Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –	Sędzia SO Maciej Kruszyński

po rozpoznaniu 27 stycznia 2021 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o cofnięcie koncesji

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 4 marca 2020 r. Nr (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Maciej Kruszyński

Sygn. akt XVII AmE 279/20

UZASADNIENIE

wyroku z 27 stycznia 2021 r.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z 4 marca 2020 r., Nr (...) wydaną w oparciu o art. 41 ust. 2 pkt 4 w związku z art. 33 ust. 1 pkt 2 i art. 30 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 755, ze zm., dalej jako: P.e.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256) postanowił cofnąć koncesję na skraplanie gazu ziemnego i regazyfikację skroplonego gazu ziemnego w instalacjach skroplonego gazu ziemnego Nr (...) udzieloną decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 29 listopada 2016 r. Nr (...)przedsiębiorcy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., posiadającemu numer identyfikacji podatkowej (NIP): (...).

Od powyższej decyzji odwołanie wniosła strona powodowa, zaskarżając ją w całości. Zaskarżonej decyzji powód zarzucił:

1.  Naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 41 ust. 2 pkt 4 ustawy P.e. w związku z art. 33 ust. 1 pkt 2 ustawy P.e., poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, mające wpływ na rozstrzygnięcie, polegające na przyjęciu, że przedsiębiorca nie dysponuje środkami finansowymi w wielkości gwarantującej prawidłowe wykonywanie działalności objętej koncesją na skraplanie gazu ziemnego i regazyfikację skroplonego gazu ziemnego w instalacjach skroplonego gazu ziemnego ( (...)) bądź nie jest w stanie udokumentować możliwości ich pozyskania. W przedmiotowym zakresie zarzucił również zarzucenie naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 7 i 77 § 1 k.p.a. poprzez zaniechanie wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego oraz art. 9 k.p.a. oraz art. 11, 12 i 15 ustawy z dnia 6 marca 2019 r. Prawo przedsiębiorców poprzez niewskazanie na żadnym etapie postępowania jaka wysokość środków finansowych w dany stanie faktycznym wypełnia przesłankę z art. 33 ust. 1 pkt 2 ustawy P.e.

2.  Naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 12 k.p.a. w związku z art. 35 i 36 k.p.a. poprzez prowadzenie postępowania w sposób przewlekły i zaniechając informowania pozwanego o przyczynach niezałatwienia sprawy w terminie oraz o prawie do wniesienia ponaglenia.

Wobec powyższego wniósł o uchylenie zaskarżonego decyzji w całości i orzeczenie, że powód nie popełnił zarzucanego mu naruszenia, stwierdzenie że prezes URE dopuścił się naruszenia art. 12 k.p.a. w związku z art. 35 i 36 k.p.a. poprzez prowadzenie postępowania w sposób przewlekły i zaniechając informowania pozwanego o przyczynach niezałatwienia sprawy w terminie oraz o prawie do wniesienia ponaglenia. W związku z tym wniósł o zarządzenie wyjaśnienia przyczyn i ustalenie osób winnych przewlekłości a także zobowiązanie Prezesa URE do podjęcia środków zapobiegających przewlekłości w przyszłości, w tym zastosowanie art. 38 k.p.a., ponadto, o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego od Prezesa URE na rzecz powoda według norm przepisanych.

W odpowiedzi na odwołanie Prezes URE wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Spółka (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. posiada koncesję na skraplanie gazu ziemnego i regazyfikację skroplonego gazu ziemnego w instalacjach skroplonego gazu ziemnego Nr (...) udzieloną przez Prezesa URE decyzją z 29 listopada 2016 r., Nr (...) (okoliczność bezsporna)

W oparciu o posiadaną dokumentację obrazującą kondycję finansową spółki, Prezes URE ustalił, że koncesjonariusz nie dysponuje środkami finansowymi w wielkości gwarantującej prawidłowe wykonywanie działalności koncesjonowanej w zakresie skraplania gazu ziemnego i regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego w instalacjach skroplonego gazu ziemnego, jak również nie jest w stanie wykazać możliwości ich pozyskania.

Sytuacja finansowa spółki przedstawiała się następująco:

	Kapitał własny	Strata netto	Przychody ze sprzedaży	Zobowiązania długoterminowe	Zobowiązania krótkoterminowe	Strata z lat ubiegłych	Środki pieniężne
31.12. 2018	- 4 831 zł	-6161 zł	3 000 zł	768 000 zł	8 618 zł	- 11 736 zł	6 000 zł
30.09. 2019	- 5 960 zł	-1 130 zł	0 zł	973 000 zł	8 061 zł	- 11 736 zł	4 000 zł

Dowód: Sprawozdanie finansowe spółki za rok obrotowy 2018, k. 5-24 akt adm.

Sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta z badania rocznego sprawozdania finansowego spółki (...) Sp. z o.o. w W., k. 28-31 akt adm.

Rachunek zysków i strat (...) Sp. z o.o. w W. (2018, 2019), k. 45-47 akt adm.

Z zaświadczenia o niezaleganiu w opłacaniu składek z 5 listopada 2019 r. wystawionego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wynikało, iż na dzień 5 listopada 2019 r. Spółka nie posiadała zaległości w opłacaniu składek.

Dowód: Zaświadczenie o niezaleganiu w opłacaniu składek, k. 50 akt adm.

Z opinii bankowej z 4 listopada 2019 r. sporządzonej przez (...) Bank (...) S.A. stwierdzono, że rachunek bankowy należący do przedsiębiorcy, na dzień 4 listopada 2019 r. jest wolny od zajęć sądowych i administracyjnych.

Dowód: Opinia bankowa z 4 listopada 2019 r., k. 51 akt adm.

W wyniku awarii instalacji skroplonego gazu ziemnego objętej koncesją (...), instalacja ta nie służy przedsiębiorcy do wykonywania działalności gospodarczej określonej w decyzji koncesyjnej. Koszt naprawy ww. instalacji wymaga nakładu finansowego w wysokości 2 mln zł, co uzasadnia poszukiwanie przez spółkę inwestora.

Dowód: Pismo (...) Sp. z o.o. z 14 listopada 2019 r., k. 43-44 akt adm.

Koncesjonariusz przedłożył list intencyjny z dnia 31 grudnia 2019 r. pomiędzy (...) S.A. z siedzibą w K. a potencjalnym inwestorem – spółką Serwis (...) sp. z o.o. z siedzibą w K..

Dowód: List intencyjny z 31 grudnia 2019 r., k. 76-76v akt adm.

Sytuacja finansowa spółki Serwis (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. wygląda następująco:

	Kapitał własny [zł]	Przychody ze sprzedaży [zł]	Środki pieniężne w kasie i na rachunkach [zł]	Aktywa trwałe [zł]	Aktywa obrotowe [zł]	Zysk netto [zł]	Zobowiązania długoterminowe [zł]	Zobowiązania krótkoterminowe [zł]
31.12. 2018	88 941,21	767 710,55	52 469,16	148 387,12	317 712,12	48 941,21	0	377 158,03

Dowód: Dokumenty finansowe spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. umieszczone na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości ( (...)

Przedsiębiorca (...) sp. z o.o. nie przedstawił Prezesowi URE danych dotyczących sytuacji finansowej inwestora (okoliczność bezsporna).

Prezes URE w dniu 22 października 2019 r. wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie cofnięcia przedsiębiorcy koncesji udzielonej na obrót paliwami gazowymi.

Dowód: (...) sp. z o.o. z 23 stycznia 2020 r., k. 73-75 akt adm.

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane, jak również w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie powoda podlegało oddaleniu.

Koncesja to publicznoprawne uprawnienie podmiotu przyznane decyzją właściwego organu administracji indywidualnie oznaczonemu podmiotowi, spełniającemu ustawowo określone wymagania zarówno podmiotowe, jak i przedmiotowe wykonywania określonego rodzaju działalności gospodarczej (zob. wyrok SN z dnia 08.05.1998 r., III RN 34/98, OSNP 1999, nr 5, poz. 157).

Zgodnie z art. 41 ust. 2 pkt. 4 ustawy – Prawo energetyczne, Prezes URE cofa koncesję w przypadku niespełniania przez koncesjonariusza któregokolwiek z warunków, o których mowa w art. 33 ust. 1 P.e. lub w przypadku wystąpienia okoliczności, o których mowa w art. 33 ust. 3 pkt 2-6 lub ust. 3a P.e.

Natomiast zgodnie z art. 33 ust. 1 pkt 2 ustawy – P.e. Prezes URE udziela koncesji wnioskodawcy, który dysponuje środkami finansowymi w wielkości gwarantującej prawidłowe wykonywanie działalności, bądź jest w stanie udokumentować możliwość ich pozyskania.

Pojęcie środków finansowych, o których mowa w cytowanym przepisie oznacza kapitał odpowiedniej wielkości. Nie tylko podmiot ubiegający się o koncesje powinien wykazać dysponowanie odpowiednim kapitałem lub udokumentować możliwość uzyskania środków w przyszłości bowiem kryterium to stanowi także warunek jej posiadania.

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy, należy wskazać, że obowiązkiem Prezesa URE jest cofnięcie koncesji, w przypadku powzięcia informacji, że Przedsiębiorca nie dysponuje środkami w wielkości gwarantującej prawidłowe wykonywanie działalności bądź nie jest w stanie udokumentować możliwości ich pozyskania, czyli nie spełnia warunku zawartego w cytowanym wyżej art. 33 ust. 1 pkt 2 ustawy P.e. Poprzez użyte przez ustawodawcę sformułowanie „cofa koncesję”, należy rozumieć, że w przypadku spełnienia omawianej przesłanki, Prezes URE jest zobowiązany do cofnięcia koncesji przedsiębiorcy.

Nie ulega wątpliwości Sądu, że środki własne powoda nie gwarantują prawidłowego wykonywania działalności koncesjonowanej, gdyż spółka posiada ujemny kapitał własny. Co więcej, wartość ujemna kapitału własnego spółki ulega powiększeniu. Prowadzona działalność gospodarcza przynosi straty, a spółka dysponuje niewielkimi środkami pieniężnymi. W grudniu 2018 r. środki pieniężne i ich ekwiwalenty stanowiły 6,000 zł, zaś niemalże rok później środki pieniężne i inne aktywa spółki stanowiły kwotę 4,000 zł.

Należy w tym miejscu również zwrócić uwagę na kwestię związaną z awarią instalacji skroplonego gazu ziemnego. Powód nie posiada środków umożliwiających naprawienie tej instalacji. Z materiału zgromadzonego w postępowaniu administracyjnym wynika, iż potencjalny inwestor także nie dysponuje kwotą 2 milionów złotych, wymaganą do uruchomienia uszkodzonej instalacji. Wobec tego, ewentualna współpraca powodowej spółki z Serwis (...) sp. z o.o. nie warunkuje przyjęcia, iż inwestor będzie w stanie uregulować kilkumilionowe zobowiązania spółki jak również przywrócić do ponownego użytku instalację (...).

Co więcej, powód nawet na etapie postępowania przed SOKiK nie zawnioskował żadnych dowodów, które pozwalałby na odmienną ocenę jego sytuacji ekonomicznej, niż dokonana przez Prezesa URE w toku postępowania administracyjnego.

Powyższe prowadzi do wniosku, iż Prezes Urzędu Regulacji Energetyki trafnie uznał, iż w przedmiotowej sprawie zaistniały podstawy do cofnięcia powodowi koncesji. Zdaniem Sądu, rozważania Prezesa były całkowicie zasadne. Stan faktyczny dawał podstawę do stwierdzenia, iż powód nie spełniał przesłanek określonych w przepisach prawa, bowiem zarówno nie jest w posiadaniu środków w wysokości gwarantującej prawidłowe wykonywanie działalności koncesjonowanej, jak również, nie przedstawił żadnych dowodów na których podstawie byłby w stanie udokumentować możliwość ich pozyskania.

Koncesja na obrót paliwami ciekłymi stanowi swoistą gwarancję prowadzenia przez przedsiębiorcę koncesjonowanej działalności gospodarczej w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami prawa. Zatem Prezes URE jako organ koncesyjny ma nie tylko prawo, ale obowiązek badać, czy przedsiębiorca zarówno starający się o koncesję, jak i posiadający koncesję daje rękojmię prawidłowego wykonywania działalności objętej koncesją. Organ koncesyjny, wyrażając zgodę na wytwarzanie, magazynowanie lub obrót paliwami ciekłym, daje pełną gwarancję prowadzenia działalności gospodarczej niestanowiącej zagrożenia dla naturalnego środowiska, zdrowia ludzi oraz interesu nabywców. Oznacza to, że funkcjonowanie na rynku koncesjonariusza, który nie posiada środków na prowadzenie działalności koncesjonowanej oraz nie jest w stanie udokumentować możliwości ich pozyskania, stanowi realne zagrożenie pewności i bezpieczeństwa rynku gospodarczego, a przede wszystkim narusza art. 41 ust. 2 pkt 4 ustawy P.e.

Należy podkreślić, że w oparciu o art. 41 ust 2 pkt 4 w zw. z art. 33 ust 1 pkt 2 P.e. dysponowanie środkami w wysokości gwarantującej prawidłowe wykonywanie działalności koncesjonowanej dotyczy wszystkich podmiotów ubiegających się o udzielenie koncesji oraz podmiotów posiadających już koncesję udzieloną przez Prezesa URE. Nie można zatem podzielić stanowiska powoda, jakoby interpretacja tego przepisu miała charakter dyskryminujący. Biorąc to pod uwagę oraz fakt, że kierunek wykładni cytowanych przepisów został wypracowany w orzecznictwie, jak i nie budzi wątpliwości Sadu, Sąd orzekający w niniejszym składzie nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosku powoda o skierowanie pytania prejudycjalnego do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Odnosząc się do zarzutów naruszenia przez pozwanego przepisów postępowania administracyjnego, należy wskazać, że zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie poglądem, Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie może ograniczyć sprawy wynikającej z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu tylko do funkcji sprawdzającej prawidłowość postępowania administracyjnego, które poprzedza postępowania sądowe. Celem postępowania nie jest przeprowadzenie kontroli postępowania administracyjnego, ale merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy, której przedmiotem jest spór między stronami powstający dopiero po wydaniu decyzji przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Postępowanie sądowe przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest postępowaniem kontradyktoryjnym, w którym uwzględnia się materiał dowodowy zebrany w postępowaniu administracyjnym, co nie pozbawia jednak stron możliwości zgłoszenia nowych twierdzeń faktycznych i nowych dowodów, według zasad obowiązujących w postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych. Sąd antymonopolowy jest sądem cywilnym i prowadzi sprawę cywilną, wszczętą w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Prezesa Urzędu, w tym wypadku Urzędu Regulacji Energetyki, według reguł kontradyktoryjnego postępowania cywilnego, a nie sądem kontroli legalności decyzji administracyjnej, jak sądy administracyjne w postępowaniu sądowo-administracyjnym. Tylko takie odczytanie relacji pomiędzy postępowaniem administracyjnym i postępowaniem sądowym może uzasadniać dokonany przez racjonalnego ustawodawcę wybór między drogą postępowania cywilnego i drogą postępowania sądowo-administracyjnego dla wyjaśnienia istoty sprawy (vide: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1991 r. sygn. akt III CRN 120/91 OSNC 1992 Nr 5, poz. 87; Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 r. sygn. akt I CKN 265/98 OSP 2000 Nr 5 poz. 68; Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 1999 r. sygn. akt 351/99 OSNC 2000 Nr 3 poz. 47; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2001 r. sygn. akt I CKN 1036/98 LEX Nr 52708; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2005 r., sygn. akt III SZP 2/05 OSNP 2006/19-20/312).

Sąd uznał, że nawet gdyby przyjąć, że w postępowaniu administracyjnym doszło do uchybień proceduralnych to nie mogą one być przedmiotem postępowania sądowego mającego na celu merytoryczne rozstrzygnięcie sporu, bowiem Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zobowiązany jest do wszechstronnego zbadania wszystkich istotnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad rozkładu ciężaru dowodu i obowiązku stron w postępowaniu dowodowym. Z tych względów zarzuty naruszenia przepisów kodeksu postępowania administracyjnego nie zasługują na uwzględnienie.

Reasumując powyższe rozważania, Sąd stwierdził, że doszło do cofnięcia koncesji w sytuacji zaistnienia przesłanki zawartej wprost w przepisach prawa.

Z uwagi na powyższe Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie powoda.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na nieuwzględnienie odwołania, powoda należało uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niego na rzecz pozwanego zwrot kosztów procesu, na które złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 720,00 zł ustalone w oparciu o § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 265).

SSO Maciej Kruszyński