Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XVII AmK 12/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2018-12-03

Sygn. akt XVII AmK 12/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 grudnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –

SSO Dariusz Dąbrowski

Protokolant –

st.sekr.sądowy Jadwiga Skrzyńska

po rozpoznaniu 3 grudnia 2018 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Transportu Kolejowego

przy udziale (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K.

o udostępnienie infrastruktury

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego

z dnia 9 grudnia 2016 roku r. Nr (...)

1.  oddala odwołanie,

2.  zasądza od powoda (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz pozwanego Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego,

3.  zasądza od powoda (...) spółki Akcyjnej w W. na rzecz zainteresowanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. kwotę 737 zł (siedemset trzydzieści siedem złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Dariusz Dąbrowski

XVII AmK 12/17

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Transportu Kolejowego decyzją z dnia 9 grudnia 2016 roku nr (...) na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 6c, art. 29 ust.1i w zw. z art. 14 ust. 4 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 1727, ze zm.) oraz art. 104 § 1 k.p.a. działając z urzędu w sprawie zawarcia umowy o udostępnienie infrastruktury kolejowej do przewozu osób w rozkładzie jazdy pociągów 2016/2017 pomiędzy przewoźnikiem kolejowym (...) sp. z o.o. z siedzibą w K., a zarządcą infrastruktury kolejowej (...) S.A. z siedzibą w W.,

I.  ustalił warunki udostępniania infrastruktury kolejowej przewoźnikowi kolejowemu (...) sp. z o.o. w K. przez zarządcę infrastruktury (...) S.A. w W. na rozkład jazdy pociągów obowiązujący od 11 grudnia 2016 r. do 9 grudnia 2017 r. zawarte szczegółowo w treści decyzji oraz

II.  nadał Decyzji, na podstawie art. 29 ust. 6 ustawy o transporcie kolejowym, rygor natychmiastowej wykonalności.

Od powyższej decyzji odwołanie wniosło (...) S.A. z siedzibą w W. zaskarżając ją w części, tj. w punkcie I w zakresie ustalenia treści § 1 pkt 2, § 2 ust. 7, §8 ust. 7, §10 ust. 3, § 15 ust. 6, § 16 ust. 6, załącznika nr 6.1 oraz w zakresie usunięcia akapitu szóstego załącznika nr 13 do decyzji.

Odwołujący się zaskarżonej decyzji zarzucił:

1.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 32 ust. 1-2 ustawy z dnie 23 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (dalej u.t.k.), art. 35 pkt 6 u.t.k. oraz § 8 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 5 czerwca 2014 r. w sprawie warunków dostępu i korzystania z infrastruktury kolejowej (Dz. U. z 2014 r. poz. 788) w zw. z art. 384, 384 1 i 385 k.c. poprzez ich błędną wykładnię i przyjęcie, że opracowywany przez zarządcę regulamin, o którym mowa w art. 32 u.t.k. „stanowi wzorzec umowy w rozumieniu art. 384 - 385 k.c.", podczas gdy przywołane przepisy ustawy oraz rozporządzenia w sposób odmienny regulują sposób opracowywania, treść i tryb ogłaszania regulaminu i jako stanowiące lex specialis wyłączają w przedmiotowym zakresie możliwość stosowania odnośnych przepisów k.c.;

2.  naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 6 k.p.a. w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 1 i art. 13 ust. 1 pkt 6c oraz art. 29 ust. 1i u.t.k. w zw. z art. 32 ust. 1-2 u.t.k., art. 35 pkt 6 u.t.k. i § 8 Rozporządzenia MIR oraz w zw. z art. 384, 384 1 i 385 k.c. poprzez przekroczenie ustawowych kompetencji organu administracji publicznej i orzeczenie, że opracowywany przez zarządcę regulamin, o którym mowa w art. 32 u.t.k. „stanowi wzorzec umowy w rozumieniu art. 384 - 385 k.c.", podczas gdy przepisy art. 13 ust. 1 pkt 6c oraz art. 29 ust. 1i u.t.k. uprawniają Prezesa UTK jedynie do sprawowania nadzoru nad zawieraniem umów o udostępnienie infrastruktury kolejowej i ewentualnie do wydawania decyzji w sprawie udostępnienia infrastruktury kolejowej, która zastępuje umowę o udostępnienie infrastruktury kolejowej, nie zaś do przesądzania - w treści decyzji zastępującej umowę - o charakterze prawnym regulaminu, o którym mowa w art. 32 u.t.k.;

3.  naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 6 k.p.a. w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 1 i art. 13 ust. 1 pkt 6c oraz art. 29 ust. 1i u.t.k. w zw. z art. 32 ust. 1-2 u.t.k., art. 35 pkt 6 u.t.k. poprzez przekroczenie ustawowych kompetencji organu administracji publicznej i samowolne dopisanie do decyzji zastępującej umowę o udostępnienie infrastruktury kolejowej w postanowieniach § 2 ust. 7 sformułowania „z zastrzeżeniem wyjątków zawartych w niniejszej Decyzji" oraz w § 16 ust. 6 sformułowania „oraz Regulamin”, podczas gdy Prezes UTK powinien mieć przede wszystkim na względzie postanowienia zaproponowane przez strony postępowania oraz, że z przepisów prawa powszechnie obowiązującego nie wynika uprawnienie Prezesa UTK do ingerencji w treść postanowień umownych, a jedynie nadzór nad legalnością umowy i możliwość zastąpienia jej decyzją w określonych ustawą przypadkach;

4.  naruszenie art. 29 ust. 1c oraz 1i u.t.k. oraz § 9 ust. 1 pkt 8 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 5 czerwca 2014 r. w sprawie warunków dostępu i korzystania z infrastruktury kolejowej poprzez dokonanie błędnej wykładni i w konsekwencji przyjęcie, że wszystkie wymienione przez Prezesa UTK koszty mogą zostać zweryfikowane jako koszty komunikacji zastępczej, podczas gdy koszty te nie są bezpośrednio związane z wprowadzeniem komunikacji zastępczej;

5.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 29 ust. 1i u.t.k. w zw. z § 7 ust. 20 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 5 czerwca 2014 r. w sprawie warunków dostępu i korzystania z infrastruktury kolejowej poprzez ich nieprawidłową wykładnię skutkującą dodaniem § 10 ust. 3 w następującym brzmieniu „W przypadku zmiany parametrów przydzielonej trasy pociągów, dokonanej przez Przewoźnika na zasadach określonych w §30 ust. 2 Regulaminu, skutkującej zmianą masy brutto pociągu, opłata rezerwacyjna naliczana jest na zamówienie i niewykorzystane w całości lub w części trasy pociągów z uwzględnieniem zmienionej masy brutto pociągu”, a tym samym dowolnym usunięciem podstawy naliczania opłat rezerwacyjnych za zamówione i niewykorzystane w całości lub w części trasy pociągów, których parametry zostały wcześniej zmienione, bez uwzględnienia konsekwencji powstałych dla prawidłowości alokowania zdolności przepustowej infrastruktury;

6.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 29 ust. 1i u.t.k. oraz § 9 ust. 1 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 5 czerwca 2014 r. w sprawie warunków dostępu i korzystania z infrastruktury kolejowej w zw. z art. 483 § 1 k.c. oraz w zw. z art. 15-18 i art. 11 w zw. z zał. I do rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (dalej: „rozporządzenie 1371/2007") poprzez ich błędną wykładnię i przyjęcie, że Prezes UTK jest uprawniony do rozszerzania odpowiedzialności stron ponad zastrzeżone w umowie kary umowne, mimo, że strony, na wypadek określonych naruszeń umowy (decyzji), przyjęły sposób regulowania odpowiedzialności na podstawie szerokiego katalogu kar umownych, zaś odpowiedzialność przewoźnika względem pasażerów jest zasadniczo limitowana przepisami rozporządzenia 1371/2007;

7.  naruszenie prawa materialnego tj. art. 29 ust. 1i u.t.k. w zw. z art. 1 i 3 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego Komisji (...) z dnia 6 stycznia 2015 r. w sprawie kryteriów w odniesieniu do wnioskodawców składających wnioski o przyznanie zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej oraz uchylające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr (...) poprzez ich nieprawidłowe zastosowanie polegające na usunięciu z załącznika nr 13 akapitu 6, która gwarantowała zarządcy infrastruktury skuteczne zabezpieczenia w sytuacji zmiany decyzji zastępującej umowy.

Mając na uwadze podniesione zarzuty, odwołujący wniósł o:

1. zmianę zaskarżonej decyzji w części dotyczącej ustalenia treści § 1 pkt 2 oraz §2 ust. 7 i § 16 ust. 6 zawartej w pkt I zaskarżonej decyzji i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez:

- wykreślenie z § 1 pkt 2 in fine sformułowania: „stanowiący wzorzec umowy w rozumieniu art. 384 - 385 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (tekst jednolity: Dz.U. z 2014 r., poz. 121) zwanej dalej „Kodeksem cywilnym" lub „k.c.”;

- wykreślenie z § 2 ust. 7 sformułowania „z zastrzeżeniem wyjątków zawartych w niniejszej Decyzji”;

- wykreślenie z § 16 ust. 6 sformułowania „oraz Regulamin”

2. zmianę zaskarżonej decyzji w pkt I poprzez wykreślenie z §8 ust. 7 pkt 1) sformułowania „w tym” i następująco:

„a) kosztów związanych z koniecznością oznakowania przystanków drogowych dla zatrzymania pojazdów komunikacji zastępczej oraz wykonania dodatkowego oznakowania dróg publicznych,

b) kosztów uzgodnienia z zarządcą drogi zajętości pasa ruchu drogowego na drogach publicznych pod wyznaczony przystanek,

c) kosztów opracowania zmienionej organizacji ruchu na drogach publicznych ponoszonymi w przypadku konieczności wyznaczenia przystanku dla zatrzymania pojazdów komunikacji zastępczej poza obszarem kolejowym”,

oraz po punkcie 3) ust. 7§8 następujących punktów:

„4) kosztów obsługi rewidenckiej, które są skutkiem powstania nowych dodatkowych stacji postojowych przed miejscem robót, w przypadku wykonania takich dodatkowych czynności w związku z uruchomieniem przez Przewoźnika komunikacji zastępczej, z przyczyn leżących po stronie Zarządcy,

5) kosztów obsługi manewrowej na stacji przed miejscem prowadzenia robót oraz za miejscem prowadzenia robót, w przypadku wykonania takich dodatkowych czynności w związku z uruchomieniem przez Przewoźnika komunikacji zastępczej, z przyczyn leżących po stronie Zarządcy,

6) kosztów zatrudnienia dodatkowych pracowników obsługi w przypadku uruchomienia większej liczby autobusów komunikacji zastępczej z uwagi na dużą frekwencję podróżnych w danej relacji, których obowiązkiem byłoby m. in. Informowanie pasażerów o kolejnych stacjach zatrzymania, czasach odjazdu pociągu i przesiadkach, sprzedaż i kontrola biletów,

7) kosztów obsługi mobilnych informatorów,

8) kosztów wykonania tablic i ulotek dla podróżnych informujących o utrudnieniach,

9) kosztów uruchumienia tymczasowych dodatkowych punktów czyszczeń wagonów (wywóz śmieci z wagonów)”

Oraz wykreślenie punktów „4, 5, 6, 7, 8, 9” z akapitu „Do faktury wystawionej dla jednostki organizacyjnej zarządcy za koszty z tytułu, o którym mowa w – pkt 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8 i 9 Przewoźnik zobowiązany jest dołączyć poświadczone za zgodność z oryginałem kserokopie faktur wystawionych przez kontrahentów za świadczenie wyżej usługi lub stosowną dokumentacją stanowiącą podstawę realizacji usługi oraz kalkulację kosztów.”

3. zmianę zaskarżonej decyzji w pkt I poprzez dodanie w § 10 po ust. 3 w ostatnim zdaniu „bez uwzględnienia zmienionej masy brutto pociągu” w miejsce sformułowania „z uwzględnieniem zmienionej masy brutto pociągu”.”;

4. zmianę zaskarżonej decyzji w pkt I poprzez wykreślenie z § 15 pkt 6 in fine sformułowania: „Zapłata kar umownych nie pozbawia stron prawa do dochodzenia odszkodowania - w granicach określonych przepisami Kodeksu Cywilnego - przewyższającego wysokość zastrzeżonych kar";

5. zmianę zaskarżonej decyzji w pkt I poprzez wykreślenie z załącznika 6.1 pkt 4-9;

6. zmianę zaskarżonej decyzji w pkt I poprzez dodanie w załączniku nr 13 po akapicie piątym następującej treści: „Gwarant się zgadza, że żadna zmiana ani uzupełnienie lub jakakolwiek modyfikacja warunków Umowy, które mają zostać wykonane zgodnie z wymienioną powyżej Umową, lub w jakichkolwiek dokumentach stanowiących Umowę, jakie mogą zostać sporządzone między Beneficjentem a ….. (nazwa Przewoźnika), nie zwalnia Gwaranta w żaden sposób z odpowiedzialności wynikającej z niniejszej Gwarancji, z wyłączeniem zmian Umowy skutkujących zwolnieniem ….. (nazwa Przewoźnika) przez Beneficjenta z obowiązków, zabezpieczonych niniejszą Gwarancją.”

7. a także o zasądzenie od pozwanego rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na odwołanie zainteresowany (...) sp. z o.o. w K. wniosły o jego oddalenie oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Strony na rozprawie podtrzymały swoje stanowisko w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Prezes Urzędu Transportu Kolejowego pismem z dnia 20 września 2016 r. nr (...) zawiadomił Strony o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie zawarcia między przewoźnikiem kolejowym (...) a (...) umowy o udostępnienie infrastruktury kolejowej do przewozu osób w rozkładzie jazdy pociągów 2016/2017.

Postanowieniem z dnia 24 października 2016 r. nr (...) stronom postępowania został wyznaczony termin zakończenia negocjacji dotyczących zawarcia umowy o udostępnienie infrastruktury kolejowej do przewozu osób w rozkładzie jazdy 2016/2017 na dzień 7 listopada 2016 r. Na strony został nałożony obowiązek dostarczenia w terminie 5 dni roboczych, projektu umowy o udostępnienie infrastruktury kolejowej oraz aktualnych stanowisk z zaznaczeniem tych części, co do których nie osiągnięto porozumienia.

W dniu 3 listopada 2016 roku (...) poinformowały Prezesa UTK, że w wyznaczonym terminie nie zostało osiągnięte porozumienie w sprawie udostępnienia infrastruktury kolejowej na rozkład jazdy pociągów 2016/2017. W załączeniu Przewoźnik przesłał projekt umowy z zaznaczeniem tych części, co do których brak było porozumienia.

Pismem z dnia 7 listopada 2016 roku (...) przedstawił swoje stanowisko co do rozbieżności powstałych między Stronami oraz załączył projekt umowy z zaznaczonymi kwestiami spornymi, które nie zostały między stronami uzgodnione.

Prezes UTK w dniu 2 grudnia 2016 roku poinformował Strony o możliwości złożenia ostatecznego oświadczenia i stanowiska w sprawie oraz wezwał do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i zgłoszonych żądań w terminie 3 dni.

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie jest bezzasadne. Powód nie przedstawił żadnego zarzutu, który mógłby prowadzić do uchylenia decyzji, także proponowane przez powoda zmiany nie mogły prowadzić do zmiany decyzji.

Zarzuty 1 i 2 dotyczące zapisów wskazujących, że wprowadzony skarżoną Decyzją „Regulamin” jest wzorcem umownym w rozumieniu art. 384 - 385 k.c., nie jest prawidłowy. Przede wszystkim trudno uznać taki zapis za ingerencję w prawa powoda. Zapis ten nie zawiera żadnych obowiązków, pozostając jedynie stwierdzeniem faktu, że skoro „Regulamin…” odpowiada definicji wzorca umownego zawartego w art. 384 § 1 k.c. to nim jest. Nie zmienia tego fakt konsultowania tego Regulaminu z przewoźnikami, gdyż konsultacja jest jedynie zasięgnięciem opinii bez obowiązku jej uwzględnienia, a ostatecznie Regulamin sporządza jednostronnie powód. Dodać należy, że § 8 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 5 czerwca 2014 r. w sprawie warunków dostępu i korzystania z infrastruktury kolejowej, jak również art. 32 ust. 1-2 oraz art. 35 ust. 6 ustawy o transporcie kolejowym nie wyłączają stosowania art.386 § 1 k.c. nie stanowiąc, że regulamin nie jest wzorcem umownym. Jego kwalifikowany charakter wynikający z tych przepisów pozostaje bez wpływu na stosowanie art.384 § 1 k.c. Co do nietrafności powyższych zarzutów wypowiadał się Sąd Apelacyjny w Warszawie w uzasadnieniach wyroków wydanych w sprawach VI ACa 1379/14 (z dnia 29 września 2015 roku), VI ACa 238/14 (z dnia 22 stycznia 2016 roku), VI ACa 1473/13 (z dnia 18 czerwca 2014 roku), który podzielił zapatrywanie tak Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, jaki i Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumenta, że „… regulamin stanowi wzorzec umowny w rozumieniu art. 384 k.c., zgodnie z którym wzorzec umowny ma być ustalany przez jedną ze stron. Sam fakt wcześniejszych konsultacji z przewoźnikami, w sytuacji gdy wyrażona przez nich opinia nie jest dla zarządcy wiążąca, nie oznacza, że regulamin jest umową lub częścią zawartej przez strony umowy. Pozostaje on w dalszym ciągu aktem jednostronnym.” Zgodnie z przepisami k.c. wzorce umowne mogą funkcjonować w obrocie zarówno pomiędzy przedsiębiorcami, jak i przedsiębiorcami i konsumentami, dlatego też zarzut opisany w pkt 1 i 2 odwołania powoda należy uznać za chybiony.

Nie znajduje uzasadnienia także zarzut 3, w którym powód podnosił, że Prezes UTK nie ma uprawnień do ingerencji w treść postanowień umownych, a może sprawować jedynie nadzór nad legalnością umowy. Zgodnie z treścią art. 29 ust. 1i ustawy o transporcie kolejowym po bezskutecznym upływie terminu zakończenia negocjacji, wyznaczonego w postanowieniu, o którym mowa w ust. 1e i 1h, Prezes UTK wydaje decyzję w sprawie udostępnienia infrastruktury kolejowej, która zastępuje umowę o udostępnienie infrastruktury kolejowej. Zgodnie z tym przepisem Organ uprawniony jest do wydania decyzji administracyjnej, która będzie zastępowała umowę o udostępnienie infrastruktury kolejowej. Decyzja ma zatem regulować całokształt praw i obowiązków zarządcy infrastruktury i przewoźnika w zakresie dostępu do infrastruktury kolejowej. Decyzja o dostępie do infrastruktury kolejowej zastępuje umowę i musi zawierać niezbędne elementy tego typu umowy, które umożliwią jej realne funkcjonowanie w obrocie. Nie sprzeciwia się temu ani treść art. 10 pkt 1 u.t.k. ani art. 13 tej ustawy, tym bardziej, że ust. 9 tego przepisu wymienia jako jedną z kompetencji pozwanego wydawanie decyzji w sprawie otwartego dostępu. Rolą Prezesa Urzędu jest ukształtowanie środkami administracyjnymi stosunku cywilnoprawnego pomiędzy podmiotami działającymi na rynku regulowanym tak aby odpowiadał relacjom między kontrahentami występującymi na rynkach konkurencyjnych (podobnie Sąd Apelacyjny w Warszawie w uzasadnieniu do wyroku z dnia 18 czerwca 2014 roku wydanego w sprawie o sygnaturze VI ACa 1473/13 oraz z dnia 29 września 2015 roku w sprawie VI ACa 1379/14). Powyższe zapatrywanie znalazło wreszcie swoje odzwierciedlenie w stanowisku Sądu Najwyższego wyrażonym w uzasadnieniu postanowienia wydanego w dniu 2 marca 2016 roku w sprawie III SK 27/15. Sąd Najwyższy wskazał, że „… skoro Prezes UTK wydaje decyzję w sprawie udostępnienia infrastruktury kolejowej po bezskutecznym upływie terminu zakończenia negocjacji, a decyzja ta zastępuje umowę o udostępnieniu takiej infrastruktury, to władny jest w sposób kompleksowy uregulować prawa i obowiązki przewoźnika i zarządcy.”. Mając powyższe na uwadze, Organ miał prawo wprowadzić zapis § 2 ust. 7 oraz § 16 ust. 6 do skarżonej decyzji. W ten sposób relacje między stronami stały się bardziej przejrzyste, a także Prezes UTK spowodował, że wątpliwości, które mogłyby się pojawić między przedsiębiorcami zostały rozwiane. Dodać należy, że wydana decyzja nie przekracza zakresu regulacji, co powoduje, iż brak jest podstaw do jej uchylenia lub zmiany w zakresie zaskarżonym odwołaniem.

Zarzut 4 dotyczył kosztów komunikacji zastępczej wprowadzanej w razie potrzeby i ich kwalifikacji przez Prezesa UTK jako niezbędnych. Ten zarzut zdaniem Sądu także nie jest prawidłowy. Zapis §8 Decyzji, a dotyczący kosztów komunikacji zastępczej pozostał sporny między stronami, wobec czego orzeczenie Organu rozstrzygało w tym zakresie spór miedzy stronami. Sąd w pełni podziela stanowisko pozwanego, że zainteresowany powinien mieć możliwość obciążenia powoda kosztami powstałymi z tytułu zmian organizacji ruchu kolejowego wynikającymi z planowanych robót z przyczyn leżących po stronie Zarządcy i kosztami związanej z tym konieczności uruchomienia komunikacji zastępczej. Nadto dochodzenie zwrotu poniesionych z tego tytułu kosztów powinno być szybkie i sprawne, tak by Przewoźnik nie był obciążany odpowiedzialnością z tego tytułu. Dlatego też należy uznać kwestionowane zapisy §8 za prawidłowe i chroniące zainteresowanego przed ponoszeniem nadmiernych kosztów. Nadto koszty te nie są przyznawane automatycznie, ale zainteresowany musi wykazać konieczność ich poniesienia w związku z wprowadzoną komunikacją zastępczą.

Kolejny zarzut dotyczył usunięcia z projektu umowy § 10 ust. 3, co zdaniem powoda miało prowadzić do usunięcia podstawy do naliczania opłaty rezerwacyjnej (zarzut 5) i także należy uznać go za nieprawidłowy. Zgodnie z treścią § 7 ust. 1, 2 , 3 i 20 rozporządzenia w sprawie warunków dostępu opłaty winny być ustalane także w oparciu o rzeczywistą masę pociągu (§ 7 ust. 3). Tymczasem zapis proponowany przez Zarządcę chciałby aby zapis Regulaminu zawierał stwierdzenie „bez uwzględnienia zmniejszonej masy brutto pociągu”. Prowadziłoby to nie tylko do naruszenia rozporządzenia, ale stanowiłoby kolizję z zapisem Regulaminu proponowanym w § 30 ust. 2 przez powoda. Dodać należy, że zapis proponowany przez Zarządcę prowadziłby do nieekwiwalentności świadczeń obu stron umowy. Prezes UTK ma za zadanie dbać o konieczność zapewnienia wzajemności i proporcjonalności uprawnień między stronami umowy. Zgodzić się zaś należy z pozwanym, że pozostawienie zapisu w formie proponowanej przez powoda prowadziłby do możliwości uwzględniania przy naliczaniu opłaty rezerwacyjnej rzeczywistej masy brutto pociągu jedynie w przypadku jej zwiększenia, co prowadziłoby do zwiększenia wysokości należnej Zarządcy opłaty. Wobec powyższego rację ma pozwany, że jego ingerencja we wskazywanym zakresie była zasadna o konieczna z uwagi na charakter umowy warunkującej dostęp do rynku, na którym prowadzenie działalności gospodarczej opiera się na korzystaniu z sieci zarządzanej przez monopolistę naturalnego, a dotyczy usług mających istotne znaczenie dla społeczeństwa.

Zapis §15 ust. 6 decyzji (do którego odnosi się zarzut 6 odwołania), nie wykracza, zdaniem Sądu, poza granice uznania administracyjnego. Jak wyżej wskazano Prezes UTK wydaje decyzję w trybie art.29 ust. 1i ustawy o transporcie kolejowym, co powoduje, że nie jest on związany dotychczasowymi stanowiskami negacyjnymi stron. Przepisy art. 29 ustawy o transporcie kolejowym, § 9 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 5 czerwca 2014 r. w sprawie warunków dostępu i korzystania z infrastruktury kolejowej w zw. z art. 483§1 k.c. oraz w zw. art.15-19 i art.11 w zw. z zał. I rozporządzenia nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady nie zawierają wyłączenia możliwości wprowadzenia odpowiedzialności za szkody w zakresie przekraczającym kary umowne. Art. 484§1 k.c. daje możliwość dochodzenia przez podmioty stosunku zobowiązaniowego odszkodowania przewyższającego wysokość ustalonych kar umownych. Przepis ten nie jest wyłączony żadnym przepisem specjalnym, tak więc brak jest podstaw do uznania zarzutu odwołującego się za prawidłowy.

Także zarzut nr 7, a odnoszący się do zapisu dotyczącego gwarancji finansowych, nie jest prawidłowy. Rozporządzenie wykonawcze Komisji UE 2015/10 z dnia 6 stycznia 2015 roku w sprawie kryteriów w odniesieniu do wnioskodawców składających wnioski o przyznanie zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej oraz uchylające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr (...) określono wymogi dotyczące gwarancji finansowych, których może żądać zarządca infrastruktury w celu zapewnienia osiągnięcia jego uzasadnionych oczekiwań dotyczących przyszłych przychodów i które nie mogą przekraczać poziomu proporcjonalnego do zakresu działalności rozważanej przez wnioskodawcę. Powoduje to, że wprowadzenie samej gwarancji do Decyzji jest konieczne dla prawidłowego funkcjonowania rynku kolejowego. Prezes UTK taką gwarancję w postaci Załącznika nr 13 do umowy wprowadził, czyniąc zadość obowiązującym przepisom. Ma rację pozwany wskazując, że wobec nie dojścia do porozumienia przez strony w trakcie negocjacji, została wydana decyzja administracyjna, co powoduje, że Strony nie są uprawnione do samodzielnej zmiany jej treści. Stąd należy mieć na uwadze, że zmiana Decyzji nie wpłynie na zakres gwarancji i nie stanowi na etapie realizacji Decyzji w jej obecnym brzmieniu żadnego zagrożenia interesów powoda.

W tym miejscu należy podnieść, że Decyzja obejmowała okres od 11 grudnia 2016 roku do dnia 9 grudnia 2017 roku i została już wykonana. Powód nie wykazał żadnej inicjatywy dowodowej w celu wykazania, że brak rozwinięcia gwarancji w sposób żądany w pozwie spowodował niekorzystne dla Zarządcy skutki. To samo odnieść należy także do innych wnioskowanych przez powoda zmian w skarżonej decyzji. Przedsiębiorca nie udowodnił, aby decyzja w formie zaproponowanej przez Prezesa UTK została niezrealizowana lub też przeniosła jakąkolwiek szkodę powodowi. Tym samym należy uznać, ze powód nie udowodnił, aby umowa mogła zostać wykonana bez proponowanych w odwołaniu zmian.

Wobec powyższego Sąd nie znalazł podstaw dla dokonania zmiany decyzji, a tym bardziej do jej uchylenia. Z tych względów odwołanie na podstawie art. 479 75§1 k.p.c. należało oddalić.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. stosownie do wyniku sporu, zasądzając na rzecz pozwanego oraz zainteresowanego koszty zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

SSO Dariusz Dąbrowski

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Wioleta Żochowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Dariusz Dąbrowski
Data wytworzenia informacji: