Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –	Sędzia SO Anna Maria Kowalik
Protokolant –	St. Sekr. Sąd. Joanna Preizner - Offman

po rozpoznaniu 10 lipca 2024 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa T. O.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o ustalenie solidarnej odpowiedzialności za zaległą opłatę koncesyjną i za odsetki

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 30 grudnia 2022 r. Nr(...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od T. O. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) , z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

Sygn. akt XVII AmE 203/23

UZASADNIENIE

Decyzją z 30 grudnia 2022 r. Nr (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (dalej Prezes URE) na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2000) (dalej k.p.a.) w zw. z art. 30 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1385) oraz art. 116 § 1 , § 2 i § 4, art. 108 § 1, art. 107 § 2 pkt 2 w zw. z art. 2 § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540) w wyniku przeprowadzonego postępowania, wszczętego z urzędu orzekł o solidarnej odpowiedzialności T. O. ( dalej powód ), byłego członka zarządu ze spółką(...)SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, NIP: (...) (dalej Spółka) za następujące należności:

1)  zaległa opłata w kwocie 8 614 zł (słownie: osiem tysięcy sześćset czternaście złotych) z tytułu posiadanej przez Spółkę koncesji nr (...) z dnia 13 stycznia 2012 r. określona decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki nr (...)którą to opłatę Spółka zobowiązana była obliczyć i wnieść na rachunek Urzędu Regulacji Energetyki w terminie do dnia 31 marca 2017 r.,

2)  odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych naliczane od kwoty wskazanej w pkt 1 za okres od dnia 1 kwietnia 2017 r. do dnia wydania niniejszej decyzji, tj. w kwocie 4 447 zł (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści siedem złotych ).

Odwołanie od powyższej Decyzji złożył powód, zaskarżając ją w całości, zarzucił:

a)  naruszenie art. 10 k.p.a. poprzez uniemożliwienie powodowi czynnego udziału w każdym stadium postępowania, a także uniemożliwieniu mu wypowiedzenia się co do zebranego materiału dowodowego oraz zgłoszonych żądań przed wydaniem decyzji , a to wszystko ze względu na brak doręczenia powodowi jakiejkolwiek korespondencji w sprawie na etapie postępowania administracyjnego;

b)  naruszenie art. 39 § 1, 2 i 3 k.p.a. poprzez uznanie korespondencji w sprawie za skutecznie doręczoną powodowi, w sytuacji gdy korespondencja ta nie została mu w ogóle doręczona a prawidłowy adres do doręczeń powoda był organowi znany, co wyklucza możliwość uznania tych dokumentów za skutecznie doręczone;

c)  naruszenie art. 8 k.p.a. w zw. z art. 10 § 1 k.p.a. poprzez brak doręczenia jakiejkolwiek korespondencji w sprawie powodowi lub kierowanie jej na nieprawidłowy adres do doręczeń, w sytuacji gdy adres ten tj. ul. (...), (...)-(...) B.- był organowi znany, co budzi podejrzenie o intencjonalne działanie organu, nakierowane na uniemożliwienie powodowi aktywnego uczestnictwa w postepowaniu administracyjnym, a tym samym naruszenie zasady nakazującej organom administracji publicznej prowadzenie postępowania administracyjnego w sposób budzący zaufanie.

W oparciu o powyższe zarzuty, wniósł o:

1)  wstrzymanie wykonania zaskarżonej Decyzji

2)  uchylenie zaskarżonej Decyzji w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Prezesowi URE;

3)  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł oraz odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Prezes URE w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, przeprowadzenie wskazanych wniosków dowodowych oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością była zobowiązana do obliczenia i uiszczenia na rachunek Urzędu Regulacji Energetyki w terminie do 31 marca 2017 opłaty z tytułu koncesji nr (...) z 13 stycznia 2012 r. (okoliczność niesporna).

Z uwagi na niewykonanie tego obowiązku, Prezes URE wszczął z urzędu postępowanie w sprawie obliczenia wysokości opłaty koncesyjnej należnej od Spółki. W wyniku przeprowadzonego postępowania opłata z tytułu posiadanej przez Spółkę koncesji została obliczona decyzją Prezesa URE z 1 marca 2022 roku nr (...) na kwotę 8 614 zł. Opłaty tej Spółka nie uregulowała (decyzja k. 55-56 akt sąd.).

Postępowanie egzekucyjne prowadzone wobec majątku Spółki w celu dochodzenia ww. zaległości okazało się bezskuteczne (Tytuł wykonawczy k.57-58 akt sąd., Postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w B. z 5 sierpnia 2022r. k. 3 akt adm.).

W toku podejmowanych czynności Organ egzekucyjny ustalił, że Spółka nie prowadzi działalności pod podanym przez wierzyciela adresem. Nie ustalono również wierzytelności, majątku ruchomego oraz nieruchomego, z których egzekucja byłaby możliwa. Nie ustalono także rachunków bankowych Spółki. Wobec powyższego Naczelnik Urzędu Skarbowego postanowił o nieprzystąpieniu do egzekucji (Postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w B. z 5 sierpnia 2022r. k. 3 akt adm.).

Na podstawie odpisu pełnego KRS oraz odpisów dokumentów z akt rejestrowych Spółki Prezes URE ustalił, że w czasie, gdy upływał termin płatności dochodzonej zaległości powód pełnił funkcję członka zarządu spółki (wpis nr 5 z dnia 27 kwietnia 2015 r., sygn. akt (...) k. 14v akt adm.; wpis nr 13 z dnia 22 grudnia 2020 r., sygn. akt (...); w sprawie wpisania i wykreślenia Strony ze składu zarządu Spółki k. 36 akt adm., uchwała nr (...) z dnia 27 marca 2015 r. Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Spółki k. 28 v akt adm.; uchwała nr (...) z dnia 3 lipca 2019 r. Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Spółki w sprawie powołania i odwołania Strony z pełnienia funkcji członka zarządu Spółki k. 40 akt adm.).

Wobec powyższego zawiadomieniem z 22 listopada 2022 r. Prezes URE wszczął z urzędu postępowanie w sprawie orzeczenia o odpowiedzialności powoda za ww. należności solidarnie ze Spółką. Prezes URE poinformował powoda, że w terminie 7 dni od daty doręczenia ww. zawiadomienia oczekuje ewentualnych wyjaśnień oraz wniosków dotyczących przedstawionego stanu faktycznego w sprawie oraz okoliczności wyłączających odpowiedzialność powoda. Jednocześnie zawiadomiono, że w sprawie zgromadzony został materiał dowodowy pozwalający na podjęcie decyzji oraz pouczono, że zgodnie z art. 10 § 1 kpa strona ma prawo do zapoznania się z całością zebranego w sprawie materiału dowodowego i wypowiedzenia się, co do zebranych dowodów i materiałów oraz złożenia ewentualnych dodatkowych uwag i wyjaśnień. Wskazano, że Strona może skorzystać z powyższego uprawnienia w ciągu 7 dni od daty otrzymania zawiadomienia (Zawiadomienie k.51-52 akt adm.). Zawiadomienie pozostało bez odpowiedzi, pomimo że zostało wysłane na adres zameldowania wskazany w bazie PESEL jako miejsce stałego pobytu tj. ul. (...), B. (Wydruk z bazy PESEL k. 50 akt adm.) oraz na adres wskazany przez powoda w dokumentach znajdujących się w aktach rejestracyjnych Spółki tj. ul. (...), B. (Umowa sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością k.36 verte akt adm., Umowa sprzedaży udziałów k.25 verte akt adm.).

Korespondencja wysłana na oba adresy, wróciła jako nie podjęta w terminie po dwukrotnej awizacji (z.p.o. k. 53, z.p.o. k. 54 akt adm.).

Następnie Prezes URE wydał zaskarżoną Decyzję, którą wysłał na adres zameldowania tj. (...), B.. Korespondencja wysłana na ww. adres wróciła jako nie podjęta w terminie, po dwukrotnej awizacji (z.p.o. k. 57 akt adm.).

Sąd Okręgowy Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem zaskarżona Decyzja jest słuszna i ma oparcie w przepisach prawa a podnoszone przez powoda zarzuty nie są trafne, stąd nie mogą skutkować uchyleniem, czy też zmianą Decyzji.

Przede wszystkim powód nie kwestionował zasadności wydania zaskarżonej Decyzji, a jedynie brak jej prawidłowego doręczenia.

W odwołaniu powód podniósł, że prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) i zgodnie z wpisem w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczypospolitej Polskiej (dalej CEIDG) adres do doręczeń to: ul. (...), B.. Natomiast w treści odpisu tytułu wykonawczego wymieniono adres: ul. (...), B., pod którym to adresem powód wykonuje działalność gospodarczą, ale adres ten nie jest oznaczony w CEIDG jako adres korespondencyjny. Powód podniósł, że intencjonalnie określił w CEIDG odmienny adres do doręczeń, pod którym ma możliwość podejmowania poczty, albowiem pod adresem: ul. (...), B. nie przebywa w sposób umożliwiający mu bieżącą kontrolę przychodzącej korespondencji.

W odpowiedzi na odwołanie, pozwany wskazał, że doręczał korespondencję powodowi jako osobie fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej, ponieważ prwadzone postępowanie zakończone wydaniem zaskarżonej Decyzji nie było związane z prowadzoną przez powoda działalnością gospodarczą na adres zameldowania wskazany w bazie PESEL. Ponadto nie miał wiedzy, że T. O. wpisany do CEIDG to ten sam T. O., który był członkiem zarządu Spółki, ponieważ w CEIDG nie ujawniono numeru PESEL, który mógłby posłużyć do ustalenia, czy chodzi o tą samą osobę. Zgodnie zaś z art. 42 § 1 k.p.a. organ doręcza korespondencję osobie fizycznej w miejscu jej zamieszkania. Wobec tego, po podwójnym awizowaniu i upływie 14 dni od daty pierwszego zawiadomienia o możliwości odbioru przesyłki prawidłowo zastosował domniemanie z art. 44 § 4 k.p.a., a powód nie przedstawił dowodów obalających to domniemanie.

W ocenie Sądu, stanowisko pozwanego jest w pełni prawidłowe. Przede wszystkim tryb doręczania korespondencji w toku postępowania administracyjnego reguluje przepis art. 42 k.p.a. zgodnie z którym „§ 1. Pisma doręcza się osobom fizycznym w ich mieszkaniu lub miejscu pracy albo na adres do korespondencji wskazany w bazie adresów elektronicznych.

§ 2. Pisma mogą być doręczane również w lokalu organu administracji publicznej, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej. § 3. W razie niemożności doręczenia pisma w sposób określony w § 1 i 2, a także w razie koniecznej potrzeby, pisma doręcza się w każdym miejscu, gdzie się adresata zastanie.”.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 15 marca 2024 r. (sygn. akt III OSK 3491/21, LEX nr 3705706) stwierdził, że „Osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, pisma w postępowaniu administracyjnym należy doręczać tak jak każdej innej osobie fizycznej, zgodnie z dyspozycją art. 42 § 1-3 k.p.a. Przy czym skuteczne doręczenie przesyłki w trybie art. 43 k.p.a. może nastąpić jedynie w przypadku, gdy miejsce prowadzenia działalności gospodarczej jest jednocześnie miejscem zamieszkania przedsiębiorcy. Doręczenie przesyłki może także nastąpić w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej, które jednak w takim przypadku jest traktowane jako miejsce pracy przedsiębiorcy. Przy czym dopuszcza się w tym przypadku możliwość doręczenia decyzji do rąk osoby upoważnionej. ”.

Ponadto jako podkreśla się w doktrynie „Przepisy art. 42 § 1, 2 i 3 nie ustanawiają wiążącej organ prowadzący postępowanie kolejności miejsc, w których doręczenie może nastąpić. Z wykładni językowej tych przepisów wynika bowiem, że organ doręcza pisma osobom fizycznym w ich mieszkaniu lub miejscu pracy, a także w lokalu organu administracji publicznej, chyba że przepisy szczególne nie stanowią inaczej. W zależności zatem od okoliczności organ może doręczyć pismo w mieszkaniu osoby fizycznej lub w jej miejscu pracy, albo wręczyć pismo tej osobie w lokalu organu. Brak bowiem podstaw do przyjęcia, że doręczenie pisma w lokalu organu jest dopuszczalne jedynie w razie niemożności doręczenia pisma w mieszkaniu lub miejscu pracy adresata.” (tak A. Wróbel [w:] M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz, A. Wróbel, Komentarz aktualizowany do Kodeksu postępowania administracyjnego, LEX/el. 2024, art. 42).

Warto również dodać, że przepisy k.p.a. nie zawierają szczegółowych postanowień regulujących zasady ustalania adresów stron, zatem adresy te ustala się na podstawie wszelkich informacji możliwych do uzyskania przez organ (tak WSA w Bydgoszczy w wyroku z 5.09.2023 r., II SA/Bd 581/23, LEX nr 3611269).

Należy również podkreślić, że z punktu widzenia doręczenia przez organ pisma stronie kluczowe znaczenie ma miejsce zamieszkania (faktyczne zamieszkiwanie), a nie zameldowania strony (prawne mieszkanie). Zameldowanie nie dowodzi jeszcze zamieszkiwania w danej miejscowości, a tym samym adres zameldowania nie przesądza jeszcze o miejscu zamieszkania osoby fizycznej. Osoba zameldowana w jednym miejscu może zamieszkiwać w innym miejscu, w którym koncentruje się całość jej istotnych spraw życiowych, nie dokonując obowiązku meldunkowego, tj. wymeldowania się z poprzedniego miejsca pobytu stałego i zameldowania w nowym miejscu pobytu stałego (tak też WSA w Białymstoku w wyroku z 30.03.2023 r., II SA/Bk 110/23, LEX nr 3520998).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że pozwany wykorzystał wszystkie dostępne mu sposoby ustalenia miejsca zamieszkania powoda, a następnie doręczył zaskarżoną Decyzję na adres zameldowania wskazany w bazie PESEL, pod którym jak się później okazało powód prowadzi działalność gospodarczą. Jednocześnie powód nie wykazał, aby nie przebywał pod ww. adresem, stwierdził jedynie że „pod adresem: ul. (...), B. nie przebywa w sposób umożliwiający mu bieżącą kontrolę przychodzącej korespondencji.”, dlatego w CEIDG wskazał inny adres do doręczeń. Nie zaprzeczył jednak, aby pod tym adresem nie zamieszkiwał.

W związku z powyższym, doręczenie powodowi zawiadomienia o wszczęciu postępowania, a następnie zaskarżonej Decyzji na adres zamieszkania było zgodnie z art. 42 k.p.a. prawidłowe. Stosownie zaś do przepisu art. 44 § 1k.p.a. „W razie niemożności doręczenia pisma w sposób wskazany w art. 42 i 43: 1operator pocztowy w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe przechowuje pismo przez okres 14 dni w swojej placówce pocztowej - w przypadku doręczania pisma przez operatora pocztowego. Zawiadomienie o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru w terminie siedmiu dni, licząc od dnia pozostawienia zawiadomienia w miejscu określonym w § 1, umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania adresata, jego biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje czynności zawodowe, bądź w widocznym miejscu przy wejściu na posesję adresata (§2). W przypadku niepodjęcia przesyłki w terminie, o którym mowa w § 2, pozostawia się powtórne zawiadomienie o możliwości odbioru przesyłki w terminie nie dłuższym niż czternaście dni od daty pierwszego zawiadomienia.(§3). Doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym mowa w § 1, a pismo pozostawia się w aktach sprawy (§4).

Wszystkie powyższe warunki uznania pisma za doręczone zostały spełnione, ponieważ pismo zawierające Decyzję zostało awizowane po raz pierwszy 9 stycznia 2023 roku, drugi raz zaś 17 stycznia 2023 roku. Zatem pismo należało uznać za doręczone z dniem 24 stycznia 2023 roku.

Reasumując, pozwany zgodnie z brzmieniem art. 42 k.p.a. prawidłowo wysłał korespondencję na adres zameldowania, pod którym powód zamieszkuje i prowadzi działalność gospodarczą, a zatem doręczenie było skuteczne i nie było podstaw do uchylenia Decyzji.

Niesłuszny okazał się również zarzut wydania Decyzji po ustaniu karalności czynu.

Stosownie do przepisu art. 56 ust. 7a ustawy prawo energetyczne w sprawach dotyczących kar pieniężnych, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, z wyłączeniem art. 68 § 1-3.

Zgodnie z przepisem art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej za zaległości podatkowe, m.in. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu (1) nie wykazał, że (a) we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym czasie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu, o którym mowa w ustawie z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, albo (b) niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy; (2) nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

Natomiast zgodnie z art. 116 § 2 Ordynacji podatkowej odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 oraz art. 52a powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu.

Wbrew twierdzeniom powoda nie doszło również do przedawnienia odpowiedzialności powoda za zobowiązania Spółki, albowiem zgodnie z przepisem art. 118 Ordynacji podatkowej nie można wydać decyzji o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej, jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym powstała zaległość podatkowa, upłynęło 5 lat.

W rozpoznawanej sprawie zaległość powstała 1 kwietnia 2017 roku, licząc zatem 5 lat od końca roku 2017, przedawnienie nastąpiłoby 31 grudnia 2022 roku, tymczasem zaskarżona Decyzja została wydana 30 grudnia 2022 roku.

Na marginesie należy podnieść, że jeśli strona bez swojej winy nie brała udziału w postępowaniu, to zgodnie z przepisem art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. może żądać wznowienia postępowania w sprawie. Warto również dodać, że uchybienie przepisom o doręczeniach nie może być okolicznością skutkującą stwierdzenie nieważności decyzji, w takim wypadku strona może żądać wznowienia postępowania (tak też Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 13.09.2013 r., II OSK 533/12, LEX nr 1408292).

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia, oddalił wniesione przez powoda odwołanie na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na oddalenie odwołania w całości, powoda należało uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niego na rzecz pozwanego zwrot kosztów procesu. Na powyższe koszty złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w wysokości 720,00 zł ustalone w oparciu § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2023, poz. 1931 t.j.).

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

(...)

Sędzia SO Anna Maria Kowalik