Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 maja 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, Wydział XVII Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Bogdan Gierzyński

Protokolant – sekretarz sądowy Magdalena Żabińska

po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2022 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 31 lipca 2020 r., znak: (...)

I.  uchyla zaskarżoną decyzję w całości;

II.  zasądza od pozwanego Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na rzecz powoda (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 1720 zł (tysiąc siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia SO Bogdan Gierzyński

Sygn. akt XVII AmE 284/20

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 31 lipca 2020 r., znak: (...), na podstawie art. 56 ust 2 i art. 56 ust. 1 pkt 3a, w związku z art. 11 i art. lid ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2020 r., poz. 833, ze zm.), w związku z § 5 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła (Dz.U. z 2007 r., Nr 133, poz. 924), oraz na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2020 r., poz. 256, ze zm.) w związku z art. 30 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne, po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu w dniu 8 października 2019 r., na podstawie art. 56 ust 1 pkt 3a ustawy - Prawo energetyczne, postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia przedsiębiorcy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kary pieniężnej za niestosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadzonych w dniach 10-31 sierpnia 2015 r. orzekł, że:

1.  (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w dniach 10, 11 i 12 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do punktu poboru energii zlokalizowanego pod adresem: K. (...), ul. (...) naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11d ust 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art. 56 ust 1 pkt 3a tej ustawy.

2.  Za działanie wymienione w punkcie 1 wymierzył przedsiębiorcy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. karę pieniężną w kwocie 7.398,00 zł (słownie: siedem tysięcy trzysta dziewięćdziesiąt osiem złotych).

3.  (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w dniu 10 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do punktu poboru energii zlokalizowanego pod adresem: L. (...), ul. (...) naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11d ust 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art. 56 ust. 1 pkt 3a tej ustawy.

4.  Za działanie wymienione w punkcie 3 wymierzył przedsiębiorcy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. karę pieniężną w kwocie 1. 641,00 zł [słownie: jeden tysiąc sześćset czterdzieści jeden złotych).

5.  (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w dniach 10 i 11 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do punktu poboru energii zlokalizowanego pod adresem: K. (...), ul. (...) naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11d ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art. 56 ust 1 pkt 3a tej ustawy.

6.  Za działanie wymienione w punkcie 5 wymierzył przedsiębiorcy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. karę pieniężną w kwocie 1.412,00 zł (słownie: dwa tysiące czterysta dwanaście złotych).

7.  (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w dniach 10, 11 i 31 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do punktu poboru energii zlokalizowanego pod adresem: W. (...), Al. (...) naruszyła obowiązek. stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11d ust 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art 56 ust 1 pkt 3a tej ustawy.

8.  Za działanie wymienione w punkcie 7 wymierzył przedsiębiorcy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. karę pieniężną w kwocie 1.735,00 zł (słownie: trzy tysiące siedemset trzydzieści pięć złotych).

9.  (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w dniach 10, 11 i 12 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do punktu poboru energii zlokalizowanego pod adresem: W. (...), (...), kod (...): (...) (Przyłącze I) naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11d ust 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art 56 ust 1 pkt 3a tej ustawy.

10.  Za działanie wymienione w punkcie 9 wymierzył przedsiębiorcy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. karę pieniężną w kwocie 14 646,00 zł (słownie: czternaście tysięcy sześćset czterdzieści sześć złotych).

11.  (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w dniach 10, 11 i 12 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do punktu poboru energii zlokalizowanego pod adresem: W. (...), (...), kod (...): (...) (Przyłącze II) naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11d ust 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art. 56 ust. 1 pkt 3a tej ustawy.

12.  Za działanie wymienione w punkcie 11 wymierzył przedsiębiorcy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. karę pieniężną w kwocie 12 573,00 zł (słownie: dwanaście tysięcy pięćset siedemdziesiąt trzy złote).

13.  Łącznie za działania wymienione w punktach 1, 3, 5, 7, 9 i 11 wymierzył (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. karę pieniężną w kwocie 42 405,00 zł (słownie: czterdzieści dwa tysiące czterysta pięć złotych).

Od powyższej decyzji odwołanie złożył (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zaskarżając ją w całości, ti. co do kwoty 42.405.00 zł.

Odwołujący zarzucił zaskarżonej decyzji naruszenie:

I.  Naruszenie przepisów prawa materialnego, ti.:

a)  art. 56 ust. 1 pkt 3a - Ustawy z dnia 10.04.1997 r. Prawo Energetyczne fDz.U. 2020.833. t.i.l - poprzez jego błędne zastosowanie polegające na przyjęciu, że powód ponosi odpowiedzialność za naruszenie wytycznych Operatora Systemu Przesyłowego - podczas gdy zgodnie z obowiązującym brzemieniem ustawy Prawo Energetyczne naruszenie samych wytycznych Operatora Systemu Przesyłowego nie podlega karze pieniężnej z art. 56 ust. 1 pkt. 3 a wobec braku literalnego wskazania wytycznych Operatora Systemu Przesyłowego jako podstawy prawnej kary pieniężnej w art. 11, art. lic ust. 3 lub art. 1 ld ust. 3 Ustawy Prawo Energetyczne;

b)  naruszenie art. 56 ust. 3 i art. 56 ust. 6 - Ustawy z dnia 10.04.1997 r. Prawo Energetyczne IDz.U. 2020.833. t.j.) - poprzez ustalenie wysokości kary pieniężnej w nadmiernej wysokości wynikającej z przyjęcia, że w niniejszej sprawie zachodzi znaczny stopień szkodliwości czynu;

II.  Naruszenie przepisów postępowania, ti.:

a)  art. 6 k.p.a. w zw. z art. 30 ust. 1 - Ustawy z dnia 10.04.1997 r. Prawo Energetyczne (Dz.U. 2020.833, t.j.) - poprzez zastosowanie wykładni rozszerzającej przepisu art. 56 ust. 1 pkt 3a Ustawy Prawo Energetyczne i nałożenie na Skarżącego kary pieniężnej w okolicznościach nie objętych dyspozycją powyższego przepisu;

b)  art. 8 k.p.a. w zw. z art. 30 ust. 1 - Ustawy z dnia 10.04.1997 r. Prawo Energetyczne (Dz.U. 2020.833, t.j.) - poprzez rażące naruszenie zasady zaufania do władzy publicznej polegające na przedstawieniu dowolnej i dostosowanej do potrzeb postępowania Urzędu Regulacji Energetyki - interpretacji treści i skutków decyzji o nałożeniu kary pieniężnej;

III.  Maiąc powyższe na uwadze Odwołujący wniósł o:

1.  uchylenie zaskarżonej Decyzji w całości - stosownie do treści art. 479 ⁴⁹ Kodeksu postępowania cywilnego;

ewentualnie na wypadek nieuwzględnienia powyższego wniosku -

2.  zmianę zaskarżonej Decyzji w całości i umorzenie postępowania w sprawie stosownie do treści art. 479 ⁴⁹ Kodeksu postępowania cywilnego;

3.  zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o:

1)  oddalenie odwołania,

2)  przeprowadzenie rozprawy,

3)  na wypadek wyznaczenia posiedzenia przygotowawczego, zwolnienie na podstawie art. 205 ⁵ § 3 k.p.c Pozwanego (Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki) od obowiązku stawienia się na posiedzenie przygotowawcze, gdyż z okoliczności sprawy wynika, że udział pełnomocnika Pozwanego będzie wystarczający,

4)  zasądzenie od Powoda na rzecz Pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

(...) S.A. ( (...)) w związku z obniżeniem dostępnych rezerw zdolności wytwórczych poniżej niezbędnych wielkości spowodowanych m. in. wyjątkowo wysokimi temperaturami i niskimi stanami wód w zbiornikach wodnych i rzekach, stwierdziły wystąpienie zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej w rozumieniu postanowień art. 3 pkt 16 d ustawy - Prawo energetyczne wprowadzając, na podstawie art. 11 c ust. 2 pkt 2 tej ustawy, od godz. 10:00 dnia 10 sierpnia 2015 r. ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. /okoliczność bezsporna/

W dniu 10 sierpnia 2015 r. (...) S.A., działając na podstawie art. 11 c ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, powiadomiły Ministra Gospodarki (obecnie: Minister Energii) i Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o wystąpieniu zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, podjętych działaniach i środkach w celu usunięcia tego zagrożenia i zapobieżenia jego negatywnym skutkom oraz zgłosiły Ministrowi Gospodarki konieczność wprowadzenia ograniczeń na podstawie art. 11 ust 7 ustawy - Prawo energetyczne w trybie wydania przez Radę Ministrów rozporządzenia o wprowadzeniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej do dnia 31 sierpnia 2015 r. /okoliczność bezsporna/

Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku Ministra Gospodarki, Rada Ministrów wydała w dniu 11 sierpnia 2015 r. rozporządzenie w sprawie wprowadzenia ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. /okoliczność bezsporna/

Rozporządzenie to zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw pod poz. 1136 i wprowadziło wskazane wyżej ograniczenia w okresie od dnia 11 sierpnia 2015 r. od godz. 24:00 do dnia 31 sierpnia 2015 r. do godz. 24:00. /okoliczność bezsporna/

Na wezwanie Prezesa URE, (...) S.A. oraz (...) (...) Sp. z o.o. ( (...)), do których sieci (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. („Odbiorca”) jest przyłączona, przy pismach - odpowiednio - (...) S.A. z dnia 5 sierpnia 2016 r. o znaku: (...) oraz (...) (...) Sp. z o.o. z dnia 28 sierpnia 2017 r. o znaku: (...), przedstawili zbiorcze dane wskazujące na stopień niedostosowania się odbiorców ujętych w Planie wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej obowiązującym w dniach od 10 do 31 sierpnia 2015 r. do wprowadzonych ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej.

W wyniku powyższej analizy dokumentów, Prezes URE powziął uzasadnione podejrzenie, że Odbiorca, we wskazanym przez (...) obiekcie Odbiorcy, nie dostosował się do wprowadzonych w dniach 10 - 31 sierpnia 2015 r. ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, co może skutkować wymierzeniem kary pieniężnej, o której mowa jest w art. 56 ust. 1 pkt 3a ustawy - Prawo energetyczne, w odniesieniu do punktów poboru energii elektrycznej:

1)  K. (...), ul. (...) (przy (...)) (Załącznik nr 1 do zawiadomienia owszczęciu postępowania);

2)  L. (...), ul. (...) (Załącznik nr 2 do zawiadomienia o wszczęciu postępowania);

3)  K. (...), ul. (...) (Załącznik nr 3 do zawiadomienia o wszczęciu postępowania);

4)  W. (...), (...), kod (...): (...) (Załącznik nr 4 do zawiadomienia o wszczęciu postępowania);

5)  W. (...), (...), kod (...): (...) (Przyłącze I; Załącznik nr 5 do zawiadomienia o wszczęciu postępowania);

6)  W. (...), (...), kod (...): (...) (Przyłącze II; Załącznik nr 6 do zawiadomienia o wszczęciu postępowania).

W okresie od 10 do 31 sierpnia 2015 r. (...) dostarczali Odbiorcy energię elektryczną:

1)  dla (...) w lokalizacji: K. (...), ul. (...) - (...) S.A. na podstawie Umowy o świadczenie usług dystrybucji nr (...) z dnia 26 lipca 2010 r. wraz z Aneksem nr (...) z dnia 18 sierpnia 2014 r. dotyczące obiektu „(...)

2)  dla (...) w lokalizacji: L. (...), ul. (...) - (...) S.A. na podstawie Umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej nr (...) z dnia 18 października 2012 r.;

3)  dla (...) w lokalizacji: K. (...), ul. (...) - (...) SA na podstawie Umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej nr (...) z dnia 8 grudnia 2009 r.;

4)  dla (...) w lokalizacji: W. (...), Al. (...), kod (...): (...) - (...) (...) Sp. z o.o. na podstawie Umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej nr (...) z dnia 14 grudnia 2010 r. wraz z Aneksem nr 1 do umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej nr (...) z dnia 14.12.2010 r. zawartym w grudniu 2013 r.;

5)  dla (...) w lokalizacji: W. (...), (...), kod (...): (...) oraz (...): (...) - (...) (...) Sp. z o.o. na podstawie Umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej nr(...) z dnia 29 stycznia 2010 r.

Z kopii dokumentów przedłożonych w toku postępowania przez (...) wynika, że Odbiorca został zapoznany z planami ograniczeń, co potwierdzają następujące kopie pism i wyjaśnienia (...) S.A.:

1) dla (...) w lokalizacji: K. (...), ul. (...) - pismo z dnia 15 lipca 2014 r. o znaku (...) dotyczące: „planu wprowadzania ograniczeń w poborze energii elektrycznej obowiązującego w okresie od 1 września 2014 do 31 sierpnia 2015 dla (...) (...), (...) (...) (...)’, zaadresowane do: „(...) (...) SPÓŁKA Z O.O. UL. (...) (...) (...)”. Dodatkowo operator przedłożył następujące oświadczenie z dnia 23 stycznia 2020 r. „Oświadczamy, że kopia załączonego pisma informującego o planie ograniczeń na okres 01.09.2014 - 31.08.2015 została wydrukowana na potrzeby postępowania URE z kopii zachowanej w systemie informatycznym. Pismo o treści jak w załączniku zostało wysłane do klienta listem poleconym w dniu 31.07.2014 r." oraz poinformował, że nie otrzymał zwrotu listu od operatora pocztowego, w dowód czego załączył wydruk z systemu kontroli obiegu kancelaryjnego zawierający m.in. następujące informacje o korespondencji wychodzącej:

a)  adresat: (...) SPÓŁKA Z O.O.,

b)  kod pocztowy, miasto: (...) (...),

c)  ulica, nr domu: UL. (...),

d)  rodzaj listu: FIRMOWA POLECONA, ej data wysłania: 2014-07-31,

e)  data zwrotu: [puste miejsce],

f)  dotyczy: PLANU WPROWADZANIA OGRANICZEŃ W POBORZE ENERGII ELEKTRYCZNEJ W OKRESIE OD 01.09.2014 DO 31.08.2015;

2)  dla (...) w lokalizacji: L. (...), ul. (...) - pismo z dnia 31 lipca 2014 r. o znaku: (...) dotyczące: „planu wprowadzania ograniczeń w poborze energii elektrycznej obowiązującego w okresie od 1 września 2014 do 31 sierpnia 2015 dla odbiorcy- nr umowy (...) ^{( n)}, zaadresowane do: (...) Sp. z o.o. ul (...) (...)-(...) W.". Operator wyjaśnił, że pismo zostało nadane listem zwykłym bez potwierdzenia odbioru, przy czym nie otrzymał zwrotu listu od operatora pocztowego. Dodatkowo operator przedłożył wydruk z systemu kontroli obiegu kancelaryjnego potwierdzający nadanie korespondencji zawierający m.in. następujące informacje o korespondencji wychodzącej:

a)  tytuł dokumentu: DOTYCZY PLANU WPROWADZANIA OGRANICZEŃ W POBORZE ENERGII ELEKTRYCZNEJ,

b)  numer kancelaryjny: (...),

c)  wybrani odbiorcy zewnętrzni pisma: (...) SPÓŁKA Z O.O., Polska, (...) (...), (...),

d)  data wysyłki pisma zewnętrznego: 2014-08-01,

e)  status: Wysłane;

3)  dla (...) w lokalizacji: K. (...), ul. (...) - pismo z dnia 30 lipca 2014 r. o znaku: (...), zaadresowane do: „(...) (...) ( (...) SPÓŁKA Z O.O. UL. (...) (...) (...)”, dotyczące: „planu wprowadzania ograniczeń w poborze energii elektrycznej obowiązującego w okresie od 1 września 2014 do 31 sierpnia 2015 roku”; ODBIORCA: „(...)” K. ul. (...). Operator wyjaśnił, że pismo zostało nadane listem zwykłym bez potwierdzenia odbioru, przy czym nie otrzymał zwrotu listu od operatora pocztowego. Dodatkowo operator przedłożył wydruk z systemu kontroli obiegu kancelaryjnego potwierdzający nadanie korespondencji zawierający m.in. następujące informacje o korespondencji wychodzącej:

a)  tytuł dokumentu: Dot planu wprowadzenia ograniczeń w poborze energii elektrycznej,

b)  numer kancelaryjny: (...),

c)  data wysyłki pisma zewnętrznego: 2014-07-30,

d)  status: Wysłane;

Operator wskazał ponadto, iż pomimo, że jako adresata wskazano „(...) (...) ( (...)) SPÓŁKA Z O.O.”, to należy zauważyć, iż pod jednym adresem znajduje się kilka powiązanych ze sobą kapitałowo i funkcjonalnie podmiotów o podobnych nazwach. Co więcej, w toku niniejszego postępowania, stwierdzono, że na zwrotnych potwierdzeniach odbioru pism Prezesa URE kierowanych do Odbiorcy ( (...) Sp. z o.o.) widnieje następujący stempel potwierdzający doręczenie: (...) Sp. z o.o. /WPŁYNĘŁO/[data]. Stąd wniosek, że korespondencja jest przyjmowana przez wspólną kancelarię, a następnie rozdysponowywana jest do poszczególnych podmiotów zgodnie z jej treścią.

4)  oraz umowy na podstawie których (...) (...) Sp. z o.o. elektryczną Odbiorcy:

1)  Aneks nr 1 do umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej nr (...)z dnia 14.12.2010 r. zawarty w grudniu 2013 r., w którym w § 1 od dnia 1 stycznia 2014 r. m.in. wprowadzono nową postać pkt. 2 Załącznika nr 3, który zawiera „Plan ograniczeń mocy obiektu";

2)  Załącznik nr 3 do Umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej nr (...) zawartej w dniu 29 stycznia 2010 r., w którym w punkcie 2 zawarto „Plan ograniczeń mocy obiektu".

Plany ograniczeń dla 3 (...) w 3 różnych lokalizacjach (operator: (...) SA) zostały przesłane drogą pocztową, a plany ograniczeń dla pozostałych 3 (...) w 2 różnych lokalizacjach (operator: (...) (...) Sp. z o.o.) stanowią element umowy o świadczenie usług dostarczania energii elektrycznej. W przypadku (...) (...) Sp. z o.o., przyjął on model zapoznania Odbiorcy z planami ograniczeń poprzez zawarcie ich w umowach (Załącznik nr 3), co jest dopuszczalną formą zgodnie z § 11 rozporządzenia. /okoliczność podnoszona przez pozwanego/

Odbiorca (powód), w odpowiedzi na zawiadomienie o wszczęciu niniejszego postępowania administracyjnego, podniósł, że nie został zapoznany przez (...) z planami ograniczeń dla żadnej z ww. lokalizacji.

Zgodnie z wymienionymi powyżej dokumentami, w okresie wprowadzonych ograniczeń w dniach 10-31 sierpnia 2015 r. Odbiorcę obowiązywały następujące wartości stopni zasilania:

1)  dla (...) w lokalizacji: K. (...), ul. (...) (jednakowe dla każdego miesiąca roku i każdej godziny doby):

3) 

Dopuszczalny pobór mocy elektrycznej wg stopni zasilania w MW
11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
0,400	0,360	0,310	0,270	0,220	0,180	0,130	2) dla (...) w lokalizacji: L. (...), ul. (...) (jednakowe dla każdego miesiąca roku i każdej godziny doby):	2) dla (...) w lokalizacji: L. (...), ul. (...) (jednakowe dla każdego miesiąca roku i każdej godziny doby):	2) dla (...) w lokalizacji: (...) (...), ul. (...) (jednakowe dla każdego miesiąca roku i każdej godziny doby):

2) dla (...) w lokalizacji: (...)-220, ul. (...) (jednakowe dla każdego miesiąca roku i każdej godziny doby):

Dopuszczalny pobór mocy elektrycznej wg						stopni zasilania w MW
11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
0,340	0,315	0,290	0,265	0,240	0,215	0,190	0,165	0,140	0,100

dla (...) w lokalizacji: (...)-300, ul. (...) (jednakowe dla każdego miesiąca roku i każdej godziny doby):

Dopuszczalny pobór mocy elektrycznej wg stopni zasilania w MW
11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
0,350	0,330	0,300	0,300	0,250	0,220	0,200	0,150	0,100	0,000

4) dla (...) w lokalizacji: W. (...), Al. (...) (jednakowe dla każdego miesiąca roku i każdej godziny doby):

Dopuszczalny pobór mocy elektrycznej wg stopni zasilania w MW
11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
0,420	0,400	0,380	0,360	0,340	0,320	0,300	0,280	0,260	0,250

5) dla (...) w lokalizacji: W. (...), (...), kod (...): (...) (jednakowe dla każdego miesiąca roku i każdej godziny doby):

Dopuszczalny pobór mocy elektrycznej wg stopni zasilania w MW
11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
0,450	0,400	0,350	0,300	0,250	0,200	0,150	0,100	0,075	0,050

6)  dla (...) w lokalizacji: W. (...), (...), kod (...): (...) (jednakowe dla każdego miesiąca roku i każdej godziny doby):

Dopuszczalny pobór mocy elektrycznej wg stopni zasilania w MW
11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
0,450	0,400	0,350	0,300	0,250	0,200	0,150	0,100	0,075	0,050

Odbiorca przekroczył obowiązujące go - zgodnie z Planami wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wartości poboru mocy. Wartość przekroczenia dopuszczalnego poboru mocy [MW w godzinie] w poszczególnych (...) wyniosła:

1  obiekt Odbiorcy pod adresem: K. (...), ul. (...):

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 1,8431223 (MW w godzinie);

b) 11 sierpnia 2015 r. łącznie 0,5177897 (MW w godzinie};

c) 12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,1054000 (MW w godzinie}.

Łącznie dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył we wskazanej lokalizacji 2,4663120 MW w godzinie obowiązujące go wartości stopni zasilania.

2  obiekt Odbiorcy pod adresem: L. (...), ul. (...): a} 10 sierpnia 2015 r. łącznie 0,5472000 (MW w godzinie}.

3  obiekt Odbiorcy pod adresem: K. (...), ul. (...):

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 0,7927200 (MW w godzinie);

b} 11 sierpnia 2015 r. łącznie 0,0115200 (MW w godzinie}.

Łącznie dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył we wskazanej lokalizacji 0,8042400 MW w godzinie obowiązujące go wartości stopni zasilania.

4  obiekt Odbiorcy pod adresem: W. (...) Al. (...):

a)  10 sierpnia 2015 r. łącznie 1,1807000 (MW w godzinie};

b)  11 sierpnia 2015 r. łącznie 0,0235000 (MW w godzinie};

c)  31 sierpnia 2015 r. łącznie 0,0411000 (MW w godzinie}.

Łącznie dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył we wskazanej lokalizacji 1,2453000 MW w godzinie obowiązujące go wartości stopni zasilania.

5  (...): (...) pod adresem: (...) (...), (...), kod:

a)  10 sierpnia 2015 r. łącznie 3,4192500 (MW w godzinie};

b)  11 sierpnia 2015 r. łącznie 1,1717500 (MW w godzinie};

c)  12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,2910000 (MW w godzinie}.

Łącznie dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył we wskazanej lokalizacji 4,8820000 MW w godzinie obowiązujące go wartości stopni zasilania.

6  (...): (...) pod adresem: W. (...), (...), kod (...)::

a)  10 sierpnia 2015 r. łącznie 2,3505000 (MW w godzinie};

b)  11 sierpnia 2015 r. łącznie 1,4432500 (MW w godzinie};

c)  12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,3975000 (MW w godzinie}.

Łącznie dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył we wskazanej lokalizacji 4,1912500 MW w godzinie obowiązujące go wartości stopni zasilania.

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym oraz twierdzeń stron, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane. Powód nie kwestionował w odwołaniu faktu naruszenia obowiązku stosowania się do ograniczeń.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył co następuje.

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 P.e, w przypadku zagrożenia:

1.  bezpieczeństwa energetycznego Rzeczypospolitej Polskiej polegającego na długookresowym braku równowagi na rynku paliwowo - energetycznym,

2.  bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej,

3.  bezpieczeństwa osób,

4.  wystąpieniem znacznych strat materialnych

- na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części mogą być wprowadzone na czas oznaczony ograniczenia w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła.

Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła (art. 11 ust. 3 P.e.) polegają na:

1)  ograniczeniu maksymalnego poboru mocy elektrycznej oraz dobowego poboru energii elektrycznej;

2)  zmniejszeniu lub przerwaniu dostaw ciepła.

W myśl art. 11 ust. 7 P.e., Rada Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw energii (poprzednio: ministra gospodarki), w drodze rozporządzenia, może wprowadzić na czas oznaczony, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części, ograniczenia w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej i ciepła, w przypadku wystąpienia zagrożeń, o których mowa w ust. 1.

Z kolei zgodnie z art. 11c ust. 2 P.e., w przypadku powstania zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego:

1) podejmuje we współpracy z użytkownikami systemu elektroenergetycznego, w tym z odbiorcami energii elektrycznej, wszelkie możliwe działania przy wykorzystaniu dostępnych środków mających na celu usunięcie tego zagrożenia i zapobieżenie jego negatywnym skutkom;

2) może wprowadzić ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części do czasu wejścia w życie przepisów wydanych na podstawie art. 11 ust. 7, lecz nie dłużej niż na okres 72 godzin.

Natomiast zgodnie z treścią art. 11c ust. 3 P.e., operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego niezwłocznie powiadamia ministra właściwego do spraw energii (poprzednio: ministra gospodarki) oraz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o wystąpieniu zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, podjętych działaniach i środkach w celu usunięcia tego zagrożenia i zapobieżenia jego negatywnym skutkom oraz zgłasza konieczność wprowadzenia ograniczeń na podstawie art. 11 ust. 7.

W art. 11d ust. 3 P.e. przewidziano z kolei, że w okresie występowania zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej operatorzy systemu elektroenergetycznego mogą wprowadzać ograniczenia w świadczonych usługach przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej w zakresie niezbędnym do usunięcia tego zagrożenia.

Szczegółowe zasady i tryb wprowadzania ograniczeń w dostawach i poborze energii elektrycznej określa rozporządzenie Rady Ministrów z 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła.

Zgodnie zaś z § 5 pkt 1 rozporządzenia, ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub w dostarczaniu ciepła dotyczą każdego z odbiorców energii elektrycznej – dla których wielkość mocy umownej określonej w umowach ustalona została powyżej 300 kW i którzy nie podlegają ochronie przed wprowadzonymi ograniczeniami na podstawie § 6 ust. 1 rozporządzenia. Zaś w świetle tego ostatniego przepisu, ochronie przed wprowadzanymi ograniczeniami podlegają odbiorcy energii elektrycznej w ciągu całego roku, dla których wielkość mocy umownej określonej w zawartej umowie sprzedaży, umowie o świadczenie usług przesyłania albo dystrybucji lub umowie kompleksowej ustalona została poniżej 300 kW oraz:

1. szpitale i inne obiekty ratownictwa medycznego;

2. obiekty wykorzystywane do obsługi środków masowego przekazu o zasięgu krajowym;

3. porty lotnicze;

4. obiekty międzynarodowej komunikacji kolejowej;

5. obiekty wojskowe, energetyczne oraz inne o strategicznym znaczeniu dla funkcjonowania gospodarki lub państwa, określone w przepisach odrębnych;

6. obiekty dysponujące środkami technicznymi służącymi zapobieganiu lub ograniczaniu emisji, negatywnie oddziaływujących na środowisko.

Stosownie natomiast do § 8 ust. 1 i 2 i 6 rozporządzenia, wielkości określające poziomy wprowadzanych ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej poprzez ograniczenie poboru mocy ujęte są w planach wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które podlegają corocznej aktualizacji. Plan taki opracowywany jest przez operatorów systemów przesyłowych uzgadnianych z Prezesem URE na podstawie planów wprowadzania ograniczeń opracowywanych przez operatorów systemów dystrybucyjnych.

Z kolei w myśl § 10 rozporządzenia, umowy zawarte przez przedsiębiorstwa energetyczne z odbiorcami zawierają maksymalne ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej ujęte w planach ograniczeń i określają sposób powiadamiania o obowiązujących stopniach zasilania.

Rozporządzenie Rady Ministrów z 23 lipca 2007 r. w § 11 i § 12 określa sposób informowania odbiorców z planami ograniczeń i ograniczeniami w poborze energii elektrycznej.

Według pierwszego z wymienionych przepisów, operatorzy oraz przedsiębiorstwa energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie zaopatrzenia w ciepło zapoznają odbiorców z planami ograniczeń przez ogłoszenia zamieszczane w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości lub w formie elektronicznej na swojej stronie internetowej albo w formie ustalonej w umowach, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 ustawy, co najmniej na 30 dni przed dniem obowiązywania ograniczeń.

Natomiast zgodnie z treścią § 12:

1. Ograniczenia w poborze energii elektrycznej są realizowane przez odbiorców stosownie do komunikatów operatorów o obowiązujących stopniach zasilania.

2. Komunikaty operatorów o obowiązujących stopniach zasilania, o których mowa w § 9, wprowadzanych jako obowiązujące w najbliższych 12 godzinach i przewidywanych na następne 12 godzin, są ogłaszane w radiowych komunikatach energetycznych w programie (...) o godzinie 755 i 1955 oraz na stronach internetowych operatorów i przedsiębiorstw energetycznych wykonujących działalność gospodarczą w zakresie zaopatrzenia w ciepło, które obowiązują w czasie określonym w tych komunikatach.

3. W przypadku zróżnicowania wprowadzonych ograniczeń w poborze energii elektrycznej, w stosunku do stopni zasilania ogłoszonych w komunikatach radiowych, operatorzy powiadamiają odbiorców indywidualnie w formie pisemnej lub w sposób określony w umowach, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 ustawy, albo za pomocą innego środka komunikowania się w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości.

4. Powiadomienia, o których mowa w ust. 3, są dla odbiorcy obowiązujące w pierwszej kolejności w stosunku do powiadomień ogłaszanych w komunikatach radiowych.

Przechodząc do stanu faktycznego przedmiotowej sprawy należy stwierdzić, że niekwestionowane pozostaje, że powód jest odbiorcą energii elektrycznej, którego dotyczą ograniczenia w poborze mocy i jednocześnie nie mają do niego zastosowania wyłączenia z § 6 rozporządzenia wskazywanego wyżej.

Powód w związku z tym był co do zasady zobowiązany zastosować się nie tylko do ograniczeń wprowadzonych przez Operatora Systemu Przesyłowego (tj. (...)) w dniu 10 sierpnia 2015 r., ale również do ograniczeń wynikających z rozporządzenia Rady Ministrów z 11 sierpnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które wprowadziło te ograniczenia w okresie od 11 sierpnia 2015 r. od godz. 24:00 do 31 sierpnia 2015 r. do godz. 24:00.

W sprawie ustalono, że powód przekroczył pobór energii, gdzie wartość przekroczenia przez Odbiorcę dopuszczalnego poboru mocy [MW w godzinie] w poszczególnych dniach:

1 obiekt Odbiorcy pod adresem: K. (...), ul. (...):

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 1,8431223 (MW w godzinie);

b) 11 sierpnia 2015 r. łącznie 0,5177897 (MW w godzinie};

c) 12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,1054000 (MW w godzinie}.

Łącznie dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył we wskazanej lokalizacji 2,4663120 MW w godzinie obowiązujące go wartości stopni zasilania.

2 obiekt Odbiorcy pod adresem: L. (...), ul. (...): a} 10 sierpnia 2015 r. łącznie 0,5472000 (MW w godzinie}.

3 obiekt Odbiorcy pod adresem: K. (...), ul. (...):

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 0,7927200 (MW w godzinie);

b} 11 sierpnia 2015 r. łącznie 0,0115200 (MW w godzinie}.

Łącznie dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył we wskazanej lokalizacji 0,8042400 MW w godzinie obowiązujące go wartości stopni zasilania.

4 obiekt Odbiorcy pod adresem: W. (...), Al. (...):

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 1,1807000 (MW w godzinie};

b) 11 sierpnia 2015 r. łącznie 0,0235000 (MW w godzinie};

c) 31 sierpnia 2015 r. łącznie 0,0411000 (MW w godzinie}.

Łącznie dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył we wskazanej lokalizacji 1,2453000 MW w godzinie obowiązujące go wartości stopni zasilania.

5 (...): (...) pod adresem: W. (...), (...), kod:

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 3,4192500 (MW w godzinie};

b) 11 sierpnia 2015 r. łącznie 1,1717500 (MW w godzinie};

c) 12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,2910000 (MW w godzinie}.

Łącznie dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył we wskazanej lokalizacji 4,8820000 MW w godzinie obowiązujące go wartości stopni zasilania.

6 (...): (...) pod adresem: W. (...), (...), kod (...)::

a) 10 sierpnia 2015 r. łącznie 2,3505000 (MW w godzinie};

b) 11 sierpnia 2015 r. łącznie 1,4432500 (MW w godzinie};

c) 12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,3975000 (MW w godzinie}.

Łącznie dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył we wskazanej lokalizacji 4,1912500 MW w godzinie obowiązujące go wartości stopni zasilania.

Powód w toku postępowania administracyjnego i sądowego nie zakwestionował powyższych naruszeń.

Sporny w sprawie pozostawał jednakże zarzut powoda, podnoszony już w toku postępowania administracyjnego, że Odbiorca nie otrzymał od Operatora Planu ograniczeń, pomimo tego, że w przedstawianych dokumentów wynikało, że przesyłki zostały przez Operatora wysłane, a także zawarte w umowach.

Pozwany wskazywał w zaskarżonej decyzji m.in., że nawet gdyby przyjąć za prawdziwe twierdzenia powoda, że nie doręczono mu planów ograniczeń wskazywał, że powinien on zwrócić się o to do (...) w sytuacji, gdyby ich nie otrzymał, ponieważ plany takie sporządzane były i wysyłane corocznie. Powinien także zadbać o to, żeby w planach uwzględniono moc bezpieczną na poziomie zapewniającym prawidłowe funkcjonowanie prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa w przypadku wprowadzenia ograniczeń w poborze energii, albowiem to do przedsiębiorcy należało zapewnienie jego przedsiębiorstwu prawidłowego funkcjonowania. Z tym stanowiskiem Sąd nie może się zgodzić, albowiem (...) jest zobowiązany do doręczenie Odbiorcy Planu ograniczeń i do jego kompetencji należy realizacja tego obowiązku, dlatego nie może zdaniem Sądu powoływać się na brak reakcji Odbiorcy w razie ewentualnego zaniechania realizacji swojego obowiązku jako dystrybutora sieci energii elektrycznej. Bezsprzecznie już na etapie postępowania administracyjnego powód podnosił brak doręczenia mu aktualnego Planu ograniczeń, zaś w ramach postępowania z odwołania od zaskarżonej decyzji powód winien udowodnić, że doręczenie takie miało miejsce, tym samym obalając twierdzenia powoda w tym zakresie. W niniejszej sprawie powód nie udowodnił faktu, mając na względzie zasadę ciężaru dowodu na podstawie art. 6 k.c., na który się powołuje, tj. nie udowodnił faktu doręczenie, a tym samym odebrania przez powoda aktualnego Planu ograniczeń. Dokonując rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie Sąd nie może kierować się domniemaniem doręczenia istotnego z punktu widzenia dowodu, stanowiącego podstawę dokonywanych ustaleń, w szczególności gdy doręczenie takie jest kwestionowane.

Stwierdzić należy w tym miejscu, że karze pieniężnej nie podlegają przekroczenia mające miejsce w dniach 10 i 11 sierpnia 2015 r.

Na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 3a P.e., Prezes URE jest uprawniony do nałożenia kary pieniężnej na podmiot, który nie stosuje się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii, wprowadzonych na podstawie art. 11, art. 11c ust. 3 lub art. 11d ust. 3.

Ustawodawca, co istotne, przewidział sankcje za niezastosowanie się do ściśle określonych, konkretnych ograniczeń, tj. wprowadzonych w oparciu o wymienione enumeratywnie przepisy art. 11, art. 11c ust. 3 lub art. 11d ust. 3 P.e., a nie ogólnie za każdy przypadek niezastosowania się do tego rodzaju ograniczeń.

Przepis art. 11 P.e. dotyczy ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadzanych w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, co oznacza, że oparcie zaskarżonej decyzji na tej podstawie prawnej było nieprawidłowe, gdyż powodowi zarzucono niezastosowanie się do ograniczeń w dniu 10 sierpnia 2015 r., podczas gdy ograniczenia wprowadzone przez Radę Ministrów obowiązywały w okresie od 11 sierpnia 2015 r. od godz. 24:00 do 31 sierpnia 2015 r. do godz. 24:00.

Jeśli chodzi o art. 11c ust. 3 P.e. - który nie został wprawdzie przywołany jako podstawa prawna decyzji kwestionowanej w niniejszej sprawie - to przepis ten nie stanowi samoistnej podstawy do wprowadzenia ograniczeń. Dotyczy on bowiem obowiązków informacyjnych operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego w związku z wystąpieniem zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, a także obowiązku zgłoszenia konieczności wprowadzenia ograniczeń w trybie art. 11 ust. 7, tj. w trybie rozporządzenia Rady Ministrów.

Sankcja za niedopełnienie przez operatora wskazanych obowiązków została przewidziana w art. 56 ust. 1 pkt 1c P.e. W ocenie Sądu, odesłanie w art. 56 ust. 3a P.e. do przepisu art. 11c ust. 3 P.e. jest „puste”, a zatem mamy w tym przypadku do czynienia z ewidentnym błędem ustawodawcy. W związku z powyższym przepis ten nie daje podstaw do nałożenia na jakikolwiek podmiot, jakichkolwiek ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej.

Pozwany oparł zaskarżoną decyzję także na art. 11d ust. 3 P.e., co zdaniem Sądu było bezpodstawne. Wbrew bowiem twierdzeniom organu, przepis ten nie stanowi rozwinięcia uprawnień OSP wskazanych w art. 11c ust. 2 P.e., poprzez określenie sposobu realizacji wprowadzonych ograniczeń. Norma ta dotyczy możliwości ograniczenia przez operatorów systemu elektroenergetycznego, a nie OSP, świadczonych przez nich usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej w zakresie niezbędnym do usunięcia zagrożenia bezpieczeństwa dostaw.

W konsekwencji powyższego, Sąd Okręgowy stwierdza, że przepisy art. 11c ust. 3 P.e. oraz art. 11d ust. 3 P.e. nie stanowią samoistnej podstawy prawnej wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w trybie polecenia OSP.

Podstawę taką stanowi przepis art. 11c ust. 2 pkt 2 P.e., nie uwzględniony wszakże w treści art. 56 ust. 1 pkt 3a P.e. Oznacza to, że odesłanie zawarte w danym zakresie w ostatnim z wymienionych przepisów, przyznającym Prezesowi URE kompetencję do wymierzenia kary pieniężnej, jest błędne.

W ocenie Sądu nałożenie tej kary w przypadku niezastosowania się do ograniczeń wprowadzonych na podstawie art. 11c ust. 2 pkt 2 P.e., wymagałoby zastosowania przez organ wykładni rozszerzającej art. 56 ust. 1 pkt 3a P.e., co zdaniem Sądu, należy uznać za niedopuszczalne.

Kary pieniężne, wymierzane na podstawie ustawy Prawo energetyczne, stanowią rodzaj sankcji administracyjno-karnej. Przepisy o charakterze administracyjno-karnym, przewidujące kary pieniężne za określone naruszenia, winny zaś być stosowane przez organy administracji publicznej w sposób ścisły i precyzyjny, tzn. dokładnie odpowiadający normie prawnej bez stosowania wykładni rozszerzającej, analogii, czy domniemań (tak trafnie M. Sachajko [w:] red. M. Swora, Z. Muras, Prawo energetyczne, tom II, Komentarz do art. 12-72, Warszawa 2016, s. 883).

W tym kontekście, konstrukcja przepisu art. 56 ust. 1 pkt 3a P.e. budzi istotne zastrzeżenia w zakresie spełniania zasady określoności czynów zabronionych pod groźbą kary (nullum crimen, nulla poena sine lege). Zasada ta w demokratycznym państwie prawnym stanowi jeden z filarów ochrony karnoprawnej, która zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, winna być stosowana także w przypadku odpowiedzialności za delikty administracyjne, w tym także te, które zostały unormowane w ustawie Prawo energetyczne. Ustawowe formułowanie przepisów o charakterze represyjnym musi w pełni odpowiadać zasadzie określoności, co oznacza, że ustawa musi w sposób kompletny, jasny, jednoznaczny i precyzyjny definiować wszelkie znamiona czynów zagrożonych karą. Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za swój, pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego, wyrażony w uzasadnieniu wyroku z 1 czerwca 2004 r. w sprawie o sygn. akt GSK 30/04, zgodnie z którym przy egzekwowaniu obowiązku, kształtowanego normą prawa administracyjnego materialnego, za którego naruszenie przewidziana jest administracyjna kara pieniężna, muszą być zachowane bezwzględnie zasady interpretacji i stosowania norm o charakterze restrykcyjnym ukształtowane w dziedzinie prawa karnego, zwłaszcza zasada prymatu wykładni językowej przed innymi rodzajami wykładni (System Informacji Prawnej LEX nr 799784).

W ocenie Sądu Okręgowego, nie budzi wątpliwości, że w odniesieniu do przepisu art. 56 ust. 1 pkt 3a P.e., powyższe kryteria, w tym wymóg kompletności i jednoznaczności w formułowaniu przez ustawodawcę przesłanek normatywnych kary pieniężnej, nie został spełniony.

Mając powyższe na uwadze, wobec braku podstawy prawnej do nałożenia kary pieniężnej za niezastosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii, wprowadzonych na polecenie OSP, w dniach 10 i 11 sierpnia 2015 r., w oparciu o przepis art. 11c ust. 2 pkt 2 P.e., konieczne było uchylenie decyzji wymierzającej powodowi karę pieniężną za niezastosowanie się do ograniczeń.

W piśmie wszczynającym postępowanie jako podstawa jego wszczęcia oraz ewentualnego nałożenia kary za przekroczenie ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej art. 56 ust. 1 pkt 3a ustawy ogranicza możliwość zastosowania kary pieniężnej za niezastosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii, jedynie do tych ograniczeń wprowadzonych na podstawie art. 11, art. 11c ust. 3 (podstawa prawna wydania rozporządzenia - odesłanie puste) lub art. 11d ust. 3 tej ustawy. Regulacja ta nie zawiera natomiast podstawy prawnej do stosowania kar za naruszenie ograniczeń wprowadzonych na podstawie art. 11c ust. 2 pkt 2 ustawy, tj. ograniczeń wprowadzanych przez operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego na okres nie dłuższy niż 72 godziny, a właśnie w ten sposób wprowadzone zostały pierwotnie - w dniach 10 i 11 sierpnia 2015 r. - ograniczenia przez (...) S.A.

Wobec powyższego, poprzez bezpodstawne zastosowanie art. 56 ust. 1 pkt 3a P.e. jako podstawy nałożenia kary za naruszenie przez powoda obowiązków wynikających z wprowadzenia przez (...) S.A. ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii na podstawie art. 11c ust. 2 pkt 2 P.e., który to artykuł nie jest objęty sankcją z art. 56 ust. 1 pkt 3a P.e., należało uznać za zasadne uchylenie zaskarżonej decyzji w tym zakresie.

W świetle powyższego należało uznać, że naruszenie ograniczenia wprowadzonego art. 11c ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo energetyczne nie jest równoznaczne z naruszeniem ograniczenia wprowadzonego na podstawie art. 11d ust. 3 tej ustawy.

W ocenie Sądu brak jest zatem podstaw do nałożenia na powoda kary na podstawie art. 56 ust. 3a ustawy Prawo energetyczne za naruszenia ograniczenia wprowadzone na innej podstawie niż wymienione w niniejszym przepisie. Sąd podziela stanowisko zajęte przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 października 2008 r., III SK 3/08, że skoro kara pieniężna stanowi sankcję, dolegliwość, i to znaczną, dla przedsiębiorcy, to odnoszą się do niej pewne najbardziej podstawowe zasady stosowania sankcji. Nie jest w związku z tym dopuszczalne stosowanie wykładni rozszerzającej w zakresie definiowania czynu, za który przewidziana jest sankcja w postaci kary pieniężnej.

W odniesieniu do niedostosowania się przez powoda do ograniczeń w dostarczaniu i poborze mocy w dniu 12 sierpnia 2015 r., zważyć należało, że Rada Ministrów rozporządzeniem z dnia 11 sierpnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej (Dz.U. z 2015 r., poz.1136) wprowadziła od dnia 11 sierpnia 2015 r. od godz. 24:00 do dnia 31 sierpnia 2015 r. do godz. 24:00 na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej dla odbiorców energii elektrycznej o mocy umownej powyżej 300 kW. Podstawą wprowadzonego ograniczenia był przepis art.11 ustawy Prawo energetyczne, a zatem norma wskazana w dyspozycji art.56 ust. 3a ustawy Prawo energetyczne.

Dla zasadności nałożenia kary pieniężnej za niestosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii, wprowadzonych na podstawie art. 11, art. 11c ust. 3 lub art. 11d ust. 3 nie ma znaczenia, czy pobór mocy (wartość przekroczenia) mógł stanowić realne zagrożenie bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej kraju. Celem wprowadzanych ograniczeń jest zbilansowanie mocy w sieci elektroenergetycznej kraju. W konsekwencji, wobec braku podstawy prawnej do nałożenia kary pieniężnej za niezastosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii, wprowadzonych na polecenie OSP w oparciu o przepis art. 11c ust. 2 pkt 2 P.e. należało uchylić zaskarżoną decyzję w tym zakresie.

Mając na względzie powyższe rozważania, Sąd Okręgowy na podstawie art. 479 ⁵³ § 2 k.p.c. uchylił zaskarżoną decyzję w całości, uznając, iż ze względu na nałożenie na powoda kary pieniężnej w jednej kwocie bez wskazania jej wysokości z tytułu naruszenia za każdy dzień, dla wskazanych w decyzji szeregu punktów poboru energii elektrycznej, nie było możliwości wydania wyroku kształtującego, uwzględniającego naruszenie, które zaistniało po wejściu w życie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2015 r.

O kosztach procesu, Sąd orzekł stosownie do wyników postępowania na podstawie art. 98 k.p.c. oraz § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1805), gdzie koszty zastępstwa procesowego na rzecz powoda wynoszą 720 zł oraz koszty sądowe, na które składa się opłata od odwołania w wysokości 1000 zł.

Sędzia SO Bogdan Gierzyński