Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 maja 2025 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Dariusz Dąbrowski

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Iwona Hutnik

po rozpoznaniu w dniu 12 maja 2025 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania T. R.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o ustalenie solidarnej odpowiedzialności za zaległą opłatę koncesyjną i odsetki

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki

z dnia 19 marca 2024 roku nr (...)

1.  oddala odwołanie,

2.  zasądza od powoda T. R. na rzecz pozwanego Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Dariusz Dąbrowski

XVII AmE 174/24

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 19 marca 2024 r. Nr (...)na podstawie art. 116 § 1 i 2 w zw. z art. 108 § 1 i art. 107 § 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383) oraz art. 56 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 755), art. 30 ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne w zw. z art. 104 k.p.a. w wyniku przeprowadzonego postępowania, wszczętego z urzędu orzekł o solidarnej odpowiedzialności T. R. - Prezesa Zarządu spółki (...) Sp. z o.o. , posiadającej numer NIP: (...) – wraz ze Spółką:

1. za zaległą karę pieniężną nałożoną decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki nr: (...) ((...)) z dnia 29 grudnia 2022 r. w wysokości 2 283 531,24 zł (słownie: dwa miliony dwieście osiemdziesiąt trzy tysiące pięćset trzydzieści jeden złotych i dwadzieścia cztery grosze),

2. za odsetki za zwłokę od zaległości podatkowej wskazanej w pkt 1 naliczane od dnia 16 lutego 2023 r. do dnia wydania niniejszej decyzji w kwocie 387 324,00 zł (słownie: trzysta osiemdziesiąt siedem tysięcy trzysta dwadzieścia cztery złote),

3. za zaległą karę pieniężną nałożoną decyzją Prezesa URE nr: (...) ((...)) z dnia 29 grudnia 2022 r. w wysokości 2 164 843,84 zł (słownie: dwa miliony sto sześćdziesiąt cztery tysiące osiemset czterdzieści trzy złote i osiemdziesiąt cztery grosze),

4. za odsetki za zwłokę od zaległości podatkowej wskazanej w pkt 3 naliczane od dnia 16 lutego 2023 r. do dnia wydania niniejszej decyzji w kwocie 367 193,00 zł (słownie: trzysta sześćdziesiąt siedem tysięcy sto dziewięćdziesiąt trzy złote).

Odwołanie od powyższej Decyzji złożył T. R. zarzucając jej naruszenie prawa materialnego, tj. art. 116§1 pkt 1b Ordynacji podatkowej, poprzez uznanie, że ponosi on solidarną odpowiedzialność wraz ze spółką (...) sp. z o.o. podczas gdy wykazał, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy.

Mając na uwadze powyższy zarzut skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej Decyzji w całości i odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej.

W odpowiedzi na odwołanie Prezes URE wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy w Warszawie, Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

T. R. od dnia 12 lipca 2018 roku do dnia dzisiejszego jest prezesem zarządu (...) sp. z o.o. w W.. (dane z Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego dla (...) sp. z o.o. w W., nr KRS (...))

Prezes URE decyzją z dnia 29 grudnia 2022 r., nr: (...)((...)) nałożył na spółkę (...) Sp. z o.o. administracyjną karę pieniężną w wysokości 2 283 531,24 zł, która nie została uregulowana przez Spółkę. Jej egzekucja także okazała się bezskuteczna. (dokumenty znajdujące się w aktach administracyjnych k. 1- 21 akt admin.)

Decyzją z dnia 29 grudnia 2022 r., nr: (...) ((...)) Prezes URE nałożył na Spółkę administracyjną karę pieniężną w wysokości 2 164 843,84 zł, która nie została uregulowana przez Spółkę. Jej egzekucja okazała się bezskuteczna. (dokumenty znajdujące się w aktach administracyjnych k. 22- 44 akt admin.)

Prezes URE w dniu 27 grudnia 2023 r. wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie solidarnej odpowiedzialności Pana T. R. za ww. zaległe kary pieniężne nałożone na Spółkę. Jednocześnie Strona została poinformowana o zgromadzeniu całego materiału w tej sprawie i o możliwości wypowiedzenia się co do zgromadzonych dowodów. (k. 70- 72 akt admin.)

T. R. zajął stanowisko w sprawie pismem z dnia 22 stycznia 2024 r. (pismo z dnia 22 stycznia 2024 r. k. 74- 89 akt admin.)

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wydał skarżona Decyzję 19 marca 2024 r. (decyzja, k. 116- 122 akt admin.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na postawie materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania.

Sąd Okręgowy, Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył co następuje:

Odwołanie powoda nie jest zasadne.

Jedyny zarzut sformułowany przez powoda polegał na wskazaniu naruszenia przez Prezesa URE art. 116§1 pkt 1b Ordynacji podatkowej. Przepis ten stanowi, że: „Za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, prostej spółki akcyjnej, prostej spółki akcyjnej w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu nie wykazał, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy.”.

Na wstępie należy wskazać, że zgodnie z art. 56 ust. 7a ustawy Prawo energetyczne w sprawach dotyczących kar pieniężnych, stosuje się odpowiednio przepisy działu III Ordynacji podatkowej z wyłączeniem art. 68 §1-3.

Niewątpliwie tak w momencie nałożenia na (...) Sp. z o.o. w W., jak i umorzenia postepowania egzekucyjnego co do nałożonych na Spółkę kar pieniężnych, T. R. sprawował funkcje Prezesa zarządu przedsiębiorcy. Tym samym na podstawie art. 107§1 i 2 Ordynacji podatkowej odpowiada on całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem, a więc odpowiada on również za niezapłacone kary pieniężne i odsetki od tych kar wymierzonych Decyzjami Prezesa URE.

Powód twierdził, że Spółka złożyła w dniu 29 czerwca 2018 r. wniosek o wszczęcie postepowania układowego, w tym czasie wierzyciel Spółki zgłosił do Sądu wniosek o ogłoszenie upadłości (...) Sp. z o.o. w W., tym samym nie ponosi on winy i nie ponosi on odpowiedzialności zgodnie z treścią art. 116§1 pkt 1b Ordynacji podatkowej.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem przesłanki negatywne odpowiedzialności członka zarządu (wykazanie, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości, albo, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy lub wskazanie mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części) muszą zostać wykazane przez członka zarządu Spółki – to na nim spoczywa ciężar dowodu (wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 kwietnia 2024 r. w sprawie III FSK 3399/21 i z 24 lipca 2022 r. w sprawie III FSK 1270/23).

Sąd w pełni podziela stanowisko Prezesa URE, wskazujące, że powód przesłanki negatywnej nie wykazał.

Zgodnie z treścią art. 10 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2025 r. poz. 614): „Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny.”, a z art. 11 ust. 1a Prawa upadłościowego: „Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.”, natomiast art. 21 ust. 1 ustawy stanowi, że: „Dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości.”.

Wynikająca z art. 166 §1 pkt 1b Ordynacji podatkowej wina, wobec braku rozróżnienia jej postaci w ustawie, odnosi się do każdego rodzaju winy. Powód powinien zatem udowodnić, że fakt uchybienia niezłożenia wniosku o upadłość był od niego niezależny. Tymczasem powód wskazuje, że nie złożył, jako członek zarządu, stosownego wniosku był spowodowany tym, że wniosek taki złożył już wierzyciel. Wniosek ten został oddalony z uwagi na to, że majątek dłużnika nie wystarczył na zaspokojenie kosztów postępowania. (sprawa X GU 845/19/2 Sądu Rejonowego Katowice- Wschód w Katowicach). Sąd w pełni podziela stanowisko Organu, który wskazał w oparciu o przytoczone wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego (z 4 kwietnia 2017 r. sprawa II GSK 708/15, z 28 listopada 2017 r. sprawa I FSK 320/16, z 22 lutego 2018 r. sprawa II FSK 257/16), że właściwym czasem na złożenie wniosku o upadłość jest moment, w którym członek zarządu wie, albo przy dołożeniu należytej staranności powinien wiedzieć, że spółka nie jest już w stanie zaspokoić wszystkich wierzycieli, ale w części ma jeszcze takie możliwości, a zatem nie jest jeszcze bankrutem niezdolnym do poniesienia nawet kosztów postępowania upadłościowego. Należy przy tym wskazać, że powód nie udowodnił, że wniosek o wszczęcie postepowania upadłościowego został złożony 30 dni po powierzeniu mu funkcji prezesa zarządu Spółki, jest to maksymalny czas na uzyskanie przez członka zarządu informacji o bardzo złej sytuacji finansowej Spółki. Ma rację również Prezes URE wskazując, że wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego (układowego) nie jest przesłanką zwalniającą z odpowiedzialności za długi spółki wskazana w art. 116 Ordynacji podatkowej. Ma to miejsce tym bardziej, że powód nie udowodnił, że wobec Spółki zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne.

Dodatkowo należy wskazać, że ani Organ, ani Sąd OKiK nie są związani treścią decyzji Naczelnika (...)Urzędu Skarbowego W.z dnia 29 grudnia 2023 r., która według powoda jest dowodem na ekskulpacje od odpowiedzialności za długi Spółki. Jest to jedynie stanowisko organu podatkowego w konkretnej sprawie, która nie ma żadnego wpływu na inne toczące się postępowania. Nie stanowi tez dowodu w sprawie niniejszej. Podkreślić przy tym należy, że w uzasadnieniu decyzji organ podatkowy wskazał, że powód nie przedstawił dowodów uwalniających od odpowiedzialności. Niezrozumiałe są natomiast w świetle powyżej przytoczonych przepisów oraz orzecznictwa dalsze wywodu Organu podatkowego i Sąd, podzielając w pełni stanowisko Prezesa UKE, zawarte w odpowiedzi na odwołanie, nie zgadza się z nimi.

W związku z powyższym, na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c., Sąd oddalił odwołanie w całości jako niezasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na oddalenie odwołania w całości, powoda należało uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niego na rzecz pozwanego zwrot kosztów procesu. Na powyższe koszty złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w wysokości 720,00 zł ustalone w oparciu § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2023, poz. 1931 t.j.).

SSO Dariusz Dąbrowski