Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 października 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –	Sędzia SO Anna Maria Kowalik
Protokolant –	Starszy sekretarz sądowy Joanna Preizner - Offman

po rozpoznaniu 12 października 2022 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. w W. (poprzednia nazwa: (...) S.A. w B.)

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o kontynuowanie postępowania administracyjnego

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 13 maja 2021 r. Nr (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720,00 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

Sygn. akt XVII AmE 233/21

UZASADNIENIE

Decyzją z 13 maja 2021 r. Nr (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (dalej Prezes URE, pozwany), na podstawie art. 105 § 1 w związku z art. 98 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 735) (dalej: k.p.a.), umorzył zawieszone na wniosek przedsiębiorcy: (...) Spółka Akcyjna z siedzibą: ul. (...), (...)-(...) B. (obecnie (...) S.A. z siedzibą w W.) z 7 września 2017 r. postępowanie administracyjne w sprawie wydania świadectwa pochodzenia potwierdzającego wytworzenie energii elektrycznej w ilości 46 190,760 MWh w instalacji odnawialnego źródła energii zlokalizowanej w miejscowości S., w okresie od dnia 1 sierpnia 2016 r. do dnia 31 sierpnia 2016 r.

Odwołanie od powyższej Decyzji złożyła (...) Spółka Akcyjna, a jego następcą procesowym stała się (...) Spółka Akcyjna (dalej powódka).

Zaskarżając Decyzję w całości powódka wniosła o jej uchylenie w całości; zasądzenie od Prezesa URE na rzecz powódki zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych; dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów załączonych do odwołania oraz znajdujących się w aktach sprawy administracyjnej na okoliczność ich treści i przebiegu postępowania administracyjnego.

Zaskarżonej Decyzji powódka zarzuciła:

1.  naruszenie przepisu art. 9 k.p.a. w zw. z art. 105 § 1 k.p.a. poprzez brak powiadomienia powódki o zbliżającym się upływie 3 letniego terminu na złożenie wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania, czym organ nie dopełnił ciążącego na nim obowiązku należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego;

2.  naruszenie art. 10 k.p.a. w zw. z art. 105 § 1 k.p.a. poprzez brak zapewnienia powódce czynnego udziału w postępowaniu, gdyż przed wydaniem Decyzji nie poinformowano powódki o zakończeniu postępowania, czym uniemożliwiono wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów, a także złożenia wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania;

a na wypadek nieuwzględnienia powyższych zarzutów, dodatkowo podniosła zarzut:

3.  naruszenia art. 105 § 1 k.p.a. w zw. z art. 46 ust. 11 Ustawy z dnia 20 lutego 2015r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2021 poz. 610 - dalej: „Ustawa OZE") poprzez wydanie decyzji o umorzeniu postępowania i stwierdzenie bezprzedmiotowości postępowania w niniejszej sprawie w sytuacji braku podstaw prawnych do zawieszenia postępowania z uwagi na brak możliwości stosowania w postępowaniu dotyczącym wydania świadectw pochodzenia przepisów kodeksu postępowania administracyjnego dotyczących zawieszenia postępowania.

Pozwany złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Rozpoznając odwołanie Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółka Akcyjna wnioskiem z 13 września 2016 r. wystąpiła do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, za pośrednictwem operatora systemu elektroenergetycznego, o wydanie świadectwa pochodzenia potwierdzającego wytworzenie energii elektrycznej w ilości 46 190,76 MWh w okresie od 1 do 31 sierpnia 2016 r., w źródle zlokalizowanym w S. – Elektrowni (...) (wniosek o wydanie świadectwa pochodzenia k. 1- 6 akt adm.).

W związku z powyższym, na podstawie art. 217 k.p.a. w związku z art. 45 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, Prezes URE wszczął postępowanie administracyjne w sprawie wydania świadectwa pochodzenia potwierdzającego wytworzenie energii elektrycznej w jednostce wytwórczej zlokalizowanej w S., w okresie od 1 do 31 sierpnia 2016 r. (postanowienie k. 14 akt adm.).

Przy piśmie z 28 października 2016 r. (...) Spółka Akcyjna złożyła korektę ww. wniosku o wydanie świadectwa pochodzenia (pismo z korektą k. 10- 12 akt adm.).

Z kolei pismem z 7 września 2017 r. powódka wniosła o zawieszenie przedmiotowego postępowania. O wyjaśnieniu sprawy, która stanowiła przyczynę zgłoszenia przez Spółkę wniosku o zawieszenie postępowania miała ona poinformować odrębną korespondencją (pismo (...) S. A. z 7 września 2017 r. k. 13 akt adm.).

Postanowieniem z 14 września 2017 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki zawiesił na podstawie art. 98 § 1 k.p.a. postępowanie w sprawie wydania świadectwa pochodzenia, objętego wnioskiem, o którym mowa powyżej. Jednocześnie jak wynika z treści tego postanowienia Prezes pouczył Powódkę o treści art. 98 § 2 k.p.a., przytaczając jego treść (postanowienie k. 14 akt adm.).

Przedmiotowe postanowienie zostało doręczone powódce 25 września 2017 r. (z.p.o. k. 15 akt adm.).

W okresie 3 lat od daty zawieszenia postępowania powódka nie zwróciła się o jego podjęcie (okoliczność niesporna).

Decyzją z 13 maja 2021 r. Nr (...) Prezes Urzędu, na podstawie art. 105 § 1 w związku z art. 98 § 2 k.p.a., umorzył zawieszone na wniosek powódki postępowanie.

Wobec dokonania podziału (...) Spółki Akcyjnej poprzez wydzielenie części jej majątku m.in. w postaci Elektrociepłowni (...) i przeniesienia go na spółkę (...) Spółka Akcyjna, na którą przeszły wszelkie prawa i obowiązki związane z działalnością prowadzoną w zakresie tej Elektrowni, doszło do sukcesji uniwersalnej w danym zakresie (pismo powódki w aktach sąd.).

W tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu zaskarżona Decyzja jest prawidłowa i słuszna, a podnoszone przez powódkę w odwołaniu zarzuty nie mogą skutkować uchyleniem tej Decyzji.

W pierwszej kolejności w kontekście zarzutów dotyczących naruszenia procedury administracyjnej należy zaznaczyć, iż postępowanie w sprawach z zakresu regulacji energetyki należy do tych postępowań, w których postępowanie administracyjne zakończone wydaniem decyzji, stanowi jedynie pierwszy etap, zaś drugim etapem jest kontradyktoryjne postępowanie przed sądem powszechnym, wszczęte na skutek odwołania strony od wydanej przez organ regulacyjny decyzji. Odwołanie składane do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, podobnie jak pozew, uruchamia postępowanie sądowe w I instancji, w trakcie którego badaniu podlega nie tyle formalna poprawność decyzji, ile merytoryczna zasadność twierdzeń i żądań zawartych w odwołaniu w świetle obowiązujących przepisów prawa materialnego (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 7 kwietnia 2010 r., sygn. akt VI ACa 1077/09, Legalis). Postępowanie sądowe w sprawach z zakresu regulacji energetyki nie ogranicza się do kontroli zaskarżonego aktu Prezesa URE, lecz zmierza także do merytorycznego rozpoznania sprawy (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 7 października 1998 r., sygn. akt I CKN 265/98, Legalis i z 11 sierpnia 1999 r., sygn. akt I CKN 351/99, Legalis).

Wobec zatem tego, że Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów rozpoznaje sprawę od nowa co do meritum, zarzuty dotyczące ewentualnych uchybień mających miejsce w toku postępowania administracyjnego poprzedzającego postępowanie sądowe co do zasady nie mogą odnieść skutku.

Tym niemniej należy podnieść, iż zgłoszone przez powódkę zarzuty dotyczące naruszenia przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego nie są trafne.

Jeśli chodzi o wskazywane przez powódkę naruszenie przepisu art. 9 k.p.a. poprzez jej niepowiadomienie o zbliżającym się upływie 3- letniego terminu na złożenie wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania, czym według powódki organ nie dopełnił ciążącego na nim obowiązku należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego, należy zdecydowanie stwierdzić, że nie miało ono miejsca. Organ zrealizował bowiem ciążący na nim obowiązek informacyjny w związku z zamieszczeniem - w ramach doręczonego powódce postanowienia o zawieszeniu postępowania – pouczenia o treści art. 98 § 2 k.p.a. Organ przytoczył powódce treść tegoż przepisu, wskazując, że jeżeli w okresie trzech lat od daty zawieszenia postępowania żadna ze stron nie zwróci się o podjęcie postępowania, żądanie wszczęcia postępowania uważa się za wycofane. Dane pouczenie jest jasne i klarowne, a zatem było wystarczające, przez co trzeba przyjąć, że nie było potrzeby jego powtarzania. Organ nie był przy tym zobligowany prawnie, ani nawet uprawniony - ze względu na fakt zawieszenia postępowania - do ponowienia informacji czy wystosowania zapytania w tym przedmiocie przed upływem 3- letniego terminu. W sytuacji zawieszenia na wniosek, to strona jest dysponentem postępowania, od niej zależy dalszy jego byt, a zatem musi korzystać z przyznanych jej uprawnień samodzielnie, pamiętając kiedy może zgłosić wniosek o podjęcie postępowania.

Odnosząc się natomiast do zarzutu naruszenia art. 10 k.p.a. poprzez brak zapewnienia powódce czynnego udziału w postępowaniu, gdyż przed wydaniem Decyzji nie poinformowano powódki o zakończeniu postępowania, czym uniemożliwiono wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów, a także złożenie wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania, trzeba podkreślić, że skoro postępowanie było zawieszone organ nie miał możliwości działania jak w przypadku toczącego się postępowania, nie mógł zatem podejmować czynności w sprawie. Ponadto, należy zauważyć, że wobec upływu 3- letniego terminu na podjęcie postępowania wydana przez Prezesa URE Decyzja nie zmierzała do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy tylko do formalnego zakończenia postępowania, toteż poinformowanie powódki o możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszenia żądań w postępowaniu dotyczącym wydania świadectwa pochodzenia, nie miałoby racji bytu.

Zaznaczenia wymaga, że całe powyżej przedstawione stanowisko jest zgodne z orzecznictwem sądów administracyjnych. Sądy uznają, że organ nie ma obowiązku informować strony o zbliżającym się upływie 3- letniego terminu, a że zgodnie z art. 102 k.p.a. w czasie zawieszenia postępowania organ może podejmować czynności niezbędne w celu zapobieżenia niebezpieczeństwu dla życia i zdrowia albo poważnym szkodom dla interesu społecznego, gdy nie zachodzą te przesłanki, jak w niniejszej sprawie, charakter prawny zawieszenia postępowania na zgodny wniosek stron odbiera organowi administracji możliwość ingerowania w sprawę w trakcie jej zawieszenia i w samo zawieszenie (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z siedzibą w Warszawie z dnia 23 listopada 2017 r., sygn. akt I SA/Wa 875/17, Legalis; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 czerwca 2020 r. sygn. akt I OSK 2078/19, Legalis).

W tej sytuacji 3- letni termin z art. 98 § 2 k.p.a. na podjęcie zawieszonego na wniosek powódki postępowania, stanowiący nieprzywracalny termin prawa materialnego, upłynął bezpowrotnie i bezskutecznie (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia z dnia 17 maja 2019 r., sygn. akt I OSK 2265/17, Legalis). W związku z niezłożeniem przez powódkę w okresie trzech lat od daty zawieszenia postępowania - o wydanie świadectwa pochodzenia potwierdzającego wytworzenie energii elektrycznej w ilości 46 190,76 MWh w okresie od 1 do 31 sierpnia 2016 r., w źródle zlokalizowanym w S. – Elektrowni (...) - wniosku o podjęcie postępowania, pierwotne żądanie wszczęcia postępowania należało uznać za wycofane zgodnie z art. 98 § 2 k.p.a. Powyższe implikowało zaś bezprzedmiotowość postępowania i wywołało potrzebę jego umorzenia w oparciu o art. 105 § 1 k.p.a., zgodnie z którym gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 listopada 2020 r., sygn. akt I OSK 3069/18, Legalis).

Z kolei formalne zakończenie postępowania poprzez jego umorzenie spowodowało, iż Sąd nie rozpoznawał sprawy co do meritum w kontekście naruszenia ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, stąd zarzuty powódki umocowane w przepisach tej ustawy były bezzasadne.

W rezultacie Sąd ocenił, że Prezes URE podjął właściwą Decyzję.

Biorąc powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia, oddalił wniesione przez powódkę odwołanie na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na nieuwzględnienie odwołania, powódkę należało uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niej na rzecz pozwanego zwrot kosztów procesu, na które złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 720,00 zł ustalone w oparciu o § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 265).

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda – r.pr. P. P. i pełnomocnikowi pozwanego – r.pr. Z. M..

Sędzia SO Anna Maria Kowalik