata z tytułu uzyskania koncesji", kopii wystawionego już po przeprowadzeniu kontroli z 13 października 2017 r. świadectwa legalizacji odmierzacza pali ciekłych o nr fabrycznym (...) z czujnikiem objętości o nr fabrycznym (...), zainstalowanego na stacji paliw zlokalizowanej w miejscowości A. (...), (...)-(...) K..
Dowód: Wezwanie z 13 lipca 2020 r. – k. 11 akt adm.
Koncesjonariusz nie udzielił odpowiedzi na ponowne wezwanie Organu. (okoliczność bezsporna)
Kolejno, w piśmie datowanym na 10 grudnia 2020 r., Prezes URE poinformował Przedsiębiorcę o możliwości zapoznania się z materiałem dowodowym zebranym w ramach przedmiotowego postępowania i złożenia dodatkowych uwag i wyjaśnień, w terminie 7 dni licząc od dnia otrzymania zawiadomienia.
Dowód: Zawiadomienie o zakończeniu postępowania – k. 17 akt adm.
Przedsiębiorca nie skorzystał z przysługującego mu w tym zakresie uprawnienia. (okoliczność bezsporna)
W odpowiedzi na pismo Prezesa URE z 9 marca 2021 r. zawierające zapytanie dot. legalizacji ww. odmierzacza paliw po dniu 10 października 2017 r., Okręgowy Urząd Miar w Ł. Wydział Zamiejscowy w Ł. poinformował, że Pani A. A. (1) złożyła w dniu 19 grudnia 2017 r. do Obwodowego Urzędu Miar w Ł. wniosek o legalizację odmierzacza paliw ciekłych o numerze fabrycznym (...) i numerze czujnika objętości (...). W wyniku czynności legalizacyjnych ustalono, że wskazania odmierzacza przekraczały błąd graniczny dopuszczalny (tj. ± 0,5%) – błąd wynosił 5,68 przy pomiarze Qmax.
Dowód: Pismo Prezesa URE z 9 marca 2021 r. – k. 20 akt adm., Pismo Okręgowego Urzędu Miar w Ł. z 15 marca 2021 r. – k. 23 akt adm.
Powyższe skutkowało wydaniem w dniu 19 grudnia 2017 r. przez Obwodowy Urząd Miar, decyzji odmownej nr (...). Po tym zgłoszeniu odmierzacz o numerze fabrycznym (...) i numerze czujnika objętości (...) nie był zgłaszany do Obwodowego Urzędu miar w Ł..
Dowód: Decyzja nr (...) z 19 grudnia 2017 r. – k. 24 akt adm.,
Pismem z 21 kwietnia 2021 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wezwał Syndyka masy upadłości przedsiębiorcy do przedstawienia wyjaśnień i dokumentów, związanych z przedmiotowym postępowaniem.
Dowód: Pismo z 21 kwietnia 2021 r. – k. 38 akt adm.
Syndyk masy upadłości zajął stanowisko w sprawie. Wyjaśnił, że postanowieniem z dnia 29 września 2020 r. sygn. akt XIV GU 224/20 Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi XIV Wydział Gospodarczy ds. Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych ogłosił upadłość Pani A. A. (1) prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą Stacja Paliw (...) (PESEL (...)). Tym samym postanowieniem wyznaczony został syndyk w osobie Pani D. P..
Dowód: Pismo z 6 maja 2021 r. – k. 51 akt adm.
W piśmie datowanym na 15 czerwca 2021 r. Syndyk masy upadłości, wskazał m.in. że mimo wezwań, nie zostały Syndykowi przekazane dokumenty dotyczące Upadłej. Nie dysponuje on kompletnymi deklaracjami podatkowymi za lata 2019, 2018, 2017 czy dokumentami mającymi związek z koncesją na obrót paliwami ciekłymi.
Dowód: Pismo z 15 czerwca 2021 r. – k. 54 akt adm.
Pismem z dnia 13 lipca 2021 r. Syndyk masy upadłości został poinformowany o możliwości zapoznania się z materiałem dowodowym zebranym w ramach przedmiotowego postępowania i złożeniu dodatkowych uwag i wyjaśnień.
Dowód: Zawiadomienie o zakończeniu postępowania z 13 lipca 2021 r. – k. 71 akt adm.
Syndyk nie skorzystał z przysługującego mu w tym zakresie uprawnienia. (okoliczność bezsporna)
Przedsiębiorca w 2017 r. uzyskał przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości (...) zł, a strata wyniosła (...) zł.
Natomiast w 2018 r. uzyskał przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości (...) zł, a strata wyniosła (...) zł.
W 2019 r. Koncesjonariusz nie wykazał przychodu i dochodu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. W zeznaniu wykazane zostały przychody z wynagrodzenia ze stosunku pracy i umowy zlecenia w łącznej wysokości: przychód za 2019 r. to (...) zł, dochód za 2019 r. to(...) zł.
Dowód: Pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w I. z 19 marca 2021 r. – k. 31, Pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w I. z 22 kwietnia 2021 r. – k. 45 akt adm.
Koncesjonariusz złożył zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu za rok 2020, w którym wskazano, że przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej wyniósł(...) zł, natomiast strata wyniosła (...) zł.
Dowód: Pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w T. z 6 maja 2021 r. – k. 48 akt adm.
Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym i sądowym oraz fakty powszechnie znane, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane.
Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:
Odwołanie zasługiwało na częściowe uwzględnienie.
Sąd doszedł do przekonania, że sentencja zaskarżonej decyzji została sformułowana w sposób niewłaściwy i w tym zakresie dokonał jej zmiany, o czym orzekł w punkcie pierwszym i drugim wyroku, a do czego Sąd odniesie się w dalszej części niniejszego uzasadnienia.
Dla uporządkowania, w pierwszej kolejności należy jednak skoncentrować się na zarzucie naruszenia warunku 2.2.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi.
Jak wynika z treści przepisu art. 37 ust. 1 pkt 5 ustawy – Prawo energetyczne, Prezes URE, jako organ koncesyjny, określa w koncesji „szczególne warunki wykonywania działalności objętej koncesją”, a obowiązkiem każdego koncesjonowanego przedsiębiorcy jest ich przestrzeganie. Warto przy tym zauważyć, że że organ wydaje koncesję pod warunkiem zapewnienia gwarancji prowadzenia jej w kształcie określonym w koncesji.
Konieczne jest także przytoczenie treści przepisu 56 ust. 1 pkt 12 ustawy P.e. stanowiącego podstawę prawną do nałożenia na stronę powodową przez Prezesa URE kary pieniężnej, w myśl którego karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji. Zdaniem Sądu, brzmienie tego przepisu przesądza o obligatoryjnym charakterze kary za naruszenie określonych w koncesji warunków wykonywania działalności gospodarczej, pod jakimi koncesja została wydana, przewidując bezwzględny obowiązek ukarania danego przedsiębiorcy, w razie stwierdzenia okoliczności podlegających karze. Przepis art. 56 ust. 1 pkt 12 p.e. stanowi więc samodzielną podstawę do wymierzenia kary przedsiębiorcy za niedochowanie obowiązków udzielonej koncesji i nie wymaga wykazania zawinionego działania lub zaniechania przedsiębiorcy.
Przechodząc do sedna sprawy, w pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że zgodnie z treścią przytoczonego wyżej warunku nr 2.2.1 udzielonej Przedsiębiorcy koncesji, był on zobowiązany do utrzymania stanu technicznego oraz wyposażenia obiektów, instalacji i urządzeń, zapewniających wysoką efektywność i najlepszą jakość wykonywanej działalności objętej niniejszą koncesją, z uwzględnieniem racjonalnego poziomu kosztów, przy zachowaniu obowiązujących przepisów określających wymogi techniczne, w tym metrologiczne, jakościowe i ochrony środowiska oraz do przestrzegania przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, w tym w szczególności w zakresie bezpieczeństwa pożarowego oraz bezpieczeństwa ludzi i mienia.
W przekonaniu Sądu, powód niewątpliwie naruszył warunek 2.2.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi w zakresie stosowania przepisów metrologicznych ustawy z dnia 11 maja 2001 r. – Prawo o miarach (Dz. U. z 2020 r. poz. 2166 z późn. zm.). Artykuł 8 ust. 1 tej ustawy stanowi, że: „Przyrządy pomiarowe, które mogą być stosowane:
1) w ochronie zdrowia, życia i środowiska,
2) w ochronie bezpieczeństwa i porządku publicznego,
3) w ochronie praw konsumenta,
4) przy pobieraniu opłat, podatków i innych należności budżetowych oraz ustalaniu opustów, kar umownych, wynagrodzeń i odszkodowań, a także przy pobieraniu i ustalaniu podobnych należności i świadczeń,
5) przy dokonywaniu kontroli celno-skarbowej,
6) w obrocie
- i są określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 6, podlegają prawnej kontroli metrologicznej”.
W myśl art. 8n ust. 4 cytowanej ustawy, legalizacja traci ważność w przypadku stwierdzenia, że przyrząd pomiarowy przestał spełniać wymagania, uszkodzenia przyrządu pomiarowego, uszkodzenia albo zniszczenia cechy legalizacyjnej lub cechy zabezpieczającej oraz zmiany miejsca zainstalowania lub użytkowania przyrządu pomiarowego, w którym legalizacja była wykonana.
Stosownie do § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 kwietnia 2017 r. w sprawie rodzajów przyrządów pomiarowych podlegających prawnej kontroli metrologicznej oraz zakresu tej kontroli (Dz.U. z 2017 r„ poz. 885) prawnej kontroli metrologicznej w zakresie legalizacji ponownej podlegają instalacje pomiarowe do ciągłego i dynamicznego pomiaru ilości cieczy innych niż woda. Względne błędy graniczne dopuszczalne wskazań liczników i instalacji pomiarowych w zależności od klasy dokładności instalacji pomiarowej określone zostały w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać instalacje pomiarowe do ciągłego i dynamicznego pomiaru ilości cieczy innych niż woda, oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (Dz.U. z 2018 r. Nr 4, poz. 23), którym powinny odpowiadać instalacje pomiarowe.
Jak ustalono, w dniu 13 października 2017 r. Koncesjonariusz korzystał z odmierzacza paliw ciekłych zainstalowanego na stacji paliw ciekłych, zlokalizowanej w A. (...), (...)-(...) K., niespełniającego wymagań ustawy o miarach oraz rozporządzenia w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać instalacje pomiarowe. Odmierzacz o nr fabr. (...) posiadał osiem czujników objętości z przeznaczeniem do wydawania różnego rodzaju paliwa (oleje napędowe, benzyny). Kontrola wykazała, że odmierzacz ten posiadał świadectwo legalizacji ponownej ważne do dnia 30 kwietnia 2018 r. Ponadto, wskazania czujnika objętości nr fabr. (...) odmierzacza nr fab. (...) (dotyczące oleju napędowego) nie mieściły się w granicy dopuszczalnego błędu. Podczas kontroli nie zabezpieczono przyrządu pomiarowego lecz poinformowano Koncesjonariusza, że do czasu usunięcia usterki i ponownej legalizacji nie należy stosować ww. odmierzacza.
Wobec powyższego należy stwierdzić, iż wykonywanie przez Koncesjonariusza działalności gospodarczej w zakresie obrotu paliwami ciekłymi przy wykorzystywaniu odmierzacza paliw ciekłych zainstalowanego na stacji paliw ciekłych, o numerze fabrycznym (...) (nr czujnika objętości (...)), niespełniającego wymagań ustawy o miarach oraz rozporządzenia w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać instalacje pomiarowe, wypełnia dyspozycję art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy - Prawo energetyczne.
Sąd orzekający w niniejszym składzie, podziela stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 6 października 2011 r. (sygn. akt III SK 18/11) zgodnie z którym: „przepis art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy – Prawo energetyczne uznaje za czyn podlegający karze pieniężnej zachowanie przedsiębiorstwa energetycznego polegające na nieprzestrzeganiu przez koncesjonariusza obowiązków wynikających z koncesji. Słowo "wynikać" oznacza zaś, że coś wypływa jako wniosek (konkluzja) z czegoś innego. Skoro zatem podstawę do nałożenia kary pieniężnej z art. 56 ust. 1 pkt 12 Prawa energetycznego stanowi nieprzestrzeganie tylko takich obowiązków, które wynikają z koncesji, to decyzja o jej udzieleniu musi być autonomicznym źródłem przedmiotowych obowiązków(…). Obowiązkiem wynikającym z koncesji w rozumieniu art. 56 ust. 1 pkt 12 Prawa energetycznego może być obowiązek zawarty w decyzji o jej udzieleniu, który konkretyzuje wobec indywidualnego koncesjonariusza wykonywanie przez niego działalności koncesjonowanej w sposób bardziej szczegółowy, niż wynika to z obowiązujących w danej dziedzinie uregulowań.”
Na marginesie warto dodać, że w przedmiotowej sprawie brak jest podstaw do odstąpienia od wymierzenia kary pieniężnej, przewidzianego w art. 56 ust. 6a - ustawy Prawo energetyczne. Niewątpliwie doszło do naruszenia warunków koncesji, dlatego art. 56 ust. 1 pkt 12 p.e. stanowi właściwą podstawę prawną do wymierzenia powodowi kary pieniężnej.
Trzeba przy tym wskazać, że Powód jest przedsiębiorca, wobec tego obejmuje go podwyższony miernik staranności, zwiększone oczekiwania względem wiedzy, umiejętności. Przede wszystkim jest on zobowiązany do zachowania szczególnej staranności przy wykonywaniu działalności koncesjonowanej. Należy przez to także rozumieć znajomość obowiązujących przepisów prawa.
Zdaniem Sądu, Prezes URE prawidłowo rozważył wszystkie przesłanki rzutujące na wymiar kary. Orzeczona kara w wysokości 2 000 zł pozostaje we właściwej proporcji do przychodu uzyskanego przez Powoda ((...)zł) w ostatnim roku prowadzenia działalności koncesjonowanej (2018 r.), jest również adekwatna do stopnia zawinienia i szkodliwości popełnionego czynu.
Wreszcie odnosząc się do okoliczności, które uzasadniały zmianę zaskarżonej decyzji, trzeba w pierwszej kolejności wyjaśnić, że postanowieniem z 29 września 2020 r. Sąd Rejonowy w Łodzi XIV Wydział Gospodarczy dla Spraw Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych, ogłosił upadłość A. A. (1) prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą Stacja Paliw (...) w W.. Na syndyka masy upadłości wyznaczono D. P., która w przedmiotowym postępowaniu wniosła odwołanie od decyzji Prezesa URE. Co nie pozostaje w sprawie bez znaczenia Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w prawomocnym orzeczeniu z dnia 18 kwietnia 2023 r. (k. 100 i nast.) odmówił umieszczenia wierzytelności powstałej na podstawie skarżonej decyzji na liście wierzytelności, uznając, że zgłoszeniu w postępowaniu upadłościowym podlegają wierzytelności istniejące, nie zaś przyszłe, nawet jeżeli istnieje już stosunek podstawowy, z którego wierzytelność może powstać.
W zaskarżonej decyzji, Pozwany orzekł, że to syndyk dopuścił się naruszenia warunku 2.2.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi, w konsekwencji – nałożył na syndyka karę pieniężną w oparciu o przytoczone już wyżej regulacje prawne.
Biorąc pod uwagę okoliczności sprawy i zarzuty podniesione w odwołaniu oraz stanowisko sądu upadłościowego, Sąd doszedł do przekonania, że decyzja Prezesa URE wymaga zmiany w zakresie jej pkt 1, co skutkowało nadaniu mu brzmienia: „zmienia decyzję Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 16 września 2021 roku Nr (...)w pkt 1. ten sposób, że orzeka, że przedsiębiorca A. A. (1) prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Stacja Paliw (...) w upadłości naruszyła warunek 2.2.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi udzielonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 20 lutego 2015 r. Nr (...) (z późn. zm.)poprzez korzystanie z odmierzacza paliw ciekłych niespełniającego wymagań rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać instalacje pomiarowe do ciągłego i dynamicznego pomiaru ilości cieczy innych niż woda, oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1619)”.
Zasadniczo więc, rację miał Powód, który wskazał, że nieprawidłowe było określenie, iż „ Syndyk (…) naruszył warunek 2.2.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi (…). (pkt. 1 decyzji).
W myśl bowiem art. 144 ust. 1 i 2 p.u. po ogłoszeniu upadłości postępowania sądowe, administracyjne lub sądowoadministracyjne dotyczące masy upadłości mogą być wszczęte i prowadzone wyłącznie przez syndyka albo przeciwko niemu. Postępowania te syndyk prowadzi na rzecz upadłego, lecz w imieniu własnym.
Ponadto, w myśl art. 160 p.u., w sprawach dotyczących masy upadłości syndyk dokonuje czynności w imieniu własnym na rachunek upadłego (§ 1) i syndyk nie odpowiada za zobowiązania zaciągnięte w sprawach dotyczących masy upadłości (§ 2).
Jednocześnie, stosownie do treści art. 601 p.u., po ogłoszeniu upadłości przedsiębiorca występuje w obrocie pod dotychczasową firmą z dodaniem oznaczenia "w upadłości".
Dodatkowo należy zwrócić uwagę, iż według art. 372 ust. 1 p.u. zmiany stosunków prawnych dokonane na podstawie przepisów prawa upadłościowego obowiązują upadłego i drugą stronę również po umorzeniu lub zakończeniu postępowania upadłościowego, chyba że przepisy odrębnej ustawy stanowią inaczej.
Z powyższych przepisów wynika, że stroną w znaczeniu formalnym jest syndyk (tj. po ogłoszeniu upadłości tylko syndyk może wszcząć postępowanie i tylko przeciwko syndykowi postępowanie może być wszczęte), zaś stroną w znaczeniu materialnym jest upadły (to na jego rzecz, a nie na rzecz syndyka, toczy się postępowanie; to upadły, a nie syndyk odpowiada za zobowiązania które powstają po ogłoszeniu upadłości; a zmiany stosunków prawnych odnoszą się do upadłego, a nie do syndyka).
Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane w orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 16.01.2009 r. (III CSK 244/08). Sąd Najwyższy zauważył, że: „świadczenia dochodzone przez syndyka lub przeciwko niemu podlegają zasądzeniu na rzecz lub od upadłego; podstawienie procesowe syndyka w miejsce upadłego jest podstawieniem bezwzględnym, przy którym legitymację procesową ma tylko podmiot podstawiony; brak legitymacji formalnej upadłego nie jest równoznaczny z brakiem po jego stronie zdolności prawnej, tj. zdolności bycia podmiotem praw i obowiązków” (podobnie np: wyrok SN z 7.10.2004 r. IV CK 86/04; postanowienie SN z dnia 21.07.2011 r. V CZ 37/11).
Odnosząc powyższe do realiów niniejszej sprawy wskazać należy, że stroną w znaczeniu formalnym jest Syndyk masy upadłości Pani A. A. (1) prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Stacja Paliw (...)w upadłości, zaś stroną w znaczeniu materialnym jest Pani A. A. (1) prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Stacja Paliw (...) w upadłości.
W konsekwencji, to przecież przedsiębiorca - Pani A. A. (1) prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Stacja Paliw (...)w upadłości, naruszyła warunek 2.2.1. posiadanej koncesji na obrót paliwami ciekłymi.
Wobec powyższego, zmianie musiał ulec również punkt 2. zaskarżonego rozstrzygnięcia, który otrzymał brzmienie: „zmienia decyzję Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 16 września 2021 roku Nr (...) w pkt 2 ten sposób, że za działania opisane w pkt 1 decyzji wymierza przedsiębiorcy A. A. (1) karę pieniężną w wysokości 2000 zł (dwa tysiące złotych)”.
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 479 53 § 2 k.p.c. Sąd zmienił punkt 1 i 2 zaskarżonej decyzji oraz oddalił odwołanie w pozostałym zakresie na podstawie art. 479 47 § 1 k.p.c.
W ocenie Sądu, okoliczności niniejszej sprawy uzasadniały wzajemne zniesienie między stronami kosztów zastępstwa procesowego, o czym Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c.
SSO Dariusz Dąbrowski
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Dariusz Dąbrowski
Data wytworzenia informacji: