Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2022 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Jolanta Stasińska

po rozpoznaniu w dniu 22 grudnia 2022 roku w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania Zakładu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w D.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania Zakładu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w D. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 30 czerwca 2021 roku, Nr (...))

1.  oddala odwołanie,

2.  zasądza od Zakładu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w D. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720,00 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia SO Jolanta Stasińska

Sygn. akt XVII AmE 252/21

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 30 czerwca 2021 roku, numer (...), na podstawie art. 35 ust. 1 pkt 1 i art. 36 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 2167, ze zm.), w związku z art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2021 r. poz. 468, ze zm.) oraz z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 716, ze zm.) a także z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 735), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy: Zakład (...) Sp. z o. o. z siedzibą w miejscowości C., (NIP): (...), orzekł, że:

1) przedsiębiorca: Zakład (...) Sp. z o. o. z siedzibą w miejscowości C., nie wywiązał się za rok 2015 z określonego wart. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (zwanej dalej: „Ustawą”), obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki świadectwa efektywności energetycznej, o którym mowa w art. 21 ust. 1 Ustawy, w terminie określonym wart. 27 ust. 3 Ustawy lub uiszczenia opłaty zastępczej w terminie określonym w art. 12 ust. 6 tej ustawy, obliczonej w sposób określony w art. 12 ust. 5 Ustawy,

2) za zachowanie opisane w punkcie pierwszym wymierzam przedsiębiorcy: Zakład (...) Sp. z o. o. z siedzibą w miejscowości C., karę pieniężną w kwocie 90 647,61 zł (słownie: dziewięćdziesiąt tysięcy, sześćset czterdzieści siedem złotych, sześćdziesiąt jeden groszy).

Od wyżej wymienionej decyzji powód Zakład (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą D. wniósł odwołanie, zaskarżając decyzję w całości.

Zaskarżonej decyzji powód zarzucił:

1.  naruszenie prawa materialnego tj. art. 35 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej poprzez nałożenie przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na Skarżącą kary pieniężnej pomimo, iż Skarżąca - w terminie i w prawidłowej wysokości - uiściła opłatę zastępczą, o której mowa w art. 12 ust. 1 ustawy,

2.  naruszenie prawa materialnego tj. art. 2 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 35 ust. 1 w zw. z art. 12 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej poprzez jego błędną wykładnię i w konsekwencji błędne przyjęcie przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, że nie ma podstaw do wyłączenia z przychodów Skarżącej będących podstawą ustalenia obowiązku określonego w art. 12 ust. 1 ustawy przychodów ze sprzedaży ciepła na zamkniętym terenie (...) w O. i U., które wykorzystywane są wyłącznie w celach (...), a w konsekwencji poprzez przyjęcie przez Organ, iż Skarżąca uiściła opłatę zastępczą w niepełnej wysokości,

3.  pominięcie przez Prezesa Urzędu przy ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego faktu, iż Urząd Regulacji Energetyki Północny Oddział Terenowy w G. wymusił na Skarżącej rezygnację z pobierania opłaty z tytułu efektywności energetycznej dla terenów (...) w O. i U. poprzez wezwanie Skarżącej pismem z dnia 07.03.2014 r. (...) do skorygowania stawki opłat dla źródeł ciepła w jednostkach (...)w O. i U. zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011r. o efektywności energetycznej, co w konsekwencji spowodowało brak zabezpieczenia przez Skarżącą w zatwierdzonej trzeciej taryfie dla ciepła środków na realizację obowiązku określonego w art. 12 ust. 1 ustawy, a także wprowadziło Skarżącą w błąd co do stosowanej przez organ wykładni przepisów prawa, że systemy (...)są wyłączone spod tej regulacji.

Wskazując na powyższe powód wniósł o:

1. uchylenie zaskarżonej decyzji w całości,

2. zasądzenie od Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na rzecz Zakładu (...) Spółka z o.o. wszystkich kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego - wg norm przepisanych.

Pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany podtrzymał stanowisko zawarte w treści decyzji.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Pismem z dnia 31 maja 2017 r. (znak: (...)), Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (zwany dalej: „Prezesem URE"), działając na podstawie art. 14 Ustawy, zwrócił się do przedsiębiorcy: Zakład (...) Sp. z o. o. z siedzibą w miejscowości C. (zwanego dalej: „Przedsiębiorcą”) z prośbą o udzielenie informacji dotyczącej dokonanej w okresie od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. sprzedaży energii elektrycznej, ciepła i gazu ziemnego, w związku z koniecznością zbadania realizacji za rok 2015 obowiązku określonego w art. 12 ust. 1 Ustawy. /k. 1-20 akt adm./

W odpowiedzi na ww. wezwanie, pismami z dnia 7 sierpnia 2017 r., znak: (...), z dnia 11 lutego 2020 r., znak: (...) oraz z dnia 28 października 2020 r., znak: (...) Przedsiębiorca przekazał dane dotyczące dokonanej, w okresie od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r., sprzedaży energii elektrycznej, ciepła i gazu ziemnego na rzecz odbiorców końcowych. Z analizy nadesłanego przez Przedsiębiorcę ww. pismem materiału dowodowego wynikało, iż obowiązek, nałożony art. 12 ust. 1 Ustawy, nie został Przedsiębiorcę wykonany. /k. 24-28, 30-31, 33 akt adm./

Prezes URE pismem z dnia 3 marca 2021 r., zawiadomił Przedsiębiorcę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia Przedsiębiorcy kary pieniężnej, w związku z ujawnieniem możliwości nieprzestrzegania w roku 2015, określonego w art. 12 ust 1 Ustawy, obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectwa efektywności energetycznej, o którym mowa w art 21 ust 1 Ustawy, w terminie określonym w art 27 ust 3 Ustawy, lub uiszczenia opłaty zastępczej w terminie określonym wart. 12 ust 6 tej ustawy, obliczonej w sposób określony wart 12 ust 5 Ustawy. /k. 21-22, 23 akt adm./

W odpowiedzi na ww. zawiadomienie Przedsiębiorca pismem z dnia 10 marca 2021 r. wskazał, iż w trakcie postępowania o zatwierdzenie „/// taryfy dla ciepła" Prezes URE wezwał Przedsiębiorcę (pismem z dnia 7 marca 2014 r., nr (...)) do skorygowania wysokości opłaty z tytułu efektywności energetycznej w O. i U., zgodnie z art. 2 ust 2 Ustawy. W związku z tym do ustalenia wysokości obowiązku efektywnościowego nie włączono przychodów osiągniętych ze sprzedaży ciepła do ww. jednostek (...). Przedsiębiorca dodał, iż interpretacja ww. przepisu dokonana przez OT URE obowiązywała zarówno w trakcie postępowania o zatwierdzenie tej konkretnej taryfy dla ciepła jak i taryf następnych oraz ma odzwierciedlenie w wezwaniach do korekty wniosków taryfowych w tym zakresie. /k, 35-44 akt adm./

Pismem z dnia 16 marca 2021 r., Prezes URE zawiadomił Przedsiębiorcę o zakończeniu postępowania dowodowego i przysługującym mu prawie do zapoznania się z całością zebranego w sprawie materiału dowodowego i wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz złożenia ewentualnych dodatkowych uwag i wyjaśnień. Przedsiębiorca w wyznaczonym terminie nie skorzystał z przysługującego mu uprawnienia do zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym oraz złożenia dodatkowych uwag i wyjaśnień. /k. 45, 46 akt adm./

W dniu 30 czerwca 2021 roku Prezes URE wydał decyzję numer (...) /k. 47-50 akt adm./

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane, jak również w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z art 53 ust. 1 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej, do wykonania i rozliczenia obowiązku, o którym mowa wart. 12 ust. 1 Ustawy, za okres przed dniem wejścia wżycie ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (tj. przed dniem 1 października 2016 r.) oraz w zakresie kar pieniężnych za niedopełnienie tego obowiązku stosuje się przepisy dotychczasowe. Z tego względu zasadnie pozwany wydając zaskarżoną decyzję działał w oparciu o przepisy dotychczasowe, czyli przepisy ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 roku o efektywności energetycznej.

Niesporna była w niniejszej sprawie okoliczność, że powód prowadził działalność koncesyjną w oparciu o decyzję Prezesa URE z dnia 29 czerwca 2010 r., znak: (...), zgodnie z którą została udzielona powodowi koncesja na wytwarzanie ciepła, na okres od dnia 2 lipca 2010 r. do dnia 2 lipca 2020 r. Jak wynika z informacji udzielonych przez powoda w toku postępowania administracyjnego, powód w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, dokonał w 2015 r. sprzedaży ciepła na rzecz odbiorców końcowych w ilości (...) GJ i osiągnął z tego tytułu przychód w wysokości (...) zł.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 Ustawy przedsiębiorstwo energetyczne, o którym mowa wart. 12 ust. 2 pkt 1 Ustawy (tj. przedsiębiorstwo energetyczne sprzedające energię elektryczną, ciepło lub gaz ziemny odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) jest obowiązane uzyskać i przedstawić do umorzenia Prezesowi URE świadectwo efektywności energetycznej o wartości wyrażonej w tonach oleju ekwiwalentnego względnie uiścić opłatę zastępczą, w terminie do dnia 31 marca każdego roku za poprzedni rok kalendarzowy.

Zgodnie z § 2 ust. 3 pkt 3 - obowiązującego do dnia 30 września 2016 r. - rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 4 września 2012 r. w sprawie sposobu obliczania ilości energii pierwotnej odpowiadającej wartości świadectwa efektywności energetycznej oraz wysokości jednostkowej opłaty zastępczej (Dz. U. z 2012 r. poz. 1039) - dalej „Rozporządzenie", wskaźnik procentowy, służący do obliczenia ilości energii pierwotnej odpowiadającej wartości świadectwa efektywności energetycznej, które podmioty zobowiązane, o których mowa w art. 12 ust. 2 Ustawy winny były uzyskać i przedstawić do umorzenia - dla roku 2015 wynosił 1,5 %.

W związku z powyższym zasadnie pozwany przyjął, że powód był zobowiązany (po uwzględnieniu pomniejszeń kwoty przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 4 Ustawy) - w terminie do dnia 31 marca 2015 r. - do uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectwa efektywności energetycznej w ilości 104,041 toe, względnie do uiszczenia opłaty zastępczej w wysokości 104 040,88 zł. Następnie wskazać należy, że według informacji przedstawionej przez powoda, do dnia 31 marca 2016 r. nie przedstawił do umorzenia Prezesowi URE świadectwa efektywności energetycznej, uiścił natomiast na rachunek Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej opłatę zastępczej w wysokości 41 525,29 zł. Nie miał racji powód twierdząc, że uiszczona przez niego opłata zastępcza w kwocie 41 525,29 zł stanowiła realizację przedmiotowego obowiązku w całości. Wbrew twierdzeniem powoda podniesionym w odwołaniu, nie zaistniały przesłanki do wyłączenia z podstawy obowiązku przychodów osiągniętych ze sprzedaży ciepła na zamkniętym po terenie (...)w O. i U.. Zasadnie zauważył przy tym pozwany, że wyłączenie zawarte w art. 2 ust. 2 pkt 1 ustawy odnosi się jedynie do przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej realizowanych na terytorium RP (tj. działań polegających na wprowadzeniu zmian i usprawnień w obiekcie, urządzeniu technicznym lub instalacji, w wyniku których uzyskuje się oszczędność energii – art. 3 ust. 12 ustawy). Wskazane natomiast regulacje dotyczące rodzajów przedsięwzięć w art. 17 ust. 1 ustawy odnoszą się do modernizacji lub wymiany instalacji lub urządzeń technicznych w ramach przeprowadzanych przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej. Zasadna była konstatacja pozwanego, że art. 2 ust. 2 pkt 1 ustawy zwalnia spod działania przepisów instalacje i urządzenia używane wyłącznie w celach (...), nie zaś działania polegające na sprzedaży ciepła przez podmiot zewnętrzny czyli powoda (poprzez użytkowanie infrastruktury ciepłowniczej w oparciu o umowę z dnia 3.10.2012r. zawartą z Jednostką (...)Nr (...) w G. i umowę z dnia 15.11.2111r. zawartą z Rejonowym Zarządem Infrastruktury w G.) do odbiorców (...)w U. i O.. W przekonaniu Sądu powyższe świadczy o tym, że twierdzenie powoda o możliwości wyłączenia wartości sprzedanego ciepła do tych obiektów, a tym samym umniejszenia realizacji jego obowiązków będących przedmiotem niniejszego postępowania było nieuprawnione. Istotnie powód został wezwany przez Prezesa URE do skorygowania wysokości opłaty z tytułu efektywności energetycznej w O. i U., zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy (k. 36 akt adm.), jednakże było to działanie Prezesa URE podjęte w toku postępowania taryfowego. Rację też ma pozwany, że kwestia uwzględnienia kosztu realizacji przedmiotowego obowiązku w taryfie jest obojętna dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. W świetle powyższego zasadnie pozwany przyjął, że powód nie wywiązał się w całości za rok 2015 z określonego w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki świadectwa efektywności energetycznej, o którym mowa w art. 21 ust. 1 Ustawy, w terminie określonym wart. 27 ust. 3 Ustawy lub uiszczenia opłaty zastępczej w terminie określonym w art. 12 ust. 6 tej ustawy, obliczonej w sposób określony w art. 12 ust. 5 Ustawy,

Zgodnie z treścią art. 35 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy, Prezes URE nakłada na przedsiębiorstwo energetyczne, odbiorcę końcowego, towarowy dom maklerski lub dom maklerski, o którym mowa w art. 12 ust. 2 Ustawy, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% przychodu osiągniętego w roku podatkowym poprzedzającym rok nałożenia kary, jeżeli podmiot ten nie dopełnia obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectwa efektywności energetycznej lub nie uiszcza opłaty zastępczej, o których mowa w art. 12 ust. 1 Ustawy. Zgodnie natomiast z treścią art. 36 ustawy przy ustalaniu wysokości kar pieniężnych, o których mowa w art. 35 ustawy, należy uwzględnić w szczególności stopień oraz okoliczności naruszenia przepisów ustawy.

Ze „Sprawozdania o przychodach, kosztach i wyniku finansowym oraz o nakładach na środki trwałe" wynika, że powód osiągnął roku 2020 przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi w wysokości (...) zł (k. 41 akt adm.), a zatem wymierzona kara, stanowi (...) % tych przychów a zatem kara w wysokości określonej w punkcie 2 zaskarżonej decyzji mieści się w granicach określonych przepisami prawa.

Oceniając stopień naruszenia przepisów należy wziąć pod uwagę cel regulacji zawartych w ustawie o efektywności energetycznej, w tym art. 12 tej ustawy. Celem tego przepisu było stworzenie ram prawnych dla działań na rzecz poprawy efektywności energetycznej gospodarki, m.in. przez wprowadzenie mechanizmu wsparcia tych działań, co w konsekwencji wpłynie na ograniczenie szkodliwego oddziaływania sektora energetycznego na środowisko. Wskazany wyżej przepis stanowi bowiem zachętę do inwestycji mających na celu zwiększenia efektywności energetycznej, w szczególności oszczędności energii. Istotnie bowiem w interesie społecznym leży zapewnienie, aby przedsiębiorstwa energetyczne, realizowały ustawowe obowiązki, gdyż to z kolei, warunkuje prawidłową realizację celów ustawy, o czym była mowa już wyżej. W ocenie Sądu przyjąć należało, że nałożona na powoda kara w wysokości 90.647,61 zł spełni swoją rolę zarówno w stosunku do powoda, a także wychowawczą oddziałując zniechęcająco na innych przedsiębiorców do podejmowania działań niezgodnych z prawem.

Mając powyższe na względzie, Sąd na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie, jako niezasadne.

O kosztach procesu, Sąd orzekł stosownie do wyników postępowania na podstawie art. 98 k.p.c. oraz Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Na koszty procesu po stronie pozwanego złożył się koszt zastępstwa procesowego w wysokości 720,00 zł.

Sędzia SO Jolanta Stasińska