Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 lutego 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –	SSO Andrzej Turliński

po rozpoznaniu 7 lutego 2022 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania W. L. Zakład (...) w T.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania W. L. Zakład (...) w T. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 26 lutego 2020 r. Nr (...). (...) (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od W. L. Zakład (...) w T. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) z tytułu zwrotu kosztów procesu.

SSO Andrzej Turliński

XVII AmE 199/20

UZASADNIENIE

Decyzją z 26 lutego 2020 r., nr (...). (...) (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 168 pkt 11a, art. 169 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz.U. z 2020 r., poz. 261, dalej: „ustawa oze”) w związku z art. 170 ust. 4 pkt 1 i 70 pkt 2 ustawy oze oraz w zw. z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r., poz. 256 r) i art. 90 ust. 1 ustawy oze po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy W. L., prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą Zakład (...) W. L. z siedzibą w miejscowości T.,

1.  stwierdził, że przedsiębiorca W. L., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Zakład (...) W. L. z siedzibą w miejscowości T., nie wywiązał się z obowiązku wynikającego z art. 70 pkt 2 ustawy oze, tj. obowiązku przedstawienia dokumentów lub informacji mających znaczenie dla oceny wykonania obowiązków, o których mowa w art. 52-55 ustawy oze, poprzez nieudzielenie żądanej odpowiedzi na pismo Prezesa URE z dnia 5 marca 2018 r. , znak: (...). (...) (...), które zawierało żądanie przedstawienia informacji o dokonanej w okresie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. sprzedaży energii elektrycznej oraz realizacji obowiązków, o których mowa w art. 52 ust. 1 ustawy oze w zakresie uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia lub świadectw pochodzenia biogazu rolniczego, względnie uiszczenia stosownych opłat zastępczych,

2.  za niewywiązanie się z obowiązku opisanego w pkt 1 wymierzył przedsiębiorcy W. L., prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą Zakład (...) W. L. z siedzibą w miejscowości T., karę pieniężną w kwocie 10.000 zł. (decyzja, k. 6-8v)

W. L. wniósł odwołanie od decyzji, zaskarżając ją w całości. Powód wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Zaskarżonej decyzji powód zarzucił:

1.  naruszenie przepisów postępowania, mających istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, tj. art. 7 i art. 77 § 1 kpa poprzez niewyczerpujące zebranie i rozpatrzenie materiału dowodowego polegające na całkowitym pominięciu w ustaleniach faktycznych, iż powód – pomimo pierwszego wytworzenia energii w instalacji fotowoltaicznej w dniu 22.06.2016 r. – nie dokonał formalnie sprzedaży energii elektrycznej do spółki obrotu w momencie otrzymania wezwania URE do przedstawienia informacji określonych w art. 70 pkt 2 ustawy oze, z uwagi na brak możliwości rozliczenia i sprzedaży tej energii do spółki obrotu, z przyczyn niezawinionych przez powoda – o czym powód poinformował pozwanego w wiadomości mailowej z dnia 10.07.2019 r.,

2.  naruszenie przepisów postępowania, mających istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, tj. art. 8 i art. 9 kpa poprzez nieudzielenie powodowi jasnej i precyzyjnej informacji, w jaki sposób ma on postąpić w związku z pismem z dnia 5 marca 2018 r. oraz w związku z prowadzonym postępowaniem administracyjnym – co w sytuacji gdy powód nie jest profesjonalistą w regulacjach dotyczących prawa energetycznego i oze – spowodowało, że nie był on dostatecznie poinformowany o swoich prawach i obowiązkach, a tym samym spowodowało naruszenie zasady pogłębiania zaufania do organów administracji oraz zasady należytego udzielania informacji przez organ;

3.  naruszenie przepisu postępowania, mającego istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, tj. art. 107 § 3 kpa, poprzez sporządzenie uzasadnienia decyzji nieodpowiadającego prawu, przede wszystkim przez niewskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, m. in. niewskazanie w decyzji daty odebrania przez powoda pisma (pism) URE z wezwaniem do przedstawienia informacji określonych w art. 70 pkt 2 ustawy oze.

(odwołanie, k. 9-17)

Pozywany Prezes URE w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

(odpowiedź na odwołanie, k. 35-39)

Sąd ustalił co następuje:

W. L. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą Zakład (...) W. L. z siedzibą w miejscowości T., między innymi w zakresie wytwarzania energii elektrycznej. Powód posiada koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej udzieloną przez Prezesa URE decyzją nr (...) (okoliczności bezsporne).

Pismem z 5 marca 2018 r. Prezes URE na podstawie art. 70 ustawy oze wezwał przedsiębiorcę do przedstawienia w ciągu 21 dni od daty otrzymania wezwania informacji dotyczącej dokonanej w okresie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. sprzedaży energii elektrycznej oraz realizacji obowiązków w zakresie uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia lub świadectw pochodzenia biogazu rolniczego, względnie uiszczenia stosownych opłat zastępczych (wezwanie z 5 marca 2018 r., k. 1-3v akt adm.)

Przedmiotowe wezwanie było dwukrotnie doręczane na adres stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej powoda (ul. (...), (...)-(...) T.) i zostało odebrane w dniach 29 maja 2018 r. oraz 7 stycznia 2019 r. przez Panią A. G.. Powód nie przedstawił żądanych informacji w terminie. (zwrotne potwierdzenie odbioru, k. 9 akt adm., okoliczności bezsporne)

Pismem z 30 maja 2019 r., Prezes URE zawiadomił przedsiębiorcę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej w związku z ujawnieniem nieprawidłowości polegającej na nieprzedstawieniu informacji, o których mowa w art. 70 pkt 2 ustawy oze poprzez nieudzielenie żądanej odpowiedzi na pismo Prezesa URE z 5 marca 2018 r., znak: (...). (...) (...), które zawierało żądanie przedstawienia informacji o dokonanej w okresie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. sprzedaży energii elektrycznej oraz realizacji obowiązków, o których mowa w art. 52 ust. 1 ustawy oze w zakresie uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia lub świadectw pochodzenia biogazu rolniczego, względnie uiszczenia stosownych opłat zastępczych, (zawiadomienie o wszczęciu postępowania z 30 maja 2019 r., znak (...). (...) (...), k. 10-11v akt adm.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody z dokumentów, które nie były kwestionowane przez żadną ze stron, a Sąd także nie znalazł podstaw by odmówić im wiarygodności.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie powoda nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż decyzja jest prawidłowa i znajduje oparcie w przepisach prawa.

Podstawę do nałożenia na powoda kary pieniężnej stanowił przepis art. 168 pkt 11a ustawy oze, w myśl którego karze pieniężnej podlega ten, kto odmawia wglądu lub nie przedstawia Prezesowi URE dokumentów lub informacji, o których mowa w art. 70 pkt 1 lub 2.

Zgodnie z art. 70 pkt 2 ustawy oze Prezes URE ma prawo żądania przedstawienia dokumentów lub informacji mających znaczenie dla oceny wykonania obowiązków, o których mowa m. in. w art. 52-55 z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych i innych informacji prawnie chronionych.

W myśl art. 52 ust. 1 ustawy oze przedsiębiorstwo energetyczne, odbiorca końcowy, odbiorca przemysłowy oraz towarowy dom maklerski lub dom maklerski, o których mowa w ust. 2, są obowiązane:

1) uzyskać i przedstawić do umorzenia Prezesowi URE świadectwo pochodzenia lub świadectwo pochodzenia biogazu rolniczego wydane:

a) odpowiednio dla energii elektrycznej lub biogazu rolniczego, wytworzonych w instalacjach odnawialnego źródła energii znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zlokalizowanych w wyłącznej strefie ekonomicznej lub

b) na podstawie ustawy - Prawo energetyczne lub

2) uiścić opłatę zastępczą w terminie określonym w art. 68 ust. 2 obliczoną w sposób określony w art. 56.

Stosownie do art 170 ust 4 pkt 1 ustawy oze wysokość kary za nie przedstawienie Prezesowi URE dokumentów lub informacji, o których mowa w art. 70 pkt 2 wynosi 10.000 zł.

W sprawie niniejszej powód kwestionował fakt doręczenia mu wezwania Prezesa URE z 5 marca 2018 r., co zdaniem powoda uniemożliwia zastosowanie względem niego art. 168 pkt 11a ustawy oze. Ponadto powód powoływał się na brak dokonania formalnie sprzedaży energii elektrycznej w momencie otrzymania wezwania Prezesa URE do przedstawienia przedmiotowych informacji oraz brak jasnych wskazówek w jaki sposób odpowiedzieć na wezwanie Prezesa.

Odnosząc się do zarzutów odwołania należy w pierwszej kolejności wskazać, że nałożona na przedsiębiorcę kara jest typową karą administracyjną, której zastosowanie jest możliwe w razie zaistnienia stanu niezgodnego z prawem, a odpowiedzialność administracyjna z jaką mamy tu do czynienia opiera się na zasadzie odpowiedzialności obiektywnej (wyroki TK z: 18 kwietnia 2000 r., sygn. K 23/99, OTK ZU nr 3/2000, poz. 89; 24 stycznia 2006 r., sygn. SK 52/04, OTK ZU nr(...), poz. 6; 15 stycznia 2007 r., sygn. P 19/06, OTK ZU nr (...), poz. 2; 31 marca 2008 r., sygn. SK 75/06, OTK ZU nr(...), poz. 30; 5 maja 2009 r., sygn. P 64/07, OTK ZU nr(...), poz. 64; 14 października 2009 r., sygn. Kp 4/09, OTK ZU nr(...), poz. 134). Charakterystyczne dla tego typu odpowiedzialności jest jej „oderwane od konieczności stwierdzania winy i innych okoliczności sprawy, wystarczy jedynie ustalenie samego faktu naruszenia prawa lub wymogów decyzji administracyjnej” (TK sygn. P 64/07).

Odpowiedzialność obiektywna wiąże więc powstanie odpowiedzialności wyłącznie z zaistnieniem zdarzenia, które kwalifikowane jest przez ustawę jako naruszenie obowiązujących norm prawnych. Przypisanie odpowiedzialności sprowadza się zatem do ustalenia, czy określone zdarzenie wyczerpuje znamiona ustawowe i pozostaje w związku przyczynowym z zachowaniem konkretnego podmiotu.

Zarzut powoda dotyczący braku doręczenia mu wezwania z 5 marca 2018 r. nie zasługuje na uwzględnienie. Przesyłka zawierająca wezwanie z 5 marca 2018 r. została doręczona dwukrotnie na adres wskazany przez powoda, jako adres stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej. Osoba odbierająca korespondencję powoda była zwyczajowo upoważniona do odbioru jej pism. Powód sam bowiem wskazał adres: ul. (...), (...)-(...) T. w ewidencji działalności gospodarczej jako swoją siedzibę i na nim ciążył obowiązek zapewnienia odbioru pism pod adresem swojej siedziby przez upoważnione do tego podmioty. Ponadto podpis osoby odbierającej przedmiotową przesyłkę jest czytelny i pozwala na zidentyfikowanie osoby odbierającej pismo. Zatem w ocenie Sądu powód upoważnił osobę przebywającą pod adresem jej siedziby do odbioru kierowanej do niego korespondencji. Jednocześnie bez znaczenia pozostaje fakt nie wskazania w uzasadnieniu decyzji daty odbioru pism przez powoda. W aktach administracyjnych sprawy załączone są zwrotne potwierdzenia odbioru, z których jasno wynika, iż wezwania z dnia 5 marca 2018 r. zostały odebranie w dniach 29 maja 2018 r. oraz 7 stycznia 2019 r. W tej kwestii Sąd podziela pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazujący, iż „przez osobę upoważnioną, o której mowa w art. 45 kpa należy rozumieć każdą osobę, która ze względu na wykonywaną funkcję, została regulaminowo, czy też zwyczajowo uprawniona przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą do odbierania korespondencji przychodzącej do siedziby firmy przez tę osobę prowadzonej.” (wyrok NSA z 9 czerwca 2000 r., sygn. akt V S.A. 1953/99)

Wbrew twierdzeniom powoda, wskazać należy, że wezwanie z 5 marca 2018 r. zostało jasno sprecyzowane i nie wymagało dodatkowych wskazówek dla skonstruowania odpowiedzi na wezwanie przez przedsiębiorcę. Nie można zgodzić się z powodem, iż nie jest on profesjonalistą w regulacjach dotyczących prawa energetycznego i oze. Powód uzyskał koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej i jako przedsiębiorca bezspornie jest on profesjonalistą w obrocie gospodarczym. Powoda powinien zatem charakteryzować podwyższony stopień staranności ze względu na zawodowy charakter prowadzonej przez niego działalności. Powód nie przekazując żądanych informacji nie wykazał staranności wymaganej od niego jako od profesjonalnego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, w tym podmiotu wykonującego działalność koncesjonowaną.

O możliwości udzielenia informacji na żądanie pozwanego Prezesa Urzędu świadczy fakt, że ostatecznie, powód tych informacji udzielił po wszczęciu postępowania administracyjnego.

Jednocześnie zdaniem Sądu nie zachodziły w sprawie niniejszej podstawy do odstąpienia od wymierzania kary pieniężnej, o jakich mowa w art. 174 ust 2 ustawy oze. W szczególności nie można w sprawie niniejszej uznać, że zakres naruszeń jest znikomy. Zdaniem Sądu do oceny zakresu naruszeń w sprawie niniejszej, należy wziąć pod uwagę fakt, że żądanie przedłożenia przedmiotowych informacji, zapewnia Prezesowi URE możliwość pełnienia funkcji regulatora rynku, ze szczególnym uwzględnieniem energii pochodzącej z odnawialnych źródeł. W odniesieniu do powoda należy też uznać, że nie została spełniona przesłanka z art. 174 ust 2 ustawy oze wskazująca, na możliwość odstąpienia od wymierzenia kary, jeżeli podmiot zaprzestał naruszania prawa lub zrealizował obowiązek, zanim organ, powziął o tym wiadomość. W sprawie jest bowiem niewątpliwe, że przedsiębiorca spełnił obowiązek przedstawienia informacji już po powzięciu przez organ wiadomości o niespełnieniu ww. obowiązku i po wszczęciu postępowania w sprawie.

W świetle ustaleń stanu faktycznego nie potwierdziły się zarzuty odwołania o naruszeniu przez pozwanego przepisów postępowania administracyjnego. Ustalenia Prezesa URE pokrywają się z ustaleniami Sądu, a uzasadnienie zaskarżonej decyzji odpowiada prawu.

W tym stanie rzeczy Sąd w oparciu o przepis art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

Wyrok wydano na posiedzeniu niejawnym w oparciu o przepis art. 148 ¹ k.p.c.

SSO Andrzej Turliński