XVII AmE 322/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2021-02-24
Sygn. Akt XVII AmE 322/19
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 24 lutego 2021 roku
Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:
Przewodniczący: Sędzia SO Jolanta Stasińska
Protokolant: sekretarz sądowy Wioleta Banaszek
po rozpoznaniu w dniu 24 lutego 2021 roku w Warszawie
na rozprawie
sprawy z odwołania (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.
przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki
o obliczenie opłaty koncesyjnej
na skutek odwołania (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 17 października 2019 roku, Nr (...)
1. oddala odwołanie,
2. zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. od na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720,00 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Sędzia SO Jolanta Stasińska
Sygn. akt XVII AmE 322/19
UZASADNIENIE
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 17 października 2019 r., numer (...), na podstawie art. 34 ust. 1 w związku z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 755, z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym przed dniem 17 stycznia 2018 r. oraz w związku z § 4 ust. 3 i § 6 ust. 4 w związku z ust. 1-3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 maja 1998 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki corocznych opłat wnoszonych przez przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja (Dz. U. z 1998 r. Nr 60 poz. 387, z późn. zm.) oraz w związku z art. 2 § 2 i 3 oraz art. 21 § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm. po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie obliczenia opłaty koncesyjnej określam dla (...) Sp. z o. o. (NIP: (...)) - dalej „Przedsiębiorca", opłatę należną z tytułu koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie: obrót paliwami ciekłymi udzielonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki nr (...) z dnia 13 maja 2014 r. na kwotę 31967 zł (słownie: trzydzieści jeden tysięcy dziewięćset sześćdziesiąt siedem złotych).
Od powyższej decyzji odwołanie złożył powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. zaskarżając ją w całości, wnosząc o jej uchylenie oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania i kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Odwołujący zarzucił zaskarżonej decyzji naruszenie prawa materialnego, tj.:
1. § 4 ust. 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 maja 1998 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki corocznych opłat wnoszonych przez przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja (Dz.U. z 1998 r., Nr 60, poz. 387 z późn. zm.) w związku z art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej poprzez określenie opłaty należnej z tytułu koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie obrotu paliwami ciekłymi jedynie na podstawie aktu rangi podustawowej,
2. § 4 ust. 3 rozporządzenia ws. opłaty koncesyjnej w zw. z art. 34 ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku – Prawo energetyczne poprzez wykładnię tego przepisu sprzeczną z delegacją ustawową,
3. § 4 ust. 3 rozporządzenia ws. opłaty koncesyjnej poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że Przedsiębiorca był zobowiązany do wniesienia podwójnej opłaty w związku z udzieleniem mu nowej koncesji na wniosek, co w konsekwencji doprowadziło do błędnego uznania, że Przedsiębiorca naruszył obowiązek wyrażony w art. 34 ust. 1 Prawo energetycznego zw. z § 4 ust. 3 rozporządzenia ws. opłaty koncesyjnej i niesłusznego ustalenia opłaty koncesyjnej na podstawie § 6 ust. 4 w zw. z § 6 ust. 1-3 ww. rozporządzenia,
4. § 6 ust. 4 w zw. z § 6 ust. 1-3 ww. rozporządzenia ws. opłaty koncesyjnej poprzez niewłaściwe zastosowanie (tj. nieuzasadnione zastosowanie w sytuacji braku przesłanek do wezwania do ponownego obliczenia opłaty koncesyjnej oraz dokonania ustalenia opłaty przez Prezesa URE), jako, że ze zgromadzonego materiału sprawy bezsprzecznie wynika, iż działanie spółki nie miało skutku w postaci uchybienia obowiązkowi wpłacenia corocznej opłaty koncesyjnej, o której mowa w art. 34 Prawa energetycznego.
W odpowiedzi na odwołanie pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie pozwany podtrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.
Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:
Prezes URE decyzją nr (...) decyzją z dnia 7 czerwca 2004 r., udzielił Przedsiębiorcy koncesji na obrót paliwami ciekłymi na okres od dnia 15 czerwca 2004 roku do dnia 15 czerwca 2014 roku. Przedmiot i zakres działalności został określony jako działalność gospodarcza polegająca obrocie następującymi paliwami ciekłymi:
- benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze,
- olejami napędowymi,
- olejami opałowymi. /k. 26-32 akt adm./
W dniu 28 października 2013 r. wpłynął do Prezesa URE wniosek Przedsiębiorcy o udzielenie koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie: obrót paliwami ciekłymi. / k. 33-34 akt adm./
Po przeprowadzeniu postępowania w sprawie udzielenia koncesji, Prezes URE decyzją nr (...)/ASp z dnia 13 maja 2014 r., udzielił Przedsiębiorcy koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie: obrót paliwami ciekłymi na okres od dnia 16 czerwca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2030 roku. Przedmiot działalności określono jako obrót paliwami ciekłymi:
- benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze,
- olejami napędowymi,
- olejami opałowymi,
- gazem płynnym,
- konfekcjonowanym gazem płynnym,
- naftą,
- estrami metylowymi stanowiącymi samoistne paliwa,
bez wykorzystania urządzeń infrastruktury technicznej,
lub
- benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze,
- olejami napędowymi,
- konfekcjonowanym olejami napędowymi,
- gazem płynnym konfekcjonowanym,
przy wykorzystaniu stacji paliw, wskazanej w treści decyzji,
lub
- benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze,
- olejami napędowymi,
- olejami opałowymi,
- estrami metylowymi stanowiącymi samoistne paliwa,
przy wykorzystaniu środków transportu przeznaczonych do transportu paliw, które zostały szczegółowo wymienione.
/k. 35-38 akt adm./
Do dnia 12 czerwca 2014 r. nie wpłynęła na rachunek Urzędu Regulacji Energetyki opłata koncesyjna, dotycząca koncesji z dnia 13 maja 2014 r . / okoliczność bezsporna/
Przedsiębiorca w 2013 r., tj. w roku poprzedzającym udzielenie powyższej koncesji, uzyskał przychody w zakresie działalności objętej koncesją w wysokości (...) zł, co wynika ze złożonego przez Przedsiębiorcę formularza opłaty koncesyjnej. /k. 8 akt adm./
Prezes URE pismem z dnia 30 października 2017 r., wezwał Przedsiębiorcę do wniesienia - w terminie 14 dni od dnia otrzymania tego wezwania - opłaty z tytułu udzielonej koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie: obrót paliwami ciekłymi oraz poinformował o sposobie jej uiszczenia . /k. 1 akt adm./
Przedsiębiorca odmówił uiszczenia opłaty i przedstawił negatywne stanowisko co do żądania uiszczenia opłaty w odpowiedzi na wezwanie. Zdaniem Przedsiębiorcy opłata za udzielenie przedmiotowej koncesji jest nienależna, ponieważ uiścił opłatę od innej udzielonej mu koncesji z dnia 7 czerwca 2004 r., znak (...). /k. 4 akt adm./
W związku z powyższym, Prezes URE pismem z dnia 30 sierpnia 2019 r. znak: (...)zawiadomił Przedsiębiorcę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie obliczenia opłaty koncesyjnej. Jednocześnie Przedsiębiorca został wezwany do złożenia stosownych wyjaśnień i nadesłania dokumentów, tj. wypełnionego formularza dotyczącego wyliczenia opłaty koncesyjnej (który to formularz został przekazany Przedsiębiorcy z wezwaniem do wniesienia opłaty koncesyjnej) oraz potwierdzenia uiszczenia przedmiotowej opłaty na rachunek Urzędu Regulacji Energetyki. Ponadto, Przedsiębiorca został poinformowany o faktach znanych Prezesowi URE z urzędu, tj. o wysokości przychodów osiągniętych przez Przedsiębiorcę w roku poprzedzającym udzielenie mu w dniu 13 maja 2014 r. koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie: obrót paliwami ciekłymi. Dodatkowo Prezes URE zawiadomił Przedsiębiorcę o przysługującym mu prawie do zapoznania się z całością zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz wypowiedzenia się, co do zebranych dowodów i materiałów, jak również o prawie do złożenia dodatkowych uwag i wyjaśnień. /k. 5 -6, 7 akt adm./
W odpowiedzi, Przedsiębiorca pismem z dnia 19 września 2019 r., przekazał stanowisko w sprawie. W ocenie Przedsiębiorcy żądanie wniesienia opłaty koncesyjnej jest nieuprawnione, a postępowanie powinno zostać umorzone. /k.19-24, 9-19 akt adm./
W dniu 17 października 2019 r. Prezes URE wydał decyzję numer(...) . /k. 39- 42 akt adm./
Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane, jak również w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości.
Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Stosowanie do treści art. 34 ust. 1 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz.U. z 2019 r., poz. 755 ze zm., w brzmieniu obowiązującym przed dniem 17 stycznia 2018 r.) przedsiębiorstwo energetyczne, któremu została udzielona koncesja, wnosi coroczne opłaty do budżetu państwa, obciążające koszty jego działalności.
Rada Ministrów, w myśl delegacji zawartej w ust. 3 wskazanego wyżej przepisu, określiła w rozporządzeniu z dnia 5 maja 1998 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania przez Prezesa URE corocznych opłat wnoszonych przez przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja, wysokość oraz zasady wnoszenia i obliczania opłaty (Dz.U. z 1998 r., Nr 60, poz. 387).
Stosownie do § 1 ust. 1 ww. Rozporządzenia, wysokość corocznej opłaty, wnoszonej przez przedsiębiorstwo energetyczne, któremu została udzielona koncesja, stanowi iloczyn przychodów przedsiębiorstwa energetycznego, uzyskanych ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) lub towarów w zakresie jego działalności objętej koncesją, osiągniętych w roku poprzedzającym ustalenie opłaty, oraz współczynników opłat, z zastrzeżeniem § 2. Współczynniki opłat, o których mowa w ust. 1, określone zostały w tabeli stanowiącej złącznik do rozporządzenia.
Dalej wskazać należy, iż z treści §4 ust. 1 Rozporządzenia wynika, że opłatę wnosi się w terminie do 31 marca każdego roku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3. W treści zaś ust. 2 wskazano, że przedsiębiorstwo energetyczne, któremu udzielono koncesji z urzędu, wnosi pierwszą opłatę w terminie do 30 dni od dnia wydania koncesji. Zgodnie z ust. 3, w terminie określonym w ust. 2 pierwszą opłatę wnosi także przedsiębiorstwo energetyczne, któremu udzielono koncesji na wniosek, jeżeli w roku poprzedzającym udzielenie koncesji uzyskało przychody ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) lub towarów w zakresie działalności objętej tą koncesją.
Zasadniczo to przedsiębiorstwo energetyczne oblicza wysokość opłaty - § 3 Rozporządzenia i jest ono obowiązane udokumentować prawidłowość obliczonej opłaty oraz przedstawić Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki dane stanowiące podstawę jej obliczenia, niemniej jednak w razie stwierdzenia, że opłata została obliczona w sposób nieprawidłowy oraz w razie niewniesienia opłaty w terminie określonym, to Prezes Urzędu Regulacji Energetyki dokonuje obliczenia opłaty - § 6 Rozporządzenia.
Obowiązek wnoszenia opłat koncesyjnych wyznaczony jest przez sam fakt posiadania ważnej koncesji i obliguje do uiszczenia opłaty koncesyjnej, bez względu na faktyczne wykonywanie działalności koncesjonowanej. Dlatego też zasadnie przyjął pozwany, że dla powstania obowiązku wniesienia przedmiotowej opłaty koncesyjnej od koncesji udzielonej w 2014 roku i ustalenia jej wysokości istotna jest wysokość przychodów osiągniętych w roku poprzedzającym udzielenie przedmiotowej koncesji. Powód twierdził jednak, że nie jest zasadne żądanie opłaty, gdyż opłata za 2014 rok został już uiszczona. Stanowisko powoda w powyższym zakresie jest zatem niezasadne.
Prezes URE prawidłowo przyjął, że powód, jako podmiot, który uzyskał koncesję w 2014 roku, tj. w dniu 13 maja 2014 roku winien uiścić opłatę w terminie 30 dni od dnia jej udzielenia, tj. do dnia 12 czerwca 2014 r. Sposób określenia wysokości naliczonej przez pozwanego opłaty jest w ocenie Sądu prawidłowy, gdyż opiera się o wspomnianą wyżej treść § 4 ust. 3 Rozporządzenia oraz z uwzględnieniem treści § 1 i 2 rozporządzenia, tj. w oparciu o przychody z działalności koncesyjnej w 2013 roku, gdyż taka była prowadzona. Dodać należy, że powód pomimo wezwania z dnia 30 października 2017 roku do uiszczenia przedmiotowej opłaty, zignorował ciążący na nim obowiązek. Wynika on zaś z samej treści art. 34 – Prawa energetycznego, albowiem wyraźnie stwierdza, że coroczne opłaty do budżetu państwa, obciążające koszty jego działalności (opłaty koncesyjne) wnosi przedsiębiorstwo energetyczne, któremu została udzielona koncesja. Na podkreślenie wymaga zatem sam fakt udzielenia koncesji. Wskazany wyżej przepis wyraźnie to wskazuje. W niniejszej sprawie należy też podkreślić, że koncesja udzielona powodowi w dniu 7 czerwca 2004 roku wygasła wraz z upływem wskazanego w jej treści okresu jej obowiązywania tj. w dniu 15 czerwca 2014 roku, natomiast powód wystąpił z wnioskiem o udzielenie kolejnej koncesji dopiero w dniu 28 października 2013 roku. Powyższe oznacza, że koncesja z dnia 7 czerwca 2004 roku wygasła, a powód uniemożliwił pozwanemu przedłużenie okresu jej obowiązywania. Niewątpliwie powód nie skorzystał bowiem z możliwości złożenia wniosku o przedłużenie koncesji z dnia 7 czerwca 2004 roku w trybie art. 39 ustawy – Prawo energetyczne. Ponad wszelką wątpliwość, nie zachodzi zatem jakakolwiek kontynuacja działalności koncesjonowanej, do której powód nabył prawo wraz z wydaniem decyzji koncesyjnej z dnia 7 czerwca 2004 roku. Koncesja z dnia 13 maja 2014 roku (nawet gdyby zachodziła tożsamość przedmiotu i zakresu jej prowadzenia z koncesją z dnia 7 czerwca 2004 roku) jest nową koncesją wydaną na wniosek, a w związku z tym powód winien był uiścić pierwszą opłatę koncesyjną płatną w terminie 30 dni po uzyskaniu koncesji na wniosek, czego jednak nie uczynił. Należy w tym miejscu zwrócić również uwagę, że w nowej koncesji z dnia 13 maja 2014 roku w sposób odmienny i znacznie szerszy określono przedmiot koncesyjnej działalności powoda, do której powód był uprawniony na podstawie tej decyzji - tj. od dnia 16 czerwca 2014 roku. Z tych wszystkich względów mylnie powód przyjął, że „już raz” uiścił opłatę z tytułu koncesji w 2014 roku, gdyż uiszczona przez niego opłata w wysokości 31.967,00 zł w dniu 25 marca 2014 roku (k. 8 akt adm.) dotyczyła innej koncesji. W związku z tym uzasadnione było obliczenie przedmiotowej opłaty koncesyjnej z urzędu z tytułu z tytułu koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie: obrót paliwami ciekłymi udzielonej decyzją Prezesa URE nr (...)/ASp z dnia 13 maja 2014 r. wskazanej w sentencji zaskarżonej decyzji. Ponadto, jak wskazał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 26 czerwca 2019 roku w sprawie o sygn. akt VII AGa 2250/18: „Zróżnicowanie wyzwań administracyjnych, wiążących się z rozpoznaniem wniosku o udzielnie nowej koncesji i przedłużenie dotychczasowej, uzasadnia zróżnicowanie kosztów opłat koncesyjnych ponoszonych przez przedsiębiorców, którzy wstąpili z takimi wnioskami.” W odniesieniu do podnoszonych przez powoda wątpliwości konstytucyjnych w niniejszej sprawie, należy podzielić pogląd Sądu Apelacyjnego wyrażony w powołanym wyżej wyroku, zgodnie z którym: „ (…) za źródło obowiązku uiszczenia przedmiotowej opłaty należy uznać art. 34 ust. 1 Pe, a z przedstawionych już względów, nie ma podstaw by utrzymywać, iż z treści rozporządzenia wynika, iż dokonuje ono niedopuszczalnej ingerencji w charakter tej daniny.”
Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 479 53 § 1 k.p.c., orzekł jak w sentencji.
O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z art. 98 k.p.c.
Sędzia SO Jolanta Stasińska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Jolanta Stasińska
Data wytworzenia informacji: