XVII AmE 149/22 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Warszawie z 2023-01-20
Sygn. akt XVII AmE 149/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 20 stycznia 2023 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:
Przewodniczący – |
Sędzia SO Małgorzata Brzozowska |
Protokolant – |
stażysta Dominika Zajdowska |
po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2023 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy z odwołania (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.
przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki
o wymierzenie kary pieniężnej
na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 30 grudnia 2020 r. znak: (...)
oddala odwołanie.
SSO Małgorzata Brzozowska
Sygn. akt XVII AmE 149/22
UZASADNIENIE
wyroku z dnia 20 stycznia 2023 r.
Decyzją z dnia 30 grudnia 2020 r. znak (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki działając na podstawie art. 35 ust. 1 pkt 1 i art. 36 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 2167, ze zm.), w związku z art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 264, ze zm.) oraz z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 833, ze zm.) a także żart. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256, ze zm.), orzekł że:
1) przedsiębiorca: (...) S.A. z siedzibą w W., nie wywiązał się za rok 2015 z określonego wart. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki świadectwa efektywności energetycznej, o którym mowa w art. 21 ust. 1 ustawy, w terminie określonym wart. 27 ust. 3 ustawy lub uiszczenia opłaty zastępczej w terminie określonym wart. 12 ust. 6 tej ustawy, obliczonej w sposób określony w art. 12 ust. 5 ustawy,
2) za zachowanie opisane w punkcie pierwszym wymierzył przedsiębiorcy: (...) S.A. z siedzibą w W., karę pieniężną w kwocie 583 375,94 zł (słownie: pięćset osiemdziesiąt trzy tysiące trzysta siedemdziesiąt pięć złotych, dziewięćdziesiąt cztery grosze), tj. w wysokości (...)% przychodu osiągniętego przez tego przedsiębiorcę w 2019 r.
Odwołanie od decyzji wniosła (...) S.A. zarzucając naruszenie następujących przepisów:
1) postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy art. 7 w zw. z art. 77 § 1 i art. 107 § 3 kpa - poprzez nierozpoznanie w sposób wyczerpujący materiału dowodowego, tj.:
- dokonanie błędnej oceny wyjaśnień (...) S.A. w piśmie z dnia 12 listopada 2020 r. i ustalenie, że (...) S.A. wskutek nie zachowania należytej staranności ponosi odpowiedzialność za niedopełnienie obowiązku uzyskania i przedstawiania do umorzenia świadectw efektywności energetycznej, lub uiszczenia opłaty zastępczej w sytuacji, gdy w z dowodu tego wynika, iż świetle swej najlepszej wiedzy i przy dochowaniu należytej staranności (...) S.A. dopełnił obowiązku uiszczenia opłaty zastępczej w odmiennie obliczonej wysokości wyłącznie z uwagi na nowe i niejasne jeszcze przepisy, a w konsekwencji w sytuacji braku świadomości o naruszeniu prawa nie mógł zapłacić opłaty w należnej wysokości;
- pominięcie faktu, że z uwagi na brak zamiaru (...) S.A.tj. nieumyślność niedopełnienia obowiązku w związku z niejasnością nowych przepisów, a także powszechność tego błędu wśród innych przedsiębiorców w okresie, którego dotyczy nałożona kara, należy uznać, że waga naruszenia prawa jest znikoma i w konsekwencji błędne ustalenie, że społeczna szkodliwość czynu jest znaczna
2) przepisów prawa materialnego:
a. art. 35 ust. 1 u stawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej w zw. z art. 189f § 1 pkt 1 k.p.a. - poprzez ich niezastosowanie w sytuacji, gdy istniały podstawy do odstąpienia lub nałożenia kary, skoro waga naruszenia prawa jest znikoma, a strona zaprzestała naruszenia prawa, ponieważ zaoferowała zaliczenie nadpłaty na poczet kary, a także wg swojej najlepszej wiedzy uiściła opłatę w należnej wysokości,
b. art. 35 ust. 1 w zw. art. 36 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej - poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i zastosowanie zbyt wysokiego wymiaru kary, gdy z uwagi na wypełnienie się przesłanek wymienionych w tych przepisach z uwagi na niewielką wagę i brak zamiaru naruszenia prawa, a także dopełniania w przeszłości obowiązku przedstawiania do umorzenia świadectw różnego rodzaju lub uiszczenia opłaty zastępczej, tzn. tego samego rodzaju, w następstwie którego ma być nałożona kara zasadnym jest znaczne miarkowanie kary, a tym samym nałożenie kary o charakterze inkwizycyjnym.
Wobec powyższe spółka wniosła o:
1) zmianę zaskarżonej decyzji poprzez stwierdzenie przez Sąd wystąpienia okoliczności
pozytywnych wskazanych w art. 187f kodeksu postępowania administracyjnego i odstąpienie od wymierzenia kary;
2) zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
ewentualnie o:
1) zmianę zaskarżonej poprzez wymierzenie kary pieniężnej w wysokości 0,001 % przychodu powoda osiągniętego przez jego przedsiębiorstwo w 2019 r.
2) zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
Decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 10 sierpnia 2012 r. znak: (...) została udzielona (...) S.A. z siedzibą w W. koncesja na obrót energią elektryczną na okres od dnia 11 września 2013 r. do dnia 11 września 2023 r.
Decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 31 sierpnia 2012 r. znak: (...) została udzielona (...) S.A. z siedzibą w W. koncesja na obrót paliwami gazowymi na okres od dnia 01 października 2012 r. r. do dnia 01 października 2022 r.
Dowód: okoliczności bezsporne
Pismem z dnia 31 maja 2017 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wezwał (...) S.A. do przedstawienia informacji dotyczącej dokonanej w okresie od dnia 01 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015r. sprzedaży energii elektrycznej, ciepła lub gazu ziemnego oraz realizacji obowiązków w zakresie uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia lub świadectw pochodzenia biogazu rolniczego, świadectw pochodzenia z kogeneracji oraz świadectw efektywności energetycznej, względnie uiszczenia opłaty zastępczej.
Dowód: wezwanie z dnia 31 maja 2017 r. k. 1-20 akt administracyjnych
Pismem z dnia 11 sierpnia 2017 r. (...) S.A. udzielił wymaganych informacji wskazując, że:
- całkowita sprzedaż energii elektrycznej w 2015 r. wyniosła(...), w tym do odbiorców końcowych (...),
- całkowita sprzedaż gazu ziemnego w 2015 r. wyniosła (...), w tym do odbiorców końcowych (...).
Informacja o zakresie sprzedaży energii elektrycznej została skorygowana pismem z dnia 06 lutego 2020 r.
Przychód spółki ze sprzedaży energii elektrycznej w roku 2015 r. wyniósł (...) zł, w tym do wszystkich odbiorców końcowych (...) zł.
Przychód spółki ze sprzedaży gazu ziemnego w roku 2015 r. wyniósł (...) zł, w tym do wszystkich odbiorców końcowych (...) zł.
Dowód: pismo z dnia 11 sierpnia 2017 r. k. 23 akt administracyjnych,
informacja o sprzedaży energii elektrycznej k. 24-36 akt administracyjnych,
informacja o sprzedaży gazu ziemnego k. 37-41 akt administracyjnych,
pismo z dnia 06 lutego 2020 r. z załącznikami k. 43-57 akt administracyjnych,
pismo wyjaśniające z dnia 15 września 2020 r. wraz z załącznikami k. 58-78 akt administracyjnych
(...) S.A. pismem w dniu 31 marca 2016 r. uiściła na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej kwotę (...) zł tytułem opłaty zastępczej za rok 2015 r.
Dowód: potwierdzenie wykonanie przelewu k. 79 akt administracyjnych
Pismem z dnia 12 października 2020 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki zawiadomił (...) S.A.o wszczęciu postepowania w sprawie wymierzenia kary pieniężnej.
W treści pisma poinformowano spółkę, że uwzględniając przychód ze sprzedaży do odbiorców końcowych energii elektrycznej i gazu ziemnego w łącznej wysokości (...) zł, przedsiębiorca był obowiązany do uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw efektywności energetycznej na ilość energii pierwotnej odpowiadającą 1 157740 toe lub uiszczenia opłaty zastępczej w wysokości 1.157.739,75 zł.
Dowód: pismo z dnia 12 października 2020 r. k. 80-81 akt administracyjnych
Pismem z dnia 12 listopada 2020 r. (...) S.A. wskazała, że uiszczona kwota opłaty zastępczej była wynikiem przyjęcia kalkulacji kwoty przychodu pomniejszonej o przychody ze sprzedaży energii elektrycznej do podmiotów objętych statusem odbiorcy przemysłowego, zgodnie z definicją ustawy o odnawialnych źródłach energii z dnia 20 lutego 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 478) oraz ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2019 r., poz. 755 ze zm.).
W treści pisma spółka wskazała, że (...) S.A. w roku 2011 dokonała nadpłaty tytułem obowiązku umorzenia świadectw pochodzenia energii odnawialnej, w kwocie (...) zł netto (szczegółowo opisane w piśmie L.dz. 719/2014 z dnia 14 listopada 2014 oraz innych) . Do dnia dzisiejszego ta nadpłata nie została nam zwrócona”.
Dowód: pismo z dnia 12 listopada 2020 r. k. 85-87
Przychód (...) S.A. w 2019 r. wyniósł (...)zł.
Dowód: rachunek zysków i strat k. 96-100 akt administracyjnych,
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o twierdzenia przedstawione w decyzji Prezes Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 30 grudnia 2020 r. w zakresie odnoszącym się do posiadanej przez (...) S.A. koncesji na obrót energią elektryczną i paliwami gazowymi. Informacje te nie były kwestionowane przez stronę przeciwną. W pozostałym zakresie Sąd oparł się na dokumentach zgromadzonych w aktach administracyjnych, mając na uwadze normę art. 229 i 230 k.p.c.
W piśmie z dnia 16 listopada 2022 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki powołał się na komunikat „Informacja Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki nr 8/2014 w sprawie realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 12 ustawy o efektywności energetycznej za rok 2013 r.” oraz „Informacja w sprawie zasad realizacji obowiązku pozyskania i umorzenia świadectw efektywności energetycznej lub wniesienia opłaty zastępczej za rok 2013” wskazując adresy stron internetowych, na których zostały zamieszczone te informacje (k. 89v-90). Wydruki tych informacji zostały załączone do akt sprawy (k. 111-127), o czym przewodnicząca poinformowała pełnomocników stron w toku rozprawy jaka odbyła się w dniu 12 stycznia 2023 r. k. 132 (00:10:35).
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
W sprawie zastosowanie miała ustawa o efektywności energetycznej z dnia 15 kwietnia 2011 r. (Dz.U. Nr 94, poz. 551). Akt ten obowiązywał do dnia 30 września 2016 r. i uchylony został ustawą o efektywności energetycznej z dnia 20 maja 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 831). Zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy nowelizującej do wykonania i rozliczenia wykonania obowiązku, o którym mowa w art. 12 ust. 1 i art. 23 ust. 3 ustawy uchylanej za okres przed dniem wejścia w życie ustawy, oraz w zakresie kar pieniężnych za niedopełnienie tego obowiązku, stosuje się przepisy dotychczasowe. Oznacza to, że do oceny stanu faktycznego należało odwołać się do:
- art. 12 ust. 1 ustawy uchylonej (dalej też ustawa o efektywności energetycznej oraz ustawa) -przedsiębiorstwo energetyczne (…) jest obowiązane uzyskać i przedstawić do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki świadectwo efektywności energetycznej, o którym mowa w art. 21 ust. 1, lub uiścić opłatę zastępczą, obliczoną w sposób określony w ust. 5,
- art. 35 1. ustawy - Prezes URE nakłada na przedsiębiorstwo energetyczne (…) w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% przychodu osiągniętego w roku podatkowym poprzedzającym rok nałożenia kary, jeżeli podmiot ten nie dopełnia obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectwa efektywności energetycznej lub nie uiszcza opłaty zastępczej, o których mowa w art. 12 ust. 1,
- art. 36 ustawy - przy ustalaniu wysokości kar pieniężnych należy uwzględnić w szczególności stopień oraz okoliczności naruszenia przepisów ustawy.
Uwzględniając treść zarzutów odwołania Sąd uznał, że w sprawie bezsporna była okoliczność nieprawidłowego obliczenia wysokości opłaty zastępczej. Jak wynikało z wypełnionej przez odwołującego ankiety w 2015 r. spółka dokonała sprzedaży energii elektrycznej w ilości (...) MWh ( vide k. 24 akt administracyjnych) oraz gazu ziemnego w ilości (...)( vide k. 37 akt administracyjnych), uzyskując z tego tytułu łączny przychód w wysokości (...) zł. Z kolei w myśl rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie sposobu obliczania ilości energii pierwotnej odpowiadającej wartości świadectwa efektywności energetycznej oraz wysokości jednostkowej opłaty zastępczej z dnia 4 września 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 1039) wskaźnik procentowy służący do obliczenia energii pierwotnej odpowiadającej wartości świadectwa efektywności energetycznej w 2015 r. wynosił 1,5 % (§ 2 ust. 3 pkt 3 rozporządzenia). Uwzględniając powyższe, oraz wytyczne art. 12 ust. 4 i 5 ustawy, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki obliczył, że przedsiębiorca obowiązany był do dnia 31 marca 2016 r. przedstawić do umorzenia świadectwa efektywności energetycznej w ilości 1.157,740 toe lub uiszczenia opłaty zastępczej w wysokości 1.157.739,75 zł. Poza sporem było nadto, że odwołująca spółka celem wywiązania się z obowiązków ustawowych uiściła w dniu 31 marca 206 r. opłatę zastępczą w mniejszej wysokości tj. w kwocie 691.039,00 zł.
Przedmiot konfliktu koncentrował się na:
- nieuwzględnieniu przez Prezesa Urzędu, że błędne obliczenie przez spółkę wysokości opłaty zastępczej było wynikiem nieprawidłowej interpretacji nowych i niejasnych przepisów w tym zakresie,
- niezastosowaniu normy art. 189f § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (DZ. U. 2018, poz. 2096 ze zm., dalej też k.p.a.), w sytuacji gdy istniały podstawy do odstąpienia od wymierzenia kary,
- nałożeniu kary na zbyt wysokim poziomie.
Poniżej Sąd przedstawia swoje stanowisko, co do każdej z wyżej wymienionych okoliczności.
Odpowiedzialność za niedopełnianie obowiązków określonych w art. 12 ustawy o efektywności energetycznej ma charakter odpowiedzialności obiektywnej. Oznacza to, że dla nałożenia kary wystarczy stwierdzenie stanu niezgodności zachowania adresata z treścią normy. Natomiast dopiero gdy dochodzi do nałożenia kary pieniężnej, konieczne jest uwzględnienie różnego rodzaju elementów o charakterze subiektywnym, składających się na podmiotową stronę odpowiedzialności zagrożonej dolegliwymi karami pieniężnymi (art. 35 ustawy). Dlatego też Prezes Urzędu słusznie uznał, że sama okoliczność uiszczenia opłaty zastępczej w zaniżonej wysokości sanowi asumpt do nałożenia kary. Okoliczność ta była zresztą bezsporna, a odwołująca argumentację dotyczącą okoliczności błędnego naliczenia opłaty zastępczej oraz rodzaju winy powołała jedynie w odniesieniu do przesłanek warunkujących wysokość kary oraz możliwości odstąpienia od jej wymierzenia ( vide k. 14).
Niezależnie od przedstawionej poniżej oceny okoliczności wpływających na błędne określenie wysokości opłaty zastępczej, Sąd wskazuje że podniesiony w tym zakresie zarzut naruszenia art. 7, 77 § 1 i art. 107 § 3 k.p.a. nie miał wpływu na wydanie rozstrzygnięcia. Oczywiście nie ulega wątpliwości, że organ administracyjny przed wydaniem decyzji powinien w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzeć cały materiał dowodowy. Zaniechanie tym obowiązkom mogłoby mieć jednak wpływ na wynik postępowania sądowego tylko o tyle, o ile prowadziłoby do uchylenia zaskarżonej decyzji. Natomiast uchylenie decyzji w całości lub w części następuje wyjątkowo. Co do zasady dotyczy to sytuacji, w których występuje istotna wadliwość decyzji, która w postępowaniu administracyjnym uzasadniałaby stwierdzenie jej nieważności ( zob. wyrok Sądu Najwyższego z 29 maja 1991 r., sygn. akt III CRN 120/91, opubl. OSNCP 1992, Nr 5, poz. 87; postanowienie Sądu Najwyższego z 11 sierpnia 1999 r., sygn. akt I CKN 351/99, opubl. OSNC 2000, Nr 3, poz. 47). Uchylenie decyzji w całości powinno zatem nastąpić wówczas, gdy wydanie jej nastąpiło bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa materialnego, jak i również wtedy, gdy została ona skierowana do podmiotu niebędącego stroną w sprawie, a także gdy dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną. Podstawą do uchylenia decyzji Prezesa Urzędu jest także potrzeba dokonania w całości niezbędnych dla rozstrzygnięcia sprawy ustaleń ( zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 sierpnia 2009 r., sygn. akt III SK 5/09, opubl. LEX nr 794890). Jeżeli nie zachodzą wskazane podstawy do uchylenia decyzji, to Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów obowiązany jest na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego dokonać własnych ustaleń faktycznych i prawnych. Przede wszystkim Sąd nie ogranicza się jedynie do sprawdzenia prawidłowości postępowania administracyjnego. Przed sądem powszechnym sprawa rozpoznawana jest według reguł kontradyktoryjnego postępowania cywilnego, a przedmiotem nie jest kontrola legalności decyzji administracyjnej, jak to ma miejsce przed sądem administracyjnym. Celem postępowania sądowego jest więc merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy, której przedmiotem jest spór między stronami powstający dopiero po wydaniu decyzji przez Prezesa Urzędu. Do Sądu ostatecznie należy zastosowanie odpowiedniej normy prawa materialnego, na podstawie wyjaśnienia podstawy faktycznej, obejmującej wszystkie elementy faktyczne przewidziane w hipotezie tej normy (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 2021 r., sygn. akt I NSKP 7/21, opubl. Lex nr 3225327).
Natomiast oceniając, czy okoliczności związane z naliczeniem opłaty mogły mieć wpływ na określenie wysokości kary (art. 36 ustawy nakazujący uwzględnić okoliczności naruszenia przepisów) lub odstąpienie od jej wymierzenia (art. 189f k.p.a.), Sąd nie przychylił się do argumentów odwołującej. Co prawda z konstrukcji odpowiedzialności za naruszenie przepisów ustawy o efektywności energetycznej jako odpowiedzialności o charakterze obiektywnym można wyprowadzić wniosek, iż na przedsiębiorstwo energetyczne nie można nałożyć kary pieniężnej, jeżeli naruszenie obowiązków wynikających z prawa nie stanowi rezultatu jego zachowania (polegającego na działaniu bądź zaniechaniu), lecz jest sutkiem niezależnych od niego, a więc pozostających poza jego kontrolą okoliczności o charakterze zewnętrznym, uniemożliwiających nie tyle przypisanie takiemu przedsiębiorstwu winy (umyślnej lub nieumyślnej), jakkolwiek nie mamy do czynienia z taką sytuacją na gruncie omawianej sprawy ( por. co do możliwości wyłączenia odpowiedzialności wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 2010 r., sygn. akt III SK 21/10, Legalis nr 414134).
Jak to już wskazano na wstępie tej części rozważań, spółka powołała się na brak jasności przepisów dotyczących określenia opłaty zastępczej. Mająca w sprawie zastosowanie ustawa o efektywności energetycznej z dnia 15 kwietnia 2011 r. (Dz.U. Nr 94, poz. 551) weszła w życie w dniu 11 sierpnia 2011 r. Stanowiący podstawę obliczenia opłaty zastępczej przepis art. 12 ustawy podlegał nieznacznej nowelizacji w 2015 r. w zakresie odnoszącym się do publikatora ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych . Zmiana ta nie miała żadnego znaczenia w rozpoznawanej sprawie. Oznacza to, że od dnia wejścia w życie ustawy sposób obliczenia opłaty zastępczej nie uległ zmianie. Natomiast zdaniem odwołującej spółki błędne naliczenie tej opłaty za rok 2015 r. było wynikiem pomniejszenia kwoty przychodu ze sprzedaży energii elektrycznej do podmiotów objętych statusem odbiorcy przemysłowego na skutek wprowadzenia nowych regulacji prawnych. W piśmie z dnia 12 listopada 2020 r. ( vide k. 85-87 akt administracyjnych) wskazywała, że w 2015 r. weszły w życie nowe regulacje, które nakładały na odbiorców przemysłowych obowiązek umarzania świadectw pochodzenia energii ze źródeł odnawialnych i z kogeneracji. Dlatego odwołująca przyjęła, że nie było podstaw umarzania świadectw efektywności energetycznej w imieniu tych odbiorców, gdyż odbiorcy ci powinni dokonać tego samodzielnie. Odnosząc się do tych argumentów Sąd wyjaśnia, że przepisy ustawy o odnawialnych źródłach energii z dnia 20 lutego 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 478) oraz ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2019 r., poz. 755 ze zm.) miały odrębne, szczególne uregulowania w tym zakresie. Kolejno w art. 188 i art. 9a przywołane ustawy regulowały, iż w 2015 r. uzyskać i przedstawić do umorzenia Prezesowi URE właściwe świadectwo pochodzenia obowiązany jest m.in. (i) odbiorca przemysłowy, który w roku kalendarzowym poprzedzającym rok realizacji obowiązku zużył nie mniej niż 100 GWh energii elektrycznej, a także złożył oświadczenie, o którym mowa w ust. 4 art. 188/ust. 3 art. 9a, (ii) przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania energii elektrycznej lub obrotu tą energią i sprzedające tę energię odbiorcom końcowym niebędącym odbiorcami przemysłowymi oraz (iii) odbiorca końcowy inny niż odbiorca przemysłowy (…). Natomiast obowiązujący spółkę przepis art. 12 ust. 2 ustawy o efektywności energetycznej nie zawierał takiego rozróżnienia na odbiorcę przemysłowego oraz przedsiębiorstwo energetyczne. Obowiązek uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectwa efektywności energetycznej spoczywał (poza wyjątkiem dotyczącym odbiorców końcowych będących członkami giełdy towarowej oraz towarowych domów maklerskich i domów maklerskich) każde przedsiębiorstwo energetyczne sprzedające energię elektryczną, ciepło lub gaz ziemny odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z treści przywołanego przepisu w żaden sposób nie można wyinterpretować, że obowiązek taki spoczywał także na odbiorcach przemysłowych, a w konsekwencji że przedsiębiorstwo energetyczne przy obliczaniu opłaty zastępczej uprawnione było odjąć z przychodów te, odnoszące się do sprzedaży energii tym odbiorcom przemysłowych. Pomniejszenia kwoty przychodu ze sprzedaży zostały wyszczególnione w ust. 4 art. 12 ustawy, a formuła tego przepisu wskazuje, że mamy do czynienia z katalogiem zamkniętym. Przywołane w odwołaniu ustępy 4 i 5 art. 12 ustawy także nie pozostają ze sobą w sprzeczności. W ust. 4 wskazano m.in., że kwotę przychodu pomniejsza się o (i) koszt uzyskania świadectw efektywności energetycznej przedstawionych przez przedsiębiorstwo energetyczne do umorzenia lub wartość uiszczonej przez to przedsiębiorstwo opłaty zastępczej oraz (ii) kwotę przychodu ze sprzedaży energii elektrycznej odbiorcy końcowemu. Natomiast w ust. 5 określono, że obliczając opłatę zastępczą uwzględnia się m.in. ilość energii pierwotnej, wyrażoną w tonach oleju ekwiwalentnego, równą różnicy między ilością energii pierwotnej wynikającą z obowiązku określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 15 i ilością energii pierwotnej wynikającą ze świadectw efektywności energetycznej umorzonych przedsiębiorstwu energetycznemu, odbiorcy końcowemu oraz towarowemu domowi maklerskiemu lub domowi maklerskiem.
Ponadto przywołane przepisy w żaden sposób nie odwołują się do odbiorców przemysłowych. Wykluczona jest więc wykładnia, że z przychodów ze sprzedaży energii należy odliczyć te dotyczące odbiorców przemysłowych, tak jak to ma miejsce w przypadku odbiorców końcowych. Ustawa w art. 3 pkt 6) w odniesieniu do pojęcia odbiorcy końcowego odwołała się do art. 3 pkt 13a ustawy Prawo energetyczne , która to ustawa (wersja obowiązująca w okresie od 11 września 2013 r. do 04 maja 2015 r.) zawierała w art. 3 pkt 20e także odrębną definicję odbiorcy przemysłowego. Wskazuje to, że ustawodawca odmienne traktował te dwa podmioty, określając w stosunku do nich inne prawa i obowiązki. Zupełnie nie uprawnione jest zatem powoływanie przez odwołującą argumentum a simile. Takiego wnioskowania nie uzasadnia ani podobieństwo instytucji, ani cele regulacji.
Jak wynika z twierdzeń Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki przedsiębiorstwa energetyczne zostały pouczone o sposobie realizacji nałożonych nań obowiązków. W dniu 26 lutego 2014 r. została opublikowana „ Informacja Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki nr 8/2014 w sprawie realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 12 ustawy o efektywności energetycznej za rok 2013 r.”, a w dniu 20 marca 2014 r. „ Informacja w sprawie zasad realizacji obowiązku pozyskania i umorzenia świadectw efektywności energetycznej lub wniesienia opłaty zastępczej za rok 2013”. W piśmie strony wskazano skazując adresy stron internetowych, na których zostały zamieszczone te informacje (k. 89v-90). D czasu zmiany regulacji, a więc także w 2015 r., obowiązywała interpretacja art. 12 ustawy o efektywności energetycznej przedstawiona w tych komunikatach.
Przechodząc do zarzutu naruszenia art. 35 ust. 1 ustawy o efektywności energetycznej w zw. z art. 189f § 1 pkt 1 k.p.a., Sąd nie znalazł także podstaw dla uwzględnieni argumentów odwołującej przemawiających za odstąpieniem od wymierzenia kary.
Omawiana ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej nie przewidywała możliwości odstąpienia od wymierzenia kary pieniężnej nakładanej na podstawie art. 35 ustawy. Uwzględniając, iż w jej treści brak odesłania do innych przepisów (w tym art. 56a ustawy Prawo energetyczne ) przyjmuje zatem się, że przedmiotowa ustawa zawiera kompleksowe regulacje w zakresie zasad nakładania kary. W konsekwencji, jako że ustawa nie regulowała zasad odstąpienia od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej lub udzielenia pouczenia, uzasadnia to na mocy art. 189a § 2 pkt 2 k.p.a. odwołanie do regulacji art. 189f k.p.a. Zgodnie z treścią drugiego ze wskazanych przepisów organ administracji publicznej, w drodze decyzji, odstępuje od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu, jeżeli:
1) waga naruszenia prawa jest znikoma, a strona zaprzestała naruszania prawa, lub
2) za to samo zachowanie prawomocną decyzją na stronę została uprzednio nałożona administracyjna kara pieniężna przez inny uprawniony organ administracji publicznej lub strona została prawomocnie ukarana za wykroczenie lub wykroczenie skarbowe, lub prawomocnie skazana za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe i uprzednia kara spełnia cele, dla których miałaby być nałożona administracyjna kara pieniężna.
Stan faktyczny rozpoznawanej sprawie wskazuje, że ewentualnie znaleźć mógł zastosowanie jedynie pkt 1 w/w przepisu.
Obie wskazane w pkt 1 art. 189f k.p.a. przesłanki tj. znikoma waga naruszenia prawa i zaprzestanie naruszania prawa muszą być spełnione łączenie ( zob. np. A. Wróbel (w:) M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz, A. Wróbel, Komentarz aktualizowany do Kodeksu postępowania administracyjnego, LEX/el. 2022, art. 189(f). P. Przybysz (w:) Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, wyd. XIII, Warszawa 2021, wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 2 grudnia 2021 r., sygn. akt III SA/Gd 160/21, LEX nr 3281991 oraz Wyrok SOKIK w Warszawie z 14 grudnia 2021 r.,sygn. akt XVII AmE 131/20, LEX nr 3342856).
W doktrynie powszechnie przyjmuje się, że zaprzestanie naruszenia jest możliwe w odniesieniu do tzw. deliktów wieloczynowych, deliktów trwałych oraz deliktów popełnianych z zaniechania.
Sąd w składzie orzekającym w niniejszej sprawie wyraża pogląd, że uiszczenie opłaty zastępczej po terminie stanowi zaprzestanie naruszenia. Naruszenie prawa w kontekście rozpoznawanej sprawy w istocie polega bowiem na nieuiszczeniu wymaganej opłaty w terminie. Sama ta okoliczność stanowi niedopełnienie obowiązku jako przesłanka nałożenia kary pieniężnej na podstawie art. 35 ustawy o efektywności energetycznej . Dlatego też ewentualne uiszczenie opłaty zastępczej po terminie nie może być uznane za wykonanie obowiązku ustawowego i nie może prowadzić do uwolnienia się tym samym od odpowiedzialności publicznoprawnej. Nie oznacza to jednak, że upływ terminu ustawowego do uiszczenia tej opłaty niweczy możliwość zastosowania instytucji odstąpienia od wymierzenia kary. Uiszczenie opłaty zastępczej po terminie należy potraktować jako zaprzestanie naruszenia prawa. Aby spełniła się przesłanka zaprzestania naruszenia wystarczającym jest bowiem zaniechanie naruszenia prawa ( por. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 października 2019 r. sygn. akt IV SA/Wa 1081/19, opubl. Legalis nr 2359283, z dnia 28 stycznia 2020 r. sygn. akt IV SA/Wa 2632/19, opubl. Legalis nr 2393843, zob. również wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 7 września 2016 r. sygn. akt VI ACa 974/15, opubl. LEX nr 2151509 i z dnia 21 września 2016 r. sygn. akt VI ACa 842/15, opubl. LEX nr 2166521 ). Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia z dnia 6 lutego 2018 r. sygn. akt III SK 7/17 ( opubl. Legalis nr 924690) wydanym na gruncie art. 9a i 56 ust. 6a ustawy Prawo energetyczne przedsiębiorca, który nie uiścił opłaty zastępczej w terminie, lecz uczynił to po upływie terminu ustawowego, może być uznany za przedsiębiorcę, który zrealizował obowiązek, co kolei może upoważniać Prezesa Urzędu do odstąpienia od wymierzenia przedsiębiorcy kary pieniężnej. Odmienna interpretacja, że zrealizowanie obowiązku uiszczenia opłaty zastępczej jest możliwe i dopuszczalne jedynie w terminie ustawowym, oznaczałaby pozbawienie przesłanki zrealizowania obowiązku jako podstawy do odstąpienia od wymierzenia kary pieniężnej za niedopełnienie obowiązku ustawowego. Podobnie Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 października 2014 r. sygn. akt III SK 47/13 ( opubl. Legalis nr 1086887) wyjaśnił, że zmiana zachowania przedsiębiorstwa energetycznego pozwalająca na odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej, może polegać na zaprzestaniu dalszego naruszania norm, a zatem na zmianie postępowania, w wyniku której zachowanie przedsiębiorstwa, które do tej pory było niezgodne z prawem, przestaje już być z nim sprzeczne. (…) Dotyczy to także naruszeń polegających na niewykonaniu obowiązku określonego zachowania o charakterze jednorazowym bądź terminowym.
Okoliczności sprawy nie dają podstaw do przyjęcia, że po stronie odwołującej spółki doszło do takiego zaprzestania naruszenia prawa. Nie zostało wykazane, aby strona dokonała uiszczenia brakującej części opłaty zastępczej. Sąd przychylając się do stanowiska Prezesa Urzędu stwierdził, że za takie nie może być uznane powołanie się na istniejącą nadwyżkę względem Urzędu Regulacji Energetyki. Przede wszystkim okoliczność rzeczonej nadpłaty w wysokości (...) zł w żaden sposób nie została wykazana, ani nie wynika z przedstawionych sądowi akt administracyjnych. Na okoliczność tą powołano się w odpowiedzi na odwołanie ( vide k. 91), a co więcej Prezes Urzędu dodatkowo zaprzeczył jakoby odwołująca spółka przedstawiła do umorzenia świadectwa pochodzenia na ilość energii elektrycznej przekraczającą wolumen energii elektrycznej, co do której należało obowiązek wykonać, a co miałoby uzasadniać wspomnianą nadpłatę ( vide k. 91v) . Jedyny dowód jakim dysponował Sąd stanowiło pismo odwołującej z dnia 14 listopada 2014 r. ( vide k. 88-90 akt administracyjnych). W ramach niniejszego postępowania nie można było jednak dokonać oceny zasadności wartości praw majątkowych umorzonych ponad obligatoryjny poziom, czy wynikającej z tego tytułu nadwyżki realizacji obowiązku umorzenia świadectw pochodzenia energii ze źródeł odnawialnych za rok 2010 r. Rację ma także Prezes Urzędu poddając w wątpliwość możliwość uznania za nadpłatę przedstawienie zbyt dużej ilości świadectw pochodzenia energii elektrycznej do umorzenia. Dodatkowo, niezależnie od powyższego, jak wynika z przywołanego pisma odwołującej, taka ewentualna nadwyżka została przedstawiona już do potrącenia z kwotami kar pieniężnych wynikającymi z opisanych w tym piśmie decyzji. Żadne dowody sprawy nie wskazują jaki skutek prawny wywołało to oświadczenie. Tym samym Sąd przychyla się do stanowiska Organu, że brak podstaw dla uznania, że w sprawie została spełniona jedna z koniecznych przesłanek określonych w art. 189f § 1 pkt 1 k.p.a. tj. zaprzestanie naruszenia.
Jak wspomniano, przesłanka zaprzestania naruszenia musi wystąpić łącznie z przesłanką znikomej wagi naruszenia prawa. Brak spełnienia chociażby jednej z nich wyklucza obowiązek zastosowania instytucji odstąpienia od wymierzenia kary. Wobec tego jedynie uzupełniająco Sąd odniesienie się także do wymogu znikomej wagi naruszenia.
Przede wszystkim wskazać należy, że przesłanka ta zaliczana jest do klauzul generalnych o dużym stopniu niedookreśloności. Ustawodawca nigdzie nie wskazał okoliczności, którymi organ powinien kierować się przy wartościowaniu stopnia klasyfikacji naruszenia prawa, który ma być "znikomy". Tym niemniej przyjąć należy, że skoro instytucja odstąpienia od ukarania stanowi wyjątek, to przesłanki jej zastosowania nie powinny być interpretowane rozszerzająco ( zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 września 2022 r. sygn. akt II GSK 744/19, opubl. Legalis nr 2752639). W orzecznictwie sądów powszechnie przyjmuje natomiast się, że:
- ocena znikomości musi być zindywidualizowana, a więc odnosząca się zarówno do sytuacji zobowiązanego podmiotu, jak i okoliczności, w których doszło do naruszenia oraz jego wagi z punktu widzenia interesu publicznego,
- oceniać należy przede wszystkim chronione prawem wartości i dobra, w odniesieniu do których rozważana jest skala ich naruszenia.
Celem art. 12 ustawy o efektywności energetycznej było stworzenie ram prawnych dla działań na rzecz poprawy efektywności energetycznej gospodarki, m.in. przez wprowadzenie mechanizmu wsparcia tych działań, co w konsekwencji miało wpłynąć na ograniczenie szkodliwego oddziaływania sektora energetycznego na środowisko. Wskazany przepis stanowił bowiem zachętę do inwestycji mających na celu zwiększenia efektywności energetycznej, w szczególności oszczędności energii. Omawiana ustawa miała zatem za zadanie ustanowienie systemu promującego i wspierającego uzyskiwanie oszczędności energii zwłaszcza na polu końcowego wykorzystania energii. Zakładaną konsekwencją ustawy było ograniczenie szkodliwego oddziaływania sektora energetycznego na środowisko oraz przyczynienie się do poprawy bezpieczeństwa energetycznego kraju. Wydawanie świadectw efektywności energetycznej miało przy tym na celu zmotywowanie podmiotów objętych zakresem regulacji, w tym w szczególności przedsiębiorstw energetycznych i odbiorców końcowych, do podjęcia działań inwestycyjnych przyspieszających osiągnięcie krajowego celu w zakresie oszczędnego gospodarowania energią oraz przyczyniających się, poprzez zmniejszenie zużycia energii, do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i innych substancji szkodliwych do atmosfery (zob. uzasadnienie projektu ustawy VI.3514, Efektywność energetyczna). Przypomnieć także należy, że ustawa o efektywności energetycznej z 2011 r. stanowiła wypełnienie postanowień dyrektywy 2006/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych oraz uchylającej dyrektywę Rady 93/76/EWG (Dz. Urz. WE L 114 z 27.04.2006, str. 64).W preambule tej dyrektywy wskazano na konieczność poprawy zabezpieczenia niezawodności dostaw energii oraz efektywności wykorzystania energii przez odbiorców końcowych co przyczynić się ma do zmniejszenia zużycia energii pierwotnej oraz do zmniejszenia emisji CO 2 i innych gazów cieplarnianych i tym samym do zapobiegania niebezpiecznym zmianom klimatycznym. Wskazano także, że poprawa efektywności wykorzystania energii umożliwi wykorzystanie potencjalnych oszczędności energii w sposób ekonomicznie efektywny. Środki poprawy efektywnego wykorzystania energii mogą prowadzić do tych oszczędności, w ten sposób wspomagając Wspólnotę w zmniejszaniu jej uzależnienia od importu energii.
Co więcej, konieczność poprawy efektywności energetycznej w kontekście zabezpieczenia niezawodności dostaw energii jest także częścią szerszego systemu bezpieczeństwa energetycznego i sanowi podstawowy cele polityki energetycznej państwa (art. 13 ustawy Prawo energetyczne )
Zaakcentować również należy, że wspominana opłata zastępcza przekazywana jest na rzecz jednej z podstawowych instytucji ochrony środowiska tj. Narodowego Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który to przeznacza środki w wysokości stanowiącej równowartość wpływów z opłaty zastępczej na realizację przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej u odbiorców końcowych.
Powyższe wskazuje, że opłata zastępcza stanowi jedną z głównych instytucji systemu efektywności wykorzystania energii i bezpieczeństwa środowiska. Z jednej strony konieczność jej uiszczenia stanowić może dla przedsiębiorstw energetycznych bodziec do wprowadzenia nowych rozwiązań służących osiągnięciu krajowego celu w zakresie oszczędnego gospodarowania energią (np. modernizacja urządzeń wytwórczych, sieci przesyłowych i dystrybucyjnych). Z drugiej strony terminowość wpłaty opłat ma kluczowe znaczenie na wypełnianie przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska zadań służących poprawie efektywności energetycznej u odbiorców końcowych (art. 12 ust. 5 ustawy). Nie ulega przy tym wątpliwości, że postęp w dziedzinie efektywności energetycznej ma charakter priorytetowy. Służyć ma realizacji nadrzędnych celów związanych z ochroną środowiska i powstrzymaniem niebezpiecznych zmian klimatycznych. Przysłużyć się może do uzyskania większej suwerenności energetycznej, poprzez uniezależnienia krajowej gospodarki od importowanych źródeł pozyskiwania energii.
Z uwagi na istotne znaczenie wymienionych powyżej wartości oraz dóbr prawnie chronionych – waga naruszenia przez skarżącą spółkę prawa nie mogła być oceniona jako znikoma. Przeciwnie, trzeba przyjąć, że w świetle okoliczności stanu faktycznego rozpatrywanej sprawy, w tym wysokości opłaty zastępczej oraz okresu opóźnienia, waga naruszenia obowiązku ustanowionego w art. 12 ustawy o efektywności energetycznej , była znacznie większa niż znikoma. Sąd uwzględnił przy tym, że przy ocenie znikomego naruszenia prawa należy też mieć na uwadze fakt, że oceniamy okoliczności dotyczące popełnienia deliktu administracyjnego przez podmiot profesjonalny – prowadzący działalność gospodarczą. W stosunku do takich podmiotów wyższe wymagania związane są z zawodowym charakterem ich działalności. Podmiot taki musi mieć świadomość obowiązków, jakie nakładają na niego przepisy prawa ( zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 września 2022 r. sygn. akt II GSK 744/19, op.cit).
W świetle zarzutów odwołania pod osąd poddano także, czy nałożona na przedsiębiorstwo kara jawi się jako zbyt wysoka.
W myśl art. 35 ustawy o efektywności energetycznej w razie nie dopełnienia obowiązku wskazanego w art. 12 ust. 1 ustawy Prezes URE nakłada na przedsiębiorstwo energetyczne (…) karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% przychodu osiągniętego w roku podatkowym poprzedzającym rok nałożenia kary. Przy ustalaniu wysokości kar pieniężnych należy uwzględnić w szczególności stopień oraz okoliczności naruszenia przepisów ustawy.
Zaskarżoną decyzją Prezes Urzędu Regulacji Energetyki nałożył na spółkę karę w wysokości 583.375,94 zł wskazując, że stanowi ona (...) % przychodu osiągniętego przez przedsiębiorcę w 2019 r. Jak wynika z załączonego do akt administracyjnych rachunku zysków i strat spółka w 2019 r. osiągnęła przychód na poziomie(...) zł. ( vide k. 96 akt administracyjnych). Rację ma przy tym odwołujący, że (...) % od tej kwoty wynosi 557.511,67 zł, a nie kwotę wskazaną w decyzji. Niemniej jednak arytmetyczne wyliczenie wskazuje, że kara w określonej w pkt 2 decyzji wysokości, mierzona do dwóch miejsc po przecinku, również stanowi (...) % uzyskanego przychodu. Organ określając jej procentową wartość dokonał jedynie zaokrąglenia tej miary. Kwota kary mieści w granicach zakreślonych art. 35 ustawy.
Jak wyjaśniono już wyżej, stopień naruszenia przepisów ustawy, uwzględniając w szczególności dobro nimi chronione, został określony jako znacznie przekraczający znikomość czynu. Sąd uwzględnił nadto wysokość brakującej opłaty zastępczej oraz okres przekroczenia terminu jej płatności. Sąd nie przychylił się przy tym do argumentów strony, że zaniechanie uiszczenie opłaty zastępczej w wymaganej prawem wysokości było wynikiem obowiązywania niejasnych przepisów. Przepisy dotyczące sposobu obliczenia opłaty zastępczej obowiązywała już od kilku lat, a nadto sposób ich wykładni został przedstawiony przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w komunikatach umieszczanych na stronach internetowych. Na interpretację tych przepisów żadnego wpływu nie miały wprowadzone w osobnych aktach prawnych nowe regulacje odnoszące się do odbiorców przemysłowych. W konsekwencji nie można przyjąć, że błędne obliczenie opłaty zastępczej nie było zawinione przez spółkę. Własna, nieuzasadniona interpretacja obowiązujących przepisów prawa, nie mogła być uznana za okoliczność łagodzącą, przemawiającą za obniżeniem kary.
W myśl przywołanego wyżej art. 12 ustawy karę pieniężną wymierza się w wysokości nie większej niż 10% przychodu osiągniętego w roku podatkowym poprzedzającym rok nałożenia kary. Określony procent dochodu stanowi kwotę graniczną nałożenia kary. Wobec jasnego i jednoznacznego sformułowania ustawowego, brak było podstaw odnoszenia wysokości tej kary do przychodu spółki w latach wcześniejszych. Zresztą nawet uwzględniając przychody spółki w 2015 r., jak tego chce odwołujący, to te wynosiły (...) zł (k. 29), a tym samy nałożona kara nie przekracza 10 % tej kwoty.
Niewątpliwie okolicznością obciążającą wpływająca na wymiar kary była także okoliczność popełnienia takiego samego deliktu za rok 2013 r. stwierdzonego prawomocną decyzją (vide k. 88v).
Ustawodawca określając w art. 35 ustawy o efektywności energetycznej jedynie górną granicę nałożenia kary pozostawił Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki pewien luz decyzyjny. To Prezes bowiem kształtuje politykę wymiaru kar wobec przedsiębiorców popełniających delikty administracyjne, znając specyfikę rynku energii i problemy tego sektora gospodarki, to Sąd jedynie wyjątkowo może w tak określoną sankcje ingerować ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2019 r., sygn. akt I NSK 95/18, opubl. system Legalis). Oznacza to, że Sąd rozpoznający odwołanie od decyzji organu, co prawda jest władny zmienić tę decyzję, jakkolwiek ku temu konieczne jest wykazanie, że pozwany organ przekroczył zasady uznania administracyjnego w stopniu uzasadniającym miarkowania kary administracyjnej. W niniejszej sprawie strona odwołująca nie sprostała w tym zakresie na spoczywającym na niej ciężarze dowodowym.
Powyżej przedstawione okoliczności prowadziły do oddalenia odwołania.
Jako że to strona odwołująca przegrała proces, obciążają ją w całości koszty procesu. Brak było zatem podstaw dla zasądzenia na jej rzecz tych kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Z kolei strona pozwana nie wnosiła o zasądzenia na swoją rzecz żadnych kosztów (pełnomocnikiem był pracownik Urzędu Regulacji Energetyki). W konsekwencji nie zachodziła konieczność wysłowienia w sentencji orzeczenia wzajemnego rozliczenia tych kosztów ( por. postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 2 marca 2012 r., I PZ 33/11, opubl. Legalis nr 490939).
03.02.2023 r.
SSO Małgorzata Brzozowska
Sygn. akt XVII AmE 149/22
ZARZĄDZENIE
(...)
03.02.2023 r.
SSO Małgorzata Brzozowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Małgorzata Brzozowska
Data wytworzenia informacji: