Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 stycznia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w składzie:

Przewodniczący:	SSO Małgorzata Perdion-Kalicka
Protokolant:	sekretarz sądowy Jadwiga Skrzyńska

po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2015 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Transportu Kolejowego

o nałożenie kary pieniężnej

na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z dnia 13 grudnia 2013 r. Nr (...) (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Małgorzata Perdion-Kalicka

Sygn. akt XVII AmK 9/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 grudnia 2013 r., znak (...) (...) Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 6 i ust. 7a, art. 14 ust. 4 oraz art. 66 ust. 1 pkt 2 lit. a, ust. 2 i 3 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (t.j. Dz.U. z 2007 r., Nr 16, poz. 94, z późn. zm.), po przeprowadzeniu postępowania wszczętego z urzędu, nałożył na zarządcę infrastruktury kolejowej - (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., zwaną dalej (...) lub Spółką lub (...) lub (...), karę pieniężną w wysokości 1.000,00 zł (słownie: jeden tysiąc złotych) płatną do budżetu państwa, na podstawie art. 66 ust. 2 oraz w związku z art. 66 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o transporcie kolejowym, za niewywiązywanie się z obowiązku udzielania Prezesowi Urzędu Transportu Kolejowego, zwanego dalej Prezesem (...), wszelkich informacji dla celów regulacji, kontroli i monitorowania rynku transportu kolejowego w terminach wskazanych przez Prezesa (...), zgodnie z art. 13 ust. 7a ustawy o transporcie kolejowym, w przypadku odpowiedzi na żądanie informacji przez Prezesa (...) wyrażone w pismach o numerach:

-

(...) (...) z dnia 29 lutego 2012 r. w sprawie ankiety Z-2011 (informacja udzielona 4 dni po terminie);

-

(...) (...) z dnia 2 maja 2012 r. w sprawie dewastacji i kradzieży infrastruktury (informacja udzielona 6 dni po terminie);

-

(...) (...) z dnia 30 października 2012 r. w sprawie czasu na usunięcie
skutków zdarzeń występujących na sieci kolejowej (informacja udzielona 1 dzień po
terminie);

-

(...) (...) z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie linii kolejowych
których zawieszono lub wznowiono regularny ruch pasażerski (informacja udzielona 3 dni po
terminie).

W uzasadnieniu Prezes stwierdził, że Spółka, w związku z prowadzoną działalnością zarządcy infrastruktury kolejowej, nie wywiązała się z obowiązku określonego w art. 13 ust. 1 pkt 6 oraz ust. 7a u.t.k., poprzez nieprzedłożenie w wyznaczonym terminie, wymaganych informacji dotyczących prowadzonej przez zarządcę działalności, szczegółowo określonych w poszczególnych wezwaniach. Nieprzedłożenie powyższych informacji w wyznaczonym terminie skutkowało w ocenie Prezesa Urzędu nałożeniem kary pieniężnej w trybie art. 66 ust. 1 pkt 2 lit. a) oraz ust. 2 i 3 u.t.k. Prezes UTK wziął pod uwagę przy wyznaczeniu kary pieniężnej okoliczność, iż Spółka przedłożyła wymagane dokumenty, jednak kilka dni po upływie wskazanego terminu.

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., wnosząc o jej uchylenie w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Zaskarżonej decyzji zarzuciła obrazę przepisów prawa materialnego, w szczególności art. 66 ust 2 w związku z art. 66 ust 1 pkt 2 lit.a ustawy z dnia z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym poprzez błędne przyjęcie, iż istnieją przesłanki do nałożenia kary pieniężnej. Odwołująca wniosła ponadto o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z wszystkich dokumentów zawartych w aktach postępowania administracyjnego.

W uzasadnieniu odwołania powódka stwierdziła, iż UTK nigdy nie sygnalizował spółce nieprawidłowości w przesyłaniu wymaganych sprawozdań, jak również nigdy nie kwestionowano terminowości składanych sprawozdań czy to rutynowych, czy też sporządzanych na żądanie Urzędu Transportu Kolejowego. Zdaniem powódki, podstawę do ukarania zarządcy może stanowić nieudzielenie informacji, o których mowa w art. 13 ust. 7a u.t.k., a ponadto nieterminowe przedkładanie Prezesowi UTK raportów w sprawie bezpieczeństwa o których mowa w art. 17a ust 4. W ocenie (...) żadna z powyższych sytuacji nie występuje, a wykładnia rozszerzająca postanowień art. 66 ww. ustawy jest niedopuszczalna. Informacje wymagane przez Prezesa UTK zostały, w ocenie spółki, udzielone, a przedmiotem postępowania nie były w ogóle raporty w sprawie bezpieczeństwa, stanowiące odrębna kategorię informacji przekazywanych Prezesowi UTK. Uprawnienia do nałożenia kary pieniężnej przysługują Prezesowi UTK w sytuacji, gdy żądane informacje nie zostaną udzielone a nie w sytuacji gdy zostaną udzielone z niewielka zresztą zwłoką.

W odpowiedzi na odwołanie Prezes UTK wniósł o jego oddalenie w całości, oraz o zasądzenie od Powoda na rzecz Pozwanego kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych z uwzględnieniem nakładu pracy radcy prawnego, charakteru i stopnia zawiłości sprawy.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

(...) S.A. siedzibą w W. jest spółką wpisaną w dniu 22 sierpnia 2001 r. do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...). Jedynym akcjonariuszem spółki są (...). Przedmiotem działalności spółki jest m.in. transport kolejowy, w tym zarządzanie liniami kolejowymi polegające na prowadzeniu ruchu kolejowego i administrowanie liniami kolejowymi. /k. 23 – 34 akt adm./

Pismem z dnia 20 stycznia 2004 r. (...) S.A. z siedzibą w W. została pouczona przez Wiceprezesa Urzędu Transportu Kolejowego o obowiązku okresowego przekazywania wypełnionych formularzy statystycznych z realizacji działalności oraz o zakresie, zasadach i terminach ich przedkładania Prezesowi UTK. Spólka została także poinformowana, że sprawozdawczość bieżącą oraz dotyczącą lat następnych należy systematycznie i terminowo przekazywać na poszczególnych drukach, ponieważ będą one podstawą dokonania oceny funkcjonowania rynku transportu kolejowego, przedkładanej ministrowi właściwemu do spraw transportu. /k. 3 akt adm./

(...) była na bieżąco informowana o przypadkach wykrycia nieprawidłowości
w składanych sprawozdaniach, jak również o wszelkich zmianach obowiązujących procedur
związanych z obowiązkową sprawozdawczością UTK. /okoliczność bezsporna/

Między innymi 10 listopada 2006 r. UTK powiadomił Zarządcę o nieprawidłowościach w przedkładanych Prezesowi UTK formularzach sprawozdawczych, o konieczności ich składania w sposób systematyczny oraz w nieprzekraczalnych terminach określonych na poszczególnych drukach, o konsekwencjach dalszego niewywiązywania się z obowiązku sprawozdawczego, którymi będzie kara pieniężna nałożona przez Prezesa UTK w trybie decyzji administracyjnej zgodnie z art. 66 ustawy o transporcie kolejowym, z zaznaczeniem, że pismo to należy potraktować jako ostateczne. /k. 7 – 9 akt adm./

Począwszy od dnia 1 lutego 2012 r., (...) miała obowiązek przekazywania dokumentów żądanych przez Prezesa UTK wyłącznie drogą elektroniczną na adres sprawozdawczosc@utk.gov.pl. / pismo z 30 stycznia 2012 r. poinformowano k. 51 akt adm./

Pismem z dnia 29 lutego 2012 r. UTK zwrócił się do Zarządcy o sporządzenie odpowiedzi do ankiety rocznej Z-2011 dla zarządców infrastruktury w terminie 14 dni kalendarzowych od daty otrzymania korespondencji. /k. 59 akt adm./ PKP PLK otrzymała pismo w dniu 8 marca 2012 r. Odpowiedź Strony została wysłana na adres poczty elektronicznej sprawozdawczosc@utk.gov.pl w dniu 26 marca 2012 r., tj. 4 dni po określonym przez Prezesa UTK terminie. /k. 63 – 71 akt adm./

Pismem datowanym na 2 maja 2012 r. Urząd zwrócił się do (...) z żądaniem doprecyzowania - do dnia 11 maja 2012 r. - informacji dotyczących dewastacji i kradzieży infrastruktury kolejowej na sieci Zarządcy. /k. 81 akt adm./ Przesyłka została odebrana przez (...) w dniu 8 maja 2012 r. (...) S.A. na pismo zostało wysłane do UTK w dniu 17 maja, tj. 6 dni po terminie. /k. 89 – 101 akt adm./

Pismem z dnia 30 października 2012 r. Urząd zwrócił się do Spółki z żądaniem udzielenia w ciągu 7 dni kalendarzowych od dnia otrzymania korespondencji informacji dotyczącej czasu potrzebnego zarządcy infrastruktury na usunięcie skutków poszczególnych zdarzeń występujących na sieci kolejowej. /k. 103 akt adm./ Strona otrzymała pismo w dniu 6 listopada 2012 r. Odpowiedź do UTK spółka wysłała w dniu 14 listopada 2012 r. tj. 1 dzień po terminie. /k. 107 – 113 akt adm./

Pismem z dnia 20 grudnia 2012 r. UTK zażądał od (...) udzielenia, w ciągu 7 dni kalendarzowych od daty otrzymania korespondencji, informacji dotyczących wykazu linii kolejowych, na których zawieszono lub wznowiono regularny ruch pasażerski wraz z ogólną długością linii z podziałem na województwa. /k. 115 akt adm./ W dniu 28 grudnia 2012 r. działająca w imieniu spółki (...) nadesłała krótką informację drogą mailową do Ł. T. z UTK, zawiadamiając, że pismo jest w obróbce i termin jego nadesłania zostanie dotrzymany. W odpowiedzi na powyższy mail, Ł. T. w tym samym dniu wskazał, iż prosi o udzielenie odpowiedzi zgodnie z wyznaczonym terminem, tj. do 31 grudnia br. /k. 119 akt adm./ (...) otrzymała pismo dnia 24 grudnia 2012 r. Odpowiedź została wysłana drogą elektroniczną w dniu 3 stycznia 2013 r., tj. 3 dni po wyznaczonym terminie. /k. 116, k. 121 – 131 akt adm./

Roczny przychód spółki (...) S.A. w 2012 r. to 4.250.920.641,75 zł. W roku tym wynik finansowy spółki zamknął się stratą w wysokości 701.569.561,53 zł, /k. 171 akt adm./

Powyższy stan faktyczny, bezsporny między stronami, został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzone w postępowaniu administracyjnym.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył co następuje.

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Po dokonaniu analizy stanu faktycznego przedmiotowej sprawy Sąd doszedł do przekonania, że nie można uznać, aby spółka w zakreślonym jej terminie uczyniła zadość żądaniu Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, do czego podstawę prawną stanowił przepis art. 13 ust. 7a ustawy o transporcie kolejowym. Przepis ten stanowi mianowicie, iż w związku z zadaniami określonymi w ust. 1, 2, 4, 6 i 7, Prezes UTK może żądać od zarządców, przewoźników kolejowych i organizatorów publicznego transportu kolejowego udzielenia wszelkich informacji dla celów regulacji, kontroli i monitorowania rynku transportu kolejowego. Informacje powinny być udzielone w terminie wskazanym przez Prezesa UTK, nie krótszym niż 3 dni. Oznacza to, że obowiązkiem powodowej spółki będącej zarządcą infrastruktury, należy m.in. obowiązek składania na żądanie Prezesa UTK informacji o działalności na rynku kolejowym.

Skoro więc (...) w 4 przypadkach wykonała obowiązek z kilkudniowym opóźnieniem, to wbrew twierdzeniom powódki, zaistniały przesłanki do nałożenia na nią kary pieniężnej w oparciu o przepis art. 66 ust. 1 pkt 2 lit. a, ust. 2 u.t.k. W myśl tego przepisu karze pieniężnej podlega bowiem zarządca lub przewoźnik kolejowy, który nie udzielił informacji, o których mowa w art. 13 ust. 7a.

Mając na względzie powyższe wywody oraz fakt, iż powódka istotnie w zakreślonym jej terminie nie udzieliła żądanych informacji uzasadnione było zastosowanie wobec niej sankcji administracyjno karnej o jakiej mowa w powołanym przepisie.

Nie sposób zgodzić się bowiem z powódką, że wykonanie zobowiązania po terminie oznacza brak przesłanki do nałożenia kary. Skoro bowiem przepis art. 13 ust 7a określa, że informacje powinny być udzielone w terminie wskazanym przez Prezesa UTK, nie krótszym niż 3 dni, to uchybienie temu terminowi jest równoznaczne z niewykonaniem nałożonego zobowiązania. Natomiast wykonanie zobowiązania ale po terminie winno znaleźć odzwierciedlenie w wysokości wymierzonej kary. Inaczej wszak należy ocenić postawę przedsiębiorcy który nie udziela żądanych informacji w ogóle a inaczej tego, który udziela tych informacji ale z uchybieniem terminu.

Zważywszy więc, że na spółce spoczywają szczególne obowiązki respektowania przepisów zawartych w ustawie prawo kolejowe, w tym przepisu art. 13 ust 7a, to niewątpliwie ciąży na niej również obowiązek szczególnej dbałości przy wykonywaniu czynności na żądanie organu regulacyjnego, w tym w zakresie terminu realizacji obowiązków. Dlatego nie mógł mieć również znaczenia wywód powódki dotyczący wykonania zobowiązania z pisma Prezesa z 20 grudnia 2012r, bo skoro powódka będąc zobowiązaną do wykonania wezwania do dnia 31 grudnia 2012 nadesłała żądane informacje dopiero 3 stycznia 2013 r. to znaczy, że wykonanie zobowiązania nastąpiło już po wyznaczonym przez Urząd terminie. Co się zaś tyczy podnoszonej kwestii szeregu utrudnień związanych z obszernością przygotowywanych materiałów, czy też kwestii pracowniczych które legły u podstaw opóźnienia, to powódka nie przedstawiła Sądowi żadnych dowodów, które wskazywałyby na fakt, że uchybienie terminowi nastąpiło bez jej winy lub by ze względu na obszerność żądanych informacji przedstawienie ich w zakreślonym terminie nie było obiektywnie możliwe alby by pozwany w tych wypadkach udzielił prolongaty w wykonaniu obowiązku informacyjnego (w analizowanym w odwołaniu przypadku spółka wskazała, iż żądane informacje zostaną przekazane we wskazanym terminie, z kolei Urząd zwrócił uwagę na konieczność wykonania wezwania do dnia 31 grudnia 2012 r - doszło zatem do uzgodnienia, że spółka wywiąże się nałożonego obowiązku prawidłowo).

Zważywszy więc, że powołany przepis art. 66 u.t.k. wskazuje na obowiązek Prezesa UTK, a nie uprawnienie, do nałożenia kary w razie stwierdzenia okoliczności polegających karze, nie było możliwe w sytuacji naruszenia przepisów ustawy odstąpienie od wymierzenia kary (wyrok Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2007 r., sygn. akt III SK 1/07). Interpretację taką prezentuje również doktryna, która wskazuje, że to ustawodawca decyduje o tym, czy w konkretnym przypadku pozostawi kwestię nałożenia kary pieniężnej swobodnemu uznaniu organu administracyjnego, czy też nałoży na ten organ obowiązek wymierzenia sankcji, pozwalając jedynie miarkować jej wysokość. Tak też zdecydował ustawodawca, w art. 66 ust. 2 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym, z którego wynika wprost, iż ustalając wysokość kary pieniężnej Prezes Urzędu uwzględnia zakres naruszenia przepisu, dotychczasową działalność podmiotu oraz jego możliwości finansowe. Przepis powyższy, co należy podkreślić, nie uzależnia kary od zawinienia ukaranego podmiotu.

W ocenie Sądu wymierzona powodowi kara pieniężna jest prawidłowo wyliczona, albowiem została zastosowana w oparciu o odpowiednie kryteria, zaś jej wysokość z całą pewnością nie obciąży nadmiernie spółki i nie przekroczy jej finansowych możliwości, bo została ustalona na symbolicznym poziomie, skoro stanowi jedynie 0,000023524% przychodów osiągniętych w roku 2012. Kara w orzeczonej wysokości, jakkolwiek w niskiej wysokości stanowić może upomnienie dla powoda aby w przyszłości dotrzymywał wyznaczonych przez organ terminów do udzielenia informacji.

Mając powyższe na względzie odwołanie należało oddalić wobec braku podstaw do jego uwzględnienia (art.479 ⁷⁵ § 1 k.p.c.).

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sporu, zasądzając na rzecz pozwanego koszty zastępstwa procesowego według norm przepisanych na podstawie art.98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. do kosztów tych zaliczono koszty zastępstwa procesowego w wysokości 360 zł określonej w § 14 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r., nr 163, poz. 1349 ze zm.).

SSO Małgorzata Perdion-Kalicka