Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lutego 2018 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XVIII Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:SSO Andrzej Krasnodębski

Ławnicy: Katarzyna Czechowska

Henryka Pytlakowska

Protokolant: Katarzyna Zawadka

z udziałem prokuratora: Marcina Szponda

po rozpoznaniu w dniu 15 i 25 stycznia oraz 07 lutego 2018 roku

sprawy

Ł. R. syna J. i D. z domu M., urodzonego (...) w W.

oskarżonego o to, że:

I. w bliżej nieustalonym czasie, jednak nie później niż w dniu 14 marca 2016 roku w W. przy ul. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, przerobił 100 sztuk banknotów o nominale 200 zł o nieustalonych numerach serii i numeracji poprzez pocięcie za pomocą gilotyny papierniczej nieustalonej liczby wyemitowanych przez Narodowy Bank Polski banknotów o nieustalonych numerach serii i numeracji o nominale 200 zł, opalenie uzyskanych w ten sposób fragmentów banknotów na ich krawędziach przy pomocy nieustalonego urządzenia, a następnie sklejenie taśmą klejącą tak przygotowanych fragmentów banknotów pierwotnie nie pochodzących z tego samego banknotu w 100 sztuk banknotów o nieustalonych numerach serii i numeracji o nominale 200 zł, po czym w dniu 14 marca 2016 roku w Oddziale Okręgowym Narodowego Banku Polskiego w B. przy ul. (...) puścił w obieg wyżej opisane 100 sztuk przerobionych banknotów w ten sposób, że przedstawił w/w banknoty o nominale 200 zł i złożył wniosek nr (...) o wymianę uszkodzonych znaków pieniężnych i przekazanie ich równowartości na rachunek bankowy o numerze (...) prowadzony na jego rzecz przez Bank (...) S.A. z/s w W., wprowadzając pracowników Narodowego Banku Polskiego w błąd, co do autentyczności przedstawionych do wymiany banknotów o nominale 200 zł, czym doprowadził w dniu 26 kwietnia 2016 roku Narodowy Bank Polski do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 20.000 zł, tj. o czyn z art. 310 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zb. z art. 310 § 2 kk w zb. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk ;

II. w bliżej nieustalonym czasie, jednak nie później niż w dniu 20 czerwca 2016 roku w W. przy ul. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru przerobił 200 sztuk banknotów o nominale 200 zł o nieustalonych numerach serii i numeracji poprzez pocięcie za pomocą gilotyny papierniczej nieustalonej liczby wyemitowanych przez Narodowy Bank Polski banknotów o nieustalonych numerach serii i numeracji o nominale 200 zł, opalenie uzyskanych w ten sposób fragmentów banknotów na ich krawędziach przy pomocy nieustalonego urządzenia, a następnie sklejenie taśmą klejącą tak przygotowanych fragmentów banknotów pierwotnie nie pochodzących z tego samego banknotu w 200 sztuk banknotów o nieustalonych numerach serii i numeracji o nominale 200 zł, po czym w dniu 20 czerwca 2016 roku w Oddziale Okręgowym Narodowego Banku Polskiego w Z. przy Al. (...) puścił w obieg wyżej opisane 200 sztuk przerobionych banknotów w ten sposób, że przedstawił w/w banknoty o nominale 200 zł i złożył wniosek nr (...) o wymianę uszkodzonych znaków pieniężnych i przekazanie ich równowartości na rachunek bankowy o numerze (...) prowadzony na jego rzecz przez Bank (...) S.A. z/s w W. wprowadzając pracowników Narodowego Banku Polskiego w błąd co do autentyczności przedstawionych do wymiany banknotów o nominale 200 zł, czym doprowadził w dniu 19 lipca 2016 roku Narodowy Bank Polski do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 40.000 zł, tj. o czyn z art. 310 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zb. z art. 310 § 2 kk w zb. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk;

III. w bliżej nieustalonym czasie, jednak nie później niż w dniu 26 sierpnia 2016 roku w W. przy ul. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru przerobił 250 sztuk banknotów o nominale 200 zł o nieustalonych numerach serii i numeracji poprzez pocięcie za pomocą gilotyny papierniczej nieustalonej liczby wyemitowanych przez Narodowy Bank Polski banknotów o nieustalonych numerach serii i numeracji o nominale 200 zł, opalenie uzyskanych w ten sposób fragmentów banknotów na ich krawędziach przy pomocy nieustalonego urządzenia, a następnie sklejenie taśmą klejącą tak przygotowanych fragmentów banknotów pierwotnie nie pochodzących z tego samego banknotu w 250 sztuk banknotów o nieustalonych numerach serii i numeracji o nominale 200 zł, po czym w dniu 26 sierpnia 2016 roku w Oddziale Okręgowym Narodowego Banku Polskiego w Ł. przy Al. (...) puścił w obieg wyżej opisane 250 sztuk przerobionych banknotów w ten sposób, że przedstawił w/w banknoty o nominale 200 zł i złożył wniosek nr (...) o wymianę uszkodzonych znaków pieniężnych i przekazanie ich równowartości na rachunek bankowy o numerze (...) prowadzony na jego rzecz przez Bank (...) S.A. z/s w W. wprowadzając pracowników Narodowego Banku Polskiego w błąd co do autentyczności przedstawionych do wymiany banknotów o nominale 200 zł, czym doprowadził w dniu 30 września 2016 roku Narodowy Bank Polski do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 50.000 zł, tj. o czyn z art. 310 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zb. z art. 310 § 2 kk w zb. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk;

IV. w bliżej nieustalonym czasie, jednak nie później niż w dniu 14 września 2016 roku
w W. przy ul. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru przerobił 246 sztuk banknotów o nominale 200 zł o nieustalonych numerach serii i numeracji poprzez pocięcie za pomocą gilotyny papierniczej nieustalonej liczby wyemitowanych przez Narodowy Bank Polski banknotów o nieustalonych numerach serii i numeracji o nominale 200 zł, opalenie uzyskanych w ten sposób fragmentów banknotów na ich krawędziach przy pomocy nieustalonego urządzenia, a następnie sklejenie taśmą klejącą tak przygotowanych fragmentów banknotów pierwotnie nie pochodzących z tego samego banknotu w 246 sztuki banknotów o nieustalonych numerach serii i numeracji o nominale 200 zł, po czym w dniu 14 września 2016 roku w Oddziale Okręgowym Narodowego Banku Polskiego w K. przy ul. (...) puścił w obieg wyżej opisane 246 sztuki przerobionych banknotów w ten sposób, że przedstawił 250 banknotów o nominale 200 zł wśród których było wyżej opisane 246 sztuk przerobionych banknotów i złożył wniosek nr (...) o wymianę uszkodzonych znaków pieniężnych i przekazanie ich równowartości na rachunek bankowy o numerze (...) prowadzony na jego rzecz przez Bank (...) S.A. z/s w W., czym usiłował doprowadzić Narodowy Bank Polski do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 49.200 zł poprzez wprowadzenie pracowników Narodowego Banku Polskiego w błąd, co do autentyczności przedstawionych do wymiany 246 sztuk banknotów o nominale 200 zł, przy czym do przekazania równowartości 246 przerobionych banknotów przedstawionych do wymiany nie doszło z uwagi na postawę pracowników Narodowego Banku Polskiego, tj. o czyn z art. 310 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zb. z art. 310 § 2 kk w zb. z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk;

V. w bliżej nieustalonym czasie, jednak nie później niż w dniu 22 września 2016 roku w W. przy ul. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru przerobił 54 sztuki banknotów o nominale 200 zł o nieustalonych numerach serii i numeracji poprzez pocięcie za pomocą gilotyny papierniczej nieustalonej liczby wyemitowanych przez Narodowy Bank Polski banknotów o nieustalonych numerach serii i numeracji o nominale 200 zł, opalenie uzyskanych w ten sposób fragmentów banknotów na ich krawędziach przy pomocy nieustalonego urządzenia, a następnie sklejenie taśmą klejącą tak przygotowanych fragmentów banknotów pierwotnie nie pochodzących z tego samego banknotu w 54 sztuki banknotów o nieustalonych numerach serii i numeracji o nominale 200 zł, po czym w dniu 22 września 2016 roku w Oddziale Okręgowym Narodowego Banku Polskiego w G. przy ul. (...) puścił w obieg wyżej opisane 54 sztuki przerobionych banknotów w ten sposób, że przedstawił 250 banknotów o nominale 200 zł wśród których było wyżej opisane 54 sztuki przerobionych banknotów i złożył wniosek nr (...) o wymianę uszkodzonych znaków pieniężnych i przekazanie ich równowartości na rachunek bankowy o numerze (...) prowadzony na jego rzecz przez Bank (...) S.A. z/s w W., czym usiłował doprowadzić Narodowy Bank Polski do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 10.800 zł poprzez wprowadzenie pracowników Narodowego Banku Polskiego w błąd, co do autentyczności przedstawionych do wymiany 54 sztuk banknotów o nominale 200 zł, przy czym do przekazania równowartości 246 przerobionych banknotów przedstawionych do wymiany nie doszło z uwagi na postawę pracowników Narodowego Banku Polskiego, tj. o czyn z art. 310 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zb. z art. 310 § 2 kk w zb. z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk;

VI. w bliżej nieustalonym czasie, jednak nie później niż w dniu 17 października 2016 roku w W. przy ul. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru przerobił 250 sztuk banknotów o nominale 200 zł o nieustalonych numerach serii i numeracji poprzez pocięcie za pomocą gilotyny papierniczej nieustalonej liczby wyemitowanych przez Narodowy Bank Polski banknotów o nieustalonych numerach serii i numeracji o nominale 200 zł, opalenie uzyskanych w ten sposób fragmentów banknotów na ich krawędziach przy pomocy nieustalonego urządzenia, a następnie sklejenie taśmą klejącą tak przygotowanych fragmentów banknotów pierwotnie nie pochodzących z tego samego banknotu w 250 sztuk banknotów o nieustalonych numerach serii i numeracji o nominale 200 zł, po czym w dniu 17 października 2016 roku w Oddziale Okręgowym Narodowego Banku Polskiego w O. przy Al. (...) puścił w obieg wyżej opisane 250 sztuki przerobionych banknotów w ten sposób, że przedstawił w/w banknoty o nominale 200 zł i złożył wniosek nr (...) o wymianę uszkodzonych znaków pieniężnych i przekazanie ich równowartości na rachunek bankowy o numerze (...) prowadzony na jego rzecz przez Bank (...) S.A. z/s w W., czym usiłował doprowadzić Narodowy Bank Polski do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 50.000 zł poprzez wprowadzenie pracowników Narodowego Banku Polskiego w błąd, co do autentyczności przedstawionych do wymiany 250 sztuk banknotów o nominale 200 zł, przy czym do przekazania równowartości 250 przerobionych banknotów przedstawionych do wymiany nie doszło z uwagi na postawę pracowników Narodowego Banku Polskiego, tj. o czyn z art. 310 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zb. z art. 310 § 2 kk w zb. z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk ;

VII. w bliżej nieustalonym czasie, jednak nie później niż w dniu 1 grudnia 2016 roku w W. przy ul. (...), czynił przygotowania do przerobienia nieustalonej liczby banknotów o nominale 10 Euro poprzez przecięcie za pomocą gilotyny papierniczej i opalenie wewnętrznej krawędzi przy pomocy nieustalonego urządzenia banknotu o nominale 10 Euro o serii
i numerze (...) wyemitowanego przez Europejski Bank Centralny, tj. o czyn z art. 310 § 1 i § 4 kk .

orzeka

1.  Ł. R. uznaje za winnego popełnienia zarzuconych mu czynów:

-za czyn I, na podstawie art. 310 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zb. z art. 310 § 2 kk w zb. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk skazuje go a na podstawie art. 310 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 6 /sześć/ lat pozbawienia wolności i na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w wysokości 200 /dwieście/ stawek dziennych po 100 /sto/ złotych każda, na podstawie art. 46 § 1 kk orzeka obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz Narodowego Banku Polskiego kwoty 20 000 /dwadzieścia tysięcy/ złotych;

-za czyn II, na podstawie art. 310 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zb. z art. 310 § 2 kk w zb. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk skazuje go a na podstawie art. 310 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 7 /siedem/ lat pozbawienia wolności i na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w wysokości 200 /dwieście/ stawek dziennych po 100 /sto/ złotych każda, na podstawie art. 46 § 1 kk orzeka obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz Narodowego Banku Polskiego kwoty 40 000 /czterdzieści tysięcy/ złotych;

-za czyn III, na podstawie art. 310 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zb. z art. 310 § 2 kk w zb. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk skazuje go a na podstawie art. 310 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 7 /siedem/ lat pozbawienia wolności i na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w wysokości 300 /trzysta/ stawek dziennych po 100 /sto/ złotych każda, na podstawie art. 46 § 1 kk orzeka obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz Narodowego Banku Polskiego kwoty 50 000 /pięćdziesiąt tysięcy/ złotych;

-za czyn IV, na podstawie art. 310 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zb. z art. 310 § 2 kk w zb. z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk skazuje go a na podstawie art. 310 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 5 /pięć/ lat pozbawienia wolności i na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w wysokości 300 /trzysta/ stawek dziennych po 100 /sto/ złotych każda;

-za czyn V, na podstawie art. 310 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zb. z art. 310 § 2 kk w zb. z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk skazuje go a na podstawie art. 310 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 5 /pięć/ lat pozbawienia wolności i na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w wysokości100 /sto/ stawek dziennych po 100 /sto/ złotych każda;

-za czyn VI, na podstawie art. 310 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zb. z art. 310 § 2 kk w zb. z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk skazuje go a na podstawie art. 310 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 5 /pięć/ lat pozbawienia wolności i na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w wysokości 100 /sto/ stawek dziennych po 100 /sto/ złotych każda;

-za czyn VII, na podstawie art. 310 § 1 i § 4 kk skazuje go i wymierza mu karę 4 /cztery/ miesięcy pozbawienia wolności;

2. z mocy art. 85 k.k. i art. 86 § 1 i 2 k.k. wymierza Ł. R. kary łączne: 8 /osiem/ lat pozbawienia wolności i grzywny w wysokości 400 /czterysta/ stawek dziennych po 100 /sto/ złotych każda;

3.  z mocy art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności, zalicza Ł. R. okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 1 grudnia 2016 roku do dnia 19 lutego 2018 roku;

4.  na podstawie art. 316 § 1 k.k. orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych wymienionych w wykazie dowodów rzeczowych nr II pod poz. 1-3 oraz w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod poz. 33, 34, 35;

na podstawie art. 44 § 2 k.k. orzeka przepadek poprzez pozostawienie w aktach sprawy dowodów rzeczowych wymienionych w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod poz. 7, 8, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 59;

na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. nakazuje zwrot, jako zbędnych dla postępowania, NBP dowodu rzeczowego wymienionego w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod poz. 56;

na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. nakazuje zwrot, jako zbędnych dla postępowania, Ł. R. dowodów rzeczowych wymienionych w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod poz. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 10, 32, 36, 37, 38, 39, 52, 53, 54, 55, 58, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71;

5.  na podstawie art. 626 § 1 k.p.k. i art. 627 k.p.k. zasądza na rzecz Skarbu Państwa od oskarżonego Ł. R. koszty sądowe w kwocie 17.033,12 /siedemnaście tysięcy trzydzieści trzy 12/100/ złotych w tym kwotę 8.600,00 /osiem tysięcy sześćset/ złotych tytułem opłaty w sprawach karnych.

Katarzyna Czechowska SSO Andrzej Krasnodębski Henryka Pytlakowska

Sygn. akt XVIII K 242/17

UZASADNIENIE

W styczniu 2016 roku Ł. R. otrzymał od B. R. (1) 500.000 zł po sprzedaży nieruchomości w W. przy ulicy (...). W okresach bliżej nieustalonych, jednakże po otrzymaniu pieniędzy od babki stryjecznej do 17 października 2016 roku w W. w mieszkaniu przy ul. (...) gdzie zamieszkiwał Ł. R., przerabiał on banknoty o nominale 200 zł. Służyła mu do tego gilotyna papiernicza, którą ciął banknoty na fragmenty, a następnie na ich krawędziach przy pomocy nieustalonego urządzenia opalał je. Na koniec, sklejał uzyskane w ten sposób fragmenty banknotów taśmą klejącą. Celem Ł. R. było uzyskanie z pociętych kawałków banknotów, kolejnego, sztucznie wytworzonego przez niego banknotu, w taki sposób aby każdy z tak przerobionych banknotów miał zachowane co najmniej 75% oryginalnej powierzchni, dzięki czemu, znając procedury obowiązujące w zakresie wymieniania uszkodzonych znaków pieniężnych, mógł wymienić je na ich równowartość w Narodowym Banku Polskim. Ł. R. miał na to dwa sposoby: jeden polegający na tym, iż z pięciu banknotów o nominale 200 zł wytwarzał dodatkowy szósty banknot oraz drugi polegający na wytworzeniu czwartego banknotu z trzech oryginalnych. Jeżdżąc do kilku różnych oddziałów Narodowego Banku Polskiego, pracownikom Banku, którzy obsługiwali jego transakcję tłumaczył, że banknoty znajdowały się w kopercie, która spadła na zgrzewarkę. W taki sposób, za pierwszym razem Ł. R. przerobił 100 sztuk banknotów o nominale 200 zł i w dniu 14 marca 2016 roku złożył wniosek nr (...) o wymianę w Oddziale Okręgowym Narodowego Banku Polskiego w B. przy ul. (...), dzięki czemu w dniu 26 kwietnia 2016 roku otrzymał od Narodowego Banku Polskiego kwotę 40.000 zł przelewem na swój rachunek bankowy. Za drugim razem, przerobił 200 sztuk banknotów o nominale 200 zł i w dniu 20 czerwca 2016 roku złożył wniosek nr (...) o wymianę w Oddziale Okręgowym Narodowego Banku Polskiego w Z. przy Al. (...), dzięki czemu w dniu 19 lipca 2016 roku otrzymał od Narodowego Banu Polskiego kwotę 40.000 zł przelewem na swój rachunek bankowy. Za trzecim razem, przerobił 250 sztuk banknotów o nominale 200 zł i w dniu 26 sierpnia 2016 roku złożył wniosek nr (...) o wymianę w Oddziale Okręgowym Narodowego Banku Polskiego w Ł. przy Al. (...), dzięki czemu w dniu 30 września 2016 roku otrzymał od Narodowego Banu Polskiego kwotę 50.000 zł przelewem na swój rachunek bankowy. Za czwartym razem, przerobił 246 sztuk banknotów o nominale 200 zł i w dniu 14 września 2016 roku złożył wniosek nr (...) o wymianę w Oddziale Okręgowym Narodowego Banku Polskiego w K. przy ul. (...), dzięki czemu oczekiwał, że otrzyma od Narodowego Banu Polskiego kwotę 49.200 zł. Za piątym razem, przerobił 54 sztuk banknotów o nominale 200 zł i w dniu 22 września 2016 roku złożył wniosek nr (...) o wymianę w Oddziale Okręgowym Narodowego Banku Polskiego w G. przy ul. (...), dzięki czemu oczekiwał, że otrzyma od Narodowego Banu Polskiego kwotę 10.800 zł. Za szóstym razem, przerobił 250 sztuk banknotów o nominale 200 zł i w dniu 17 października 2016 roku złożył wniosek nr (...) o wymianę w Oddziale Okręgowym Narodowego Banku Polskiego w O. przy Al. (...), dzięki czemu oczekiwał, że otrzyma od Narodowego Banu Polskiego kwotę 50.000 zł. Trzy ostatnie próby wymiany banknotów przez Ł. R. nie doszły do skutku. Po tym, jak banknoty zostały przesłane do Centrali NBP, odkryto, że są to banknoty przerobione, przez co nie wypłacono Ł. R. ich równowartości.

W tym samym okresie czasu, jednak nie później niż w dniu 1 grudnia 2016 roku, w W. przy ul. (...), gdzie zamieszkiwał Ł. R., przeciął on tak jak powyżej, za pomocą gilotyny papierniczej oraz opalił krawędzie uzyskanych w ten sposób fragmentów banknotu 10 Euro. Zniszczony banknot został znaleziony podczas przeszukania ww. mieszkania, w dniu 2 grudnia 2016 roku.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: wyjaśnień oskarżonego Ł. R. (t. II k. 364- 370, t. V k. 840- 842, t. VI k. 1035- 1039, t. VI k. 1088- 1090, t. X k. 1902-1904), zeznań świadków: B. R. (1) (t. VI k. 1030- 1032, t. X k. 1905-1906), A. J. (t. I k. 5-10, t. I k. 117- 120, t. IV k. 743- 745, t. X k. 1906-1909), J. Ż. (t. V k. 886- 889, t. X k. 1909-1910), M. D. (t. V k. 828-831, t. X k. 1958-1959), I. U. (t. V k. 818-820, t. X k. 1959-1960), A. C. (t. V k. 880-883, t. X k. 1960-1961), B. R. (2) (t. I k. 130-133, t. X k. 1961-1962), A. W. (t. V k. 927-929 t. X k. 1962-1963), B. Ł. (t. X k. 1963-1964), B. K. (t. X k. 1982-1984), B. R. (3) (t. X k. 1984-1985); pisma Dyrektora Departamentu Emisyjno- Skarbowego NBP (t. I k. 1), zestawienia wniosków o wymianę banknotów (t. I k. 11), protokołu nr (...) zatrzymania fałszywych banknotów (t. I k. 12- 13), pisma przesyłającego uszkodzone banknoty z Oddziału w O. (t. I k. 14), protokołu zatrzymania rzeczy (t. I k. 17-20) zarządzenia nr (...) Prezesa NBP (t. I k. 53- 56) wniosku o wymianę zużytych uszkodzonych znaków pieniężnych w B. (t. I k. 60) zdjęć z monitoringu z oddziału w B. (t. I k. 63- 67) sposób przygotowania banknotów do sfałszowania (t. I k. 68) wniosku o wymianę zużytych uszkodzonych banknotów (t. I k. 69- 71) zdjęć z monitoringu z Oddziału w K. (t. I k. 73- 74) sposób przygotowania banknotów do sfałszowania (t. I k. 75) pisma przesyłającego banknoty do wymiany (t. I k. 87- 88) wniosku o wymianę i zużycie uszkodzonych banknotów z Oddziału w K. (t. I k. 89) protokołu oględzin rzeczy (t. I k. 103- 105) zarządzenie Prezesa NBP z dnia 30 sierpnia 1989 r. (t. I k. 110- 111) tablica poglądowa (t. I k. 125) wniosku o wymianę uszkodzonych znaków pieniężnych z Oddziału we W. (t. I k. 133) informacji o stopniu wymiany znaków pieniężnych (t. I k. 143) pisma przesyłającego banknoty do wymiany z NBP w R. (t. I k. 144-155) wniosku o wymianę zużytych znaków z Oddziału w S. (t. I k. k. 148) wniosku o wymianę zużytych znaków z Oddziału w B. (t. I k. 150) zdjęcia z monitoringu i wizerunku oskarżonego (t. I k. 157) wniosku o wymianę zużytych znaków z Oddziału z B. (t. I k. 159) wniosku o wymianę zużytych znaków z Oddziału z Ł. (t. I k. 163) pisma przesyłającego banknoty do wymiany z Oddziału (...) w R. (t. I k. 164-165) wniosku o wymianę zużytych znaków z Oddziału z K. (t. I k. 166, k. 167) protokołu oględzin rzeczy (t. I k. 168- 170, 171, 182- 195, 197 – 217, t. II k. 218- 221, 222- 2385, 239- 243, 244- 267) protokołu zatrzymania osoby (t. II k. 287- 288), protokół przeszukania osoby (t. II k. 290- 291) protokół przeszukania mieszkania (t. II k. 292- 308) potwierdzenia dokonania operacji (t. II k. 309) potwierdzanie do wniosku nr (...) k. 311 pokwitowanie do wniosku (...) (t. II k. 312) potwierdzenie do wniosku (...) (t. II k. 313) potwierdzenie do wniosku (...) (t. II k. 314) potwierdzenie do wniosku (...) (t. II k. 315) fragment banknotu 10 euro (t. II k. 316) pismo oskarżonego do NBP (t. II k. 317) akt notarialny (t. II k. 317a k. 318) protokół oględzin rzeczy wraz materiałem poglądowym (t. II k. 340- 352) potwierdzenie wpłaty na rachunek (t. II k. 393), druk przesłania uszkodzonych znaków pieniężnych do wniosku (...) (t. III k. 426), druk przesłania uszkodzonych banknotów do wniosku (...) (t. III k. 428), ekspertyza (...) (t. III k. 434- 470), materiał wyjaśniający do ekspertyzy (t. III k. 471- 618 t. IV k. 619- 727), dokumenty przesłane przez (...) wraz z pismem przewodnim (t. IV k. 784- 817) załącznik do przesłuchania świadka A. W. (t. V k. 931), ekspertyza (...)/EX- (...) (t. V k. 964- 966), ekspertyza (...)(t. V k. 967- 975), protokół zdawczo-odbiorczy wraz z pismem Zastępcy Dyrektora Departamentu Emisyjno- Skarbcowego (t. VI k. 1108- 1118), opinia z przeprowadzonych badań informatycznych (t. VI k. 1123- 1129 k. 1130- 1150, k. 1151- 1153), opinia z przeprowadzonych badań mechanoskopijnych (t. VI k. 1179- 1182, 1184- 1187), protokół oględzin rzeczy wraz z wydrukami plików k. (t. VI k. 1195-1219b), protokół oględzin rzeczy (t. VII k. 1225), opinie z zakresu informatyki k. 1607- 1609, 1610- 1612, protokół oględzin rzeczy wraz z kserokopiami zapisów (t. IX k. 1630- 1672), kserokopie wniosków wraz z pismem przewodnim (t. IX k. 1679- 1686).

Oskarżony Ł. R. przyznał się do popełnienia czynów nr I, II, III, IV, V, VI - oszustwa na szkodę NBP, natomiast nie przyznał się do przerobienia banknotów. Do czynu nr VII nie przyznał się w całości. Celem działania oskarżonego było oszukanie NBP przy wymianie uszkodzonych banknotów. Dokonując tego opierał się na zapisach, które znalazł w zarządzeniu Prezesa NBP dot. zasad wymiany uszkodzonych banknotów.

Wyjaśnił, że zaczęło się od tego, że kilka lat temu, wyprał przypadkowo w pralce w spodniach banknot 50 zł, który w związku z tym uszkodził się. Poszedł wtedy do Banku (...), żeby mu ten banknot wymienili na nowy. Odmówiono mu wymiany pomimo, że banki komercyjne mają obowiązek wymieniać uszkodzone banknoty i odesłano go do oddziału okręgowego NBP w W.. Udał się więc tam i przy wymianie tego banknotu pani w okienku powiedziała mu jakie są procedury związane z wymianą uszkodzonych banknotów i wyjaśniła, że banknot, który ma zachowane powyżej 75% pierwotnej powierzchni, wymieniany jest na nowy w 100%. Powiedziała też, że odpowiednie informacje można znaleźć też na stronie internetowej NBP. Po wyjściu z oddziału, oskarżony wpadł na pomysł, że gdyby z pięciu banknotów odciąć 20% powierzchni, to w tym momencie robi się sześć banknotów, które można wymienić w NBP na 100% wartości. Stwierdził, że ten pomysł jest nieopłacalny, bo nie opłaca się jeździć po oddziałach NBP w celu wymiany banknotu, ponieważ trzeba by sześciokrotnie pojechać do oddziału banku. Czyli gdyby np. chciał to zrobić z 200 złotówką, to po odwiedzeniu sześciu oddziałów NBP zarobiłby 200 zł. a to jest mniej niż koszty podróży po tych oddziałach. W styczniu 2016 roku za sprzedaż nieruchomości położonej przy ul. (...) w W., oskarżony otrzymał 500.000 zł. Powrócił wtedy do pomysłu sprzed 2-3 lat, na początku bardziej nie z chęci zysku, ale ciekawości, czy można wymienić uszkodzone banknoty w większej ilości i czy da się na tym zarobić. Dokonał więc uszkodzenia banknotów w taki sposób, że po pocięciu ich na gilotynie papierniczej, która została zabezpieczona przez Policję, opalał zapalniczką ich brzegi. Robił to po to, żeby przed pracownikiem oddziału wyjaśniać, że te pieniądze spadły na maszynę do zgrzewania plastiku, co spowodowało przepalenie banknotów i dlatego są w 4 kawałkach, a brakujący element banknotu uległ spaleniu. Oskarżony przepalał miejsca gdzie na banknocie są umieszczone numery seryjne po to, żeby móc spasować części, gdy taki banknot powstawał z czterech różnych. Robił to po to, aby utrudnić identyfikację banknotów. Uszkodził łącznie 100.000 zł tylko w banknotach o nominale 200 zł, bo z tym było najmniej pracy. Podzielił te 100.000 zł na pięć kupek po 20.000 zł. Pociął je odpowiednio tak, żeby zrobiło się z tego sześć kupek po 20.000 zł i pojeździł po oddziałach NBP: P.: K., K., G., W., B.. Po tej operacji, między lutym a kwietniem 2016 roku, otrzymał od NBP z tej wymiany łącznie 120.000 zł. Zdziwiło go, że to wszystko tak łatwo poszło. Zaczął zastanawiać się, czy nie można z tego procederu zrobić jakiegoś źródła dochodu. Postanowił jeszcze raz spróbować, tym razem na wyższą kwotę, tj. na 200.000 zł. Złożył wnioski o wymianę uszkodzonych banknotów na łączną kwotę 240.000 zł. Tym razem w okresie maj-lipiec 2016 roku pojechał z przygotowanymi wcześniej banknotami do O., B., S., Z. i O.. Narodowy Bank Polski po miesiącu czy dwóch powypłacał mu łączną kwotę 240.000 zł. W dniu (...) urodziło mu się dziecko, które wymagało operacji. Wobec tego, kolejne sześć wniosków złożył dopiero w okresie od lipca-września 2016 roku, tym razem na łączną kwotę 250.000 zł. Te wnioski były przygotowane z kwoty tylko 200.000 zł. Oskarżony z banknotów o nominale 200 zł na łączną kwotę 200.000 zł zrobił banknoty o powierzchni przekraczającej 75% pierwotnej powierzchni na kwotę łączną 250.000 zł. Oskarżony złożył wnioski o ich wymianę w W., L., R., K., Ł. i jeszcze raz w W.. W systemie NBP nie widać było wszystkich składanych przez oskarżonego wniosków, ponieważ jeśli banknoty były zdawane do oddziałów NBP w jednym kawałku to były wymieniane od ręki, a pracownik NBP przyjmujący pieniądze nie legitymował oskarżonego. W takich sytuacjach oskarżony kładł taki plik banknotów, pracownik NBP sprawdzał czy każdy z tych banknotów posiada powyżej 75% pierwotnej powierzchni i czy jest oryginalnym banknotem, a nie podrobionym. Jeśli takie banknoty spełniły te wymagania, to wymieniano je od ręki.

W dniu 5 września 2016 roku oskarżony pojechał do oddziału NBP w K. z banknotami przerobionymi w jednym kawałku o łącznej wartości 50.000 zł. Pracownik tego oddziału stwierdził, że to jest duża kwot pieniędzy i że wyśle je do Centrali NBP w W., chociaż powinien był wymienić je od ręki. W dniu 14 września 2016 roku oskarżony złożył wniosek na wymianę w oddziale w K. na łączną kwotę 50.000 zł i były to banknoty sklejone z dwóch kawałków. Pod koniec września 2016 roku oskarżony zdał uszkodzone banknoty o nominale 200 zł do oddziału NBP w G.. Te banknoty też były złożone z dwóch kawałków łącznie na kwotę 50.000 zł. Potem oskarżony pojechał do B. – to był początek października 2016 roku i tam zdał uszkodzone banknoty w jednym kawałku na łączną kwotę 50.000 zł i zostały wymienione one od ręki. W październiku 2016 roku złożył jeszcze wniosek w O., który opiewał na kwotę 50.000 zł i banknoty, które przekazał na wymianę składały się z czterech kawałków. Oskarżony był też w P. – tam także zdał banknoty do wymiany. Były one w dwóch kawałkach i na kwotę łączną 50.000 zł.

Pieniądze, które zostały złożone do oddziałów NBP w P., K., K., G. to były prywatne pieniądze oskarżonego, pochodzące ze sprzedaży nieruchomości przy ul. (...) w W.. Natomiast pieniądze, które zostały złożone we wniosku w oddziale NBP w O. – te które składały się z tych 4 kawałków zostały wyprodukowane z tych 200.000 zł z wcześniejszych oddziałów i zdaniem oskarżonego, nie należała mu się wypłata tych pieniędzy. Z oddziału w P., K., K., G. i O. pieniądze nie zostały oskarżonemu wypłacone.

W trakcie przesłuchania w dniu 1 grudnia 2016 roku oskarżony sporządził rysunek na którym przedstawił, jak banknoty o nominale 200 zł dzielił i jak z pięciu banknotów uzyskiwał szósty o powierzchni niemal 100%. Oskarżony z tych pięciu banknotów uzyskiwał dzięki dzieleniu i przepaleniom niemal cały banknot. Przed przystąpieniem do cięcia zmierzył długość banknotu, podzielił tę długość przez 5 i dzięki temu miał wymiary na jakie kawałki musiał ciąć banknoty na gilotynie. Następnie w miejscu przecięcia banknotu, jego krawędzi opalał zapalniczką.

Wnioski o wymianę uszkodzonych pieniędzy, kiedy oskarżony przedstawił do wymiany banknoty zrobione z czterech kawałków, gdzie jego zdaniem, tak naprawdę pieniądze mu się nie należały, złożył cztery razy: raz na 20.000 zł, raz na 40.000 zł, raz na 50.000 zł i te trzy wniosku zostały mu wypłacone w łącznej kwocie 110.000 zł na wskazany przez oskarżonego rachunek bankowy w banku (...). Natomiast na czwarty wniosek złożony w O., pieniądze nie zostały mu wypłacone. W notatniku, który został zabezpieczony, oskarżony notował przeprowadzone transakcje.

Banknot o nominale 10 euro, który został znaleziony u oskarżonego, przeciął na dwie części i te części przepalił na krawędzi spojenia. Jak twierdził, chciał zobaczyć, czy taki banknot da się opalić w taki sam sposób, jak banknot 200 zł. Oskarżony wyjaśnił, że nie miał zamiaru go wymienić i nie miał też takiej możliwości, gdyż NBP nie prowadzi wymiany uszkodzonych banknotów Euro.

Nikt nie pomagał oskarżonemu w tej aktywności i nikt poza nim w tym nie uczestniczył. Oskarżony miał świadomość, że wytwarzając ten szósty banknot z kawałków pięciu innych banknotów o tym samym nominale, dokonuje przerobienia banknotu, co jest przestępstwem. (t. II k. 364- 370, t. V k. 840- 842, t. VI k. 1035- 1039, t. VI k. 1088- 1090, t. X k. 1902-1904).

Świadek B. R. (1) zeznała, że była właścicielką nieruchomości na W. w W. przy ulicy (...), która została sprzedana w połowie stycznia 2015 r. Zgodnie z podziałem, 1 mln złotych ze sprzedaży należał do świadka. Oddała ona po 500.000 zł swoim wnukom stryjecznym – Ł. i R. R. (t. VI k. 1030- 1032, t. X k. 1905-1906).

Świadek A. J. zeznała, że zetknęła się z oskarżonym jako osoba, która nadzorowała Wydział Ekspertyz w banku NBP, kiedy pracownicy, którzy są ekspertami rozpoznawania autentyczności znaków pieniężnych, zgłosili się do świadka jak swojego przełożonego z nietypową sprawą, która wzbudzała ich niepokój. Pracownicy świadka przedstawili jej wówczas znaki pieniężne, banknoty, które w ich ocenie zostały przerobione, czyli sfałszowane tzn. powstałe z połączenia różnych fragmentów banknotów pochodzących z różnych- egzemplarzy banknotów. Zrobili więc rozeznanie w skali kraju jako bank, czy taka sytuacja nie miała miejsca w placówkach, czyli oddziałach terenowych NBP, ponieważ oddziały mają możliwość wymieniania zużytych lub zniszczonych znaków pieniężnych. Przy każdej wymianie klient zobowiązany jest złożyć wniosek o wymianę i po przeanalizowaniu wniosków, okazało się, że wnioski składa ta sama osoba Częściowo oddziały wymieniały te znaki pieniężne a częściowo te znaki były wymienione w centrali NBP. W banku pozostały również takie, które nie zostały jeszcze wymienione, czyli osobie, która złożyła wniosek o wymianę, nie zostały jeszcze wypłacone środki. Banknoty poza oceną wizualną zostały poddane dodatkowym badaniom. A ponieważ były zniszczone w charakterystyczny i jednorodny sposób, to wątpliwym było, że zostały zniszczone przez przypadek. Z tego co świadek pamiętała, jeżeli banknot posiadał powyżej 75% powierzchni w jednym kawałku i nie miał takich ubytków, które nie pozwalają oddziałowi go wymienić, to może (oddział) robić to samodzielnie. Banknot może składać się z fragmentów, ale pod warunkiem, że nie ma ubytków. Te banknoty złożone do wymiany były w sposób charakterystyczny zniszczone. Były przecięte, z tym, że nie przy użyciu ostrego narzędzia, ale przy użyciu narzędzia, które przypala krawędzie. Część tych banknotów posiadały wypaloną część numeracji, która znajduje się na dole banknotu. Składały się z 4 lub 5 fragmentów. Nie wszystkie miały 100 % powierzchni. Wymianie podlegają banknoty zużyte lub zniszczone np. zawilgotniałe, zużyte, zbutwiałe, nadpalone. Żeby uzyskać wymianę 100 % wartości, to banknot powinien mieć 75 % powierzchni. Taki banknot mógł składać się z kilku kawałków, ale pod warunkiem, że wszystkie kawałki będą pochodziły z tego samego banknotu. Jeżeli którykolwiek z tych fragmentów będzie pochodził z innego banknotu, to jest już banknot sfałszowany i nie podlega wymianie, a podlega zatrzymaniu (t. I k. 5-10, t. I k. 117- 120, t. IV k. 743- 745, t. X k. 1906-1909)

Świadek J. Ż., kasjerka z Oddziału Okręgowego Narodowego Banku Polskiego w Ł., zeznała, że w 2016 r. był klient, który miał do wymiany nominały po 200 zł, razem był to 50 000 zł. Klient ten stwierdził, że nominały zniszczone były przez zgrzewarkę. Te pieniądze składały się z 3 lub 4 fragmentów i musiały być przesłane do centrali do W.. Klient został o tym fakcie poinformowany i zgodził się na taką wymianę. Pieniądze świadek przeliczyła, spisała kwotę, wypisała wniosek i poinformowała, że pieniądze będą wysłane do centrali do W. i od 1 miesiąca do 3 miesięcy zostaną zwrócone na konto, które klient wskazał. Świadek rozpoznała przed sądem oskarżonego jako ww. klienta (t. V k. 886- 889, t. X k. 1909-1910).

Świadek M. D., kasjerka Oddziału Okręgowego Narodowego Banku Polskiego w G., zeznała, że zgłosił się klient, który przyszedł z banknotami do wymiany. Nie spełniały one jednak wymogów wymiany bezpośredniej w okienku. Należało te banknoty zatrzymać i wysłać do centrali, do Wydziału Ekspertyz z wnioskiem o wymianę. Pieniądze zostały zapakowane w kopertę razem z wnioskiem, to zrobiła koleżanka świadka – I. U.. Świadek natomiast poinformowała klienta o wymianie. Świadek tych banknotów nie liczyła, była to kwota deklarowana przez klienta. Przekazane banknoty składały się z dwóch części, miały przez środek przepalenie i były sklejone błyszczącą taśmą. We wniosku należało napisać przyczynę zniszczenia. Świadek zapytała więc co się stało, że te banknoty tak wyglądają, na co klient odpowiedział, że banknoty były w kopercie, która spadła na zgrzewarkę i myślał, że wszystko stracił, ale sprawdzał w Internecie, czy jest w stanie coś za to uzyskać i je posklejał. Świadek przed Sądem rozpoznała oskarżonego jako ww. klient (t. V k. 828-831, t. X k. 1958-1959).

Świadek I. U., pracownica Oddziału Okręgowego Narodowego Banku Polskiego w G. i koleżanka powyższego świadka, zeznała, że któregoś dnia w roku 2016 r., koleżanka – M. D., która siedziała w kasie, poprosiła świadka o spisanie wniosku o wymianę zniszczonych banknotów. Wstępną rozmowę przeprowadziła koleżanka, a świadka praca polegała na spisaniu wniosku. To były banknoty o nominale 200 zł, w kwocie 20 000 lub 40 000 zł. Był to dosyć duży plik pieniędzy, które nie zostały policzone. Banknoty były w środku jak gdyby zgrzane. Klient powiedział, że spadły mu na zgrzewarkę, składały się z dwóch połówek banknotów tej samej numeracji. Poprzez to zgrzanie brakowało im środka. Wniosek został spisany na podstawie deklaracji klienta jaka jest to kwota i tak został przesłany do ekspertyzy. Klient nie był zdziwiony, że pieniądze będąc wysłane do centrali, był zorientowany w procedurach. W postępowaniu przygotowawczym świadek rozpoznała sprawcę ze zdjęcia, jednak w postępowaniu przed Sądem nie była pewna czy ww. klient był na sali (t. V k. 818-820, t. X k. 1959-1960).

Świadek A. C., kasjerka z Oddziału Okręgowego Narodowego Banku Polskiego w K., zeznała, że klient banku podszedł do okienka i chciał wymienić banknoty. Była ich duża ilość, banknoty były przepalone przez pół. Nie nadawały się do wymiany, by klientowi wymienić je bezpośrednio, bo nie miały one 75 % powierzchni banknotu, więc wypisała wniosek do ekspertyzy do W.. W banku są specjalne miarki do sprawdzania powierzchni banknotu i sprawdzana jest powierzchnia złożonego do wymiany banknotu w ten sposób, że banknot przykłada się do tej miarki. Te banknoty składały się z dwóch mniejszych części. Świadek rozpoznała oskarżonego jako ww. klient (t. V k. 880-883, t. X k. 1960-1961).

Świadek B. R. (2), kasjerka Oddziału Okręgowego Narodowego Banku Polskiego w O., zeznała, że 17 października 2016 r. podszedł klient do jej okienka kasowego banku z prośbą o wymianę zniszczonych banknotów. Były to banknoty o nominale 200 zł i było ich 250 sztuk. Każdy banknot wyglądał w ten sposób, że składał się z 4 w miarę równych części. Każda część była jakby od środka nadpalona i wypalona była numeracja. Nie można było stwierdzić czy numeracja jest z jednego banknotu. Wszystkie części tych banknotów były autentyczne, jednak świadek widziała na pierwszy rzut oka, że nie pochodzą od jednego banknotu. Banknoty kwalifikowały się do przyjęcia wymiany na zasadzie wysłania ich do ekspertyzy. Na pytanie świadka co się stało z banknotami, że są w takim stanie, klient odpowiedział, że wpadły mu do maszyny zgrzewającej, która mu je tak pocięła, a potem całą noc sklejał te banknoty i przyniósł do wymiany. Świadek powiedziała mu wtedy, że niepotrzebnie sklejał te banknoty, bo dokonał ich preparacji, gdyż każda część pochodziła od innego banknotu, na co on powiedział, że ma przy sobie zarządzenie Prezesa NBP, w którym jest napisane jakie banknoty można przedstawiać do wymiany i, że takie przedstawił i, że jest zdenerwowany faktem, że zniszczyło mu się tyle pieniędzy (t. I k. 130-133, t. X k. 1961-1962).

Świadek A. W., kasjerka z Oddziału Okręgowego Narodowego Banku Polskiego w Z., zeznała, że w czerwcu półtora roku temu, przyszedł do banku klient, który przyniósł dwie paczki banknotów o nominale 200 zł. Były to dwie paczki po 100 sztuk. Po obejrzeniu banknotów i przeliczeniu świadek uznała, że trzeba wysłać je z wnioskiem do departamentu. Banknoty sklejone były z dwóch fragmentów, brakowało ok. 20- 30% powierzchni banknotów, w tym brakowało tego fragmentu gdzie jest hologram. To były nowe banknoty nieużywane, po środku były zgrzane, więc trudne było je przepuść przez maszynkę do liczenia, bo były grubsze. Jeśli były klejone, to był to klej typu ,, na gorąco”, bo nie dało się ich rozkleić. Wypełniła wniosek, zaś klient został poinformowany, że będzie musiał poczekać na wymianę uszkodzonych banknotów, ponieważ przepisy ograniczą oddział w wymianie banknotów, jeżeli nie spełniają one określonych warunków. Klient stwierdził, że banknoty spadły na zgrzewarkę do plastiku. Świadek pytała go co to za zgrzewarka, a on tłumaczył i mówił, że ma to związek z jego dzielnością (t. V k. 927-929, t. X k. 1962-1963).

Świadek B. Ł., kasjerka z Oddziału Okręgowego Narodowego Banku Polskiego w B., zeznała, że klient przyniósł pieniądze- uszkodzone o nominale 200 zł, nie pamiętała ile sztuk. Banknoty nie kwalifikowały się do wymiany bezpośrednio w kasie zgodnie z zarządzeniem z 2003 r. Prezesa NBP o wymianie uszkodzonych banknotów i monet. W związku z tym sporządziła wniosek wymiany uszkodzonych znaków pieniężnych do W.,. Spisała dane z dowodu osobistego. Pamiętała, że klient był z W.. Dała pokwitowanie klientowi, zabezpieczyła banknoty i przekazała skarbnikom do przesłaniania do ekspertyzy. Przed Sądem świadek nie była w stanie stwierdzić czy tym klientem był oskarżony, z uwagi na kiepską pamięć do zapamiętywania twarzy (t. X k. 1963-1964).

Świadek biegła B. K. zeznawała na okoliczność wydanych przez nią ekspertyz dotyczących dotyczyły banknotów składających się z dwóch fragmentów autentycznych banknotów, oddanych do wymiany w oddziałach banku w G. i K. . Banknoty były posklejane taśmą przeźroczystą, samoprzylepną. Stwierdziła, że banknoty te są przerobione na podstawie specjalistycznych badań, które przeprowadziła w laboratorium NBP znajdującym się w Departamencie Emisyjno-Skarbcowym. Zdaniem świadka, banknoty były przerobione, co wynikało z dokonanej oceny na specjalistycznym urządzeniu pod nazwą videospektrokomparator. Z reguły te fragmenty nie należały pierwotnie do tego samego egzemplarza banknotu. Jeżeli banknoty przychodzą do ekspertyz to nie są rozklejane, tylko badane w takiej formie w jakiej one przyszły. W związku z tym z oceny świadka i badań, pochodziły one z oddzielnych banknotów.. Jeżeli banknoty byłyby nieposklejane, to istniałaby możliwość, aby sprawdzić czy fragmenty banknotów pochodzą z jednego banknotu. Według świadka trzeba dokonać specjalistycznych pomiarów, żeby ocenić czy dane fragmenty pochodzą pierwotnie z jednego fragmentu. Najpierw trzeba stwierdzić czy przedstawione fragmenty pochodzą z autentycznego banknotu. Później dokonywany jest pomiar, w jakim stopniu można by je ocenić w momencie wymiany - w jakim procencie mogą być wymienione. Oceniając wizualnie kolorystykę, stopień zużycia, porównuje się marginesy, wszelkie elementy na przecięciach, czy pasują do siebie, sprawdzane są numery poziome i pionowe. W sytuacji kiedy, na skutek uszkodzenia, nie można stwierdzić tożsamości numerów pionowych i poziomach, to w ekspertyzie stawiany jest znak zapytana. Wtedy nie stwierdza się kategorycznie, że banknoty te pochodzą z jednego oryginalnego banknotu. Jeżeli zaś w całości nie zachowały się numery pionowe, bądź poziome, to mimo to świadek jest w stanie stwierdzić kategorycznie , iż dane fragmenty pochodzą z pierwotnie jednego banknotu. Te oceny banknotu autentycznego, można stwierdzić na podstawie techniki druku papieru i elementów zabezpieczeń. Jeżeli banknoty pochodzą z tej samej emisji, to nie różnią się one rodzajem papieru, techniką druku czy elementami zabezpieczeń. Porównuje się offset do stalorytu- są wyznaczone punkty. Offset, to jest płaski druk, zaś staloryt jest to wklęsłodruk. Na papier banknotu w pierwszej fazie produkcji nakładany jest offset, a następnie staloryt. Kiedy wyrywamy fragment banknotu i tej części nie ma, można sprawdzić, czy dane fragmenty należą do tego samego banknotu. Formy drukowe są niezmienne, ale gdy nakładane są te dwie techniki druku, przy rożnych banknotach te odległości będą różne i wówczas można na tym urządzeniu, na którym sprawdza się banknot można stwierdzić, czy pochodzą one z tego samego banknotu (t. X k. 1982-1984).

Biegły B. R. (3) przeprowadził dwie ekspertyzy dotyczące banknotów o nominale 200 zł i banknotu 10 euro. Co do kawałków banknotów 200 złotowych, zostały zdaniem biegłego rozdzielone za pomocą prostoliniowego, cienkiego przedmiotu rozgrzanego do temperatury przekraczającej temperaturę spalania papieru, np. rozgrzanego drutu zgrzewarki do folii. Co do banknotu 10 euro, to dwa kawałki banknotu stanowiły przed rozdzieleniem jeden banknot właśnie 10 euro, i kawałki te zostały rozdzielone w ten sam sposób co powyżej. Podczas przesłuchania w ramach postępowania przygotowawczego biegły uznał, że nie znając właściwości materiałów z których wytworzone są dowodowego banknoty oraz nie mając wiedzy o sprawności manualnej oskarżonego, nie może wykluczyć stosowania opisanej przez oskarżonego techniki rozdzielania banknotów, tj. nie może wykluczyć, że wpierw banknoty były rozcinane na gilotynie, a następnie krawędzie ich rozdzielenia były opalane za pomocą zapalniczki. W postępowaniu przed Sądem, biegły nie w pełni podtrzymał dwie ww. ekspertyzy, w części dotyczącej sposobu rozdzielenia banknotów. W tym zakresie te opinie są, jego zdaniem, zbyt kategoryczne. Przyjął założenie, że banknoty były rozdzielane przy jak najmniejszym nakładzie czasu i siły. Badając krawędzie rozdzielenia banknotów stwierdził ich bardzo dużą liniowość i niewielkie ubytki materiału co pozwoliło na wyciągnięcie powyższych wniosków. W pobliżu krawędzi powierzchnie krawędzi były osmolone, co wskazywało na działanie wysokiej temperatury. Takie ustalenia pozwoliły na wyciągniecie wniosku, że banknoty zostały rozdzielone przy pomocy urządzenia, w którego skład wchodzi liniowa kocówka robocza, która podlega rozgrzaniu, jako przykład podał zgrzewarkę do foli. W swoich wnioskach odniósł się tylko do takiego sposobu działania. Do badań dostarczono mu także obcinarkę fotograficzną, aby stwierdzić czy była użyta do rozdzielnia banknotu. Stwierdził, że ta obcinarka nie była używana do rozdzielenia banknotów i w tym zakresie jego opinia jest zbyt kategoryczna. Przeprowadził eksperyment polegający na tym, że użył kawałku papieru, nie banknotu, ale innego, o wyższej odporności na działanie wysokiej temperatury, aby przybliżyć ten materiał porównawczy do własności termicznej banknotu i przeprowadził próbę rozdzielnia tego papieru za pomocą dostarczonej gilotyny, a następnie krawędzie rozdzielnia, spróbował opalić, za pomocą zapalniczki gazowej. W wyniku tak przeprowadzonego eksperymentu otrzymał wielokrotnie większe ubytki materiału na skutek opalenia, co potwierdziło wyciągnięte przez niego wnioski. Nie wziął jednak pod uwagę sprawności swoich rąk, a jak stwierdził w tym wieku jego ręce nie mają takiej stabilności, bardziej się trzęsą i to spowodowało większe ubytki materiału - wypalenie materiału. Sporządzając pierwotną opinię w dniu 27.06.2017 r. biegły nie znał treści wyjaśnień podejrzanego. Zapoznał się z nimi składając opinię ustną uzupełniającą w dniu 9.08.2017 r. (t. X k. 1984-1985).

W postępowaniu przygotowawczym zeznania złożyli także inni świadkowie, w tym pracownicy oddziałów Narodowego Banku Polskiego: D. K., W. P. z oddziału w K. (tom V k. 823-826, tom V k. 836-838), E. K., M. C. z oddziału w K. (tom V k. 833-834 tom V k. 868-871), J. Z. z oddziału we W. (tom V k. 874-877), A. H. z oddziału w W. (tom V k. 891-893), G. K. z oddziału w K. (tom V k. 895-897), B. C., B. D., K. K. (1) z oddziału w B. (tom V k. 900-903, tom V k. 911-913, tom V k. 916-919), R. K. z oddziału w L. (tom V k. 906-909), A. Ż., D. Z. z oddziału w P. (tom V k.922-924 tom V k. 949-951), K. K. (2), E. S. z oddziału w O. (tom V k. 934-936 tom V k. 939-941), S. W. z oddziału w B. (tom V k. 944-947), B. M., T. B. z oddziału w S. (tom V k. 954-956, tom V k. 959-961), D. N. z oddziału w R. (tom V k. 1008-1011), J. W. z oddziału w G. tom (V k. 1015-1017) wszyscy na okoliczność składanych przez oskarżonego wniosków o wymianę uszkodzonych banknotów, przerobionych w taki sam sposób, które nie są objęte niniejszym postępowaniem. Zeznania złożył także A. O. (1) (tom II k. 337-338) na okoliczność zamieszkiwania przez niego mieszkania przy ulicy (...), a także A. O. (2) (tom VIII k. 1541-1544) kierownik placówki bankowej Banku (...), na okoliczność dokumentów tego Banku znalezionych w mieszkaniu oskarżonego i B. R. (4). Zeznania tych świadków nie poruszają kwestii na tyle istotnych aby konieczne było ich przytaczanie. Nie są w żadnym stopniu sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym, a w szczególności z wyjaśnieniami oskarżonego.

Sąd dał wiarę zeznaniom wyżej wymienionych świadków, jak i w znacznej części samym wyjaśnieniom oskarżonego. Świadkowie to osoby postronne (za wyjątkiem B. R. (5) – stryjecznej babki oskarżonego), w przeważającej mierze pracownicy oddziałów NBP, którzy mieli do czynienia z działaniami Ł. R. podczas transakcji wymiany banknotów. Wyjaśnienia oskarżonego oraz zeznania świadków, zarówno te z postępowania przygotowawczego jak i te złożone przed Sądem w niniejszym postępowaniu, były relacjami wzajemnie się uzupełniającymi. Przedstawiali oni zdarzenia w których sami uczestniczyli. Relacje tych osób znalazły potwierdzenie w dowodach od nich niezależnych, obiektywnych. Takim obiektywnym dowodem są chociażby:

a) protokół przeszukania i zatrzymania rzeczy, gdzie w mieszkaniu zajmowanym przez oskarżonego znaleziono dokumenty w postaci: wydruków potwierdzeń wykonania operacji przelewu środków pieniężnych z Narodowego Banku Polskiego, pokwitowań odbioru uszkodzonych znaków pieniężnych z NBP, wydruku zarządzenia nr (...) Prezesa NBP z dnia 17 grudnia 2013 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu wymiany znaków pieniężnych, które na wskutek zużycia lub uszkodzenia przestają być prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, wydruku pt. „Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania (t. II k. 403), wydruk ze strony NBP z dn. 16 listopada 2016 roku pt. „Sposoby przyjmowania skarg i wniosków”, jak również ujawniono w kopertach przecięty na dwie części banknot o nominale 10 Euro z opaloną krawędzią oraz kopertę z zawartością 27 sztuk banknotów o nominale 200 zł każdy, kopertę z napisem (...) z zawartością 5 banknotów o nominale 100 zł i 11 sztuk banknotów o nominale 200 zł oraz gilotynę do cięcia papieru firmy (...) o nr C. (...) (tom II k. 287-288, k. 290-291, k. 292-30, k. 340-352);

b) dokumenty w postaci wniosków oskarżonego o wymianę zużytych uszkodzonych banknotów (t. I k. 11, t. I k. 60, t. I k. 69- 71, t. I k. 89, t. I k. 133, t. I k. k. 148, t. I k. 150, t. I k. 159, t. I k. 163, t. I k. 166, k. 167);

c) ekspertyzy dokonane przez NBP, gdzie stwierdzono, że wszystkie objęte ekspertyzą banknoty zostały sfałszowane i składają się z czterech fragmentów pierwotnie do siebie nienależących. Jednocześnie występuje w nich niespasowanie marginesów poszczególnych fragmentów, a tym samym występuje niespasowanie elementów wykonanych drukiem stalorytniczym do elementów wykonanych drukiem offsetowym oraz różny sposób zużycia poszczególnych fragmentów banknotu. Dodatkowo eksperci NBP wskazali, iż we wszystkich badanych banknotach wypalone zostały fragmenty numeracji, określając stopień niebezpieczeństwa falsyfikatu jako trudny, co do banknotów objętych wnioskiem nr (...) z dnia
17 października 2017 roku o wymianę zniszczonych znaków pieniężnych w Oddziale Okręgowym NBP w O.. Co do 246 sztuk banknotów o nominale 200 zł przekazanych przy wniosku nr (...) z dnia 14 września 2016 roku o wymianę zniszczonych znaków pieniężnych w Oddziale Okręgowym NBP w K. oraz 54 sztuk banknotów o nominale 200 zł przekazanych przy wniosku nr (...) z dnia 22 września 2016 roku o wymianę zniszczonych znaków pieniężnych w Oddziale Okręgowym NBP w G. wykazały, że wszystkie w/w banknoty zostały sfałszowane i składają się z dwóch fragmentów banknotów pierwotnie do siebie nienależących, połączonych ze sobą taśmą przeźroczystą, samoprzylepną. Eksperci NBP stwierdzili przy tym, że badane banknoty posiadają niespasowane marginesy, a zatem występuje w nich niespasowanie elementów wykonanych drukiem stalorytniczym do elementów wykonanych drukiem offsetowym oraz do krawędzi banknotu, zaś fragmenty banknotów charakteryzują się różnym stopniem zużycia. Stwierdzono przy tym wypalone fragmenty numeracji poziomej. Tak jak w poprzedniej ekspertyzie, eksperci NBP określili stopień niebezpieczeństwa falsyfikatów jako trudny (tom V k. 967-975, k. 964-966);

d) opinię uzupełniającą dotyczącą ekspertyz nr (...) z dnia 10 lutego 2017 oraz nr (...)z dnia 10 lutego 2017 roku oraz przesłuchanie w charakterze biegłego B. K., która opiniowała, iż ze względu na to, że trudno było określić wizualnie, czy fragmenty banknotów pochodzą z tego samego banknotu, przy sporządzeniu w/w ekspertyz została zastosowana procedura do oceny autentyczności tych fragmentów oparta na badaniu urządzeniem videospektrokomparator (...), przy użyciu którego można było sprawdzić - po dokonanych pomiarach czy fragmenty banknotów pierwotnie do siebie należały, w szczególności zaś można było sprawdzić odległości pomiędzy elementami druku stalorytniczego, a elementami druku offsetowego oraz czy staloryt jest spasowany do elementów wykonanych drukiem offsetowym bądź też krawędzi banknotu. Nadto w/w wskazała, że jakkolwiek fragmenty badanych banknotów będące przedmiotem opisanych ekspertyz posiadały częściowo zbieżne numery (w części powypalane), to analiza videospektrokomparatorem wykluczyła kategorycznie aby sklejone fragmenty pochodziły z tego samego banknotu (tom VI k. 1083-1085);

e) opinia z zakresu mechanoskopii dotycząca sposobu wytworzenia banknotów o nominale 200 zł, które zostały przekazane do oddziałów okręgowych Narodowego Banku Polskiego w K. (254 sztuki), G. (54 sztuki) oraz w O. (250 sztuk) przez Ł. R. wraz z wnioskami o wymianę uszkodzonych znaków pieniężnych, a także ustalenia mechanizmu wytworzenia zabezpieczonego w trakcie przeszukania lokalu mieszkalnego przy ul. (...) banknotu o nominale 10 Euro w dwóch częściach. W wydanych opiniach biegły stwierdził m.in., że znalezione w mieszkaniu oskarżonego fragmenty banknotu o nominale 10 Euro, przed rozdzieleniem, stanowiły jeden banknot 10 Euro oraz, że nie znając właściwości badanych banknotów (odporności na działanie wysokich temperatur), nie może wykluczyć, że przedmiotowe banknoty zostały wpierw rozcięte na gilotynie, a następnie ich krawędzie były opalane przy użyciu zapalniczki (tom VI k. 1179-1182, k. 1184-1187, tom VIII k. 1549-1550);

f) opinia z zakresu badań informatycznych dotyczącą zawartości ujawnionych w trakcie przeszukania lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w W. telefonów komórkowych, kart SIM oraz komputerów przenośnych, celem ustalenia czy na w/w nośnikach danych znajdują się pliki graficzne zawierające skany lub zdjęcia banknotów związane z wymianą lub przerobieniem banknotów oraz wiadomości tekstowych wskazujących na przerabianie banknotów, w wyniku czego w pamięci wewnętrznej telefonu (...) ujawniono wizerunki banknotów Euro
o nominałach: 5 Euro, 10 Euro, 20 Euro, 200 Euro oraz 500 Euro (tom VI k. 1152-1153, tom VIII k. 1607-1609).

Powyższe protokoły, opinie oraz ekspertyzy zdaniem Sądu, zostały wykonane przez podmioty specjalizujące się w swojej dziedzinie, z obowiązującą ich rzetelnością i dokładnością. Ponadto, są to dowody niesprzeczne, potwierdzające w swoim meritum przede wszystkim, sposób działania oskarżonego Ł. R., a także sam fakt dokonania przez niego czynów objętych aktem oskarżenia. W całokształcie materiał dowodowy zgromadzony w toku postępowania zarówno przygotowawczego jak i sądowego jest spójny i kompletny, zaś zgromadzone w sprawie dowody jednoznacznie potwierdzają przebieg zdarzeń będących przedmiotem niniejszego śledztwa oraz opisany w nich udział oskarżonego.

Powyżej przytoczone dowody, zdaniem Sądu, niezaprzeczalnie świadczą o dokonaniu przez oskarżonego czynów z punktów I, II, III, IV, V i VI objętych postępowaniem, a w szczególności same wyjaśnienia oskarżonego, zeznania świadków, którzy mieli bezpośrednią styczność z procederem podjętym przez oskarżonego, czyli kasjerek oddziałów banków w których oskarżony składał wnioski o wymianę uszkodzonych banknotów, dokumenty w postaci takich właśnie wniosków, znalezione w mieszkaniu oskarżonego dokumenty w postaci: wydruków potwierdzeń wykonania operacji przelewu środków pieniężnych z Narodowego Banku Polskiego, pokwitowań odbioru uszkodzonych znaków pieniężnych z NBP, wydruku zarządzenia nr (...) Prezesa NBP z dnia 17 grudnia 2013 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu wymiany znaków pieniężnych, które na wskutek zużycia lub uszkodzenia przestają być prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, wydruku pt. „Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania (t. II k. 403), wydruku ze strony NBP z dn. 16 listopada 2016 roku pt. „Sposoby przyjmowania skarg i wniosków”, koperty z zawartością 27 sztuk banknotów o nominale 200 zł każdy, koperty z napisem (...) z zawartością 5 banknotów o nominale 100 zł i 11 sztuk banknotów o nominale 200 zł, gilotyna do cięcia papieru oraz przytoczone powyżej opinie i ekspertyzy.

W związku z powyższymi dowodami, Sąd nie dał wiary zaprzeczeniom oskarżonego Ł. R., co do popełnienia czynu VII objętego niniejszym postępowaniem, tj. przygotowania do przerobienia nieustalonej liczby banknotów o nominale 10 Euro. Jak ustalono po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, znaleziony został u oskarżonego banknot 10 Euro, rozfragmentaryzowany w taki sam sposób jak banknoty o nominałach 200 zł, które oskarżony wymienił bądź próbował wymienić w oddziałach NBP, tzn. przecięty za pomocą gilotyny papierniczej wraz z opaloną wewnętrzną krawędzią. Zdaniem Sądu, na tle całokształtu sprawy, oczywistym jest zamiar Ł. R., który działał w poczuciu bezkarności po kilku udanych już bezprawnych wymianach uszkodzonych przez niego banknotów, przejawiający się tym, że zaczął on czynić przygotowania do przerobienia rodzajowo innych niż uprzednio banknotów, poprzez wypróbowanie swojej metody na banknocie o nominale 10 Euro. Świadczą o tym także, ujawnione w pamięci wewnętrznej telefonu (...) wizerunki banknotów Euro o nominałach: 5 Euro, 10 Euro, 20 Euro, 200 Euro oraz 500 Euro (tom VIII k. 1607-1609, tom VI k. 1152-1153).

Sąd uznał, że czyny oskarżonego z punktów I, II, III wyczerpały znamiona art. 310 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zb. z art. 310 § 2 kk w zb. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, czyny z punktów IV, V, VI wyczerpały znamiona art. 310 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zb. z art. 310 § 2 kk w zb. z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, zaś czyn VII wyczerpał znamiona art. 310 § 1 i § 4 kk.

Co do kwalifikacji z art. 310 § 1 kk, przestępstwo „przerobienia pieniądza” jako czynność sprawcza polega na „dokonaniu zmian w autentycznym pieniądzu”, a co za tym idzie przedmiotem przerobienia może być tylko coś, co już istnieje, np. autentyczny pieniądz, tak jak w niniejszej sprawie. ”Przerobienie” pieniądza, polegać będzie na zmianie jego dotychczasowego kształtu, treści, formy czy użytego do wytworzenia materiału w taki sposób, by przystosować go do nowego przeznaczenia i użycia za autentyczny ( Z. Ćwiąkalski, Komentarz do art. 310 Kodeksu Karnego). Istota tego przestępstwa nie polega więc na stworzeniu idealnego falsyfikatu, tj. uzyskaniu łudzącego podobieństwa. Wystarczające jest, aby niedoświadczony człowiek nie mógł od razu wykryć „nieprawdziwości” przedmiotu wręczonego mu jako pieniądz” (T. Oczkowski Komentarz do art. 310 Kodeksu Karnego). Przestępstwo fałszerstwa jest dokonane z chwilą wytworzenia choćby jednego falsyfikatu, tj. dokumentu stwarzającego pozory autentycznego pieniądza (O. Górniok, Przestępstwa..., 2000, s. 123).

Co do kwalifikacji z art. 310 § 2 kk, puszczeniem w obieg podrobionego lub przerobionego pieniądza jest zachowanie polegające na tym, że sprawca mając świadomość, iż dysponuje falsyfikatem, zbywa, wydaje, przekazuje go odpłatnie lub nieodpłatnie: osobie, która przyjmuje falsyfikat w przekonaniu, że jest to autentyczny środek płatniczy, […], co skutkuje tym, że podrobiony lub przerobiony pieniądz wchodzi do obrotu gospodarczego i funkcjonuje w nim tak jak pieniądz oryginalny i spełnia tę samą co on rolę, a osoby go posiadające posługują się sfałszowanym środkiem płatniczym tak jak prawdziwym ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dn. 12 października 2016 r. II Aka 149/16). Nie ma więc znaczenia, czy osoba przyjmująca pieniądz wie o tym, że jest on fałszywy, istotne jest, aby przekazujący miał tego świadomość, zaś sam sposób wpuszczenia w obieg nie ma znaczenia ( A. Marek, Kodeks karny..., 2010, s. 663).

Jednocześnie zauważyć należy, że § 4 omawianego przestępstwa stanowi o przygotowaniu do popełnienia przestępstwa z § 1. Penalizuje on tym samym każdą postać przygotowania do przerabiania pieniędzy, a wiec także i zbieranie informacji na ten temat. Oskarżony zapoznawał się szczegółowo z procedurami dotyczącymi wymiany uszkodzonych banknotów, zbierał dane dotyczące interesujących go banknotów, w tym także ich szablonowe wzory. Znaleziony został w zapisanych na telefonie oskarżonego danych wizerunek m. in. banknotu 10 euro, który został także zabezpieczony w mieszkaniu oskarżonego rozfragmentaryzowany i opalony w przyjęty przez niego sposób.

Zbrodnia określona w art. 310 § 1 jest przestępstwem materialnym (skutkowym). Jej strona podmiotowa charakteryzowana jest poprzez umyślność i popełniona może być w formie zamiaru bezpośredniego, tj. sprawca odpowiada tylko wtedy, gdy działa, chcąc podrobić lub przerobić pieniądz. Opisane przestępstwo popełnione zostaje niezależnie od celu, w jakim sprawca działa. Sąd Najwyższy stwierdził, że wprawdzie zbrodnia fałszerstwa pieniądza "nie jest tzw. przestępstwem kierunkowym, gdyż dla jego bytu ustawa nie wymaga, by sprawca działał w celu puszczenia podrobionych pieniędzy w obieg, ale z praktyki wiadomo, że jest to najczęściej spotykany motyw jego działania" ( zob. wyrok SN z 24 kwietnia 1976 r., II KR 56/76, OSNPG 1976, nr 11-12, poz. 102).

W wypadku puszczenia w obieg środków płatniczych w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, z wprowadzeniem w błąd, wyzyskaniem błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsięwziętego działania przez inną osobę możliwe jest jednoczesne wyczerpanie ustawowych znamion czynu zabronionego z art. 286 § 1 kk, tak jak miało to miejsce w przedmiotowej sprawie. Przepis ten określa odpowiedzialność za oszustwo, którym według tego przepisu jest motywowane celem korzyści majątkowej doprowadzenie innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez wprowadzenie jej m.in. w błąd. Wprowadzenie w błąd polega na tym, iż sprawca własnymi podstępnymi zabiegami doprowadza pokrzywdzonego do mylnego wyobrażenia o określonym stanie rzeczy (w przedmiotowym przypadku poprzez przedstawianie przerobionych banknotów jako autentycznych). Istota tego przestępstwa polega więc na posłużeniu się fałszem jako czynnikiem sprawczym, który ma doprowadzić pokrzywdzonego do podjęcia niekorzystnej decyzji majątkowej. Elementy przedmiotowe oszustwa muszą być objęte świadomością sprawcy, który chcąc uzyskać nienależną korzyść majątkową, działa świadomie w określony sposób. Oszustwo może być zatem przestępstwem popełnionym tylko umyślnie z zamiarem bezpośrednim, kierunkowym, obejmującym cel i sposób działania ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dn. 12 października 2016 r. II Aka 149/16).

W przedmiotowej sprawie zebrany obszerny materiał dowodowy, w tym m.in. zeznania świadków, dokumentacja bankowa, a także częściowo wyjaśnienia samego podejrzanego nie pozostawiają wątpliwości, co do motywów działania Ł. R.. Przenosząc powyższe rozważania na realia niniejszej sprawy, stwierdzić należy, iż nie ma wątpliwości, że schemat działania sprawcy wskazuje, iż dokonał on zbrodni przerobienia znaków pieniężnych. Wykorzystał do tego pieniądze, które otrzymał od stryjecznej babci w kwocie 500.000 zł. Tnąc je gilotyną papierniczą na odpowiednie kawałki oraz opalając ich brzegi, wytwarzał dodatkowe banknoty z oryginalnych ich części. Następnie puszczał je w obieg poprzez złożenie ich w oddziałach NBP do wymiany. Jego bezpośrednim celem było osiągniecie w ten sposób korzyści majątkowej. Wprowadzając w błąd pracowników NBP, składając u nich wnioski o wymianę przerobionych przez niego pieniędzy, doprowadził tym samym Narodowy Bank Polski do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Oskarżony przed podjęciem się omawianego procederu zapoznał się z Zarządzeniem nr (...) Prezesa NBP z dnia 17 grudnia 2013 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu wymiany znaków pieniężnych, które na wskutek zużycia lub uszkodzenia przestają być prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Należy mieć jednak na względzie, zgodnie z literalnym brzmieniem samego nawet tytułu ww. Zarządzenia, że chodzi o znaki pieniężne zużyte, czyli takie które zostały zniszczone na skutek ich użytkowania, bądź uszkodzone na skutek zdarzeń losowych, niezgodnych z wolą właściciela. Natomiast działania oskarżonego były całkowicie sprzeczne z duchem Zarządzenia, które z całą pewnością, nie przewiduje sytuacji legalnej wymiany banknotów przerobionych.

Ponad to, czyny z punktów I, II, III, IV, V i VI oskarżony popełnił w warunkach czynu ciągłego z art. 12 kk, gdyż działał w krótkich odstępach czasu podczas każdego z tych czynów. Przedsięwziął on kilka czynności, które systematycznie powtarzał: gilotyną papierniczą ciął banknoty o nominale 200 zł, opalał ich fragmenty, wkładał je do teczki, następnie wsiadał do samochodu i jechał do wybranego przez siebie Oddziału NBP. Tam składał wniosek o wymianę uszkodzonych banknotów. Przystępując do cięcia banknotów w z góry powziętym zamiarze, aby je wymienić. Cały ten proceder oskarżony powtarzał sukcesywnie, wypełniając tym samym znamiona kolejnych czynów zabronionych.

Popełniając czyn IV, V i VI, Ł. R. wypełnił znamiona 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk, tj. usiłowania oszustwa. Oskarżony dokonał wszystkich działań tak jak przy poprzednich czynach, tj. przerobił odpowiednia kwotę pieniędzy w sposób przez siebie przyjęty, udał się do wybranego przez siebie oddziału NBP i złożył wniosek o wymianę banknotów. Zamierzonego celu w postaci uzyskania korzyści majątkowej jednak nie osiągnął, z uwagi na fakt, że banknoty te trafiły do ekspertyzy w Centrali NBP, przez co proceder którego dopuszczał się już od dłuższego czasu został wykryty, a pieniądze nie zostały mu wymienione i wypłacone. Tym samym oszustwo w tych przypadkach nie osiągnęło formy dokonania.

Wymierzając kary za poszczególne przestępstwa, tj. 6 lat pozbawienia wolności oraz 20.000 zł grzywny za czyn I, 7 lat pozbawienia wolności oraz 20.000 zł grzywny za czyn II, 7 lat pozbawienia wolności oraz 30.000 zł grzywny za czyn III, 5 lat pozbawienia wolności oraz 30.000 zł grzywny za czyn IV, 5 lat pozbawienia wolności oraz 10.000 zł grzywny za czyn V, 5 lat pozbawienia wolności oraz 10.000 zł grzywny za czyn VI, 4 miesiące pozbawienia wolności za czyn VII, Sąd wziął pod uwagę przede wszystkim stopień społecznej szkodliwości czynów popełnionych przez oskarżonego, co znalazło swoje odbicie w zróżnicowanym wymiarze kary, zarówno pozbawienia wolności jak i grzywny, za każdy z poszczególnych czynów. Wpływ tutaj miała przede wszystkim ilość banknotów jaką oskarżony przerobił, suma jaką otrzymał za wymianę przerobionych przez siebie banknotów (czyn I, II, III), bądź fakt, że oskarżony nie osiągnął zamierzonego celu i wnioskowana suma nie została mu wypłacona (usiłowanie oszustwa – czyn IV, V, VI), szkoda jaką poniósł Narodowy Bank Polski, a także forma przygotowania poczynionego przez oskarżonego, które nie zostało dalej rozwinięte i dotyczyło 10 euro, czyli banknotu o stosunkowo niższym nominale, niż używane zwykle przez niego 200 zł (czyn VII). Zauważyć przy tym należy, że przestępstwo określone w tym przepisie jest czynem o wysokiej szkodliwości społecznej i jego zwalczanie wymaga surowej represji karnej

Sąd uwzględnił także motywację jaką było osiągnięcie korzyści majątkowej, a także sposób zachowania się oskarżonego, który z przerabiania i wymiany banknotów uczynił sobie niejako ciągły, wielokrotnie powtarzający się, proceder i źródło zarobku. Istotnym aspektem przy wymiarze kary jest także uprzednia karalność Ł. R., który był już uprzednio skazany wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 19 kwietnia 2013 roku, sygn. VIII K 267/04 za czyny z art. 291 § 1 kk, czyn z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 284 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk oraz czyn z art. 299 § 1 i § 5 kk w zw. z art. 12 kk (t. VII, VIII k. 1421- (...)) Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 5 lutego 2014 roku, sygn. II AKa 415/13 (t. VIII k. 1439-1526) warunkowo zawieszono Ł. R. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres próby 5 lat, co w przypadku oskarżonego okazało się kryminogenne i wzmogło w nim poczucie bezkarności. Sąd wziął pod uwagę także warunki osobiste oskarżonego, który posiada jedno, chore dziecko w wieku 1 roku. Ponadto, wymierzając kary grzywny nie bez znaczenia pozostawał dla Sądu stan majątkowy Ł. R., który posiada na utrzymaniu dwie osoby: konkubinę i dziecko, utrzymuje się z oszczędności ze sprzedaży nieruchomości położonej przy ul. (...) w W., posiada dom mieszkalny w miejscowości B. o pow. 160 m2 o wartości ok. 500.000 zł oraz dwa samochody: K. i H. (...) o wartości łącznej ok. 200.000 zł (tom VII k. 1223-1224v.).

Wymierzając oskarżonemu karę łączną 8 lat pozbawienia wolności oraz grzywny w wysokości 400 stawek dziennych po 100 złotych każda, Sąd wziął pod uwagę przede wszystkim okoliczności przedmiotowe odnoszące się do czynów przestępczych popełnionych przez niego, takie jak jednorodny sposób działania czy też odstępy czasowe pomiędzy czynami, a także wszystkie powyższe okoliczności odnoszące się do kar jednostkowych. Nie bez znaczenia pozostaje także okoliczność, że oskarżony w większości przyznał się do popełnienia zarzuconych mu czynów i złożył obszerne wyjaśnienia w postępowaniu przygotowawczym, które następnie potwierdził w postępowaniu przed Sądem, i które w znacznej mierze znalazły potwierdzenie w przeprowadzonym postępowaniu dowodowym.

W stosunku do czynów I, II, III poprzez które oskarżony osiągnął swój zamierzony cel w postaci korzyści majątkowej, Sąd na podstawie art. 46 § 1 kk orzekł obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz Narodowego Banku Polskiego kwoty 20.000 zł – za czyn I, 40.000 zł za czyn II, 50.000 zł za czyn III, co łącznie daje kwotę 110.000 zł. Kwoty te stanowią odpowiednio kwoty wypłacone Ł. R. przez NBP. Wprawdzie pismem z dnia 6 lutego 2018 r. NBP uznał, iż nie można stwierdzić, aby wypłacone w wyniku czynności przewidzianych ich procedurą kwoty stanowiły szkodę jaką bank poniósł na skutek działania Ł. R. (t. X k. 1974-1975), jednakże Sąd nie był związany w żaden sposób powyższym stanowiskiem Banku. Prokurator na rozprawie w dniu 7 lutego 2018 r. wniósł o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody na rzecz banku NBP i z uwagi na to, Sąd był zobligowany aby zasądzić ww. w kwocie łącznej 110.000 zł.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności, Sąd zaliczył Ł. R. okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 1 grudnia 2016 roku, tj. dzień zatrzymania do dnia 19 lutego 2018 roku, tj. dzień wydania niniejszego wyroku.

Na podstawie art. 316 § 1 k.k. Sąd orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych wymienionych w wykazie dowodów rzeczowych nr II pod poz. 1-3- banknoty o nominale 200 zł oraz w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod poz. 33- koperta z fragmentem banknotu 10 euro, 34- koperta z fragmentem banknotu 10 euro, 35- gilotyna do cięcia papieru.

Na podstawie art. 44 § 2 k.k. Sąd orzekł przepadek poprzez pozostawienie w aktach sprawy dowodów rzeczowych wymienionych w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod poz. 7- wydruk z banku (...), 8- zarządzenie Prezesa NBP, 9- odpowiedzi na pytania, 11- wypis aktu notarialnego, 12- wypis aktu notarialnego, 13- wydruk z banku (...), 14- wydruk z banku (...), 15- pokwitowanie NBP, 16- pokwitowanie NBP, 17- pokwitowanie NBP, 18- pokwitowanie NBP, 19- pokwitowanie NBP, 20- zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach, 21- wydruk ze strony NBP, 22- pismo Ł. R. do NBP, 23- umowa o limit kredytowy, 24- potwierdzenie przelewu, 25- potwierdzenie przelewu, 26-29-potwierdzenia wykonania operacji, 30- koszulka z umową, 31- koszulka z umową, 59- dokument potwierdzenie wykonania operacji;

Na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. Sąd nakazał zwrot, jako zbędnych dla postępowania, NBP dowodu rzeczowego wymienionego w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod poz. 56- banderola z NBP;

Na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. Sąd nakazał zwrot, jako zbędnych dla postępowania, Ł. R. dowodów rzeczowych wymienionych w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod poz. 1- teczka aktówka, 2- kalendarz 2016, 3-długopis, 4-teczka, 5-pamięć przenośna, 6-pamięć przenośna, 10-bezprzewodowy internet, 32- telefon komórkowy (...), 36- karta (...) 37- karta (...), 38- karta (...), 39- karta (...), 52-telefon komórkowy N. z sim, 53- telefon komórkowy N. z sim, 54- telefon komórkowy N. z sim, 55- notes, 58- pismo, 60- komputer przenośny, 61- telefon komórkowy N., 62- karta SIM, 63- karta SIM, 64- pamięć przenośna, 65- pamięć przenośna, 66- karta pamięci, 67- komputer L., 68- telefon komórkowy H., 69- karta SIM, 70- telefon komórkowy S. z karta sim, 71- komputer marki H.;

Na podstawie art. 626 § 1 k.p.k. i art. 627 k.p.k. Sąd zasądził na rzecz Skarbu Państwa od oskarżonego Ł. R. koszty sądowe w kwocie 17.033,12, nie znajdując podstaw do tego aby z ponoszenia tych kosztów go zwolnić.

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy w Warszawie orzekł jak w wyroku.