XVII AmK 5/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2024-03-11
Sygn. akt XVII AmK 5/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 11 marca 2024 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:
Przewodniczący – Sędzia SO Bogdan Gierzyński
Protokolant – starszy sekretarz sądowy Wioleta Banaszek
po rozpoznaniu 11 marca 2024 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy z odwołania (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.
przeciwko Prezesowi Urzędu Transportu Kolejowego
o wymierzenie kary pieniężnej
na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego dnia 29 grudnia 2022 r., znak: (...) (...):
1. oddala odwołanie;
2. zasądza od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia) tytułem kosztów zastępstwa procesowego, wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
SSO Bogdan Gierzyński
Sygn. akt XVII AmK 5/23
UZASADNIENIE
Prezes Urzędu Transportu Kolejowego decyzją z dnia 29 grudnia 2022 r., znak: (...) (...):
I. Na podstawie art 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2022 r. poz. 2000, z późn. zm.), zwanej dalej „k.p.a.”, w związku z art. 13a ust. 1, art. 66 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 r. poz. 1984, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o transporcie kolejowym”, w związku z art. 9 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (Dz. Urz. UE L 315 z 3 grudnia 2007 r., str. 14, ze sprost.), zwanego dalej „rozporządzeniem 1371/2007”, po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia na (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., zwaną dalej (...), „Przewoźnikiem” lub „Stroną”, kary pieniężnej za naruszenie art. 9 ust. 3 rozporządzenia 1371/2007, polegające na niezapewnieniu w ramach umów o świadczenie usług publicznych pasażerom rozpoczynającym podróż na stacjach (przystankach zastępczej komunikacji autobusowej) pozbawionych kas biletowych lub automatów biletowych:
1) B. (...) w dniach: 4 grudnia 2017 r., 30 grudnia 2017 r., 27 stycznia 2018 r„ 6 lipca 2018 r.;
2) B. (...) w dniach: 27 stycznia 2018 r., 17 lutego 2018 r.;
3) G. (...) w dniach: 28 lutego 2018 r„ 13 marca 2018 r.;
4) G. (...) w dniu: 6 lutego 2018 r.;
5) M. (...) w dniach: 9 lutego 2018 r., 12 lutego 2018 r.;
6) Popularna w dniach: 3 listopada 2017 r., 7 sierpnia 2018 r.;
7) P. Al. (...) w dniach: 18 listopada 2017 r„ 7 sierpnia 2018 r.;
8) P. (...) w dniach: 30 stycznia 2018 r., 12 lutego 2018 r.;
9) P. os. (...)/pętla w dniach: 3 listopada 2017 r., 4 grudnia 2017 r., 3 stycznia 2018 r., 12 stycznia 2018 r,, 17 lutego 2018 r., 26 marca 2018 r., 6 lipca 2018 r.;
10) P. (...) w dniach: 3 stycznia 2018 r., 28 maja 2018 r.,
możliwości nabycia biletów w autobusach realizujących przejazd w zastępstwie pociągu w związku z uruchomieniem zastępczej komunikacji autobusowej ze względu na modernizację linii kolejowej nr(...) W. - G.,
nałożył
na Koleje (...) karę pieniężną w wysokości 114 958, 66 zl (słownie: sto czternaście tysięcy dziewięćset pięćdziesiąt osiem złotych i 66/100), za niezapewnienie w ramach umów o świadczenie usług publicznych pasażerom rozpoczynającym podróż na stacjach (przystankach zastępczej komunikacji autobusowej) pozbawionych kas biletowych lub automatów biletowych:
1) B. (...) w dniach: 30 grudnia 2017 r., 27 stycznia 2018 r., 6 lipca 2018 r.;
2) B. (...) w dniach: 27 stycznia 2018 r., 17 lutego 2018 r.;
3) G. (...) w dniach: 28 lutego 2018 r., 13 marca 2018 r.;
4) G. (...) w dniu: 6 lutego 2018 r.;
5) M. (...) w dniach: 9 lutego 2018 r., 12 lutego 2018 r.;
6) Popularna w dniu: 7 sierpnia 2018 r.;
7) P. Al. (...) w dniu: 7 sierpnia 2018 r.;
8) P. (...) w dniach: 30 stycznia 2018 r., 12 lutego 2018 r.;
9) P. os. (...)/pętla w dniach: 3 stycznia 2018 r., 12 stycznia 2018 r., 17 lutego 2018 r., 26 marca 2018 r., 6 lipca 2018 r.;
10) P. (...) w dniach: 3 stycznia 2018 r., 28 maja 2018 r.,
możliwości nabycia biletów w autobusach realizujących przejazd w zastępstwie pociągu w związku z uruchomieniem zastępczej komunikacji autobusowej ze względu na modernizację linii kolejowej nr (...) W. - G., co stanowi naruszenie art. 9 ust. 3 rozporządzenia 1371/2007.
II. Na podstawie art. 105 § 1 w związku z art. 104 § 1 i 2 w związku z art. 189g § 1 k.p.a. umarzam jako bezprzedmiotowe postępowanie w części dotyczącej naruszenia art. 9 ust. 3 rozporządzenia 1371/2007 polegającego na niezapewnieniu w ramach umów o świadczenie usług publicznych pasażerom rozpoczynającym podróż na stacjach (przystankach zastępczej komunikacji autobusowej) pozbawionych kas biletowych lub automatów biletowych:
1) B. (...) w dniu: 4 grudnia 2017 r.;
2) Popularna w dniu: 3 listopada 2017 r.;
3) P. Al. (...) w dniu: 18 listopada 2017 r.;
4) P. os. (...)/pętla w dniach: 3 listopada 2017 r., 4 grudnia 2017 r.,
możliwości nabycia biletów w autobusach realizujących przejazd w zastępstwie pociągu w związku z uruchomieniem zastępczej komunikacji autobusowej ze względu na modernizację linii kolejowej nr (...) W. - G..
Od powyższej decyzji odwołanie złożył (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. zaskarżając ją w części oznaczonej jako pkt I., nakładającej na Spółkę (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. karę pieniężną w wysokości 114 958,66 zł (słownie: sto czternaście tysięcy dziewięćset pięćdziesiąt osiem złotych i 66/100) za niezapewnienie w ramach umów o świadczenie usług publicznych pasażerom rozpoczynającym podróż na stacjach (przystankach zastępczej komunikacji autobusowej) pozbawionych kas biletowych lub automatów biletowych:
1) B. (...) w dniach: 30 grudnia 2017 r., 27 stycznia 2018 r„ 6 lipca 2018 r.;
2) B. (...) w dniach: 27 stycznia 2018 r„ 17 lutego 2018 r.;
3) G. (...) w dniach: 28 lutego 2018 r., 13 marca 2018 r.;
4) G. (...) w dniu 6 lutego 2018 r.;
5) M. (...) w dniach: 9 lutego 2018 r., 12 lutego 2018 r.;
6) Popularna w dniu 7 sierpnia 2018 r.;
7) P. Al. (...) w dniu 7 sierpnia 2018 r.;
8) P. (...) w dniach: 30 stycznia 2018 r., 12 lutego 2018 r.;
9) P. os. (...)/pętla w dniach: 3 stycznia 2018 r., 12 stycznia 2018 r., 17 lutego 2018 r., 26 marca 2018 r., 6 lipca 2018 r.;
10) P. (...) w dniach: 3 stycznia 2018 r„ 28 maja 2018 r„
możliwości nabycia biletów w autobusach realizujących przejazd w zastępstwie pociągu w związku z uruchomieniem zastępczej komunikacji autobusowej ze względu na modernizację linii kolejowej nr (...) W. - G., co stanowi naruszenie art. 9 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (Dz. Urz. UE L nr 315 z 03.12.2007, str. 14 ze sprost., zwanego dalej rozporządzeniem 1371/2007).
Odwołujący zarzucił zaskarżonej Decyzji naruszenie przepisu:
1) art. 97 § 1 pkt 4) ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t. jedn. Dz. U. z 2022 r. poz. 2000 ze zm., dalej k.p.a.) przez wydanie decyzji w sytuacji, gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależało od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez sąd -Naczelny Sąd Administracyjny, rozpatrujący skargę kasacyjną od wyroku z dnia 11 marca 2021 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, Wydział VI (sygn. akt VI SA/Wa 2248/20) w sprawie ze skargi (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na Decyzję Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z 11 sierpnia 2020 r. (znak: (...).(...)), wydaną po ponownym rozpatrzeniu sprawy, utrzymującą w mocy decyzję Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z 15 lutego 2019 r. (znak: (...) (...)) stwierdzającą naruszenie przez Koleje (...) art. 9 ust. 3 rozporządzenia 1371/2007, które były podstawą do nałożenia kary pieniężnej na przewoźnika;
2) art. 9 ust. 3 i 4 rozporządzenia 1371/2007, przez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że postanowienia przepisu ust. 3 odnoszące się do obowiązku sprzedaży biletów w pociągach należy zastosować wprost do pojazdów zastępczej komunikacji autobusowej, bez konieczności zbadania, czy nie zachodzą uzasadnione względy handlowe, przemawiające za ograniczeniem lub wyłączeniem możliwości nabycia biletów w pojazdach zastępczej komunikacji autobusowej (art. 9 ust. 4 rozporządzenia 1371/2007).
Wobec powyższego Odwołujący wniósł:
1) o uchylenie decyzji w zaskarżonej części pkt. I. oraz umorzenie jako bezprzedmiotowego postępowania w zaskarżonej części pkt. I„
2) zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powódki kosztów procesu według norm przepisanych.
W odpowiedzi na odwołanie Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wniósł o:
1) na podstawie art. 479 ( 75) § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, zwanej dalej „kpc”, o oddalenie w całości odwołania „Kolei (...) — (...)” sp. z o.o., zwanej dalej „Powodem”, (...), (...) lub „Spółką”, od decyzji Prezesa UTK z dnia 29 grudnia 2022 r. nr (...) (...) w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej w wysokości 114 958,66 zł za naruszenie art. 9 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (Dz. Urz. UE L 315 z 3 grudnia 2007 r., str. 14, ze sprost.), zwanego dalej „rozporządzeniem 1371/2007”;
2) o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentów — poszczególnych pism składających się na akta administracyjne sprawy, a przekazanych do Sądu Okręgowego Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów — na okoliczności wskazane poniżej w uzasadnieniu niniejszego pisma;
3) o oddalenie wniosku Powoda o uchylenie zaskarżonej decyzji, w całości — jako oczywiście bezpodstawnego;
4) o zasądzenie od Powoda na rzecz Pozwanego kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, z uwzględnieniem nakładu pracy radcy prawnego, charakteru i stopnia zawiłości sprawy.
Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:
Pismem z22 września 2022 r. (znak: (...) (...)) Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, zwany dalej „Prezesem UTK” lub „Organem”, zawiadomił Koleje (...) o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie naruszenia art. 9 ust. 3 rozporządzenia 1371/2007, Zarzucane naruszenie przepisów unijnych polegało na niezapewnieniu w ramach umów o świadczenie usług publicznych pasażerom rozpoczynającym podróż, na wskazanych w zawiadomieniu o wszczęciu stacjach (przystankach zastępczej komunikacji autobusowej) pozbawionych kas biletowych lub automatów biletowych, możliwości nabycia biletów w autobusach realizujących przejazd w zastępstwie pociągu.
Jednocześnie Prezes UTK włączył w poczet materiału dowodowego niniejszego postępowania:
1. decyzję Prezesa UTK z 15 lutego 2019 r. (znak: (...) (...)) stwierdzającą naruszenie przez Koleje (...) art. 9 ust. 3 rozporządzenia 1371/2007 wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru;
2. kopię pisma Kolei (...) z 4 marca 2019 r. (znak: (...) (...)), stanowiącego wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją Prezesa UTK z 15 lutego 2019 r. (znak: (...).(...));
3. decyzję Prezesa UTK z 11 sierpnia 2020 r. (znak: (...).(...)) utrzymującą w mocy zaskarżoną decyzję Prezesa UTK z 15 lutego 2019 r. (znak: (...).(...)) wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru;
4. informację odpowiadającą odpisowi pełnemu z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego dla Kolei (...), zarejestrowanych pod numerem KRS: (...) (stan na dzień: 12 września 2018 r. godz. 09:06:26), pobraną w trybie art. 4 ust. 4a ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2022 r. poz. 1683, zpóźn. zm.), zwanej dalej „ustawą o KRS”;
5. informację odpowiadającą odpisowi pełnemu z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego dla Kolei (...), zarejestrowanych pod numerem KRS: (...) (stan na dzień: 16 września 2022 r. godz. 14:24:27), pobraną w trybie art. 4 ust. 4a ustawy o KRS;
6. kopię pisma Prezesa UTK z 19 września 2018 r. (znak:
(...).(...)), stanowiącegozawiadomienie o wszczęciu
postępowania w sprawie naruszenia przez Koleje (...) art. 9 ust. 3 rozporządzenia 1371/2007;
7. kopię pisma Kolei (...) z 1 października 2018 r. (znak: (...) (...)), stanowiącego odpowiedź na pismo Prezesa UTK z 19 września 2018 r. (znak: (...) (...));
8. kopię umowy ramowej nr (...) o świadczenie usług publicznych w zakresie publicznego transportu zbiorowego na obszarze województwa (...) w piętnastu kolejnych latach, tj. w okresie od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2024 r., zawartą pomiędzy województwem (...) a Kolejami (...);
9. kopię umowy rocznej nr (...) o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego na obszarze województwa (...), zawartą pomiędzy województwem (...) a Kolejami (...), w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 31 grudnia 2017 r.;
10. kopię umowy rocznej nr (...) o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego na obszarze województwa (...), zawartą pomiędzy województwem (...) a Kolejami (...), w okresie od 1 stycznia 2018 r. do 31 grudnia 2018 r.;
11. kopię pisma Prezesa UTK z 22 lutego 2018 r, (znak: (...) (...)) wzywającego Koleje (...) do przekazania wykazu odwołań od Wezwań do zapłaty wystawionych w autobusach komunikacji zastępczej;
12. kopię pisma Kolei (...) z 14 marca 2018 r. (znak: (...) (...)) wraz z załącznikiem, stanowiącego odpowiedź na pismo Prezesa UTK z 22 lutego 2018 r. (znak: (...) (...)), zawierającego informację o liczbie wystawionych Wezwań do zapłaty oraz wykaz otrzymanych przez Przewoźnika odwołań;
13. kopię pisma Prezesa UTK z 18 kwietnia 2018 r. (znak: (...) (...)), stanowiącego odpowiedź na pismo Kolei (...) z 14 marca 2018 r. (znak: (...) (...)), wzywającego Przewoźnika do przedstawienia pełnej dokumentacji dot. wystawionych Wezwań do zapłaty;
14. kopię pisma Kolei (...) z 7 maja 2018 r. (znak: (...) (...)), stanowiącego odpowiedź na pismo Prezesa UTK z 18 kwietnia 2018 r. (znak: (...) (...)), odmawiającego przekazania pełnej informacji z powołaniem się na przepisy dot. ochrony danych osobowych;
15. kopię pisma Prezesa UTK z 21 maja 2018 r. (znak: (...) (...)), stanowiącego odpowiedź na pismo Kolei (...) z 7 maja 2018 r. (znak: (...) (...)), zawierającego ponowne wezwanie do przedstawienia pełnej dokumentacji dot. wystawionych Wezwań do zapłaty;
16. kopię pisma Kolei (...) z 5 czerwca 2018 r. (znak: (...) (...)) wraz z załącznikami, stanowiącego odpowiedź na pismo Prezesa UTK z 21 maja 2018 r. (znak: (...) (...)), zawierającego wykaz Wezwań do zapłaty wystawionych w pojazdach zastępczej komunikacji autobusowej na linii (...);
17. kopię pisma Prezesa UTK z 2 lipca 2018 r. (znak: (...) (...)), stanowiącego odpowiedź na pismo Kolei (...) z 5 czerwca 2018 r, (znak: (...) (...)), wzywającego Przewoźnika do przedstawienia kopii pełnej dokumentacji ws. wskazanych w piśmie spraw;
18. kopię pisma Kolei (...) z 12 lipca 2018 r. (znak: (...) (...)) wraz z załącznikiem, stanowiącego odpowiedź na pismo Prezesa UTK z 2 lipca 2018 r. (znak: (...) (...)), zawierającego poprawiony raport z pełną dokumentacją spraw;
19. kopię pisma Prezesa UTK z 17 sierpnia 2018 r. ( (...) (...)), stanowiącego odpowiedź na pismo Kolei (...) z 12 lipca 2018 r. (znak: (...) (...)), wzywającego Przewoźnika do przedstawienia informacji oraz wykazu dot. Wezwań do zapłaty wystawionych po 1 maja 2018 r. w autobusach komunikacji zastępczej na trasie W. (...) - G.;
20. kopię pisma Kolei (...) z 5 września 2018 r. (znak: (...) (...)) wraz z załącznikiem, stanowiącego odpowiedź na pismo Prezesa UTK z 17 sierpnia 2018 r. ( (...) (...)), zawierającego wykaz dot. Wezwań do zapłaty wystawionych po 1 maja 2018 r. w autobusach komunikacji zastępczej na trasie W. (...) — G. oraz informację na temat miejsc dystrybucji biletów;
21. kopię pisma Prezesa UTK z 6 marca 2019 r. (znak: (...).(...)) wzywającego Przewoźnika do przekazania informacji nt. możliwości nabycia biletów w zastępczej komunikacji autobusowej na linii 8 na trasie R. - S.;
22. kopię pisma Kolei (...) z 15 marca 2019 r. (znak: (...) (...)), stanowiącego odpowiedź na pismo Prezesa UTK z 6 marca 2019 r. (znak: (...) (...) (...)), zawierającego informacje o możliwościach nabycia biletów na przejazd przez podróżnych;
23. zrzut ekranu wykonany 7 sierpnia 2017 r. ze strony https://(...)/ zawierający zmiany w rozkładzie jazdy od 3 września 2017 r.;
24. komunikat ze strony (...) S.A. z siedzibą w W., zwaną dalej (...), dot. przywrócenia ruchu pociągów na linii kolejowej nr (...);
25. Komunikat prasowy pt. „Zmiany w rozkładzie jazdy od 3 września 2017 r.” opublikowany na stronie internetowej Kolei (...);
26. Komunikat prasowy pt. „We wrześniu pociągi wrócą na linię G. W. (...)”, opublikowany na stronie (...);
27. Komunikat z 30 marca 2017 r. pobrany 21 stycznia 2019 r. w formie pliku (...) strony https://(...) dotyczący możliwości zapłaty kartą za bilet w pociągach Kolei (...) - (...);
28. rozkład jazdy linii ZG W. (...) - G. - W. (...) od dnia 2 września 2018 r.;
29. rozkład jazdy linii ZB B. - W. (...) — B. od dnia 2 września 2018 r.;
30. Regulamin odprawy oraz przewozu osób, rzeczy i zwierząt przez (...) ((...)) z uwzględnieniem zmian 1-9;
31. Regulamin odprawy oraz przewozu osób, rzeczy i zwierząt przez (...) ((...)) z uwzględnieniem zmian 1-10;
32. Regulamin odprawy oraz przewozu osób, rzeczy i zwierząt przez (...) ((...)) z uwzględnieniem zmian 1-11;
33. Regulamin odprawy oraz przewozu osób, rzeczy i zwierząt przez (...) ((...)) z uwzględnieniem zmian 1-12;
34. Regulamin odprawy oraz przewozu osób, rzeczy i zwierząt przez (...) ((...)) z uwzględnieniem zmian 1-13;
35. Regulamin odprawy oraz przewozu osób, rzeczy i zwierząt przez (...) ((...)) z uwzględnieniem zmian 1-14;
36. zmianę nr 9 Regulaminu odprawy oraz przewozu osób, rzeczy i zwierząt przez (...) ((...)) obowiązującą od 26 sierpnia 2015 r.;
37. zmianę nr 10 Regulaminu odprawy oraz przewozu osób, rzeczy i zwierząt przez (...) ((...)) obowiązującą od 23 marca 2018 r.;
38. zmianę nr 11 Regulaminu odprawy oraz przewozu osób, rzeczy i zwierząt przez (...) ((...)) obowiązującą od 25 maja 2018 r.;
39. zmianę nr 12 Regulaminu odprawy oraz przewozu osób, rzeczy i zwierząt przez (...) ((...)) obowiązującą od 25 maja 2018 r.;
40. zmianę nr 13 Regulaminu odprawy oraz przewozu osób, rzeczy i zwierząt przez (...) ((...)) obowiązującą od 1 lipca 2018 r.;
41. zmianę nr 14 Regulaminu odprawy oraz przewozu osób, rzeczy i zwierząt przez (...) ((...)) obowiązującą od 9 lipca 2018 r.
Strona została także poinformowana o materiale dowodowym i faktach znanych Prezesowi UTK z urzędu. Dodatkowo w piśmie z 22 września 2022 r. (znak: (...) (...)) Koleje (...) zostały zawiadomione o wynikającym z art. 10 § ł k.p.a., prawie do zapoznania się z aktami sprawy oraz prawie do wypowiedzenia się, co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Przewoźnik został także pouczony o treści art. 73 k.p.a., zgodnie z którym strona może w każdym stadium postępowania przeglądać akta sprawy oraz sporządzać z nich notatki i odpisy. Ponadto Prezes UTK pouczył Przewoźnika, że zgodnie z art. 40 § 5 k.p.a. strona ma możliwość złożenia odpowiedzi na pismo wszczynające postępowanie oraz wyjaśnień na piśmie.
Pismem z 22 września 2022 r. (znak: (...) (...)) Strona została wezwana do złożenia danych dotyczących wielkości przychodu Kolei (...) osiągniętego w 2021 r., niezbędnych do określenia podstawy wymiaru kary w postępowaniu administracyjnym.
Pismem z 17 października 2022 r. (znak: (...).(...)) Prezes UTK ponownie wezwał Koleje (...) do złożenia dokumentów finansowych potwierdzających wysokość osiągniętego przez Przewoźnika przychodu w poprzednim roku obrotowym. Jednocześnie Organ zawiadomił Stronę o wyznaczeniu nowego terminu załatwienia sprawy do 23 listopada 2022 r.
Koleje (...) pismem z 25 października 2022 r. (znak: (...).(...)) doręczonym do Urzędu Transportu Kolejowego, zwanego dalej „UTK”, 26 października 2022 r. przesłały dokument CIT 8 - zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) i należnego podatku dochodowego od osób prawnych za okres podatkowy od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. wraz z urzędowym poświadczeniem odbioru dokumentu elektronicznego. Pismo z 25 października 2022 r. (znak: (...).(...)) zostało podpisane, zgodnie z zasadami reprezentacji ustanowionymi w Kolejach (...), przez dwóch członków zarządu.
Pismem z 24 listopada 2022 r. (znak: (...) (...)) Prezes UTK zawiadomił Stronę o wyznaczeniu nowego terminu załatwienia sprawy do 23 grudnia 2022 r. Strona została także ponownie zawiadomiona o prawie do zapoznania się z aktami sprawy oraz prawie do wypowiedzenia się, co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.
Pismem z 13 grudnia 2022 r. (znak: (...).(...)) Prezes UTK zawiadomił Koleje (...) o rozszerzeniu postępowania o przypadki niezapewnienia w ramach umów o świadczenie usług publicznych pasażerom rozpoczynającym podróż na stacji (przystanku zastępczej komunikacji autobusowej) pozbawionym kas biletowych lub automatów biletowych: B. (...) w dniach: 27 stycznia 2018 r. i 6 lipca 2018 r. możliwości nabycia biletów w autobusach realizujących przejazd w zastępstwie pociągu w związku z uruchomieniem zastępczej komunikacji autobusowej ze względu na modernizację linii kolejowej nr (...) W. - G.. W tym samym piśmie Strona została zawiadomiona o prawie do zapoznania się z aktami sprawy oraz prawie do wypowiedzenia się, co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań, w terminie 3 dni od dnia otrzymania pisma.
Strona nie skorzystała z przysługujących jej uprawnień wynikających z art. 10 § 1 k.p.a. oraz nie przedstawiła swojego stanowiska w sprawie.
Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie niezaprzeczonych twierdzeń stron oraz wskazanych wyżej dokumentów znajdujących się w aktach sprawy. Dokumenty nie były kwestionowane przez strony, dlatego też Sąd nie znalazł podstaw do podważenia ich wiarygodności.
Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 9 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (Dz. Urz. UE L 315 z 03.12.2007, str. 14, z późn. zm.), bez uszczerbku dla ust. 4 i 5 przedsiębiorstwa kolejowe w ramach umów o świadczenie usług publicznych rozprowadzają bilety w przynajmniej jeden z następujących sposobów:
a) w kasach biletowych lub w automatach biletowych;
b) w pociągach.
Powyższy obowiązek jest wyłączony w przypadkach opisanych w pkt 4 tego rozporządzenia tj.: możliwość taka jest ograniczona albo wyłączona ze względów bezpieczeństwa lub zwalczania nadużyć, z powodu obowiązku wcześniejszej rezerwacji lub z uzasadnionych względów handlowych.
Powód nie powoływał się na ograniczenie lub wyłączenie możliwości rozprowadzania biletów na stacjach wskazanych w zaskarżonej decyzji ze względów bezpieczeństwa lub zwalczania nadużyć, z powodu obowiązku wcześniejszej rezerwacji powołując się jedynie na „uzasadnione względy handlowe”, nie wskazując jednak jakie są do względy.
W ocenie Sądu dla obowiązku określonego w art. 9 ust. 3 rozporządzenia nie ma znaczenia okoliczność realizowania przewozów środkami komunikacji zastępczej. Obowiązek ten wynika z faktu bycia „przedsiębiorstwem kolejowym” w rozumieniu art. 3 pkt 1 rozporządzenia. Podkreślić tez należy, że celem rozporządzenia jest wzmocnienie praw pasażerów i zapewnienie możliwości korzystania z komunikacji kolejowej przez wszystkich obywateli (pkt 6 i 10 preambuły do rozporządzenia). Dla realizacji tych celów pasażer musi mieć zapewniony swobodny i wygodny dostęp do zakupu biletów, warunkujących możliwość skorzystania z kolejowych usług pasażerskich. Konieczność posługiwania się komunikacją zastępcą jest okolicznością leżąca po stronie przewoźnika i nie może ona wpływać sama przez się na uprawnienia pasażerów. Na powodzie ciążył zatem obowiązek rozprowadzania biletów w kasach biletowych lub w automatach biletowych lub też w pociągach (ewentualnie środkach transportu komunikacji zastępczej).
Zwolnienie się z tego obowiązku mogło nastąpić poprzez wykazanie uzasadnionych względów handlowych, które ograniczają lub wyłączają możliwość rozprowadzania biletów w powyższy sposób. Powód obowiązany był w takim przypadku wskazać konkretne względy handlowe wpływające bezpośrednio na możliwość realizacji powyższego obowiązku w całości lub części.
Brak jest podstaw do oczekiwania aby regulator badał tę okoliczność z urzędu, gdyż to powód prowadzi działalność handlową w określony przez siebie sposób i ocenia czy poszczególne czynniki mają na to wpływ i jaki jest to wpływ. Rolą regulatora jest zweryfikowanie czy wskazane „względy handlowe” są uzasadnione.
Zarzut naruszenia art. 9 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 jest wobec powyższego bezzasadny.
Nie zasługuje na uwzględnienie również zarzut naruszenia art.97 § 1 pkt 4 k.p.a. poprzez wydanie decyzji nakładającej karę przed prawomocnym rozstrzygnięciem odwołania powoda na decyzję Prezesa UTK z 15.02.2019 r. stwierdzającą naruszenie przez niego art.9 ust. 3 rozporządzenia.
Sąd podziela pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia z dnia 11 października 2017 r. (sygn. III SK 44/16), przepisy ustawy o transporcie kolejowym nie narzucały Prezesowi UTK określonej sekwencji czynności, które musiały zostać podjęte, zanim organ regulacyjny mógł skorzystać z kompetencji do nakładania kar pieniężnych. W szczególności, przepisy ustawy o transporcie kolejowym nie zawierają unormowania, które wstrzymywałoby kompetencję sankcyjną Prezesa UTK do upływu terminu wyznaczonego w innej decyzji na usunięcie skutków naruszenia.
Dopuszczalne było zatem wydanie niniejszej decyzji nakładającej karę pieniężną przed rozpoznaniem przez Naczelny Sąd Administracyjny skargi kasacyjnej od wyroku z dnia 11 marca 2021 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, Wydział VI (sygn. akt VI SA/Wa 2248/20) w sprawie ze skargi (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na Decyzję Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z 11 sierpnia 2020 r. (znak: (...).(...)), wydaną po ponownym rozpatrzeniu sprawy, utrzymującą w mocy decyzję Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z 15 lutego 2019 r. (znak: (...) (...)) stwierdzającą naruszenie przez Koleje (...) art. 9 ust. 3 rozporządzenia 1371/2007.
Bezzasadny jest również zarzut naruszenia art. 9 ust. 3 i 4 rozporządzenia 1371/2007, przez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że postanowienia przepisu ust. 3 odnoszące się do obowiązku sprzedaży biletów w pociągach należy zastosować wprost do pojazdów zastępczej komunikacji autobusowej, bez konieczności zbadania, czy nie zachodzą uzasadnione względy handlowe, przemawiające za ograniczeniem lub wyłączeniem możliwości nabycia biletów w pojazdach zastępczej komunikacji autobusowej (art. 9 ust. 4 rozporządzenia 1371/2007). Konieczność zbadania , czy nie zachodzą uzasadnione względy handlowe, przemawiające za ograniczeniem lub wyłączeniem możliwości nabycia biletów w pojazdach zastępczej komunikacji autobusowej ma miejsce wówczas, gdy przewoźnik takie względy wskaże. Względy handlowe o którym mowa w wymienionym przepisie, mają charakter indywidualny, wynikający z zaistniałych warunków wpływających na funkcjonowanie przewoźnika. Jedynie przewoźnik jest władny wskazać takie względy, zaś rolą regulatora jest zbadać, czy są one uzasadnione. W rozpoznawanej sprawie powód nie wskazał takich względów handlowych zarówno w toku postępowania administracyjnego jak i w odwołaniu.
Z tych względów należało oddalić (art.479 75 § 1 k.p.c.).
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sporu, zasądzając na rzecz pozwanego koszty zastępstwa procesowego według norm przepisanych (art.98 k.p.c.).
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Bogdan Gierzyński
Data wytworzenia informacji: