XVII AmT 200/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2021-08-02
Sygn. akt XVII AmT 200/19
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 2 sierpnia 2021 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie, Wydział XVII Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:
Przewodniczący - Sędzia SO Bogdan Gierzyński
po rozpoznaniu w dniu 2 sierpnia 2021 r. w Warszawie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z odwołania Zespołu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.
przeciwko Prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej
o nałożenie kary pieniężnej
na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej z dnia 11 czerwca 2019 r., znak: DK. (...) (...)
I. oddala odwołanie;
II. zasądza od powoda Zespołu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz pozwanego Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Sędzia SO Bogdan Gierzyński
Sygn. akt XVII AmT 200/19
UZASADNIENIE
Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej decyzją z dnia 11 czerwca 2019 r., znak: DK. (...) (...), na podstawie art. 210 ust. 1-3 oraz art. 209 ust. 1 pkt 22b ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (t.j.: Dz.U. z 2018 r., poz. 1954, z późn. zm.), oraz na podstawie art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j.: Dz.U. z 2018 r., poz. 2096 z późn. zm.), w związku z art. 206 ust. 1 P.t., po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia kary pieniężnej na Zespół (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. (zwaną dalej „Spółką", „Stroną", „Zarządcą" lub „Udostępniającym"), w związku z niewypełnianiem warunków wynikających z decyzji Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej z dnia 24 sierpnia 2018 r., znak: (...). (...). (...) (...), wydanej w trybie art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (t.j.: Dz.U. z 2017 r., poz. 2062 z póz. zm., zwanej dalej „ustawą o wruist"), poprzez naruszenie § 4 ust. 3 Decyzji polegające na nieumożliwieniu w terminie 7 dni od daty złożenia wniosku przez M. Z., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (zwanego dalej (...) lub (...)) dostępu do budynków posadowionych na nieruchomości położonej przy ul. (...) r. nr (...) w S. (zwanych dalej łącznie „Budynkami" lub z osobna „Budynkiem"), celem zebrania informacji koniecznych do zaprojektowania i wykonania przyłącza telekomunikacyjnego do Budynków, w sytuacji nieposiadania lub nieudostępnienia znajdującej się w posiadaniu Spółki dokumentacji technicznej Budynków w zakresie koniecznym do zaprojektowania, wykonania, utrzymania i eksploatacji przyłączy, nałożył na Zespół (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. karę pieniężną płatną do budżetu państwa w wysokości 60.000 PLN (słownie: sześćdziesiąt tysięcy złotych) za niewypełnianie warunków wynikających z Decyzji, poprzez naruszenie § 4 ust. 3 Decyzji, polegające na nieumożliwieniu przez Zarządcę Operatorowi dostępu do Budynków i nieruchomości, na której posadowione są Budynki, celem zebrania informacji koniecznych do zaprojektowania, wykonania, utrzymania i eksploatacji przyłączy telekomunikacyjnych- w wymaganym terminie 7 dni od dnia wystąpienia przez Operatora z wnioskiem z dnia 3 września 2018 r.
Od powyższej decyzji odwołanie złożył Zespół (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. zaskarżając ją w całości.
Odwołujący zarzucił zaskarżonej decyzji:
1. naruszenie prawa materialnego tj. art. 210 ust. 1-3 oraz art. 209 ust. 1 pkt.22b P.t. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i wydanie decyzji nakładającej karę pieniężną na Powoda za niewypełnianie warunków wynikających z decyzji z dnia 24 sierpnia 2018 r., znak (...). (...). (...) (...) podczas gdy decyzja z dnia 24 sierpnia 2018 r., znak (...). (...). (...) (...) została doręczona Powodowi jako pismo (wydruk z komputera) nie zawierające jakiegokolwiek podpisu, w tym podpisu z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego pracownika organu upoważnionego do wydania decyzji, bez żadnej daty oraz z adnotacją w lewym górnym rogu: „Projekt decyzji do konsultacji", co w konsekwencji przesądza o tym, że pismo takie nie może wejść do obrotu prawnego, gdyż w rozumieniu art. 107 k.p.a. powyższe pismo nie jest decyzją; ewentualnie że decyzja nie została stronie skutecznie doręczona;
2. naruszenie art. 28 w związku z art. 107 § 1 K.p.a. w zw. z art. 6 ustawy o własności lokali poprzez błędne ustalenie i oznaczenie strony wszczętego postępowania administracyjnego;
3. naruszenie przepisów postępowania, które doprowadziło do istotnych błędów w ustaleniach faktycznych dokonanych przez Pozwanego, co miało istotny wpływ na treść zaskarżonej decyzji, tj.: nieuzasadnione pominięcie przy ocenie materiału dowodowego sprawy dowodu w postaci pisma z dnia 15 marca 2019 r. Pana M. Z. prowadzonego działalność gospodarczą pod nazwą (...) M. Z. w S. (Operatora) informującego o podpisaniu umowy z Powodem i wycofaniu skargi złożonej do Prezesa UKE z dnia 03.10.2018 r. dotyczącej nie wywiązania się Powoda z zapisów Decyzji znak (...). (...). (...) (...), doręczonego Pozwanemu w dniu 20 marca 2019 r. i rozpatrzenie sprawy na podstawie dotychczas zebranego materiału dowodowego z pominięciem dowodu w postaci ww. pisma, co spowodowało błędne ustalenie stanu faktycznego i wydanie zaskarżonej decyzji.
Odwołujący podniósł także:
- -
-
nałożenie kary o charakterze represyjnym, podczas gdy Ustawa Prawo telekomunikacyjne
przewiduje nałożenie kary o charakterze przymuszającym,
- -
-
nałożenie kary rażąco wygórowanej i niewspółmiernej do zakresu naruszenia.
Odwołujący wniósł ponadto o:
1. dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentów dołączonych do niniejszego odwołania na okoliczności wskazane w odwołaniu, a także z dokumentów znajdujących się w administracyjnych aktach postępowania znak (...) oraz postępowania znak: DK. (...) (...) na okoliczność przebiegu ww. postępowań administracyjnych, zebranych przez Pozwanego dowodów, ustalonego w nich stanu faktycznego i treści zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej jej decyzji znak (...). (...). (...) (...).
2. zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda kosztów postępowania według norm przepisanych.
W odpowiedzi na odwołanie Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej wniósł o:
- oddalenie odwołania w całości,
- przeprowadzenie dowodów z dokumentów stanowiących akta administracyjne sprawy oraz załączonych do niniejszego pisma procesowego - na okoliczność przebiegu postępowania administracyjnego, ustalonego przez Prezesa UKE stanu faktycznego sprawy, treści Zaskarżonej Decyzji Prezesa UKE oraz pozostałych okoliczności wskazanych w niniejszym piśmie procesowym;
- oddalenie wniosków dowodowych zgłoszonych przez Powoda w odwołaniu;
- zasądzenie od Powoda na rzecz Pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 1440 zł.
Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 24 sierpnia 2018 r. Prezes UKE wydał decyzję znak: (...). (...). (...) (...) (zwaną dalej „Decyzją") w trybie art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (t.j.: Dz.U. z 2017 r., poz. 2062 z póz. zm., zwanej dalej „ustawą o wruist") dotyczącą dostępu M. Z. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (zwanego dalej (...) lub (...)) do budynków zarządzanych przez Powoda posadowionych r.a rl-;-ruchomości położonej przy ul. (...) r, nr (...) w S. (zwanych dalej łącznie „Budynkami" lub z osobna „Budynkiem"), celem zapewnienia telekomunikacji.
Decyzja została doręczona Stronie w dniu 29 sierpnia 2019 r., zaś (...) w dniu 30 sierpnia 2019 r.
/ dowód: 1. Decyzja - znajdująca się w aktach administracyjnych sprawy wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru przez Powoda, 2. Decyzja wraz z potwierdzeniem jej podpisu przez osobę upoważnioną oraz potwierdzeniem odbioru przez Operatora – załączona do odpowiedzi na odwołanie/
Wskazana wyżej Decyzja ustaliła warunki dostępu Operatora do nieruchomości stanowiącej działki gruntu nr (...), obręb (...), położonej w S. przy ul. (...) r. nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Szczytnie, V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr (...), w tym położonych na Nieruchomości Budynków. Decyzja określiła warunki zapewnienia Operatorowi przez Zarządcę dostępu do Nieruchomości i do Budynków, polegającego na umożliwieniu doprowadzenia do każdego Budynku przyłącza telekomunikacyjnego do puntu styku linii kablowej światłowodowej, w celu zapewnienia telekomunikacji w Budynku, tj. w celu świadczenia usług telekomunikacyjnych osobom posiadającym tytuł prawny do lokali w Budynku. Decyzja stanowi również tytuł prawny Operatora do dysponowania Nieruchomością, w tym Budynkiem, na cele budowlane w związku z pracami, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 1-2 sentencji Decyzji wraz z pracami, o których mowa w § 4 ust. 9 sentencji Decyzji. Operator, na dzień wydania Decyzji był oraz również do dnia wydania niniejszej decyzji jest wpisany do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych prowadzonego przez Prezesa UKE pod numerem: (...).
Zarządca był na jej podstawie zobligowany do realizacji obowiązków usankcjonowanych postanowieniami Decyzji od dnia jej doręczenia tj. od dnia 29 sierpnia 2018 r. (ustalono na podstawie włączonego do akt sprawy kopii zwrotnego potwierdzenia odbioru Decyzji przez Stronę), z uwagi na to, że na podstawie art. 206 ust. 2aa w związku z art. 206 ust. 2 pkt 6 P.t. Decyzja podlegała natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy, gdyż rygor natychmiastowego wykonania nie został wstrzymany.
Strona w dniu 6 września 2018 r. otrzymała wniosek Operatora o udostępnienie w terminie 7 dni dokumentacji technicznej Budynków, a w przypadku jej nieposiadania, o umożliwienie dostępu do Budynków w celu zebrania informacji koniecznych do zaprojektowania i wykonania przyłączy telekomunikacyjnych,
Zarządca w terminie określonym Decyzją tj. do dnia 13 września 2018 r. (7 dni od dnia doręczenia wniosku tj. od dnia 6 września 2018 r.), jak również do dnia sporządzenia przez Operatora skargi do Prezesa UKE z dnia 3 października 2018 r., nie udzielił Operatorowi żadnej odpowiedzi na pismo z dnia 3 września 2018 r.
Pismem z dnia 3 października 2018 r., Operator zgłosił do Prezesa UKE, że (...) nie wykonuje postanowień Decyzji. Operator podniósł, że działając na podstawie Decyzji, pismem z dnia 3 września 2018 r. (doręczonym Stronie w dniu 6 września 2018 r.) wystąpił do (...) o przekazanie dokumentacji technicznej Budynków, a w przypadku braku jej posiadania, o umożliwienie dostępu do Budynków, celem zebrania informacji koniecznych do zaprojektowania, wykonania, utrzymania i eksploatacji infrastruktury. Strona nie udzieliła odpowiedzi na wspomniane pismo Operatora.
/ Dowód: pismo Operatora z dnia 3 października 2018 r. - znajdujące się w aktach administracyjnych sprawy - na okoliczność niewykonywania Decyzji przez (...)/
Prezes UKE, zawiadomieniem z dnia 5 marca 2019 r., znak: DK. (...).(...), (doręczonym Stronie w dniu 12 marca 2019 r.), poinformował Stronę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia kary pieniężnej na Stronę w związku z niewypełnianiem warunków wynikających z Decyzji, poprzez naruszenie § 4 ust. 3 Decyzji, polegające na nieumożliwieniu w terminie 7 dni od daty złożenia wniosku przez Operatora dostępu do Budynków celem zebrania informacji koniecznych do zaprojektowania i wykonania przyłącza telekomunikacyjnego do Budynków, w sytuacji nieposiadania lub nieudostępnienia znajdującej się w posiadaniu Strony dokumentacji technicznej Budynków, w zakresie koniecznym do zaprojektowania, wykonania, utrzymania i eksploatacji przyłączy. W tymże piśmie, Prezes UKE wezwał Stronę do przekazania danych dotyczących wielkości przychodu osiągniętego w 2018 r., niezbędnych do określenia podstawy wymiaru kary, w terminie 30 dni od daty otrzymania zawiadomienia. Jednocześnie Prezes UKE poinformował Stronę o możliwości ostatecznego wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji co do zebranych dowodów i materiałów w terminie 30 dni od daty otrzymania tego pisma oraz zgodnie z art. 73 k.p.a. w związku z art. 10 k.p.a. o możliwości przeglądania akt sprawy oraz sporządzania z nich notatek i odpisów w każdym stadium postępowania.
Prezes UKE, na podstawie art. 123 § 1 w związku z art. 75 § 1 k.p.a. oraz art. 206 ust. 1 P.t., włączył ponadto do akt sprawy przedmiotowego postępowania administracyjnego następujący materiał dowodowy:
1. kopię Decyzji wraz ze zwrotnym potwierdzeniem jej doręczenia,
2. kopię pisma Operatora z dnia 3 października 2018 r., skierowanego do Prezesa UKE wraz załącznikami tj. pismem (...) z dnia 3 września 2018 r. do Zarządcy wraz z potwierdzeniem nadania i odbioru ww. pisma przez Zarządcę,
3. kopię pisma Prezesa UKE z dnia 17 października 2018 r., znak: DK. (...) (...) do Zarządcy wraz ze zwrotnym potwierdzeniem doręczenia pisma,
4. kopię pisma Zarządcy z dnia 1 grudnia 2017 r. do Prezesa UKE wraz z kopią umowy o zarządzanie z dnia 21 grudnia 2011 r.
/ Dowód: zawiadomienie wraz z włączonymi do akt postępowania dowodami - znajdujące się w aktach administracyjnych sprawy - na okoliczność podjętych przez Prezesa UKE czynności w sprawie, jak również na okoliczność materiału dowodowego, który podlegał ocenie przez Prezesa UKE/
Strona nie zajęła stanowiska w sprawie ani nie wykonała wezwania Prezesa UKE.
Prezes UKE, pismem z dnia 26 kwietnia 2019 r., znak: DK. (...) (...), na podstawie art. 36 k.p.a. wyznaczył nowy termin załatwienia sprawy do dnia 30 czerwca 2013 r, z uwagi na brak posiadania przez Prezesa UKE danych dotyczących przychodów Strony za rok 2018 r.
Ponadto, na podstawie art. 123 § 1 w związku z art. 75 § 1 k.p.a. oraz art. 206 ust. 1 P.t. Prezes UKE postanowił włączyć do akt sprawy przedmiotowego postępowania administracyjnego materiał dowodowy w postaci kopii następujących dokumentów złożonych przez Spółkę do Krajowego Rejestru Sądowego:
1. Bilans sporządzony na dzień 31.12.2017 r.,
2. Dodatkowe informacje i objaśnienia do sprawozdania finansowego wg stanu na dzień 31.12.2017 r.,
3. Rachunek zysków i strat sporządzony za okres 1.01.2017 r. - 31.12.2017 r.
Prezes UKE poinformował również Stronę o możliwości ostatecznego wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji co do zebranych dowodów i materiałów w terminie 7 dni od daty otrzymania tego pisma oraz zgodnie z art. 73 k.p.a. w związku z art. 10 k.p.a. o możliwości przeglądania akt sprawy oraz sporządzania z nich notatek i odpisów w każdym stadium postępowania.
/Dowód: pismo Prezesa UKE wraz z włączonymi do akt postępowania dowodami - w aktach administracyjnych - na okoliczność podjętych przez Prezesa UKE czynności w sprawie, jak również na okoliczność materiału dowodowego, który podlegał ocenie przez Prezesa UKE/
Strona nie skorzystała z przysługujących jej uprawnień procesowych.
W związku z nieprzekazaniem przez Stronę danych o wielkości przychodu osiągniętego w 2018 r. Prezes UKE wziął pod uwagę zebrane z urzędu dane o przychodach Strony zawarte w dokumentach włączonych do materiału dowodowego postanowieniem z dnia 26 kwietnia 2019 r., znak: DK. (...) (...), w postaci kopii następujących dokumentów złożonych do Krajowego Rejestru Sądowego przez Spółkę: 1. Bilans sporządzony na dzień 31.12.2017 r., 2. Dodatkowe informacje i objaśnienia do sprawozdania finansowego wg stanu na dzień 31.12.2017 r., 3. Rachunek zysków i strat sporządzony za okres 1.01.2017 r. - 31.12.2017 r.
Jak wynika z tych dokumentów wynika, Strona uzyskała łączne przychody ze sprzedaży za rok 2016 w wysokości: (...) PLN, a za rok 2017 w wysokości: (...) PLN. Zatem uzyskane przychody Strony w 2017 r. stanowiły (...) przychodów Strony za rok 2016.
Wobec braku informacji o przychodach Strony uzyskanych w 2018 r., Prezes UKE oszacował wysokość tych przychodów na kwotę: (...) PLN (kwota ta stanowi (...) przychodów Strony uzyskanych w roku 2017 – (...) PLN).
Wskazana powyżej kwota: (...) PLN została przyjęta jako podstawa wymiaru kary, o której mowa w art. 210 ust. 1 P.t.
Powód nie był dotychczas karany przez Prezesa UKE.
Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane, jak też w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości.
Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutu odwołującego dotyczącego nieważność decyzji z dnia 24 sierpnia 2018 r. znak (...). (...). (...) (...) oraz jej nieprawidłowe doręczenie.
Wbrew twierdzeniom powoda o przesłaniu mu jedynie projektu decyzji do konsultacji, została ona podpisana oraz wysłana w wersji w jakiej została włączona zawiadomieniem o wszczęciu postępowania o nałożeniu na powoda kary pieniężnej do materiału dowodowego niniejszego postępowania, co potwierdzają informacje z (...) ( (...) funkcjonującego w UKE), załączone do odpowiedzi na odwołanie. Co istotne, niekwestionowany przez powoda fakt doręczenia Decyzji Operatorowi oraz Powodowi potwierdzają zwrotne potwierdzenia odbioru przesyłek je zawierających. Ponadto, ani Operator, ani (...) nie zgłaszali ani w toku postępowania mającego na celu nałożenie na Powoda kary pieniężnej, ani też przed jego wszczęciem (np. przy złożeniu skargi na niewykonanie Decyzji przez Stronę), ani też w toku postępowania wyjaśniającego DK. (...) (...), iż egzemplarze Decyzji dostępowej są „projektem skierowanym do konsultacji".
Decyzja została podpisana w dniu 24 sierpnia 2018 r. i prawidłowo doręczona, została również opatrzona podpisem elektronicznym wynika, co wynika z wydruku potwierdzenia zgodności kopii wydruku z dokumentem elektronicznym, jak również z jego wersji elektronicznej zapisanej na płycie CD zawierającej treść Decyzji oraz plik z podpisem kwalifikowanym płyta CD dołączona do odpowiedzi na odwołanie). Jak wskazuje orzecznictwo, datą wydania decyzji pisemnej jest dzień podpisania decyzji zawierającej wymagane przez prawo składniki (tak np. WSA w Warszawie w wyroku z 21.1.2009 r., IV SA/Wa 1700/08, Legalis). Ostatecznie Sąd uznał prawidłowe doręczenie zaskarżonej decyzji powodowi w niniejszej sprawie.
W odniesieniu kolei do zarzutu naruszenia przepisów postępowania, należy podkreślić, że w judykaturze istnieje utrwalony pogląd o nieskuteczności powoływania się na naruszenie przepisów postępowania administracyjnego w postępowaniu przed SOKiK, poza pewnymi wyjątkami. Tego typu zarzuty nie mogą co do zasady stanowić samoistnej podstawy uchylenia decyzji, co wynika z faktu, że wniesienie do sądu odwołania od decyzji administracyjnej, wszczyna dopiero cywilne, pierwszoinstancyjne postępowanie sądowe, w którym sąd dokonuje własnych ustaleń, rozważając całokształt materiału dowodowego (takie stanowisko wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 maja 1991 r., sygn. akt III CRN 120/91; postanowieniu z dnia 11 sierpnia 1999 r., sygn. akt I CKN 351/99; wyroku z dnia 19 stycznia 2001 r., sygn. akt I CKN 1036/98). Także Sąd Apelacyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z dnia 20 grudnia 2006 r. stwierdził, iż zarzuty dotyczące naruszenia przepisów postępowania administracyjnego nie mogą być podnoszone przed SOKiK, który jako sąd powszechny rozpatruje sprawę od nowa, co skutkuje brakiem możliwości uchylenia decyzji zaskarżonej do tego sądu z uwagi na naruszenie przepisów postępowania administracyjnego (sygn. akt VI ACa 620/06). Wyjątki od zasady, że zarzuty procesowanie odnoszące się do etapu postępowania administracyjnego nie mogą doprowadzić do uchylenia decyzji w ramach rozpoznania odwołania, które zostały wypracowane przez orzecznictwo Sądu Najwyższego, wskazują, że taka możliwość odnosi się tylko do takich zarzutów, które po pierwsze nie mogą być niejako konwalidowane na etapie postępowania sądowego (jak ma to miejsce np. w odniesieniu do ustaleń faktycznych, środków dowodowych, oceny dowodów, niektórych wad formalnych samej decyzji), ale także waga tych zarzutów musi być na tyle istotna, że uzasadnia ona uchylenie decyzji. Chodzi o takie uchybienia organu, na skutek których podmiot, którego dotyczy decyzja, nie ma zapewnionych odpowiednich gwarancji proceduralnych, w szczególności chodzi o uchybienia tego rodzaju jak wady kwalifikowane decyzji, które istotnie wpłynęły na merytoryczną treść zaskarżonej decyzji lub też takie sytuacje, w których zaskarżona decyzja została wydana bez podstawy prawnej. W niniejszej sprawie taka sytuacja nie zachodzi. Wniesienie odwołania od decyzji administracyjnej wszczyna bowiem postępowanie sądowe, w którym Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów rozpoznaje sprawę od nowa, w zakresie przedmiotu sprawy.
Zgodnie z treścią art. 209 ust. 1 pkt 22b ustawy – Prawo telekomunikacyjne (t.j.: Dz.U. z 2018 r., poz. 1954, z późn. zm.), kto nie wypełnia warunków wynikających z decyzji wydawanych w trybie art. 30 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, podlega karze pieniężnej.
Z kolei zgodnie z treścią art. 30 ust. 1 wruist, właściciel, użytkownik wieczysty lub zarządca nieruchomości, niebędący przedsiębiorcą telekomunikacyjnym, jest obowiązany zapewnić przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu dostęp do nieruchomości, w tym do budynku oraz punktu styku, polegający na:
1) zapewnieniu możliwości wykorzystywania istniejącego przyłącza telekomunikacyjnego lub istniejącej instalacji telekomunikacyjnej budynku, jeżeli powielenie takiej infrastruktury byłoby ekonomicznie nieopłacalne lub technicznie niemożliwe,
2) umożliwieniu doprowadzenia przyłącza telekomunikacyjnego aż do punktu styku,
3) umożliwieniu wykonania instalacji telekomunikacyjnej budynku, jeżeli:
a) nie istnieje instalacja telekomunikacyjna budynku przystosowana do dostarczania usług szerokopasmowego dostępu do Internetu o przepustowości co najmniej 30 Mb/s lub
b) istniejąca instalacja telekomunikacyjna budynku przystosowana do dostarczania usług szerokopasmowego dostępu do Internetu o przepustowości co najmniej 30 Mb/s nie jest dostępna lub nie odpowiada zapotrzebowaniu przedsiębiorcy telekomunikacyjnego,
4) umożliwieniu korzystania z punktu styku,
5) umożliwieniu utrzymywania, eksploatacji, przebudowy lub remontu przyłącza telekomunikacyjnego lub instalacji telekomunikacyjnej budynku będących własnością tego przedsiębiorcy telekomunikacyjnego,
6) umożliwieniu wejścia na teren nieruchomości, w tym do budynku, w zakresie niezbędnym do korzystania z dostępu, o którym mowa w pkt 1-5 i ust. 3
- w celu zapewnienia telekomunikacji w tym budynku.
Zaś w myśl ust. 3 wskazanego przepisu, właściciel kabla telekomunikacyjnego, instalacji telekomunikacyjnej budynku lub przyłącza telekomunikacyjnego niebędący przedsiębiorcą telekomunikacyjnym ani właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub zarządcą nieruchomości, na której znajduje się ta infrastruktura, jest obowiązany udostępnić przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu takie przyłącze, instalację, całość lub część kabla, w tym w szczególności włókno światłowodowe, jeżeli doprowadzenie przyłącza telekomunikacyjnego, wykonanie instalacji telekomunikacyjnej budynku, doprowadzenie kolejnego kabla telekomunikacyjnego do budynku lub umieszczenie takiego kabla w istniejącej kanalizacji kablowej byłoby ekonomicznie nieopłacalne lub technicznie niemożliwe.
Jak wynika ze wskazanego wyżej przepisu podmiotami obowiązanymi do zapewnienia dostępu są: właściciel, użytkownik wieczysty i zarządca nieruchomości, niebędący przedsiębiorcą telekomunikacyjnym. Podmiotem obowiązanym do zapewnienia dostępu, o którym mowa w art. 30 ust. 1 wruist, jest obok właściciela i użytkownika wieczystego również zarządca nieruchomości. Pojęcie zarządcy nieruchomości nie zostało zdefiniowane w tej ustawie. Za zarządcę nieruchomości w rozumieniu powyższego przepisu należy uważać zatem podmiot, który na podstawie przepisów prawa lub umowy jest uprawniony do wykonywania zarządu w odniesieniu do nieruchomości lub jej części, tj. podejmowania rozstrzygnięć i dokonywania czynności dotyczących tej nieruchomości, niebędący jednocześnie jej właścicielem lub użytkownikiem wieczystym. Wystarczające jest przy tym, aby uprawnienie do podejmowania rozstrzygnięć i dokonywania czynności dotyczących nieruchomości obejmowało czynności zwykłego zarządu (Komentarz do art. 30 wruist, Tomasz Grossmann, Wacław Knopkiewicz, Joanna Sebzda-Załuska, prof. nadzw. dr hab. Marek Szydło, Jacek Wilczewski, Ustawa o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych , Legalis).
Zarządcą nieruchomości w rozumieniu art. 30 ust. 1 wruist będą zatem m.in. jednostki organizacyjne, którym nieruchomość oddana została w trwały zarząd, spółdzielnie mieszkaniowe sprawujące różnego rodzaju zarządy przewidziane w ustawie z 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2003 r., Nr 119, poz. 1116 ze zm.), podmiot sprawujący zarząd, o którym mowa w ustawie z 28.9.1991 r. o lasach (t.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 12, poz. 59 ze zm.), jak również zarządca nieruchomości w rozumieniu ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2010 r., Nr 102, poz. 651 ze zm.).
Przechodząc na grunt niniejszej sprawy uznać należy, że zarzut odwołującego odnośnie tego, że nie jest właścicielem, użytkownikiem wieczystym ani zarządca nieruchomości, na której posadowione są budynki położone w S. przy ul. (...) nr 15C. 15D. i których dotyczy wydana przez Pozwanego i zaskarżona niniejszym odwołaniem Decyzja, w związku z czym nie jest także Udostępniającym, a jest nim w ocenie powoda Wspólnota Mieszkaniowa, należy uznać za niezasadny.
Umowa o dostęp do budynku w celu dostarczania publicznej sieci telekomunikacyjnej i świadczenia usług telekomunikacyjnych z dnia 5 lipca 2019 r. zawarta pomiędzy M. Z. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...), a Wspólnotą Mieszkaniową nie ma znaczenia dla oceny zasadności wydania zaskarżonej decyzji.
Powód, jako spółka świadczy usługi administrowania nieruchomością wspólną na podstawie zawartej ze Wspólnotą Mieszkaniową umowy o administrowanie, co przyznał sam powód i co wynika z umowy o administrowanie nieruchomością wspólną, zatem powód został prawidłowo wskazany w toczącym się postępowaniu jako jego strona. Powód jako zarządca sprawuje zarząd na podstawie umowy. Decyzja określiła warunki zapewnienia Operatorowi przez (...) dostępu do nieruchomości i Budynków, polegającego na umożliwieniu doprowadzenia do każdego Budynku przyłącza telekomunikacyjnego do punktu styku linii kablowej światłowodowej, w celu zapewnienia telekomunikacji i Budynku, tj. w celu świadczeniu usług telekomunikacyjnych osobom posiadającym tytuł prawny do lokali w Budynku. Decyzja zobowiązywała w związku z tym powoda między innymi do udostępnienia Budynków operatora w celu zebrania informacji koniecznych do zaprojektowania i wykonania przyłącza telekomunikacyjnego do budynku w sytuacji nieposiadania lub nieudostępnienia znajdującej się w posiadaniu Strony dokumentacji technicznej Budynku.
Zgodnie z treścią § 4 ust. 3 Decyzji „w sytuacji, gdyby Udostępniający nie posiadał dokumentacji technicznej Budynków, o której mowa w ust. 2, lub jej nie przekazał w terminie, o którym mowa w ust. 2, Udostępniający jest zobowiązany, bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 7 dni od dnia wystąpienia przez Operatora z wnioskiem, umożliwić Operatorowi dostęp do Budynków, celem zebrania informacji koniecznych do zaprojektowania i wykonania P.".
Wskazany warunek wynikający z decyzji nakłada zatem na Stronę obowiązek umożliwienia Operatorowi dostępu do Budynków celem zebrania informacji koniecznych do zaprojektowania i wykonania przyłączy w przypadku nieposiadania lub nieprzekazania Operatorowi dokumentacji technicznej Budynków.
Jak ustalono w sprawie, Strona w dniu 6 września 2018 r. otrzymała wniosek Operatora o udostępnienie w terminie 7 dni dokumentacji technicznej Budynków, a w przypadku jej nieposiadania, o umożliwienie dostępu do Budynków w celu zebrania informacji koniecznych do zaprojektowania i wykonania przyłączy telekomunikacyjnych. Zarządca w terminie określonym Decyzją tj. do dnia 13 września 2018 r. (7 dni od dnia doręczenia wniosku tj. od dnia 6 września 2018 r.), jak również do dnia sporządzenia przez Operatora skargi do Prezesa UKE z dnia 3 października 2018 r., nie udzielił Operatorowi żadnej odpowiedzi na pismo z dnia 3 września 2018 r.
W związku z powyższym niewypełnienie przez Stronę opisanego w § 4 ust. 3 Decyzji obowiązku należało uznać za niewypełnienie warunków wynikających z decyzji wydawanej w trybie art. 30 ust. 1 i 3 ustawy o wruist, co stanowi przesłankę podlegania przez Stronę karze pieniężnej zgodnie z art. 209 ust. 1 pkt 22b P.t., którą stosownie do art. 210 ust. 1 P.t., nakłada Prezes UKE. Zarządca nie przekazał bowiem Operatorowi dokumentacji technicznej Budynków a w sytuacji, gdy ich nie posiadał nie umożliwił Operatorowi dostępu do Budynków celem zebrania informacji koniecznych do zaprojektowania, wykonania, utrzymania i eksploatacji przyłączy telekomunikacyjnych - naruszając tym § 4 ust. 3 Decyzji, wydanej w trybie art. 30 ust. 1 i 3 ustawy o wruist.
Należy zatem stwierdzić, że Zarządca dopuścił się zaniechania. Z kolei zaniechanie to, stanowi niewypełnienie warunku Decyzji, prowadzącego do umożliwienia Operatorowi wykonania przyłącza, o którym mowa w § 4 ust. 3 Decyzji. W konsekwencji została spełniona przesłanka podlegania przez Stronę karze pieniężnej zgodnie z art. 209 ust. 1 pkt 22b P.t., którą stosownie do art. 210 ust. 1 P.t., nakłada Prezes UKE.
Wysokość kary pieniężnej, o której mowa w art. 209 ust. 1 P.t. wynosi do 3% przychodu osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym, przy czym Prezes UKE, ustalając dokładną wysokość kary pieniężnej, zgodnie z art. 210 ust. 2 P.t., uwzględnia zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu oraz jego możliwości finansowe.
Jeśli chodzi o zakres naruszenia, to źródłem obowiązków powoda przy ocenie rodzaju naruszenia jest ustawa o wruist, wskazująca na obowiązki zarządcy nieruchomości zapewnienia przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu dostępu do nieruchomości, w tym do budynku oraz punktu styku, w celu zapewnienia telekomunikacji w tym budynku. Jeden z takich obowiązków obowiązek polega na umożliwieniu doprowadzenia przyłącza telekomunikacyjnego aż do punktu styku wynika wprost z art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o wruist. Z kolei celem ustawy o wruist jest wspieranie inwestycji telekomunikacyjnych, w tym związanych z sieciami szerokopasmowymi (art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o wruist), a jedną z form tego wspierania jest właśnie zapewnianie przedsiębiorcom telekomunikacyjnym dostępu do cudzych nieruchomości (art. 30 ustawy o wruist), a osiągnięte zostają poprzez wydanie Decyzji, którą określone są warunki prowadzenia inwestycji telekomunikacyjnej na Nieruchomości, w tym w Budynkach posadowionych na tej Nieruchomości, polegającej na budowie przyłącza światłowodowego. Spółka zaś nie wykonała obowiązku mającego prowadzić do zaprojektowania przyłączy telekomunikacyjnych do Budynków, czym uniemożliwiła realizację inwestycji telekomunikacyjnej opartej na sieci szerokopasmowej. W tym kontekście, naruszenie, jakiego dopuściła się Spółka, kwalifikować należy jako godzące w cel ustawy o wruist oraz wskazane powyżej cele P.t. Powód nie udostępnił Operatorowi dokumentacji technicznej oraz uniemożliwił dostęp do Budynków w celu zebrania informacji koniecznych do zaprojektowania i wykonania przyłączy telekomunikacyjnych do Budynków, co nie pozwoliło na osiągnięcie celu Decyzji, którym jest „zapewnienie telekomunikacji w Budynkach". Bierność powoda w nieprzekazaniu dokumentacji technicznej Budynków lub informacji umożliwiających dostęp do Budynków bądź podjęciu innych działań pozwalających Operatorowi zaprojektowanie przyłącza w Budynkach uniemożliwiała realizację projektowanej inwestycji i ostatecznie wykonanie Decyzji. Operator nie mógł zatem sporządzić projektu wykonawczego przyłączy i wykonać przyłączy do Budynków, zgodnie z treścią § 4 ust. 1 Decyzji. Skutkiem takiej bierności powoda było w efekcie uniemożliwienie zaoferowania osobom posiadającym tytuł prawny do lokali w Budynkach nowoczesnych usług telekomunikacyjnych świadczonych w oparciu o światłowodowe przyłącze Operatora.
Jeśli zaś chodzi o dotychczasową działalność powoda należy stwierdzić, że powód nie był dotychczas karany przez Prezesa UKE, która to okoliczność wpłynęła na złagodzenie wymiaru kary pieniężnej.
Przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej kolejną przesłanką brana od uwagę są oprócz dwóch powyższych przesłanek także możliwości finansowe podmiotu. Jak ustalono, powód pomimo wezwania Prezesa UKE, nie przedstawił danych na temat swoich przychodów za 2018 r. W takim wypadku należało odpowiednio zastosować postanowienie o szacunkowym ustalaniu przychodu (na ten temat: S. Piątek, Prawo telekomunikacyjne. Warszawa 2019, Komentarz do art. 210 ust. 2, Legalis).
Zgodnie z art. 210 ust. 3 P.t. zdanie drugie „W przypadku niedostarczenia danych, lub gdy dostarczone dane uniemożliwiają ustalenie podstawy wymiaru kary, Prezes UKE może ustalić podstawę wymiaru kary pieniężnej w sposób szacunkowy, nie mniejszą jednak niż:
1) wysokość wynagrodzenia, o której mowa w art. 196 ust. 5 - w przypadku kary, o której mowa w art. 209 ust. 2;
2) kwota 500 tysięcy złotych - w pozostałych przypadkach".
Możliwości finansowe powoda ustalono na podstawie zebranych z urzędu dane o przychodach zawarte w dokumentach włączonych do materiału dowodowego postanowieniem z dnia 26 kwietnia 2019 r., znak: DK. (...) (...), w postaci kopii dokumentów złożonych do Krajowego Rejestru Sądowego przez Spółkę, tj.: Bilansu sporządzonego na dzień 31.12.2017 r., Dodatkowych informacji i objaśnień do sprawozdania finansowego wg stanu na dzień 31.12.2017 r., Rachunku zysków i strat sporządzonego za okres 1.01.2017 r. - 31.12.2017 r.
Powód uzyskał łączne przychody ze sprzedaży za rok 2016 w wysokości: (...) zł, a za rok 2017 w wysokości: (...) zł, a zatem uzyskane przychody Strony w 2017 r. stanowiły (...) przychodów Strony za rok 2016. Przy braku informacji o przychodach Strony uzyskanych w 2018 r., Prezes UKE oszacował wysokość tych przychodów na kwotę:(...) zł (kwota ta stanowi (...)przychodów Strony uzyskanych w roku 2017 – (...) zł i kwota ta stanowi podstawę wymiaru kary, o której mowa w art. 210 ust. 1 P.t.
Maksymalna kara, jaką można nałożyć na powoda, zgodnie z art. 210 ust. 1 P.t. wynosi:(...) zł, co stanowi 3% podstawy wymiaru kary. Mając na względzie fakt niewykonania przez Stronę postanowień § 4 ust. 3 Decyzji oraz fakt że uprzednio powód nie był karany, Prezes UKE ustalił wysokość kary na kwotę: 60.000 zł, która mieści się w określonych ustawą granicach 3% przychodu Strony.
Należy zatem stwierdzić, że nałożona kara pieniężna jest adekwatna wobec naruszenia jakiego dopuścił się powód w niniejszej sprawie, przy czym kara pieniężna nie ogranicza się jedynie do represji za naruszenie przepisów prawa telekomunikacyjnego, ale ma na celu również zmotywowanie przedsiębiorców do respektowania nakazów lub zakazów wynikających z tej ustawy, przy czym jej wymiar musi być odczuwalny dla przedsiębiorcy. Z tego powodu w każdej sprawie należy ustalić, w jakiej wysokości kara pieniężna będzie spełniać postawione przed nią cele”. W konsekwencji powyższego Sąd miał również na uwadze okoliczność, że dopełnienie przedmiotowego obowiązku. Z tych wszystkich względów, w przekonaniu Sądu, kara w wysokości nałożonej przedmiotową decyzją jest relatywnie niska, z uwzględnieniem okoliczności, że powód nie był wcześniej karany, ale też adekwatne do zakresu naruszeń. Zdaniem Sądu nałożona kara pieniężna będzie odczuwalna dla powoda na tyle, by spełniła swoją funkcję represyjną i zapobiegawczą sprawiając, że powód, jako podmiot ukarany będzie stosował się w przyszłości do obowiązującego porządku prawnego, jak również wychowawczą oddziałując zniechęcająco na innych przedsiębiorców do podejmowania działań niezgodnych z prawem.
Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy w Warszawie, na podstawie art. 479 64 § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął, zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c., zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, przyjmując, że powód, jako strona przegrywająca sprawę, zobowiązany jest do zwrotu pozwanemu kosztów procesu, na które złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 720 zł ustalone na podstawie § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Pozwany nie wykazał zasadności przyznania wynagrodzenia w wysokości wyższej niż stawka minimalna.
Sędzia SO Bogdan Gierzyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Bogdan Gierzyński
Data wytworzenia informacji: