Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 listopada 2020 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –

Sądu Okręgowego Ewa Malinowska

po rozpoznaniu 3 listopada 2020 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

z udziałem (...) sp. z o.o. z siedzibą w S., (...) S.A. z siedzibą w B.

o ustalenie, że wstrzymanie dostaw energii elektrycznej było uzasadnione

na skutek odwołania (...) sp. z o.o. w W. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 9 lipca 2019 r. Nr (...) (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3.  zasądza od (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Ewa Malinowska

XVII AmE 242/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 lipca 2019 r. wydaną w sprawie Nr (...). (...) (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki Na podstawie art. 8 ust. 1 w związku z art. 6b ust. 2 oraz art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 755 i 730 z późn. zm.) w związku z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 z późn. zm.); po rozpatrzeniu wniosku (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. z dnia 6 lutego 2019 r. w sprawie rozstrzygnięcia sporu dotyczącego nieuzasadnionego wstrzymania dostaw energii elektrycznej do obiektów zlokalizowanych w S. oraz S., dokonanego przez (...) S.A. na zlecenie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w dniu 2 lutego 2019 r.; postanowił stwierdzić, że wstrzymanie dostaw energii elektrycznej do obiektów (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. zlokalizowanych w miejscowości S. (punkt poboru energii elektrycznej: nr (...)) oraz w S. (punkt poboru energii elektrycznej: nr (...) (...)) w dniu 2 lutego 2019 r. - na zlecenie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., było nieuzasadnione .

(decyzja k. 5-16)

Powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. zaskarżył tę decyzję w całości. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie:

I.  Przepisów prawa procesowego:

1)  Art. 77 § 1 i art. 80 w zw. z art. 7 k.p.a.

2)  Art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. poprzez nie zawieszenie z urzędu postępowania w sytuacji, gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależało od uprzedniego rozstrzygnięcia postępowania wytoczonego przez wnioskodawcę skarżącemu

3)  Art. 77 § 1 i art. 80 w zw. z art. 7 k.p.a. poprzez brak należytej oceny zebranego materiału dowodowego;

4)  Art. 7, 77, 80 k.p.a.

II.  Przepisów prawa materialnego:

1)  Art. 6 b ust. 2 PE

Zarzucając powyższe wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez orzeczenie, że wstrzymanie dostaw energii elektrycznej do zainteresowanego było uzasadnione ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie Prezesowi URE do ponownego rozpoznania.

(odwołanie k. 17-29)

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki po dokonaniu analizy zarzutów odwołania stwierdził, że nie zasługują one na uwzględnienie i brak jest podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji. Tym samym, organ podtrzymał stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji, wnosząc o oddalenie odwołania i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

(odpowiedź na odwołanie, k. 46-54).

Zainteresowany (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. wniósł o oddalenia odwołania wraz z zasądzeniem kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Sp. z o.o. jest koncesjonowanym przedsiębiorstwem obrotu energią elektryczną wykonującym tą działalność na podstawie koncesji nr (...)/D./ (...), udzielonej decyzją Prezesa URE z dnia 11 kwietnia 2017 r. nr D.. (...). (...) (...)z późniejszymi zmianami na okres od 2 maja 2017 r. do 31 grudnia 2027 r.

(fakty niesporne)

Zainteresowany (...) Sp. z o.o. w S. zawarł z (...) Sp. z o.o. w W. w dniu 21 listopada 2017 r. „Umowę sprzedaży energii elektrycznej dla biznesu" przewidując w jej treści stałe (gwarantowane) ceny energii elektrycznej oraz sposób rozliczania oparty o rzeczywiste zużycie tej energii. W załączniku nr 1 do tej umowy strony ustaliły dla poszczególnych stref punktów poboru (w S. i w S.) energii elektrycznej przewidywane roczne zużycie energii elektrycznej oraz gwarantowaną cenę za 1 MWh energii elektrycznej w czasie trwania umowy od 1 stycznia 2018 r. do 31 grudnia 2018 r. na 220 zł netto za 1 MWh. Aneksem nr (...) z 21 listopada 2017 r. zmieniona załącznik nr 1 do umowy rozszerzając gwarancję ceny na okres od 1 stycznia 2019 r. do 31 grudnia 2019 r. we wszystkich strefach na 222,30 netto za 1 MW.

(umowy z aneksami k. 71-81 akt adm.)

Pismem z 30 listopada 2018 r. powód podwyższył ceny energii elektrycznej w rozliczeniach z powodem z kwoty 220 zł netto do kwoty 598,17 zł netto za 1 MWh.

(pismo k. 73)

Zainteresowany terminowo regulował płatności na rzecz (...) S.A. z siedzibą w B. za świadczenie usługi dystrybucji energii elektrycznej oraz uiszczał na rzecz (...) Sp. z o.o. opłaty za energię elektryczną w wysokości odpowiadającej ustaleniom umownym (cena gwarantowana określona w umowie i zawartym do niej aneksie) - pozostając przy tym w sporze ze sprzedawcą energii elektrycznej, co do dopuszczalności podwyżek cen energii elektrycznej.

(pismo k. 47-48, zlecenie k. 52 akt adm.)

W dniu 2 lutego 2019 r. (...) Sp. z o.o. dokonała wstrzymania dostaw energii elektrycznej do obiektów Wnioskodawcy - podając jako prawną podstawę swych działań art. 6b ust. 2 ustawy - Prawo energetyczne w związku z wystąpieniem zaległości w płatnościach za dostarczoną energię elektryczną. Zlecenie w tym zakresie dla (...) S.A. z siedzibą w B. wystawione zostało 28 stycznia 2019 r.

(pismo k. 47-48 akt adm.)

Zaległości przywołane w zleceniu dotyczyły płatności wynikające z faktury rozliczeniowej z dnia 9 listopada 2018 r. (...) z terminem płatności do 23 listopada 2018 r. oraz faktura rozliczeniowa (...) z dnia 7 grudnia 2018 r., z terminem płatności na 21 grudnia 2018 r. faktury przed dokonanym wstrzymaniem dostaw poddane zostały korekcie: Faktura nr (...) z dnia 9 listopada 2018 r. z terminem płatności na 23 listopada 2018 r. - fakturą korygującą z dnia 28 stycznia 2019 r. nr (...) z terminem płatności na 11 lutego 2019 r., zaś faktura (...) z dnia 7 grudnia 2018 r., z terminem płatności na 21 grudnia 2018 r. - fakturą korygującą z dnia 28 stycznia 2019 r. nr (...) z terminem płatności na 11 lutego 2019 r. Faktury te zmieniały (podwyższały) wartość wyznaczonych w nich płatności i określały nowy termin płatności wskazanych w nich należności za energię elektryczną. Faktury te zostały wysłane automatycznie przez system billingowy.

(faktury k. 3-12 akt adm., fakty niesporne)

W dacie zlecania wstrzymania dostaw (28 stycznia 2019 r.) pomiędzy stronami toczył się spór cywilny co do wysokości ceny za energię elektryczną dostarczaną Wnioskodawcy w ramach zawartej z (...) Sp. z o.o. umowy. W toku toczącego się w tym zakresie procesu cywilnego wydane zostało na wniosek zainteresowanego postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie, XXVI Wydział Gospodarczy z dnia 21grudnia 2018 r., sygn. akt XXVI GCo 200/18, udzielające wnioskodawcy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. zabezpieczenia roszczenia o wykonywanie zobowiązania z umowy sprzedaży energii elektrycznej dla biznesu poprzez zakazanie obowiązanemu stosowani wobec uprawnionego sankcji w postaci wstrzymania dostaw energii elektrycznej do czasu rozstrzygnięcia sporu pomiędzy stronami w drodze wytoczonego przez wnioskodawcę powództwa.

(pismo k. 27-28, postanowienie k.29-34 akt adm.)

Pismem z dnia 6 lutego 2019 r. (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. złożyła oświadczenie o rozwiązaniu umowy sprzedaży energii elektrycznej zawartej z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. z dniem 28 lutego 2019 r.

(pismo k. 35 akt adm.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej dokumentów, które nie były zakwestionowane przez żadną ze stron niniejszego postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Odnośnie do zarzutów naruszenia przepisów postępowania administracyjnego Sąd Okręgowy podziela utrwalone w judykaturze stanowisko, iż zasadniczo tego typu zarzuty są nieskuteczne przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, ponieważ Sąd ten nie może ograniczyć sprawy wynikającej z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu tylko do funkcji sprawdzającej prawidłowość postępowania administracyjnego, które poprzedza postępowania sądowe. Celem postępowania nie jest przeprowadzenie kontroli postępowania administracyjnego, ale merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy, której przedmiotem jest spór między stronami powstający dopiero po wydaniu decyzji przez Prezesa Urzędu. Postępowanie sądowe przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest postępowaniem kontradyktoryjnym, w którym uwzględnia się materiał dowodowy zebrany w postępowaniu administracyjnym, co nie pozbawia jednak stron możliwości zgłoszenia nowych twierdzeń faktycznych i nowych dowodów, według zasad obowiązujących w postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych. Sąd antymonopolowy jest sądem cywilnym i prowadzi sprawę cywilną, wszczętą w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Prezesa Urzędu, według reguł kontradyktoryjnego postępowania cywilnego, a nie sądem legalności decyzji administracyjnej, jak to czynią sądy administracyjne w postępowaniu sądowo-administracyjnym. Tylko takie odczytanie relacji pomiędzy postępowaniem administracyjnym i postępowaniem sądowym może uzasadniać dokonany przez racjonalnego ustawodawcę wybór między drogą postępowania cywilnego i drogą postępowania sądowo-administracyjnego dla wyjaśnienia istoty sprawy (por. np.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1991 r., sygn. akt III CRN 120/91; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 r., sygn. akt I CKN 265/98; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 1999 r., sygn. akt I CKN 351/99; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2001 r., sygn. akt I CKN 1036/98; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2005 r., sygn. akt III SZP 2/05). Sąd Okręgowy uznaje, że nawet gdyby przyjąć, że w postępowaniu administracyjnym doszło do uchybień proceduralnych, to zarzuty w tym zakresie nie mogą być skuteczne, o ile uchybienia te mogą być sanowane w toku postępowania sądowego mającego na celu merytoryczne rozstrzygnięcie sporu, bowiem tutejszy Sąd zobowiązany jest do wszechstronnego zbadania wszystkich istotnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad rozkładu ciężaru dowodu i obowiązku stron w postępowaniu dowodowym. W ocenie Sądu nie doszło w postępowaniu administracyjnym do naruszenia przepisów k.p.a. wskazanych w odwołaniu. Ponadto powód na etapie postępowania sądowego nie wskazał ani nowych faktów, ani dowodów, które prowadziłyby do zmiany ustaleń lub oceny prawnej w stosunku do tych, jakie dokonane były w postępowaniu administracyjnym.

Zgodnie z przepisem art. 6b ust. 2 ustawy - Prawo energetyczne, przedsiębiorstwo energetyczne, wykonujące działalność gospodarczą w zakresie przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych lub energii, na żądanie sprzedawcy paliw gazowych lub energii wstrzymuje, z zastrzeżeniem art. 6c ww. ustawy, dostarczanie paliw gazowych lub energii, jeżeli odbiorca zwleka z zapłatą za świadczone usługi lub pobrane paliwo gazowe lub energię, co najmniej przez okres 30 dni po upływie terminu płatności.

Konsekwencje użycia tego środka są dla odbiorcy bardzo dolegliwe, dlatego powinien on być stosowany jedynie w wyjątkowych sytuacjach, a nie jedynie jako element nacisku na odbiorcę w przypadku sporów co do rozliczeń. Należało zgodzić się z pozwanym, że w niniejszej sprawie nie zostały spełnione przesłanki, o których mowa w powyższym przepisie.

Przede wszystkim wskazać należy, że powód wystąpił o wstrzymanie dostaw energii do obiektu zainteresowanego w związku z płatnościami z faktury z dnia 9 listopada 2018 r. z terminem płatności do dnia 23 listopada 2018 r. i 7 grudnia 2018 r. z terminem płatności do 21 grudnia 2018 r., które następnie poddane zostały korekcie fakturami z dnia 28 stycznia 2019 r., a termin płatności przesunięto obu faktur przesunięto na 11 lutego 2019 r. Wstrzymanie dostaw energii do obiektu zainteresowanego miało miejsce w dniu 2 lutego 2018 r., a zatem po wystawieniu faktur korygujących, ale przed upływem ich terminu płatności. Miała tu zatem miejsce taka sytuacja, że po upływie miesiąca od wystawienia pierwotnych faktur dostawy energii elektrycznej nie zostały wstrzymane, wystawiono natomiast faktury korygujące i przed upływem ich terminu płatności zastosowano art. 6b ust. 2 w stosunku do odbiorcy. Rację ma pozwany wskazując na to, że w fakturach korygujących nowa płatność objęta jest adnotacją „winna być” w miejsce „było”, podobna adnotacja widnieje przy terminach płatności. Kłoci się to z twierdzeniami odwołującego, że nowy termin płatności odnosił się jedynie do kwoty odpowiadającej wielkości korekty. Zostało w ten sposób określone nowe zadłużenie odbiorcy i termin płatności tego zadłużenia. Rację ma pozwany, że w świetle art. 6b ust. 2 PE faktury korygujące otwierały nowy termin na uiszczenie należności, a jednocześnie określały nowy 30 dniowy termin na skorzystanie przez powoda z możliwości wstrzymania dostaw energii po upływie określonego w tych fakturach terminu płatności.

Istotne ponadto jest to, że faktury korygujące opiewały na kwoty znacznie wyższe niż pierwotnie wystawione faktury i nie ulega wątpliwości, że pomiędzy stronami istniał spór, co do wysokości należności wynikający z tych faktur. Opiewały one na wyższe kwoty niż wynikałoby to z umowy łączącej strony i gwarantującej stałe ceny energii elektrycznej oraz sposób rozliczania oparty o rzeczywiste zużycie energii. Istnienie tego sporu potwierdzone także zostało postanowieniem zabezpieczającym wydanym przez Sąd Okręgowego w Warszawie z dnia 21grudnia 2018 r., zakazującym powodowi stosowania wobec uprawnionego sankcji w postaci wstrzymania dostaw energii elektrycznej do czasu rozstrzygnięcia sporu pomiędzy stronami w drodze wytoczonego przez wnioskodawcę powództwa.

Niniejsze postępowanie nie służy rozstrzygnięciu sporu pomiędzy stronami, co wysokości należności i prawidłowości wykonania umowy łączącej strony. Dlatego zarzuty odnoszące się do tych kwestii nie mogą być skuteczne. Istotne są z punktu widzenia rozstrzygnięcia, które ma zapaść w oparciu o art. 6b ust. 2 PE jest spełnienie przesłanek wynikających z tego przepisu, które warunkują możliwość skorzystania przez sprzedawcę energii ze środka w postaci wstrzymania dostaw energii. Jak wskazano powyżej przesłanki takie w tej sprawie nie wystąpiły, a zatem wstrzymanie dostaw energii w dniu 2 lutego 2019 r. w obiekcie należącym do zainteresowanego było nieuzasadnione.

Wbrew twierdzeniom powoda brak było podstaw do zawieszenia postępowania administracyjnego w oparciu o art. 97 par. 1 pkt. 4 k.p.a. Rację ma pozwany, że istotne w sprawie niniejszej było zbadanie wystąpienia przesłanek z art. 6b ust. 2, które mogły być ocenione w tym postępowaniu, a nie ustalenie wzajemnych należności stron, do którego miało dojść w postępowaniu cywilnym. Ponadto wskazać należy, że zainteresowany nie wystąpił z powództwem do sądu cywilnego po uzyskaniu postanowienia w trybie zabezpieczenia, a zatem nie było postępowania, które by się toczyło uzasadniającego zawieszenie postępowania administracyjnego.

Z tych wszystkich względów, stwierdzając brak podstaw do uwzględniania odwołania, na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy oddalił odwołanie.

Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym nastąpiło w oparciu o przepis art. 148 ¹ § 1 k.p.c. w myśl którego Sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, sąd uzna - mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych - że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne.

W sprawie niniejszej wymiana przez strony pism procesowych, oraz dowody zgormadzone w toku postepowania administracyjnego, były dla Sądu wystarczającą podstawą do orzeczenia na posiedzeniu niejawnym, że organ wydając zaskarżoną decyzję, działał w granicach ustawowych kompetencji.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu przyjmując, że na koszty należne - wygrywającemu sprawę - Prezesowi URE i zainteresowanemu złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 720 zł, ustalone na podstawie § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu obowiązującym od dnia 26 listopada 2016 r.

SSO Ewa Malinowska