Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XVII AmE 256/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2022-04-29

Sygn. akt XVII AmE 256/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2022 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Jolanta Stasińska

po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2022 roku w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 4 sierpnia 2021 roku, Nr (...)

1.  oddala odwołanie,

2.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720,00 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia SO Jolanta Stasińska

Sygn. akt XVII AmE 256/21

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 4 sierpnia 2021 roku, numer (...), na podstawie art. 56 ust 1 pkt 12b w związku z art 56 ust 2, ust 2h pkt 4, ust 6 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 716, z późn. zm.) oraz w związku z art 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 735) i art 30 ust 1 ustawy - Prawo energetyczne, po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej Przedsiębiorcy - (...) Sp. z o. o. z siedzibą w M. o numerze identyfikacji podatkowej (NIP) (...) (dalej: „Przedsiębiorca") za niezachowanie terminu na złożenie sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiące: kwiecień 2019 r., listopad 2019 r., styczeń 2020 r. oraz od marca 2020 r. do października 2020 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, orzekł:

1) że Przedsiębiorca nie zachował terminu na złożenie sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu (dalej „sprawozdanie") za miesiące: kwiecień 2019 r., listopad 2019 r., styczeń 2020 r. oraz od marca 2020 r. do października 2020 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,

2) za działanie opisane w pkt 1 wymierzam Przedsiębiorcy karę pieniężną w łącznej wysokości 110.000,00 (sto dziesięć tysięcy złotych), w tym:

a. 10.000,00 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych) za niezłożenie w terminie sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiąc kwiecień 2019 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,

b. 10.000,00 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych) za niezłożenie w terminie sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiąc listopad 2019 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,

c. 10.000,00 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych) za niezłożenie w terminie sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiąc styczeń 2020 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,

d. 10.000,00 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych) za niezłożenie w terminie sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiąc marzec 2020 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,

e. 10.000,00 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych) za niezłożenie w terminie sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiąc kwiecień 2020 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,

f. 10.000,00 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych) za niezłożenie w terminie sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiąc maj 2020 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,

g. 10.000,00 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych) za niezłożenie w terminie sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiąc czerwiec 2020 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,

h. 10.000,00 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych) za niezłożenie w terminie sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiąc lipiec 2020 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,

i. 10.000,00 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych) za niezłożenie w terminie sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiąc sierpień 2020 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,

j. 10.000,00 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych) za niezłożenie w terminie sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiąc wrzesień 2020 r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,

k. 10.000,00 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych) za niezłożenie w terminie sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu za miesiąc października 2020r. do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki.

Od wyżej wymienionej decyzji powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M. wniósł odwołanie. Zaskarżył powyższą decyzję w całości.

Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie:

1. art. 56 ust. 1 pkt 12b w związku z art. 56 ust. 2, ust. 2h pkt 4, ust. 6 ustawy PE, poprzez ich niewłaściwe zastosowanie w sytuacji, gdy art. 56 ust. 6a ustawy PE oraz okoliczności sprawy pozwalały Prezesowi URE na skorzystanie z instytucji odstąpienia od wymierzenia kary Spółce;

2. art. 56 ust. 6a ustawy PE w związku z art. 8 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 735, dalej: KPA) i efekcie brak ich zastosowania, poprzez brak odstąpienia od wymierzenia kary na art. 56 ust. 1 pkt 12b w związku z art. 56 ust 2, ust. 2h pkt 4 ustawy PE, której wysokość jest nadzwyczajnie nieproporcjonalna do popełnionego przez Spółkę czynu, co jest sprzeczne z zasadą pogłębiania zaufania wyrażonej w art. 8 § 1 KPA oraz wynikającej z niej zasady proporcjonalności;

3. art. 56 ust. 6a ustawy PE w związku z art. 7 KPA i w efekcie brak ich zastosowania, poprzez niewłaściwą wykładnię przesłanki znikomego stopnia szkodliwości czynu spowodowaną zignorowaniem istotnych elementów stanu faktycznego, a w rezultacie niezastosowanie w sprawie instytucji odstąpienia od wymierzenia kary, mimo istniejących ku temu podstaw;

4. art. 189c KPA i w efekcie brak jego zastosowania, poprzez brak uwzględnienia przez Prezesa URE w zakresie kary za miesiące kwiecień oraz listopad 2019 r. przepisu obowiązującego w czasie naruszenia prawa przez Spółkę o treści względniejszej dla strony niż treść przepisu obowiązująca w dacie wydania Decyzji.

Mając na uwadze powyższe, wniósł o:

- uchylenie zaskarżonej decyzji w całości, umorzenie postępowania na podstawie art. 56 ust. 6a ustawy PE oraz o zasądzenie na rzecz Powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

Ponadto, wniósł o przeprowadzenie dowodu z wydruków biuletynów branżowych Prezesa URE za poszczególne kwartały roku 2019 oraz 2020 — na okoliczność znikomej szkodliwości czynu Spółki polegającego na niezrealizowaniu obowiązku sprawozdawczego w terminie oraz jej znikomego wpływu na ostateczną formę realizacji obowiązku Prezesa URE w postaci ogłaszania kwartalnie w Biuletynie Urzędu Regulacji Energetyki całkowitej wielkości produkcji i przywozu poszczególnych paliw ciekłych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o:

1) oddalenie odwołania,

2) pominięcie wniosków dowodowych, jako nieistotnych dla rozstrzygnięcia sprawy i stwierdzonych dokumentami zebranymi w toku postępowania administracyjnego,

3) zasądzenie od powoda na rzecz Prezesa URE zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany podtrzymał stanowisko wyrażone w treści zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Pismem z dnia 16 marca 2021 r. Przedsiębiorca: (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M. złożył do (...) Oddziału Terenowego Urzędu Regulacji Energetyki z siedzibą w K. wniosek o wpis do rejestru podmiotów przywożących wraz ze sprawozdaniami za miesiące: styczeń 2020 r. oraz od marca 2020 r. do października 2020 r. W treści wspomnianego wyżej pisma Przedsiębiorca złożył czynny żal jednocześnie zawiadamiając o popełnieniu czynu zabronionego, w postaci naruszenia obowiązków wynikających z art. 16 ust 1 Ustawy o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 722 z późn. zm.), tj.: niewywiązania się z obowiązku wpisu do rejestru podmiotów przywożących, o którym mowa w art 32a - 32c ustawy - Prawo energetyczne i niewywiązania się z obowiązku składania miesięcznych sprawozdań o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych (k. 1, 2 - 3, 6-23 akt adm.)

Pismami z dnia 31 marca 2021 r. oraz 20 kwietnia 2021 r. Przedsiębiorca do (...) Oddziału Terenowego Urzędu Regulacji Energetyki z siedzibą w K. złożył sprawozdania za miesiące: kwiecień 2019 r. i listopad 2019 r. oraz zerowe sprawozdania za luty 2020 r., listopad 2020 r., grudzień 2020 r., styczeń 2021 r., luty 2021 r. i marzec 2021 r. (k. 25, 26-29, 33, 34-47 akt adm.)

Ze złożonych sprawozdań wynika, że Przedsiębiorca dokonał przywozu produktów o kodzie: CN 2710 19 81 (smar) w miesiącu kwietniu 2019 r. w ilości 0,0003 t, produktu o kodzie CN: 2710 19 83 (smar) w miesiącach kwiecień 2019 r. i styczeń 2020 r. o łącznej ilości 0,057 t i produktu o kodzie CN: 2710 19 99 (smar) w miesiącach: listopad 2019 r., styczeń 2020 r., marzec 2020 r., kwiecień 2020 r., maj 2020 r., czerwiec 2020 r., lipiec 2020 r., sierpień 2020 r., wrzesień 2020 r., październik 2020 r. w łącznej ilości 1,252 t. (k. 6-23, 26-29 akt adm.)

Decyzją z dnia 1 kwietnia 2021 r. Przedsiębiorca został wpisany do rejestru podmiotów przywożących prowadzonego przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki pod numerem (...). (bezsporne)

Pismem z dnia 4 maja 2021 r. Przedsiębiorca został zawiadomiony o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie wymierzenia kary pieniężnej w związku z niezłożeniem w terminie sprawozdania, o którym mowa w art. 43d ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne, za miesiące: kwiecień 2019 r., listopad 2019 r., styczeń 2020 r., marzec 2020 r. - październik 2020 r. Ponadto, mając na uwadze dyspozycję art. 50, art. 77 § 1 i art. 80 Kodeksu postępowania administracyjnego, Przedsiębiorca został wezwany do nadesłania, w terminie 14 dni, licząc od dnia otrzymania pisma, wyjaśnień, czy w okresie od kwietnia 2019 r. do października 2020 r. poza miesiącami: kwiecień 2019 r., listopad 2019 r., styczeń 2020 r., marzec 2020 r. - październik 2020 r. za które złożone zostały sprawozdania w świetle art. 43d, potwierdzające przywóz paliw ciekłych, Przedsiębiorca dokonywał przywozu oraz do nadesłania kopii wszelkich dokumentów potwierdzających aktualną sytuację finansową Przedsiębiorstwa w roku 2020. Pismo zostało skutecznie doręczone w dniu 10 maja 202l r. (k. 50-51, 52 akt adm.)

W odpowiedzi na zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego z dnia 4 maja 2021 r. w dniu 26 maja 2021 r. wpłynęły do Urzędu Regulacji Energetyki żądane dokumenty, tj.: uwierzytelniony odpis wydruku sprawozdania finansowego za rok 2020, uwierzytelniony odpis wydruku sprawozdania F01 za czwarty kwartał 2020 roku, uwierzytelniony odpis oświadczenia o osiągniętych w 2020 roku przychodach i dochodach oraz wyjaśnienia w sprawie. Przedsiębiorcą poinformował, iż w okresie od kwietnia 2019 r. do października 2020 r. spółka nie dokonywała przywozu paliw ciekłych poza miesiącami, za jakie dokonano złożenia sprawozdań w świetle art. 43 d ustawy Prawo energetyczne. Przedsiębiorca zawnioskował o odstąpienia przez Energetyki od wymierzenia kary. (k. 53-69 akt adm.)

Pismem z dnia 2 czerwca 2021 r. Przedsiębiorca został zawiadomiony o zakończeniu niniejszego postępowania dowodowego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej w związku z niezachowaniem terminu na przekazanie sprawozdania, o którym mowa w art 43d ustawy - Prawo energetyczne, za miesiące: kwiecień 2019 r., listopad 2019 r., styczeń 2020 r., marzec 2020 r. - październik 2020 r. do Prezesa Urzędu Regulacji. Przedsiębiorca został poinformowany o możliwości złożenia dodatkowych uwag i wyjaśnień w terminie 7 dni licząc od dnia otrzymania zawiadomienia, jednocześnie z uwagi na wprowadzony od dnia 14 marca 2020 r. stan zagrożenia epidemicznego oraz ogłoszony od 20 marca 2020 r. stan epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2, został on zawiadomiony o braku możliwości osobistego zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym w sprawie. Jednocześnie zgodnie z dyspozycją zawartą w art 36 Kodeksu postępowania administracyjnego, strona została powiadomiona przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o niezakończeniu niniejszej sprawy w terminie przewidzianym w art 35 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego oraz została poinformowana o wyznaczeniu nowego terminu załatwienia sprawy. Pismo zostało prawidłowo doręczone w dniu 7 czerwca 2021 r. (k. 71-72, 73 akt adm.)

Pismem z dnia 15 czerwca 2021r. znak: (...) przekazano pełnomocnikowi spółki uwierzytelnioną kopię zawiadomienia Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 2 czerwca 2021 r. znak: (...) o zakończeniu postępowania dowodowego. Pismo zostało prawidłowo doręczone w dniu 5 lipca 2021 r. Przedsiębiorca nie skorzystał z przysługującego mu uprawnienia do wniesienia dodatkowym uwag i wyjaśnień w postępowaniu. (k. 74, 75 akt adm.)

W dniu 4 sierpnia 2021 roku Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wydał decyzję numer (...). (k. 76-80 akt adm.)

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane, jak również w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, zważył co następuje:

Strony nie wystąpiły o przeprowadzenie rozprawy, natomiast rozpoznanie sprawy na rozprawie nie było konieczne, wobec czego wystąpiły podstawy rozstrzygnięcia sprawy na posiedzeniu niejawnym.

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z treścią art. 43d ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 716 z późn. zm., dalej: „Pe”) przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na wytwarzanie paliw ciekłych lub koncesję na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą, a także podmiot przywożący stosownie do swojej działalności przekazuje Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki, Prezesowi Agencji Rezerw Materiałowych, ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych oraz ministrowi właściwemu do spraw energii miesięczne sprawozdanie o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu- w terminie 20 dni od dnia zakończenia miesiąca, którego dotyczy sprawozdanie. Zgodnie natomiast z treścią art. 62d pkt 4 ustawy- Prawo energetyczne dodanym ustawą z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1495), który wszedł w życie w dniu 1 stycznia 2020 r. „od dnia 1 stycznia 2020 r. do dnia 30 czerwca 2021 r. przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesje na wytwarzanie paliw ciekłych lub koncesję na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą, a także podmiot przywożący stosownie do swojej działalności przekazuje Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki miesięczne sprawozdanie o rodzajach oraz ilości wytworzonych przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych a także ich przeznaczeniu- w terminie 20 dni od dnia zakończenia miesiąca, którego dotyczy sprawozdanie”.

Bezsporna była w niniejszej sprawie okoliczność, że powód został wpisany do Rejestru Podmiotów Przywożących prowadzonego przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki pod nr (...) w dniu 1 kwietnia 2021 roku oraz, że nie dopełnił w ustawowym terminie obowiązku sprawozdawczego w przypadku miesięcy kwiecień 2019 r., listopad 2019 r., styczeń 2020 r. oraz od marca 2020 r. do października 2020 r. W treści odwołania powód przyznał, że Spółka dokonując przywozu smarów o kodach CN 2710 19 81, 2710 19 83 i 2710 19 99 była na gruncie ustawy podmiotem przywożącym paliwa ciekłe w postaci smarów. Spółka spełnia bowiem definicję podmiotu przywożącego określoną w art. 3 pkt 12c ustawy PE, a przywożone przez nią smary wpisują się w katalog paliw ciekłych określonych w art. 3 pkt 3b ustawy PE.

Powód nie kwestionował zatem, że był podmiotem przywożącym w rozumieniu art. 3 pkt 12 c ustawy – Prawo energetyczne oraz, że doszło do zaniechania obowiązku sprawozdawczego za miesiące wskazane w punkcie 1 sentencji zaskarżonej decyzji, pomimo tego, iż taki obowiązek wynikał wprost z treści art. 43d ust. 1 Pe. Tym samym powód nie kwestionował swego statusu podmiotu przywożącego, z którym nierozerwalnie związany jest obowiązek sprawozdawczy, o którym mowa w treści art. 43d. ust. 1 Pe w okresie objętym zaskarżoną decyzją.

Zgodnie z treścią art. 56 ust. 1 pkt 12b Pe, karze pieniężnej podlega ten, kto nie przekazuje w terminie sprawozdania, o którym mowa w art. 43d tej ustawy. Zgodnie natomiast z treścią art. 56 ust 2h pkt 4 kara pieniężna w przypadku określnym w ust. 1 pkt 12b została ustalona przez ustawodawcę na kwotę 10 000 zł, tj. w wysokości przez ustawodawcę wprost w treści przepisu określonej.

W niniejszej sprawie brak było podstaw do odstąpienia od wymierzenia kary na podstawie art. 56 ust. 6a Pe.

Według ustawodawcy, Prezes URE może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli stopień szkodliwości czynu jest znikomy, a podmiot zaprzestał naruszania prawa lub zrealizował obowiązek. Z treści powołanego przepisu wynika w szczególności, iż Prezes URE ma jedynie „możliwość” zastosowania tej instytucji, nie zaś obowiązek, co wpływa na fakultatywny, a nie obligatoryjny charakter tej instytucji. W przypadku zatem nawet łącznego wystąpienia obu przesłanek koniecznych, wskazany organ może, ale nie musi skorzystać z tej kompetencji.

W dalszej kolejności wskazać należy, iż zastosowanie instytucji odstąpienia od wymierzenia kary wymaga łącznego spełnienia obu przesłanek wymienionych w treści powołanego przepisu.

Jedną z przesłanek koniecznych do zaistnienia możliwości zastosowania wyżej wymienionej instytucji jest znikomy stopień szkodliwości czynu. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 października 2014 r. (III SK 47/13, OSNP 2016, Nr 8, poz. 112) wskazał, że rozstrzygając, czy naruszenie obowiązku ciążącego na przedsiębiorcy można w okolicznościach faktycznych sprawy uznać za czyn o znikomym stopniu szkodliwości, zasadne jest odwołanie się do sposobu weryfikacji tego stopnia wypracowanego w prawie karnym, skoro prawodawca posłużył się w art. 56 ust. 6a ustawy – Prawo energetyczne instytucją prawa karnego, z uwagi na represyjny charakter kar pieniężnych przewidzianych w tym przepisie. Zgodnie z art. 115 § 2 k.k. przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu bierze się pod uwagę: rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych obowiązków, postać zamiaru, motywację sprawcy oraz rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. W orzecznictwie wskazuje się, że przy ocenie stopnia szkodliwości społecznej czynu, mają decydować wyłącznie okoliczności związane z czynem, a podstawowe znaczenie mają rodzaj i charakter naruszonego przez oskarżonego dobra chronionego prawem, rozmiar wyrządzonej i grożącej szkody oraz zamiar i motywacja sprawcy.

Powód nie zgodził się, jakoby stopień szkodliwości czynu Spółki był wyższy niż znikomy. Dodał, że w jego ocenie były to zdarzenia incydentalne w toku prowadzonej działalności. Powód wyjaśnił, że przewinienie w postaci niezrealizowania obowiązku sprawozdawczego w wyznaczonym przepisami prawa terminie nie naruszyło w stopniu wyższym niż znikomy żadnego z celów ustawy – Prawo energetyczne. Powód podniósł przy tym, że pozwany Prezes URE przykłada znikome znaczenie do sprawozdawczości w zakresie paliw ciekłych o kodach CN 2710 19 81, CN 2710 19 83 oraz CN 2710 19 99, czego przejawem jest chociażby brak publikowania informacji o tego typu paliwach w głównych Biuletynach Urzędu Regulacji Energetyki publikowanych na oficjalnej stronie Prezesa URE Ponadto, w przekonaniu powoda potencjalna informacja uzyskana od Spółki przez Prezesa URE, dotycząca przywozu paliw w łącznej ilości dokładnie (...) tony w skali dwóch lat - uśredniając jest to poniżej (...) tony na kwartał - stanowiłaby informację o marginalnym charakterze, który nie wpłynąłby na publikowane raporty. Powód oszacował, że łączna ilość przywiezionego smaru nie przekracza więc (...)tony i odpowiadała za ułamek jej obrotów, natomiast udział procentowy transakcji dotyczących wyrobów akcyzowych (tj. ww. smarów) w roku 2019 wynosił po stronie zakupowej (...), a po stronie sprzedażowej (...). W roku 2020 było to odpowiednio (...) oraz (...). Z tego względu powód przyjął, że niezasadne jest twierdzenie Prezesa URE, iż działanie Spółki w postaci niezłożenia sprawozdań w terminie miało stopień szkodliwości wyższy niż znikomy.

W przekonaniu Sądu stanowisko powoda w tej mierze jest niezasadne. Istnienie obowiązku sprawozdawczego obejmowało bowiem powoda, niezależnie od ilości łącznie importowanych smarów na terenie RP, przedmiotu działalności czy pozycji rynkowej przedsiębiorcy. Niezależnie bowiem od tego, że (jak wskazał powód) spółka skupia się na dystrybucji części i akcesoriów do maszyn i zasadniczo nie dystrybuuje paliw ciekłych w rozumieniu ustawy PE, była zobowiązana do wywiązania się z obowiązku sprawozdawczego jako podmiot, który we wskazanych miesiącach dokonywał przywozu paliw ciekłych z zagranicy. Podmiot przywożący powinien składać sprawozdanie miesięczne, nawet jeżeli przywóz miał charakter „incydentalny”. Nie miała zatem znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy dokonana przez powoda ocena istotności przedmiotowych danych w oparciu o treść informacji publikowanych w Biuletynach Branżowych Prezesa URE wskazanych w treści odwołania (k. 33-40), gdyż oceny istotności przedmiotowych informacji niewątpliwie dokonał już sam ustawodawca, nakładając na podmioty przywożące obowiązek składania sprawozdań za każdy miesiąc. Wskazać przy tym należy, że nieuprawniona była podjęta przez powoda w odwołaniu próba marginalizacji jego obowiązku, jako podmiotu przywożącego ( w ocenie powoda - jako należącego do grupy podmiotów „mniej sformalizowanej”), upatrując niejako większej wagi i znaczenia po stronie obowiązku sprawozdawczego, realizowanego również w trybie art. 43d Pe, przez podmioty koncesjonowane. Ponadto, w treści art. 43d ust. 4 Pe, ustawodawca wprost określił, że na podstawie tych właśnie sprawozdań (czyli w tym składanych przez podmioty przywożące, a nie tylko koncesjonowane) Prezes URE ogłasza kwartalnie w Biuletynie Urzędu Regulacji Energetyki całkowite wielkości produkcji i przywozu poszczególnych paliw ciekłych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, stosując nazwy oraz klasyfikację Nomenklatury Scalonej (kody CN), w terminie 45 dni od dnia zakończenia kwartału. Terminowość składania sprawozdań przekłada się zatem bezpośrednio na jakość wywiązywania się przez Prezesa URE z wskazanego wyżej obowiązku objętego treścią art. 43d ust. 4 Pe, jak również na wywiązywanie się przez pozwanego z bieżącej realizacji jego ustawowych zadań, w szczególności w przedmiocie nadzoru i kontroli rynku paliw. Nie należy też tracić z pola widzenia okoliczności, że powód obowiązek w całości zrealizował dopiero w dniu 21 kwietnia 2021 roku r., zatem najdłuższe opóźnienie w przekazaniu przedmiotowych sprawozdań wynosi 681 dni, a najkrótsze wynosi 123 dni. Niewątpliwie zatem stan wiedzy Prezesa URE we wskazanych okresach został zniekształcony, nie odpowiadał bowiem rzeczywistości, a okoliczności te wpływają na znaczny zakres naruszenia. Tym samym, nie zasługuje na aprobatę twierdzenie powoda, iż jego zaniechanie w określonym czasie, nie wywołało negatywnych skutków oraz świadczy o znikomym stopniu szkodliwości czynu.

Powód podniósł też, że główną przyczyną niezłożenia sprawozdań w terminie był brak świadomości Spółki co do objęcia jej zakresem obowiązków wynikających z powyższych regulacji dotyczących podmiotu przywożącego. Kluczowym problemem Spółki było niezidentyfikowanie nowych regulacji prawnych z zakresu Prawa energetycznego mających do niej zastosowanie oraz brak świadomości, iż jako podmiot nabywający z zagranicy przedmiotowe smary, Spółka będzie podlegała obowiązkowi wpisu na listę podmiotów przywożących paliwa ciekłe. Wskazał, że nie był świadomy istniejącego obowiązku, a marginalne obroty paliwami ciekłymi w postaci smaru spowodowały, że Spółka nie zidentyfikowała w porę swoich obowiązków. W nawiązaniu do powyższej argumentacji powoda przypomnieć należy, że w orzecznictwie sądowym przyjmuje się, iż gdy chodzi o tzw. profesjonalistów, czyli, jak w przypadku powoda – przedsiębiorcy prowadzącego na własny rachunek działalność gospodarczą, spoczywa na nim obowiązek znajomości przepisów prawnych i dołożenia należytej staranności w zakresie jej prowadzenia. Należy tu zauważyć, że Prezes URE na stronie internetowej Urzędu Regulacji Energetyki w dniu 10 sierpnia 2017 r. umieścił informację (nr 55/2017) dotyczącą sposobu wypełniania sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu, w której przypominał o konieczności realizacji obowiązków, sprawozdawczych, natomiast pierwsza informacja na temat nowych obowiązków sprawozdawczych dotyczących paliw ciekłych pojawiła się na stronie BIP Urzędu w zakładce „Aktualności” już w dniu 1 czerwca 2017 roku. Powód miał zatem możliwość powzięcia informacji o zaistnieniu przedmiotowego obowiązku oraz sposobie jego realizacji. Powód jako podmiot przywożący powinien był podjąć odpowiednie kroki w stosownym czasie, w celu zapewnienia bieżącego monitorowania obowiązków powoda wynikających z bieżących regulacji prawnych. Z tego też względu, wskazywany przez powoda w treści odwołania brak świadomości zaistnienia po jego stronie obowiązków sprawozdawczych nie może stanowić okoliczności zwalniającej powoda z odpowiedzialności, z tytułu zaistnienia przedmiotowych deliktów administracyjnych.

Z powyższego wynika zatem, że pozwany w sposób prawidłowy dokonał nałożenia na powoda kar w wysokości po 10,000 zł w punkcie 2 zaskarżonej decyzji. Wskazać przy tym należy, iż odpowiedzialność podmiotu za popełnienie deliktu administracyjnego ma charakter obiektywny, tj. niezależny od winy, zaś element subiektywny w postaci umyślności lub nieumyślności naruszenia, czyli „winy” jest okolicznością braną pod uwagę przy wymiarze kary i jej wysokości. Ustawodawca jednak, dla osiągnięcia wskazywanego wyżej celu ustawy, przewidział karę w wysokości ściśle określonej tj. w kwocie 10.000,00 zł. Dodać tu należy, że niezasadny był zarzut powoda co do niezastosowania przepisu o treści względniejszej dla strony. Poprzednie brzmienie art. 56 ust. 1 pkt 12b Pe, jako odnoszące się do obowiązku sprawozdawczego według art. 43d Pe, który przewiduje obowiązek sprawozdawczy za każdy miesiąc, również oznaczało, że niezłożenie sprawozdania za którykolwiek z miesięcy, stanowi wypełnienie dyspozycji z art. 56 ust. 1 pkt 12b Pe, a tym samym odpowiedzialność z tytułu deliktu administracyjnego zagrożonego karą pieniężną wprost określoną przez ustawodawcę, tj. w wysokości 10.000,00 zł. Błędne też było przekonanie powoda o naruszeniu przepisu art. 56 ust. 6a Pe. Niezasadnie powód przyjmował, że o ile nałożenie na obie grupy (podmiotów koncesjonowanych i podmiotów przywożących) jednakowego obowiązku sprawozdawczego ma sens z punktu widzenia realizacji celów ustawy PE, o tyle nakładanie na obie grupy jednakowej kary niezależnie od okoliczności sprawy zupełnie się z tymi celami mija. W przekonaniu Sądu, każdy podmiot, zarówno koncesjonowany jak i przywożący podlega normie z art. 56 ust. 6a Pe w sposób tożsamy tj., każdy z nich powinien spełnić wszystkie przesłanki warunkujące możliwość zastosowania instytucji odstąpienia od wymierzenia kary wskazane w treści art. 56 ust. 6a Pe. W niniejszej sprawie, brak zastosowania względem powoda instytucji odstąpienia od wymierzenia kary wynikał z tego, że powód nie spełnił wszystkich przesłanek wymaganych łącznie treścią art. 56 ust. 6a ustawy – Prawo energetyczne, nie zaś z tego, że pozwany w sposób nieprawidłowy dokonał oceny spełnienia przez powoda ustawowych przesłanek instytucji odstąpienia od wymierzenia kary. Zaskarżona decyzja nosi zatem cechy zindywidualizowanego aktu administracyjnego.

Mając powyższe na względzie, Sąd na podstawie art. 479 53 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie, jako niezasadne.

O kosztach procesu, Sąd orzekł stosownie do wyników postępowania na podstawie art. 98 k.p.c. oraz Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Na koszty procesu po stronie pozwanego złożył się koszt zastępstwa procesowego w wysokości 720,00 zł.

Sędzia SO Jolanta Stasińska

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Ciesielska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Jolanta Stasińska
Data wytworzenia informacji: