Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 stycznia 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Bogdan Gierzyński

Protokolant – starszy sekretarz sadowy Wioleta Banaszek

po rozpoznaniu 15 stycznia 2024 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Transportu Kolejowego

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z 23 sierpnia 2022 r., znak: (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w zapłacie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

SSO Bogdan Gierzyński

Sygn. akt XVII AmK 36/22

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Transportu Kolejowego decyzją z dnia 23 sierpnia 2022 r., znak: (...), na podstawie art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 735, z późn. zm.), w związku z art. 13a ust. 1, art. 66 ust. 1 pkt 4 lit. c, art. 66 ust. 2 i art. 66 ust. 2b ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (t.j.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1984, z późn. zm.), po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia kary pieniężnej na (...) S.A., za niezgłoszenie Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych, zwanej dalej „PKBWK” i Prezesowi Urzędu Transportu Kolejowego, wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 28g ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym - zdarzenia zaistniałego w dniu 12 lutego 2021 r. na stacji K., polegającego na niewyhamowaniu lokomotywy (...) przewoźnika (...) S.A. po minięciu tarczy manewrowej (...), a następnie - mimo wdrożenia nagłego hamowania - przejechaniu odległości 228 metrów od tarczy manewrowej (...), nałożył na (...) S.A. karę pieniężną w wysokości 30 356,43 zl (słownie: trzydzieści tysięcy trzysta pięćdziesiąt sześć złotych i czterdzieści trzy grosze), płatną do budżetu państwa, za brak natychmiastowego zgłoszenia PKBWK i Prezesowi UTK wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 28g ust 1 ustawy o transporcie kolejowym, zdarzenia kolejowego zaistniałego 12 lutego 2021 r. na stacji K., polegającego na niewyhamowaniu lokomotywy (...) przewoźnika (...) S.A. po minięciu tarczy manewrowej (...), a następnie - mimo wdrożenia nagłego hamowania — przejechaniu odległości 228 metrów od tarczy manewrowej (...).

Od powyższej decyzji odwołanie złożył (...) S.A. z siedzibą w W. zaskarżając ja w całości.

Odwołujący zarzucił zaskarżonej decyzji:

1. niewyjaśnienie wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy oraz dokonanie oceny materiału dowodowego w sposób dowolny, w wyniku czego nałożono na Powoda karę pieniężną w kwocie 30.356,43 zł, w tym w szczególności w przedmiocie:

• wpływu zdarzenia kolejowego zaistniałego 12 lutego 2021 r. na stacji K., polegającego na niewyhamowaniu lokomotywy (...) przewoźnika (...) S.A. po minięciu tarczy manewrowej (...), a następnie - mimo wdrożenia nagłego hamowania - przejechaniu odległości 228 metrów od tarczy manewrowej (...), na bezpieczeństwo ruchu kolejowego;

czego skutkiem było wyciągnięcie przez organ dowolnych wniosków w przedmiocie wpływu zdarzenia na bezpieczeństwo ruchu pociągów;

2. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 28g ust. 1 utk w zw. z art. 4 pkt 47 utk oraz art. 7 ustawy z 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, w zw. z § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 16 marca 2016 r. w sprawie poważnych wypadków, wypadków i incydentów w transporcie kolejowym (odtąd też: Rozporządzenie w sprawie wypadków) poprzez ich nieprawidłowe zastosowanie polegające na przyjęciu, że (...) S.A. uchybiła obowiązkowi niezwłocznego zgłoszenia zdarzenia kolejowego z dnia 12 lutego 2021 r., podczas gdy Powód dokonał zgłoszenia 23 lutego 2021 r., niezwłocznie po przekazaniu Powodowi informacji o zdarzeniu w dniu 22 lutego 2021 r.;

3. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 4 pkt 47 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym, w brzmieniu obowiązującym na dzień 12 lutego 2021 r., poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie i przyjęcie, że zdarzenie z dnia 12 lutego 2021 r. polegające na niewyhamowaniu lokomotywy (...) przewoźnika (...) S.A. po minięciu tarczy manewrowej (...) stanowi incydent, a tym samym że zdarzenie to miało wpływ na bezpieczeństwo ruchu pociągów, podczas gdy przedmiotowe zdarzenie kolejowe nie zagroziło mieniu, zdrowiu i życiu osób oraz bezpieczeństwu ruchu pociągów;

4. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 66 ust. 1 pkt 4 lit. c) utk w zw. z art. 28g ust. 1 utk i art. 66 ust. 2 i 2b utk poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i nałożenie na (...) S.A. kary pieniężnej w kwocie 30.356,43 zł, podczas gdy:

• organ nałożył na Powoda karę pieniężną za brak zgłoszenia zdarzenia kolejowego, co nie stanowi przesłanki ukarania, gdyż art. 28g ust. 1 utk wskazuje na obowiązek zgłaszania jedynie poważnych wypadków, wypadków i incydentów.

• przedmiotowe zdarzenie zostało zgłoszone Pozwanemu 23 lutego 2021 r., niezwłocznie po przekazaniu Powodowi informacji o zdarzeniu w dniu 22 lutego 2021 r.;

• w każdym przypadku wysokość nałożonej kary jest niewspółmierna do zakresu potencjalnego naruszenia, dotychczasowej działalności oraz winy (...) S.A., a tym samym jest zawyżona.

Mając na uwadze podniesione zarzuty, Odwołujący wniósł o:

1. uchylenie zaskarżonej decyzji w całości;

2. ewentualnie, na wypadek stwierdzenia braku podstaw do uwzględnienia wniosku z pkt. 1 powyżej, o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez obniżenie nałożonej kary pieniężnej;

3. zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Dodatkowo wnoszę również:

1. o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji do czasu rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, na podstawie art. 47974 k.p.c.;

2. na zasadzie art. 227 k.p.c. k.p.c. o dopuszczenie i przeprowadzenie następujących dowodów na fakty wskazane w uzasadnieniu odwołania:

a) wydruki ze stron internetowych (...),(...), www.gov.pl oraz (...) ;

3. przeprowadzenie rozprawy także pod nieobecność strony powodowej.

Z uwagi na słuszny charakter niniejszego odwołania, na podstawie art. 47970 § 2 k.p.c. Odwołujący wniósł także, aby Prezes UTK jeszcze przed przekazaniem akt sądowi, zaskarżoną decyzję w całości uchylił.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wniósł o:

1) o oddalenie w całości odwołania (...) S.A., zwanej dalej „Powodem”, (...) lub „Spółką”, od decyzji Prezesa UTK z dnia 23 sierpnia 2022 r. nr (...) W przedmiocie nałożenia kary pieniężnej w wysokości 30 356/13 zł za brak natycluniuslowego zgłoszenia Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych, zwanej dalej „PKBWK” i Prezesowi UTK wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 28g ust. 1 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym, zwanej dalej „utk”, zdarzenia zaistniałego 12 lutego 2021 r. na stacji K., polegającego na niewyhamowaniu lokomotywy' (...) przewoźnika (...) S.A. po minięciu tarczy manewrowej (...), a następnie — mimo wdrożenia nagłego hamowania — przejechaniu odległości 228 metrów od tarczy manewrowej (...), zwanego dalej „zdarzeniem z 12 lutego 2021 r.”;

2) o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentów — poszczególnych pism składających się na akta administracyjne sprawy, a przekazanych do Sądu Okręgowego Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów — na okoliczności wskazane poniżej w uzasadnieniu niniejszego pisma;

3) o oddalenie wniosku Powoda o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości — jako oczywiście bezpodstawnego;

4) o oddalenie wniosku Powoda o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez obniżenie kary pieniężnej na wypadek stwierdzenia przed tut. Sąd braku podstaw do uwzględnienia wniosku Powoda, o którym mowa w pkt 3 — jako oczywiście bezpodstawnego;

5) oddalenie wniosków dowodowych Powoda, tj. dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z wydruków ze stron internetowych wskazanych w pkt 2a) Odwołania — jako oczywiście bezpodstawnych,

6) o oddalenie wniosku Powoda o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji — jako oczywiście bezpodstawnego;

7) o zasądzenie od Powoda na rzecz Pozwanego kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, z uwzględnieniem nakładu pracy radcy prawnego, charakteru i stopnia zawiłości sprawy.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Według informacji odpowiadającej odpisowi aktualnemu z Rejestru Przedsiębiorców z Krajowego Rejestru Sądowego, Strona prowadzi działalność gospodarczą posługując się numerem NIP: (...) i numerem REGON: (...). Spółka została zarejestrowana w KRS w dniu 22 sierpnia 2001 r. /k. 75-92 akt adm./

Strona posiada autoryzację bezpieczeństwa z 26 lutego 2021 r. numer identyfikacyjny: (...), wydaną na mocy decyzji z 26 lutego 2021 r. sygn. (...). Wskazany dokument potwierdza akceptację systemu zarządzania bezpieczeństwem na terenie Unii Europejskiej oraz regulacji przyjętych przez przedsiębiorstwo kolejowe w celu spełniania krajowych wymagań w zakresie bezpiecznego prowadzenia ruchu i zarządzania infrastrukturą kolejową.

Zawiadomienie o przedmiotowym zdarzeniu wpłynęło do Prezesa UTK oraz PKBWK 23 lutego 2021 r., tj. 11 dni po wystąpieniu incydentu. /k. 31-34 akt adm./

W dniu 12 lutego 2021 r. o godzinie 17:25 w km 0,150 linii kolejowej nr (...) K. - M. na stacji K., doszło do następującego zdarzenia kolejowego, zwanego dalej również „zdarzeniem kolejowym z 12 lutego 2021 r.” lub „incydentem z 12 lutego 2021 r.”.

Podczas jazdy manewrowej lokomotywy (...) z toru stacyjnego nr 3 - na sygnał (...) ,jazda manewrowa dozwolona” - w kierunku toru szlakowego nr 2, po minięciu tarczy manewrowej (...) lokomotywa nie zatrzymała się. Maszynista przedmiotowej lokomotywy zbliżając się do tarczy manewrowej (...) rozpoczął hamowanie lokomotywy i widząc, że pojazd nie hamuje zwiększył ciśnienie w cylindrach hamulcowych, aż do wdrożenia nagłego hamowania. Jednakże, mimo użycia nagłego hamowania, lokomotywa nie zatrzymała się, przejeżdżając odległość 228 metrów od tarczy manewrowej (...), podczas gdy zaplanowana praca manewrowa polegać miała na jeździe lokomotywą za tarczę zwrotną (...), a następnie zatrzymanie lokomotywy przed tą tarczą oraz zmianie kabiny przez maszynistę i jeździć w przeciwnym kierunku po torze nr 11 na sygnał, jazda manewrowa dozwolona” na tarczy manewrowej (...).

Następnie 23 lutego 2021 r. m.in. na adres e-mailowy: zdarzenia@utk.gov.pl wpłynęło zawiadomienie z 23 lutego 2021 r. sygnatura: (...) o incydencie z 12 lutego 2021 r. podpisane przez przedstawiciela Spółki, zgodnie z treścią którego opisywanemu zdarzeniu nadano kategorię (...). W treści opisu zdarzenia wskazano, że „informacja o zdarzeniu przekazana została do (...) przez przewoźnika (...) S.A. w dniu 22 lutego 2021 r.”. /k. 37-490 akt adm./

W dniu 30 marca 2021 r. m.in. na adres e-mailowy: zdarzenia@utk.gov.pl wpłynęło pismo z 30 marca 2021 r. sygnatura: (...), stanowiące korektę zawiadomienia o incydencie z 12 lutego 2021 r. podpisane przez przedstawiciela (...), zgodnie z treścią którego zmianie uległa kategoria zdarzenia z (...) na(...). /k. 41-44 akt adm./

W części zawiadomienia dotyczącej przyczyn incydentu z 12 lutego 2021 r. wskazano:

- bezpośrednią przyczynę zdarzenia: „zły stan techniczny pojazdu kolejowego (...) powodujący niezadziałanie układu hamulcowego w pojeździe”;

- pierwotną przyczynę zdarzenia: „oblodzenie mechanicznych elementów układu hamulcowego oraz części biegowych w pojeździe (...)”.

Ponadto 1 kwietnia 2021 r. m.in. na adres e-mailowy: zdarzenia@utk.gov.pl wpłynął Protokół Ustaleń Końcowych, zwany dalej również „PUK”, podpisany przez członków komisji kolejowej 30 marca 2021 r. Następnie 30 kwietnia 2021 r. wpłynął Protokół Uzupełniający do PUK podpisany przez członków komisji kolejowej 15 kwietnia 2021 r. Z ww. protokołów wynika, że incydentowi z 12 lutego 2021 r. nadano kategorię (...). /k. 45-58 akt adm./

W pkt. 1 PUK oraz Protokołu Uzupełniającego do PUK wskazano, że „Wiedzę o zdarzeniu podjęto w dniu 22.02.2021 r. po otrzymaniu zgłoszenia od (...) S.A.”. /k. 61-62 akt adm./

W pkt. 3.7 Protokołu Uzupełniającego do PUK, dotyczącym innych nieprawidłowości ujawnionych w trakcie postępowania niemających znaczenia dla przyczyn incydentu lub wniosków zapobiegawczych wpisano m.in.: „brak bezzwłocznego zgłoszenia incydentu dyspozytorowi liniowemu, zakładowemu oraz bezpośredniemu zwierzchnikowi przez dyżurnych ruchu nastawni dysponującej K.”. /k. 66 akt adm./

Z uwagi na powyższe, pismem z 14 czerwca 2021 r. sygnatura: (...), Prezes UTK zawiadomił Stronę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia kary pieniężnej na Spółkę za niezgłoszenie PKBWK i Prezesowi UTK - wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 28g ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym - zdarzenia zaistniałego w dniu 12 lutego 2021 r. na stacji K., polegającego na niewyhamowaniu lokomotywy (...) przewoźnika (...) S.A. po minięciu tarczy manewrowej (...), a następnie mimo wdrożenia nagłego hamowania - przejechaniu odległości 228 metrów od tarczy manewrowej (...). /k. 31-33 akt adm./

Jednocześnie Prezes UTK poinformował (...), że do akt niniejszego postępowania został załączony następujący materiał dowodowy:

1. wiadomość c-mail z 23 lutego 2021 r. wraz z załącznikiem w postaci zawiadomienia o zdarzeniu z 23 lutego 2021 r. o sygnaturze (...);

2. wiadomość e-mail z 30 marca 2021 r. wraz z załącznikiem w postaci korekty zawiadomienia o zdarzeniu z 30 marca 2021 r. o sygnaturze (...);

3. wiadomość e-mail z 1 kwietnia 2021 r. wraz z załącznikiem w postaci PUK podpisanego przez członków komisji kolejowej 30 marca 2021 r.;

4. wiadomość e-mail z 30 kwietnia 2021 r. wraz z załącznikiem w postaci Protokołu Uzupełniającego do PUK podpisanego przez członków komisji kolejowej 15 kwietnia 2021 r.;

5. decyzja Prezesa UTK z 26 lutego 2021 r. o sygnaturze (...) wraz z załącznikiem w postaci autoryzacji bezpieczeństwa z 26 lutego 2021 r. numer identyfikacyjny: (...), krajowy numer ewidencyjny: (...), ważnej od 1 marca 2021 r. do 1 marca 2026 r.;

6. informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pobrana na podstawie art. 4 ust. 4aa ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 r. poz. 112, z późn. zm.) dla Spółki;

7. pismo (...) z 27 maja 2021 r. o sygnaturze: (...) wraz z załącznikiem w postaci wydruku zeznania podatkowego (...) o wysokości osiągniętego dochodu (straty) w roku podatkowym 2020 (CIT-8) oraz wydrukiem UPO. /k. 31-33 akt adm./

Postanowieniem z 10 sierpnia 2021 r. sygnatura: (...), Prezes UTK wyznaczył nowy termin załatwienia sprawy na 30 września 2021 r. /k. 135-136 akt adm./

Pismem z 6 września 2021 r. sygnatura: (...), Prezes UTK zawiadomił Stronę o możliwości skorzystania z prawa do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań w terminie 7 dni od otrzymania zawiadomienia. Strona nie skorzystała z przysługujących jej uprawnień. /k. 141-142 akt adm./

Pismem z 20 września 2021 r. sygnatura: (...), Organ zawiadomił Stronę o możliwości skorzystania z prawa do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań w terminie 7 dni od otrzymania zawiadomienia, jednocześnie informując, że do akt niniejszego postępowania dołączono materiał dowodowy w postaci wiadomości e-mail PKBWK z 17 września 2021 r. zawierającej pismo Przewodniczącego PKBWK z 17 września 2021 r. o sygnaturze PKB (...). /k. 151-152 akt adm./

Spółka przy piśmie z 29 września 2021 r. sygnatura: (...)(data wpływu do Prezesa UTK: 6 października 2021 r.) złożyła wniosek o prolongatę terminu na skorzystanie z prawa przysługującego jej na mocy art. 10 § 1 k.p.a. /k. 157-159 akt adm./

Postanowieniem z 7 października 2021 r. sygnatura: (...), Prezes UTK przedłużył termin wskazany w zawiadomieniu z 20 września 2021 r sygnatura: (...), tj. do 12 października 2021 r. /k. 161-162 akt adm./

Pismem z 11 października 2021 r. sygnatura: (...) (data wpływu do Prezesa UTK: 14 października 2021 r.) (...) przedstawiła swoje stanowisko w niniejszym postępowaniu administracyjnym. /k. 173-177 akt adm./

Spółka w ww. piśmie stwierdziła brak zasadności zastosowania w niniejszej sprawie art. 66 ust. 1 pkt 4 lit. c ustawy o transporcie kolejowym, wskazując równocześnie, że analizowany stan faktyczny sprawy „wyklucza możliwość wydania przez Organ rozstrzygnięcia nakładającego na (...) karę pieniężną”. /k. 173-177 akt adm./

Zgodnie z twierdzeniem Strony „Podstawą do wszczęcia przedmiotowego postępowania administracyjnego jest rzekome naruszenie przez Spółkę art. 28g ust. 1 u.t.k., dające w ocenie Organu podstawę do nałożenia na (...) kary pieniężnej w oparciu o ww. art. 66 ust, 1 pkt 4 lit. c u.t.k. Zdaniem Organu Spółka nie zgłosiła bowiem PKBWK i Prezesowi UTK zdarzenia zaistniałego w dniu 12 lutego 2021 r. na stacji K..

Strona podkreśliła, że „zawiadomieniem z dnia 23 lutego 2021 r. o nr (...) zarówno PKBWK jak i Prezes UTK zostali powiadomieni o wydarzeniu zaistniałym w dniu 12 lutego 2021 r. na stacji K.. (...) nie zgadza się zatem z zarzutem sformułowanym wprost w zakreślonym przedmiocie niniejszego postępowania administracyjnego, w myśl którego Spółka nie powiadomiła PKBWK i Prezesa UTK o rzeczonym wydarzeniu”. /k. 174 akt adm./

Strona oświadczyła, że „informację o przedmiotowym wydarzeniu właściwa miejscowo jednostka organizacyjna (...) tj. Zakład (...) w K. pozyskała od przewoźnika (...) S.A. w dniu 22 lutego 2021 r. (...). Spółka nie tylko zgłosiła przedmiotowe wydarzenie wskazanym przez ustawodawcę podmiotom, ale również dokonała ciążącego na niej obowiązku bez zbędnej zwłoki. (...) (...) wywiązała się ze swojej powinności dzień po powzięciu informacji o zaistnieniu omawianego wydarzenia, tj. w dniu 23 lutego 2021 r”. Ponadto Strona dodała, że 30 marca 2021 r. przekazała Organowi korektę zawiadomienia z 30 marca 2021 r. o nr (...). /k. 174 akt adm./

Następnie Spółka - odnosząc się do PUK z 30 marca 2021 r. o nr (...), skorygowanym Protokołem Uzupełniającym do PUK z 15 kwietnia 2021 r. o nr (...) - wskazała, że bezpośrednią przyczyną zdarzenia z 12 lutego 2021 r. był zły stan techniczny pojazdu kolejowego (...) powodujący niezadziałanie układu hamulcowego w pojeździe. Jako przyczynę pośrednią zdarzenia z dnia 12 lutego 2021 r. wskazano zaś oblodzenie mechanicznych elementów układu hamulcowego oraz części biegowych w ww. pojeździe kolejowym. Spółka dodała, że „na skutek zaistniałego zdarzenia kolejowego żadna osoba nie została poszkodowana. Nie stwierdzono także jakichkolwiek uszkodzeń oraz zniszczeń. Nie bez znaczenia jest również fakt, że zdarzenie z dnia 12 lutego 2021 r. nie spowodowało przerw ani ograniczeń w ruchu pociągów. Pojazd kolejowy (...) przewoźnika (...) w ciągu zaledwie kilku minut został ściągnięty przez lokomotywę (...)- (...) na tor nr 11, a następnie przemanewrował się na pociąg nr (...). Należy zatem stwierdzić, że w przeciwieństwie do obecnie posiadanej przez Spółkę wiedzy, okoliczności o których mowa wyżej nie stanowiły w momencie zaistnienia przedmiotowego wydarzenia kolejowego oczywistych przesłanek przemawiających za stwierdzeniem zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu kolejowego”. /k. 174-175 akt adm./

W ocenie Strony fakt zawiadomienia PKBWK oraz Prezesa UTK o przedmiotowym zdarzeniu świadczy o braku popełnienia deliktu administracyjnego. Zdaniem Strony „wszczęcie niniejszego postępowania administracyjnego należy uznać zatem za bezpodstawne”. /k. 175 akt adm./

Zgodnie z twierdzeniem Spółki „nałożenie kary pieniężnej na (...) w oparciu o analizowany stan faktyczny może zatem świadczyć o wydaniu takiego rozstrzygnięcia bez podstawy prawnej. (...) nie zataiła informacji o zdarzeniu z dnia 12 lutego 2021 r. ani przed Prezesem UTK ani przed (...) wręcz przeciwnie wykazując się należytą starannością w dniu następującym po uzyskaniu od (...) wiedzy o jego zaistnieniu powiadomiła wskazane przez ustawodawcę podmioty”. /k. 176 akt adm./

Spółka odnosząc się do określonej w przepisie art. 6 k.p.a. zasady praworządności wskazała, że „rozszerzanie kompetencji organów państwowych przyznanych wolą prawodawcy jest niedopuszczalne (...) Organ władzy publicznej ma obowiązek wykazać istnienie normy kompetencyjnej, uprawniającej go do działania. W państwie przyjmującym zasadę państwa prawnego kompetencje organów państwowych powinny wyraźnie wynikać z obowiązujących przepisów i nie można ich domniemywać lub tworzyć za pomocą wykładni. Tytułem końca należy zatem raz jeszcze podkreślić, że dyspozycja art. 66 ust. 1 pkt 4 lit. c u.t.k. jasno wskazuje, że Organ nakłada karę pieniężną w sytuacji, w której zarządca lub przewoźnik kolejowy nie wywiążą się z obowiązku zgłoszenia zdarzenia kolejowego właściwym podmiotom, tj. PKBWK oraz Prezesowi UTK”. Zdaniem Spółki „nie sposób zrozumieć wolę Organu przejawiającą się wszczęciem przedmiotowego postępowania administracyjnego zmierzającego w swej istocie do obciążenia Spółki dolegliwością finansową w postaci kary pieniężnej, o której mowa www. art. 66 ust. 1 pkt 4 lit. c u.t.k. Zdaniem Spółki w zaistniałym stanie faktycznym nie doszło bowiem do spełnienia przesłanek wynikających z art. 66 ust. 1 pkt 4 lit. c u.t.k. wobec czego niniejsze postępowanie administracyjne jest pozbawione przedmiotu”. Spółka podkreśliła, że jej zdaniem niniejsze postępowanie jest bezprzedmiotowe i powinno być przez Organ umorzone oraz dodała, że „Jeśli natomiast Prezes UTK nie przychyli się do ww. stanowiska Spółki dotyczącego bezprzedmiotowości niniejszego postępowania administracyjnego, (...) alternatywnie wnosi o odstąpienie od nałożenia kary pieniężnej zgodnie z art. 66 ust. 2a u.t.k., w myśl którego Organ odstępuje od nałożenia kary, o której mowa w ust. 2, jeżeli skutki naruszenia przez przedsiębiorcę przepisu ust. 1 zostały przez niego usunięte niezwłocznie”.

Postanowieniem z 12 października 2021 r. sygnatura: (...), Prezes UTK wyznaczył nowy termin załatwienia sprawy na 30 listopada 2021 r. /k. 167-170, k. 171-172 akt adm./

Postanowieniem z 3 stycznia 2022 r. sygnatura: (...), Prezes UTK wyznaczył nowy termin załatwienia sprawy na 30 kwietnia 2022 r. /k. 181-184, k. 185-186 akt adm./

Pismem z 26 kwietnia 2022 r. Organ zawiadomił (...) o możliwości skorzystania z prawa do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań przed wydaniem decyzji w terminie 7 dni od otrzymania zawiadomienia. Jednocześnie Prezes UTK poinformował Spółkę, że do akt niniejszego postępowania został załączony materiał dowodowy w postaci pisma (...) z 6 kwietnia 2022 r. sygnatura: (...), wraz z załącznikami w postaci CIT-8 za 2021 r. oraz Urzędowego Poświadczenia Odbioru dokumentu elektronicznego. Strona nie skorzystała z przysługującego jej uprawnienia. /k. 231-234, k. 235-236 akt adm./

Postanowieniem z 26 kwietnia 2022 r. sygnatura: (...) Prezes UTK poinformował Stronę o wyznaczeniu nowego terminu załatwienia sprawy do 30 czerwca 2022 r. /k. 237-240, k. 241-242 akt adm./

Postanowieniem z 27 czerwca 2022 r. sygnatura: (...) Prezes UTK poinformował Stronę o wyznaczeniu nowego terminu załatwienia sprawy do 29 lipca 2022 r. /k. 243-246, k. 247-248 akt adm./

Postanowieniem z 28 lipca 2022 r. sygnatura: (...) Prezes UTK poinformował Stronę o wyznaczeniu nowego terminu załatwienia sprawy do 31 sierpnia 2022 r. /k. 249-252, k. 253-254 akt adm./

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o bezsporne twierdzenia Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki przedstawione w uzasadnieniu decyzji z dnia 19 lipca 2022 r., oraz dokumenty zgromadzone w aktach administracyjnych. Prawdziwość tych twierdzeń i dokumentów nie była kwestionowana przez żądną ze stron, a tym samym mając na uwadze normę art. 229 k.p.c. i art. 230 k.p.c. stanowiły one podstawę poczynionych ustaleń.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje.

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 28g ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym, zarządcy, przewoźnicy kolejowi i użytkownicy bocznic kolejowych są obowiązani do natychmiastowego zgłaszania poważnych wypadków, wypadków i incydentów Komisji oraz Prezesowi UTK, a także do przekazywania związanych z nimi wszelkich posiadanych informacji na żądanie tych organów. W myśl zaś art. 4 pkt 47 tej ustawy za incydent uważa się każde zdarzenie, inne niż wypadek lub poważny wypadek, mające wpływ na bezpieczeństwo ruchu kolejowego. Przepisy § 7 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 16 marca 2016 r. w sprawie poważnych wypadków, wypadków i incydentów w transporcie kolejowym wydane na podstawie art. 28n ustawy o transporcie kolejowym konkretyzuje ten obowiązek w ten sposób, że zarządca infrastruktury lub użytkownik bocznicy kolejowej właściwy dla miejsca zdarzenia jest obowiązany pisemnie zawiadomić o zdarzeniu podmioty, o których mowa w ust. 3. Treść zawiadomienia powinna być uzgodniona z przewodniczącym komisji kolejowej, zaś wzór zawiadomienia określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

W rozpoznawanej sprawie jest bezspornym, że w dniu 12 lutego 2021 r. o godzinie 17:25 0,150 linii kolejowej nr 91 K. M. na stacji K. podczas jazdy manewrowej lokomotywa (...) przewoźnika (...) S.A. nie wyhamowała po minięciu tarczy manewrowej (...), a następnie mimo wdrożenia nagłego hamowania- przejechała 228 metrów od tej tarczy. Jak wynika z zawiadomienia o incydencie z dnia 30.03.2021 r. wymagało to podjęcia akcji ratunkowej z udziałem drużyny manewrowej (...) Jako bezpośrednią przyczynę zdarzenia uznano zły stan techniczny pojazdu kolejowego (...) powodujący niezadziałanie układy hamulcowego.

W świetle powyższego zarzut powoda o niewyjaśnieniu wpływu zdarzenia kolejowego na bezpieczeństwo ruchu kolejowego należy uznać za gołosłowny. Sam fakt samodzielnego poruszania się po torach lokomotywy z niesprawnym układem hamulcowym w sposób oczywisty zagraża bezpieczeństwu ruchu kolejowego. Stwierdzenie takiego faktu samo w sobie stanowi incydent o którym mowa w powyższych przepisach. Również fakt niekontrolowanego ruchu tej lokomotywy na dystansie 228 m. po części torów po których nie był uprawniony do poruszania się również stanowi wskazany wyżej incydent.

"Bezpieczeństwo" oznacza, w myśl powołanych wyżej przepisów odwołujących się do definicji zawartej w art.3 pkt 5 rozporządzenia wykonawczego Komisji NR 402/2013 z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w zakresie wyceny i oceny ryzyka i uchylające rozporządzenie (WE) nr 352/2009, brak niedopuszczalnego ryzyka szkody.

W ocenie sądu jazda lokomotywy z niesprawnym układem hamulcowym, a także jazda nieuprawniona po odcinku torów stanowi niedopuszczalne ryzyko.

Zarzut odwołania stoi w oczywistej sprzeczności z zachowaniem powoda,, który w dniu 23 lutego 2021 zawiadomił pozwanego incydencie, co dowodzi, że w jego ocenie zdarzenie miało wpływ na bezpieczeństwo ruchu kolejowego.

Nie zasługuje również na uwzględnienie, zarzut powoda naruszenia art. 28g ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym w zw. z art. 4 pkt. 47 tej ustawy oraz art. 7 Konstytucji RP o § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 16 marca 2016 r. w sprawie poważnych wypadków, wypadków i incydentów w transporcie kolejowym poprzez nieprawidłowe zastosowanie polegające na przyjęciu, że powód uchybił obowiązkowi niezwłocznego zgłoszenia zdarzenia kolejowego podczas gdy dokonał on zgłoszenia 23 lutego 2021 r. po otrzymaniu informacji o zdarzeniu w dniu 22 lutego 2021 r.

W pierwszym rzędzie zważyć należy, że zgodnie z przytoczonym art. 28g ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym, zarządcy, przewoźnicy kolejowi i użytkownicy bocznic kolejowych są obowiązani do natychmiastowego zgłaszania poważnych wypadków, wypadków i incydentów Komisji oraz Prezesowi UTK, a nie niezwłocznego.

Zważyć również należało, że zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 1, § 4 ust. 1 pkt 4 i ust. 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 16 marca 2016 r. w sprawie poważnych wypadków, wypadków i incydentów w transporcie kolejowym każdy pracownik kolejowy ma obowiązek niezwłocznego zgłoszenia osobiście, a jeżeli nie jest to możliwe, za pośrednictwem innych osób, niezwłocznie zgłosić zdarzenie, używając wszelkich dostępnych środków, dyżurnemu ruchu najbliższego posterunku ruchu, dyspozytorowi lub innemu wyznaczonemu pracownikowi zarządcy infrastruktury o zdarzeniach zaistniałych na obszarze działalności zarządcy infrastruktury. Dyżurny ruchu obowiązany jest zaś zgłosić niezwłocznie zdarzenie właściwemu dla miejsca zdarzenia dyspozytorowi lub innemu wyznaczonemu pracownikowi zarządcy infrastruktury, którzy następnie są obowiązani do powiadomienia:

1) członków komisji kolejowej ze strony zarządcy infrastruktury;

2) Przewodniczącego Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych, zwanego dalej "Przewodniczącym PKBWK";

3) oddział terenowy Urzędu Transportu Kolejowego właściwy terytorialnie dla miejsca zdarzenia.

Powód nie wskazał aby w dniu wszyscy pracownicy kolei oraz dyżurny ruchu zaniedbali powyższy obowiązek prawny. Nie ma zatem podstaw aby uznać, że powód nie dysponował wiedzą o incydencie w dniu jego zajścia. Informacja przekazana przez (...) nie miała żadnego znaczenia dla ciążącego na powodzie obowiązku wynikającego z art. 28g ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym.

Zważyć również należało, że uzasadnienie odwołania nie zawiera żadnej argumentacji w jaki sposób pozwany naruszył art. 7 Konstytucji RP w kontekście art. 28g ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym. Zgodnie z art. 7 konstytucji RP organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa, zaś przepis art. 28g ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym odnosi się do obowiązku zarządców, przewoźników kolejowych i użytkowników bocznic kolejowych są obowiązani do natychmiastowego zgłaszania poważnych wypadków, wypadków i incydentów Komisji oraz Prezesowi UTK, a także do przekazywania związanych z nimi wszelkich posiadanych informacji na żądanie tych organów. Prezes UTK jedynie odebrał zgłoszenie dokonane przez powoda, a zatem działał na podstawie i w granicach art. 28g ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym, a więc na podstawie i w granicach prawa.

Mając powyższe na względzie, odwołanie należało oddalić jako bezzasadne (art.479 ⁷⁵ 1 k.p.c.).

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sporu, zasądzając na rzecz powoda koszty postępowania w tym koszty zastępstwa procesowego według norm przepisanych (art. 98 k.p.c.).