Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w składzie:

Przewodniczący:	SSO Dariusz Dąbrowski
Protokolant:	Sekretarz sądowy Wioleta Żochowska

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2015 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej

o nałożenie kary pieniężnej

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej

z dnia 10 grudnia 2012 roku nr (...)

orzeka:

1.  oddala odwołanie,

2.  zasądza od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego

SSO Dariusz Dąbrowski

Sygn. akt XVII AmT 41/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 grudnia 2012 roku nr (...) Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej (zwanym dalej także „Prezesem UKE” lub „Prezesem Urzędu”) na podstawie art. 210 ust. 1 i art. 209 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 206 ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 2004 roku prawo telekomunikacyjne (zwanej dalej „Pt”) oraz art. 104 § 1 k.p.a., po przeprowadzeni, wszczętego z urzędu zawiadomieniem z dnia 12 czerwca 2012 roku postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia kary pieniężnej na (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w związku z wykorzystywaniem częstotliwości w pracy urządzeń nadawczo-odbiorczych pracujących w radiokomunikacji stałej w cyfrowej linii radiowej nie posiadając do tego uprawnień lub niezgodnie z tymi uprawnieniami nałożył na (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kare pieniężną:

I.  za wykorzystywanie częstotliwości w pracy urządzeń nadawczo-odbiorczych pracujących w radiokomunikacji stałej w cyfrowej linii radiowej nie posiadając do tego uprawnień w lokalizacjach:

1.  B., ul. (...) – H.;

2.  B., ul. (...) –B., ul. (...);

3.  O., ul. (...) – K. (...);

4.  O., ul. (...) – O., ul. (...);

5.  O., ul. (...) – S., ul. (...);

6.  K., ul. (...) S., ul. (...);

oraz

II.  za wykorzystywanie częstotliwości w pracy urządzeń nadawczo-odbiorczych pracujących w radiokomunikacji stałej w cyfrowej linii radiowej niezgodnie z tymi uprawnieniami w następujących lokalizacjach:

1.  B., ul. (...) – B., ul. (...);

2.  S., ul. (...) – S., ul. (...);

w wysokości 88.000 PLN (słownie: osiemdziesiąt osiem tysięcy złotych) płatną do budżetu państwa.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. (zwana dalej również (...)) zaskarżając decyzję w całości. Powód zarzucił zaskarżonej decyzji:

1)  naruszenie art. 209 ust. 1 pkt 9 i art. 210 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lipca 2004 roku Prawo telekomunikacyjne przez błędne zastosowanie, polegające na nałożeniu na Powoda kary pieniężnej - pomimo, że przed wszczęciem przez organ postępowania administracyjnego w tej sprawie (...) Spółka z o.o. we wskazanych w odwołaniu przypadkach uzyskała odpowiednie pozwolenia radiowe, co stanowi także naruszenie art. 42 ust. 1 Konstytucji RP oraz w zw. z art. 7 ust. 1 zd. 2 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności i art. 15 ust. 1 zd. 2 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych;

2)  naruszenie art. 209 ust. 1 pkt 9 i art. 210 ust. 1 w zw. z art. 142 ust. 6 ustawy prawo telekomunikacyjne przez błędne zastosowanie, polegające na nałożeniu na (...) Spółkę z o.o. kary pieniężnej w sytuacji, gdy w odniesieniu do wskazanych poniższej przypadków wykorzystywania urządzeń radiowych brak pozwoleń radiowych wynikał wyłącznie z winy organu, polegającej na rażącym przekroczeniu ustawowego terminu na udzielenie pozwolenia radiowego;

3)  naruszenie art. 209 ust. 1 ustawy prawo telekomunikacyjne i art. 210 ust. 1 i 2 w zw. z art. 42. ust. 2 Konstytucji RP oraz art. 6 ust. 3 lit. c) Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz art. 14 ust. 3 lit. d) Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych poprzez wydanie Decyzji bez uwzględnienia wymogu określenia wysokości kary pieniężnej w odniesieniu do poszczególnych zarzucanych (...) naruszeń, co narusza prawo (...) do obrony przez to, że uniemożliwia skuteczną polemikę ze stanowiskiem organu, prowadzoną odrębnie w stosunku do poszczególnych wskazywanych przez Prezesa UKE naruszeń;

4)  naruszenie art. 210 ust. 1 i 2 w zw. z art. 209 ust. 1 pkt 9 ustawy prawo telekomunikacyjne poprzez błędne ustalenie wysokości kary pieniężnej, w tym:

a)  nieuwzględnienie, iż przed wszczęciem postępowania w sprawie nałożenia kary ustał stan naruszenia zarzucany (...);

b)  używanie przez (...) urządzeń radiowych bez wymaganych pozwoleń nie miało żadnych negatywnych skutków, w szczególności w sferze uprawnień innych podmiotów, zakłóceń elektromagnetycznych lub innych dóbr prawnie chronionych;

c)  brak pozwoleń radiowych wynikał z niezasadnie przedłużającego się procesu wydawania przez Prezesa UKE pozwoleń radiowych;

d)  uwzględnienie nieprawomocnych decyzji Prezesa UKE o uprzednim nałożeniu na (...) Spółkę z o.o. kar pieniężnych, a także nieuwzględnienie, że jedna z decyzji Prezesa UKE, powołanych jako wpływające przez wymiar kary nałożonej na Powoda, została prawomocnie zmieniona przez Sąd Apelacyjny w Warszawie;

5)  art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. - poprzez niezbadanie wszystkich okoliczności stanu faktycznego i poczynienie błędnych ustaleń;

6)  art. 107 § 1 i 3 k.p.a. - poprzez niedostateczne wyjaśnienie w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji podstawy faktycznej i prawnej rozstrzygnięcia.

(...) wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości, ewentualnie z ostrożności procesowej o zmianę zaskarżonej decyzji w całości poprzez obniżenie wysokości kary pieniężnej, a także o zasądzenie kosztów postępowania według obowiązujących przepisów prawa i przeprowadzenie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy administracyjnej oraz zgłoszonych w odwołaniu.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej wniósł o oddalenie odwołania powoda w całości, przeprowadzenie dowodów z dokumentów powołanych na okoliczności wskazane w odpowiedzi na odwołanie, oddalenie wniosków dowodowych wskazanych przez powoda w uzasadnieniu odwołania oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 720 PLN, a w przypadku nieuwzględnienia przedmiotowego wniosku według norm przepisanych, z uwzględnieniem nakładu pracy radcy prawnego, stopnia zawiłości sprawy i jej obszerności. Pozwany podniósł, iż podniesione w odwołaniu przez powoda zarzuty nie znajdują uzasadnienia w obowiązujących przepisach prawa, zaś pozwany wydając zaskarżona decyzję nie dopuścił się naruszenia w jakikolwiek sposób wskazanych przez powoda przepisów prawa. Pozwany podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji i odniósł się do poszczególnych zarzutów odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27-30 września 2011 roku Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej na podstawie art. 199 Pt przeprowadził kontrolę pracy urządzeń nadawczo-odbiorczych pracujących w radiokomunikacji stałej w cyfrowej linii radiowej w lokalizacjach:

1.  B., ul. (...) – B., ul. (...);

2.  B., ul. (...) – B., ul. (...);

3.  B., ul. (...) – B., ul. (...);

4.  B., ul. (...) – B., ul. (...);

5.  B., ul. (...) – H.;

6.  B., ul. (...) –B., ul. (...);

7.  O., ul. (...) – K. (...);

8.  O., ul. (...) – O., ul. (...);

9.  O., ul. (...) – S., ul. (...);

10.  K., ul. (...) S., ul. (...);

11.  S., ul. (...) – S., ul. (...);

W toku kontroli stwierdzono pracę linii radiowych bez wymaganych prawem pozwoleń radiowych i wykorzystywanie częstotliwości bez pozwoleń radiowych lub niezgodnie z tymi pozwoleniami. Naruszenia stwierdzone w czasie kontroli przejawiały się:

-w wykorzystaniu częstotliwości i kanałów, które nie są objęte posiadanym przez Stronę pozwoleniem radiowym, lub niezgodne z tym pozwoleniem;

-w nieodpowiedniej przepływności łącza

-w wykorzystaniu nieprawidłowego typu urządzenia;

-brakiem jakiegokolwiek pozwolenia.

Zawiadomieniem z dnia 12 czerwca 2012 roku Prezes URE poinformował (...) o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia kary pieniężnej na (...) za wykorzystywanie częstotliwości w pracy urządzeń nadawczo-odbiorczych pracujących w radiokomunikacji stałej w cyfrowej linii radiowej nie posiadając odpowiednich uprawnień lub niezgodnie z tymi uprawnieniami. Jednocześnie Prezes Urzędu wezwał powoda do przedstawienia swojego stanowiska oraz przekazania danych dotyczących wielkości przychodu osiągniętego w 2011 roku.

W dniu 29 czerwca 2012 roku Prezes URE wydał postanowienie w którym włączył do akt sprawy wskazany materiał dowodowy.

Pismem z dnia 3 lipca 2012 roku (...) przedstawił swoje stanowisko w sprawie, w którym odniósł się do każdego z urządzeń wskazanych w zawiadomieniu o wszczęciu postępowania i złożył wyjaśnienia odnośnie każdego z tych urządzeń.

W piśmie z dnia 5 lipca 2012 roku (...) przedstawił dane dotyczące osiągniętego przez powoda przychodu w 2011 roku, które wyniosły(...) złotych.

W dniu 29 sierpnia 2012 roku Prezes URE wydał postanowienie w którym włączył do akt sprawy wskazany materiał dowodowy.

Pismem z dnia 28 sierpnia 2012 roku Prezes URE poinformował powoda o możliwości zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym w sprawie, a także o możliwości ostatecznego wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów w sprawie, z którego to prawa powód nie skorzystał.

Decyzją z dnia 10 grudnia 2012 roku nr (...) Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej w sprawie nałożenia kary pieniężnej na (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w związku z wykorzystywaniem częstotliwości w pracy urządzeń nadawczo-odbiorczych pracujących w radiokomunikacji stałej w cyfrowej linii radiowej nie posiadając do tego uprawnień lub niezgodnie z tymi uprawnieniami nałożył na (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kare pieniężną. Od powyższej decyzji (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. wniósł odwołanie zaskarżając decyzję w całości.

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dokumentów załączonych przez strony do pism procesowych oraz znajdujących się w aktach administracyjnych. Prawidłowości powyższych dowodów strony nie kwestionowały, a Sąd uznał je za w pełni wiarygodne.

W tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie powoda nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy podnieść, iż zarzuty naruszenia przepisów postępowania administracyjnego poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności sprawy, Sąd uznał je za całkowicie bezzasadne, ponieważ nawet gdyby przyjąć, że w postępowaniu administracyjnym doszło do uchybień proceduralnych to nie mogą one być przedmiotem postępowania sądowego mającego na celu merytoryczne rozstrzygniecie sprawy, przy uwzględnieniu zasad rozkładu ciężaru dowodu i obowiązku stron w postępowaniu dowodowym.

Sąd rozpoznając sprawę z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu nie może ograniczać się do funkcji sprawdzającej prawidłowość postępowania administracyjnego, które poprzedza postępowanie sądowe. Ewentualne naruszenie przepisów postępowania administracyjnego nie jest przedmiotem postępowania sądowego i nie stanowi samoistnej podstawy uchylenia decyzji w tym postępowaniu. Celem postępowania jest merytoryczne rozstrzygniecie sprawy, której przedmiotem jest spór powstający pomiędzy stronami dopiero po wydaniu zaskarżonej decyzji, a nie przeprowadzenie kontroli postępowania administracyjnego. Wniesienie do Sądu odwołania od decyzji administracyjnej wszczyna dopiero cywilne, pierwszoinstancyjne postępowanie sądowe, w którym Sąd dokonuje własnych ustaleń, rozważając całokształt materiału dowodowego, na co wielokrotnie wskazywał tak Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jak też Sąd Apelacyjny oraz Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach (np.: wyrok Sądu Najwyższy z dnia 29 maja 1991 roku, sygn. akt III CRN 120/91, wyroku z dnia 19 stycznia 2001 roku sygn. akt I CKN 1036/98, wyrok SOKiK z dnia 18 lutego 2004 roku o sygn. akt XVII AmT 2/03).

Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest sądem cywilnym i prowadzi sprawę cywilną, wszczętą w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Prezesa Urzędu według reguł kontradyktoryjnego postępowania cywilnego, a nie sądem legalności decyzji administracyjnej, jak to czynią sądy administracyjne w postępowaniu sądowo-administracyjnym. Tylko takie odczytanie relacji pomiędzy postępowaniem administracyjnym i postępowaniem sądowym może uzasadniać dokonany przez racjonalnego ustawodawcę wybór między drogą postępowania cywilnego i drogą postępowania sądowo-administracyjnego dla wyjaśnienia istoty sprawy. Rolą Sądu jest ustalenie w oparciu o argumenty i dowody powołane przez strony, czy doszło do naruszenia przepisów ustawy, w jakim zakresie doszło do takiego naruszenia oraz czy środki zastosowane przez Prezesa Urzędu są zgodne z przepisami ustawy oraz wymogami zasady proporcjonalności.

Dodać należy, że Sąd uznał, że nawet gdyby przyjąć, że w postępowaniu administracyjnym doszło do uchybień proceduralnych w tym zakresie to nie mogą one być przedmiotem postępowania sądowego mającego na celu merytoryczne rozstrzygnięcie sporu, bowiem Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zobowiązany jest do wszechstronnego zbadania wszystkich istotnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad rozkładu ciężaru dowodu i obowiązku stron w postępowaniu dowodowym. Na marginesie podkreślenia wymaga, iż powód w żaden sposób nie udowodnił ani nie wykazał w jakim zakresie pozwany dokonał wadliwego ustalenia stanu faktycznego sprawy wskazując jedynie, iż Prezes UKE wydając decyzje nie uwzględnił przedstawionych przez powoda twierdzeń. Zdaniem Sądu Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe dokonując wszechstronnego rozważenia stanu faktycznego.

Art. 143 ust. 1 i 2 ustawy prawo telekomunikacyjne wskazuje, iż używanie urządzenia radiowego wymaga posiadania pozwolenia radiowego, które w drodze decyzji wydaje Prezes UKE. Z kolei art. 145 ust. 4 Pt wskazuje, iż pozwolenie uprawnia do wykorzystywania objętych pozwoleniem częstotliwości, sygnałów identyfikacyjnych oraz znaków wywoławczych.

Powyższe wyraźnie i jednoznacznie wskazuje, iż jedynie wydane decyzją pozwolenie radiowe uprawnia do wykorzystywania objętych pozwoleniem radiowym urządzeń i częstotliwości wskazanych w decyzji. W przedmiotowej sprawie takich decyzji powód nie posiadał, a okoliczność znacznej zwłoki w wydaniu takowych pozwoleń przez Prezesa UKE nie mogą usprawiedliwiać działań powoda. Sam powód w odwołaniu wskazuje, iż odpowiednie pozwolenia dopiero po przeprowadzonej kontroli otrzymywał od pozwanego, co potwierdza fakt, iż w momencie stwierdzenia naruszeń powód był jedynie na etapie wniesienia wniosku o wydanie odpowiednich pozwoleń i oczekiwania na zakończenie związanych z tym procesów. Okoliczności dotyczące podjętych przez powoda kroków w celu uzyskania pozwoleń radiowych, należy uznać za całkowicie bez znaczenia, gdyż w żaden sposób nie zmieniają faktu naruszenia przez powoda przepisów prawa telekomunikacyjnego. Bezspornym jest, iż w dniu przeprowadzenia kontroli powód nie posiadał koniecznych pozwoleń, a tym samym iż wystąpiły podstawy do nałożenia kary pieniężnej, a fakt uzyskania przedmiotowych pozwoleń radiowych przez powoda w krótkim czasie po owych kontrolach, również nie wpływa na ocenę dokonanego naruszenia.

Nie można w żaden sposób się zgodzić z powodem, iż miał prawo do wykorzystywania wskazanych częstotliwości i urządzeń, bo dopełnił wszelkich formalności związanych z otrzymaniem odpowiednich pozwoleń, a ich nieposiadanie wynikało jedynie z faktu przekroczenia przez Prezesa Urzędu terminu wydania decyzji. W przypadku stwierdzenia przez powoda znacznej zwłoki w rozpoznaniu złożonych przez niego wniosków, przysługiwały powodowi takie uprawnienia jak wniesienie skargi na bezczynność. Z takiego prawa powód jednak nie skorzystał, lecz zaczął korzystać z wnioskowanych częstotliwości tak, jakby owe pozwolenia już posiadał, a trzeba podkreślić, iż nie mógł on mieć 100% pewności że spełnione zostały wszystkie wymogi, w tym formalne, do uzyskania wnioskowanych pozwoleń radiowych.

W myśl art. 209 ust. 1 pkt 9 Pt kto wykorzystuje częstotliwości, numerację lub zasoby orbitalne, nie posiadając do tego uprawnień lub niezgodnie z tymi uprawnieniami podlega karze pieniężnej.

Zdaniem Sądu bezsprzecznie w przedmiotowej sprawie wystąpiły okoliczności wskazujące na zastosowanie art. 209 ust. 1 pkt 9 Pt przez co Prezes UKE słusznie nałożył na tej podstawie karę pieniężną na powoda. Brak jest także podstaw do przyjęcia, że Prezes Urzędu nieprawidłowo nie uwzględnił wymogu określenia kary pieniężnej do poszczególnych naruszeń powoda. Żaden przepis Prawa telekomunikacyjnego nie niesie w swej treści takiego wymogu. Stosowanie zaś do wymiaru kary pośrednio zasad wymiaru kary określonych w kodeksie karnym, nie prowadzi do obowiązku stosowania przez Prezesa UKE przepisów dotyczących kar jednostkowych i kary łącznej. Ustawodawca nie wprowadził do Pt przepisów bezpośrednio odnoszących się w tym zakresie do kodeksu karnego.

Odnosząc się zaś do samej kary pieniężnej, należy wskazać, iż zgodnie z art. 210 ust. 1 i 2 karę pieniężną, o której mowa w art. 209 ust. 1, nakłada Prezes UKE, w drodze decyzji, w wysokości do 3% przychodu ukaranego podmiotu, osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym. Decyzji o nałożeniu kary pieniężnej nie nadaje się rygoru natychmiastowej wykonalności. Ustalając wysokość kary pieniężnej, Prezes UKE uwzględnia zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu oraz jego możliwości finansowe.

Jak wynika z cytowanych przepisów nałożenie kary ma charakter obligatoryjny, zaś jej wysokość jest uzależniona od wymienionych przesłanek.

Prezes UKE rozważył wszelkie okoliczności mające wpływ na wymiar kary, uwzględniając zarówno okoliczności obciążające, w tym świadomość postępowania niezgodnie z przepisami, czy nakładane już wcześniej kary pieniężne na powoda, jak i łagodzące. Wysokość kary, jaka może zostać wymierzona, uregulowana w art. 210 ust.1, odwołuje się do przychodu uzyskanego przez podmiot w roku podatkowym poprzedzającym dzień wszczęcia postępowania na podstawie ustawy, w rozumieniu obowiązujących przedsiębiorcę o podatku dochodowym. Należy w tym miejscy podkreślić, iż wbrew twierdzeniom powoda, pozwany prawidłowo określił karę za naruszenie art. 209 Pt nie odnosząc jej wysokości do poszczególnych naruszeń. Czynem za jaki powód został ukarany było wykorzystywanie częstotliwości bez uprawnień lub niezgodnie z uprawnieniami, i za to pozwany nałożył na (...) karę pieniężna uzasadniając bardzo obszernie ustaloną wysokość kary, natomiast fakt iż do samego naruszenia powód doprowadził korzystając z różnych urządzeń nie można uznać za podstawę do stwierdzenia paru naruszeń za które wydano łączną kare. Na takie podejście Prezesa UKE do przedmiotowego naruszenia wskazuje również sentencja samej zaskarżonej decyzji.

Bezsporne jest, że przychód osiągnięty przez (...) w 2011 roku, to jest roku poprzedzającym nałożenie kary wyniósł (...) złotych (słownie: (...) złotych). Nałożona kara w wysokości (...) zł (słownie: (...)) stanowi zatem jedynie znikomy procent maksymalnie możliwej do nałożenia kary i przychodu osiągniętego przez przedsiębiorcę. Zdaniem Sądu wysokość nałożonej kary pieniężnej w żaden sposób nie można uznać za zbyt wysoką lub przekraczającą możliwości finansowe powoda i nie znajduje żadnych przesłanek uzasadniających jej obniżenie.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy w Warszawie– Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznał decyzje Prezesa UKE za prawidłową i na podstawie art. 479 ⁶⁴ § 1 k.p.c. oddalił wniesione odwołanie.

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sporu w oparciu o art. 98 k.p.c., w zw. z § 14 ust. 3 pkt. 2 w zw. z § 2 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ustalając wysokość wynagrodzenie pełnomocników w stawce minimalnej 360 zł. Przedmiotowe powództwo zostało oddalone w całości, a zatem na powodzie ciąży obowiązek zwrotu pozwanemu kosztów procesu, które poniósł w związku ze swym udziałem w sprawie.

SSO Dariusz Dąbrowski