Treść orzeczenia XVII AmE 230/20 - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

XVII AmE 230/20 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2021-05-13

Sygn. akt XVII AmE 230/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 maja 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –	SSO Maciej Kruszyński
Protokolant –	sekr. sąd. Magdalena Żabińska

po rozpoznaniu 28 kwietnia 2021 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) sp. z o.o. w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania (...) sp. z o.o. w W. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 29 czerwca 2020 roku, nr (...) (...) (...)

1. umarza postępowanie w zakresie odwołania powoda od punktu 20 decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki;

2. oddala odwołanie w pozostałej części;

3. zasądza od (...) sp. z o.o. w W. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Maciej Kruszyński

Sygn. akt XVII AmE 230/20

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 29 czerwca 2020 r. Nr (...) (...) (...) działając na podstawie art. 56 ust. 2 i art. 56 ust. 1 pkt 3a, w związku z art. 11 i art. 11d ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 833 ze zm.), w związku z § 5 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła (Dz. U. z 2007 r. Nr 133 poz. 924), oraz na podstawie art 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256 ze zm.) w związku z art. 30 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne, po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu w dniu 19 września 2019 r., na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 3a ustawy - Prawo energetyczne, postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kary pieniężnej za niestosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadzonych w dniach 10 - 31 sierpnia 2015 r., orzekł:

1. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w dniach 10 - 12 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w P. przy ul. (...) (Nr (...): (...)) naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art 11 i art. 11 d ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art. 56 ust. 1 pkt 3a tej ustawy.

2. Za działanie wymienione w punkcie 1 wymierzył Przedsiębiorcy karę pieniężną w kwocie 16 320 zł.

3. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w dniach 10 - 11 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w P. przy ul. (...) (Nr (...): (...)) naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11 d ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art. 56 ust. 1 pkt 3a tej ustawy.

4. Za działanie wymienione w punkcie 3 wymierzył Przedsiębiorcy karę pieniężną w kwocie 24 510 zł.

5. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w dniach 10 - 11 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w Ł. przy ul. (...) (Nr (...): PL_ (...) (...)) naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11 d ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art. 56 ust. 1 pkt 3a tej ustawy.

6. Za działanie wymienione w punkcie 5 wymierzył Przedsiębiorcy karę pieniężną w kwocie 22 919 zł.

7. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w dniach 10 - 11 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w Ł. przy ul. (...) (Nr (...): PL_ (...) (...)) naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11 d ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art. 56 ust. 1 pkt 3a tej ustawy.

8. Za działanie wymienione w punkcie 7 wymierzył Przedsiębiorcy karę pieniężną w kwocie 14 694 zł.

9. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w dniach 10 - 11 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w R. przy ul. (...) (Nr (...): (...)) naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11 d ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art 56 ust. 1 pkt 3a tej ustawy.

10. Za działanie wymienione w punkcie 9 wymierzył Przedsiębiorcy karę pieniężną w kwocie 15 036 zł.

11. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w dniach 10 - 11 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w R. przy ul. (...) (Nr (...): (...)) naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11 d ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art. 56 ust. 1 pkt 3a tej ustawy.

12. Za działanie wymienione w punkcie 11 wymierzył Przedsiębiorcy karę pieniężną w kwocie 10 044 zł.

13. (...) Sp. z o.o. w W. w dniach 10 - 12 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w Z. przy ul. (...) (dawniej ul. (...)) Nr (...): (...) i (...) naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11 d ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art. 56 ust. 1 pkt 3a tej ustawy.

14. Za działanie wymienione w punkcie 13 wymierzył Przedsiębiorcy karę pieniężną w kwocie 83 312 zł.

15. (...) Sp. z o.o. w W. w dniach 10 - 12 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w B. przy ul. (...) (Nr (...): (...) i (...)) naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11d ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art. 56 ust. 1 pkt 3a tej ustawy.

16. Za działanie wymienione w punkcie 15 wymierzył Przedsiębiorcy karę pieniężną w kwocie 36 808 zł.

17. (...) Sp. z o.o. w W. w dniach 10 - 12 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w K. przy Al. (...) (Nr (...): (...)_ (...) i (...)_ (...)) naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11 d ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art. 56 ust. 1 pkt 3a tej ustawy.

18. Za działanie wymienione w punkcie 17 wymierzył Przedsiębiorcy karę pieniężną w kwocie 87 843 zł.

19. Łącznie za działania wymienione w punktach 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15 i 17 wymierzył Spółce karę pieniężną w kwocie 311 486 zł.

20. Umorzył postępowanie administracyjne w pozostałej części dotyczącej obiektów (...) Sp. z o.o. w W. zlokalizowanych w:

a) T. przy ul. (...) (Nr (...): (...)) z uwagi na okoliczność, iż z dniem 31 grudnia 2014 r. nastąpiło wypowiedzenie przez Odbiorcę Umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej Nr (...) zawartej w dniu 1 marca 2013 r. z (...) S.A. Zatem w okresie obowiązywania przedmiotowych ograniczeń ww. umowa nie obowiązywała. Zgodnie z wyjaśnieniami (...) S.A. zawartymi w piśmie z dnia 12 grudnia 2019 r., znak: (...), wykazane przekroczenia dotyczyły innego podmiotu ( (...) S.A. O/T.), dla którego nie sporządzono planu ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, obowiązującego w dniach 10 - 31 sierpnia 2015 r.

b) C. przy ul. (...) (Nr (...): (...)_ (...), (...)_ (...) i (...)_ (...)) z uwagi na poniżej przedstawione okoliczności. Plan ograniczeń zawarty w piśmie Operatora Systemu Dystrybucyjnego, do którego sieci ww. obiekt Odbiorcy jest przyłączony (tj. (...) S.A.) z dnia 31 lipca 2014 r. o znaku: (...) (...)zdaniem (...) S.A. wyrażonym w piśmie z dnia 21 kwietnia 2020 r. o znaku: TD/DHT (...) dotyczył całego obiektu Odbiorcy, tj. łącznie wszystkich przyłączy (Nr (...): (...)_ (...) + (...)_ (...) + (...)_ (...)). (...) S.A. w planie przesłanym do Odbiorcy wskazała, że plan ten dotyczy przyłącza o Nr (...): (...)_ (...). W związku z tym Odbiorca uznał, że ww. plan dotyczył tylko jednego przyłącza o Nr (...)_ (...) w zakresie pozostałych przyłączy, tj. o Nr (...): (...)_ (...) i (...)_ (...) S.A. nie sporządziła planu ograniczeń, a zatem Odbiorca nie miał wiedzy do jakiego poziomu mocy ma się dostosować w zakresie pozostałych przyłączy. Ponadto zgodnie z zapisami w umowach o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej zawartych w dniu 1 stycznia 2010 r. Nr (...) (w zakresie M1, tj. Nr (...): (...)_ (...) i (...)_ (...)) oraz Nr (...) (w zakresie Praktiker: Nr (...): (...)_ (...)) moc bezpieczna została ustalona na poziomie 0,100 MW w każdej z ww. umów. Zatem Operator Systemu Dystrybucyjnego, do którego sieci ww. obiekt Odbiorcy jest przyłączony, tworząc łączny plan ograniczeń dla całego obiektu powinien przyjąć moc bezpieczną 2 x 0,100 MW czyli łącznie 0,200 MW a uwzględnił jedynie 0,100 MW;

c) M. przy ul. (...) (Nr (...): (...) i (...)) z uwagi na okoliczność, iż Odbiorca nie został zapoznany przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego, do którego sieci ww. obiekt Odbiorcy jest przyłączony ( (...) Sp. z o.o.) z planem ograniczeń, zawierającym informację o obowiązujących go stopniach zasilania w okresie od 1 września 2014 r. do 31 sierpnia 2015 r. Zatem Odbiorca nie otrzymawszy planu wprowadzenia ograniczeń nie miał możliwości dostosowania się do ograniczeń w poborze energii elektrycznej, wprowadzonych w dniach 10-31 sierpnia 2015 r., gdyż nie znał obowiązujących go wielkości dopuszczalnego poboru mocy w poszczególnych stopniach zasilania. Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego zarówno Odbiorca jak i (...) Sp. z o.o. nie posiadają obustronnie podpisanego aneksu do zawartej w dniu 16 marca 2010 r. Umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej Nr ND- (...), zawierającego plan ograniczeń obowiązujący Odbiorcę w czasie trwania przedmiotowych ograniczeń, tj. w dniach 10 - 31 sierpnia 2015 r. W przedłożonym w niniejszej sprawie aneksie do umowy nie zostały wypełnione rubryki zawierające plan ograniczeń. Odbiorca posiadał wiedzę jedynie w zakresie wartości mocy umownej i bezpiecznej (11 i 20 stopień zasilania), natomiast nie posiadał wiedzy w pozostałych stopniach zasilania;

d) W. przy Al. (...) (Nr (...): (...)) z uwagi na okoliczność, iż Odbiorca nie został zapoznany przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego, do którego sieci ww. obiekt Odbiorcy jest przyłączony ( (...) Sp. z o.o.) z planem ograniczeń, zawierającym informację o obowiązujących go stopniach zasilania w okresie od 1 września 2014 r. do 31 sierpnia 2015 r. Zatem Odbiorca nie otrzymawszy planu wprowadzenia ograniczeń nie miał możliwości dostosowania się do ograniczeń w poborze energii elektrycznej, wprowadzonych w dniach 10 - 31 sierpnia 2015 r., gdyż nie znał obowiązujących go wielkości dopuszczalnego poboru mocy w poszczególnych stopniach zasilania. Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego zarówno Odbiorca jak i (...) Sp. z o.o. nie posiadają obustronnie podpisanego aneksu do zawartej w dniu 16 marca 2010 r. Umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej Nr ND- (...), zawierającego plan ograniczeń obowiązujący Odbiorcę w czasie trwania przedmiotowych ograniczeń, tj. w dniach 10-31 sierpnia 2015 r. W przedłożonym w niniejszej sprawie aneksie do umowy nie zostały wypełnione rubryki zawierające plan ograniczeń. Odbiorca posiadał wiedzę jedynie w zakresie wartości mocy umownej i bezpiecznej (11 i 20 stopień zasilania), natomiast nie posiadał wiedzy w zakresie wartości mocy w pozostałych stopniach zasilania.

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła strona powodowa, zaskarżając ją w całości. Zaskarżonej decyzji zarzuciła naruszenie:

1. art. 7 w zw. z art. 77 § 1 w zw. z art. 80 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2020. 256 t.j. z dnia 2020.02.18) poprzez brak podjęcia przez Organ wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, brak wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całości materiału dowodowego oraz dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego, a w konsekwencji błędne ustalenie stanu faktycznego, w szczególności w zakresie przekazania Odbiorcy informacji o wielkości danych dotyczących Odbiorcy wynikających z Planu wprowadzenia ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii i w zakresie spowodowania bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej,

2. art. 107 par. 1 pkt 6 KPA poprzez sporządzenie uzasadnienia Decyzji, które nie dotyczy stanu faktycznego niniejszej sprawy, a innej sprawy związanej z ograniczeniem poboru energii, a w konsekwencji naruszenie zasady przekonywania,

3. art. 56 ust. 1 pkt 3a w zw. z art. 56 ust. 2 w zw. z art. 11 oraz 11d ust. 3 p.e. w zw. z § 5 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła w zw. z § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2015 r. w sprawie ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, poprzez jego błędne zastosowanie i przyjęcie, że ww. przepisy umożliwiają nałożenie kary pieniężnej na Powoda za niezastosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadzonych w dniach 10- 31 sierpnia 2015 r. w postępowaniu prowadzonym przez Prezesa URE;

4. art. 56 ust. 1 pkt 12 w zw. z art. 56 ust. 6a p.e. poprzez jego błędne zastosowanie i uznanie, że nie ma podstaw do odstąpienia od wymierzenia kary podczas gdy z prawidłowo ustalonego stanu faktycznego wynika, że Powód zaprzestał naruszenia prawa oraz stopień społecznej szkodliwości czynu był znikomy, a więc spełnione zostały ustawowe przesłanki do zastosowania art. 56 ust. 6a p.e.;

5. art. 56 ust. 1 pkt 12 w zw. z art. 56 ust. 3 i 6 p.e. poprzez wymierzenie kary wygórowanej, wskutek nienależytego rozważenia ustawowych przesłanek determinujących wysokość kary oraz nieuwzględniania w wystarczającym stopniu okoliczności mających wpływ na zmniejszenie kary, tj. w szczególności: znikomego stopnia szkodliwości czynu, znikomego stopnia zawinienia oraz dotychczasowego zgodnego z prawem zachowania podmiotu.

Wobec powyższego, wniósł o uchylenie Decyzji w całości, ewentualnie zmianę Decyzji w pkt 2 poprzez odstąpienie od wymierzenia kary, ewentualnie zmianę Decyzji w pkt 2 poprzez obniżenie nałożonej na jej podstawie kary pieniężnej za działania opisane w pkt 1 Decyzji do kwoty 47 202 złotych, ponadto, wniósł o zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda kosztów niniejszego postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w zapłacie kosztów procesu od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o odrzucenie odwołania w części obejmującej zaskarżenie przez Powoda ww. decyzji w zakresie umorzenia postępowania administracyjnego w części wyszczególnionej w pkt 20 sentencji decyzji, oddalenie odwołania w pozostałej części i zasądzenie od powoda na rzecz Prezesa URE kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W piśmie z 19 lutego 2019 r. powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2021 r. pełnomocnik powoda cofnął odwołanie w zakresie punktu 20 decyzji.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 sierpnia 2015 r. (...) S.A. z siedzibą w K. (dalej: (...)), pełniące funkcję Operatora Systemu Przesyłowego (dalej: OSP) w związku z obniżeniem dostępnych rezerw zdolności wytwórczych poniżej niezbędnych wielkości spowodowanych wyjątkowo wysokimi temperaturami i niskimi stanami wód w zbiornikach wodnych i rzekach, stwierdziły wystąpienie zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej w rozumieniu postanowień art. 3 pkt 16d ustawy – Prawo energetyczne i wprowadziły od godziny 10:00 ograniczenie w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. /okoliczność bezsporna/

Dnia 10 sierpnia 2015 roku (...) S.A. powiadomiły Ministra Gospodarki o wystąpieniu zagrożenia, podjętych działaniach oraz zgłosiły konieczność wprowadzenia ograniczeń na podstawie art. 11 ust. 7 ustawy – Prawo energetyczne. /okoliczność bezsporna/

Rada Ministrów 11 sierpnia 2015 roku wydała rozporządzenie w sprawie wprowadzenia ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw pod poz. 1136, wprowadzając ograniczenia w okresie od dnia 11 sierpnia 2015 roku od godziny 24:00 do dnia 31 sierpnia 2015 roku do godziny 24:00. /okoliczność bezsporna/

W okresie od 10 do 31 sierpnia 2015 r. był odbiorcą energii elektrycznej dostarczanej do obiektów zlokalizowanych w:

1. P. przy ul. (...) – na mocy Umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej Nr (...) z dnia 15 czerwca 2009 r. /k. 46 akt adm./

Informacje o wielkości danych dotyczących Odbiorcy wynikające z Planu prowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które obowiązywały Odbiorcę w okresie od 10 do 31 sierpnia 2015 r., zostały określone w Aneksie Nr (...) (§ 1 pkt. 2) do ww. umowy zawartym w dniu 17 kwietnia 2015 r. /k. 74 akt adm./

2. Ł. przy ul. (...) – na podstawie umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej Nr (...) (Nr (...): PL_ (...) (...)) z dnia 2 listopada 2011 r. r. /k. 253 akt adm./

Informacje o wielkości danych dotyczących Odbiorcy wynikające z Planu prowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które obowiązywały Odbiorcę w okresie od 10 do 31 sierpnia 2015 r., zostały przez (...) przekazane Odbiorcy pismem z dnia 10 października 2014 r. sygn. (...). /k. 298 akt adm./

3. Ł. przy ul. (...) – na podstawie Umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej Nr (...) (Nr (...): PL_ (...) (...)) z dnia 19 grudnia 2012 r. /k. 165 akt adm./

4. R. przy ul. (...) – na podstawie Umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej z uczestnikiem rynku detalicznego Nr UD/ (...) z dnia 6 sierpnia 2009 r. r. /k. 322 akt adm./

5. Z. przy ul. (...) (dawniej ulica (...)) – na podstawie Umowy o świadczenie usług dystrybucji Nr (...) z dnia 15 października 2009 r. /k. 549 akt adm./

6. B. przy ul. (...) – na podstawie Umowy o świadczenie usług dystrybucji Nr (...) z dnia 15 października 2009 r. r. /k. 670 akt adm./

7. K. przy Al. (...) – na podstawie Umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej Nr (...) z dnia 13 lutego 2013 r. /k. 774 akt adm./

(...) przedstawił Prezesowi URE zbiorcze dane wskazujące na stopień niedostosowania się odbiorców ujętych w Planie wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej obowiązującym w dniach od 10 do 31 sierpnia 2015 r. do wprowadzonych ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. W oparciu o powyższe dane zostały wygenerowane informacje wskazujące na stopień niedostosowania się Odbiorcy do wprowadzonych w dniach 10-31 sierpnia 2015 r. ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w odniesieniu do ww. punktów poboru energii elektrycznej. /k. 3-28 akt adm./

Pismem z dnia 19 września 2019 r. Prezes URE zawiadomił Przedsiębiorcę o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej za niedostosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej i wezwał go do złożenia wyjaśnień. /k. 1 akt. adm./

W planie dopuszczalnego poboru mocy elektrycznej obowiązującym od 10 do 31 sierpnia 2015 r. została ustalona wielkość dopuszczalnego poboru mocy w poszczególnych stopniach zasilania dla obiektu zlokalizowanego:

⚫: w P. przy ul. (...) (Nr (...): (...)).

Dopuszczalny poziom poboru mocy bezpiecznej dla 20 stopnia zasilania wynosił – 0,300 MW. Z kolei dopuszczalny pobór mocy w pozostałych stopniach zasilania wynosił - odpowiednio:

dla 11 stopnia – 1,040 MW

dla 12 stopnia – 0,950 MW

dla 13 stopnia – 0,850 MW,

dla 14 stopnia – 0,750 MW

dla 15 stopnia – 0,650 MW,

dla 16 stopnia – 0,550 MW,

dla 17 stopnia – 0,450 MW,

dla 18 stopnia – 0,400 MW,

dla 19 stopnia – 0,350 MW.

Odbiorca przekroczył obowiązujące go – zgodnie z planem wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii – wartości poboru mocy w poszczególnych stopniach zasilania w następujący sposób:

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 4,040 (MW w godzinie);

b) 11 sierpnia 2015 r. łącznie 1,290 (MW w godzinie);

c) 12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,110 (MW w godzinie).

Łącznie, dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył 5,440 MW w godzinie. /k. 3-4 akt adm./

⚫: w P. przy ul. (...) (Nr (...): (...)).

Dopuszczalny poziom poboru mocy bezpiecznej dla 20 stopnia zasilania wynosił – 0,300 MW. Z kolei dopuszczalny pobór mocy w pozostałych stopniach zasilania wynosił - odpowiednio:

dla 11 stopnia – 1,300 MW

dla 12 stopnia – 1,150 MW

dla 13 stopnia – 1,000 MW,

dla 14 stopnia – 0,900 MW

dla 15 stopnia – 0,800 MW,

dla 16 stopnia – 0,700 MW,

dla 17 stopnia – 0,600 MW,

dla 18 stopnia – 0,500 MW,

dla 19 stopnia – 0,400 MW.

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 6,710 (MW w godzinie);

b) 11 sierpnia 2015 r. łącznie 1,460 (MW w godzinie);

Łącznie, dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył 8,170 MW w godzinie. /k. 5-6 akt adm./

⚫: w Ł. przy ul.(...)(Nr (...): PL_ (...) (...)).

Dopuszczalny poziom poboru mocy bezpiecznej dla 20 stopnia zasilania wynosił – 0,130 MW. Z kolei dopuszczalny pobór mocy w pozostałych stopniach zasilania wynosił - odpowiednio:

dla 11 stopnia – 1,100 MW

dla 12 stopnia – 1,000 MW

dla 13 stopnia – 0,900 MW,

dla 14 stopnia – 0,800 MW

dla 15 stopnia – 0,700 MW,

dla 16 stopnia – 0,600 MW,

dla 17 stopnia – 0,500 MW,

dla 18 stopnia – 0,400 MW,

dla 19 stopnia – 0,300 MW.

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 5,8896 (MW w godzinie);

b) 11 sierpnia 2015 r. łącznie 1,7501 (MW w godzinie);

Łącznie, dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył 7,6397 MW w godzinie. /k. 9-10 akt adm./

⚫: w Ł. przy ul. (...) (Nr (...): PL_ (...) (...)).

Dopuszczalny poziom poboru mocy bezpiecznej dla 20 stopnia zasilania wynosił – 0,100 MW. Z kolei dopuszczalny pobór mocy w pozostałych stopniach zasilania wynosił - odpowiednio:

dla 11 stopnia – 0,600 MW

dla 12 stopnia – 0,550 MW

dla 13 stopnia – 0,500 MW,

dla 14 stopnia – 0,450 MW

dla 15 stopnia – 0,400 MW,

dla 16 stopnia – 0,350 MW,

dla 17 stopnia – 0,300 MW,

dla 18 stopnia – 0,250 MW,

dla 19 stopnia – 0,200 MW.

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 3,746 (MW w godzinie);

b) 11 sierpnia 2015 r. łącznie 1,152 (MW w godzinie);

Łącznie, dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył 4,898 MW w godzinie. /k. 11-12 akt adm./

⚫: w R. przy ul. (...) (Nr (...): (...)).

Dopuszczalny poziom poboru mocy bezpiecznej dla 20 stopnia zasilania wynosił – 0,300 MW. Z kolei dopuszczalny pobór mocy w pozostałych stopniach zasilania wynosił - odpowiednio:

dla 11 stopnia – 0,850 MW

dla 12 stopnia – 0,789 MW

dla 13 stopnia – 0,728 MW,

dla 14 stopnia – 0,667 MW

dla 15 stopnia – 0,606 MW,

dla 16 stopnia – 0,544 MW,

dla 17 stopnia – 0,483 MW,

dla 18 stopnia – 0,422 MW,

dla 19 stopnia – 0,361 MW.

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 4,0958125 (MW w godzinie);

b) 11 sierpnia 2015 r. łącznie 0,9165000 (MW w godzinie);

Łącznie, dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył 5,0123125 MW w godzinie. /k. 13-14 akt adm./

⚫: w R. przy ul. (...) (Nr (...): (...))

Dopuszczalny poziom poboru mocy bezpiecznej dla 20 stopnia zasilania wynosił – 0,300 MW. Z kolei dopuszczalny pobór mocy w pozostałych stopniach zasilania wynosił - odpowiednio:

dla 11 stopnia – 0,765 MW

dla 12 stopnia – 0,713 MW

dla 13 stopnia – 0,662 MW,

dla 14 stopnia – 0,610 MW

dla 15 stopnia – 0,558 MW,

dla 16 stopnia – 0,507 MW,

dla 17 stopnia – 0,445 MW,

dla 18 stopnia – 0,403 MW,

dla 19 stopnia – 0,352 MW.

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 2,7930625 (MW w godzinie);

b) 11 sierpnia 2015 r. łącznie 0,5550000 (MW w godzinie);

Łącznie, dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył 3,3480625 MW w godzinie. /k. 15-16 akt adm./

⚫: w Z. przy ul. (...) (dawniej ulica (...)) – ograniczeniom podlega suma mocy na przyłączach Nr (...): (...) i (...).

Dopuszczalny poziom poboru mocy bezpiecznej dla 20 stopnia zasilania wynosił – 0,000 MW. Z kolei dopuszczalny pobór mocy w pozostałych stopniach zasilania wynosił - odpowiednio:

dla 11 stopnia – 2,300 MW

dla 12 stopnia – 2,040 MW

dla 13 stopnia – 1,790 MW,

dla 14 stopnia – 1,530 MW

dla 15 stopnia – 1,280 MW,

dla 16 stopnia – 1,020 MW,

dla 17 stopnia – 0,770 MW,

dla 18 stopnia – 0,510 MW,

dla 19 stopnia – 0,260 MW.

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 20,3063 (MW w godzinie);

b) 11 sierpnia 2015 r. łącznie 6,7928 (MW w godzinie);

c) 12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,6717 (MW w godzinie).

Łącznie, dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył 27,7708 MW w godzinie. /k. 19-20 akt adm./

⚫: w B. przy ul. (...) (ograniczeniom podlega suma mocy na przyłączach Nr (...): (...) i (...).

Dopuszczalny poziom poboru mocy bezpiecznej dla 20 stopnia zasilania wynosił – 0,000 MW. Z kolei dopuszczalny pobór mocy w pozostałych stopniach zasilania wynosił - odpowiednio:

dla 11 stopnia – 1,000 MW

dla 12 stopnia – 0,890 MW

dla 13 stopnia – 0,780 MW,

dla 14 stopnia – 0,670 MW

dla 15 stopnia – 0,560 MW,

dla 16 stopnia – 0,440 MW,

dla 17 stopnia – 0,330 MW,

dla 18 stopnia – 0,220 MW,

dla 19 stopnia – 0,110 MW.

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 7,9805 (MW w godzinie);

b) 11 sierpnia 2015 r. łącznie 3,4846 (MW w godzinie);

c) 12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,8045 (MW w godzinie).

Łącznie, dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył 12,2696 MW w godzinie. /k. 21-22 akt adm./

⚫: w K. przy Al. (...)) – ograniczeniom podlega suma mocy na przyłączach Nr (...): (...)_ (...) i (...)_ (...).

Dopuszczalny poziom poboru mocy bezpiecznej dla 20 stopnia zasilania wynosił – 0,600 MW. Z kolei dopuszczalny pobór mocy w pozostałych stopniach zasilania wynosił - odpowiednio:

dla 11 stopnia – 2,440 MW

dla 12 stopnia – 2,236 MW

dla 13 stopnia – 2,031 MW,

dla 14 stopnia – 1,827 MW

dla 15 stopnia – 1,622 MW,

dla 16 stopnia – 1,418 MW,

dla 17 stopnia – 1,213 MW,

dla 18 stopnia – 1,009 MW,

dla 19 stopnia – 0,804 MW.

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 18,785 (MW w godzinie);

b) 11 sierpnia 2015 r. łącznie 8,665 (MW w godzinie);

c) 12 sierpnia 2015 r. łącznie 1,831 (MW w godzinie).

Łącznie, dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył 29,281 MW w godzinie. /k. 23-24 akt adm./

Powód w poprzednim roku podatkowym osiągnął przychód (przychód netto ze sprzedaży zrównane z nimi pozostałe przychody operacyjne oraz przychody finansowe) w wysokości (...) zł. / k. 1086 akt adm./

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym i sądowym oraz fakty powszechnie znane, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie powoda nie zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszym rzędzie za niezasadny należało uznać zarzut dotyczące formy złożonych w toku postępowania dokumentów (także przez samego powoda). Ostatecznie powód nie kwestionował także ustaleń poczynionych na podstawie tych dokumentów w toku postępowania administracyjnego, zaś na etapie postępowania przed SOKiK, który dokonuje własnych ustaleń, nie wnioskował dowodów które pozwoliłyby podważyć ustalenia które legły u podstaw zaskarżonej decyzji.

Ustawa Prawo energetyczne w art. 3 pkt 16 definiuje bezpieczeństwo energetyczne, jako stan gospodarki umożliwiający pokrycie bieżącego i perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na paliwa i energię, w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony, przy zachowaniu wymagań ochrony środowiska.

Kolejno, w treści przepisu: art. 3 pkt 16a p.e., art. 3 pkt 16b p.e. i art. 3 pkt 16d p.e., ustawodawca zdefiniował pojęcie:

⚫: bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, jako zdolność systemu elektroenergetycznego do zapewnienia bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej oraz zrównoważenia dostaw energii elektrycznej z zapotrzebowaniem na tę energię,
⚫: bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej, jako nieprzerwaną pracę sieci elektroenergetycznej, a także spełnienie wymagań w zakresie parametrów jakościowych energii elektrycznej i standardów jakościowych obsługi odbiorców, w tym dopuszczalnych przerw w dostawach energii elektrycznej odbiorcom końcowym, w możliwych do przewidzenia warunkach pracy tej sieci,
⚫: zagrożenie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, jako stan systemu elektroenergetycznego lub jego części, uniemożliwiający zapewnienie bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej lub równoważenie dostaw energii elektrycznej z zapotrzebowaniem na tę energię.

Jak stanowi art. 5 Konstytucji RP, Rzeczpospolita Polska ma obowiązek strzec bezpieczeństwa swoich obywateli. Prawidłowym jest uznanie bezpieczeństwa energetycznego za jeden z jego elementów.

Katalog sytuacji uzasadniających wprowadzenie ograniczeń wskazanych w art. 11 ustawy – Prawo energetyczne (dalej jako: p.e.) został zawarty w art. 11 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią, w przypadku zagrożenia:

1) bezpieczeństwa energetycznego Rzeczypospolitej Polskiej polegającego na długookresowym braku równowagi na rynku paliwowo-energetycznym,

2) bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej,

3) bezpieczeństwa osób,

4) wystąpieniem znacznych strat materialnych

- na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części mogą być wprowadzone na czas oznaczony ograniczenia w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła.

Ustęp 3 pkt 1) cytowanego przepisu stanowi, iż ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej polegają na ograniczeniu maksymalnego poboru mocy elektrycznej oraz dobowego poboru energii elektrycznej. Ograniczenia te podlegają kontroli w zakresie przestrzegania ich stosowania (art. 11 ust. 4 p.e.). Organem uprawnionym do kontroli stosowania ograniczeń w odniesieniu do dostarczanej sieciami energii elektrycznej jest Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (art. 11 ust. 5 pkt 1 p.e.).

W myśl art. 11 ust. 7 p.e., Rada Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw energii (poprzednio: ministra gospodarki), w drodze rozporządzenia, może wprowadzić na czas oznaczony, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części, ograniczenia w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej i ciepła, w przypadku wystąpienia zagrożeń, o których mowa w ust. 1.

Jak stanowi treść przepisu art. 11c ust. 2 p.e. w przypadku powstania zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego:

1) podejmuje we współpracy z użytkownikami systemu elektroenergetycznego, w tym z odbiorcami energii elektrycznej, wszelkie możliwe działania przy wykorzystaniu dostępnych środków mających na celu usunięcie tego zagrożenia i zapobieżenie jego negatywnym skutkom;

2) może wprowadzić ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części do czasu wejścia w życie przepisów wydanych na podstawie art. 11 ust. 7, lecz nie dłużej niż na okres 72 godzin.

Operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego niezwłocznie powiadamia ministra właściwego do spraw energii (poprzednio: ministra gospodarki) oraz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o wystąpieniu zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, podjętych działaniach i środkach w celu usunięcia tego zagrożenia i zapobieżenia jego negatywnym skutkom oraz zgłasza konieczność wprowadzenia ograniczeń na podstawie art. 11 ust. 7 (art. 11 c ust 3 p.e.).

W okresie występowania zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej operatorzy systemu elektroenergetycznego mogą wprowadzać ograniczenia w świadczonych usługach przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej w zakresie niezbędnym do usunięcia tego zagrożenia. (art. 11d ust. 3 p.e.)

Szczegółowe zasady i tryb wprowadzania ograniczeń w dostawach i poborze energii elektrycznej określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła (Dz. U. z 2007 r., Nr 133, poz. 924). Określone w nim zostały: sposoby wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, rodzaje odbiorców objętych ograniczeniami, zakresy planów wprowadzania ograniczeń oraz sposoby określania w nich wielkości tych ograniczeń a także sposoby podawania do publicznej wiadomości informacji o ograniczeniach.

Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub w dostarczaniu ciepła dotyczą każdego z odbiorców energii elektrycznej - dla których wielkość mocy umownej określonej w umowach ustalona została powyżej 300 kW i którzy nie podlegają ochronie przed wprowadzonymi ograniczeniami na podstawie § 6 ust. 1 rozporządzenia. Tak też, ochronie przed wprowadzanymi ograniczeniami podlegają odbiorcy energii elektrycznej w ciągu całego roku, dla których wielkość mocy umownej określonej w zawartej umowie sprzedaży, umowie o świadczenie usług przesyłania albo dystrybucji lub umowie kompleksowej ustalona została poniżej 300 kW oraz:

1) szpitale i inne obiekty ratownictwa medycznego;

2) obiekty wykorzystywane do obsługi środków masowego przekazu o zasięgu krajowym;

3) porty lotnicze;

4) obiekty międzynarodowej komunikacji kolejowej;

5) obiekty wojskowe, energetyczne oraz inne o strategicznym znaczeniu dla funkcjonowania gospodarki lub państwa, określone w przepisach odrębnych;

6) obiekty dysponujące środkami technicznymi służącymi zapobieganiu lub ograniczaniu emisji, negatywnie oddziaływujących na środowisko.

Na mocy § 8 ust. 1 i 2 i 6 rozporządzenia, wielkości określające poziomy wprowadzanych ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej poprzez ograniczenie poboru mocy ujęte są w planach wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które podlegają corocznej aktualizacji. Plan taki opracowywany jest przez operatorów systemów przesyłowych uzgadnianych z Prezesem URE na podstawie planów wprowadzania ograniczeń opracowywanych przez operatorów systemów dystrybucyjnych. Stosownie do § 10 rozporządzenia, umowy zawarte przez przedsiębiorstwa energetyczne z odbiorcami zawierają maksymalne ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej ujęte w planach ograniczeń i określają sposób powiadamiania o obowiązujących stopniach zasilania.

Rozporządzenie na mocy § 12 stanowi, iż:

1. Ograniczenia w poborze energii elektrycznej są realizowane przez odbiorców stosownie do komunikatów operatorów o obowiązujących stopniach zasilania.

2. Komunikaty operatorów o obowiązujących stopniach zasilania, o których mowa w § 9, wprowadzanych jako obowiązujące w najbliższych 12 godzinach i przewidywanych na następne 12 godzin, są ogłaszane w radiowych komunikatach energetycznych w programie (...) o godzinie 7^{(
55)} i 19^{(
55)} oraz na stronach internetowych operatorów i przedsiębiorstw energetycznych wykonujących działalność gospodarczą w zakresie zaopatrzenia w ciepło, które obowiązują w czasie określonym w tych komunikatach.

3. W przypadku zróżnicowania wprowadzonych ograniczeń w poborze energii elektrycznej, w stosunku do stopni zasilania ogłoszonych w komunikatach radiowych, operatorzy powiadamiają odbiorców indywidualnie w formie pisemnej lub w sposób określony w umowach, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 ustawy, albo za pomocą innego środka komunikowania się w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości.

4. Powiadomienia, o których mowa w ust. 3, są dla odbiorcy obowiązujące w pierwszej kolejności w stosunku do powiadomień ogłaszanych w komunikatach radiowych.

W niniejszej sprawie, bezsporną okoliczność stanowiło niedostosowanie się powoda do wprowadzonych ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w dniach 10, 11, 12 sierpnia 2015 r.

Jak ustalono, powód jest odbiorcą energii elektrycznej, którego dotyczą ograniczenia w poborze mocy. Powód nie podlegał natomiast ochronie przed wprowadzonymi ograniczeniami na mocy § 6 ust. 1 rozporządzenia. Z powyższego zatem wynika, iż był on zobowiązany do zastosowania się zarówno do ograniczeń wprowadzonych przez Operatora Systemu Przesyłowego (tj. (...)) w dniu 10 sierpnia 2015 r., jak i do ograniczeń wynikających z rozporządzenia Rady Ministrów z 11 sierpnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które wprowadziło te ograniczenia w okresie od 11 sierpnia 2015 r. od godz. 24:00 do 31 sierpnia 2015 r. do godz. 24:00.

W przedmiotowej sprawie powód nie dostosował się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w obiekcie zlokalizowanym w:

(1) w P. przy ul. (...) (Nr (...): (...)) bowiem, w dniu 10 sierpnia 2015 r. wartość przekroczenia wyniosła łącznie 4,040 MW w godzinie, w dniu 11 sierpnia 2015 r. 1,290 MW w godzinie (ograniczenia wprowadzone przez Operatora Systemu Przesyłowego na podstawie art. 11c ust. 2 pkt 2 Pe), zaś 12 sierpnia 2015 r. 0,110 MW w godzinie (ograniczenia wprowadzone na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 11 sierpnia 2015 r.),

(2) w obiekcie zlokalizowanym w P. przy ul. (...) (Nr (...): (...)), bowiem 10 sierpnia 2015 r. wartość przekroczenia wyniosła łącznie 6,710 (MW w godzinie), w dniu 11 sierpnia 2015 r. łącznie 1,460 (MW w godzinie),

(3) w Ł. przy ul. (...) (Nr (...): PL_ (...) (...)) wartość przekroczenia 10 sierpnia 2015 r. wyniosła łącznie r. 5,8896 (MW w godzinie), 11 sierpnia 2015 r. łącznie 1,7501 (MW w godzinie),

(4) w P. przy ul. (...) (Nr (...): PL_ (...) (...)) 10 sierpnia 2015 r. wartość przekroczenia wyniosła łącznie 3,745 (MW w godzinie), 11 sierpnia 2015 r. łącznie 1,152 (MW w godzinie),

(5) w R. przy ul. (...) (Nr (...): (...)) 10 sierpnia 2015 r. wartość przekroczenia wyniosła łącznie 4,0958125 (MW w godzinie), 11 sierpnia 2015 r. łącznie 0,9165000 (MW w godzinie),

(6) w R. przy ul. (...) (Nr (...): (...)) wartość przekroczenia 10 sierpnia 2015 r. wyniosła łącznie 2,7930625 (MW w godzinie), 11 sierpnia 2015 r. łącznie 0,5550000 MW w godzinie,

(7) w Z. przy ul. (...) (dawniej ulica (...)) – ograniczeniom podlega suma mocy na przyłączach Nr (...): (...) i (...) wartość przekroczenia 10 sierpnia 2015 r. wyniosła łącznie 20,3063 (MW w godzinie), 11 sierpnia 2015 r. łącznie 6,7928 (MW w godzinie), 12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,6717 (MW w godzinie),

(8) w B. przy ul. (...) (ograniczeniom podlega suma mocy na przyłączach Nr (...): (...) i (...), 10 sierpnia 2015 r., łączna wartość przekroczenia wyniosła łącznie 7,9805 (MW w godzinie), 11 sierpnia 2015 r. łącznie 3,4846 (MW w godzinie), 12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,8045 (MW w godzinie),

(9) w K. przy Al. (...) w dniu 10 sierpnia 2015 r. wartość przekroczenia wyniosła łącznie 18,785 (MW w godzinie), 11 sierpnia 2015 r. łącznie 8,665 (MW w godzinie), 12 sierpnia 2015 r. łącznie 1,831 (MW w godzinie).

Nie zasługiwał – doprecyzowany na rozprawie - zarzut powoda dotyczący ustalonego przez pozwanego poziomu przekroczenia poboru, motywowany przez powoda faktem, iż z treści łączących go z operatorem umów wynikał czas, w jakim powód obowiązany był do ograniczenia poboru, co za tym idzie winno to zostać uwzględnione przez pozwanego. Nie znajduje to bowiem oparcia w obowiązujących przepisach prawa.

Kwestia dopuszczania się przez powoda wymienionych naruszeń została przez pozwanego wykazana wskazanymi powyżej dokumentami znajdującymi się w aktach administracyjnych, powód zaś nie wniósł zastrzeżeń do co poprawności przedstawionych w zawiadomieniu o wszczęciu postępowania danych pomiarowych.

Wskazać dalej ponadto, że powód nie należy do kręgu podmiotów, które w myśl § 6 ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła, podlegają ochronie przed wprowadzanymi ograniczeniami. Zgodnie natomiast z treścią z §8 ust. 1 i 2 wskazanego Rozporządzenia operatorzy opracowują plany wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, z uwzględnieniem zasad określonych w art. 11 ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne. W odwołaniu powód podnosił, że z uwagi na charakter przedsiębiorstwa Spółki, natychmiastowe ograniczenie zużycia energii elektrycznej wiązałoby się z nieodwracalnymi szkodami dla przedsiębiorstwa i bezpieczeństwem klientów – z uwagi na zasilanie instalacji chłodniczych, przeciwpożarowych, klimatyzacji itd. Należy jednak podkreślić, że powód ustalając z (...) wartość mocy bezpiecznej obowiązującej w 20 stopniu zasilania, powinien był uwzględnić specyfikę swojego przedsiębiorstwa i ewentualne zagrożenia - na etapie zawierania poszczególnych umów lub później w drodze zawieranych aneksów do umów lub po otrzymaniu planu ograniczeń, wystąpić o zmianę wartości mocy bezpiecznej.

Przepis art. 56 ust. 3a p.e., stanowiący podstawę odpowiedzialności powoda w przedmiotowej sprawie, stanowi, iż karze pieniężnej podlega ten, kto nie stosuje się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii, wprowadzonych na podstawie art. 11 p.e., art. 11c ust. 3 p.e. lub art. 11d ust. 3 p.e.

Jak wskazano powyżej, podstawą nałożenia na powoda kary pieniężnej może być naruszenie przez niego przepisów art. 11, 11c ust. 3 i 11d ust. 3 Prawa energetycznego. Wymieniony jako pierwszy przepis art. 11 p.e. dotyczy ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadzanych w drodze rozporządzenia Rady Ministrów. Wobec tego, oczywistym jest, że art. 11 p.e., stanowiący podstawę wprowadzenia przez Radę Ministrów ograniczeń w poborze energii mocą Rozporządzenia z 11 sierpnia 2015 jest wprost sankcjonowany przez cytowany wyżej przepis art. 56 ust. 1 pkt 3a p.e.

Obowiązki informacyjne operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego w związku z wystąpieniem zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, a także obowiązku zgłoszenia konieczności wprowadzenia ograniczeń w trybie art. 11 ust. 7, tj. w trybie rozporządzenia Rady Ministrów określa natomiast przepis art. 11c ust. 3 p.e., tak też odesłanie w art. 56 ust. 3a do przepisu art. 11c ust. 3 p.e. należy uznać za błąd ustawodawcy. Nie można też stwierdzić, jakoby stanowił on samoistną podstawę do wprowadzenia ograniczeń. Natomiast, regulacja zawarta w art. 11d ust. 3 stanowi zasadniczą podstawę prawną dla działań operatora podjętych w oparciu o przepis art. 11c ust. 2 pkt 2 p.e., bowiem to w treści przepisu art. 11d ust. 3 p.e. ustawodawca określił, że w wypadku występowania zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej operatorzy systemu elektroenergetycznego mogą wprowadzać ograniczenia w świadczonych usługach przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, w zakresie niezbędnym do usunięcia tego zagrożenia. Przepis ten stanowi rozwinięcie uprawnień OSP wskazanych w art. 11c ust. 2 p.e. Jest to więc norma ogólna w stosunku do przepisu art. 11 c ust. 2 pkt 2 p.e. 2, który jedynie precyzuje, w jakim ograniczonym zakresie operator może wprowadzić ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W szczególności przepis ten wskazuje, że może to nastąpić jedynie w odniesieniu do dostarczania i poboru energii i tylko do czasu wejścia w życie przepisów wydanych na podstawie art. 11 ust. 7, lecz nie dłużej niż na okres 72 godzin.

Oznacza to zatem, iż podstawę materialnoprawną do wprowadzenia omawianych w niniejszej sprawie ograniczeń stanowi więc art. 11d ust. 3, natomiast przepisy art. 11c ust. 2 pkt 2 należy traktować jako przepis ściśle określający zakres czasowy wprowadzonych ograniczeń, nie zaś jako samodzielną podstawę do wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej.

Zatem operator systemu wprowadzając ograniczenia, o jakich mowa w art. 11c ust 2 pkt 2 p.e., działa zawsze także w oparciu o przepis art. 11d ust 3 p.e., gdyż to ten przepis stanowi źródło jego uprawnień do wprowadzenia ograniczeń w poborze prądu, nawet jeśli wprost przepis ten nie zostanie powołany w zarządzeniu o wprowadzeniu ograniczeń.

Z powyższego zatem należy wywieść, że podstawą działania (...) wprowadzającego ograniczenia w dniu 10 i 11 sierpnia 2015 r. był przepis art. 11d ust 3 pe, na którym Prezes URE oparł zaskarżoną decyzję, a przepis ten jest wprost sankcjonowany w art. 56 ust. 1 pkt 3a p.e.

Stanowisko Sądu, zgodnie z którym sankcja zawarta w art. 56 ust. 1 pkt 3a p.e. dotyczy także przypadku niezastosowania się przez odbiorcę energii elektrycznej do ograniczeń w jej dostarczaniu i poborze, wprowadzonych w trybie art. 11c ust. 2 pkt 2 p.e., zostało wyrażone także przez Sąd Apelacyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z 10 marca 2020 r., w sprawie o sygn. akt VII AGa 366/19. Ponadto, w tym samym uzasadnieniu Sąd Apelacyjny wskazał, że przepisy art. 11d p.e. wskazują środki i sposoby działania przez operatora systemu przesyłowego, stanowiąc rozwinięcie generalnych dyrektyw postępowania przewidzianych w art. 11c ust. 2 p.e. (odpowiednio: art. 11c ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 11d ust. 1 p.e. oraz art. 11c ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 11d ust. 3 p.e.). Regulacja zawarta w art. 11d ust. 1 ustawy określa uprawnienia operatora systemu przesyłowego względem innych użytkowników systemu (w celu wykonania art. 11c ust. 2 pkt 1), z kolei art. 11d ust. 3 p.e. zezwala na wykonywanie usług przesyłania i dystrybucji w sposób odpowiadający treści art. 11c ust. 2 pkt 2. Sąd ten przyznał, iż wskazane przepisy są ze sobą funkcjonalnie powiązane i istnieje między nimi ścisła zależność, wszakże potwierdza to ich redakcja, wskazująca analogiczne hipotezy ich stosowania: „ W przypadku powstania zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej (...)” – art. 11c ust. 2 p.e., „ W okresie występowania zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej (...)” – art. 11d ust. 3 p.e. por. również art. 11 d ust. 1.

Również w treści przywołanego uzasadnienia, Sąd Apelacyjny trafnie wskazywał na treść uzasadnienia ustawy nowelizującej ustawę – Prawo energetyczne, zgodnie z którym „Art. 11 p.e. dotyczy sytuacji zagrożenia systemu, które można wcześniej przewidzieć i jest wystarczający czas na wprowadzenie środków nadzwyczajnych, jakimi są ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadzane w drodze rozporządzenia Rady Ministrów. Natomiast dodane art. 11c – 11f p.e. zawierają dodatkowe przepisy dotyczące postępowania w sytuacjach zagrożenia dla funkcjonowania systemu elektroenergetycznego i bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, które mogą wystąpić nagle i wymagają natychmiastowych działań operatorów systemów elektroenergetycznych dla zapobieżenia skutkom tych zagrożeń, a także zadania w zakresie bezpieczeństwa operacyjnego sieci elektroenergetycznej.”

Sąd Apelacyjny podkreślił jednocześnie, iż zarówno wprowadzanie przez operatorów systemów przesyłowego ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, tak jak i stosowanie szeregu innych, uregulowanych prawem powszechnie obowiązującym, uprawnień operatorskich stanowi istotny instrument dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego.

Wobec powyższego, w ocenie Sądu Okręgowego, ograniczenia, o których mowa w art. 11d ust. 3 p.e. obejmują swoim zakresem także te wymienione w art. 11c ust. 2 pkt 2 p.e.. Ograniczenia w świadczeniu usług przesyłania i dystrybucji energii elektrycznej (art. 11d ust. 3 p.e.) stanowią rodzaj ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii. Natomiast, przywołany już art. 56 ust. 1 pkt 3a p.e., przewiduje karę pieniężną za niedostosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii, wprowadzonych na podstawie art. 11, art. 11c ust. 3 lub art. 11d ust. 3. Wobec tego, słuszne jest stanowisko pozwanego, iż niezastosowanie się przez odbiorcę energii elektrycznej do ograniczeń w jej dostarczaniu i poborze, wprowadzonych 10 sierpnia 2015 r. na polecenie OSP w oparciu o przepis art. 11c ust. 2 pkt 2 p.e. w zw. z art. 11d ust. 3 p.e., stanowi podstawę do nałożenia na ten podmiot sankcji przewidzianej w 56 ust. 1 pkt 3a p.e.

Stosownie do treści przepisu art. 56 ust. 3 p.e. wysokość kary pieniężnej, o której mowa m.in. w art. 56 ust. 1 pkt 3a p.e., nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym (…). Zgodnie natomiast z art. 56 ust. 6 ustalając wysokość kary pieniężnej, Prezes URE uwzględnia stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe.

Sąd orzekający w niniejszym składzie podziela ocenę stopnia szkodliwości czynu dokonaną przez Prezesa URE. Wszystkie wymienione wyżej kryteria zostały ocenione przez pozwanego prawidłowo. Przede wszystkim, organ trafnie ocenił możliwości finansowe przedsiębiorcy oraz uwzględnił podjęte przez przedsiębiorcę działania mające na celu jak najszybsze dostosowanie się do wprowadzonych ograniczeń. Prezes URE słusznie także przyjął, że znaczny stopień szkodliwości czynu wyraża się w bezpośrednim wpływie popełnionego przez odbiorcę czynu na niebezpieczeństwo Krajowego Systemu Elektroenergetycznego, co sprowadzało realne zagrożenie bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej w całym kraju. Omawiane ograniczenia zostały wprowadzone w związku z wyjątkowo wysokimi temperaturami i obniżeniem stanu wód w zbiornikach wodnych i rzekach, a zatem niewielkie przekroczenia poboru mocy mogły wywołać blackout. Odbiorca swoim działaniem wymusił nieplanowaną przez operatora dodatkową pracę sieci elektroenergetycznej. Nawet, jeśli przekroczenia w poborze mocy przez niektóre podmioty nie były wysokie, to biorąc pod uwagę niezastosowanie się do wprowadzonych ograniczeń przez znaczną liczbę odbiorów, kumulacja takich zachowań stanowiła realne zagrożenie dla bezpieczeństwa. Sytuacja ta zależy tylko i wyłącznie od odbiorców sieci, ponieważ wprowadzenie ograniczeń polega na dobrowolnym dostosowaniu się przez nich do ustalonych wcześniej planów ograniczeń.

Kara pieniężna została wymierzona za przekroczenie poboru mocy w konkretnych dniach wobec tego nie jest możliwe przyjęcie że powód zrealizował obowiązek lub zaprzestał naruszenia, ponieważ w tych właśnie dniach miał miejsce stan w którym powód nie dostosował się do wprowadzonych ograniczeń związanych z bezpieczeństwem dostaw energii elektrycznej. Należy również wyjaśnić, że powód jest profesjonalistą, wobec tego obejmuje go podwyższony miernik staranności i zwiększone oczekiwania co do umiejętności, wiedzy, rzetelności, zapobiegliwości, jak również znajomości przepisów prawa. Powód powinien zatem prowadzić działalność w taki sposób, aby nie naruszać przepisów prawa.

Reasumując powyższe rozważania, Sąd doszedł do przekonania, że istniały podstawy prawne do zastosowania wobec powoda art. 56 ust. 1 pkt 3a p.e., skoro niewątpliwe było, że powód nie zastosował się do wprowadzonych ograniczeń w poborze energii, zarówno tych wprowadzonych przez (...) w dniach 10 i 11 sierpnia, jak i tych wprowadzonych Rozporządzeniem Rady Ministrów w okresie od 12 do 31 sierpnia.

Sąd nie kwestionuje wartości mnożnika ustalonego przez Prezesa URE w oparciu o poziom najwyższej możliwej ceny rozliczeniowej za 1 MW energii elektrycznej na rynku bilansującej (1500 zł). Przyjęcie tej ceny, jako najwyższej możliwej ceny rozliczeniowej w podwojonej wysokości, z racji uznania, że kwota kary ma też stanowić sankcję dla przedsiębiorcy, a więc ostatecznie kwoty 3000 zł, znajduje zdaniem Sądu uzasadnienie w tym, że tak ustalona wartość ma stanowić dla niego odczuwalną dolegliwość, ale także ze względu na konieczność prewencyjnego oddziaływania kary, która poniżej pewnego minimum nie jest traktowana w sposób wystarczająco odstraszający. Dokonane w ten sposób obliczenie dało wynik 311 486 zł (5,440 MWh x 3000 + 8,170 MWh x 3000 + 7,6397 MWh x 3000 + 4,898 MWh x 3000 + 5,0123125 MWh x 3000 + 3,3480625 MWh x 3000 + 27,7708 MWh x 3000 + 12,2696 MWh x 3000 + 29,281 x 3000).

Według Sądu, kara w tej wysokości mieści się w limicie określonym w art. 56 ust. 3 prawa energetycznego, zgodnie z którym wysokość kary nie może przekroczyć 15 % przychodu Odbiorcy, nie wpłynie też na jego możliwości finansowe. Nałożona na powoda kara finansowa odpowiada przepisom prawa, a jej wysokość gwarantuje osiągnięcie prewencyjnych i represyjnych celów.

Mając na uwadze powyższe, Sąd umorzył postępowanie w zakresie odwołania powoda od punktu 20 decyzji, w pozostałej części oddalił odwołanie na podstawie art. 479⁵³ § 1 k.p.c.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto, zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c., zasadą odpowiedzialności za wynik procesu przyjmując, że powód - jako przegrywający sprawę – zobowiązany jest do zwrotu pozwanemu kosztów procesu, na które złożyło wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 720 zł, ustalonej na podstawie § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

SSO Maciej Kruszyński

Dodano: 10 marca 2023, Opublikował(a): Wioleta Żochowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Maciej Kruszyński
Data wytworzenia informacji: 13 maja 2021