Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XVII AmE 226/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2024-02-19

Sygn. akt XVII AmE 226/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lutego 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Dariusz Dąbrowski

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Iwona Hutnik

po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2024 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania Zarządcy masy sanacyjnej (...) S.A. w restrukturyzacji w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki

z dnia 29 grudnia 2022 roku nr(...)

1.  oddala odwołanie,

2.  zasądza od powoda Zarządcy masy sanacyjnej (...) S.A. w restrukturyzacji w W. na rzecz pozwanego Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Dariusz Dąbrowski

XVII AmE 226/23

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 grudnia 2022 r. znak (...) ((...)) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki działając na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 oraz pkt 2 w zw. z art. 39 ust. 2 oraz art. 40 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2021 r. poz. 2166 ze zm.) oraz z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1385, ze zm.) a także żart. 104 k.p.a. orzekł że:

1) przedsiębiorca: (...) S.A., nie wywiązał się za 2017 r. z określonego w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (w brzmieniu obowiązującym do dnia 21 maja 2021 r. obowiązku realizacji przedsięwzięcia lub przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej u odbiorcy końcowego, w wyniku których uzyskuje się oszczędność energii finalnej w wysokości określonej w art. 14 ust. 1, potwierdzonego audytem efektywności energetycznej, o której mowa w art. 25, lub uzyskaniu i przedstawieniu do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki świadectwa efektywności energetycznej, o którym mowa w art. 20 ust. 1 tej ustawy – z zastrzeżeniem art. 11,

2) za zachowanie opisane w punkcie pierwszym wymierzył przedsiębiorcy: (...) S.A., karę pieniężną w kwocie 2 053 702,50 zł.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł przedsiębiorca (...) S.A. w W., zaskarżając ją w całości i zarzucając jej naruszenie następujących przepisów:

1) postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy: art. 7 w zw. z art. 77 § 1 i art. 107 § 3 kpa - poprzez nierozpoznanie w sposób wyczerpujący materiału dowodowego oraz nieuwzględnienie wszystkich okoliczności sprawy, tj.:

- pominięcie faktów związanych za sytuacją na rynku energetycznym tj. destabilizacją na rynkach praw majątkowych, w tym świadectw pochodzenia energii odnawialnej i świadectw efektywności energetycznej, skutków okresu pandemii oraz późniejszych sankcji spowodowanych agresją Rosji na Ukrainę,

- faktu, iż wskutek wystąpienia zdarzenia wywołanego siłą wyższą jakim jest panująca w Polsce i na świecie pandemia wirusa SARS-CoV-2, jak również wprowadzony Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. (Dz. U. 2020, poz. 491) na obszarze Rzeczypospolitej stan epidemii oraz Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 24 marca 2000 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz. U. z 2020 r. poz. 522) doszło do poważnych ograniczeń w możliwości prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców w Polsce i na świecie,

- fakt, iż tendencja wzrostowa cen energii utrzymuje się ze względu na nadzwyczajną aktualną sytuację geopolityczną, tj. wojną na Ukrainie, której skutkiem jest m. in. istotny wzrost kosztów surowców energetycznych, zaś drastyczne zmiany cen na rynku powodują, że zdolność finansowa przedsiębiorców w tym (...) S.A. jest aktualnie bardzo trudna,

- niewzięcie pod uwagę problemów strukturalnych systemu świadectw efektywności energetycznej,

- nieuwzględnienie, iż Prezes URE zaniechał nadzoru nad rynkiem energetycznym, co sprzyjało rozwojowi manipulacji na rynku i uniemożliwiało m. in. wykonanie obowiązku z art. 10 ust. 1 ustawy o efektywności energetycznej,

2) przepisów prawa materialnego:

art. 39 ust. 1 pkt 1 oraz pkt 2 w zw. z art. 39 ust. 2 oraz art. 40 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej oraz art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne w zw. z art. 104 k.p.a. - poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i zastosowanie zbyt wysokiego wymiaru kary, z uwagi na:

- wypełnienie się przesłanek wymienionych w tych przepisach z uwagi na niewielką wagę i brak zamiaru naruszenia prawa,

- fakt, iż wskutek wystąpienia zdarzenia wywołanego siłą wyższą, jakim jest panująca w Polsce i na świecie pandemia wirusa SARS-CoV-2, jak również wprowadzony Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. (Dz. U. 2020, poz. 491) na obszarze Rzeczypospolitej stan epidemii oraz Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 24 marca 2000 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz. U. z 2020 r. poz. 522) doszło do poważnych ograniczeń w możliwości prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców w Polsce i na świecie,

- nieuwzględnienie przy wymierzeniu kary możliwości finansowych ukaranego podmiotu w szczególności faktu, iż spółka znajduje się aktualnie w bardzo trudnej sytuacji finansowej, a nałożenie na nią kary zaskarżoną decyzją może prowadzić do uniemożliwienia mu dalszego prowadzenia działalności,

- pominięcie faktów związanych za sytuacją na rynku energetycznym tj. destabilizacją na rynkach praw majątkowych, w tym świadectw pochodzenia energii odnawialnej i świadectw efektywności energetycznej, skutków okresu pandemii oraz późniejszych sankcji spowodowanych agresją Rosji na Ukrainę.

Wobec powyższe spółka wniosła o:

1) zmianę zaskarżonej decyzji poprzez stwierdzenie przez Sąd wystąpienia okoliczności pozytywnych wskazanych w art. 187f k.p.a. i odstąpienie od wymierzenia Powodowi kary;

2) zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

ewentualnie o:

1) zmianę zaskarżonej poprzez wymierzenie kary pieniężnej w wysokości 1000 zł,

2) zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na odwołanie Pozwany wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 25 stycznia 2023 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie otworzył postępowanie sanacyjne dłużnika (...) S.A. w W.. Wobec powyższego Sąd Okręgowy w Warszawie zawiesił a następnie podjął postępowanie z udziałem Zarządcy masy sanacyjnej (...) S.A. w W. w restrukturyzacji po stronie powodowej.

Pismem z dnia 14 listopada 2023 r. (k. 67) Zarządca masy sanacyjnej (...) S.A. w restrukturyzacji w W. podtrzymał w całości odwołanie złożone przez Spółkę.

Sąd Okręgowy w Warszawie, Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 10 sierpnia 2012 r. znak: (...) została udzielona (...) S.A. z siedzibą w W. koncesja na obrót energią elektryczną na okres od dnia 11 września 2013 r. do dnia 11 września 2023 r.

Decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 31 sierpnia 2012 r. znak:(...) została udzielona (...) S.A. z siedzibą w W. koncesja na obrót paliwami gazowymi na okres od dnia 01 października 2012 r. r. do dnia 01 października 2022 r.

okoliczności bezsporne

Z informacji złożonych Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki przez Przedsiębiorcę wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (...) S.A. w W. w 2017 r. dokonał sprzedaży energii elektrycznej do odbiorców końcowych przyłączonych do sieci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ilości (...) MWh, co odpowiada (...) toe oraz gazu ziemnego w ilości (...) MWh, co odpowiada (...) toe.

okoliczności bezsporne, dokumenty nadesłane przez powoda (k. 1- 18 akt admin.)

Przedsiębiorca (...) S.A. w W. był zobowiązany do uzyskania oszczędności energii finalnej w wysokości (...) toe. Przedsiębiorca nie przedstawił do umorzenia Prezesowi URE świadectw efektywności energetycznej do dnia 30 czerwca 2020 r. oraz do dnia 30 czerwca 2018 r. nie uiścił opłaty zastępczej.

bezsporne

Przychody Przedsiębiorcy netto ze sprzedaży i zrównane z nimi za rok 2021 wyniosły (...) zł.

k. 30- 33 akt admin.

Prezes URE w dniu 12 października 2022 r. wszczął wobec Przedsiębiorcy (...) S.A w W. postępowanie w sprawie wymierzenia kary pieniężnej w związku z możliwością nieprzestrzegania za rok 2017 obowiązku realizacji przedsięwzięcia lub przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej u odbiorcy końcowego, w wyniku których uzyskuje się oszczędność energii finalnej w wysokości określonej w ustawie o efektywności energetycznej, a następnie w dniu 29 grudnia 2022 r. wydał skarżoną decyzję.

k. 19 i 35- 38 akt admin.

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym i sądowym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane.

Sąd Okręgowy w Warszawie, Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył co następuje:

Odwołanie Przedsiębiorcy było bezzasadne.

W pierwszej kolejności odnosząc się do zarzutów dotyczących naruszenia przepisów postępowania administracyjnego (art. 7 w zw. z art. 77 k.p.a. i art. 107§3 k.p.a.) należy wskazać na utrwalone w judykaturze stanowisko, że zasadniczo, tego typu zarzuty są nieskuteczne przez Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, ponieważ Sąd ten nie może ograniczyć sprawy wynikającej z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu tylko do funkcji sprawdzającej prawidłowość postępowania administracyjnego, które poprzedza postępowania sądowe. Celem postępowania nie jest przeprowadzenie kontroli postępowania administracyjnego, ale merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy, której przedmiotem jest spór między stronami powstający dopiero po wydaniu decyzji przez Prezesa Urzędu. Postępowanie sądowe przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest postępowaniem kontradyktoryjnym, w którym uwzględnia się materiał dowodowy zebrany w postępowaniu administracyjnym, co nie pozbawia jednak stron możliwości zgłoszenia nowych twierdzeń faktycznych i nowych dowodów, według zasad obowiązujących w postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych. Sąd antymonopolowy jest sądem cywilnym i prowadzi sprawę cywilną, wszczętą w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Prezesa Urzędu, w tym wypadku Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, według reguł kontradyktoryjnego postępowania cywilnego, a nie sądem legalności decyzji administracyjnej, jak to czynią sądy administracyjne w postępowaniu sądowo-administracyjnym. Tylko takie odczytanie relacji pomiędzy postępowaniem administracyjnym i postępowaniem sądowym może uzasadniać dokonany przez racjonalnego ustawodawcę wybór między drogą postępowania cywilnego i drogą postępowania sądowo-administracyjnego dla wyjaśnienia istoty sprawy (por. np.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1991 r., sygn. akt III CRN 120/91; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 r., sygn. akt I CKN 265/98; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 1999 r., sygn. akt I CKN 351/99; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2001 r., sygn. akt I CKN 1036/98; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2005 r., sygn. akt III SZP 2/05). Jednakże, nawet gdyby przyjąć, że w postępowaniu administracyjnym doszło do uchybień proceduralnych, to zarzuty w tym zakresie nie mogą być skuteczne, o ile uchybienia te mogą być sanowane w toku postępowania sądowego mającego na celu merytoryczne rozstrzygnięcie sporu, bowiem tutejszy Sąd zobowiązany jest do wszechstronnego zbadania wszystkich istotnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad rozkładu ciężaru dowodu i obowiązku stron w postępowaniu dowodowym.

Niezależnie jednak od powyższego, w ocenie Sądu, w sprawie nie doszło do uchybień proceduralnych, które skutkować mogłyby uchyleniem lub zmianą zaskarżonej decyzji, a pozwany dokonał dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, wszechstronnie rozpatrzył zebrany materiał dowodowy i dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych. Sąd nie znalazł podstaw do uzupełniania materiału dowodowego, a zebrany przez Prezesa URE stał się podstawą do wydania wyroku. Bezspornym bowiem jest w sprawie, a Powód tego nie neguje, że nie wypełnił nałożonych na niego za rok 2017 obowiązków. Powoduje to, że Organ był zobligowany do nałożenia na Powoda kary pieniężnej na podstawie art. 41 ustawy o efektywności energetycznej.

Dlatego też Sąd oddalił wnioski o przesłuchanie świadków i dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, albowiem nie miały one żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Powoływane w odwołaniu okoliczności, dotyczące rynku energetycznego nie miały bowiem wpływu dla stwierdzenia odpowiedzialności powoda za niewypełnienie przez niego ustawowych obowiązków za rok 2017.

Bezprzedmiotowe są dywagacje Powoda odnoszące się do wybuchu wojny na Ukrainie albowiem początek agresji Rosji miał miejsce w dniu 24 lutego 2022 r., do wcześniejszego etapu konfliktu o K. i D. (trwającego w zasadzie od dnia 20 lutego 2014 r.) Przedsiębiorca w odwołaniu się nie odnosi. Tym samym należy stwierdzić, że wszelkie opłaty jakie miał Powód ponieść w związku z ustawą o efektywności powinny nastąpić do dnia 30 czerwca 2020 r., a więc prawie 2 lata przed początkiem konfliktu.

Podobnie trudno uznać za prawidłowe wszelkie odniesienia do pandemii Covid-19, która co prawda została ogłoszona na terenie Polski w marcu 2020 r., ale Powód jako koncesjonowany Przedsiębiorca powinien zapewnić sobie w sposób odpowiedni źródła finansowania obowiązków wynikających z obowiązków nałożonych na niego przez obowiązujące przepisy prawa. Jako profesjonalista musiał zdawać sobie sprawę jaki obowiązki na nim ciążą w związku z wielkością energii sprzedaną odbiorcom końcowym w 2017 roku.

Także brak jest podstaw do uznania za prawidłowe zarzutów dotyczących naruszenia przepisów prawa materialnego.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 ustawy o efektywności energetycznej- dalej Ustawa- (w brzmieniu obowiązującym do dnia 21 maja 2021 r.): „Podmioty, o których mowa w ust. 2, zwane dalej „podmiotami zobowiązanymi”, są obowiązane:

1) zrealizować przedsięwzięcie lub przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej u odbiorcy końcowego, w wyniku których uzyskuje się oszczędności energii finalnej w wysokości określonej w art. 14 ust. 1, potwierdzone audytem efektywności energetycznej, o którym mowa w art. 25, lub

2) uzyskać i przedstawić do umorzenia Prezesowi URE świadectwo efektywności energetycznej, o którym mowa w art. 20 ust. 1- z zastrzeżeniem art. 11”.

Podmiotem takim niewątpliwie jest Powód, co wynika z ust. 2 art. 10 Ustawy („Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, realizują przedsiębiorstwa energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania lub obrotu energią elektryczną, ciepłem lub gazem ziemnym i sprzedające energię elektryczną, ciepło lub gaz ziemny odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”).

Przepis art. 11 ust. 1 pkt 1 Ustawy określa, że przedmiotowy obowiązek, w zakresie 20 % tego obowiązku za 2017 r., podmiot zobowiązany może zrealizować opłatą zastępczą. Przepis art. 11 ust. 2 Ustawy, że podmiot zobowiązany może również zrealizować obowiązek, o którym mowa wart. 10 ust. 1, za 2016 r., 2017 r. i 2018 r., uiszczając opłatę zastępczą w zakresie wyższym niż wskazany w ust. 1, jeżeli wykaże, że w roku kalendarzowym, którego dotyczy ten obowiązek, składał zlecenia kupna praw majątkowych wynikających ze świadectw efektywności energetycznej w transakcjach sesyjnych, lecz z powodu niewystarczającej liczby ofert sprzedaży tych praw lub gdy oferowana cena tych praw była wyższa niż jednostkowa opłata zastępcza, o której mowa wart. 12 ust. 2 i 3, nie nabył praw na sześciu sesjach w ciągu roku kalendarzowego, którego dotyczy obowiązek, o którym mowa w art. 10 ust. 1. Z kolei zgodnie z art. 14 ust. 1 pkt 1 Ustawy - podmioty zobowiązane są obowiązane uzyskać w każdym roku oszczędność energii finalnej w wysokości 1,5% ilości energii elektrycznej, ciepła lub gazu ziemnego, wyrażonej w tonach oleju ekwiwalentnego, sprzedanych w danym roku odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci na terytorium RP, pomniejszonej o ilość energii zaoszczędzonej przez odbiorców końcowych, o których mowa w art. 15 ust. 1 Ustawy, określonej w oświadczeniu wskazanym w tym przepisie.

Jak wyżej wskazano Przedsiębiorca nie zaprzeczał, że nałożonego na niego Ustawą obowiązku nie wypełnił. W związku z powyższym powód był zobowiązany do uzyskania oszczędności energii finalnej w wysokości (...) toe, co odpowiada kwocie (...) zł ((...) toe x (...) zł).

Przepis art. 39 ust. 1 pkt 1 Ustawy stanowi, że „karze pieniężnej podlega ten kto nie dopełnia obowiązku, o którym mowa w art. 10 ust. 1 tej ustawy”, a pkt 2 stanowi, że „karze pieniężnej podlega ten, kto nie uiszcza opłaty zastępczej w przypadku, o którym mowa w art. 11”. Zgodnie z art. 40 ust. 1 pkt 1 Ustawy, „wysokość kary pieniężnej wymierzonej w przypadkach, o których mowa w art. 39 ust. 1 pkt 1-5, nie może być wyższa niż 10% przychodu ukaranego przedsiębiorstwa energetycznego, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym”. Zgodnie z art. 40 ust. 2 Ustawy, „ustalając wysokość kar pieniężnych, o których mowa w art. 39 ust. 1, Prezes URE uwzględnia zakres naruszeń, powtarzalność naruszeń oraz możliwości finansowe ukaranego podmiotu”. W związku z powyższym Prezes URE wymierzył powodowi karę pieniężną w wysokości 2 053 702,50 zł, która stanowi (...) osiągniętych przez powoda w 2021 r. przychodów netto ze sprzedaży i zrównanych z nimi wynoszących, jak wyżej ustalono, (...) zł.

Sąd w pełni podziela zdanie Pozwanego, który wskazał, że wymierzona kara pieniężna mieści się w dyspozycji art. 40 ust. 1 pkt 1 Ustawy, zgodnie z którym wysokość nałożonej przez Prezesa URE kary, w przypadkach o których mowa w art. 39 ust. 1 pkt 1-5 nie może być wyższa niż 10% przychodu ukaranego przedsiębiorstwa energetycznego lub odbiorcy końcowego lub towarowego domu maklerskiego lub domu maklerskiego, o których mowa w art. 10 ust. 2, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym.

Sąd podziela także wnioski Prezesa URE, iż prawidłowo ocenił on sytuację finansową Powoda i dokonał prawidłowego miarkowania wymierzonej kary pieniężnej. Organ wziął pod uwagę przekazane przez powoda sprawozdanie finansowe za rok 2021 zawierające bilans, rachunek zysku i strat oraz dodatkowe informacje, z których wynika, że na dzień 31 grudnia 2021 r. powód posiadał aktywa obrotowe w wysokości (...) zł, w tym środki pieniężne i inne aktywa pieniężne w wysokości(...) zł oraz „zerowy" poziom realizacji omawianego obowiązku za 2017 rok i brakującą do realizacji obowiązku ustawowego ilość energii finalnej. Należy wspomnieć, ze nie było to pierwsze podobne zachowanie Powoda, który naruszył już wcześniej przepisy ustawy o efektywności energetycznej za rok 2013 oraz za lata 2015 r. i 2016. Mimo tego Prezes URE wymierzył powodowi karę pieniężną w minimalnej - dla analogicznych przypadków – wysokości (fakt ten nie został zanegowany przez Powoda).

Co do zakresu naruszenia, to Sąd w pełni podziela stanowisko Prezes Urzędu Regulacji Energetyki podnoszone w uzasadnieniu Decyzji, że celem regulacji zawartych w ustawie, w tym w art. 10, jest stworzenie ram prawnych dla działań na rzecz poprawy efektywności energetycznej gospodarki m.in. poprzez wprowadzenie mechanizmu wsparcia tych działań, co w konsekwencji wpłynie na ograniczenie szkodliwego oddziaływania sektora energetycznego na środowisko, czy też przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa energetycznego kraju. Niewątpliwe działaniem na rzecz ochrony środowiska jest zwiększenie efektywności energetycznej gospodarki poprzez stworzenie mechanizmów, zachęt, ram instytucjonalnych, finansowych i prawnych mających na celu niwelowanie istniejących barier utrudniających efektywne końcowe wykorzystanie energii, stworzenie warunków dla rozwoju i promowania rynku usług efektywnych energetycznie oraz dla dostarczania odbiorcom końcowym środków poprawy efektywności energetycznej. Wprowadzenie systemu świadectw efektywności energetycznej stanowi zachętę do inwestycji mających na celu zwiększenie efektywności energetycznej gospodarki (np. poprzez oszczędność energii przez odbiorców końcowych osiąganej dzięki modernizacji budynków i oświetlenia, oszczędność energii przez przedsiębiorstwa energetyczne poprzez modernizacje urządzeń wytwórczych, czy też sieci przesyłowych i dystrybucyjnych, oszczędność energii w procesach przemysłowych przez modernizacje lub wymianę urządzeń biorących udział w tych procesach). Prawa majątkowe wynikające z wydanych przez Prezesa URE świadectw efektywności energetycznej mogą zostać sprzedane na Towarowej Giełdzie Energii, przez podmioty, które je uzyskały i w ten sposób stanowią dodatkowe źródło przychodów. Z kolei opłata zastępcza, stanowiąca dochód NFOŚiGW może zostać przeznaczona na wspieranie rozwoju technologicznego w tym sektorze energetyki. Podobnie realizacja przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej u odbiorcy końcowego umożliwia wykorzystanie istniejącego potencjału oszczędności energii i pozwala osiągnąć wymagane oszczędności energii finalnej. Dlatego też zważywszy na cele powołanych regulacji Ustawy, w przedmiotowej sprawie nie można uznać zakresu naruszenia przez powoda przepisów ustawy o efektywności energetycznej za znikomy.

Dodać również należy, że Przedsiębiorca jako podmiot koncesjonowany uważany jest przez konsumentów jako pewne źródło gwarantujące prawidłowe funkcjonowanie obrocie gospodarczym. Szkodliwość czynu w związku z obowiązkami spoczywającymi na powodzie, który powinien być niejako gwarantem wykonywania w sposób prawidłowy i zgodny z przepisami prawa działalności gospodarczej, należy ocenić jako dużą. Nadto, przepis art. 355 § 2 k.c. wymaga od podmiotów prowadzących działalność gospodarczą przy uwzględnieniu ich zawodowego charakteru, staranności szczególnego rodzaju. Powód, co należy podkreślić swoją działalność prowadzi w ramach spółki z ograniczoną odpowiedzialności, a zatem spółką kapitałową, która z założenia swojego prawnego charakteru powinna opierać się na wysokim poziomie organizacyjnym, w tym na obsłudze prawnej swojej działalności. To przemawia za tym, że przedsiębiorca obowiązany jest do zwiększonej skrupulatności, rzetelności, zapobiegliwości i zdolności przewidywania, jak również uzasadnione jest oczekiwanie od niego wiedzy. W istotę działalności gospodarczej wpisane jest posiadanie specjalistycznej wiedzy nie tylko obejmującej czysto formalne kwalifikacje, lecz także doświadczenie wynikające z praktyki zawodowe i ustalone standardy wymagań. Powód powyższych kryteriów nie spełnił. Powyższe oznacza zdaniem Sądu I instancji, że dopuszczenie się przez Przedsiębiorcę nieprawidłowości w realiach niniejszej sprawy jest ewidentne, Powód nie dochował bowiem należytej staranności w prowadzeniu działalności gospodarczej przy uwzględnieniu jej zawodowego charakteru swojej działalności. Wymierzona powodowi kara pieniężna w wysokości 2 053 702,50 zł, nie może być uznana za nieadekwatną i zbyt wysoką.

Sąd podziela również stanowisko Prezesa URE, że brak było podstaw do odstąpienia od wymierzenia Powodowi kary. Zgodnie z art. 41 Ustawy „Prezes URE może odstąpić od wymierzenia kary pieniężnej, o której mowa w art. 39 ust. 1, jeżeli zakres naruszeń jest znikomy, a podmiot zaprzestał naruszania prawa lub zrealizował obowiązek, zanim Prezes URE powziął o tym wiadomość”. Zdaniem Sądu przesłanki powyższe nie zostały spełnione. Jak wyżej wskazano brak jest jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że zakres naruszeń Powoda był znikomy, tym bardziej, że nie było to pierwsze naruszenie Ustawy. Nie została także spełniona przesłanka zaprzestania naruszenia prawa lub zrealizowania obowiązku przed powzięciem wiadomości o tym przez Organ. Obie wskazane przesłanki muszą być spełnione łącznie, aby Prezes URE mógł odstąpić od nałożenia kary, w przedmiotowej sprawie żadna z przesłanek nie została spełniona.

Dodać przy tym należy, że wskazane przez powoda okoliczności panującej w Polsce i na świecie pandemii wirusa SARS-CoV-2, skutkujące ograniczeniem w możliwości prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców w Polsce i na świecie, a także tendencja wzrostowa cen energii utrzymująca się ze względu na nadzwyczajną sytuację geopolityczną, spowodowaną wojną na Ukrainie, nie mają bezpośredniego wpływu na wysokość wymierzonej kary, gdyż ustawodawca nie wprowadził szczególnych przepisów pozwalających na zmniejszanie wysokości kar nakładanej na podstawie art. 39 Ustawy ze względu na te okoliczności.

Wskazać również należy, że w przedmiotowej sprawie nie miał zastosowania przepis art. 189f § 1 pkt 1 k.p.a. Zgodnie bowiem z treścią art. art. 189a § 2 pkt 2 k.p.a., który stanowi, że „w przypadku uregulowania w przepisach odrębnych odstąpienia od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej lub udzielenia pouczenia, przepisów działu IVA k.p.a. (w tym 189f § 1 pkt 1 kpa) nie stosuje się”. Możliwość odstąpienia od wymierzenie kar pieniężnych nakładanych przez Prezesa URE na podstawie przepisów ustawy o efektywności energetycznej została przewidziana w art. 41 tej ustawy.

Mając powyższe rozważania na uwadze należy stwierdzić, że Sąd nie znalazł podstaw ani do obniżenia kary nałożonej na Powoda, ani w związku z tym, że nie wystąpiły przesłanki wskazane w art. 41 Ustawy, do odstąpienia od jej wymierzenia. Kara jest w pełni adekwatna do czynu popełnionego przez Powoda, zakresu i powtarzalności naruszeń, a także sytuacji Powoda.

Mając powyższe na uwadze, Sąd oddalił wniesione przez Powoda odwołanie na podstawie art. 479 53§ 1 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na oddalenie odwołania, należało uznać Powoda za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niego na rzecz Pozwanego zwrot kosztów procesu, które w sprawie niniejszej obejmowały wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w minimalnej stawce 720,00 zł, ustalonej w oparciu § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

SSO Dariusz Dąbrowski

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Aneta Gąsińska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Dariusz Dąbrowski
Data wytworzenia informacji: