Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 listopada 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –	Sędzia SO Anna Maria Kowalik
Protokolant –	St. sekr. sąd. Joanna Preizner - Offman

po rozpoznaniu 9 listopada 2022 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa L. S.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 23 sierpnia 2021 r. Nr (...) (DKN: (...))

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od L. S. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720,00 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

Sygn. akt XVII AmE 257/21

UZASADNIENIE

Decyzją z 23 sierpnia 2021 r., znak: (...) ( (...): (...)) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (dalej Prezes URE, Pozwany), działając w oparciu o przepisy art. 56 ust. 1 pkt 48, art. 56 ust. 2h pkt 8, ust. 6 i 6a w związku z art. 43e ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r., poz. 716 ze zm.) (dalej p.e.) oraz w związku z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 735) (dalej k.p.a.) i art. 30 ust. 1 p.e., po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy: L. S. prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą P., R., (Powód, Przedsiębiorca) orzekł, że:

1. Przedsiębiorca: Leszek Szymański prowadzący działalność gospodarczą pod firmą P., R., nie przekazał w terminie informacji, o której mowa w art. 43e p.e.,

2. za działanie opisane w pkt 1 wymierzył Przedsiębiorcy: L. S. prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą P., R., karę pieniężną w łącznej wysokości 30.000,00 zł, w tym:

a)  10 000 złotych za nieprzekazanie w terminie informacji w zakresie stacji paliw ciekłych zlokalizowanej w R., Al. (...) ,

b)  10 000 złotych za nieprzekazanie w terminie informacji w zakresie stacji paliw ciekłych zlokalizowanej w R., przy ul. (...),

c)  10 000 złotych za nieprzekazanie w terminie informacji w zakresie stacji paliw ciekłych zlokalizowanej w R., przy ul. (...).

Odwołanie od niniejszej Decyzji złożył Powód. Zaskarżając Decyzję w całości wniósł o jej zmianę poprzez uchylenie Decyzji w całości i umorzenie postępowania w sprawie. Zaskarżonej Decyzji zarzucił:

1.  naruszenie art. 56 ust. 1 pkt 48 p.e. w zw. z art. 43e p.e. polegające na bezpodstawnym nałożeniu kary pieniężnej w łącznej kwocie 30 000,00 zł z tytułu nieprzekazania w terminie informacji o rodzajach i lokalizacji infrastruktury paliw ciekłych wykorzystywanej do prowadzonej działalności, pomimo braku podstaw do nałożenia ww. kary, albowiem powód udzielił organowi żądanych informacji jeszcze przed wszczęciem niniejszego postępowania, zaś Urząd był w posiadaniu tych informacji od momentu udzielenia koncesji;

2.  naruszenie art. 56 ust. 6a p.e. poprzez uznanie, że stopień szkodliwości czynu nie jest znikomy i w konsekwencji niezastosowanie ww. przepisu i nieodstąpienie od nałożenia na powoda kary pieniężnej w łącznej kwocie 30 000,00 zł, pomimo faktu, że szkodliwość czynu w istocie była znikoma zaś Powód zrealizował obowiązek i przedłożył organowi wszystkie żądane dokumenty;

3.  naruszenie art 7 k.p.a., w zw. z art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 80 k.p.a. poprzez niewłaściwe zastosowanie oraz błąd w ustaleniach faktycznych polegający na braku rozpatrzenia całości materiału dowodowego oraz przyjęciu przez organ, że zachodziły podstawy do nałożenia na powoda kary pieniężnej w kwocie 30 000,00 zł, w sytuacji gdy powód w odpowiedzi na wezwania z dnia 24 lutego 2021 roku oraz 29 marca 2021 roku informował Urząd o tym, iż nie dysponuje jeszcze żądanymi przez organ dokumentami oraz wyjaśnił przyczyny opóźnienia, a organ winien uwzględnić wszystkie okoliczności i dowody w sprawie przy wydawaniu Decyzji.

Pozwany w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie od Powoda na rzecz Pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z 4 marca 2019 r. o nr (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki udzielił powodowi koncesji na obrót paliwami ciekłymi, określając przedmiot działalności objętej ww. koncesją jako działalność gospodarcza polegająca na obrocie następującymi paliwami ciekłymi: gazem płynnym LPG przy wykorzystaniu trzech stacji paliw zlokalizowanych w R. przy:

⚫

Al. (...),

⚫

ul. (...),

⚫

ul. (...) (okoliczności niesporne).

Powód rozpoczął eksploatację wskazanych stacji paliw, nie zgłaszając Prezesowi URE informacji o rodzajach i lokalizacji infrastruktury paliw ciekłych wykorzystywanej do prowadzonej działalności.

W dniach 23 i 24 kwietnia 2019 r. na stacjach paliw powoda przeprowadzone zostały kontrole przez inspektorów Okręgowego Urzędu Miar w W. Wydział Zamiejscowy w R., które ujawniły, że kontrolowany podmiot w dacie kontroli nie widniał w wykazie infrastruktury paliw ciekłych dostępnym na stronie internetowej Urzędu Regulacji Energetyki, mimo twierdzenia Powoda, że zgłoszenie infrastruktury zostało dokonane (pisma Okręgowego Urzędu Miar Wydział Zamiejscowy w R. k. 2 i 3 akt adm.).

W dniu 29 kwietnia 2019 r. do Urzędu Regulacji Energetyki w W. wpłynęły pisma Okręgowego Urzędu Miar w W. Wydział Zamiejscowy w R., informujące o wynikach tychże kontroli (pisma Okręgowego Urzędu Miar Wydział Zamiejscowy w R. k. 2 i 3 akt adm.).

W reakcji na powyższe, Prezes URE w piśmie z 11 maja 2019 r. wezwał Powoda do nadesłania, w terminie 14 dni od otrzymania wezwania, dokumentów i wyjaśnień dotyczących zgłoszenia do URE wykazu infrastruktury technicznej wykorzystywanej w działalności, o której mowa w art. 43e p.e., w związku z udzieloną Powodowi koncesją (wezwanie k. 5 akt adm.). Pismo to zostało doręczone 29 maja 2019 r. (z.p.o. k. 6 akt adm.).

W wyjaśnieniach z 3 czerwca 2019 r. Powód wskazał, że brak informacji w wykazie infrastruktury paliw ciekłych spowodowany został jego przeoczeniem. Podniósł, że wobec stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości poczynił kroki w celu usunięcia istniejącego braku, poprzez złożenie do URE informacji o rodzajach i lokalizacji infrastruktury paliw ciekłych wykorzystywanej w prowadzonej działalności (pismo powoda z 3 czerwca 2019 r. k. 7 akt adm.). Przedmiotowa informacja, złożona do URE, została sporządzona również 3 czerwca 2019 r. i obejmowała trzy stacje paliw powoda zlokalizowane w R., przy Al. (...), ul. (...) i ul. (...) (informacja o rodzajach i lokalizacji infrastruktury paliw ciekłych wykorzystywanej do prowadzonej działalności k. 8- 12 akt adm.).

Wobec powyższego, pismem z 11 września 2019 r. Powód został zawiadomiony o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie wymierzenia kary pieniężnej w związku z niezłożeniem w terminie informacji o rodzajach i lokalizacji infrastruktury paliw ciekłych wykorzystywanej do prowadzonej działalności, o której mowa w art. 43e ust. 1 p.e. Ponadto Prezes URE wezwał Powoda do złożenia wyjaśnień w sprawie, w szczególności przedstawienia dokumentów potwierdzających od kiedy eksploatował przedmiotowe stacje paliw, oświadczenia określającego wartość przychodów i dochodów uzyskanych w 2018 r. z działalności koncesjonowanej w zakresie obrotu paliwami ciekłymi oraz z działalności gospodarczej ogółem oraz dokładnej nazwy i adresu właściwego dla Powoda urzędu skarbowego (zawiadomienie k. 14- 15 akt adm.). Pismo doręczono 17 września 2019 r. (z.p.o. k. 16 akt adm.).

W odpowiedzi Powód wyjaśnił, że stacje przy ul. (...) nabył 31 stycznia 2013 roku i początkowo na stacji prowadził sprzedaż jedynie butli gazowych, na stacji przy ul. (...) nie prowadzi działalności a przy ul. (...), dzierżawi stację paliw od 1 stycznia 2018 roku i od tej daty jest eksploatowana (pismo z załącznikami k. 17- 21 akt adm.).

Pismem z 9 października 2019 r. wezwano Powoda do dalszego wyjaśnienia i przedłożenia dodatkowych dokumentów m.in. w zakresie daty rozpoczęcia eksploatacji na jednej ze stacji mieszczącej się w R. przy ul. (...) (wezwanie k. 23 akt adm.), pismo doręczono 16 października 2019 r. (z.p.o. k. 24 akt adm.).

W odpowiedzi z 21 października 2019 r. Powód wyjaśnił, że sprzedaż gazy płynnego LPG na stacji przy ul. (...) rozpoczął 2 stycznia 2018 roku (pismo powoda k. 25 akt adm.).

Następnie pismem z 28 listopada 2019 r., doręczonym 6 grudnia 2019 roku, wezwano Powoda do przedłożenia wyjaśnień w zakresie daty rozpoczęcia sprzedaży gazu płynnego LPG na stacji paliw przy ul. (...) (pismo k. 27 akt adm., z.p.o. k. 28 akt adm.).

W odpowiedzi z 20 grudnia 2019 r. Powód wyjaśnił, że na ww. stacji sprzedaż butli gazowych rozpoczął w lipcu 2013 roku (k. 29 akt adm.).

Pismem z 24 stycznia 2020 r., doręczonym 4 lutego 2020 r., Prezes URE wezwał Powoda do przedłożenia dodatkowych wyjaśnień w prowadzonej sprawie m.in. odnośnie daty rozpoczęcia sprzedaży gazu płynnego LPG z dystrybutora na stacji paliw mieszczącej się w R. przy ul. (...) (pismo k. 31 akt adm., z.p.o. k. 32 akt adm.), jednakże pozostało bez odpowiedzi.

Ponowne wezwanie zostało wystosowane 20 lipca 2020 r. (pismo k. 33- 34 akt adm.), doręczone 28 lipca 2020 r. (z.p.o. k. 35 akt adm.), jednakże i tym razem pozostało bez odpowiedzi.

Kolejne wezwanie do przedłożenia wyjaśnień zostało zawarte w piśmie z 18 listopada 2020 r. (pismo k. 36- 37 akt adm.), zostało doręczone 25 listopada 2020 r. (z.p.o. k. 38 akt adm.), jednakże Powód również nie udzielił na nie odpowiedzi.

Pismem z 17 grudnia 2020 r. zawiadomiono Powoda o zakończeniu postępowania dowodowego, informując go równocześnie, iż nie może się zapoznać się osobiście z zebranym materiałem dowodowym w związku z wprowadzonym stanem epidemii. Powód został również poinformowany o możliwości złożenia dodatkowych wyjaśnień w sprawie w terminie 14 dni od otrzymania niniejszego zawiadomienia (zawiadomienie k. 39 akt adm., z.p.o. k. 40 akt adm.). Przedsiębiorca nie skorzystał z przysługującego mu uprawnienia.

Następnie postanowieniem z 4 lutego 2021 r. znak (...) podjęto zakończone postępowanie dowodowe i wezwano powoda do nadesłania, w terminie 21 dni od daty otrzymania tego pisma, oświadczenia określającego wartość przychodów uzyskanych w 2020 r. z działalności koncesjonowanej w zakresie obrotu paliwami ciekłymi oraz wstępnego sprawozdania finansowego sporządzonego na koniec 2020 r. (postanowienie k. 41- 42 akt adm.). Postanowienie doręczono 3 marca 2021 r. (z.p.o. k. 43 akt adm.).

W odpowiedzi z 11 marca 2021 r. Powód poinformował, że nie zostały jeszcze sporządzone dokumenty finansowe za 2020 r. (k. 44 akt adm.).

Wobec powyższego, pismem z 29 marca 2021 r. wezwano Powoda do nadesłania, w terminie 30 dni od daty odebrania tego pisma, oświadczenia określającego wartość przychodów uzyskanych w 2020 r. z działalności koncesjonowanej w zakresie obrotu paliwami ciekłymi i wstępnego sprawozdania finansowego sporządzonego na koniec 2020 r. (wezwanie k. 46- 47 akt adm.). Pismo doręczono 7 kwietnia 2021 r. (z.p.o. k. 48 akt adm.).

Pismem z 20 kwietnia 2021 r. Powód poinformował, że nie dokonał jeszcze zamknięcia 2020 r. (k. 49 akt adm.).

Wobec powyższego, pismem z 4 maja 2021 r. wezwano ponownie Powoda do nadesłania, w terminie 14 dni od dnia odebrania tego pisma, sprawozdania finansowego sporządzonego na koniec 2020 r. i oświadczenia o wysokości przychodu osiągniętego w roku 2020 z działalności koncesjonowanej (wezwanie k. 51 akt adm.). Pismo doręczono 13 maja 2021 r. (z.p.o. k. 52 akt adm.), jednak pozostało bez odpowiedzi.

Kolejne wezwanie w tej sprawie zostało wysłane pismem z 15 czerwca 2021 r. (wezwanie k. 53 akt adm.), doręczonym 23 czerwca 2021 r. (z.p.o. k. 54 akt adm.).

W związku z zaistniałą sytuacją, dodatkowo 15 czerwca 2021 r. Prezes URE zwrócił się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w R. o podanie przychodów uzyskiwanych przez Powoda, wskazanych przez niego w deklaracji podatkowej za rok 2020 (pismo k. 55 akt adm.).

W odpowiedzi Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w R. udzielił odpowiedzi przekazując dane zawarte w zeznaniu podatkowym PIT-36 za 2020 r. (pismo k. 56 akt adm.).

Następnie do Urzędu Regulacji Energetyki wpłynęło pismo Powoda z 29 czerwca 2021 r., do którego dołączył oświadczenie o osiągniętych przychodach z działalności koncesjonowanej oraz przedłożył kopię zeznania podatkowego PIT-36 za 2020 r. (pismo z załącznikami k. 58- 67 akt adm.).

Pismem z 12 lipca 2021 r. zawiadomiono Powoda o zakończeniu postępowania dowodowego, informując go równocześnie, iż nie może zapoznać się osobiście z zebranym materiałem dowodowym w związku z wprowadzeniem stanu epidemii. Powód został również poinformowany o możliwości złożenia dodatkowych wyjaśnień w sprawie w terminie 7 dni od otrzymania niniejszego zawiadomienia (zawiadomienie k. 69 akt adm.). Pismo doręczono 20 lipca 2021 r. (z.p.o. k. 70 akt adm.). Powód nie skorzystał z przysługującego mu uprawnienia.

Dnia 23 sierpnia 2021 r. Prezes URE wydał zaskarżoną Decyzję (Decyzja k. 71- 78 akt adm.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody z dokumentów, które nie były podważane przez żadną ze stron, a Sąd także nie znalazł podstaw by odmówić im wiarygodności, jak też w oparciu o niekwestionowane twierdzenia stron.

Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem zaskarżona Decyzja jest słuszna i ma oparcie w przepisach prawa. Natomiast podnoszone przez Powoda zarzuty nie są trafne, stąd nie mogą skutkować uchyleniem tej Decyzji.

Zgodnie z art. 43e ust. 1 p.e. przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność polegającą na wytwarzaniu paliw ciekłych, magazynowaniu lub przeładunku paliw ciekłych, przesyłaniu lub dystrybucji paliw ciekłych, obrocie paliwami ciekłymi, w tym obrocie nimi z zagranicą, a także podmiot przywożący, przekazują do Prezesa URE informacje o rodzajach i lokalizacji infrastruktury paliw ciekłych wykorzystywanej do prowadzonej działalności w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia eksploatacji infrastruktury lub trwałego zaprzestania eksploatacji tej infrastruktury. Przy czym w myśl art. 3 pkt 10d p.e. przez infrastrukturę paliw ciekłych należy rozumieć instalację wytwarzania, magazynowania i przeładunku paliw ciekłych, rurociąg przesyłowy lub dystrybucyjny paliw ciekłych, stację paliw ciekłych, a także środek transportu paliw ciekłych.

Skoro wynikającym z cytowanego przepisu obowiązkiem jest obciążony przedsiębiorca wykonujący działalność polegającą m.in. na obrocie paliwami ciekłymi, z faktu na to, że działalność ta wymaga uzyskania koncesji, obowiązek ten obejmuje de facto przedsiębiorcę, który powinien legitymować się już koncesją na obrót paliwami ciekłymi. W sytuacji rozpoczęcia eksploatacji m.in. stacji paliw ciekłych koncesjonariusz ma więc za zadanie zgłosić do Prezesa URE informacje o rodzajach i lokalizacji infrastruktury paliw ciekłych wykorzystywanej do prowadzonej działalności w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia eksploatacji infrastruktury.

Informacje udzielane organowi regulacyjnemu przed uzyskaniem koncesji nie są tymi, o jakich mowa w art. 43d ust. 1 p.e., gdyż jak wynika z treści tego przepisu chodzi tu o informacje dotyczące podjęcia realnego wykorzystywania infrastruktury, a nie o informacje przedstawiane podczas ubiegania się przez przedsiębiorcę o koncesję określające jaką infrastrukturą zamierza się posługiwać przedsiębiorca w planowanej działalności koncesjonowanej. Podkreślenia przy tym wymaga, iż w przypadku otrzymania koncesji przedsiębiorca nabywa jedynie uprawnienie do prowadzenia obrotu paliwami ciekłymi przy wykorzystaniu konkretnej infrastruktury paliw ciekłych, dlatego dodatkowo zgodnie z art. 43d ust. 1 p.e. jest obowiązany zgłosić, gdy podejmie eksploatację tej infrastruktury. Obowiązek z art. 43d ust. 1 p.e. jest zatem obowiązkiem odrębnym i niezależnym od przedstawienia niezbędnych danych celem uzyskania koncesji na prowadzenie działalności obrotu w oparciu o wskazaną infrastrukturę.

W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, że Powód nie przekazał Prezesowi URE informacji o rodzajach i lokalizacji infrastruktury stacji paliw wykorzystywanej do prowadzonej działalności w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia eksploatacji infrastruktury, co potwierdzają przeprowadzone przez inspektorów Okręgowego Urzędu Miar w W. Wydział Zamiejscowy w R. kontrole na stacjach Powoda, w dacie których nie widniały one w wykazie infrastruktury paliw ciekłych dostępnym na stronie internetowej Urzędu Regulacji Energetyki, przy czym sam Powód przyznał w toku postępowania administracyjnego, że brak danych na temat jego stacji paliw w ww. wykazie spowodowany był jego przeoczeniem, w związku z czym uzupełnił wymagane informacje po wszczęciu postępowania administracyjnego przez Prezesa URE.

Natomiast z treści art. 56 ust. 1 pkt 48 p.e. wynika, że karze pieniężnej podlega ten, kto nie przekazuje w terminie informacji, lub przekazuje nieprawdziwe informacje, o których mowa w art. 43e. Wysokość tej kary, zgodnie z art. 56 ust. 2h pkt 8 p.e., wynosi
10 000 zł oddzielnie dla każdego rodzaju i lokalizacji infrastruktury paliw ciekłych.

Wobec bezsprzecznego nieprzekazania przez Powoda w ustawowym terminie informacji, o których mowa w art. 43d p.e. zastosowanie znalazł zatem przytoczony art. 56 ust. 1 pkt 48 p.e.

Odpowiedzialność wynikająca z art. 56 ust. 1 p.e. ma charakter obiektywny, co oznacza, że jest niezależna od subiektywnego elementu jakim jest wina przedsiębiorcy. Dla możliwości zastosowania sankcji pieniężnej, o której mowa w przepisie, istotne jest zatem jedynie istnienie obowiązku prawnego zabezpieczonego sankcją pieniężną oraz stwierdzenie samego faktu jego naruszenia przez podmiot zobowiązany. Samo naruszenie normy sankcjonowanej uzasadnia natomiast postawienie zarzutu niezachowania należytej ostrożności wymaganej w stosunkach danego rodzaju (por. wyrok SN z 1 czerwca 2010 r., III SK 5/10; wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 stycznia 2006 r., sygn. akt SK 52/04; Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego -A nr 2006/1/6). Charakterystyczne dla tego typu odpowiedzialności jest jej „oderwane od konieczności stwierdzania winy i innych okoliczności sprawy, wystarczy jedynie ustalenie samego faktu naruszenia prawa lub wymogów decyzji administracyjnej” (TK sygn. P 64/07). Przypisanie odpowiedzialności sprowadza się zatem do ustalenia, czy określone zdarzenie wyczerpuje znamiona ustawowe i pozostaje w związku przyczynowym z zachowaniem konkretnego podmiotu.

Zgodnie z art. 56 ust. 6a p.e. Prezes URE może jednak odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli stopień szkodliwości czynu jest znikomy, a podmiot zaprzestał naruszania prawa lub zrealizował obowiązek. Obydwie przesłanki muszą więc wystąpić łącznie.

Ustawa prawo energetyczne nie sprecyzowała w jaki sposób należy oceniać stopień szkodliwości czynu, jednak uczyniło to orzecznictwo sądowe. I tak Sąd Najwyższy w wyroku z 15 października 2014 r., w sprawie III SK 47/13 uznał, że przy ocenie szkodliwości czynu zasadne jest odwołanie się do sposobu weryfikacji jego stopnia wypracowanego w prawie karnym, skoro prawodawca posłużył się w art. 56 ust. 6a prawa energetycznego instytucją prawa karnego, z uwagi na represyjny charakter kar pieniężnych przewidzianych w art. 56 prawa energetycznego.

Konieczne jest więc odwołanie się do art. 115 § 2 kodeksu karnego, który zawiera zamknięty katalog kryteriów oceny stopnia szkodliwości społecznej czynu i który nakazuje przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu brać pod uwagę:

1) rodzaj i charakter naruszonego dobra,

2) rozmiary wyrządzonej szkody,

3) sposób i okoliczności popełnienia czynu,

4) wagę naruszonych obowiązków,

5) postać zamiaru,

6) motywację sprawcy,

7) rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.

W tym kontekście należy wskazać, iż działalność obrotu paliwami ciekłymi ze względu na jej doniosłe znaczenie ma regulowany charakter a przez to musi być prowadzona w sposób kontrolowany przez państwo. Natomiast weryfikacji tej działalności dokonuje się w oparciu o pozyskiwane na temat jej wykonywania informacje. Z kolei dane przekazywane przez koncesjonariuszy stanowią podstawowe źródło bieżących informacji o ich funkcjonowaniu na rynku paliw ciekłych, pozwalając w konsekwencji na zbadanie zgodności prowadzonej przez nich działalności z prawem, uprawnieniami wynikającymi z posiadanej koncesji i niezwłoczne reagowanie w przypadku wykrycia nieprawidłowości. Dlatego udzielanie przez koncesjonariuszy Prezesowi URE wiarygodnej, aktualnej i pełnej informacji na temat prowadzonej przez nich działalności jest niezwykle istotne. Niedochowanie obowiązku informacyjnego ma zatem negatywne skutki dla jawności oraz sprawdzalności prowadzonej działalności.

W przypadku informacji o rodzajach i lokalizacji infrastruktury paliw ciekłych wykorzystywanej do prowadzonej działalności, której nie przekazał Powód, organ regulacyjny, który jej nie uzyskał, nie miał elementarnej wiedzy, że doszło do eksploatacji stacji paliw przez Powoda, stąd nie mógł też podjąć ewentualnych kroków na tej podstawie.

Tymczasem zasadniczym celem zmian legislacyjnych wprowadzonych ustawą z dnia 22.07.2016 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2016 r., poz. 1165), którą dodano art. 43e p.e. było systemowe uporządkowanie funkcjonowania rynku paliw ciekłych w Polsce, w tym także zwiększenie dostępności informacji o podmiotach działających na tym rynku. Istotne jest zatem, że nieprzekazane przez powoda informacje o eksploatowanej infrastrukturze miały zostać ujawnione w wykazie infrastruktury paliw ciekłych, który jest ogólnodostępny na stronie URE, zatem mogą z niego korzystać osoby postronne, w tym kontrahenci, czy nawet konsumenci. Zaniechanie Powoda uniemożliwiło zatem również dokonanie wpisu do rzeczonego wykazu.

Podkreślenia wymaga, że stan taki trwał co najmniej 3 miesiące i gdyby nie interwencja Pozwanego trwałby nadal, a niezgłoszenie eksploatacji dotyczyło 3 stacji paliw zlokalizowanych w R.. Dodatkowo z wyjaśnień udzielanych w toku postępowania przez Powoda nie można było precyzyjnie ustalić, kiedy rzeczywiście rozpoczął użytkowanie poszczególnych stacji, z całą pewnością można było jedynie stwierdzić, że trwało to od dnia udzielenia koncesji tj. od 4 marca 2019 roku.

Natomiast Powód powinien udzielać niezbędnych informacji organowi, realizując obowiązki ustawowe z należytą starannością wymaganą od podmiotu koncesjonowanego. Wskazywany przez Powoda w toku postępowania administracyjnego powód niezgłoszenia w terminie omawianej informacji w postaci „przeoczenia” nie świadczy zaś o przejawianiu owej staranności.

Uwzględniając powyższe nie można stwierdzić, że stopień szkodliwości czynów powoda był znikomy.

Wprawdzie Powód ostatecznie zrealizował obowiązek, bo przekazał informacje o eksploatowanej infrastrukturze wszystkich stacji paliw, ale 3 miesiące po terminie oraz co istotne – dopiero na wezwanie Prezesa URE a nie z własnej inicjatywy. We wspomnianym okresie Prezes URE nie mógł realizować w sposób właściwy swoich funkcji kontrolnych, przez co działalność Powoda w tym okresie w ramach określonej infrastruktury nie podlegała jakiejkolwiek weryfikacji oraz wpisowi do stosownego wykazu, co wyklucza, według Sądu, możliwość odstąpienia od wymierzenia kary w tych przypadkach i wymaga jej wymierzenia w wysokości określonej w art. 56 ust. 2 h pkt 8 p.e.

Jednocześnie dodać trzeba, że nawet w toku postępowania administracyjnego Powód nie udzielił w ogóle albo w terminie wszystkich informacji, o jakie zwracał się organ. Mianowicie nie podał od kiedy rozpoczął sprzedaż gazu płynnego LPG z dystrybutora na stacji paliw w R. przy ul. (...), nie odpowiadając na pisma organu w tym zakresie z 24 stycznia 2020 r., 20 lipca 2020 r., 18 listopada 2020 r. Nie przekazał też w wyznaczonym terminie dokumentów finansowych, o które organ ubiegał się w piśmie z 4 maja 2021 r., w związku z czym organ pozyskał stosowne dokumenty z właściwego Urzędu Skarbowego w R.. Świadczy to, że Powód nie współpracował rzetelnie z organem w toku postępowania administracyjnego a zatem że nie traktuje obowiązków wynikających z przepisów prawa poważnie.

W tym miejscu, w kontekście nieodstąpienia przez Prezesa URE od wymierzenia powodowi kary należy też zauważyć, iż art. 56 ust. 6a p.e. ma charakter fakultatywny, zatem odstąpienie od wymierzenia kary nie tylko zależy od spełnienia przesłanki o charakterze ocennym, w postaci znikomej szkodliwości czynu, ale zależy od uznania organu, które wszakże nie może być dowolne i wynikać musi z merytorycznych przesłanek, ale z pewnością nie stanowi ono obowiązku organu do zastosowania powołanej regulacji w każdych warunkach (podobnie Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 24 sierpnia 2012 roku, sygn. akt VI ACa 389/12).

W tym zakresie Sąd Okręgowy w Warszawie podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z 27 listopada 2019 r., sygn. akt I NSK 95/18, że „ art. 56 ust. 6a p.e. należy interpretować z uwzględnieniem zasady sprawności i rzetelności działania instytucji publicznych, a także zasady równowagi i podziału władzy. W ocenie Sądu Najwyższego […] Prezes Urzędu Regulacji Energetyki dysponuje więc pewnym luzem decyzyjnym przy interpretacji przesłanki znikomości szkodliwości społecznej czynu, a w razie ziszczenia się wspomnianej przesłanki - uznaniem administracyjnym przy wyborze wariantu rozstrzygnięcia: odstąpienia od kary pieniężnej bądź nieodstąpienia od tej kary. […] Organ regulacyjny, z uwagi na posiadaną wyspecjalizowaną kadrę, unikalną pamięć instytucjonalną oraz bezpośrednią styczność z realiami rynkowymi, jest co do zasady lepiej przygotowany niż sędzia do oceny stopnia szkodliwości społecznej czynu przedsiębiorcy z punktu widzenia standardów obowiązujących na rynku regulowanym. Interpretacja przepisów prawnych należy do istoty władzy wykonawczej, która jak wskazuje sama jej nazwa, odpowiada za egzekwowanie prawa. Jeżeli określony sposób interpretacji przepisu ma racjonalne uzasadnienie i jest ugruntowany w praktyce organu, sąd nie powinien zastępować go własną interpretacją. Interwencja sądu w treść decyzji organu regulacyjnego powinna następować dopiero wtedy, gdy nosi ona znamiona dowolności: opiera się na arbitralnych przesłankach, zawiera zdawkowe i ogólnikowe uzasadnienie, odwołuje się do nieudowodnionych informacji.” (wyrok Sądu Najwyższego – Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych z 27 listopada 2019 r., sygn. akt I NSK 95/18, Legalis nr 2294222).

Tymczasem, według Sądu, decyzja organu regulacyjnego w zakresie nieodstąpienia od wymierzenia kary nie nosi znamion dowolności, zawiera poprawne uzasadnienie, jest wyrazem logicznego i prawidłowego stanowiska organu, a zatem Sąd nie powinien w nią ingerować, a przy tym nie widzi podstaw i zasadności jej zmiany, zgadzając się z organem.

Odnośnie wysokości kary za niewykonanie obowiązku z art. 43e ust. 1 p.e. należy podkreślić, że została ona ściśle określona w art. 56 ust. 2 h pkt 8 p.e., a wynosi ona 10.000 zł oddzielnie dla każdego rodzaju i lokalizacji infrastruktury paliw ciekłych.

W przypadku zatem kary sztywnej nie było możliwości jej miarkowania, tak więc Prezes URE prawidłowo wymierzył kary w kwocie ustawowych 10 000 zł za każdą niezgłoszoną organowi terminowo stację eksploatowaną przez powoda.

Odnosząc się do zarzutów powoda dotyczących przepisów postępowania administracyjnego podkreślenia wymaga, że Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zobowiązany był do wszechstronnego zbadania wszystkich istotnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad rozkładu ciężaru dowodu i obowiązku stron w postępowaniu dowodowym (vide wyrok Sadu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 23 lutego 2007 roku, sygn. akt VI ACa 952/06). Postępowanie przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie stanowi bowiem kolejnej instancji postępowania administracyjnego, a wniesienie przez stronę odwołanie otwiera drogę postępowania cywilnego o kontradyktoryjnym charakterze, w którym sąd zobowiązany był osądzić sprawę od nowa (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 24 października 2006 roku, sygn. akt VI ACa 1026/05). W związku z tym zarzuty odnoszące się do ewentualnych uchybień organu nie mogły odnieść skutku w postępowaniu sądowym.

Biorąc powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia, oddalił wniesione przez powoda odwołanie na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na nieuwzględnienie odwołania, Powoda należało uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niego na rzecz pozwanego zwrot kosztów procesu, na które złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 720,00 zł ustalone w oparciu o § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. 2018, poz. 265).

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

(...)

Sędzia SO Anna Maria Kowalik