Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 sierpnia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –

Sędzia Sądu Okręgowego Ewa Malinowska

Protokolant – sekretarz sądowy Joanna Nande

po rozpoznaniu 29 sierpnia 2023 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w P.

przeciwko Prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej

z udziałem zainteresowanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

o ustalenie warunków dostępu do nieruchomości

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej z 2 listopada 2020 r. (...). (...). (...) (...)

1) oddala odwołanie;

2) zasądza od powoda Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w P. na rzecz pozwanego Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3) zarządza zwrot na rzecz powoda Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w P. od Skarbu Państwa – kasa Sądu Okręgowego w Warszawie kwoty 3.000 (trzy tysiące) złotych, zaksięgowanej pod nr: (...), uiszczonej tytułem zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego.

SSO Ewa Malinowska

Sygn. akt XVII AmT 28/21

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej, na mocy decyzji (...). (...). (...) (...) z 2 listopada 2020 r., wydanej po rozpatrzeniu wniosku operatora (...) S.A. z siedzibą w W. z 4 grudnia 2018 r. o wydanie decyzji ustalającej warunki dostępu operatora do nieruchomości położonych w P., dla których Sąd Rejonowy Poznań - Stare Miasto w Poznaniu, V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgi wieczyste pod numerami:

1) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

2) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

3) (...) – w tym do budynków na ul. (...), (...), (...),

4) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

5) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

6) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

7) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

8) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

9) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

10) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

11) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

12) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

13) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

14) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

15) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

16) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

17) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

18) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

19) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

20) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

21) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

22) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

23) (...) – w tym do budynków na ul. (...),

24) (...) - w tym do budynków na ul. (...),

25) (...) - w tym do budynku na ul. (...),

26) (...) - w tym do budynku na ul. (...),

27) (...) - w tym do budynku na ul. (...),

28) (...) - w tym do budynków na ul. (...),

29) (...) - w tym do budynków na ul. (...),

30) (...) - w tym do budynków na ul. (...),

31) (...) - w tym do budynków na ul. (...)

32) (...) - w tym do budynków na ul. (...),

33) (...) - w tym do budynków na ul. (...),

(dalej odpowiednio „Nieruchomości” i „Budynki”), znajdujących się w zasobach Udostępniającego, w celu zapewnienia telekomunikacji w Budynkach oraz do nieruchomości, w tym do budynków, położonych w P. na ul.:

(...) (...),

(...)

(dalej odpowiednio „Nieruchomości I” i „Budynki I”), w celu zapewnienia telekomunikacji w Budynkach I,

I. na podstawie art. 22 ust. 1 w związku z art. 30 ust. 1 pkt 2, 3 lit. b, 5 i 6 oraz ust. 5 ustawy z 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych oraz art. 104 § 1 k.p.a. w związku z art. 206 ust. 1 i la ustawy z 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne, ustalił warunki dostępu Operatora do Nieruchomości oraz Budynków, w celu zapewnienia telekomunikacji w Budynkach, na warunkach szczegółowo określonych w decyzji oraz stwierdził, że na podstawie art. 206 ust. 2aa w związku z art. 206 ust. 2 pkt 6 PT decyzja w zakresie pkt I sentencji podlega natychmiastowemu wykonaniu;

II. na podstawie art. 105 § 1 k.p.a. w związku z art. 206 ust. 1 pkt 1a PT, umorzył postępowanie w części dotyczącej zapewnienia Operatorowi dostępu do Nieruchomości I, w tym do Budynków I.

( decyzja, k. 7-18).

W odwołaniu od powyższej decyzji Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w P. zaskarżyła tę decyzję w całości. Wobec decyzji podniesiono następujące zarzuty:

naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 3 lit. a w związku z art. 30 ust. 5 pkt 3 ustawy z dn. 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 2410 ze zm., dalej „Ustawa szerokopasmowa”) poprzez umożliwienie Zainteresowanemu wybudowania własnych fragmentów światłowodowych instalacji telekomunikacyjnych w budynkach, w których takie instalacje już istnieją i są dostępne dla Zainteresowanego;

naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 2 Ustawy szerokopasmowej poprzez u możliwienie Zainteresowanemu doprowadzenia przyłączy do budynków, pomimo że telekomunikacja w budynkach jest już zapewniona przez Zainteresowanego, a zatem nie jest spełniona przesłanka, że dostęp ten ma nastąpić w celu zapewnienia telekomunikacji w tych budynkach;

naruszenie art. 30 ust. 1 oraz ust. 5 pkt 2 w związku z art. 24a Ustawy szerokopasmowej poprzez wydanie decyzji zastępującej umowę pomimo ustalenia, że w budynkach będących przedmiotem wniosku, Zainteresowana bezumownie posadowiła i korzysta z infrastruktury miedzianej;

naruszenie art. 30 ust. 1 w związku z art. 30 ust. lc Ustawy szerokopasmowej oraz w związku z art. 140 ustawy Kodeks cywilny poprzez nałożenie na Spółdzielnię obowiązku zapewnienia dostępu, który nie mieści się w granicach dostępu określonego w Ustawie szerokopasmowej;

naruszenie art. 30 ust. 1 w związku z art. 30 ust. 5 oraz art. 22 ust. 1 Ustawy szerokopasmowej poprzez określenie nieproporcjonalnych warunków dostępu na rzecz Zainteresowanego.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty strona powodowa wniosła o:

1. uchylenie Decyzji w całości z powołaniem na zarzuty 1-3 lub ewentualnie

2. zmianę Zaskarżonej Decyzji z powołaniem na zarzuty 4 i 5 poprzez:

a) wykreślenie § 3 ust. 2 oraz 3 Decyzji oraz wykreślenie możliwości korzystania przez Zainteresowanego z energii elektrycznej zapewnianej przez Spółdzielnię;

b) nadanie § 5 ust. 6 Decyzji brzmienia: „ Projekt uznaje się za uzgodniony, gdy Udostępniający w terminie, o którym mowa w ust. 5, nie wyrazi stanowiska, zaakceptuje Projekt albo gdy Strony osiągną porozumienie co do uwag zgłoszonych przez Udostępniającego.”;

c) nadanie § 8 ust. 1 Decyzji brzmienia: „ W przypadku wystąpienia awarii Infrastruktury rozumianej jako stan techniczny Infrastruktury lub jej elementów uniemożliwiający lub poważnie ograniczający świadczenie usług telekomunikacyjnych, Udostępniający zapewni Operatorowi każdorazowo dostęp do Nieruchomości, w tym do Budynków w godz. 8:00-18:00 w dni robocze. Dostęp do nieruchomości zostanie zapewniony, nie później niż 24 godziny od przyjęcia zgłoszenia Udostępniającego, które może być przyjmowane w godzinach pracy Spółdzielni w dni robocze.”

Ponadto, powodowa Spółdzielnia wniosła o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

( odwołanie, k. 22-38).

Prezes UKE wniósł o oddalenie odwołania w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych ( odpowiedź na odwołanie, k. 62-65).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. (dalej: Spółka (...); operator; zainteresowany) jest przedsiębiorcą telekomunikacyjnym, wpisanym do Rejestru przedsiębiorców komunikacyjnych pod numerem 6.

( dowód: zaświadczenie o wpisie do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych, k. 31-32 akt adm.).

Pismem z 9 października 2018 r. Spółka (...) wystąpiła do Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w P. (dalej: powodowa Spółdzielnia; udostępniający), nie będącej przedsiębiorcą telekomunikacyjnym, z wnioskiem o zawarcie umowy, zapewniającej nieodpłatny dostęp do budynków wymienionych w Załączniku nr 1 do pisma, polegający na umożliwieniu wykonania instalacji telekomunikacyjnej budynku z wykorzystaniem technologii FTTDP (ang. Fiber To The Distribution Point). Wskazane budynki stanowią współwłasność udostępniającego i właścicieli lokali wyodrębnionych w budynkach. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w P. jest zarządcą nieruchomości, objętych wnioskiem Spółki (...), zgodnie z art. 27 ust. 2 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. W budynkach tych, (...) S.A. posiada infrastrukturę telekomunikacyjną miedzianą i świadczy z jej wykorzystaniem usługi telekomunikacyjne.

( dowód: fakty niesporne; wniosek (...) S.A. z 9.10.2018 r. z załącznikami, k. 17-30 akt adm.).

W odpowiedzi na powyższy wniosek, pismem z 7 listopada 2018 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wskazała, że w budynkach, których dotyczy wniosek Spółki (...), istnieje nowoczesna instalacja światłowodowa, zapewniająca możliwość świadczenia usług o przepustowości co najmniej 30 Mb/s. Instalacja ta, zdaniem Spółdzielni, jest otwarta dla innych przedsiębiorców, jej właściciel wyraża gotowość do jej udostępnienia na rzecz innych przedsiębiorców. (...) S.A. może świadczyć usługi z wykorzystaniem światłowodu doprowadzonego bezpośrednio do lokali, a zatem nie ma przeszkód technicznych, aby wykorzystała istniejącą instalację. Spółdzielnia stwierdziła, że wniosek Spółki (...) budzi wątpliwości, co do spełniania przesłanek z art. 30 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy o wspieraniu i rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych.

( dowód: pismo Spółdzielni z 7.11.2018 r., k. 33-35 akt adm.).

Ostatecznie, między operatorem a udostępniającym nie doszło do zawarcia umowy o zapewnieniu dostępu do nieruchomości w celu zapewnienia telekomunikacji w budynku. ( dowód: fakty niesporne).

Wnioskiem z 4 grudnia 2018 r. (...) S.A. wystąpiła do Prezesa UKE o wydanie decyzji określającej warunki nieodpłatnego dostępu Spółki do nieruchomości Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w P. wymienionych w załączniku do wniosku, w tym do budynków oraz punktów styku w celu zapewnienia telekomunikacji w ww. budynkach. Wniosek ten został zmodyfikowany w kolejnych pismach operatora z 24 maja 2019 r., 11 września 2019 r. oraz 29 listopada 2019 r. Ostatecznie, operator wnosił o wydanie decyzji ustalającej warunki dostępu do nieruchomości, polegającego na umożliwieniu wykonania przyłączy światłowodowych do budynków oraz instalacji telekomunikacyjnych budynków na odcinku od punktów styku do skrzynek G-fast umieszczonych na poziomie -1 w budynkach, gdzie nastąpi zmiana sygnału optycznego na sygnał po kablach miedzianych (z wykorzystaniem istniejącej w budynkach własnej instalacji telekomunikacyjnej operatora wykonanej w technologii miedzianej).

( dowód: wniosek (...) S.A. wraz z załącznikiem nr 2 k. 1-4, 14-16 akt adm.; pisma (...) S.A., k. 76-77, 84, 90 akt adm.).

Pismem z 31 grudnia 2018 r. Prezes UKE zawiadomił operatora i udostępniającego o wszczęciu w dniu 10 grudnia 2018 r. postępowania administracyjnego w sprawie wydania decyzji ustalającej warunki, na jakich udostępniający udostępni operatorowi nieruchomości wymienione w piśmie, w tym budynki posadowione na nieruchomościach, w celu zapewnienia telekomunikacji w budynkach. Jednocześnie organ wezwał udostępniającego do przedstawienia stanowiska w sprawie wniosku oraz udzielenia odpowiedzi na zadane przez organ pytania, jak również do wskazania numerów ksiąg wieczystych prowadzonych dla nieruchomości i budynków, których dotyczy wniosek.

W wykonaniu powyższego wezwania, w piśmie z 25 stycznia 2019 r. Spółdzielnia wniosła o wydanie przez Prezesa UKE decyzji odmawiającej uwzględnia wniosku (...) S.A. z powodu braku spełniania przesłanek o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 3 lit. a i b ustawy z 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usługi i sieci telekomunikacyjnych. Ponadto, Spółdzielnia ustosunkowała się do zagadnień przedstawionych w wezwaniu Prezesa UKE.

( dowód: zawiadomienie o wszczęciu postępowania wraz z wezwaniem, k. 36-37 akt adm.; pismo Spółdzielni z 25.01.2019 r. wraz z załącznikami, k. 40-62 akt adm.)

W dniach od 3 stycznia do 2 lutego 2020 r. Prezes UKE przeprowadził pierwsze postępowanie konsultacyjne dotyczące projektu decyzji w sprawie ustalenia warunków dostępu dla (...) S.A. do nieruchomości i budynków położonych w P., pozostających w zarządzie udostępniającego i objętych wnioskiem operatora. W ramach tego postępowania swoje stanowisko co do projektu przedstawił Prezes UOKiK, w piśmie z 17 stycznia 2020 r., w którym organ ten nie zgłosił uwag do projektu. W piśmie z 20 lutego 2020 r. stanowisko przedstawiła Spółdzielnia.

( dowód: fakty bezsporne; zawiadomienie, k. 92 akt adm.; pismo Prezesa UOKiK, k. 107 akt adm.; pismo Spółdzielni z 20.02.2020 r., k. 111-119 akt adm.)

W dniach od 28 kwietnia do 28 maja 2020 r. Prezes URE przeprowadził drugie postępowanie konsultacyjne, dotyczące projektu decyzji w sprawie ustalenia warunków dostępu dla (...) S.A. W piśmie z 6 maja 2020 r. Prezes UOKiK przedstawił swoje stanowisko, nie zgłaszając uwag, do poddanego konsultacjom, projektu decyzji. Udostępniający przedstawił stanowisko w piśmie z 15 czerwca 2020 r.

( dowód: fakty bezsporne; zawiadomienie, k. 138 akt adm.; pismo Prezesa UOKiK, k. 144 akt adm.; pismo Spółdzielni z 15.06.2020 r., k. 152 akt adm.)

Pismem z 8 października 2020 r. Prezes UKE zawiadomił strony możliwości zapoznania się z materiałem zgromadzonym w sprawie, a także wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.

( dowód: zawiadomienie, k. 170 akt adm.)

W dniu 2 listopada 2020 r. Prezes UKE wydał decyzję ustalającą warunki dostępu (...) S.A. do nieruchomości i do budynków, wskazanych we wniosku operatora, w celu zapewnienia telekomunikacji w budynkach. Decyzja ta została zaskarżona w niniejszym postępowaniu sądowym.

Powyżej opisany stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym, których prawdziwość, wiarygodność i moc dowodowa nie była podważana w postępowaniu sądowym, jak też na podstawie niezaprzeczonych twierdzeń stron.

Sąd Okręgowy zważy co następuje.

Odwołanie podlegało oddaleniu.

Przedmiotem zaskarżonej decyzji Prezesa UKE z 2 listopada 2020 r. jest określenie warunków zapewnienia (...) S.A. (operatorowi) przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w P. (udostępniającego) dostępu do wymienionych w decyzji nieruchomości, w tym do budynków, polegającego na umożliwieniu wykonania przez operatora elementów instalacji telekomunikacyjnych budynków w postaci okablowania z kabli światłowodowych wraz z osprzętem instalacyjnym, pomiędzy punktami styku w budynkach a skrzynkami G-fast MDU (moduł służący do zmiany sygnału optycznego na sygnał po kablach miedzianych) na poziomie -1 budynków, od których odchodzą instalacje miedziane operatora oraz wykonania przyłączy telekomunikacyjnych do budynków poprzez doprowadzenie do punktów styku linii kablowych światłowodowych, w celu zapewnienia telekomunikacji w budynkach.

Zgodnie z art. 30 ustawy z 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (dalej: wruist):

1. Właściciel, użytkownik wieczysty lub zarządca nieruchomości, niebędący przedsiębiorcą telekomunikacyjnym, jest obowiązany zapewnić przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu dostęp do nieruchomości, w tym do budynku oraz punktu styku, polegający na:

1) zapewnieniu możliwości wykorzystywania istniejącego przyłącza telekomunikacyjnego lub istniejącej instalacji telekomunikacyjnej budynku, jeżeli powielenie takiej infrastruktury byłoby ekonomicznie nieopłacalne lub technicznie niemożliwe,

2) umożliwieniu doprowadzenia przyłącza telekomunikacyjnego aż do punktu styku,

3) umożliwieniu wykonania instalacji telekomunikacyjnej budynku, jeżeli:

a) nie istnieje instalacja telekomunikacyjna budynku przystosowana do dostarczania usług szerokopasmowego dostępu do Internetu o przepustowości co najmniej 30 Mb/s lub

b) istniejąca instalacja telekomunikacyjna budynku przystosowana do dostarczania usług szerokopasmowego dostępu do Internetu o przepustowości co najmniej 30 Mb/s nie jest dostępna lub nie odpowiada zapotrzebowaniu przedsiębiorcy telekomunikacyjnego,

4) umożliwieniu korzystania z punktu styku,

5) umożliwieniu utrzymywania, eksploatacji, przebudowy lub remontu przyłącza telekomunikacyjnego lub instalacji telekomunikacyjnej budynku będących własnością tego przedsiębiorcy telekomunikacyjnego,

6) umożliwieniu wejścia na teren nieruchomości, w tym do budynku, w zakresie niezbędnym do korzystania z dostępu, o którym mowa w pkt 1-5 i ust. 3

- w celu zapewnienia telekomunikacji w tym budynku. (…)

3a. Dostęp, o którym mowa w ust. 1 i 3 jest nieodpłatny. (…)

4. Warunki dostępu, o którym mowa w ust. 1 i 3, określa umowa zawarta między przedsiębiorcą telekomunikacyjnym a odpowiednio właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub zarządcą nieruchomości, właścicielem kabla telekomunikacyjnego, instalacji telekomunikacyjnej budynku lub przyłącza telekomunikacyjnego. Zawarcie umowy, o którym mowa w zdaniu pierwszym, stanowi czynność zwykłego zarządu.

5. Do dostępu, o którym mowa w ust. 1 i 3, stosuje się odpowiednio przepisy art. 19 ust. 2 i 2a, art. 20, art. 21 ust. 2–3, art. 22 ust. 1, 5 i 8–10, art. 23 i art. 24a z tym że:

1) termin zawarcia umowy dostępu wynosi 30 dni od dnia wystąpienia przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego z wnioskiem o jej zawarcie;

2) Prezes UKE wydaje decyzję o dostępie, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, także wówczas, jeżeli dla istniejącej instalacji telekomunikacyjnej budynku lub istniejącego przyłącza telekomunikacyjnego warunki dostępu nie są określone w umowie, o której mowa w ust. 4, lub umowa taka wygasła, chyba że przedsiębiorca telekomunikacyjny wykonał instalację telekomunikacyjną budynku lub doprowadził przyłącze telekomunikacyjne, nie mając tytułu prawnego do dysponowania nieruchomością na ten cel oraz wbrew woli lub bez wiedzy właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości;

3) Prezes UKE określa warunki dostępu, o którym mowa w ust. 1, kierując się
potrzebą jak najefektywniejszego wykorzystania istniejącej infrastruktury
technicznej znajdującej się na nieruchomości, w tym w budynku (…)

W myśl art. 21 ust. 2 ustawy o wspieraniu rozwoju, w przypadku odmowy udzielenia dostępu do infrastruktury technicznej przez operatora sieci lub niezawarcia umowy o dostępie do infrastruktury technicznej w terminie 60 dni od dnia złożenia wniosku o taki dostęp każda ze stron może zwrócić się do Prezesa UKE z wnioskiem o wydanie decyzji w sprawie dostępu do infrastruktury technicznej.

Odnosząc powyższe unormowania prawne do okoliczności niniejszej sprawy, Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, że w sprawie tej ziściły się wszystkie przesłanki, od których spełnienia zależy wydanie przez Prezesa UKE decyzji w przedmiocie ustalenia warunków dostępu operatora (tj. zainteresowanego (...) S.A.) do nieruchomości oraz budynków pozostających w zarządzie udostępniającego (tj. powodowej Spółdzielni) w celu zapewnienia telekomunikacji w budynkach. Z poczynionych ustaleń faktycznych wynika bowiem, że:

- zainteresowany jest przedsiębiorcą telekomunikacyjnym,

- powód nie jest przedsiębiorcą telekomunikacyjnym oraz jest zarządcą nieruchomości, do którego zainteresowany wystąpił z wnioskiem o zapewnienie dostępu do nieruchomości w celu zapewnienia telekomunikacji,

- strony prowadziły negocjacje w sprawie zawarcia umowy o dostępie do nieruchomości, które nie przyniosły pozytywnych efektów; udostępniający odmówił udzielenia dostępu z uwagi na istnienie w budynkach sieci światłowodowej innego operatora, która może być wykorzystana przez (...) S.A.,

- wobec niezawarcia umowy o dostępie, (...) S.A. wystąpiła do Prezesa UKE z wnioskiem o wydanie decyzji w sprawie dostępu do nieruchomości,

- w odniesieniu do nieruchomości i budynków, których dotyczył wniosek (...) S.A., operator ten zamierza wykonać przyłącza światłowodowe do budynków oraz instalacje telekomunikacyjne budynków na odcinku od punktów styku do skrzynek G-fast umieszczonych na poziomie -1 w budynkach, gdzie nastąpi zmiana sygnału optycznego na sygnał po kablach miedzianych, z wykorzystaniem istniejącej w budynkach własnej instalacji telekomunikacyjnej operatora, wykonanej w technologii miedzianej.

W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu, Prezes UKE miał podstawy do wydania zaskarżonej decyzji, albowiem wszystkie przesłanki, określone w ustawie o wspieraniu rozwoju, zostały spełnione, a powód ma obowiązek zapewnienia zainteresowanemu dostępu we wnioskowanym zakresie.

Wbrew stanowisku prezentowanemu w odwołaniu, pozwany prawidłowo przyjął, że (...) S.A. nie ma możliwości wykorzystania istniejącej już w budynkach instalacji światłowodowej innego operatora – (...) S.A. w celu zapewniania telekomunikacji w budynkach, a więc w celu świadczenia usług telekomunikacyjnych podmiotom dysponującym tytułem prawnym do lokali, znajdujących się w budynkach zarządzanych przez powoda. Wymaga podkreślenia, że w oparciu o zaskarżoną decyzję, zainteresowany nie będzie wykonywał instalacji telekomunikacyjnej równoległej do instalacji światłowodowej Spółki (...). Intencją zainteresowanego jest bowiem wykorzystanie posiadanej już w budynkach infrastruktury telekomunikacyjnej wykonanej w technologii miedzianej, co wpisuje się w – przywołaną przez powoda - zasadę wykorzystywania w pierwszej kolejności istniejącej infrastruktury i niepowielania jej bez potrzeby. Zdaniem Sądu, oczywistym jest, że w rozpatrywanym przypadku zainteresowany nie ma możliwości wykorzystania światłowodowych instalacji telekomunikacyjnych (...) S.A., do realizacji planowanych działań, co szczegółowo i trafnie wyjaśniono w uzasadnieniu decyzji. Instalacje światłowodowe znajdujące się w budynkach służą bowiem do przesyłania sygnału z punktów styku (...) do lokali abonentów tego operatora. Natomiast zainteresowany zamierza doprowadzić sygnał z mających powstać punktów styku (...) do miejsc na poziomie -1 budynków, z których rozprowadzone są kable miedziane tego operatora oraz wykonać skrzynki G-fast MDU na poziomie -1. Pozwany wyjaśnił, że punkty elastyczności sieci przedsiębiorcy telekomunikacyjnego znajdują się zwykle w skrzynkach, w których zakończone są kable dosyłowe i abonenckie, lub w mufach montowanych na kablach pionowych (zwanych kablami łatwego dostępu), znajdujących się w kanałach kablowych na wybranych kondygnacjach budynku. Zamiarem (...) S.A. jest budowa skrzynek G-fast (...) w pobliżu jej punktów dystrybucyjnych kabli miedzianych (DP), znajdujących się na poziomie -1 budynku pod pionowymi kanałami kablowymi poszczególnych klatek. Gdyby, jak sugeruje powód, (...) S.A. miała wykorzystać istniejące w budynkach instalacje światłowodowe, Spółka ta musiałaby doprowadzić swoje przyłącza do istniejących skrzynek (...) S.A., zaś ta ostatnia musiałaby doprowadzić kable od swoich najbliższych punktów elastyczności (a więc musiałaby rozbudować swoją infrastrukturę) do miejsc, w których N. wykona skrzynki G-fast (...). Takie rozwiązanie wykluczałoby więc wykorzystanie przez Spółkę (...) posiadanej w budynkach instalacji miedzianej, a tym samym nie pozwalałoby na najbardziej efektywne wykorzystanie istniejącej infrastruktury technicznej znajdującej się w budynkach. Z kolei rozwiązanie przyjęte w zaskarżonej decyzji sprzyja efektywnemu wykorzystaniu instalacji istniejących już na nieruchomościach i w budynkach. Pozwoli ono na zapewnienie zainteresowanemu dostępu w sposób, z jednej strony, jak najmniej uciążliwy dla udostępniającego i osób korzystających z budynków (wobec uniknięcia dublowania infrastruktury), a jednocześnie pozwalający Spółce (...) na świadczenie w budynkach konkurencyjnych usług telekomunikacyjnych (a więc z korzyścią dla użytkowników końcowych), bez konieczności ponoszenia kosztów udostępnienia infrastruktury przez konkurenta – Spółkę (...) oraz bez potrzeby powielania elementów instalacji telekomunikacyjnych na poziomie klatek schodowych.

Tym samym, za bezpodstawne należało uznać zarzuty sformułowane w punktach 1 i 2 odwołania. Powyższe konkluzje przemawiają także za brakiem podstaw do przeprowadzania w niniejszej sprawie – zawnioskowanego przez powoda - dowodu z opinii biegłego do spraw telekomunikacyjnych na okoliczność faktycznej możliwości wykorzystania istniejących instalacji budynkowych w ramach technologii planowanej przez zainteresowanego. Należy bowiem jeszcze raz podkreślić, że Spółka (...) nie będzie wykonywać nowych instalacji telekomunikacyjnych w celu doprowadzenia sygnału bezpośrednio do abonentów. Zainteresowana dysponuje w budynkach instalacją telekomunikacyjną, wykonaną w technologii miedzianej, a jej zamiarem inwestycyjnym jest zaciągnięcie kabla światłowodowego na odcinku pomiędzy przełącznicą światłowodową a skrzynkami G-fast, które Spółka umieści na poziomie -1, aby następnie połączyć instalację z własną siecią miedzianą. W ocenie Sądu, nie budzi wątpliwości, że dla osiągnięcia tego celu zainteresowana nie jest w stanie wykorzystać istniejącej w budynkach instalacji światłowodowej Spółki (...).

Sąd Okręgowy nie podzielił także zarzutu odwołania, w którym kwestionowano możliwość wydania zaskarżonej decyzji w sytuacji, gdy w budynkach, których dotyczy wniosek, zainteresowana – według powoda - bezumownie posadowiła i korzysta z infrastruktury miedzianej. W tym zakresie należy stwierdzić, że w rozpatrywanym przypadku, wniosek zainteresowanego operatora, którym organ regulacyjny jest związany, nie dotyczył zapewnienia dostępu do nieruchomości, polegającego na określeniu warunków korzystania z istniejącej już w budynkach infrastruktury miedzianej Spółki (...), w związku z brakiem umowy na korzystanie z nieruchomości, będących w zarządzie powodowej Spółdzielni. Brak było zatem podstaw do weryfikowania przez pozwanego, w ramach niniejszej sprawy, posiadania przez operatora tytułu prawnego do ww. infrastruktury. Wniosek zainteresowanego dotyczył bowiem zapewnienia dostępu, polegającego na wykonaniu elementów instalacji telekomunikacyjnych budynków w postaci okablowania z kabli światłowodowych wraz z osprzętem instalacyjnym, pomiędzy punktami styku w budynkach a skrzynkami G-fast MDU na poziomie -1 budynków, od których odchodzą instalacje miedziane operatora oraz wykonania przyłączy telekomunikacyjnych do budynków poprzez doprowadzenie do punktów styku linii kablowych światłowodowych i w takim zakresie wniosek ten był najpierw negocjowany przez strony, a następnie rozpoznany przez Prezesa URE. Niezależnie jednak od powyższego, należy zauważyć, że Prezes URE w § 5 ust. 1 pkt 2 sentencji zaskarżonej decyzji wprowadził wymóg, zgodnie z którym przed przystąpieniem do prac, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 1-2, na nieruchomości i w budynku, operator ma przedstawić udostępniającemu dowód potwierdzający prawa do korzystania z tej nieruchomości, w tym budynku, w celu eksploatacji miedzianej instalacji telekomunikacyjnej w tym budynku, z którą mają być połączone elementy instalacji telekomunikacyjnych operatora, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 1, takich jak umowa, decyzja właściwego organu czy orzeczenie sądu. Zdaniem Sądu, postanowienie to wystarczająco zabezpiecza interesy udostępniającego, gdyż w świetle tego zapisu, zaskarżona decyzja nie może stanowić podstawy legitymizującej eksploatację istniejących w budynkach instalacji miedzianych operatora, w przypadku gdy (...) S.A. nie będzie dysponować umową lub decyzją regulującą dostęp do tej instalacji.

Na marginesie należy dodać, że w zakresie analizowanego zarzutu wiarygodne są wyjaśnienia Spółki (...) przedstawione w piśmie z 24 sierpnia 2020 r. (k. 168 akt adm.). W dokumencie tym operator wskazał, że infrastruktura miedziana została przez niego wykonana w budynkach za zgodą i wiedzą powodowej Spółdzielni na początku lat 90 ubiegłego wieku, a więc w rzeczywistości zarówno prawnej, jak i faktycznej, w której nie wymagano od operatora podpisania umowy na wykonanie infrastruktury telekomunikacyjnej w budynkach. W tamtym okresie udostępniający, chcąc zapewnić swoim mieszkańcom usługę telekomunikacyjną, zgadzali się na wejście operatora do budynków bez umowy. Nadto, należy także zauważyć, że ani w czasie prowadzenia przez strony negocjacji w sprawie zawarcia umowy o dostępie, ani przez znaczną część postępowania administracyjnego, Spółdzielnia nie kwestionowała posiadania przez operatora tytułu prawnego do infrastruktury miedzianej w budynkach. Argument ten podniesiono dopiero w piśmie z 15 czerwca 2020 r.

Zdaniem Sądu Okręgowego, także pozostałe zarzuty odwołania, sformułowane w punkcie 4 i 5, nie zasługiwały na uwzględnienie, gdyż stanowiły one jedynie niepopartą skutecznymi argumentami polemikę z rozstrzygnięciem organu regulacyjnego i nie mogły prowadzić do zmiany lub uchylenia decyzji. Według powoda, w zaskarżonej decyzji Prezes URE bezpodstawnie nałożył na stronę obowiązek zapewnienia dostępu, obejmujący formy dostępu nie mieszczące się w granicach dostępu określonego w ustawie wruist, takie jak: korzystanie z energii elektrycznej, obowiązek niezwłocznego informowania operatora o pracach oraz awariach, które mogą mieć wpływ na jego infrastrukturę, czy przypadkach naruszenia integralności infrastruktury operatora przez osoby nieuprawnione. Nadto, w ocenie powoda, warunki dostępu na rzecz operatora zostały określone w decyzji w sposób nieproporcjonalny.

Odnosząc się do powyższego należy podkreślić, że zapewnienie dostępu w oparciu o decyzję Prezesa URE ma być efektywne, realne, tj. ma pozwolić na realizację inwestycji oraz stałe i niezakłócone świadczenie usług telekomunikacyjnych przez operatora. Z drugiej strony, realizacja tego dostępu powinna w jak najmniejszym stopniu ingerować w nieruchomości i budynki znajdujące się w zarządzie udostępniającego. Jak trafnie zauważył pozwany, prawidłowe wykonanie decyzji wymaga współdziałania operatora i udostępniającego, które powinno być oparte na zasadzie wzajemnej lojalności i odpowiadać zasadom współżycia społecznego. Wobec tego, wydaje się oczywistym, że w celu wykonania uprawnień określonych w § 2 pkt 1-3 zaskarżonej decyzji, związanych w budową lub eksploatacją infrastruktury telekomunikacyjnej, operator może potrzebować dostępu do mediów, w tym zwłaszcza do energii elektrycznej. Dostęp taki niewątpliwie mieści się w pojęciu dostępu do nieruchomości, w rozumieniu przepisu art. 30 ust. 1 pkt 5 wruist, jeśli obejmuje prace wskazane w decyzji. Co istotne, w kontekście zarzutu określenia warunków dostępu w sposób nieproporcjonalny, w § 2 ust. 12 decyzji udostępniającemu zagwarantowano zwrot wszelkich wydatków związanych z wykonywaniem przez operatora uprawnień określonych w ust. 1, w szczególności kosztów energii elektrycznej zużytej przez operatora.

We wskazany wymóg współdziałania stron przy wykonywaniu decyzji o zapewnieniu dostępu, wpisuje się również informowanie operatora przez udostępniającego o pracach lub awariach mogących mieć wpływ na infrastrukturę operatora, jak i o dostrzeżonych przypadkach naruszenia integralności tej infrastruktury przez osoby nieuprawnione. Przy czym, wbrew stanowisku prezentowanemu przez powoda, wykonanie tego obowiązku nie ma polegać na sprawowaniu pieczy nad infrastrukturą zainteresowanego, lecz jedynie na powiadomieniu go o zaistnieniu którejś z wymienionych sytuacji.

Według powoda, nałożony na stronę obowiązek zapewnienia operatorowi niezwłocznego dostępu do nieruchomości w zakresie, w jakim jest to niezbędne do usunięcia awarii, wymaga doprecyzowania, przez wskazanie, na czym polega niezwłoczność i jakie okoliczności uzasadniają w danym przypadku zwłokę. Stanowisko to nie jest trafne. W nauce prawa i w judykaturze powszechnie przyjmuje się bowiem, że termin „niezwłocznie” należy rozumieć jako bez zbędnej zwłoki, uzasadnionej okolicznościami konkretnego przypadku. Nie chodzi tu zatem o natychmiastowe podjęcie określonego działania, lecz w realnym terminie, uwzględniającym okoliczności miejsca i czasu. Pojęcie „niezwłoczności” nie budzi wątpliwości interpretacyjnych, natomiast próba doprecyzowania tego pojęcia tak, jak sugeruje to powód, mogłaby odnieść odwrotny skutek, powodując niezasadne, kazuistyczne zawężenie sytuacji, stanowiących usprawiedliwienie opóźnienia w udostępnieniu nieruchomości, co przecież nie leży w interesie powoda.

Za chybiony należało uznać także zarzut naruszenia przez Prezesa URE zasady proporcjonalności, poprzez umożliwienie zainteresowanemu uznaniowego odrzucenia uwag Spółdzielni do projektu, o ile nie uzna ich za zasadne. W tym zakresie Sąd w pełni podziela stanowisko prezentowane przez pozwanego, iż rozwiązanie przyjęte w zaskarżonej decyzji umożliwia udostępniającemu wypowiedzenie się, co do projektu, jednak nie daje możliwości zablokowania go. Rozwiązanie to uzasadnionej jest tym, że zapewnienie dostępu operatorowi stanowi obowiązek ustawowy udostępniającego, zaś wszelkie próby obejścia tego obowiązku nie mogą zostać uznane za skuteczne względem operatora. Pozwany wyjaśnił, że zakwestionowane rozwiązanie jest stosowane od lat w praktyce regulacyjnej Prezesa URE i nie powodowało sporów.

Z tych wszystkich względów, stwierdzając brak podstaw do uwzględnienia odwołania, na podstawie art. 479 ⁶⁴ § 1 k.p.c., Sąd orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz art. 99 k.p.c., zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c., zasadą odpowiedzialności za wynik procesu przyjmując, że przegrywającym sprawę jest powód. Wobec tego, powód zobowiązany jest do zwrotu pozwanemu Prezesowi UKE kosztów zastępstwa procesowego, na które złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 720 zł, ustalone w oparciu o § 14 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

O zwrocie na rzecz powoda kwoty 3.000 zł, uiszczonej tytułem zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego, orzeczono na podstawie art. 84 ust. 1 i 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 2 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

SSO Ewa Malinowska